Prognoza oddziaływania na środowisko Programu

Transkrypt

Prognoza oddziaływania na środowisko
Programu ochrony środowiska
dla Miasta Hajnówka na lata 2012 – 2016
z perspektywą do 2019 roku
WYKONAWCA:
mgr inż. Joanna Sawicka
Agnieszka Tomaszewska
HYDROS
JACEK SAWICKI I JOANNA SAWICKA
SPÓŁKA CYWILNA
Firma konsultingowo - projektowa
GRUDZIEŃ 2012 r.
„Prognoza oddziaływania na środowisko Programu ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka
na lata 2012 – 2016 ”
SPIS TREŚCI
1
2
3
4
5
6
7
8
INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU
ORAZ JEGO POWIĄZANIACH Z INNYMI DOKUMENTAMI........................................................................4
1.1 Wprowadzenie .................................................................................................................................................4
1.2 Podstawa opracowania .................................................................................................................................4
1.3 Cel i zakres opracowania..............................................................................................................................4
METODY ZASTOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY ..............................................................6
INFORMACJE O PRZEWIDYWANYCH METODACH ANALIZY REALIZACJI POSTANOWIEŃ
PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA ...........8
ODDZIAŁYWANIA TRANSGRANICZNE ......................................................................................................... 10
4.1 Oddziaływania transgraniczne ustaleń Programu ochrony środowiska dla Miasta
Hajnówka na lata 2012 - 2016 ................................................................................................................ 10
STRESZCZENIE ....................................................................................................................................................... 11
ISTNIEJACY STAN ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO MIASTA HAJNÓWKA ORAZ
POTENCJALNE ZMIANY STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU WYBORU WARIANTU
ZEROWEGO (BRAKU REALIZACJI) ................................................................................................................. 13
6.1 Ukształtowanie powierzchni, geomorfologia ................................................................................... 13
6.2 Warunki klimatyczne .................................................................................................................................. 13
6.3 Wody powierzchniowe .............................................................................................................................. 14
6.4 Wody podziemne .......................................................................................................................................... 16
6.5 Jakość powietrza atmosferycznego ...................................................................................................... 17
6.6 Hałas i promieniowanie elektromagnetyczne.................................................................................. 19
6.7 Gospodarka odpadami ............................................................................................................................... 21
6.8 Walory przyrodnicze i krajobrazowe .................................................................................................. 22
6.8.1 Lasy ........................................................................................................................................................................23
6.8.2 Formy ochrony przyrody ............................................................................................................................. 23
6.9 Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem ...
............................................................................................................................................................................. 28
ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA
REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU, W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE
OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA
2004 R. O OCHRONIE PRZYRODY ................................................................................................................... 29
OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA CELÓW OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONYCH NA
SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM, ISTOTNYCH Z PUNKTU
WIDZENIA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU, ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE CELE I INNE
PROBLEMY ŚRODOWISKA ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA
DOKUMENTU........................................................................................................................................................... 41
8.1 Cele wynikające z dokumentów Unii Europejskiej ........................................................................ 41
8.2 Cele wynikające z dokumentów istotnych z punktu widzenia ochrony środowiska na
poziomie krajowym ..................................................................................................................................... 44
8.2.1. Cele wynikające z „Programu oczyszczania kraju z azbestu na lata 2009 – 2032” ........44
8.2.2. Cele wynikające z Polityki Ekologicznej Państwa w latach 2009 – 2012 z perspektywą
do roku 2016 ..................................................................................................................................................... 44
8.2.3. Cele wynikające z Narodowej Strategii Gospodarowania Wodami 2030
(z uwzględnieniem etapu 2015) ..............................................................................................................48
8.2.4. Cele wynikające z Strategicznych Ram Odniesienia dla Polski 2007 - 2013 ....................... 52
8.2.5. Cele wynikające z Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych 2009 ...54
8.3 Cele wynikające z dokumentów istotnych z punktu widzenia ochrony środowiska na
poziomie regionalnym................................................................................................................................ 55
8.3.1. Cele wynikające z Programu Ochrony Środowiska dla Województwa Podlaskiego na
lata 2011 – 2014 z perspektywą do roku 2018.............................................................................. 556
8.3.2. Cele wynikające z Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Podlaskiego na lata
2012-201. ............................................................................................................................................................ 60
str. 2
na lata 2012 – 2016 ”
8.3.3. Cele ochrony środowiska określone w Planie gospodarki odpadami dla powiatu
hajnowskiego na lata 2008 – 2011 ...........................................................................................................61
8.3.4. Cele wynikające z Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Hajnowskiego na lata
2012-2015. ................................................................................................................................................... 61
8.4. Cele wynikające z dokumentów istotnych z punktu widzenia ochrony środowiska na
poziomie lokalnym ...................................................................................................................................... 66
8.4.1.
Cele wynikające z Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Hajnówka na lata 20042014. ........................................................................................................................................................ 66
8.4.2. .... Cele wynikające z Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Miejskiej Hajnówka na lata
2004-2013............................................................................................................................................................ 667
9
10
11
12
13
8.4.3. Cele wynikające ze Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania
Przestrzennego Miasta Hajnówka.
…………………………………………………………68
IDENTYFIKACJA I OCENA POTENCJALNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO I
ZABYTKI ZADAŃ UJĘTYCH W PROJEKCIE DOKUMENTU......................................................... 69
ŚRODKI ZAPOBIEGAJĄCE, OGRANICZAJĄCE LUB ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU
KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO
MOGĄCYCH BYĆ REZULTATEM REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU, W
SZCZEGLNOŚCI NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY ORAZ INTEGRALNOŚĆ OBSZARU
NATURA 2000 ........................................................................................................................................ 75
ANALIZA ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH DO ROZWIĄZAŃ ZAPROPONOWANYCH W
PROGRAMIE… .......................................................................................................................................... 78
WYKAZ MATERIAŁÓW ŹRÓDŁOWYCH .......................................................................................... 79
SPIS TABEL .............................................................................................................................................. 80
str. 3
na lata 2012 – 2016 ”
1 INFORMACJE
O
ZAWARTOŚCI,
GŁÓWNYCH
CELACH
PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ JEGO POWIĄZANIACH
Z INNYMI DOKUMENTAMI
1.1
Wprowadzenie
Prognoza sporządzana dla potrzeb postępowania w sprawie oddziaływania
na środowisko programów ochrony środowiska powinna określać i oceniać między innymi
skutki wpływu realizacji ustaleń dokumentu na elementy środowiska przyrodniczego oraz
dobra materialne a także skutki dla stanu środowiska, które mogą wyniknąć ze zmian
istniejącego przeznaczenia lub wykorzystywania terenów wskutek realizacji ustaleń „Programu
ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka na lata 2012-2016 z perspektywą do 2019 roku” dalej
zwanego Programem…
Analizowany projekt Programu dla miasta Hajnówka jest opracowany zgodnie
z obowiązującymi aktami prawnymi z Programem Ochrony Środowiska dla Powiatu
Hajnowskiego na lata 2012 – 2015. Zapisy projektu POŚ będą również instrumentem realizacji
Polityki Ekologicznej Państwa na lata 2009 – 2012.
Ustala się, iż Prognoza… powinna obejmować obszar gminy wraz z obszarami
pozostającymi w zasięgu oddziaływania wynikającego z realizacji ustaleń Programu…
1.2
Podstawa opracowania
Podstawą prawną wykonania Prognozy są:
art. 51 ust. 2 oraz art. 52 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 3 października z 2008 r.
o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa
w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
(Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227).
1.3
Cel i zakres opracowania
Celem opracowania jest określenie rodzaju, stopnia oraz zasięgu przestrzennego zmian
środowiska, wywołanych przez zakres oraz tempo realizacji zadań i działań, sprecyzowanych
w treści gminnego programu ochrony środowiska.
Zakres Prognozy wynika z art. 51 ust. 2 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku
i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na
Środowisko (Dz.U. z 2008r. Nr 199, poz. 1227 ze zm.) i w związku
z tym powinien:
a. zawierać informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz
jego powiązaniach z innymi dokumentami,
b. określać, analizować i oceniać istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego
stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu,
c. określać, analizować i oceniać stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym
znaczącym oddziaływaniem,
d. określać, analizować i oceniać istniejące problemy ochrony środowiska istotne
z punktu widzenia projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów
chronionych,
str. 4
na lata 2012 – 2016 ”
e. określać, analizować i oceniać cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu
międzynarodowym albo krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego
dokumentu, oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały
uwzględnione podczas opracowywania dokumentu,
f. określać,
analizować
i
oceniać
przewidywane
znaczące
oddziaływania
na środowisko oraz zabytki, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne,
skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe,
g. przedstawiać rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację
przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem
realizacji projektowanego dokumentu,
h. przedstawiać rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym
dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny
prowadzącej do tego wyboru, w tym także wskazania napotkanych trudności
wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy,
i. zawierać informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
j. zawierać informacje o przewidywanych metodach analizy realizacji postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,
k. zawierać informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko,
l. zawierać streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym.
str. 5
na lata 2012 – 2016 ”
2 METODY ZASTOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY
Procedura tworzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko powinna biec
równolegle do realizacji dokumentu podstawowego. W myśl tej zasady, prognoza oddziaływania
na środowisko realizowana była równolegle z opracowywaniem aktualizacji Programu… dla
miasta Hajnówka.
Prognozę oddziaływania na środowisko wykonano w oparciu o przepisy ustawy z dnia
3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008
r. Nr 199, poz. 1227).
W niniejszym dokumencie dokonano analizy oddziaływań na środowisko
w oparciu o dane literaturowe oraz ustalenia własne, które zestawiono z lokalnymi
uwarunkowaniami środowiskowymi. W przypadku zapisów Programu… zastosowano
jakościową analizę macierzową, gdyż obecny stan wiedzy i dostępne narzędzia pozwalają na
zastosowanie zaawansowanych analiz ilościowych jedynie w przypadku gospodarki odpadami.
Ocenę oddziaływania na środowisko przeprowadzono według następującego schematu:
Określenie zagadnień oceny oddziaływania na środowisko.
Identyfikacja stanu elementów środowiska, potencjalnie wrażliwych na zmiany
w wyniku realizacji projektu Programu.
Identyfikacja kierunków działań, które mogą wpłynąć na stan środowiska.
Sporządzenie matrycy przedstawiającej w skondensowanej postaci obszary zależności w
rozbiciu na poszczególne jego komponenty.
W trakcie opracowywania prognozy nie stwierdzono istotnych niedostatków lub braków
materiałów, które ograniczyłyby możliwość wykonania prognozy. Pewne utrudnienia stwarzał
tylko brak najnowszych materiałów statystycznych, co wynika z ustalonej cykliczności prac
Urzędu Statystycznego.
Zakres Prognozy… wynika z art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r.
o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa
w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199,
poz. 1227 ze zm.). W związku z tym prognoza:
str. 6
na lata 2012 – 2016 ”
1) zawiera:
a) informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego
powiązaniach z innymi dokumentami,
b) informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
c) propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,
d) informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko,
e) streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym;
2) określa, analizuje i ocenia:
a) istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku
realizacji projektowanego dokumentu,
b) stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem,
c) istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji
projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających
ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody,
d) cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i
krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w
jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania
dokumentu,
e) przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie,
wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i
chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura
2000 oraz integralność tego obszaru, a także na środowisko, a w szczególności na:
różnorodność biologiczną,
ludzi,
zwierzęta,
rośliny,
wodę,
powietrze,
powierzchnię ziemi,
krajobraz,
klimat,
zasoby naturalne,
zabytki,
dobra materialne
z uwzględnieniem zależności między tymi elementami środowiska i między
oddziaływaniami na te elementy;
3) przedstawia:
a) rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji
projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru
Natura 2000 oraz integralność tego obszaru,
b) biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony
obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru – rozwiązania alternatywne do
rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru
oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku
rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z
niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy.
str. 7
na lata 2012 – 2016 ”
3 INFORMACJE O PRZEWIDYWANYCH METODACH ANALIZY
REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU
ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA
Wdrażanie w życie rozwiązań przewidzianych w Programie… wymaga stałego
monitorowania oraz szybkiej reakcji w przypadku pojawiania się rozbieżności pomiędzy
projektowanymi rezultatami a stanem rzeczywistym. Monitorowanie to winno stać
się stałym zadaniem zespołu odpowiedzialnego za nadzorowanie wdrażania ww. dokumentu.
Podstawą właściwej oceny wdrażania założeń Programu…, a także określenia
problemów w osiąganiu założonych celów jest prawidłowy system sprawozdawczości, oparty na
zestawie określonych wskaźników. Powinien on zapewnić stałą kontrolę jakości zarządzania
środowiskiem, planowanych przedsięwzięć inwestycyjnych oraz pozwolić regulować
działalność podmiotów na rynku odpadów a jednocześnie ułatwiać funkcjonowanie systemu
wydawania decyzji, udzielania zezwoleń i egzekucji.
Projekt
Programu…
określa
zasady
oceny
i
monitorowania
efektów
ich realizacji. W dokumencie tym zaproponowano wskaźniki ilościowe i jakościowe, które
pozwolą określić stopień realizacji poszczególnych działań i związane z tym zmiany
w środowisku. Dla wskaźników określono także źródło pozyskiwania danych do weryfikacji,
co znacznie ułatwi ich uzyskanie. Ocena realizacji ww. dokumentu na podstawie wyznaczonych
wskaźników dokonywana będzie co dwa lata.
Ocena realizacji programu ochrony środowiska przeprowadzona
na podstawie poniższych wskaźników monitorowania programu ochrony środowiska:
będzie
TABELA NR 1 Wskaźniki monitorowania realizacji programu ochrony środowiska.
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Wskaźnik
Stan wyjściowy
A. Wskaźniki stanu środowiska i zmiany presji na środowisko
III klasa
Jakość wód podziemnych; udział wód o bardzo dobrej i dobrej jakości (klasa
III klasa
Ia i Ib)
28,9
Ilość wody zużywanej dla celów socjalnych (dam3/M/rok)
% wskaźnik zwodociągowania miasta
96,6
(=
liczba
mieszkańców
podłączona
do
wodociągów
/ liczba wszystkich mieszkańców)
% wskaźnik skanalizowania miasta
85,3
(=
liczba
mieszkańców
podłączona
do
kanalizacji
/ liczba wszystkich mieszkańców)
0,90
Stosunek długości sieci kanalizacyjnej do sieci wodociągowej
0
Ilość mieszkańców korzystających z sieci gazowej (osob.)
115,11
Ilość zebranych odpadów komunalnych/1 mieszkańca w roku (kg/M/rok)
Ilość selektywnie zebranych odpadów wyodrębnionych ze strumienia
492,78
odpadów komunalnych (Mg/rok)
10
Wielkość emisji zanieczyszczeń gazowych do powietrza z zakładów objętych
sprawozdawczością GUS (bez CO2) (Mg)
11
12
13
Jakość powietrza atmosferycznego (klasa)
Wskaźnik lesistości (%)
Powierzchnia terenów objętych ochroną prawną (ha)
B. Wskaźniki ekonomiczne
Nakłady inwestycyjne na ochronę środowiska (tys. zł)
14
bd
A
3,7
22,6
5 269,54
str. 8
na lata 2012 – 2016 ”
stan wyjściowy do wymienionych w tabeli wskaźników przyjęto z danych za 2010 r.,
Źródło: www.stat.gov.pl, Informacja o stanie środowiska na terenie miasta Hajnówka – WIOŚ Białystok 2010r.
Ocena realizacji programu ochrony środowiska przeprowadzona będzie
na postawie danych z następujących źródeł informacji:
1. Główny Urząd Statystyczny (GUS).
2. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ).
3. Wojewódzki system odpadowy prowadzony przez Urząd Marszałkowski Województwa
Podlaskiego (informacje podstawowe) (UMWP).
4. Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego.
5. Urząd Wojewódzki.
6. Ankietyzacja gminy.
str. 9
na lata 2012 – 2016 ”
4 ODDZIAŁYWANIA TRANSGRANICZNE
4.1.
Oddziaływania transgraniczne ustaleń Programu ochrony środowiska
dla Miasta Hajnówka na lata 2012 - 2016
Wdrożenie ustaleń projektu Programu… nie wywoła negatywnych oddziaływań
transgranicznych. Skala przedsięwzięć zaproponowanych do realizacji w ramach Programu…
ma charakter regionalny i ewentualne negatywne oddziaływanie tych przedsięwzięć będzie
miało zasięg lokalny. Na etapie prognozy stwierdzono, że Programu… nie wskazuje
na możliwość negatywnego transgranicznego oddziaływania na środowisko, mogącego objąć
terytorium innych państw.
Obowiązek rozważania możliwości transgranicznego oddziaływania na środowisko
planowanych przedsięwzięć wynika z Konwencji o ocenach oddziaływania na środowisko
w kontekście transgranicznym, sporządzonej w Espoo dnia 25 lutego 1991 roku. Specjalnej
analizie powinny podlegać inwestycje zlokalizowane blisko granic, a także te realizowane dalej,
ale ze względu na rozmiar przedsięwzięcia mogące powodować znaczące emisje lub zmiany
w środowisku.
Miasto Hajnówka położone jest 27 km od przejścia granicznego w Białowieży i 40 km
od przejścia granicznego w Połowcach z sąsiadującą Białorusią. W związku z tym wszystkie
zadania planowane do realizacji w Programie… oddalone będą co najmniej 27km od granicy
z Białorusią.
Realizacja zadań zawartych w Programie… którego uciążliwość ma charakter lokalny
o stosunkowo niedużym zasięgu, nie będzie powodować znaczących oddziaływań
transgranicznych.
str. 10
na lata 2012 – 2016 ”
5 STRESZCZENIE
Podstawa prawna sporządzenia niniejszej „Prognozy oddziaływania na środowisko
Programu ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka na lata 2012 – 2016” jest art. 40 ust. 1 i 2
ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 25 poz. 150 ze
zm.).
Zawartość niniejszej Prognozy wynika z art. 51 ust. 2 ww. ustawy. Celem prognozy jest
identyfikacja potencjalnych oddziaływań skutków wykonania Programu… na środowisko
i stwierdzenie czy realizacja proponowanych zadań sprzyjać będzie ochronie środowiska
i zrównoważonemu rozwojowi.
Analiza celów ustanowionych w Programie… wykazała, że są zgodne i realizują cele
strategiczne wyznaczone na poziomie regionalnym w:
Planie Gospodarki Odpadami dla Województwa Podlaskiego na lata 2012-2017,
Programie Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego na lata 2011 – 2014,
Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata 2007-2013,
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podlaskiego,
Strategii Rozwoju Społeczno – Gospodarczego dla Województwa Podlaskiego do roku
2020,
Programie ochrony środowiska dla powiatu hajnowskiego na lata 2012 – 2015,
Planie Gospodarki Odpadami dla Miasta Hajnówka na lata 2004- 2014,
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Miejskiej Hajnówka na lata 2004-2013,
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy miejskiej
Hajnówka.
Analiza celów ustanowionych w Programie… wykazała, że są zgodne i realizują cele
strategiczne wyznaczone na poziomie krajowym w:
Polityce Ekologicznej Państwa na lata 2009 – 2012 z perspektywą do roku 2016,
Krajowym Planie Gospodarki Odpadami 2010,
Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych 2009,
Programie oczyszczania kraju z azbestu na lata 2009 – 2032,
Krajowym Programie Zwiększania Lesistości,
Narodowej Strategii Gospodarowania Wodami 2030,
Narodowych Strategicznych Ramach Odniesienia 2007 – 2013.
Ocena stanu środowiska na terenie miasta pozwoliła wskazać następujące problemy
ochrony środowiska:
zanieczyszczenie wód powierzchniowych,
zbyt niski stopień skanalizowania obrzeży miasta w stosunku do zwodociągowania,
niewłaściwe postępowanie z odpadami komunalnymi, niebezpiecznymi i osadami
ściekowymi.
Wskazane problemy środowiskowe na terenie miasta znajdują rozwiązanie
w ramach zaproponowanych w Programie… zadań do realizacji. W Prognozie przeanalizowano
możliwy wpływ wskazanych do realizacji zadań na następujące elementy: powietrze i klimat,
wody, różnorodność biologiczną, powierzchnię ziemi i glebę, krajobraz, zwierzęta i rośliny,
zasoby naturalne, dziedzictwo kulturowe, w tym zabytki, populację oraz zdrowie ludzi.
Określono oddziaływanie na poszczególne elementy środowiska. Przy tak przeprowadzonej
ocenie możliwe było generalne określenie potencjalnych niekorzystnych skutków
środowiskowych związanych z realizacja poszczególnych zadań. Ponadto oceny tej dokonano
przede wszystkim pod kątem oddziaływania na środowisko w fazie eksploatacji, zakładając,
że uciążliwości występujące w fazie budowy z reguły mają charakter przejściowy.
str. 11
na lata 2012 – 2016 ”
Pozytywne oddziaływania zadań wskazanych w Programie… na środowisko
zdecydowanie przeważają nad negatywnymi. Pozytywnym długofalowym oddziaływaniem
charakteryzować się będą przedsięwzięcia z dziedziny:
przyszłościowy problem zaopatrzenia mieszkańców w wodę pitną,
uporządkowanie gospodarki wodno- ściekowej,
uporządkowanie gospodarki odpadowej poprzez scentralizowanie systemów utylizacji
i odzysku odpadów ZZO Dubiażyn – Hajnówka - Siemiatycze.
Negatywne krótkoterminowe oddziaływania na środowisko mogą być związane
z fazą realizacji inwestycji. Jako ewentualne długoterminowe oddziaływania zidentyfikowano
głownie inwestycje z dziedziny rozwoju sieci transportowej np.: budowa nowych szlaków
komunikacyjnych, są to:
nieodwracalne przekształcenia terenów,
nieodwracalne zmiany w krajobrazie,
pogorszenie jakości powietrza (większa przepustowość dróg),
podwyższenie poziomu hałasu,
przerwanie szlaków migracji.
Brak realizacji z proponowanych działań nie pociągnie za sobą transgranicznego
oddziaływania na środowisko. Większość proponowanych do realizacji przedsięwzięć ma
pozytywny wpływ na środowisko i proponowanie rozwiązań alternatywnych nie ma
uzasadnienia. W przypadku inwestycji, których oddziaływanie na środowisko może być
negatywne należy rozważać warianty alternatywne tak aby wybrać ten, który w najmniejszym
stopniu będzie niekorzystnie oddziaływać na środowisko.
W przypadku, gdy projekty nie zostaną wdrożone prowadzić to będzie
do pogłębiania się problemów w zakresie ochrony środowiska co negatywnie wpływać będzie
na zdrowie mieszkańców.
