RENESANS Zakres wiedzy i umiejętności obowiązujący

RENESANS
Zakres wiedzy i umiejętności obowiązujący uczniów
OBOWIĄZUJE:
I. DOBRA ZNAJOMOŚĆ TREŚCI NASTĘPUJĄCYCH TEKSTÓW:
1. Pico della Mirandolla, O godności człowieka ( s. 15 – 16 )
2. J. Kochanowski, Niezwykłym i nie leda piórem… ( s. 18 – 19 )
3. J Kochanowski, Do gór i lasów, ( s. 20 )
4. J. Kochanowski, Do fraszek ( s. 20 – 21 )
5. K. Mrowcewicz, Jana Kochanowskiego „Do gór i lasów” ( s. 22 – 23 )
6. M. Rej, Żywot człowieka poczciwego ( s. 29 – 30 )
7. J. Kochanowski, Czego chcesz od nas, Panie ( s. 30 – 31 )
8. J. Kochanowski, Na lipę ( s. 33 )
9. F. Petrarka, Jeśli nie masz miłości… ( s. 40 )
10. G. Boccaccio, Sokół ( s. 41 – 46 )
11. J. Kochanowski, O doktorze Hiszpanie ( s. 47 )
12. J. Kochanowski, Na dom w Czarnolesie ( s. 48 )
13. T. Morus, Utopia ( s. 52 – 54 )
14. M. Machiavelli, Książę ( s. 54 – 56 )
15. P. Skarga, Kazanie o miłości ku ojczyźnie ( s. 56 – 57 )
16. J. Kochanowski, Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie… ( s. 57 – 58 )
17. J. Kochanowski, Pieśń o spustoszeniu Podola ( s. 58 – 59 )
18. J. Kochanowski, Nie masz, i po raz drugi nie masz wątpliwości ( s. 60 – 61 )
19. J. Kochanowski, Nie porzucaj nadzieje… ( s. 66 – 67 )
20. J. Kochanowski, O żywocie ludzkim ( s. 68 )
21. J. Kochanowski, Tren IX, X, XI, XIX ( s. 69 -72 )
22. J. Kochanowski, Chcemy sobie być radzi ( s. 75 )
II. DOBRA ZNAJOMOŚĆ FAKTÓW HISTORYCZNYCH:
odkrycia i wynalazki ( także odkrycia geograficzne – patrz: podręcznik ), czasy
panowania ostatnich
Jagiellonów,
Stefana Batorego,
Zygmunta III Wazy,
rozwój uniwersytetów europejskich ( także
Akademii Krakowskiej ), powstanie oficyn drukarskich, wpływy kultury włoskiej ( zasługi Bony Sworzy ) .
Czas trwania epoki.
III. ZNAJOMOŚĆ POJĘĆ PODSTAWOWYCH DLA EPOKI:
renesans, humanizm ( także homocentryzm, antropocentryzm ),
, luteranizm ), racjonalizm, klasycyzm ( nurt literacki epoki ).
reformacja ( arianizm, kalwinizm
IV. ZNAJOMOŚĆ INFORMACJI O POSTACIACH:
Zygmunt Stary, Zygmunt August, Bona Sforza, Piotr Myszkowski, Erazm z Rotterdamu, Mikołaj
Kopernik, Krzysztof Kolumb, Mirandolla, Tomas Morus, Michał Anioł, Rafael Santi, Leonardo da Vinci,
Boticcelli, Nicollo Machiavelli, Magellan, Marcin Luter, Jan Kalwin, Jan Zamoyski, Francisco Petrarka,
Giovanni Boccaccio.
V. ZNAJOMOŚĆ:
1. MAKSYM RENESANSOWYCH : „Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce”, „Człowiek jest
kowalem swojego losu”, „Człowiek jest miarą wszechrzeczy”, „Ad fontem”, Deux artifex,
Deus
creator, poeta doctus, theatrum mundi.
VI. ZNAJOMOŚĆ POJĘĆ Z TEORII LITERATURY:
1. Znajomość gatunków literackich: fraszka, pieśń, sonet, nowela, hymn, dramat.
2. Znajomość środków stylistycznych: przenośnia ( antropomorfizacja ), epitet, porównanie, anafora,
apostrofa, przerzutnia, paralelizm składniowy, puenta, symbolizm, strofika J. Kochanowskiego.
VII. ZNAJOMOŚĆ TOPOSÓW:
arkadii ziemiańskiej, świata jako teatru, życia jako żeglugi, losu ludzkiego ( Fortuny ), ojczyzny – matki,
ojczyzny – okrętu, poety – ptaka, lipy czarnoleskiej
( np. Jan Kochanowski, Chcemy sobie być radzi
topos :
życia jako żeglugi
treść toposu:
wzburzone morze: „morskie rozruchy” i spokojna łódż: „równa
fusta”
albo
spokojna łódż, która płynie przez wzburzone morze
znaczenie toposu:
cnota chroni człowieka przed dramatycznymi wydarzeniami,
które życie ze sobą niesie).
VIII. OKREŚLENIE POSTAWY FILOZOFICZNEJ PODMIOTU LIRYCZNEGO jednego z tekstów
Kochanowskiego.