Przeprowadzona analiza i ocena wszystkich priorytetów pozwala na stwierdzenie, że ich
realizacja generalnie spowoduje poprawę jakości środowiska, zachowanie różnorodności
biologicznej oraz dziedzictwa przyrodniczo - kulturowego, a także wpłynie na ograniczanie
zużywania zasobów środowiskowych.
str. 12
na lata 2012 – 2016 ”
6 ISTNIEJACY STAN ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO MIASTA
HAJNÓWKA ORAZ POTENCJALNE ZMIANY STANU ŚRODOWISKA
W PRZYPADKU WYBORU WARIANTU ZEROWEGO (BRAKU
REALIZACJI)
Miasto Hajnówka położone jest w północno-wschodniej Polsce, w południowej części
województwa podlaskiego, centralnie na terenie powiatu hajnowskiego. Miasto zajmuje obszar
21,29 km2. Od wschodu granica miasta wyznaczona jest przez granicę Puszczy Białowieskiej.
Na północy, zachodzie i południu miasta graniczy z gminą wiejską Hajnówka. Miasto posiada
następujące współrzędne geograficzne 23o28’ E i 52o47’ N. Położone jest na szlaku krzyżowania
się dróg kołowych i linii kolejowych. Hajnówka oddalona jest od stolicy województwaBiałegostoku o 68 km, od Bielska Podlaskiego o 27 km, od Siemiatycz o 66 km. Do przejść
granicznych: w Połowcach jest 40 km, a w Białowieży 27 km.
6.1
Ukształtowanie powierzchni, geomorfologia
Miasto Hajnówka jak i cały powiat hajnowski jest położone w całości na Nizinie
Północnopodlaskiej i swoimi granicami obejmuje rejon fizyczno-geograficzny Doliny Górnej
Narwi od północy, Równiny Bielskiej w centralnej części i Wysoczyzny Drohiczyńskiej na
południu.
Nizina Północnopodlaska, obejmuje północno-wschodnią Polskę i północno-zachodnią
Białoruś. Jej powierzchnia w granicach administracyjnych Polski wynosi około 15,6 tys. km2.
Nizina Pólnocnopodlaska cechuje się bardziej chłodnym – kontynentalnym klimatem od Nizin
Środkowopolskich. Obszar ten stanowi także rubież geobotaniczną działu północnego
stanowiącego część subborealnej strefy leśnej Europy Wschodniej.
Region ma charakter pofałdowanej równiny poprzeplatanej różnego rodzaju formami
polodowcowymi z okresu zlodowacenia środkowopolskiego. Część północna niziny oddzielona
dorzeczem Narwi ma, w odróżnieniu od części południowej, bardziej wyraźny charakter
polodowcowy.
Granica północna Niziny Połnocnopodlaskiej została wyznaczona przez zasięg
zlodowacenia bałtyckiego. Zachodnią granicę stanowi dolina Pisy, południową dolina Bugu.
Szerokie doliny rzeczne Narwi i Biebrzy podzieliły obszar na kilka wysoczyzn.
W dnach dolin rzek i różnego rodzaju zagłębieniach terenu występują liczne tereny bagienne.
Dużą część niziny pokrywają lasy.
6.2
Warunki klimatyczne
Obszar miasta Hajnówki cechuje się elementami klimatu kontynentalnego
umiarkowanego ciepłego i umiarkowanego wilgotnego. Nizina Północnopodlaska cechuje się
najniższymi temperaturami powietrza spośród wszystkich nizinnych obszarów Polski. Miasto
znajduje się w dominacji zachodniej cyrkulacji mas powietrza. Z kierunku zachodniego napływa
około 36% mas powietrza, a z kierunku wschodniego około 29%. W latach 1961-1995
przeważały w skali roku cyrkulacje antycyklonowe (prawie 41%) nad cyklonowymi (32%) oraz
przejściowymi (27%). Z napływem mas powietrza wiąże się ciśnienie atmosferyczne. Pomiary
ciśnienia prowadzone w punkcie pomiarowym Białowieża oddają stan występujący na terenie
powiatu hajnowskiego. Ciśnienie wynosiło średnio 997 hPa i wahało się w przedziale
od 954 hPa do 1031 hPa.
Zachmurzenie na terenie Hajnówki jest zróżnicowane przestrzennie. Największe średnie
zachmurzenie występuje od listopada do lutego, a najmniejsze od maja do września. Na terenie
miasta odnotowuje się średnio w roku około 160 dni pochmurnych i około 30 dni pogodnych.
Hajnówka cechuje się mniejszym usłonecznieniem o około 7% w porównaniu do średniej
wojewódzkiej. Miasto pod względem usłonecznienia jest porównywalny do terenów
str. 13
na lata 2012 – 2016 ”
nadmorskich i pogórza. W miesiącach od listopada do stycznia wyniosło ono średnio 1,2 h,
a w okresie od maja do sierpnia 7,3 h. Średnio w skali roku docierało około 3512 MJ/m2 energii
słonecznej. Na miesiące grudzień-styczeń przypadało 6%-7% energii całkowitej, na miesiące
letnie: czerwiec-sierpień przypadało 47% całkowitej energii docierającej.
Średnia temperatura powietrza na terenie miasta Hajnówki w okresie roku wahała się
od 6,5OC na terenach leśnych do 6,8OC na obszarach niezalesionych. Skrajne temperatury
odnotowane w skali roku wahały się od –34OC do +35OC dając amplitudę wahań temperatury
69OC. W okolicach Hajnówki odnotowuje się w ciągu roku około 144 dni z przymrozkami. Dni
letnich o temperaturze równej i większej od 25OC odnotowuje się w skali roku od 25 do 31.
Okres zimy (temperatura 0OC ) trwa średnio około 120 dni. Dni mroźnych w okolicy Hajnówki
odnotowuje się około 66 (temperatura <0OC) w skali roku. Pokrywa śnieżna zalega średnio 92
dni w roku, a jej głębokość dochodzi do 95 cm. Opady śniegu stanowią około 21%-23%
wszystkich opadów. Pierwsze przymrozki odnotowuje się między 5 a 13 października, a ostatnie
między 2 a 7 maja. W skali roku około 154 dni są to dni bez przymrozku. Termiczny okres
wegetacji roślin trwa około 180 dni. Ilość opadów na terenie miasta jest zróżnicowana.
Najwięcej opadów przypada na miesiące letnie (od maja do sierpnia). Stanowią one 47%
wszystkich opadów rocznych. W okolicach Hajnówki odnotowuje się około 23 dni z burzami.
Jest to jeden z najwyższych wskaźników w województwie. Dni mglistych w skali roku
odnotowuje się 45-47, głównie późną jesienią i wczesną wiosną.
Średnia roczna prędkość wiatru na terenie Hajnówki wyniosła 2,2 m/s. Na sierpień
przypada najwyższa średnia wartość wiatru, a w marcu jest notowana najniższa. Na terenie
miasta dominują wiatry wiejące z kierunku południowo-zachodniego.
Ogół przedstawionych czynników opisujących klimat miasta Hajnówki powoduje, że
warunki te są charakterystyczne dla klimatu kontynentalnego cechującego się długą zimą
i krótkim przedwiośniem. Warunki klimatyczne kształtują faunę i florę występującą na terenie
gminy miejskiej Hajnówka.
6.3
Wody powierzchniowe
Przez Hajnówkę przepływa rzeka Leśna Prawa (132,7 km). Bierze ona początek na
północ od miasta, a na 105 km swego biegu opuszcza granice Polski i uchodzi
do rzeki Bug po stronie białoruskiej. Leśna Prawa jest rzeką nizinną o niewielkim spadku rzędu
0,2‰ do 0,43‰. Przepływając przez Hajnówkę rzeka przyjmuje ścieki komunalne i
przemysłowe z miasta, a następnie wpływa na teren Puszczy Białowieskiej. Zlewnia ma
charakter typowo leśny.
Miasto Hajnówka w swoich granicach administracyjnych nie posiada większych
sztucznych lub naturalnych zbiorników wodnych. Istniejące sztuczne zbiorniki wodne powstałe
w wyniku działalności człowieka mają bardzo małą powierzchnię (od kilku
do kilkunastu metrów kwadratowych) i mają charakter przydomowych oczek wodnych
i stawów.
WNIOSKI Z BADAŃ RZEKI LEŚNA PRAWA PRZEPROWADZONYCH W 2010 ROKU
1) Ogólna ocena jakości wód w profilu pomiarowym zlokalizowanym na terenie gminy
odpowiadała V klasie - poniżej Hajnówki w m. Topiło.
2) Ocena przydatności do bytowania ryb wykazała, że wody rzeki Leśnej nie spełniają
kryteriów, jakim powinny odpowiadać wody do bytowania ryb w warunkach
naturalnych
3) Ocena podatności na eutrofizację, wykazała przekroczenie wartości kryterialnych
wskaźników OWO, azotu Kiejdahla i fosforu ogólnego oraz fosforanów w punkcie
pomiarowym w m. Topiło.
str. 14
na lata 2012 – 2016 ”
1.
Leśna do Przewłoki
PLRW2000232665249
Leśna- profil
graniczny
Topiło
23
N
T
Fitobentos
II
Tlen rozp.
poniżej II
OWO
poniżej II
A.Kjeldahla
poniżej II
Fosfor org.
poniżej II
Tlen rozp.
poniżej II
III
Wskaźniki
decydujące o
klasie
Klasyfikacja
wskaźnika
Benzo, inden
dobry
STAN WÓD
Klasyfikacja
wskaźnika
STAN
CHEMICZNY
Wskaźniki
decydujące o
klasie
STAN/
POTENCJAŁ
EKOLOGICZNY
Nazwa pkt
pomiarowokontrolnego
Ppk zamyka jcw
(T/N)
Nazwa jcw
klasyfikowanej i KOD
Silnie zmieniona
lub sztuczna jcw
Lp.
Klasyfikacja jednolitych części wód (JCW) rzek województwa podlaskiego za 2010 rok (stan na 31.06.2011r.).
Typ abiotyczny
TABELA NR 2
PSD
PSD- poniżej stanu dobrego
T, N – tak, nie
OWO-ogólny węgiel organiczny
IFPL- wskaźnik fitoplangtonowy
Źródło: Raport o stanie środowiska województwa podlaskiego w latach 2009-2010
str. 15
ZŁY
na lata 2012 – 2016 ”
6.4
Wody podziemne
Obszar miasta Hajnówki cechuje się odpowiednimi zasobami wód podziemnych.
Większość zasobów wód podziemnych na terenie miasta nadaje się do bezpośredniego
wykorzystania na cele gospodarcze, a po uzdatnieniu (usunięciu naturalnych pierwiastków,
jakimi są żelazo i mangan) na cele konsumpcyjne.
RYSUNEK NR 1
Klasyfikacja stanu chemicznego wód podziemnych w 2010r.
Źródło: http://www.wios.bialystok.pl/pdf/raport2009-2010.pdf
TABELA NR 3
Klasyfikacja elementów fizykochemicznych stanu
w województwie podlaskim w 2010r. wg badań PIG.
Nr
otw
oru
Miejscowo
ść
Gmina
JCWPd
głębokość
do stropu
warstwy
wodonośn
ej
[m]
1678
Hajnówka
Hajnó
wka
57
133
wód
podziemnych
Użytkowanie
Klasa
jakości
(stan na
listopad
2010)
Wskaźnik
i w klasie
III jakości
Użytki rolne
III
Fe
Wsk.
w
kl.IV
Klasyfikacja elementów fizykochemicznych:
I – wody bardzo dobrej jakości
II - wody dobrej jakości
III - wody zadowalającej jakości
IV - wody niezadowalającej jakości
V – wody złej jakości
str. 16
Wsk.
w
kl.V
na lata 2012 – 2016 ”
Wyniki przeprowadzonych w roku 2010 badań na terenie miasta Hajnówki, wykazały
dominacje wód reprezentujących dobry stan chemiczny (wody zaliczane do II klasy).
O zaliczeniu do klasy III decydowały głównie podwyższone wartości Wskaźników naturalnych,
niezwiązanych z antropopresją tj. żelaza i twardości wody.
Prawo ochrony środowiska w art. 98 stanowi, że wody podziemne i obszary ich zasilania
podlegają ochronie polegającej na zmniejszaniu ryzyka zanieczyszczenia tych wód poprzez
ograniczenie oddziaływania na obszary ich zasilania oraz utrzymywaniu równowagi zasobów
tych wód. W tych celach tworzone są między innymi obszary ochronne zbiorników wód
śródlądowych, na zasadach określonych Prawem wodnym.
Najczęściej wody podziemne zanieczyszczone są lokalnie lub na większych obszarach
rozmaitymi substancjami chemicznymi, głównie są to azotany, fosforany, chlorki, siarczany
i bardzo często substancje ropopochodne. Zanieczyszczenia siarczanami występują przede
wszystkim na terenach uprzemysłowionych, azotanami i fosforanami na terenach rolniczych,
są one także przyczyną degradacji zbiorników wodnych. Najpowszechniej występującymi
przyczynami zanieczyszczeń wód podziemnych są wycieki z baz paliwowych i stacji sprzedaży
paliw do pojazdów samochodowych.
6.5
Jakość powietrza atmosferycznego
Na poziom stężeń zanieczyszczeń w powietrzu mają wpływ: wielkość napływowej
i lokalnej emisji zanieczyszczeń do powietrza, warunki klimatyczne i topografia terenu.
Miasto Hajnówka charakteryzuje się zróżnicowaną rzeźbą terenu i warunkami
klimatycznymi, co ma istotny wpływ na rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń. Miasto, znajduje
się pod wpływem dominującej zachodniej cyrkulacji mas powietrza. Sprzyja
to napływowi zanieczyszczeń z dalszych odległości, w tym z terenów uprzemysłowionych
zachodniej i południowej Polski. Na stan czystości powietrza gminy miejskiej Hajnówka rzutują
punktowe źródła emisji zanieczyszczeń. Duży udział w tym mają: zakłady przemysłowe,
paleniska indywidualne (domowe), a także zanieczyszczenia komunikacyjne związane z ruchem
pojazdów, głównie na trasie Białystok – Hajnówka, przejście graniczne Połowce oraz Bielsk
Podlaski- Hajnówka– Białowieża.
Największy udział w zanieczyszczeniach mają substancje pochodzące z procesów
energetycznego spalania paliw. Należy do nich dwutlenek siarki, tlenki azotu, tlenek węgla
i pyły. Pozostałe zanieczyszczenia emitowane z zakładów przemysłowych zlokalizowanych na
terenie miasta wynikają z rodzaju produkcji i stosowanej technologii. Wśród najczęściej
występujących zanieczyszczeń technologicznych są: węglowodory alifatyczne, aromatyczne,
benzyna, alkohole alifatyczne, węglowodory pierścieniowe, kwas octowy, butanol, ketony,
formaldehyd, ksylen, amoniak oraz w mniejszej ilości inne zanieczyszczenia związane
ze specyfiką produkcji zakładów.
W zakładach kontrolowanych przez WIOŚ w Białymstoku źródłami zanieczyszczeń
do powietrza są procesy technologiczne, kotłownie węglowe, kotłownie na biomasę, kotły
utylizacyjne, które nie posiadają urządzeń redukujących emisję, kotły olejowe, spalarnia
odpadów medycznych oraz obrót substancjami zubożającymi warstwę ozonową
(kontrolowanymi). Zagrożenie sprawiają również zanieczyszczenia pyłowe ze spalania paliw
i z produkcji wyrobów ceramicznych. Gazowe związki nieorganiczne pochodzą głównie
z dwutlenku węgla, dwutlenku siarki, tlenku węgla, ditlenków azotu.
Do zakładów kontrolowanych przez WIOŚ należą m.in.:
Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Hajnówce,
RINDIPOL S.A. w Chojnicach Ciepłownia w Hajnówce,
"Gryfskand" sp. z o.o. w Gryfinie Oddział w Hajnówce - Zakład Produkcji Węgli
Aktywnych,
Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Hajnówce,
str. 17
na lata 2012 – 2016 ”
Do tej pory w poszczególnych zakładach kontrole nie wykazały przekroczenia dopuszczalnych
wielkości emisji do powietrza. Zagrożenie występuje w stopniu niewielkim, czyli lokalnym i jest
spowodowane głównie niską emisją z ogrzewania indywidualnego.
TABELA NR 4
Wielkość emisji w strefie podlaskiej woj. podlaskiego [Mg/rok].
Wielkość emisji (Mg/rok)
strefa
podlaska
dwutlenek
azotu
dwutlenek
siarki
tlenek węgla
dwutlenek
węgla
pył ogółem
68,0
87,1
346,8
70701,1
123,5
Źródło: Ocena poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacja stref województwa podlaskiego w 2010 r.
WIOŚ 2011r.
Oceny jakości powietrza wykonywane są w odniesieniu do obszaru strefy.
W ustawie o zmianie ustawy – prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw,
Dyrektywie 2008/50/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie
jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy) od stycznia 2011 r. dla wszystkich
zanieczyszczeń uwzględnianych w ocenach jakości powietrza obowiązuje nowy podział kraju na
strefy. Ocena za rok 2010 wykonana została również w nowym układzie stref.
Strefę stanowią:
aglomeracja o liczbie mieszkańców powyżej 250 tys.,
miasto (nie będące aglomeracją) o liczbie mieszkańców powyżej 100 tys.,
pozostały obszar województwa, nie wchodzący w skład aglomeracji i miast powyżej 100
tys. mieszkańców.
Mając powyższe na uwadze, w województwie podlaskim, zgodnie z nowymi wytycznymi,
występują dwie strefy: aglomeracja podlaska (powiat miasto Białystok) oraz strefa podlaska
(pozostały obszar województwa podlaskiego do którego zaliczane jest miasto Hajnówka).
W przypadku SO2 i pyłu widoczny jest wyraźny sezonowy rozkład stężeń w roku
kalendarzowym – wyższe wartości odnotowano w sezonie zimowym (grzewczym). Prowadzony
na terenie powiatu monitoring jakości powietrza wykazuje, że jakość powietrza ulega stałej
poprawie. Uzyskane wyniki w horyzoncie kilkuletnim wykazują wprawdzie niewielki, ale stały
spadek stężeń dwutlenku siarki i pyłu. Miasto Hajnówka należy do obszarów o średnim
poziomie zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Jest to wynik zrealizowanych
przedsięwzięć proekologicznych, zwłaszcza przez sektor energetyczny.
Ze względu na niski poziom substancji w powietrzu zakwalifikowano powiat hajnowski,
a co za tym idzie i miasto Hajnówkę do strefy o klasie A, gdzie głównym celem działań jest
utrzymanie jakości powietrza na tym samym lub lepszym poziomie.
TABELA NR 5
Nazwa
strefy
Kod
strefy
Wynikowe klasy stref dla poszczególnych zanieczyszczeń, uzyskane
w ocenie rocznej dokonanej z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu
ochrony zdrowia.
SO2
strefa
PL2002
A
podlaska
1)- wg pozimu docelowego
Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych zanieczyszczeń
dla obszaru całej strefy
NO2 PM10 Pb C6H6 CO O31)
As
Cd
Ni
BaP
A
C
A
A
A
A
A
A
A
A
PM2,5
A
str. 18
na lata 2012 – 2016 ”
Źródło: Ocena poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacja stref województwa podlaskiego w 2010 r.
WIOŚ 2011r
6.6
Hałas i promieniowanie elektromagnetyczne
6.6.1 Hałas
Do podstawowych czynników mających wpływ na klimat akustyczny miasta zaliczyć
należy komunikację drogową oraz w znacznie mniejszym stopniu hałas przemysłowy, którego
uciążliwość ma charakter lokalny o stosunkowo niedużym zasięgu. Skala zagrożeń hałasem
przemysłowym nie jest zbyt duża, a zasięg jego oddziaływania ma zwykle charakter lokalny.
Kryteria hałasu w środowisku są określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska
z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu
w środowisku (Dz.U. Nr 120, poz.826).
W roku 2010 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku
przeprowadził analizę uciążliwości hałasu przemysłowego. Po przeprowadzonych przez WIOŚ
kontrolach w zakładach i stwierdzeniu przekroczeń hałasu, Starosta wydał decyzję określającą
dopuszczalny poziom hałasu, a mianowicie:
 Firmie Forte S.A. w Hajnówce, decyzja RŚ.7638/1/2010 z dnia 16.02.2010 roku, badania
wykazały przekroczenie hałasu na terenach mieszkalnych o 6,2 dB w porze dziennej.
Hałas komunikacyjny jest obecnie najpowszechniejszym i najbardziej uciążliwym źródłem
hałasu w środowisku zurbanizowanym. Ciągły wzrost ilości pojazdów mechanicznych, przy
jednoczesnym braku właściwych rozwiązań drogowych, braku obwodnic miejskich, złej jakości
nawierzchni znacząco powiększa obszar środowiska o ponadnormatywnym hałasie drogowym.
Brak jest informacji na temat badań poziomu hałasu drogowego w latach 2010-2011, przy
drogach wojewódzkich przebiegających przez miasto Hajnówkę.
6.6.2 Promieniowanie elektromagnetyczne
Wśród zidentyfikowanych, szkodliwych dla środowiska, rodzajów promieniowania
powodowanego działalnością człowieka, wyróżnia się :
promieniowanie jonizujące, pojawiające się w wyniku użytkowania zarówno
wzbogaconych, jak i naturalnych substancji promieniotwórczych w energetyce jądrowej,
ochronie zdrowia, przemyśle, badaniach naukowych,
promieniowanie niejonizujące, pojawiające się wokół linii energetycznych wysokiego
napięcia, radiostacji, pracujących silników elektrycznych oraz instalacji przemysłowych,
urządzeń łączności, domowego sprzętu elektrycznego, elektronicznego itp.
Promieniowanie jonizujące
Ogólną sytuację radiacyjną w środowisku charakteryzują obecnie następujące wielkości
podstawowe:
Poziom promieniowania gamma, obrazujący zagrożenie zewnętrzne naturalnymi
i sztucznymi źródłami promieniowania jonizującego, istniejące w środowisku lub
wprowadzone przez człowieka,
Stężenia naturalnych i sztucznych izotopów promieniotwórczych w komponentach
środowiska, a w konsekwencji w artykułach spożywczych, obrazujące narażenie
wewnętrzne ludzi w wyniku wchłonięcia izotopów drogą pokarmową.
Wymienione wielkości charakteryzuje naturalna zmienność, są one także w poważnym
stopniu uzależnione od wprowadzonych do środowiska substancji promieniotwórczych
w wyniku wybuchów jądrowych oraz katastrofy w Czarnobylu.
str. 19
na lata 2012 – 2016 ”
Promieniowanie niejonizujące
Głównymi źródłami promieniowania niejonizującego w środowisku są:
Elektroenergetyczne linie napowietrzne wysokiego napięcia,
Stacje radiowe i telewizyjne,
Łączność radiowa, w tym CB radio, radiotelefony i telefonia komórkowa,
Stacje radiolokacji i radionawigacji.
Znaczenie tego oddziaływania w ostatnich latach rośnie. Powodowane jest
to przez rozwój radiokomunikacji oraz powstawanie coraz większej liczby stacji nadawczych
radiowych i telewizyjnych (operatorów publicznych i komercyjnych). Dodatkowymi źródłami
promieniowania niejonizującego są stacje bazowe telefonii komórkowej, systemów
przywoławczych, radiotelefonicznych, alarmowych komputerowych itp., pokrywających coraz
gęstszą siecią obszary dużych skupisk ludności, jak również coraz powszechniej stosowane
radiotelefony przenośne.
Zagrożenie promieniowaniem niejonizującym może być stosunkowo łatwo
wyeliminowane lub ograniczone pod warunkiem zapewnienia odpowiedniej separacji
przestrzennej człowieka od pól przekraczających określone wartości graniczne.
W przepisach obowiązujących w Polsce ustalone są dopuszczalne poziomy
elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego na terenach dostępnych dla ludzi.
Szczególnej ochronie podlegają obszary zabudowy mieszkaniowej, a także obszary, na których
zlokalizowane są szpitale, żłobki, przedszkola, internaty.
Głównymi potencjalnymi źródłami zanieczyszczenia środowiska promieniowaniem
elektromagnetycznym są:
elektroenergetyczne linie napowietrzne wysokiego napięcia;
stacje radiowe i telewizyjne;
łączność radiowa, telefonia komórkowa itp.
stacje radiolokacji i radionawigacji;
obecność w środowisku radionuklidów naturalnych /jonizujące/;
radionuklidy pochodzenia sztucznego, powstałe w wyniku działalności człowieka np.
diagnostyce medycznej, przemyśle /jonizujące/.
Cały obszar miasta objęty jest zasięgiem wszystkich funkcjonujących w Polsce operatorów
sieci komórkowej (GSM/GPRS). Dynamicznie zwiększa się ilość osób korzystających z Internetu
(modemowy, ISDN (cyfrowy), DSL (stałe łącze), dostarczanego zarówno poprzez tradycyjne
łącza, jak i drogą radiową.
Istniejąca pojemność central pozwala na rozbudowę systemu. Aby utrzymać ten stan rzeczy
oraz na bieżąco móc zaspokajać potrzeby ludności miasta, istnieje potrzeba utrzymania w
należytej sprawności technicznej istniejące urządzenia telekomunikacyjne i w miarę
narastających potrzeb w tym zakresie rozbudowy linii rozdzielczych i abonenckich na terenach
rozwijających się.
W chwili obecnej w miejscach dostępnych dla ludności, zlokalizowanych
w bezpośrednim sąsiedztwie źródeł promieniowania elektromagnetycznego nie stwierdzono
przekraczania dopuszczalnych poziomów.
Na terenie miasta prócz stacji telefonii komórkowej, zlokalizowane są następujące źródła
promieniowania elektromagnetycznego:
- elektroenergetyczne linie napowietrzne NN, WN 110 kV
stacje elektroenergetyczne (GPZ 110/15 kV );
- stacje transformatorowe SN 15 kV;
- cywilne stacje radiowe CB o mocy około 10 W
- urządzenia nadawcze, diagnostyczne i inne, będące w posiadaniu policji, straży pożarnej,
pogotowia i zakładów przemysłowych.
str. 20
na lata 2012 – 2016 ”
W celu ochrony krajobrazu przed negatywnym oddziaływaniem linie
elektroenergetyczne, stacje nadawcze radiowo-telewizyjne, stacje bazowe telefonii komórkowej
i inne obiekty radiokomunikacyjne, należy lokalizować poza miejscami objętymi szczególną
ochroną. Należy także wprowadzić zasadę, że jeśli w bliskim sąsiedztwie planowana jest
lokalizacja kilku obiektów radiowo telewizyjnych lub obiektów radiokomunikacyjnych, to muszą
one być lokalizowane na jednej konstrukcji wsporczej.
6.7
Gospodarka odpadami
Miasto Hajnówka wywiązało się z obowiązku wynikającego z ustawy
o utrzymaniu czystości i porządku w gminach art. 3 pkt 3, który mówi o konieczności
prowadzenia przez gminy ewidencji umów zawartych na odbieranie odpadów komunalnych
od właścicieli nieruchomości. Prowadzenie powyższej ewidencji jest rodzajem monitoringu
w stosunku do odsetka mieszkańców objętych zorganizowaną zbiórką. Na terenie miasta
funkcjonują dwie firmy zajmujące się odbiorem i wywozem odpadów komunalnych, są to:
 MPO Sp z o.o. Białystok, ul. 27 Lipca 62 Białystok,
 Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Sp z o.o., ul. Łowcza 4 Hajnówka.
Z terenu miasta Hajnówka w roku 20101 zebrano ogółem- 2 490,12 Mg zmieszanych
odpadów komunalnych, natomiast w roku 20112 zebrano 3 040,70 Mg zmieszanych odpadów
komunalnych.
Głównym źródłem powstawania zmieszanych odpadów komunalnych są gospodarstwa
domowe z których w roku 2010 zebrano 1 200,99 Mg co stanowi 48,23 % ogólnej wielkości
zebranych zmieszanych odpadów komunalnych z 2 901 budynków mieszkalnych objętych
zbieraniem odpadów z gospodarstw domowych.
W m. Hajnówka firmy MPO i PUK odbierają odpady selektywnie zbierane
za odpłatnością. PUK każdemu właścicielowi, z którym ma podpisaną umowę rozdaje worki do
selektywnej zbiórki odpadów. Odpady zbierane selektywnie są odbierane bezpłatnie. Na
osiedlach wielorodzinnych ustawione są kontenery do selektywnego zbierania odpadów.
Selektywną zbiórką odpadów w latach 2009, 2010 objętych było– odpowiednio 87% i
88% mieszkańców miasta. Na zwiększanie skuteczności selektywnej zbiórki miały wpływ
inwestycje umożliwiające selektywną zbiórkę odpadów „u źródła” (ogólnodostępne pojemniki,
zaopatrywanie mieszkańców w worki do selektywnej zbiórki).
W mieście Hajnówka zorganizowano zbiórkę przeterminowanych leków
w aptekach prywatnych. Zebrano 32 kg odpadów.
Na terenie gminy miejskiej Hajnówka znajduje się jedno składowisko odpadów będących
w trakcie monitoringu po zakończeniu rekultywacji:
Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Poryjewie- gmina miejska
Hajnówka.
Na terenie gminy, nie ma czynnych, jak i w trakcie rekultywacji obiektów
unieszkodliwiania odpadów wydobywczych. Nie ma również czynnych składowisk odpadów
niebezpiecznych oraz składowisk odpadów, na których są składowane odpady zawierające
azbest.
W latach 2009-2010 zwiększyła się aktywność w zakresie działań związanych
z utylizacją azbestu. Miasto Hajnówka korzystało z dofinansowania Wojewódzkiego Funduszu
1
Źródło:www.stat.gov.pl, ostanie dane 2010r.
2
Źródło: dane z Urzędu Miejskiego w Hajnówce.
str. 21
na lata 2012 – 2016 ”
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W 2009 roku usunięto z terenu gminy miejskiej
Hajnówka 33,99 Mg wyrobów zawierających azbest, natomiast w 2010 roku – 55,96 Mg.
Zgodnie z założeniami WPGO województwo zostało podzielone na 4 Regiony Gospodarki
Odpadami, w ramach których zaplanowane zostało stworzenie regionalnych systemów
gospodarowania odpadami opartych na Zakładach Zagospodarowania Odpadów (ZZO). Zakłady
te o przyjętej przepustowości wystarczającej do przyjmowania i przetwarzania odpadów
z obszaru zamieszkałego minimum przez 150 tys. mieszkańców mają zapewnić kompleksową
obróbkę odpadów na terenie województwa. Miasto Hajnówka zaliczane jest do Regionu
Południowego.
6.8
Walory przyrodnicze i krajobrazowe
Charakterystyka ogólna flory i fauny
Hajnówka leży na terenie o dużej różnorodności flory i fauny, bezpośrednio sąsiadując
z dużym kompleksem leśnym, jaki tworzy Puszcza Białowieska.
Flora roślin naczyniowych Puszczy Białowieskiej reprezentowana jest przez ponad 1000
gatunków. Spośród 61 gatunków prawnie chronionych wiele jest tu dość pospolitych
(wawrzynek wilczełyko, widłak jałowcowaty, lilia złotogłów, orlik pospolity), ale znajdują się też
gatunki ginące wpisane do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin (wierzba borówkolistna, fiołek
torfowy, turzyca luźnokwiatowa, kukuczka kapturkowata, miodokwiat krzyżowy). Bogactwo
roślin zarodnikowych jest tu wyjątkowo duże. Ich liczbę szacuje się na prawie 4000 gatunków,
w tym: ponad 350 gat. porostów, 250 gat. mchów oraz przeszło 3000 gat. grzybów. W Puszczy
stwierdzono występowanie 26 gatunków drzew i 55 gatunków krzewów.
Świat zwierzęcy Puszczy reprezentowany jest przez występowanie: 58 gat. ssaków, 250
gat. ptaków (239 w części polskiej, w tym 177 gat. lęgowych), 7 gat. gadów, 12 gat. płazów, 24
gat. ryb. Liczbę gatunków owadów szacuje się na ok. 10000, w tym ponad 2400 gat. Chrząszczy
i około 1100 gat. motyli.
Hajnówka jest miastem bogatym w zieleń, w tym w zieleń wysoką. Jest to efektem
występowania przy ulicach pasów zieleni przydrożnej oraz różnej wielkości skwerów
i zieleńców, a także zieleni działkowej i przydomowej w dzielnicach o zabudowie indywidualnej.
Powierzchnia gruntów leśnych wynosi 103,00 ha, z czego 1/3 to lasy nie stanowiące
własności skarbu państwa.
6.8.1 Lasy
Lasy spełniają wielorakie funkcje, wynikające z potencjału biotycznego ekosystemów
leśnych i preferencji społecznych. Są to funkcje ekologiczne (ochronne), gospodarcze
(produkcyjne) i społeczne (socjalne). Funkcje lasu mają charakter współzależny, a płynące
z użytkowania lasów korzyści dla społeczeństwa są wielkościami nieograniczonymi.
W bezpośrednim sąsiedztwie miasta funkcjonuje „Leśny Kompleks Promocyjny Puszcza
Białowieska”, którego celem jest realizacja założeń kompleksowej polityki trwałego
i zrównoważonego rozwoju oraz gospodarki leśnej opartej na podstawach ekologicznych.
Podstawowym celem gospodarki leśnej jest dążenie do zachowania trwałości lasu o charakterze
zbliżonym do naturalnego. Funkcje ochronne lasu mają zapewnić zachowanie naturalnych
warunków ekosystemów leśnych, korzystny wpływ lasu na środowisko przyrodnicze, w tym na
gleby i stosunki wodne oraz na krajobraz, zdrowie i kulturę ludności. Powinna być także
zapewniona ochrona miejsc lęgowych i ostoi wszystkich gatunków bytujących zwierząt,
w szczególności gatunków rzadkich i chronionych.
str. 22
na lata 2012 – 2016 ”
Lasy występują w jednym zwartym kompleksie Puszcza Białowieska oraz oddzielonych
od siebie kompleksach. Najliczniej występują tu bory sosnowe, spotykane na ubogich i średnio
żyznych siedliskach świeżych, wilgotnych i bagiennych. Sosna zwyczajna jest podstawowym
gatunkiem lasotwórczym, posiada tu optymalne warunki rozwojowe i wykształca bardzo
wartościowe ekotypy znane szeroko jako sosna mazurska i sosna supraska. Kolejnym gatunkiem
o zasadniczym znaczeniu w Krainie II jest świerk pospolity. występujący jako gatunek panujący
w niektórych drzewostanach, tworząc zespoły niżowych świerczyn borealnych. W Puszczy
Białowieskiej osiąga on wysokość do 51 m.
TABELA NR 6
Jednostka
terytorialna
Zestawienie powierzchni gruntów leśnych i lesistości [ha].
Grunty
leśne
ogółem
Lasy
ogółem
Grunty
leśne
publiczne
ogółem
Grunty
leśne
publiczne
Skarbu
Państwa
Grunty leśne
publiczne
Skarbu
Państwa w
zarządzie
Lasów
Państwowych
Grunty
leśne
Lesistość
prywatne
[ha]
Hajnówka103,00
82,50
77,60
67,80
67,80
miasto
Źródło: opracowanie własne na podstawie www.stat.gov.pl – ostatnie dane z 2011r
[%]
25,40
3,90
6.8.2 Formy ochrony przyrody
Ważnym elementem polityki ekologicznej państwa są obecnie wielkoprzestrzenne
obszary chronione, które łącznie obejmują już ponad 30 % powierzchni kraju. Na system
obszarów chronionych składają się: parki narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe
i obszary chronionego krajobrazu.
„Zgodnie z art. 6 ust l obowiązującej ustawy o ochronie przyrody poddanie pod ochronę następuje
przez: tworzenie parków narodowych, uznawanie określonych obszarów za rezerwaty przyrody,
tworzenie parków krajobrazowych. Wyznaczenie obszarów chronionego krajobrazu,
wprowadzanie ochrony gatunkowej roślin i zwierząt, wprowadzanie ochrony w drodze uznania za:
pomniki przyrody, stanowiska dokumentacyjne, użytki ekologiczne, zespoły przyrodniczokrajobrazowe, obszary NATURA 2000”.
Na terenie miasta Hajnówka występują użytki ekologiczne o łącznej powierzchni 22,6 ha.
Tereny te zostały uznane za użytki ekologiczne ekosystemów bagiennych
i zostały objęte ochroną rozporządzeniem nr 6/97 Wojewody Białostockiego z dnia 7 sierpnia
1997 r. w sprawie uznania za użytki ekologiczne ekosystemów bagiennych
i objęcia ich ochroną. Są to obszary łąk objęte opieką przez Północno - Podlaskie Towarzystwo
Ochrony Ptaków. Na obszarze łąk utworzyło ono społeczny rezerwat przyrody „Górniańskie
Łąki” obejmujący szerokie kotlinowe rozszerzenie doliny rzeki Chwiszczej, dopływu rzeki
Leśnej, wpadającej do Bugu na terenie Białorusi. Dolina zajęta jest przez mozaikę zabagnionych
obniżeń i suchszych wyniesień. W obniżeniach występują urozmaicone zbiorowiska
wielkoturzycowe i niewielkie powierzchnie turzycowisk mszystych. Wyniesienia zajmują
wilgotne łąki. 30% powierzchni ostoi jest użytkowane rolniczo jako pastwiska i łąki kośne.
W ostoi gniazdują 62 gatunki ptaków: między innymi cyraneczka, cyranka, płaskonos, błotniak
zbożowy, kropiatka, dublet, rycyk, sowa błotna, czapla siwa. Ostoja jest żerowiskiem gadożerów,
orlików krzykliwych, orzełków włochatych i puchaczy gniazdujących w Puszczy Białowieskiej.
str. 23
na lata 2012 – 2016 ”
TABELA NR 7
Jednostka
terytorialna
Powierzchnie o szczególnych walorach przyrodniczych prawnie chronione.
Ogółem
Paki
Narodowe
Rezerwaty
przyrody
Obszary
chronionego
krajobrazu
Pozostałe
formy
ochrony
przyrody
Użytki
ekologiczne
0
22,6
[ha]
Hajnówka- gmina
22,6
0
miejska
Źródło: www.stat.gov.pl – ostatnie dane za 2010 r.
0
0
POMNIKI PRZYRODY
Na terenie miasta 60 drzew zostało objętych ochroną konserwatorską i zostały one
SIEĆ NATURA 2000
Natura 2000 to sieć obszarów chronionych na terenie państw członkowskich Unii
Europejskiej. Celem wyznaczania tych obszarów jest ochrona cennych pod względem
przyrodniczym i zagrożonych składników różnorodności biologicznej w państwach Unii
Europejskiej. W skład sieci Natura 2000 wchodzą:
obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) – wyznaczone na podstawie Dyr. Rady
79/409/EWG w sprawie ochrony dzikiego ptactwa, tzw. Dyrektywa Ptasia,
specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO) – wyznaczone na podstawie Dyr. Rady
92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, tzw.
Dyrektywa Siedliskowa.
Na terenie miasta Hajnówka występują tereny (6,387 ha- tj.0,3% ogólnej powierzchni
miasta) wchodzące w skład sieci kompleksu leśnego Puszczy Białowieskiej (63 147,6 ha)
objętego siecią obszarów Natura 2000 jako obszar specjalnej ochrony ptaków i specjalny obszar
ochrony.
 Obszary SOO (zatwierdzone Decyzją Komisji Europejskiej z dnia 10 stycznia 2011r.)
PLC 200004 – Puszcza Białowieska – 63 147,6 ha
 Obszary OSO (wyznaczone rozp. MŚ z dnia 12.01.2011r.w sprawie Obszarów Specjalnej
Ochrony Ptaków – Dz.U. Nr 25, poz. 133 ze zm.)
PLC 200004 – Puszcza Białowieska – 63 147,6 ha,
Puszcza Białowieska
Powierzchnia : 63147.6 ha
Kod obszaru : PLC200004
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: OSO + SOO (na mocy obu dyrektyw)
Status obszaru : obszar wyznaczony [Rozporządzeniem Ministra Środowiska]
Ostoja obejmuje zwarty kompleks leśny, w którym dominują lasy liściaste
o dużym stopniu naturalności i wysokiej różnorodności biologicznej. Stwierdzono w niej 44
gatunki ptaków umieszczonych w załączniku I Dyrektywy Ptasiej oraz 12 gatunków
z Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt. W przypadku niektórych, jak muchołówka białoszyja czy
orzełek, Puszcza Białowieska stanowi miejsce bytowania przynajmniej połowy krajowej
populacji gatunków. Dla wielu innych, np.: dzięcioła białogrzbietego, średniego czy
str. 24
na lata 2012 – 2016 ”
trójpalczastego, a także lelka, sóweczki i włochatki, jest jedną z najważniejszych ostoi w kraju.
Ogółem w puszczy stwierdzono gniazdowanie 240 gatunków ptaków, co stawia tę ostoję wśród
najważniejszych europejskich ostoi ptasich. Niezwykłe jest całe bogactwo przyrodnicze puszczy.
Dotychczas stwierdzono w niej ok. 11 tys. gatunków zwierząt, 1020 gatunków roślin
naczyniowych, 260 gatunków mchów, 325 gatunków porostów oraz ok. 1200 gatunków
grzybów wielkoowocnikowych. Pod wieloma względami, przyroda puszczańska stanowi unikat
na skalę krajową, europejską, a nawet światową. To tutaj żyje największa na świecie populacja
żubrów, tu spotkany jest kompletny zestaw gatunkowy ssaków kopytnych Polski, a także niemal
pełny skład krajowych gatunkowy ssaków i ptaków drapieżnych. Dzięki obecności
w lesie dużej ilości obumarłej martwej materii, puszcza stanowi ostoję wielu rzadkich gatunków
bezkręgowców, a w przypadku niektórych gatunków jest to jedyne znane ich stanowisko
w Polsce. Aż 36 gatunków zwierząt występujących w puszczy, znajduje się w załączniku II
Dyrektywy Siedliskowej. W tym samym załączniku znalazło się jeszcze 6 gatunków roślin
naczyniowych, obecnych w tej ostoi. Niemal połowę obszaru tworzą grądy, czyli lasy, w których
drzewostan tworzą głównie dęby, lipy i graby. Obniżenia terenu oraz doliny puszczańskich rzek
Narewki, Hwoźnej, Orłówki i in. porastają lasy łęgowe z dominującym jesionem i olszą,
a zatorfionych ich fragmentach wykształciły się subborealne świerczyny na torfie, olsy, brzeziny
bagienne i bagienne lasy sosnowo-brzozowe. Z kolei na terenach wywyższonych, szczególnie
na glebach piaszczystych i żwirowych dominują bory mieszane, a gdzieniegdzie spotykane
są reliktowe grądy wysokie i świetliste dąbrowy. Ubogie piaski eoliczne i wydmy porastają bory
brusznicowe i czernicowe, miejscami również chrobotkowe. W mokrych obniżeniach terenu
pomiędzy wydmami wykształciły się bory bagienne i bezleśne torfowiska wysokie.
W pozbawionych lasu częściach dolin rzecznych spotyka się zarośla wierzbowe, wilgotne łąki,
ziołorośla, a czasem również łąki kośne, zaś w rejonach podtopionych - szuwary trzcinowe
i turzycowe. W przekształconych fragmentach puszczy - przy drogach i nasypach kolejek
wąskotorowych - wytworzyły się murawy kserotermiczne. Łącznie ok. 80% ostoi zajmują lasy
porastające siedliska wymienione w załączniku I Dyrektywy Siedliskowej. Oprócz nich,
na bezleśnych obszarach ostoi występują dalsze siedliska z tego załącznika. W sumie, na terenie
ostoi, odnotowano 17 typów siedlisk z załącznika I.
str. 25
na lata 2012 – 2016 ”
RYSUNEK NR 2
Obszar Natura 2000 na terenie województwa podlaskiego.
SIEĆ ECONET
Sieć ECONET-POLSKA pokrywa 46 % kraju. Składa się ona z obszarów węzłowych
i łączących je korytarzy ekologicznych, wyznaczonych na podstawie takich kryteriów, jak
naturalność, różnorodność, reprezentatywność, rzadkość i wielkość. Wyznaczono ogółem 78
obszarów węzłowych (46 międzynarodowych i 32 krajowe, które razem obejmują 31 %
powierzchni kraju) oraz 110 korytarzy ekologicznych (38 międzynarodowych i 72 krajowe,
które razem obejmują 15 % powierzchni kraju).
Sieć ECONET-POLSKA zawiera w sobie również obszary prawnie chronione (parki
narodowe i krajobrazowe oraz rezerwaty), ostoje przyrody CORINE lub ważne ostoje ptaków,
które najczęściej są "wbudowane" w najcenniejsze fragmenty obszarów węzłowych jako tzw.
str. 26
na lata 2012 – 2016 ”
biocentra (regionalne i lokalne). Większość z wytyczonych w sieci ECONET-PL korytarzy
ekologicznych nawiązuje do dolin rzecznych.
W systemie krajowej sieci ekologicznej ECONET- POLSKA miasto Hajnówka położone
jest w obrębie korytarza ekologicznego znajdującego się we wschodniej części gminy wiejskiej
Hajnówka, określony, jako obszar węzłowy o znaczeniu międzynarodowym o symbolu 29 M.
Powierzchnia obszaru wynosi 1059 km2. W obrębie obszaru znajduje się park narodowy i 13
rezerwatów.
Za obszar węzłowy uznano całą Puszczę Białowieską z przyległymi terenami bagiennymi
i leśnymi, w której zachowały sie liczne fitocenozy o charakterze zbliżonym do naturalnego,
najczęściej o charakterze subborealnym, ale także (nie występujące na terenie parku
narodowego) świetliste dąbrowy Potentitto albae-Quercetum, występujące tu na granicy zasięgu.
Obszar ten ma kontynuacje po stronie białoruskiej, przy czym jest tam w całości objęty ochroną.
Wszystkie działania zaproponowane do realizacji w ramach Programu… mają
na celu poprawę stanu środowiska na terenie miasta zgodnie z misją:
„ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ MIASTA HAJNÓWKA
PRZY POPRAWIE I PROMOCJI ŚRODOWISKA NATURALNEGO”.
W związku z rozwojem gospodarczym regionu, wzrostem inwestycji, poziomu życia
mieszkańców, presji na obszary cenne przyrodniczo i niezurbanizowane, zwiększeniem
zapotrzebowania na surowce doprowadzenie do sytuacji w której nastąpiłby brak realizacji
zapisów Programu… prowadzić będzie do znaczącego pogorszenia wszystkich komponentów
środowiska.
Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji Programu…
pogorszenie jakości wód powierzchniowych i podziemnych w związku
ze zwiększonym niekontrolowanym zrzutem nieoczyszczonych ścieków do wód
powierzchniowych,
zmniejszanie sie zasobów wodnych,
utrata różnorodności biologicznej i cennych przyrodniczo terenów,
pogorszenie jakości powietrza w związku z fatalnym stanem nawierzchni dróg, emisji
spalin oraz emisji z indywidualnych źródeł ciepła,
zwiększająca się liczba mieszkańców narażonych na ponadnormatywne natężenie
hałasu,
zwiększająca
się
liczba
mieszkańców
narażonych
na
promieniowane
elektromagnetyczne,
zwiększona emisja pyłów i gazów do atmosfery,
pogorszenie jakości powietrza, wód powierzchniowych i podziemnych, gleby, zasobów
leśnych w wyniku powstawania nielegalnych miejsc składowania odpadów
komunalnych,
spalanie odpadów w paleniskach domowych,
niewłaściwie postępowanie z odpadami zawierającymi azbest,
Taki stan środowiska będzie negatywnie wpływał na zdrowie i standard życia ludzi.
str. 27
na lata 2012 – 2016 ”
6.9
Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym
oddziaływaniem
Na obecnym etapie rozpoznania nie stwierdzono znaczącego negatywnego
oddziaływania na cele, przedmioty ochrony i integralność obszarów Natura 2000 zapisów
projektu aktualizacji „Programu ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka na lata 2012-2016”.
Nie stwierdzono również znaczącego negatywnego oddziaływania na środowisko, ludzi, dobra
materialne i zabytki projektów przewidzianych do realizacji w analizowanym projekcie
Programu ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka.
W zależności od skali przedsięwzięcia może zaistnieć konieczność przeprowadzenia
procedury oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, w tym na obszary Natura 2000
(cel, przedmiot i integralność obszaru).
str. 28
na lata 2012 – 2016 ”
7 ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE
Z
PUNKTU
WIDZENIA
REALIZACJI
PROJEKTOWANEGO
DOKUMENTU, W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW
PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16
KWIETNIA 2004 R. O OCHRONIE PRZYRODY
7.1
Zasoby przyrodnicze
Miasto Hajnówka leży na terenie o dużej różnorodności flory i fauny, bezpośrednio
sąsiadując z dużym kompleksem leśnym, jaki tworzy Puszcza Białowieska. Ogół tych warunków
stworzył sprzyjające warunki dla środowiska przyrodniczego, które jest zachowane w dużym
stopniu w stanie naturalnym lub bardzo zbliżonym do naturalnego.
Tereny chronione występujące na obszarze Miasta Hajnówka obejmują 22,6 ha, czyli
1,06% jego powierzchni. Składają się na nie użytki ekologiczne. Na terenie miasta Hajnówka
występują tereny (6,387 ha- tj.0,3% ogólnej powierzchni miasta) wchodzące w skład sieci
kompleksu leśnego Puszczy Białowieskiej (63 147,6 ha) objętego siecią obszarów Natura 2000
jako obszar specjalnej ochrony ptaków i specjalny obszar ochrony.
W systemie krajowej sieci ekologicznej ECONET- POLSKA miasto Hajnówka położone
jest w obrębie korytarza ekologicznego znajdującego się we wschodniej części gminy wiejskiej
Hajnówka, określony, jako obszar węzłowy o znaczeniu międzynarodowym o symbolu 29 M.
Powierzchnia obszaru wynosi 1059 km2. W obrębie obszaru znajduje się park narodowy i 13
rezerwatów.
Za obszar węzłowy uznano całą Puszczę Białowieską z przyległymi terenami bagiennymi
i leśnymi, w której zachowały sie liczne fitocenozy o charakterze zbliżonym do naturalnego,
najczęściej o charakterze subborealnym, ale także (nie występujące na terenie parku
narodowego) świetliste dąbrowy Potentitto albae-Quercetum, występujące tu na granicy zasięgu.
Obszar ten ma kontynuacje po stronie białoruskiej, przy czym jest tam w całości objęty ochroną.
W projekcie tym priorytetem stały się korytarze ekologiczne ciągnące się wzdłuż cieków
wodnych. Kolejny projekt zakładał powiązanie sieci ECONET-PL z Krajowym Systemem
Obszarów Chronionych, ze szczególnym uwzględnieniem spójności terenów Natura 2000 i inne
projekty.
Korytarze ekologiczne pełnią swoje funkcje tylko wtedy, gdy są ciągłe i drożne na całej
swej długości. Podstawowe zagrożenia dla funkcjonowania korytarzy migracyjnych:
rozwój sieci transportowej-budowa nowych autostrad i dróg ekspresowych które
wymagają grodzenia (fizyczna bariera ekologiczna); modernizacja infrastruktury
komunikacyjnej i w następstwie zwiększenie natężenia ruchu, wraz z tym zwiększenie
śmiertelności zwierząt na drogach,
budowa obiektów przemysłowych, centrów handlowych, logistycznych, warsztatów,
magazynowe poza obszarem zabudowanym, wzdłuż głównych dróg – rozciągnięcie
strefy zurbanizowanej, powstanie przewężeń korytarza ekologicznego,
chaotyczna zabudowa obszarów wiejskich – szczególnie wzdłuż głównych dróg,
powoduje powstanie wielokilometrowej bariery z przylegających do siebie ogrodzonych
posesji,
budownictwo w bezpośredniej bliskości cieków wodnych – coraz dłuższe odcinki cieków
wodnych znajdują się w obrębie gęstej zabudowy, brzegi są degradowane, a cieki wodne
poddane regulacji,
rozwój budownictwa rekreacyjnego i hałaśliwych form rekreacji – przeznaczanie pod
budownictwo rekreacyjne (domki letniskowe) coraz większych obszarów,
wykorzystanie lasu do hałaśliwych form rekreacji (jazda motorami crossowymi
i samochodami terenowymi po drogach leśnych, szlakach turystycznych)
str. 29
na lata 2012 – 2016 ”
Ochrona korytarzy ekologicznych w gminie miejskiej:
uwzględnienie korytarzy ekologicznych w planach zagospodarowania przestrzennego,
budowa przejść dla zwierząt – dotyczy miejsc gdzie przecinają się drogi i linie kolejowe
już istniejące (o najwyższym natężeniu ruchu) z korytarzami ekologicznymi;
jednoczesna budowa przejść dla zwierząt wraz z budową nowych dróg; na drogach już
istniejących o mniejszym natężeniu ruchu w miejscach przecięcia korytarzy
migracyjnych, umieszczenie odpowiednich znaków informujących o tym oraz
ograniczenie prędkości
ochrona dolin rzecznych – poprzez zaniechanie zabudowy brzegów, regulacji koryt
rzecznych ; rewitalizacja najbardziej zdegradowanych odcinków rzek,
zalesienia – dotyczy korytarzy migracyjnych, gdzie płaty lasu w obrębie takiego
korytarza są oddalone od siebie na odległość powyżej 1 km (z wyłączeniem cennych
przyrodniczo siedlisk nieleśnych)
ochrona przed dalsza zabudową odcinków korytarzy ekologicznych o znacznych
przewężeniach spowodowanych bezpośrednim sąsiedztwem terenów zurbanizowanych.
W ramach ochrony przyrody na terenie miasta Hajnówka proponuje się:
optymalne i racjonalne wykorzystywanie przestrzeni przyrodniczej;
kształtowanie obszarów zielenie urządzonej;
ochronę lasów i bioróżnorodności;
kształtowanie systemu obszarów chronionych miasta w ciągłości z terenami
otaczającymi (defragmentacja ekosystemów).
ochronę dziko żyjących gatunków zwierząt i roślin oraz ich siedlisk
tworzenie sieci ścieżek rowerowych i tras turystycznych
zrównoważony rozwój turystyki
W tabeli poniżej przedstawiono oddziaływanie skutków realizacji Programu w postaci grupy
przedsięwzięć na wartości przyrodnicze dla następujących form ochrony przyrody: Obszaru
Chronionego Krajobrazu „Puszcza Białowieska”, pomników przyrody i użytków ekologicznych,
a także na chronione gatunki roślin, zwierząt i grzybów, uwzględniające zakazy odnoszące się do
tych form ochrony przyrody.
TABELA NR 8 Oddziaływanie na wartości przyrodnicze form ochrony przyrody.
Lp.
Wyszczególnienie
1.
Obszar
Chronionego
Krajobrazu
„Puszcza
Białowieska”
Zakazy mogące odnosić się do planowanych
inwestycji
1) zakaz zabijania dziko występujących zwierząt,
niszczenia ich nor, legowisk, innych schronień i miejsc
rozrodu oraz tarlisk, złożonej ikry, z wyjątkiem
amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania
czynności związanych z racjonalną gospodarką rolną,
leśną, rybacką i łowiecką;
2) zakaz likwidowania i niszczenia zadrzewień
śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie
wynikają one z potrzeby ochrony
przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpieczeństwa
ruchu drogowego lub wodnego lub budowy,
odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy
urządzeń wodnych;
3) zakaz wydobywania do celów gospodarczych skał,
w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych
szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i
bursztynu;
Projekty w zakresie
gospodarki
drogowej i
termomodernizacji
Przedsięwzięcia z
zakresu gospodarki
gospodarki wodnościekowej nie będą
oddziaływać
negatywnie na Obszar
Chronionego
Krajobrazu „Puszcza
Białowieska” ze
względu na poprawę
jakości powierza
str. 30
na lata 2012 – 2016 ”
Lp.
Wyszczególnienie
2.
pomniki przyrody
3.
użytki ekologiczne
inwestycji
4) zakaz wykonywania prac ziemnych trwale
zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac
związanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym,
przeciwpowodziowym lub przeciwosuwiskowym lub
utrzymaniem, budową, odbudową, naprawą lub
remontem urządzeń wodnych;
5) zakaz dokonywania zmian stosunków wodnych,
jeżeli służą innym celom niż ochrona przyrody lub
zrównoważone wykorzystanie użytków rolnych i
leśnych oraz racjonalna gospodarka wodna lub
rybacka;
6)zakaz likwidowania naturalnych zbiorników
wodnych, starorzeczy i obszarów wodno-błotnych;
7) zakaz lokalizowania obiektów budowlanych w pasie
szerokości 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych
zbiorników wodnych, z wyjątkiem urządzeń wodnych
oraz obiektów służących prowadzeniu racjonalnej
gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej.
2. Zakazy określone w ust. 1 pkt 3 i 4 nie dotyczą części
Obszaru, na których położone są złoża kopalin:
1) udokumentowane do dnia 31 grudnia 2004 r.,
których dokumentacje zostały zatwierdzone przez
właściwy organ administracji geologicznej;
2) udokumentowane na podstawie koncesji na
poszukiwanie i rozpoznawanie, udzielonych do dnia
31 grudnia 2004 r.;
3) udokumentowane na podstawie informacji
geologicznych zawartych w dokumentacjach
sporządzonych i zatwierdzonych przez właściwy
organ administracji geologicznej do dnia 31 grudnia
2004 r.
4) o zmierzonej działalności nieprzekraczającej 2 ha
przy przewidywanym wydobyciu kopalin w roku
kalendarzowym nieprzekraczającym 20 000 m3 i bez
użycia materiałów wybuchowych zgodnie z ustawą z
dnia 4 lutego 1994r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz.
U. z 2005r. Nr 228, poz. 1947 z późn.zm.), na działkach
o numerach ewidencyjnych: 369, 368, 367, 393, 395,
398 obręb Olchówka, gmina Narewka,
5) Krzywiec położone na działce o nr ewidencyjnym
167, obręb wsi Krzywiec, gm. Narew.
3. Zakaz określony w ust. 1 pkt 7 nie dotyczy części
Obszaru, stanowiących:
1) tereny, dla których obowiązują plany
zagospodarowania przestrzennego;
2) tereny, które były przeznaczone na cele zabudowy
w planach zagospodarowania przestrzennego
uchwalonych przed dniem 1 stycznia 1995 r., które
utraciły moc z dniem 31 grudnia 2003 r.;
3) tereny ogólnodostępnych plaż i kąpielisk,
zakaz niszczenia, uszkadzania lub przekształcania
obiektu lub obszaru,
zakaz wykonywania prac ziemnych trwale
zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac
związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym
Projekty w zakresie
gospodarki
drogowej i
termomodernizacji
Inwestycje muszą być
zlokalizowane poza
obszarami
występowania
pomników przyrody,
str. 31
na lata 2012 – 2016 ”
Lp.
Wyszczególnienie
inwestycji
albo budową, odbudową, utrzymywaniem, remontem
lub naprawą urządzeń wodnych,
Projekty w zakresie
gospodarki
drogowej i
termomodernizacji
poza, użytkami
ekologicznymi.
zakaz uszkadzania i zanieczyszczania gleby,
zakaz dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli
zmiany te nie służą ochronie przyrody albo racjonalnej
gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej,
zakaz likwidowania, zasypywania i przekształcania
naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy oraz
obszarów wodno-błotnych,
4.
Ochrona
gatunkowa roślin,
zwierząt i grzybów
zakaz zmiany sposobu użytkowania ziemi,
-
Na obecnym etapie
rozpoznania nie
przewiduje się
niszczenia siedlisk
chronionych roślin,
zwierząt i grzybów.
Zachodzi konieczność
wykonania
inwentaryzacji
chronionych gatunków i
w przypadku ich
stwierdzenia konieczne
jest przeniesienie
gatunków lub ich
siedlisk po uprzednim
uzyskaniu
odpowiedniego
zezwolenia w myśl art.
51 i 52 ustawy o
ochronie przyrody.
Wszystkie działania zaproponowane do realizacji w ramach Programu… mają
na celu poprawę stanu środowiska na terenie miasta i nie będą kolidowały
z przewidywanymi kierunkami ochrony środowiska z ustalonymi normami i zakazami
określonymi w powiązanych dokumentach lub z przepisami prawa:
Rozporządzenia Nr 7/05 Wojewody Podlaskiego z dnia 25 lutego 2005 r.
w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu „Puszcza Białowieska” (Dz.U.Nr 54, poz.
720 ze zm.)
Działania przewidziane do realizacji w ramach Programu… nie będą powodować kolizji
z zakazami obowiązującymi dla tych obszarów. Określone w SDF-ach dla Specjalnych Obszarów
Ochrony:
Puszcza Białowieska (PLC 200004),
Obszarów Specjalnej Ochrony: Puszcza Białowieska (PLC 200004),
w kontekście zagrożeń dla środowiska.
str. 32
na lata 2012 – 2016 ”
7.2
Powierzchnia ziemi
Pod względem typologicznym gleby miasta Hajnówka są bardzo mało zróżnicowane.
W
zachodniej
i
północno-zachodniej
części
miasta
dominującym
typem
są gleby pseudobielicowe (A) zaliczane głównie do IVa i IVb klasy bonitacyjnej, lokalnie do klasy
IIIb użytków ornych. Natomiast w południowej, wschodniej i północno-wschodniej części miasta
dominującym typem są gleby piaskowe różnych typów genetycznych (AB) – bielicowe, rdzawe,
brunatno-kwaśne, zaliczane przeważnie do V i VI klasy bonitacyjnej użytków ornych. W obrębie
doliny rzeki Leśnej oraz w innych dolinach mniejszych cieków i zagłębieniach terenowych
stanowiących użytki zielone występują głównie gleby murszowo-mineralne i czarne ziemie
zaliczane przeważnie do IV i V klasy bonitacyjnej użytków zielonych przy znacznym udziale
klasy VI.
Gleby powiatu hajnowskiego i miasta Hajnówki cechują się niską zawartością
składników pokarmowych (azot, fosfor, potas) w glebie. Ocenia się, że niedobory tych
składników występują na 35% - 65% powierzchni użytków rolnych, w zależności od gminy.
Nasilające się stałe wpływy różnorodnych form działalności przemysłowej, rolniczej
i urbanizacyjnej przyczyniają się do znacznych zmian w naturalnych warunkach glebowych. Zmiany
te przejawiają się w postaci szeregu form degradacji pokrywy glebowej i prowadzą do wytworzenia
gleb o zmienionym profilu i właściwościach fizykochemicznych. Procesy degradacji gleb związane są
przede wszystkim z:
rejonami intensywnej produkcji rolnej i hodowlanej,
rejonami budowy nowych osiedli mieszkaniowych,
tras komunikacyjnych,
terenami przemysłowymi,
miejscami składowania odpadów.
Przekształcenia mechaniczne gleb powodowane są przez zabudowę terenu, utwardzanie
i ubicie podłoża, zdjęcie pokrywy glebowej lub jej wymieszanie z elementami obcymi (np. gruzem
budowlanym) oraz w wyniku formowania wykopów i wyrównań. Ważną rolę odgrywa emisja
zanieczyszczeń powietrza i opad zanieczyszczeń oraz procesy chemicznego degradowania gleb przez
niewłaściwie prowadzoną gospodarkę ściekową i odpadową. Do specyficznych form degradacji gleb
w obszarach miejsko – przemysłowych należy zaburzenie stosunków hydrogeologicznych,
występujących przy eksploatacji surowców naturalnych. W obszarach dolinnych źródłem
zanieczyszczeń gleb są wylewy rzek, zwłaszcza tych, które prowadzą wody zanieczyszczone.
Tereny poprzemysłowe mieszczą w sobie cały szereg typów terenu, który na skutek
różnych funkcji użytkowych uległ degradacji w stosunku do stanu pierwotnego. Nie istnieje
jednorodna i oficjalnie obowiązująca klasyfikacja tych terenów. Szereg opracowań i
dokumentów pozwala wyróżnić następujące ich rodzaje:
zwały odpadów chemicznych i osadów ściekowych,
tereny przesuszone i nieużytkowane,
zalewiska,
tereny zabagnione,
tereny produkcyjne,
nieużytki zielone.
Elementem pozwalającym uporządkować problemy związane z przekształceniami
terenów poprzemysłowych i zdegradowanych są systematyczne badania oceniające możliwości
ich rekultywacji i ponownego zagospodarowania. Oprócz wyżej wspomnianych terenów
dodatkowym problemem jest zagospodarowania znacznej ilości towarzyszących im obiektów
poprzemysłowych. Do obiektów tych zalicza się obiekty kubaturowe, inżynierskie i różnego typu
sieci. Ze względu na uwarunkowania dziejowe, niektóre z tych obiektów posiadają wartość
zabytkową i objęte są ochroną konserwatorską. Istotnym czynnikiem utrudniającym proces
str. 33
na lata 2012 – 2016 ”
przekształcania terenów poprzemysłowych jest rozdrobnienie praw własnościowych tychże
terenów.
W Hajnówce, podobnie jak w całym kraju nie istnieją rozwiązania systemowe
ukierunkowane na procesy przekształcania terenów poprzemysłowych. Nie istnieje również
obowiązująca ich klasyfikacja. Klasyfikacja taka istotna jest dla uruchomienia spójnego procesu
rozwiązywania problemów dotyczących terenów poprzemysłowych. Utrudnieniem rozwiązania
kwestii terenów poprzemysłowych jest brak odpowiedniej ich inwentaryzacji, tzn. zawierającej
informacje dotyczące zarówno wielkości terenu, praw własności, gęstości występowania ich na
przedmiotowym obszarze, stopnia degradacji, uwarunkowań lokalizacyjnych oraz możliwości
(podatności) na przekształcenia.
7.3
Wody podziemne i powierzchniowe
Obszar miasta Hajnówka cechuje się odpowiednimi zasobami wód podziemnych.
Większość zasobów wód podziemnych na terenie miasta nadaje się do bezpośredniego
wykorzystania na cele gospodarcze, a po uzdatnieniu (usunięciu naturalnych pierwiastków,
jakimi są żelazo i mangan) na cele konsumpcyjne.
Przez Hajnówkę przepływa rzeka Leśna Prawa (132,7 km). Bierze ona początek na północ
od miasta, a na 105 km swego biegu opuszcza granice Polski i uchodzi do rzeki Bug po stronie
białoruskiej. Leśna Prawa jest rzeką nizinną o niewielkim spadku rzędu 0,2‰ do 0,43‰.
Przepływając przez Hajnówkę rzeka przyjmuje ścieki komunalne i przemysłowe z miasta,
a następnie wpływa na teren Puszczy Białowieskiej. Zlewnia ma charakter typowo leśny.
Według informacji WIOŚ w Białymstoku za 2010 rok , wody rzeki Leśnej Prawej płynące przez
miasto Hajnówka zostały zaliczone do wód V klasy czystości, czyli do wód o złej jakości.
Główne problemy w zakresie ochrony wód podziemnych i powierzchniowych
w mieście Hajnówka to:
spływy powierzchniowe,
ścieki socjalno-przemysłowe, często zrzucane bezpośrednio do rzeki bez oczyszczenia,
braki w rozwoju infrastrukturalnym na obrzeżach miasta w zakresie gospodarki wodnościekowej (niskie skanalizowanie),
zanieczyszczenie wód powierzchniowych i głębinowych, w tym wody pitnej poprzez
odprowadzanie słabo oczyszczonych ścieków komunalnych,
przestarzałe i nieszczelne zbiorniki bezodpływowe zwiększające możliwości
przedostania się zanieczyszczeń do wód powierzchniowych,
nieodpowiednia struktura użytkowania gruntów w sąsiedztwie zbiorników wodnych,
występowanie nieprawidłowości sanitarno-technicznych dotyczących instalacji
wodociągowych (w obrębie ujęć wód),
pogarszająca się jakość środowiska naturalnego, co ogranicza szanse rozwoju,
Działania na rzecz poprawy jakości wód powierzchniowych i podziemnych:
rozwój gospodarki wodno-ściekowej (100% zwodociągowanie i skanalizowanie oraz
modernizacja istniejącej infrastruktury);
ochrona wód (w tym m. in.: monitoring wód podziemnych i powierzchniowych, kontrola
podmiotów gospodarczych i mieszkańców pod względem wywozu ścieków;
prowadzenie działalności rolniczej zgodnie z KDPR);
ochrona wód rzeki Leśnej Prawej i ich dopływów poprzez prowadzenie monitoringu
wód,
rozwój bezpiecznej dla środowiska infrastruktury rekreacyjnej.
str. 34
na lata 2012 – 2016 ”
7.4
Zagrożenia powodziowe
Na terenie miasta Hajnówka istnieje niewielki stopień zagrożenia powodziowego, które
może być spowodowane zbyt wysokim stanem wód rzecznych oraz występowaniem znacznych
ilości wód opadowych. Zasoby wodne okolic Hajnówki nie są zbyt wielkie, bowiem przez ten
teren nie przepływają większe rzeki. Największą rzeką jest tu Leśna Prawa. Bierze ona początek
na północ od miasta, a na 105 km swego biegu opuszcza granice Polski i uchodzi do rzeki Bug po
stronie białoruskiej. Leśna Prawa jest rzeką nizinną o niewielkim spadku rzędu 0,2‰
do 0,43‰.
Zagrożenie powodziowe transgraniczne nie występuje.
7.5
Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego
Do najważniejszych niekorzystnych zjawisk wymuszających działania w zakresie ochrony
powietrza przed zanieczyszczeniem zalicza się:
emisję zorganizowaną pochodzącą ze źródeł punktowych (przemysł, usługi, lokalne
kotłownie, z ogrzewania budynków mieszkalnych tzw. niska emisja),
emisję niezorganizowaną, tj. emisję substancji wprowadzanych do powietrza bez
pośrednictwa przeznaczonych do tego celu środków technicznych np. spawanie czy
lakierowanie wykonywane poza obrębem warsztatu czy spalanie na powierzchni ziemi
jak wypalanie traw, itp.,
emisję ze źródeł liniowych i powierzchniowych (drogi, parkingi);
zanieczyszczenia transgraniczne powietrza.
Działania, które ukierunkowane są na poprawę stanu jakości powietrza atmosferycznego:
poprawa infrastruktury transportowej- powoduje poprawę płynności ruchu,
przyspieszenie przejazdów, co wiąże się także z redukcją emisji spalin
i oszczędnością w zużyciu paliw. Określenie stopnia redukcji zanieczyszczeń
do powietrza uzależniona będzie od wielu czynników, m.in.: natężenia ruchu, stanu
pojazdów, wprowadzonego systemu zarządzania ruchem (synchronizacja świateł);
modernizacja systemu energetycznego;
eliminacja niskich źródeł emisji oraz zmniejszenie emisji pyłu ze środków transportu
leżąca w kompetencji władz samorządowych,
zapobieganie spalania odpadów w domowych paleniskach.
W celu zmniejszenia emisji zanieczyszczeń pochodzącej z ogrzewania budynków zalecana jest:
termomodernizacja budynków poprzez, którą rozumiemy nie tylko bezpośrednie
docieplenie budynków, ale także modernizację systemów ogrzewania zarówno
u odbiorców indywidualnych, jak i w zbiorczych źródłach ogrzewania – kotłowniach,
wymiana
źródeł
energii
cieplnej
zasilanych
paliwem
nieodnawialnym
na urządzenia o mniejszym stopniu negatywnego oddziaływania na środowisko, w tym
zastosowanie odnawialnych źródeł energii;
ograniczenie zużycia energii poprzez wdrażanie systemów efektywnych energetycznie.
7.6
Hałas
Na terenie powiatu hajnowskiego występują:
drogi wojewódzkie - nr 685 - Zabłudów - Hajnówka, nr 687 Nowosady - Narewka Michałowo i nr 689 Bielsk Podlaski - Hajnówka - Białowieża - granica państwa; mimo
utwardzonej nawierzchni wymagają one gruntownych remontów i modernizacji, gdyż
nie są dostosowane do szybko zwiększającego się nasilenia ruchu drogowego; nie są też
str. 35
na lata 2012 – 2016 ”
wyposażone w parkingi i zatoki autobusowe, co ogranicza w znacznym stopniu
możliwości manewrowe w ruchu samochodowym;
drogi powiatowe :
Nr 1623 B – Hajnówka (ul. Dolna i Targowa) – Puciska – Czyżyki – Nowokornino;
Nr 1624 B – Hajnówka – Bielszczyzna – Dubiny;
Nr 1648 B – Hajnówka (ul. Lipowa) – Lipiny;
Nr 1652 B – Poryjewo – Orzeszkowo – Jakubowo – Piaski – Zabagonie – Długi Bród –
Wiluki – Opoka Duża – Wólka Terechowska – Czeremcha (osada).
ulice miejskie zaliczone do kategorii dróg powiatowych:
Nr 1623 B- Dolna, Targowa;
Nr 1648 B- Lipowa;
Nr 2323 B – Górna, Wrzosowa;
Nr 2325 B –Stefana Batorego;
Nr 2326 B – 11-go Listopada;
Nr 2327 B – Prosta;
Nr 2329 B – Stefana Batorego, Ks. Antoniego Dziewiatowskiego;
Nr 2329 B – Poddolna;
Nr 2330 B – Warszawska.
drogi gminne - o łącznej długości 69,703 km, w tym 40,876 km dróg utwardzonych.
Przez obszar miasta przebiega następująca linia kolejowa:
Warszawa - Siedlce - Siemiatycze- Czeremcha - Hajnówka - Cisówka - granica państwa
Wg Programu Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego na lata 2011- 2014, analiza
klimatu akustycznego województwa podlaskiego wykazała brak dotrzymania standardów
w zakresie utrzymania odpowiedniego poziomu hałasu. Głównym źródłem przekroczeń przede
wszystkim przez transport (osobowy i ciężarowy, w mniejszym stopniu kolejowy) i przemysł.
Przyczyną niedotrzymania odpowiednich wartości hałasu w środowisku jest między innymi:
brak obwodnic w miastach, gdzie ruch tranzytowy nakłada się z ruchem lokalnym, duża ilość
skrzyżowań i wąskie ulice zmniejszające płynność jazdy (częste zatrzymywanie i ruszanie
pojazdów) oraz nieprzystosowanie nawierzchni do występującego obecnie natężenia ruchu
i obciążenia.
Szczególnie istotny wpływ na wzrost poziomu hałasu drogowego w środowisku ma
wzrost ilości samochodów. Według szacunków Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad
wielkość średniego dobowego ruchu pojazdów silnikowych dla województwa podlaskiego
w 2010 r. wyniosła 6702 poj./dobę.
Hałas drogowy na terenie miasta Hajnówka można zmniejszyć przez zapewnienie
odpowiedniego stanu technicznego dróg oraz poprzez:
ograniczenie prędkości na określonych odcinkach dróg;
poprawę płynności ruchu – budowa skrzyżowań bezkolizyjnych typu rondo,
wprowadzanie sygnalizacji świetlnych;
ograniczenie możliwości wjazdu pojazdów ciężkich,
budowa obwodnic miasta - przebieg trasy w terenie niezabudowanym, jest korzystny
ze względu na poprawienie płynności ruchu, ograniczenie liczby skrzyżowań, a co za tym
idzie zwiększenie poziomu bezpieczeństwa ruchu zarówno drogowego jak i pieszego,
modernizacja istniejących dróg,
budowę ekranów akustycznych wzdłuż dróg, na których stwierdzono podwyższony
poziom hałasu;
stosowanie specjalnej „cichej nawierzchni” wygłuszającej przejazd samochodów;
str. 36
na lata 2012 – 2016 ”
prowadzenie nasadzeń roślinności ochronnej wzdłuż tras komunikacyjnych.
W zakresie ograniczenia hałasu podstawowe cele to:
1) Rozpoznanie i ocena stopnia narażenia mieszkańców miasta na ponadnormatywny hałas
monitoring hałasu komunikacyjnego,
zwiększenie kontroli jednostek gospodarczych w zakresie emitowanego hałasu.
2) Eliminacja narażenia mieszkańców na hałas
remont nawierzchni dotychczasowych odcinków dróg,
opracowanie i wdrożenie zasad organizacji ruchu sprzyjających obniżeniu emisji hałasu
do środowiska,
utworzenie obszarów ograniczonego użytkowania (w przypadku braku technicznych
możliwości),
interwencyjna działalność organów kontroli środowiska w przypadku poważnych
naruszeń zasad przestrzegania emisji hałasu przemysłowego do środowiska.
7.7
Promieniowanie elektromagnetyczne
Mimo wieloletnich badań w celu ustalenia czy długotrwała, chroniczna ekspozycja na pola
o natężeniach nie wywołujących istotnych zmian krótkoterminowych może wpływać na stan
zdrowia ludzi, wciąż brak ostatecznych rozstrzygnięć w tej sprawie. W związku z tym konieczne
jest przeprowadzanie okresowej kontroli warunków ekspozycji oraz jej ograniczenie.
Pomiary natężenia pól elektromagnetycznych na terenie miasta Hajnówka
nie wykazały przekroczeń dopuszczalnych poziomów emisji tego rodzaju energii.
7.8
Gospodarka odpadami
Miasto Hajnówka wywiązało się z obowiązku wynikającego z ustawy o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach art. 3 pkt 3, który mówi o konieczności prowadzenia przez
gminy ewidencji umów zawartych na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości. Prowadzenie powyższej ewidencji jest rodzajem monitoringu w stosunku
do odsetka mieszkańców objętych zorganizowaną zbiórką. Na terenie miasta funkcjonują dwie
firmy zajmujące się odbiorem i wywozem odpadów komunalnych, są to:
 MPO Sp z o.o. Białystok, ul. 27 Lipca 62 Białystok,
 Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Sp. z o.o., ul. Łowcza 4 Hajnówka.
Z terenu miasta Hajnówka w roku 20103 zebrano ogółem- 2 490,12 Mg zmieszanych
odpadów komunalnych, natomiast w roku 20114 zebrano 3 040,70 Mg zmieszanych odpadów
komunalnych.
Głównym źródłem powstawania zmieszanych odpadów komunalnych są gospodarstwa
domowe z których w roku 2010 zebrano 1 200,99 Mg co stanowi 48,23 % ogólnej wielkości
zebranych zmieszanych odpadów komunalnych z 2 901 budynków mieszkalnych objętych
zbieraniem odpadów z gospodarstw domowych.
3
Źródło:www.stat.gov.pl, ostanie dane 2010r.
4
Źródło: dane z Urzędu Miejskiego w Hajnówce.
str. 37
na lata 2012 – 2016 ”
TABELA NR 9
Bilans odpadów komunalnych zebranych na terenie miasta Hajnówka.
Nazwa
Ilość w [Mg]
Niesegregowane odpady komunalne
3 040,70
Odpady z targowisk
3,50
Odpady z czyszczenia ulic
34,25
Odpady ulegające biodegradacji
146,00
Odpady kuchenne ulegające biodegradacji
0,40
Źródło: dane z Urzędu Miejskiego w Hajnówce wg uzyskanych danych z PUK Sp z o.o. stan na 31.12.2011r.
W m. Hajnówka firmy MPO i PUK odbierają odpady selektywnie zbierane
za odpłatnością. PUK każdemu właścicielowi, z którym ma podpisaną umowę rozdaje worki
do selektywnej zbiórki odpadów. Odpady zbierane selektywnie są odbierane bezpłatnie.
Na osiedlach wielorodzinnych ustawione są kontenery do selektywnego zbierania odpadów.
TABELA NR 10
Bilans odpadów selektywnie zebranych w 2011 r.
Nazwa
Ilość w [Mg]
Paper i tektura
221,80
Szkło
141,60
Tworzywa sztuczne
148,50
Metale
7,50
Tekstylia
4,00
Niebezpieczne
0,00
Wielkogabarytowe
18,30
O kodach 200123,200135,200136
23,00
Biodegradowalne
146,40
RAZEM
711,10
Źródło: dane z Urzędu Miejskiego w Hajnówce Wg sprawozdania Gus 2011 w załączniku SG -01
Gospodarka komunalna
Selektywną zbiórką odpadów w latach 2009, 2010 objętych było– odpowiednio 87%
i 88% mieszkańców miasta. Na zwiększanie skuteczności selektywnej zbiórki miały wpływ
inwestycje umożliwiające selektywną zbiórkę odpadów „u źródła” (ogólnodostępne pojemniki,
zaopatrywanie mieszkańców w worki do selektywnej zbiórki).
W mieście Hajnówka zorganizowano zbiórkę przeterminowanych leków w aptekach
prywatnych. Zebrano 32 kg odpadów.
Na terenie gminy miejskiej Hajnówka znajdują się jedno składowisko odpadów będących
w trakcie monitoringu po zakończeniu rekultywacji:
Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Poryjewie- gmina miejska
Hajnówka.
Na terenie gminy, nie ma czynnych, jak i w trakcie rekultywacji obiektów
unieszkodliwiania odpadów wydobywczych. Nie ma również czynnych składowisk odpadów
niebezpiecznych oraz składowisk odpadów, na których są składowane odpady zawierające
azbest.
W latach 2009-2010 zwiększyła się aktywność w zakresie działań związanych
z utylizacją azbestu. Miasto Hajnówka korzystało z dofinansowania Wojewódzkiego Funduszu
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W 2009 roku usunięto z terenu gminy miejskiej
Hajnówka 33,99 Mg wyrobów zawierających azbest, natomiast w 2010 roku – 55,96 Mg.
Zgodnie z założeniami WPGO województwo zostało podzielone na 4 Regiony Gospodarki
Odpadami, w ramach których zaplanowane zostało stworzenie regionalnych systemów
str. 38
na lata 2012 – 2016 ”
gospodarowania odpadami opartych na Zakładach Zagospodarowania Odpadów (ZZO). Zakłady
te o przyjętej przepustowości wystarczającej do przyjmowania i przetwarzania odpadów
z obszaru zamieszkałego minimum przez 150 tys. mieszkańców mają zapewnić kompleksową
obróbkę odpadów na terenie województwa. Miasto Hajnówka zaliczane jest do Regionu
Południowego.
Region Południowy
Region obejmuje 26 gmin, zamieszkałych przez 150 350 osób (stan na 2011 r.).
W Regionie brak jest obszarów wydzielonych.
Jako instalacje regionalne wskazuje się:
1) Instalacja termicznego przekształcania odpadów: Instalacja unieszkodliwiania odpadów
metodą pirolizy w Augustowie, gm. Bielsk Podlaski (planowana, wydajność
75 tys.Mg/rok);
2) Instalacja mechaniczno – biologicznego przetwarzania odpadów: ZZO w Hajnówce
(instalacja istniejąca, zastępcza, RIPOK po rozbudowie - konieczna rozbudowa części
biologicznej);
3) Instalacja przetwarzania odpadów zielonych i innych bioodpadów: ZZO w Hajnówce
(instalacja istniejąca, konieczne spełnienie wymagań dla produktów o właściwościach
nawozowych);
4) Składowiska odpadów powstających w procesie mechaniczno – biologicznego
przetwarzania
zmieszanych
odpadów
komunalnych
oraz
pozostałości
z sortowania: BRAK
Instalacje zastępcze w Regionie Południowym:
1. Instalacja termicznego przekształcania odpadów:
w latach 2012-2014: BRAK
w latach 2015-2017: Instalacja unieszkodliwiania odpadów metodą pirolizy
w Augustowie: zastępcza na czas awarii lub braku wydajności inst. Termicznej
z regionu Centralnego;
2. Instalacja mechaniczno – biologicznego przetwarzania odpadów:
w latach 2012-2014: ZZO w Hajnówce: inst. zastępcza do czasu rozbudowy
do RIPOK oraz zastępcza na czas awarii lub braku wydajności inst. z regionu
Centralnego;
w latach 2015-2017: ZZO w Hajnówce: zastępcza na czas awarii lub braku
wydajności inst. z regionu Centralnego;
3. Instalacja przetwarzania odpadów zielonych i innych bioodpadów:
4. Składowiska odpadów powstających w procesie mechaniczno – biologicznego przetwarzania
zmieszanych odpadów komunalnych oraz pozostałości z sortowania:
w latach 2012-2014:
- SOK we wsi Augustowo, 17-100 Bielsk Podlaski
- SOK w Narwi, 17-210 Narew
- SOK w Olchówce, 17-220 Narewka
- SOK w Siemiatyczach, Siemiatycze-Rososze, 17-300 Siemiatycze
- SOK w Brańsku, 17-120 Brańsk
str. 39
na lata 2012 – 2016 ”
- SOK w Drohiczynie, 17-312 Drohiczyn
w latach 2015-2017:
SOK we wsi Augustowo, 17-100 Bielsk Podlaski
SOK w Narwi, 17-210 Narew
SOK w Olchówce, 17-220 Narewka
SOK w Siemiatyczach, Siemiatycze-Rososze, 17-300 Siemiatycze
SOK w Brańsku, 17-120 Brańsk
str. 40
na lata 2012 – 2016 ”
8 OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA CELÓW OCHRONY ŚRODOWISKA
USTANOWIONYCH
NA
SZCZEBLU
MIĘDZYNARODOWYM,
WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM, ISTOTNYCH Z PUNKTU WIDZENIA
PROJEKTOWANEGO
DOKUMENTU,
ORAZ
SPOSOBY,
W JAKICH TE CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA ZOSTAŁY
UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA DOKUMENTU
Analizując cele sformułowane w Programie…, oprócz analizy ich wpływu
na środowisko, należy dokonać odniesienia tych celów do kierunków działań określonych
w dokumentach nadrzędnych (europejskich, krajowych, wojewódzkich i powiatowych) oraz
równoległych (regionalnych). Od spójności tych celów w znacznym stopniu zależy możliwość
osiągnięcia sukcesu polityki ekologicznej miasta.
8.1
Cele wynikające z dokumentów Unii Europejskiej
Podstawowym
dokumentem
określającym
cele
ochrony
środowiska
jest
VI Wspólnotowy Program Działań w Zakresie Środowiska Naturalnego. Ustanawia
on środowiskowy wymiar wspólnotowej strategii zrównoważonego rozwoju i wytycza
priorytety w dziedzinie ochrony środowiska, w szczególności cele do realizacji
w związku ze zmianami klimatu, przyrodą i różnorodnością biologiczną, zdrowiem
i jakością życia oraz zasobami naturalnymi i odpadami.
str. 41
na lata 2012 – 2016 ”
TABELA NR 11
Powiązanie celów ochrony środowiska określone w Programie… z VI Wspólnotowym Programem Działań w Zakresie Środowiska
Naturalnego.
VI Wspólnotowy Program Działań w
Zakresie Środowiska Naturalnego
Cele działań
Kierunki działań
Zmiany klimatu
Przyroda i
różnorodność
biologiczna
Ograniczenia emisji
gazów cieplarnianych o
przynajmniej 20 % do
roku 2020. Częścią
pakietu są zobowiązania
dotyczące 2020 roku: 20
% udział energii
odnawialnej w ogólnej
produkcji energii i 10 %
udział biopaliw.
Zwiększenie ochrony
obszarów o znaczeniu
wspólnotowym i
włączanie cennych
obszarów do
europejskiej sieci Natura
2000
Program…
Cele działań
 Wdrażanie
i
realizacja założeń
Programów
służących ochronie
powietrza.
 Spełnienie
wymagań
prawnych
w
zakresie
jakości
powietrza poprzez
ograniczenie emisji
ze
źródeł
powierzchniowych,
liniowych
i
punktowych.
 Pogłębianie i
udostępnianie
wiedzy o zasobach
przyrodniczych
miasta
 Zachowanie lub
odtworzenie
właściwej
struktury i stanu
ekosystemów.
 Zapobieganie
konfliktom
ekologicznym na
obszarach
Kierunki działań
Ograniczenie niskiej emisji,
Modernizacja kotłowni,
Zmiana systemu ogrzewania na bardziej efektywny ekologicznie i
energetycznie, w tym wymiana ogrzewania węglowego na gazowe,
olejowe lub inne bardziej ekologiczne,
Termomodernizacja budynków,
Kontrola zakładów emitujących zanieczyszczenia do powietrza,
Przebudowa, modernizacja/ poprawa stanu technicznego dróg,
Zakup pojazdów transportu publicznego o niskiej emisji spalin
(tym: zakup pojazdów spełniających normy emisji spalin euro 4,
zastosowanie w komunikacji miejskiej środków transportu
zasilanych paliwem alternatywnym np. gazowym cng lub
odnawialnym (bioetanol) w miejsce oleju napędowego),
Inne działania mające na celu ograniczenie emisji z transportu ( w
tym rozwój komunikacji zbiorowej „przyjaznej dla użytkownika”,
prowadzenie odpowiedniej polityki parkingowej w centrach
wymuszającej ograniczenia korzystania z samochodów).
kontynuowanie inwentaryzacji i waloryzacji przyrodniczej ze
szczególnym uwzględnieniem obszarów Natura 2000,
promocja
walorów
przyrodniczych
ze
szczególnym
uwzględnieniem parku narodowego i obszarów Natura 2000,
edukacja pracowników administracji publicznej oraz pozostałych
interesariuszy w zakresie prawnych i przyrodniczych podstaw
zarządzania obszarami Natura 2000.
czynna ochrona terenów podmokłych oraz łąk i pastwisk cennych
przyrodniczo,
opracowanie i wdrażanie programów ochrony gatunków
zagrożonych(w tym czynna ochrona fauny np. nietoperzy, bociana
białego)
inwentaryzacja i rozpoznanie obszarów potencjalnie konfliktowych
pod kątem sporów ochrona przyrody- rozwój gospodarczy,
Określenie
zgodności
Zgodny
Zgodny
str. 42
na lata 2012 – 2016 ”
VI Wspólnotowy Program Działań w
Zakresie Środowiska Naturalnego
Cele działań
Kierunki działań
Program…
Cele działań
chronionych
Kierunki działań
wdrożenie procesów mediacji z udziałem profesjonalnych
mediatorów
w przypadku istniejących konfliktów ekologicznych
Zapewnienie poprawy
uporządkowanie
kwestii
planowania
przestrzennego
i
jakości zasobów wód
wprowadzenie
zapisów
dotyczących
ochrony
przyrody
do
 Wzmocnienie
powierzchniowych i
dokumentów planistycznych gminy,
monitoringu wody
podziemnych oraz
systematyczne wykonywanie ocen oddziaływania na środowisko
przeznaczonej do
ekosystemów od wody
dla inwestycji mogących niekorzystnie oddziaływać na przedmiot
spożycia
zależnych.
ochrony na obszarach Natura 2000.
 Zapewnienie
Zdrowie i
Przeciwdziałanie
modernizacja i rozbudowa systemów poboru i uzdatniania wody,
dobrej
jakości
jakość życia
degradacji środowiska
budowa
nowych
oraz
modernizacja
istniejących
sieci
wody pitnej.
dla zdrowia, szczególnie
wodociągowych,
 Racjonalizacja
w miastach (hałas, stres,
informowanie społeczeństwa o jakości wody przeznaczonej do
gospodarowania
zanieczyszczenie
spożycia przez ludzi i wykorzystywanej w kąpieliskach.
zasobami wód
powietrza i wody leżą u
źródeł wielu schorzeń i
alergii).
Stworzenie możliwości
termomodernizacja budynków,
mających na celu
modernizacja układów technologicznych skutkująca zmniejszeniem
 Zwiększenie
zmniejszenie
zużycia materiałów, wody lub energii.
wykorzystania
marnotrawstwa i
niekonwencjonalny
szkodliwego dla zdrowia
ch źródeł energii
Zasoby
wpływu odpadów.
 Zrównoważona
naturalne i
Recykling, utylizacja
gospodarka
odpady
odpadów winny zostać
zasobami
usprawnione,
naturalnymi
uwzględniając w
większym stopniu cykl
życia materiałów
Źródło: Program ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka na lata 2012 – 2016,
VI Wspólnotowy Program Działań w Zakresie Środowiska Naturalnego
Określenie
zgodności
Zgodny
Zgodny
Zgodny
str. 43
na lata 2012 – 2016 ”
8.2
Cele wynikające z dokumentów istotnych z punktu widzenia ochrony
środowiska na poziomie krajowym
8.2.1. Cele wynikające z „Programu oczyszczania kraju z azbestu na lata
2009 – 2032”
W „Programie oczyszczania kraju z azbestu na lata 2009 – 2032” utrzymane zostają
następujące cele:
1) usunięcie i unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest,
2) minimalizacja negatywnych skutków zdrowotnych powodowanych
z włóknami azbestu,
3) likwidacja szkodliwego oddziaływania azbestu na środowisko.
kontaktem
Program przewiduje zgrupowanie zadań w pięciu blokach tematycznych:
1) zadania legislacyjne,
2) działania edukacyjno - informacyjne obejmujące: działania skierowane do dzieci
i młodzieży, szkolenia pracowników administracji rządowej i samorządowej,
opracowywanie materiałów informacyjnych i edukacyjnych, ocenę i promocję
technologii unicestwiania włókien azbestu w odpadach azbestowych, organizację
krajowych i międzynarodowych szkoleń, seminariów, konferencji, kongresów
i udział w nich;
3) zadania w zakresie usuwania wyrobów zawierających azbest obejmujące: usuwanie
wyrobów zawierających azbest z obiektów budowlanych, oczyszczanie terenów
nieruchomości, oczyszczanie obiektów użyteczności publicznej, miejsc publicznych,
terenów byłych zakładów produkujących wyroby zawierające azbest, budowę
składowisk odpadów azbestowych oraz budowę instalacji i urządzeń do unicestwiania
włókien azbestu w odpadach azbestowych, zadania wspierające, w tym wsparcie
finansowe opracowywania programów usuwania wyrobów zawierających azbest oraz
oczyszczania terenów z azbestu na wszystkich szczeblach;
4) monitoring realizacji Programu w postaci elektronicznego Systemu Informacji
Przestrzennej monitoringu procesu usuwania wyrobów zawierających azbest;
5) działania w zakresie oceny narażenia i ochrony zdrowia, w tym działalność Ośrodka
Referencyjnego Badań i Oceny Ryzyka Zdrowotnego Związanych z Azbestem.
Cele Programu ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka na lata 2012– 2016
są zgodne z celami założonymi w Programie oczyszczania kraju z azbestu na lata 2009-2032.
8.2.2. Cele wynikające z Polityki Ekologicznej Państwa w latach 2009 – 2012
z perspektywą do roku 2016
Cele i instrumenty sformułowane na szczeblu wspólnotowym zostały w przewadze
przeniesione do Polityki Ekologicznej Państwa na lata 2009 - 2012 z perspektywą
do roku 2016.
Nadrzędnym, strategicznym celem polityki ekologicznej państwa jest zapewnienie
bezpieczeństwa ekologicznego kraju (mieszkańców, zasobów przyrodniczych i infrastruktury
społecznej) i tworzenie podstaw do zrównoważonego rozwoju społeczno - gospodarczego.
str. 44
na lata 2012 – 2016 ”
Realizacja tego celu osiągana będzie poprzez niezbędne działania organizacyjne,
inwestycyjne (w tym wdrażanie postanowień Traktatu Akcesyjnego), tworzenie regulacji
dotyczących zakresu korzystania ze środowiska i reglamentowania poziomu tego wykorzystania
w najważniejszych obszarach ochrony środowiska. Stąd celami realizacyjnymi Polityki
ekologicznej są:
1. kierunki działań systemowych:
uwzględnienie zasad ochrony środowiska w strategiach sektorowych,
aktywizacja rynku na rzecz ochrony środowiska,
zarządzanie środowiskowe,
udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska,
rozwój badań i postęp techniczny,
odpowiedzialność za szkody w środowisku,
aspekt ekologiczny w planowaniu przestrzennym,
2. ochrona zasobów naturalnych:
ochrona przyrody,
ochrona i zrównoważony rozwój lasów,
racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi,
ochrona powierzchni ziemi,
gospodarowanie zasobami geologicznymi,
3. poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego:
środowisko a zdrowie,
jakość powietrza,
ochrona wód,
gospodarka odpadami,
oddziaływanie hałasu i pól elekromagnetycznych,
substancje chemiczne w środowisku.
str. 45
na lata 2012 – 2016 ”
TABELA NR 12 Powiązanie celów ochrony środowiska określonych w Programie… z Polityką ekologiczną Państwa na lata 2009 – 2012
Polityka ekologiczna Państwa na lata 2009 – 2012
Priorytety
Cele działań
Ochrona zasobów naturalnych.
Ochrona przyrody.
Ochrona i zrównoważony rozwój lasów.
Program…
Cele działań
Ochrona przyrody i krajobrazu.
Pogłębianie i udostępnianie wiedzy o zasobach
przyrodniczych miasta
Wzmocnienie monitoringu wody przeznaczonej
do spożycia
Zachowanie lub odtworzenie właściwej struktury
i stanu ekosystemów
Zapobieganie konfliktom ekologicznym na
obszarach chronionych
Zachowanie lub odtworzenie właściwej struktury i
stanu ekosystemów
Określenie zgodności
Zgodny
Zgodny
Racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi.
Gospodarka wodna
Zapewnienie dobrej jakości wody pitnej
Racjonalizacja gospodarowania zasobami wód
Zgodny
Ochrona powierzchni ziemi.
Gleby i ich zanieczyszczenia
Zagospodarowanie powierzchni ziemi zgodnie z
zasadami zrównoważonego rozwoju
Wskazanie obszarów zanieczyszczonych i ich
rekultywacja
Zgodny
Zrównoważona gospodarka zasobami naturalnymi.
Zgodny
Środowisko i zdrowie. Dalsza poprawa jakości
środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego.
Edukacja ekologiczna.
Zgodny
Popr
awa
jako
jak
środo
wiska
i
bezpi
eczeń
stwa
ekolo
giczn
ego.
Gospodarowanie zasobami geologicznymi.
Środowisko a zdrowie.
str. 46
na lata 2012 – 2016 ”
Jakość powietrza.
Ochrona wód.
Wdrażanie i realizacja założeń Programów służących
ochronie powietrza.
Spełnienie wymagań prawnych w zakresie jakości
powietrza poprzez ograniczenie emisji ze źródeł
powierzchniowych, liniowych i punktowych.
Zwiększenie wykorzystania niekonwencjonalnych
źródeł energii.
Poprawa jakości wód powierzchniowych i
podziemnych
Zwiększenie retencji w zlewniach oraz zapobieganie
suszy i skutkom wezbrań powodziowych
Odtworzenie ciągłości ekologicznej i renaturalizacja
rzek.
Gospodarka odpadami.
Gospodarka odpadami - minimalizacja zagrożeń
środowiska powodowanych przez odpady.
Oddziaływanie hałasu i pól elekromagnetycznych.
Ochrona przed hałasem.
Promieniowanie elektromagnetyczne.
Substancje chemiczne w środowisku.
Monitoring obszarów zagrożonych wystąpieniem
poważnych awarii przemysłowych
Zgodny
Zgodny
Źródło: Program ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka na lata 2012 – 2016, Polityka ekologiczna państwa na lata 2009 -2012 z perspektywa do roku 2016.
str. 47
na lata 2012 – 2016 ”
8.2.3. Cele wynikające z Narodowej Strategii Gospodarowania Wodami 2030
(z uwzględnieniem etapu 2015)
Celem Narodowej Strategii Gospodarowania Wodami 2030 jest zapewnienie
powszechnego dostępu ludności do czystej i zdrowej wody oraz istotne ograniczenie zagrożeń
wywoływanych
przez
powodzie
i
susze.
Ma
to
nastąpić
w
połączeniu
z utrzymaniem dobrego stanu wód i związanych z nimi ekosystemów, przy zaspokojeniu
uzasadnionych potrzeb gospodarki, poprawie spójności terytorialnej i dążeniu
do wyrównania dysproporcji regionalnych.
str. 48
na lata 2012 – 2016 ”
TABELA NR 13 Powiązanie celów ochrony środowiska określonych w Programie… z Narodową Strategią Gospodarowania Wodami 2030
(z uwzględnieniem etapu 2015).
Cel strategiczny I:
osiągnięcie i utrzymanie
dobrego stanu i potencjału
wód i związanych z nimi ekosystemów.
Narodowa Strategia Gospodarowania Wodami 2030
(z uwzględnieniem etapu 2015)
Cel nadrzędny:
odpowiednie kształtowanie uwarunkowań i rozwiązań dla programów i planów
rozwoju społeczno gospodarczego kraju w celu zapewnienia jego
zrównoważonego rozwoju.
Cele operacyjne
Przywrócony i utrzymywany dobry stan i potencjał wód
powierzchniowych.
Przywrócony właściwy stan wszystkich części wód
podziemnych oraz zapewniona równowaga między poborem a
zasilaniem tych wód.
Wdrożone działania niezbędne dla zapobiegania lub
ograniczenia dopływu zanieczyszczeń do wód podziemnych
oraz dla zapobiegania pogarszaniu się stanu wszystkich części
tych wód.
Wdrożone niezbędne działania w celu stopniowego
redukowania
zanieczyszczenia
wód
priorytetowymi
substancjami niebezpiecznymi.
Wdrożone działania niezbędne dla odwrócenia każdej
znaczącej, utrzymującej się tendencji wzrostu stężenia
zanieczyszczeń powstających na skutek działalności człowieka,
w celu stopniowej redukcji poziomu zanieczyszczenia wód
podziemnych.
Osiągnięta zgodność ze wszystkimi standardami i celami
określonymi w regulacjach prawnych Wspólnoty, zgodnie z
którymi utworzono poszczególne obszary chronione.
Osiągnięta zgodność z celami dotyczącymi dobrego stanu wód
w obszarach chronionych.
Program ochrony środowiska dla Miasta
Hajnówka na lata 2012 – 2016
priorytety
Priorytet II. Gospodarka wodna (W):
- Zapewnienie dobrej jakości wody pitnej,
- Racjonalizacja gospodarowania zasobami wód,
- Poprawa jakości wód powierzchniowych i podziemnych,
- Zwiększenie retencji w zlewniach oraz zapobieganie suszy i skutkom
wezbrań powodziowych,
- Odtworzenie ciągłości ekologicznej i renaturalizacja rzek.
Priorytet III. Ochrona przyrody i krajobrazu (OP):
-
Wzmocnienie monitoringu wody przeznaczonej do spożycia
Cel
strategi
czny II:
zaspoko
jenie
potrzeb
ludności
w
zakresie
zaopatr
zenia
wodę do
PPPP i
dla
celów
sanitacji
.
Cele operacyjne
Wdrożone metodyki określania rzeczywistych potrzeb
wodnych.
Wprowadzone mechanizmy umożliwiające zarządzanie
str. 49
na lata 2012 – 2016 ”
Cel strategiczny III:
zaspokojenie społecznie i
ekonomiczne
uzasadnionych potrzeb wodnych gospodarki
potrzebami wodnymi.
Wdrożone mechanizmy ekonomiczne w relacji do usług
wodnych z uwzględnieniem zasady zwrotu kosztów.
Kontrola i zmniejszenie strat wody i przecieków do wielkości
akceptowalnych pod względem technicznym i ekonomicznym.
Wdrożone nowe technologie zmierzające do oszczędzania
wody, wykorzystywanie szarej wody do powtórnego obiegu, w
określonych przypadkach. w przemyśle i rolnictwie.
Osiągnięta trwała świadomość wszystkich użytkowników wód
o potrzebie racjonalnego, oszczędnego korzystania z zasobów
wodnych.
Opracowane i realizowane plany powiększania retencji wodnej,
z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z RDW
2000/60/WE oraz potrzeb wynikających z realizacji Celu IV i
przy zastosowaniu odpowiednich działań kompensujących
negatywne oddziaływania hydromorfologiczne.
Wdrożone rozwiązania wykorzystujące bezpośrednio zasoby
wodne pochodzące z opadów, dla celów lokalnego zaopatrzenia
w wodę i nawodnień.
Zaspokojone potrzeby wodne ludności, gospodarki i rolnictwa,
uwzględniające zróżnicowane warunki naturalne i zagrożenia
wynikające z suszy, poprzez odpowiednie rozwiązania
techniczne.
Wdrożone i utrzymywane ścisłe procedury w planowaniu
przestrzennym, uwzględniające możliwości zaopatrzenia w
wodę.
Wdrożone mechanizmy ekonomiczne dotyczące usług
wodnych, uwzględniające zasadę zwrotu kosztów.
Wdrożone zasady proporcjonalnej partycypacji w utrzymaniu
urządzeń wodnych.
Zidentyfikowane grupy objęte pomocą finansową, ustalone
zasady wsparcia finansowego użytkowników niezdolnych do
ponoszenia pełnych kosztów.
Ustabilizowany system edukacji w zakresie gospodarowania
wodami.
Wdrożone standardy techniczne i projektowe uwzględniające
str. 50
na lata 2012 – 2016 ”
Cel strategiczny IV:
podniesienie skuteczności
ochrony ludności i
gospodarki w sytuacjach
kryzysowych
konieczność racjonalnego gospodarowania zasobami wodnymi.
Zapewniony szeroki udział reprezentacji użytkowników w
procesie podejmowania decyzji.
Wykreowane możliwości zwiększenia udziału hydroenergetyki
w bilansie energetycznym kraju, przy uwzględnieniu
ograniczeń wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej
2000/60/WE.
Cele operacyjne
Skuteczna ochrona ludności i gospodarki w sytuacjach
nadzwyczajnych.
Wdrożona, tam gdzie jest to niezbędne i możliwe, polityka w
zakresie zarządzania ryzykiem powodzi, uwzględniająca
odtwarzanie i utrzymywanie wolnej od zabudowy przestrzeni
dla wód powodziowych.
Wdrożone nowoczesne prawo bazujące na ryzyku zagrożenia.
Wdrożony system edukacji w zakresie ochrony przed
powodzią.
Utworzone podstawy organizacyjne i techniczne umożliwiające
sukcesywne wprowadzanie systemów ubezpieczeń.
Sukcesywnie utrzymywany i modernizowany w miarę postępu
technicznego i naukowego system prognoz i ostrzeżeń.
Narodowa Strategia Gospodarowania Wodami 2030 (z uwzględnieniem etapu 2015),
Program ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka na lata 2012 – 2016.
Źródło:
Jak wynika z powyższej tabeli, priorytety określone w Programie ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka na lata 2012 – 2016 pokrywają
się z celami operacyjnymi zawartymi w Narodowej Strategii Gospodarowania Wodami 2030 (z uwzględnieniem etapu 2015).
str. 51
na lata 2012 – 2016 ”
8.2.4. Cele wynikające z Strategicznych Ram Odniesienia dla Polski 2007 - 2013
Celem strategicznym Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia dla Polski
na lata 2007 – 2013 jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki opartej
na wiedzy i przedsiębiorczości zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu
spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej.
Cel 3 horyzontalny: Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej
podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski:
Dywersyfikacja źródeł energii oraz ograniczenie negatywnej presji sektora energetycznego
na środowisko naturalne:
Szczególnie ważne z punktu widzenia wzrostu gospodarczego i zwiększenia
konkurencyjności kraju jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, rozumianego
jako dywersyfikacja źródeł zaopatrzenia w energię, jak i zwiększenie niezawodności
infrastruktury. Jak wykazała diagnoza sektora, krajowa infrastruktura energetyczna jest
przestarzała i nie doinwestowana, a głównym źródłem energii są źródła nieodnawialne.
Zapewnienie i rozwój infrastruktury ochrony środowiska:
Aby wywiązać się z nałożonych zobowiązań, jak również zapewnić stały
i zrównoważony wzrost gospodarczy działania z obszaru sektora środowiska powinny
koncentrować się m. in. na wsparciu przedsięwzięć zmierzających do zapewnienia
skutecznych i efektywnych systemów gromadzenia i oczyszczania ścieków. Wspierać
należy również działania mające na celu zmniejszenie udziału składowanych odpadów
komunalnych i rekultywację terenów zdegradowanych, które jednocześnie przyczynią
się do wdrażania prawa unijnego. Ponadto działania powinny koncentrować się na
zapewnieniu odpowiedniej ilości zasobów wodnych na potrzeby ludności i gospodarki
kraju oraz przeciwdziałaniu poważnym awariom, a także minimalizacji skutków
negatywnych zjawisk naturalnych.
Rozwój cywilizacyjny i gospodarczy sprawia, że zasoby różnorodności
biologicznej i walory krajobrazowe składające się na dziedzictwo przyrodnicze są
narażone na postępującą degradację. Środowisko naturalne ma bezpośredni wpływ
zarówno na zdrowie człowieka, jak również na różne gałęzie gospodarki. Dlatego należy
ograniczać degradację środowiska naturalnego oraz straty zasobów różnorodności
biologicznej, poprzez zwiększanie świadomości ekologicznej społeczeństwa,
przywracanie właściwego stanu siedlisk przyrodniczych, wspieranie procesów
opracowania planów ochrony dla obszarów chronionych, czy też przywracanie
drożności korytarzy ekologicznych.
Działania realizowane w ramach NSRO będą podejmowane z uwzględnieniem
postanowień dotyczących zmian klimatycznych, w tym redukcji emisji gazów
cieplarnianych do atmosfery określonych przez UE w horyzoncie długoterminowym.
Wpływ inwestycji realizowanych w ramach NSRO na zmiany klimatu i wzrost poziomu
emisji gazów cieplarnianych w Polsce będzie podlegał okresowej obserwacji w ramach
monitoringu i ewaluacji wdrażania NSRO i programów operacyjnych z wykorzystaniem
środków pomocy technicznej. Ma to znaczenie zwłaszcza w świetle wzmożonej presji
na emisję gazów cieplarnianych związaną z przyspieszonym tempem wzrostu
gospodarczego i natężenia planowanych inwestycji infrastrukturalnych w Polsce.
str. 52
na lata 2012 – 2016 ”
TABELA NR 14
Powiązanie celów ochrony środowiska określonych w Programie…
z celami Strategicznych Ram Odniesienia dla Polski 2007-2013
Strategiczne Ramy
Odniesienia dla Polski
2007 – 2013
3 cel horyzontalny
Zapewnienie i rozwój
infrastruktury
ochrony środowiska.
Programu ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka
na lata 2012 – 2016
Priorytet 1. Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego (PA):
- Wdrażanie i realizacja założeń Programów służących
ochronie powietrza,
- Spełnienie wymagań prawnych w zakresie jakości
powierzchniowych, liniowych i punktowych..
Priorytet 2.
Gospodarka wodami (W):
- Racjonalizacja gospodarowania zasobami wód.
Priorytet 3.
Ochrona przyrody i krajobrazy (OP):
- Pogłębianie i udostępnianie wiedzy o zasobach
przyrodniczych miasta,
- Zachowanie lub odtworzenie właściwej struktury i stanu
ekosystemów.
Priorytet 6.
Odnawialne źródła energii (OZE):
- Zwiększenie wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł
energii
Priorytet 7
Poważne awarie przemysłowe (PAP):
- Zapobieganie powstawaniu poważnych awarii
przemysłowych
Priorytet 9.
Gleby i ich zanieczyszczenia (GL):
- Zagospodarowanie ziemi zgodnie z zasadami
zrównoważonego rozwoju.
Priorytet 10. Edukacja ekologiczna(EE):
- Wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców zakresie
ochrony powietrza i właściwej gospodarki odpadami,
- Wzrost świadomości ekologicznej w obrębie pozostałych
elementów środowiska.
Dywersyfikacja
źródeł energii oraz
ograniczenie
negatywnej presji
sektora
energetycznego na
środowisko
naturalne.
Źródło:
Priorytet 6.
Odnawialne źródła energii (OZE):
- Zwiększenie wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł
energii
Priorytet 8.
Eksploatacja surowców naturalnych (SN):
- zrównoważona gospodarka zasobami naturalnymi.
Strategiczne Ramy Odniesienia dla Polski 2007 – 2013,
Program ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka na lata 2012 – 2016.
Priorytety określone w Programie ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka na lata
2012 – 2016 pokrywają się z 3 celem horyzontalnym Narodowych Strategicznych Ram
Odniesienia dla Polski na lata 2007 – 2013.
str. 53
na lata 2012 – 2016 ”
8.2.5. Cele wynikające z Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych
2009
Ramy rzeczowe i terminowe działań niezbędnych do wypełnienia zobowiązań
traktatowych w zakresie odprowadzania ścieków komunalnych przedstawiają się następująco:
do 31 grudnia 2015 r. wszystkie aglomeracje 2000 RLM muszą być wyposażone
w systemy kanalizacji zbiorczej i oczyszczalnie ścieków, o efekcie oczyszczania 5)
uzależnionym od wielkości oczyszczalni,
do 31 grudnia 2015 r. powinna być zapewniona 75 % redukcja związków azotu
i fosforu ogólnego pochodzących ze źródeł komunalnych na terenie Polski
i odprowadzanych do wód,
do 31 grudnia 2015 r. aglomeracje < 2000 RLM wyposażone w dniu przystąpienia
Polski do Unii Europejskiej w systemy kanalizacyjne powinny posiadać do tego
terminu oczyszczalnie zapewniające odpowiednie oczyszczanie,
do 31 grudnia 2010 r. zakłady przemysłu rolno-spożywczego o wielkości > 4000
RLM są zobowiązane do redukcji zanieczyszczeń biodegradowalnych.
Zgodnie z postanowieniami Traktatu Akcesyjnego, wdrażanie wymagań dyrektywy
91/271/EWG dotyczących aglomeracji ≥ 2000 RLM powinno przebiegać etapowo,
a mianowicie:
do 31 grudnia 2005 r. zgodność z dyrektywą powinna być osiągnięta w 674
aglomeracjach, z których ładunek zanieczyszczeń biodegradowalnych stanowi 69 %
całkowitego ładunku zanieczyszczeń tego typu pochodzącego z aglomeracji,
do 31 grudnia 2015 r. zgodność z dyrektywą powinna być osiągnięta we wszystkich
całkowitego ładunku zanieczyszczeń tego typu pochodzącego z aglomeracji.
Priorytety określone w Programie ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka na lata 2012 –
2016 pokrywają się z celami wynikającymi z Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków
Komunalnych.
5)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić
przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych
dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984 oraz z 2009 r. Nr 27, poz. 169).
str. 54
na lata 2012 – 2016 ”
8.3
środowiska na poziomie regionalnym
8.3.1. Cele wynikające z Programu Ochrony Środowiska dla Województwa
Podlaskiego na lata 2011 – 2014 z perspektywą do roku 2018.
Głównym celem Programu Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego
na lata 2011- 2014 z perspektywą do roku 2018 jest określenie polityki zrównoważonego
rozwoju województwa warmińsko - mazurskiego, która ma być realizacją polityki ekologicznej
państwa w skali regionu. Dokument w pełni odzwierciedla tendencje europejskiej polityki
ekologicznej.
Program Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego na lata 2011 – 2014
z perspektywą do roku 2018 uwzględnia uwarunkowania zewnętrzne i wewnętrzne,
w tym ekologiczne, przestrzenne, społeczne i ekonomiczne uwarunkowania rozwoju
województwa, określa priorytetowe działania ekologiczne oraz harmonogram zadań
ekologicznych.
Celem strategicznym Programu Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego na lata
2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018 jest:
ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO PRZY
PORAWIE I PROMOCJI ŚRODOWISKA NATURALNEGO.
str. 55
na lata 2012 – 2016 ”
TABELA NR 15
Powiązanie celów ochrony środowiska określonych w Programie…
dla Województwa Podlaskiego na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018.
Programu Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego
na lata 2011 – 2014
Cele
- wdrażanie i realizacja założeń Programów
służących ochronie powietrza
- spełnienie wymagań prawnych w zakresie
Zanieczyszczenie powietrza
jakości powietrza poprzez ograniczenie
atmosferycznego
emisji ze źródeł powierzchniowych,
liniowych i punktowych
Gospodarka wodna
-
-
Ochrona przyrody i krajobrazu
zapewnienie dobrej jakości wody pitnej
racjonalizacja gospodarowania zasobami
wód
poprawa jakości wód powierzchniowych i
podziemnych
zwiększenie retencji w zlewniach oraz
zapobieganie suszy i skutkom wezbrań
powodziowych
odtworzenie ciągłości ekologicznej i
renaturalizacja rzek
-
pogłębianie i udostępnianie wiedzy o
zasobach przyrodniczych województwa
-
stworzenie prawno-organizacyjnych
warunków i narzędzi dla ochrony przyrody
-
zachowanie lub odtworzenie właściwej
struktury i stanu ekosystemów i siedlisk
-
ochrona różnorodności biologicznej i
krajobrazowej na obszarach wiejskich
-
zapobieganie konfliktom ekologicznym na
z
Programem
Ochrony
Program…
wdrażanie i realizacja założeń Programów służących
ochronie powietrza:
spełnienie wymagań prawnych w zakresie jakości
powierzchniowych, liniowych i punktowych
ograniczenia eutrofizacji wód (rolnictwo,
gospodarka ściekowa na terenie gminy),
rozwój sieci wodno – kanalizacyjnej na obszarze
gminy,
przywrócenie prawidłowego funkcjonowania
melioracji terenów zagrożonych deficytem
wodnym.
ochrona zdrowia i życia ludzkiego, człowiek jako
element środowiska naturalnego,
aktywna ochrona przyrody i krajobrazu.
Środowiska
Określenie
zgodności
Zgodny
Zgodny
Zgodny
str. 56
na lata 2012 – 2016 ”
na lata 2011 – 2014
Cele
obszarach chronionych
Ochrona przed hałasem
Promieniowanie
elektromagnetyczne
-
Odnawialne źródła energii.
Poważne awarie przemysłowe
Eksploatacja surowców
naturalnych
Gleby i ich zanieczyszczenia
-
rozpoznanie i ocena stopnia narażenia
mieszkańców województwa na
ponadnormatywny hałas
eliminacja narażenia mieszkańców na hałas
utrzymanie poziomów promieniowania
elektromagnetycznego poniżej wartości
dopuszczalnych
zwiększenie wykorzystania
niekonwencjonalnych źródeł energii
monitoring obszarów zagrożonych
wystąpieniem poważnych awarii
przemysłowych
ograniczenie
presji
wywieranej
na
środowisko podczas prowadzenia prac
geologicznych i eksploatacji kopalin
zagospodarowanie powierzchni ziemi
zgodne z zasadami zrównoważonego
rozwoju
wskazanie obszarów zanieczyszczonych i ich
rekultywacja
Program…
ograniczenie hałasu komunikacyjnego,
wzmocnienie kontroli w zakresie ochrony przed
hałasem w zakładach usługowych produkcyjnych
Określenie
zgodności
Zgodny
Zmniejszenie zanieczyszczeń środowiska:
kontynuacja działań związanych z ochroną przed
promieniowaniem elektromagnetycznym.
Zgodny
Zrównoważone wykorzystanie materiałów, wody i
energii oraz rozwój proekologicznych form działalności
gospodarczej:
zmniejszenie energochłonności
gospodarki i wzrost wykorzystania
odnawialnych źródeł energii.
Zgodny
Poprawa stanu bezpieczeństwa ekologicznego
ograniczenie ryzyka wystąpienia awarii
przemysłowych i minimalizacja ich
skutków
poprawa organizacji transportu substancji
niebezpiecznych.
Zgodny
Zrównoważona gospodarka zasobami naturalnymi,
Zgodny
kontynuacja działań związanych z poprawą
jakości wód.
Zrównoważone wykorzystanie materiałów, wody i
energii oraz rozwój proekologicznych form działalności
gospodarczej:
Zgodny
str. 57
na lata 2012 – 2016 ”
na lata 2011 – 2014
Cele
Program…
Określenie
zgodności
zmniejszenie deficytu wód powierzchniowych
i podziemnych.
wzrost
świadomości
ekologicznej
mieszkańców w zakresie ochrony powietrza
i właściwej gospodarki odpadami
oszczędność wody oraz jej ochrona jako
wynik większej świadomości ekologicznej
mieszkańców
wzrost świadomości ekologicznej w obrębie
pozostałych elementów środowiska
-
Edukacja ekologiczna
-
- minimalizacja zagrożeń środowiska
powodowanych przez odpady
Zmniejszenie zanieczyszczeń środowiska,
jakości powietrza atmosferycznego.
Zgodny
racjonalna gospodarka odpadami.
Zgodny
przemysłowych i minimalizacja ich skutków
poprawa organizacji transportu substancji
niebezpiecznych.
Zgodny
kontynuacja działań związanych z ochroną
przed hałasem.
Zgodny
przed promieniowaniem
elektromagnetycznym.
Zgodny
jakości powietrza atmosferycznego.
Zgodny
Podnoszenie poziomu wiedzy ekologicznej
Zgodny
- sprawny system ochrony środowiska przed
Zagrożenia wynikające z
poważnych awarii i stosowania
substancji i preparatów
niebezpiecznych.
poważnymi awariami
- sprawny system pełnej kontroli dystrybucji,
składowania i stosowania substancji i
preparatów chemicznych dla osiągnięcia
pełnego bezpieczeństwa zdrowia ludzi i
środowiska
Oddziaływanie hałasu.
- dobry klimat akustyczny
Oddziaływanie pól
elektromagnetycznych.
- poziomy pól elektromagnetycznych poniżej
Ochrona klimatu i zapobieganie
niszczeniu ozonu
stratosferycznego.
dopuszczalnych
- zapewnienie redukcji emisji gazów
-
cieplarnianych
wycofanie z obrotu i stosowania substancji
niszczących warstwę ozonową
wysoka świadomość ekologiczna
str. 58
na lata 2012 – 2016 ”
na lata 2011 – 2014
Cele
- skuteczna edukacja ekologiczna
Program…
poprawa stanu świadomości ekologicznej
mieszkańców i administracji
wzmocnienie struktur zarządzania
środowiskiem
aktywizacja działań na rzecz zrównoważonego
dobrze funkcjonujący pełny monitoring
Monitoring środowiska.
wykorzystania zasobów środowiska w
środowiska
różnych sektorach gospodarki
zwiększanie aktywności podmiotów
gospodarczych na rzecz ochrony środowiska.
Źródło: Program Ochrony Środowiska dla Województwa Podlaskiego na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018.
Program ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka na lata 2012 – 2016
Określenie
zgodności
Zgodny
str. 59
na lata 2012 – 2016 ”
8.3.2. Cele wynikające z Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa
Podlaskiego na lata 2012-201.
W Planie Gospodarki Odpadami dla Województwa Podlaskiego na lata 2012-2017
przyjęto następujące cele:
ODPADY KOMUNALNE
Cele główne:
1. Zwiększenie udziału odzysku, w szczególności recyklingu w odniesieniu do szkła, metali,
tworzyw sztucznych oraz papieru i tektury, jak również odzysku energii z odpadów
zgodnego z wymogami ochrony środowiska;
2. Zwiększenie ilości zbieranych selektywnie odpadów niebezpiecznych występujących
w strumieniu odpadów komunalnych;
3. Wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów.
Cele szczegółowe:
1. Objęcie zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych, w tym
systemem zbierania selektywnego wszystkich mieszkańców najpóźniej do 2015 roku.
2. Zmniejszenie
ilości
odpadów
komunalnych
ulegających
biodegradacji
unieszkodliwianych przez składowanie. W stosunku do ilości tych odpadów
wytwarzanych w województwie podlaskim w roku 1995, dopuszcza się do składowania
następujące ilości odpadów ulegających biodegradacji:
- do 16 lipca 2013 r. nie więcej niż 50%,
- do 16 lipca 2020 r. nie więcej niż 35%.
3. Osiągnięcie poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego użycia następujących
frakcji odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła w wysokości
co najmniej:
- rok 2014- 30%
- rok 2017- 45%
4. Wydzielenie odpadów wielkogabarytowych ze strumienia odpadów komunalnych
i poddanie procesom odzysku i unieszkodliwiania. Zakłada się następujący rozwój
systemu selektywnego gromadzenia odpadów wielkogabarytowych i uzyskanie
następujących poziomów odzysku:
- rok 2014- 30%
- rok 2017- 45%
5. Wydzielenie odpadów budowlano- remontowych ze strumienia odpadów komunalnych
i poddanie ich procesom odzysku i unieszkodliwiania. Przewiduje się następujące
poziomy odzysku odpadów budowlano- remontowe:
- rok 2014- 55%
- rok 2017- 55%
6. Wydzielenie odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych
i poddanie ich procesom unieszkodliwiania. Przewiduje się osiąganie następujących
poziomów selektywnego gromadzenia odpadów niebezpiecznych celem ich przekazania
do centralnych obiektów unieszkodliwiania:
- rok 2014- 40%
- rok 2017- 60%
7. Zmniejszenie masy składowanych odpadów do max. 60% wytworzonych odpadów
do końca roku 2014.
str. 60
na lata 2012 – 2016 ”
Cele
Programu
ochrony
środowiska
dla
Miasta
Hajnówka
na
lata
2012 – 2016 są zgodne z celami założonymi w Planie Gospodarki Odpadami dla Województwa
Podlaskiego na lata 2012-2017.
8.3.3.
Cele ochrony środowiska określone w Planie gospodarki odpadami
dla powiatu hajnowskiego na lata 2008 – 2011
Celem głównym planu gospodarki odpadami dla powiatu hajnowskiego wynikającym
z KPGO 2010 i WPGO jest stworzenie systemu gospodarki odpadami zgodnego z zasada
zrównoważonego rozwoju, w którym realizowane są zasadą:
zapobiegania i minimalizacji ilości wytwarzanych odpadów,
ograniczania właściwości niebezpiecznych,
wykorzystania właściwości materiałowych i energetycznych odpadów.
Odpady komunalne
Priorytetowymi celami w gospodarce odpadami komunalnymi są:
A. Wszyscy mieszkańcy powiatu zostaną objęci zorganizowanym systemem zbierania
odpadów.
B. Wszyscy mieszkańcy powiatu zostaną objęci zorganizowanym systemem selektywnego
zbierania odpadów.
C. Redukcja ilości odpadów ulegających biodegradacji, tak aby nie było składowanych:
W 2013 roku więcej niż 50 %,
W 2020 roku więcej niż 35 %
masy tych odpadów wytworzonych w 1995 roku.
D. Redukcja masy składowanych odpadów komunalnych do maksimum 85 %
wytworzonych odpadów do końca 2014 roku.
Cele
Programu
ochrony
środowiska
dla
Miasta
Hajnówka
na
lata
2012 – 2016 są zgodne z celami założonymi w Planie Gospodarki Odpadami dla Powiatu
Hajnowskiego na lata 2008-2011.
8.3.4.
Cele wynikające z Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu
Wykorzystując zasadę równego dostępu do środowiska przyrodniczego
w kategoriach równoważenia szans człowieka i przyrody oraz zasadę regionalizacji, głównym
przesłaniem „Programu ochrony środowiska dla powiatu hajnowskiego” będzie hasło:
ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ POWIATU HAJNOWSKIEGO
PRZY POPRAWIE I PROMOCJI ŚRODOWISKA NATURALNEGO
str. 61
na lata 2012 – 2016 ”
TABELA NR 16
Powiązanie celów ochrony środowiska określonych w Programie… z Programem ochrony środowiska dla powiatu hajnowskiego
na lata 2012-2015.
Programu Ochrony Środowiska dla powiatu hajnowskiego
na lata 2012 – 2015
Cele
Zanieczyszczenie
powietrza
atmosferycznego (PA)
Gospodarka wodna (W)
- wdrażanie i realizacja założeń Programów służących
-
-
Ochrona przyrody i
krajobrazu (OP)
ochronie powietrza
spełnienie wymagań prawnych w zakresie jakości
powierzchniowych, liniowych i punktowych
zapewnienie dobrej jakości wody pitnej
racjonalizacja gospodarowania zasobami wód
poprawa jakości wód powierzchniowych i podziemnych
zwiększenie retencji w zlewniach oraz zapobieganie
suszy i skutkom wezbrań powodziowych
odtworzenie ciągłości ekologicznej i renaturalizacja rzek
-
pogłębianie i udostępnianie wiedzy o zasobach
przyrodniczych województwa
-
stworzenie prawno-organizacyjnych warunków i
narzędzi dla ochrony przyrody
-
zachowanie lub odtworzenie właściwej struktury i stanu
ekosystemów i siedlisk
-
ochrona różnorodności biologicznej i krajobrazowej na
obszarach wiejskich
-
zapobieganie konfliktom ekologicznym na obszarach
chronionych
Program…
wdrażanie i realizacja założeń Programów
służących ochronie powietrza:
spełnienie wymagań prawnych w zakresie
jakości powietrza poprzez ograniczenie
emisji ze źródeł powierzchniowych,
liniowych i punktowych
ograniczenia eutrofizacji wód (rolnictwo,
gospodarka ściekowa na terenie gminy),
rozwój sieci wodno – kanalizacyjnej na
obszarze gminy,
przywrócenie prawidłowego funkcjonowania
melioracji terenów zagrożonych deficytem
wodnym.
ochrona zdrowia i życia ludzkiego, człowiek
jako element środowiska naturalnego,
aktywna ochrona przyrody i krajobrazu.
Określenie
zgodności
Zgodny
Zgodny
Zgodny
str. 62
na lata 2012 – 2016 ”
na lata 2012 – 2015
Cele
rozpoznanie i ocena stopnia narażenia mieszkańców
województwa na ponadnormatywny hałas
eliminacja narażenia mieszkańców na hałas
Ochrona przed hałasem
(H)
-
Promieniowanie
elektromagnetyczne
(PEM)
- utrzymanie poziomów promieniowania
Odnawialne źródła energii
(OZE)
-
elektromagnetycznego poniżej wartości dopuszczalnych
-
Poważne awarie
przemysłowe (PAP)
-
Eksploatacja surowców
naturalnych (SN)
-
Gleby i ich
zanieczyszczenia (GL)
-
zwiększenie wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł
energii
monitoring obszarów zagrożonych wystąpieniem
poważnych awarii przemysłowych
ograniczenie presji wywieranej na środowisko podczas
prowadzenia prac geologicznych i eksploatacji kopalin
zagospodarowanie powierzchni ziemi zgodne z zasadami
zrównoważonego rozwoju
wskazanie obszarów zanieczyszczonych i ich
rekultywacja
Program…
ograniczenie hałasu komunikacyjnego,
wzmocnienie kontroli w zakresie ochrony
przed hałasem w zakładach usługowych
produkcyjnych
Określenie
zgodności
Zgodny
przed promieniowaniem
Zgodny
Zrównoważone wykorzystanie materiałów, wody
i energii oraz rozwój proekologicznych form
działalności gospodarczej:
zmniejszenie energochłonności
gospodarki i wzrost wykorzystania
odnawialnych źródeł energii.
Zgodny
ograniczenie ryzyka wystąpienia
awarii przemysłowych i
minimalizacja ich skutków
poprawa organizacji transportu
substancji niebezpiecznych.
Zgodny
Zrównoważona gospodarka zasobami
naturalnymi,
Zgodny
kontynuacja działań związanych z
poprawą jakości wód.
Zrównoważone wykorzystanie materiałów, wody
i energii oraz rozwój proekologicznych form
działalności gospodarczej:
zmniejszenie deficytu wód
powierzchniowych i podziemnych.
Zgodny
str. 63
na lata 2012 – 2016 ”
na lata 2012 – 2015
Cele
- wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców w
zakresie ochrony powietrza i właściwej gospodarki
odpadami
Edukacja ekologiczna (EE) - oszczędność wody oraz jej ochrona jako wynik większej
świadomości ekologicznej mieszkańców
- wzrost świadomości ekologicznej w obrębie pozostałych
elementów środowiska
Zagrożenia wynikające z
poważnych awarii i
stosowania substancji i
preparatów
niebezpiecznych.
Program…
Określenie
zgodności
poprawą jakości powietrza
atmosferycznego.
Zgodny
- minimalizacja zagrożeń środowiska powodowanych
racjonalna gospodarka odpadami.
Zgodny
- sprawny system ochrony środowiska przed poważnymi
przemysłowych i minimalizacja ich
skutków
poprawa organizacji transportu
substancji niebezpiecznych.
Zgodny
ochroną przed hałasem.
Zgodny
ochroną przed promieniowaniem
Zgodny
poprawą jakości powietrza
atmosferycznego.
Zgodny
przez odpady
-
awariami
sprawny system pełnej kontroli dystrybucji,
składowania i stosowania substancji i preparatów
chemicznych dla osiągnięcia pełnego bezpieczeństwa
zdrowia ludzi i środowiska
Oddziaływanie hałasu.
- dobry klimat akustyczny
Oddziaływanie pól
elektromagnetycznych.
- poziomy pól elektromagnetycznych poniżej
Ochrona klimatu i
zapobieganie niszczeniu
ozonu stratosferycznego.
- zapewnienie redukcji emisji gazów cieplarnianych
- wycofanie z obrotu i stosowania substancji niszczących
dopuszczalnych
warstwę ozonową
str. 64
na lata 2012 – 2016 ”
na lata 2012 – 2015
Cele
- wysoka świadomość ekologiczna
- skuteczna edukacja ekologiczna
Program…
Podnoszenie poziomu wiedzy ekologicznej
poprawa stanu świadomości ekologicznej
mieszkańców i administracji
wzmocnienie struktur zarządzania
środowiskiem
aktywizacja działań na rzecz
zrównoważonego wykorzystania
zasobów środowiska w różnych
sektorach gospodarki
zwiększanie aktywności podmiotów
gospodarczych na rzecz ochrony
środowiska.
Określenie
zgodności
Zgodny
Źródło: Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Hajnowskiego na lata 2012 - 2015.
Program ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka na lata 2012 – 2016
str. 65
na lata 2012 – 2016 ”
Cele
Programu
ochrony
środowiska
dla
Miasta
Hajnówka
na
lata
2012 – 2016 są zgodne z celami założonymi w Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu
8.4.
środowiska na poziomie lokalnym
8.4.1. Cele wynikające z Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Hajnówka
na lata 2004-2014.
Plan Gospodarki Odpadami dla Miasta Hajnówka na lata 2004-2014 uchwalony Uchwałą
Nr XVIII/106/04 Rady Miasta Hajnówka z dnia 29 czerwca 2004 roku.
Sektor komunalny
W ramach opracowanego planu przyjęto generalny cel ekologiczny:
MINIMALIZACJA ILOŚCI WYTWARZANYCH ODPADÓW ORAZ WPROWADZENIE ZGODNEGO
Z NORMAMI EUROPEJSKIMI SYSTEMU ICH ODZYSKU I UNIESZKODLIWIANIA.
Dla osiągnięcia założonych celów, konieczne jest podjęcie następujących kierunków działań
w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi:
Wprowadzanie systemowej organizacji gospodarki odpadami komunalnymi.
Rozwój zorganizowanych form usuwania odpadów od indywidualnych gospodarstw
domowych.
Redukcja w odpadach, kierowanych na składowiska, zawartości składników
biodegradowalnych.
Wdrażanie systemu eliminacji odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów
komunalnych, ich zbiórki i utylizacji.
Modernizacja składowiska odpadów komunalnych.
Bieżąca likwidacja nielegalnych składowisk i czynna rekultywacja składowiska
wyłączonego z eksploatacji.
Edukacja społeczna (zapobieganie powstawaniu odpadów, selektywna zbiórka, itp.)
Sektor gospodarczy
Na podstawie analizy aktualnego stanu gospodarki odpadami wytworzonymi w sektorze
gospodarczym i prognoz, zakłada się, że udział gospodarczo wykorzystywanych odpadów
przemysłowych w 2014 roku może być na poziomie 97 % ogólnej ilości wytworzonych
odpadów.
Dla osiągnięcia tego celu konieczne jest podjęcie następujących kierunków działań:
Systematyczne wprowadzanie bezodpadowych i mało odpadowych technologii
produkcji.
Stymulowanie podmiotów gospodarczych wytwarzających odpady przemysłowe
do zintensyfikowania działań zmierzających do maksymalizacji gospodarczego
wykorzystania odpadów.
str. 66
na lata 2012 – 2016 ”
Odpady niebezpieczne
Do 2014 roku planuje się osiągnięcie następujących celów w zakresie gospodarki
odpadami niebezpiecznymi:
Wyeliminowanie odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych i ich
bezpieczne unieszkodliwienie.
Bezpieczne dla człowieka i środowiska unieszkodliwienie odpadów azbestowych oraz
odpadów i urządzeń zawierających PCB.
Minimalizacja ilości powstawania specyficznych odpadów medycznych, wymagających
szczególnych metod unieszkodliwiania na drodze termicznej, eliminacja
nieprawidłowych praktyk w gospodarce odpadami pochodzącymi z jednostek służby
zdrowia i placówek weterynaryjnych oraz eliminacja zagrożenia ze strony odpadów
pochodzenia zwierzęcego.
Cele
Programu
ochrony
środowiska
dla
Miasta
Hajnówka
na
lata
2012 – 2016 są zgodne z celami założonymi w Planie Gospodarki Odpadami dla Miasta
Hajnówka na lata 2004-2014.
8.4.2. Cele wynikające z Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Miejskiej Hajnówka na
lata 2004-2013.
Strategia Zrównoważonego Rozwoju Społeczno Gospodarczego Gminy Hajnówka na lata 20002015 została uchylona Uchwałą Nr XXVII/99/04 Rady Miasta Hajnówka z dnia 26.05.2004 r.
i zastąpiona Planem Rozwoju Lokalnego dla Miasta Hajnówka na lata 2004-2013 uchwalonym
Uchwałą Nr XVII/99/04 Rady Miasta Hajnówka z dnia 26 maja 2004 roku.
Cel główny:
OSIĄGNIĘCIE HARMONIJNEGO, WSZECHSTRONNEGO I TRWAŁEGO
ROZWOJU STRUKTURY PRZESTRZENNEJ MIASTA, ZAPEWNIAJĄCEJ SUKCESYWNY WZROST
JAKOŚCI ZAMIESZKANIA, PRACY, OBSŁUGI I WYPOCZYNKU, PRZY ZACHOWANIU WŁAŚCIWYCH
RELACJI MIĘDZY STRATEGICZNYMI CELAMI SZCZEGÓŁOWYMI
Cele przyrodnicze
 zapewnienie normatywnych warunków sanitarnych zamieszkania mieszkańców miasta
zakresie jakości powietrza atmosferycznego, poziomu hałasu i wibracji oraz
elektrostatycznego promieniowania niejonizującego,
 ochrona wód zlewni rzeki Leśna Prawa poprzez sprawną gospodarkę wodno-ściekową
oraz budowę zbiorników małej retencji,
 ochrona powierzchni ziemi poprzez sprawną gospodarkę odpadami,
 podjęcie działań w celu podniesienia świadomości ekologicznej mieszkańców gminy,
 poprawa infrastruktury zapobiegającej zagrożeniom środowiska naturalnego,
 ochrona funkcjonowania i zachowania ciągłości przestrzennej systemu środowiska
przyrodniczego,
 wzbogacenie i racjonalne wykorzystanie walorów systemu przyrodniczego dla rekreacji i
rolnictwa
Cele
Programu
ochrony
środowiska
dla
Miasta
Hajnówka
na
lata
2012 – 2016 są zgodne z celami założonymi w Planie Rozwoju Lokalnego dla Miasta Hajnówka
na lata 2004-2013.
str. 67
na lata 2012 – 2016 ”
8.4.3. Cele wynikające ze Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania
Przestrzennego Miasta Hajnówka.
Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta
Hajnówka uchwalone Załącznik nr 1 do Uchwały Nr VII/44/11 Rady Miasta Hajnówka z dnia
25 maja 2011 roku.
Misja miasta, zapisana w „Strategii rozwoju miasta i zagospodarowania przestrzennego”:
„HAJNÓWKA MIASTEM DYNAMICZNEGO ROZWOJU I WZROSTU POZIOMU ŻYCIA JEGO
MIESZKAŃCÓW W OPARCIU O ZRÓŻNICOWANE JEGO FUNKCJE, JAKO CENTRUM REGIONU.”
Cele ekologiczne rozwoju
1. Ochrona funkcjonowania i zachowania ciągłości przestrzennej systemu środowiska
przyrodniczego.
2. Wzbogacenie i racjonalne wykorzystanie walorów systemu przyrodniczego dla rekreacji
i rolnictwa.
3. Zapewnienie co najmniej normatywnych warunków sanitarnych zamieszkiwania ludności w
zakresie: jakości powietrza atmosferycznego, poziomu hałasu i wibracji oraz
elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego.
Cele
Programu
ochrony
środowiska
dla
Miasta
Hajnówka
na
lata
2012 – 2016 są zgodne z celami założonymi w Studium Uwarunkowań i Kierunków
Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Hajnówka.
str. 68
na lata 2012 – 2016 ”
9 IDENTYFIKACJA I OCENA POTENCJALNYCH ODDZIAŁYWAŃ
NA ŚRODOWISKO I ZABYTKI ZADAŃ UJĘTYCH W PROJEKCIE
DOKUMENTU
Ocenie możliwych oddziaływań na środowisko poddano zadania inwestycyjne jak
i nieinwestycyjne ujęte do realizacji w ramach poszczególnych celów Programu… Stopień
i zakres oddziaływania zależeć będzie przede wszystkim od lokalizacji danego przedsięwzięcia,
czy będzie ono realizowane na terenach zurbanizowanych, przekształconych antropogenicznie
czy obszarach użytkowanych rolniczo lub też na obszarach cennych przyrodniczo i chronionych,
gdzie negatywny zakres oddziaływania może być największy. Określenie zmian stanu
środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem w odniesieniu
do zadań inwestycyjnych zaplanowanych w Programie… przy braku informacji o sposobie
i dokładnych miejscach realizacji poszczególnych przedsięwzięć jest bardzo trudne. Biorąc
jednak pod uwagę, że większość z zamierzeń inwestycyjnych przewidywanych do realizacji
w ramach Programu… wymagać będzie przeprowadzenia postępowań w sprawie oceny
oddziaływania na środowisko w odniesieniu do konkretnych warunków środowiskowych
przyjęto, że na tym etapie wystarczające będzie omówienie typowych oddziaływań i ich
potencjalnych skutków środowiskowych. W niektórych przypadkach oddziaływanie,
w zależności od aspektu jaki się rozważa, może mieć jednocześnie negatywny lub pozytywny
wpływ na dany element środowiska. Przy tak przeprowadzonej ocenie możliwe było generalne
określenie potencjalnych niekorzystnych skutków środowiskowych związanych z realizacją
poszczególnych zadań. Ponadto ocenę tą dokonano przede wszystkim pod katem oddziaływania
na środowisko w fazie eksploatacji inwestycji, zakładając, że uciążliwości występujące
w fazie budowy z reguły maja charakter przejściowy.
Poniżej przedstawiono matrycę oceniającą wpływ zagadnień na poszczególne elementy
str. 69
na lata 2012 – 2016 ”
TABELA NR 17
Matryca wpływów zagadnień zawartych w „Programie ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka na lata 2012 – 2016”
na poszczególne komponenty środowiska.
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
bezp.
skum.
dł.
st.
+
bezp.
skum.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
bezp.
skum.
dł.
st.
+
bezp.
skum.
dł.
bezp.
skum.
dł.
st.
+
bezp.
skum.
dł.
Zabytki
bezp.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
Zasoby
naturalne
Wodę
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
skum.
dł.
st.
+
bezp.
skum.
dł.
st.
+
bezp.
skum.
dł.
st.
+
Klimat
Rośliny
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
skum.
dł.
st.
+
bezp.
skum.
dł.
st.
+
bezp.
skum.
dł.
st.
+
Krajobraz
Zwierzęta
poś.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
Powierzchnię
ziemi
Ludzi
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
skum.
dł.
st.
+
bezp.
skum.
dł.
st.
+
bezp.
skum.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
Powietrze
Różnorodność
biologiczną
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
Natura 2000
Cele działań
Obszary
Krajobrazu
Chronionego
Oddziaływanie na:
0
bezp.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
0
bezp.
dł.
st.
+
0
bezp.
dł.
st.
+
0
0
bezp.
dł.
st.
+
0
0
bezp.
dł.
st.
0
OCHRONA PRZYRODY I KRAJOBRAZU (OP)
Pogłębianie i udostępnianie wiedzy o zasobach przyrodniczych miasta
Zachowanie lub odtworzenie właściwej struktury i stanu
ekosystemów
1.
Renowacja parku miejskiego
Zapobieganie konfliktom ekologicznym na obszarach chronionych
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
GLEBY I ICH ZANIECZYSZCZENIA (GL)
Zagospodarowanie powierzchni ziemi zgodnie z zasadami
zrównoważonego rozwoju
0
0
Wskazanie obszarów zanieczyszczonych i ich rekultywacja
0
0
0
0
str. 70
na lata 2012 – 2016 ”
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
wt.
dł.
st.
+
bezp.
skum.
dł.
st.
+
st.
+
st.
+
+
pośr.
wt.
dł.
st.
+
bezp.
skum.
dł.
st.
+
pośr.
skum.
dł.
st.
+
0
bezp.
skum.
dł.
st.
+
0
poś.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
0
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
Zabytki
st.
+
Zasoby
naturalne
Wodę
st.
+
Klimat
Rośliny
st.
+
Krajobraz
Zwierzęta
st.
+
Powierzchnię
ziemi
Ludzi
st.
+
Powietrze
Różnorodność
biologiczną
Obszary
Krajobrazu
Chronionego
Cele działań
Natura 2000
Oddziaływanie na:
EKSPLOATACJA SUROWCÓW NATURALNYCH (SN)
Zrównoważona gospodarka zasobami naturalnymi
0
0
poś.
wt.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII (OZE)
Zwiększenie wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii
GOSPODARKA WODNA (W)
Zapewnienie dobrej jakości wody pitnej.
1.
Rozbudowa i remont sieci wodociągowej
2.
Wymiana agregatu prądotwórczego na stacji uzdatniania wody
Racjonalizacja gospodarowania zasobami wód
0
0
0
0
0
0
0
0
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
str. 71
0
0
0
0
na lata 2012 – 2016 ”
4.
Rozbudowa linii osadowej oczyszczalni ścieków
5.
Modernizacja kluczowych pompowni ścieków
Zwiększenie retencji w zlewniach oraz zapobieganie suszy i skutkom
wezbrań powodziowych
Odtworzenie ciągłości ekologicznej i renaturalizacja rzek.
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
bezp.
dł.
st.
+
0
0
0
0
0
0
0
0
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
bezp.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
0
0
0
0
0
0
0
0
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
bezp.
dł.
st.
+
str. 72
Zabytki
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
Zasoby
naturalne
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
Klimat
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
bezp.
dł.
st.
+
Powietrze
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
Krajobraz
Rozbudowa linii ściekowej oczyszczalni ścieków
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
Powierzchnię
ziemi
3.
Wodę
Modernizacja linii ściekowej oczyszczalni ścieków
Rośliny
2.
Zwierzęta
Rozbudowa i remont sieci kanalizacyjnej
Ludzi
1.
Różnorodność
biologiczną
Poprawa jakości wód powierzchniowych i podziemnych
Obszary
Krajobrazu
Chronionego
Cele działań
Natura 2000
Oddziaływanie na:
0
0
0
0
0
0
poś.
dł.
st.
+
0
na lata 2012 – 2016 ”
Obszary
Krajobrazu
Chronionego
Różnorodność
biologiczną
Ludzi
Zwierzęta
Rośliny
Wodę
Powietrze
Powierzchnię
ziemi
Krajobraz
Klimat
Zasoby
naturalne
Zabytki
Cele działań
Natura 2000
Oddziaływanie na:
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
0
0
0
0
0
0
poś.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
+
0
wt.
dł.
st.
+
poś.
dł.
st.
poś.
dł.
st.
poś.
dł.
st.
poś.
dł.
st.
ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO (PA)
Wdrażanie i realizacja założeń Programów służących ochronie
powietrza
Spełnienie wymagań prawnych w zakresie jakości powietrza poprzez
ograniczenie emisji ze źródeł powierzchniowych, liniowych i
punktowych.
POWAŻNE AWARIE PRZEMYSŁOWE (PAP)
Monitoring obszarów zagrożonych wystąpieniem poważnych awarii
przemysłowy
OCHRONA PRZED HAŁASEM (H)
Rozpoznanie i ocena stopnia narażenia mieszkańców miasta na
ponadnormatywny hałas
Eliminacja narażenia mieszkańców na hałas
bezp.
dł.
st.
+
bezp.
dł.
st.
+
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
poś.
dł.
st.
poś.
dł.
st.
poś.
dł.
st.
poś.
dł.
st.
poś.
dł.
st.
poś.
dł.
st.
poś.
dł.
st.
poś.
dł.
st.
poś.
dł.
st.
PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE (PEM)
Utrzymanie poziomów promieniowania elektromagnetycznego
poniżej wartości dopuszczalnych.
EDUKACJA EKOLOGICZNA (EE)
Wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców zakresie ochrony
powietrza i właściwej gospodarki odpadami
str. 73
na lata 2012 – 2016 ”
Zabytki
Zasoby
naturalne
Klimat
Krajobraz
Powierzchnię
ziemi
Powietrze
Wodę
Rośliny
Zwierzęta
Ludzi
Różnorodność
biologiczną
Obszary
Krajobrazu
Chronionego
Cele działań
Natura 2000
Oddziaływanie na:
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
Festyn Ekologiczny: propagowanie postaw ekologicznych,
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
1.
właściwej gospodarki odpadami, ochrony ziemi, wód i
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
powietrza
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
Oszczędność wody oraz jej ochrona jako wynik większej świadomości
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
ekologicznej
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
Wzrost świadomości ekologicznej w obrębie pozostałych elementów
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
środowiska
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
poś.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
dł.
1.
Wspieranie edukacji ekologicznej w placówkach oświatowych
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
st.
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Skróty użyte w tabeli: – bezp. – oddziaływanie bezpośrednie, – poś. – oddziaływanie pośrednie, – wt. – oddziaływanie wtórne, – skum. – oddziaływanie skumulowane, – kr. – oddziaływanie
krótkookresowe (przyjęto do 4 lat), – śr. – oddziaływanie średnioterminowe (przyjęto 4-8 lat), – dł. – oddziaływanie długookresowe (przyjęto ponad 8 lat), – ch. – oddziaływanie chwilowe, – st. –
oddziaływanie stałe, – + – oddziaływanie pozytywne, – – – oddziaływanie negatywne, – 0 – brak oddziaływania ewentualnie śladowe oddziaływanie.
Źródło: Program ochrony środowiska dla Miasta Hajnówka na lata 2012 – 2016.
Wszystkie działania zaproponowane do realizacji w ramach Programu… mają na celu poprawę stanu środowiska na terenie miasta i nie
przewiduje się znaczącego oddziaływania na siedliska przyrodnicze i gatunki wymienione w SDF-ach dla Obszarów Natura 2000. Realizacja
projektowanego dokumentu nie będzie naruszała zakazów ustanowionych dla obszarów chronionego krajobrazu (występujących na terenie objętym
projektem programu).
str. 74
na lata 2012 – 2016 ”
10 ŚRODKI ZAPOBIEGAJĄCE, OGRANICZAJĄCE LUB ROZWIĄZANIA
MAJĄCE NA CELU KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH
ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO MOGĄCYCH BYĆ REZULTATEM
REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU, W SZCZEGLNOŚCI
NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY ORAZ INTEGRALNOŚĆ OBSZARU
NATURA 2000
Patrząc przez pryzmat celu w jakim jest opracowywany i realizowany program ochrony
środowiska, należy uznać, że środkami zapobiegającymi negatywnemu oddziaływaniu
na środowisko są w istocie rzeczy rozwiązania zaproponowane w aktualizacji tego dokumentu.
Niemniej należy pamiętać, iż w wyniku realizacji zapisu dokumentu mogą powstać negatywne
oddziaływania, o których mowa była w poprzednim rozdziale.
Adekwatnie do wskazanych negatywnych oddziaływań, przewiduje się przede
wszystkim następujące środki zapobiegające oraz ograniczające negatywne oddziaływanie na
środowisko:
zapewnienie zgodności wydawanych decyzji administracyjnych zgodnych zasadami ochrony
środowiska – m. in. poprzez włączanie się do postępowań administracyjnych różnych
kompetentnych podmiotów na prawach strony (m. in. służb administracji);
tworzenie regulaminów utrzymania czystości i porządku w gminie, które zapewnią
odpowiednią gospodarkę odpadami ;
ścisła egzekucja zapisów określonych w decyzjach administracyjnych, regulaminach
utrzymania czystości i porządku w gminach oraz w przepisach prawnych;
konsolidacja informacji o stanie i ochronie środowiska oraz gospodarce odpadami (obecnie
są one w posiadaniu różnych podmiotów – Urząd Wojewódzki, WIOŚ, Urząd Marszałkowski,
Urząd Gminy, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny, i inne);
promowanie nowoczesnych rozwiązań technicznych w ochronie środowiska,
uwzględniających wymogi najlepszej dostępnej techniki oraz zasad dobrej praktyki
i rzetelnej wiedzy technicznej i naukowej;
cykl działań edukacyjnych dla społeczeństwa;
wzmocnienie (finansowe, merytoryczne, sprzętowe, kadrowe) funkcji kontrolnej służb
Realizacja założeń zawartych w projekcie Programu… dla Miasta Hajnówka
nie przewiduje skutków czy oddziaływań środowiskowych wymagających przeprowadzenia
kompensacji przyrodniczej, w związku z czym nie przewiduje się podjęcia działań
kompensacyjnych, choć nie można wykluczyć że szczegółowy raport oddziaływania
na środowisko którejś z planowanych inwestycji wymusi podjęcie takich działań.
Inwestycje, które na obecnym etapie można uznać za wymagające lub mogące wymagać
raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko (według rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na
środowisko (Dz. U. z 2010 r. Nr 213, poz. 1397 ze zm.) zestawiono w poniższej tabeli. Należy
zaznaczyć, że jest to jedynie wstępna, bardzo ogólna kwalifikacja przedsięwzięć do procedury
oceny oddziaływania na środowisko, natomiast szczegółowe kwalifikowanie należy prowadzić
na etapie projektowania i realizacji przedsięwzięć.
str. 75
na lata 2012 – 2016 ”
TABELA NR 18 Inwestycje, które na obecnym etapie można uznać za wymagające lub mogące
wymagać raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko (według
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko Dz. U. z 2010 r. Nr
213, poz. 1397 ze zm.)
Nazwa Inwestycji
Potencjalny negatywny wpływ na etapie
realizacji inwestycji
Potencjalny negatywny
wpływ na etapie
użytkowania
Rozbudowa i remont
sieci wodociągowej
Rozbudowa i remont
sieci kanalizacyjnej
Modernizacja linii
ściekowej oczyszczalni
naruszenia powierzchni ziemi ,
ścieków
wytwarzanie odpadów budowlanych oraz
Rozbudowa linii
powstawanie nieużytecznych w danym
brak
ściekowej oczyszczalni
miejscu mas ziemnych,
ścieków
emisja spalin i hałasu z maszyn
Rozbudowa linii
budowlanych.
osadowej oczyszczalni
ścieków
Modernizacja
kluczowych pompowni
ścieków
Źródło: rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2010 r. Nr 213, poz. 1397 ze zm.).
Negatywne oddziaływanie ww. inwestycji na środowisko można ograniczyć
do racjonalnego poziomu poprzez odpowiedni dobór rozwiązań technicznych, technologicznych
i organizacyjnych, ponieważ skala (a zwłaszcza percepcja) wywoływanych przez nie
oddziaływań środowiskowych zależeć będzie w znacznym stopniu od lokalnych uwarunkowań
i zastosowanych rozwiązań ograniczających negatywny wpływ na środowisko. Ponadto
prawidłowy projekt, uwzględniający potrzeby ochrony środowiska zarówno na etapie budowy
jak i w fazie eksploatacji inwestycji, także pozwoli istotnie ograniczyć te oddziaływania.
Do ogólnych działań ograniczających oddziaływanie należą:
w czasie realizacji inwestycji prawidłowe zabezpieczenie techniczne sprzętu
i placu budowy, w tym zwłaszcza w miejscach styku z ekosystemami szczególnie
wrażliwymi na zmiany warunków siedliskowych,
stosowanie odpowiednich technologii, materiałów i rozwiązań konstrukcyjnych,
dostosowanie terminów prac do terminów rozrodu, wegetacji, okresów lęgowych, itp.,
maskowanie elementów dysharmonijnych dla krajobrazu.
W przypadku gdy całkowite uniknięcie danego oddziaływania jest niemożliwe
i istnieje niebezpieczeństwo nieodwracalnego zniszczenia szczególnie cennych elementów
przyrody, konieczne jest podjęcie odpowiednio wcześniej działań kompensacyjnych. Należy
m. in. zapewnić odtworzenie zniszczonych siedlisk w miejscach zastępczych, sztuczne zasilanie
osłabionych populacji, tworzenie alternatywnych połączeń przyrodniczych i różnorodnych tras
migracji zwierząt. Niemniej na obecnym etapie nie przewiduje się zaistnienia szkód
w środowisku wywołanych realizacją Programu…, które wymagałyby kompensacji.
Przy realizacji poszczególnych rozwiązań należy szczegółowo przebadać już konkretne
przedsięwzięcia pod kątem ich oddziaływania na środowisko. W wyniku tej analizy koniecznym
może okazać się podjęcie odpowiednich działań zapobiegawczych bądź nawet
kompensacyjnych, np.:
str. 76
na lata 2012 – 2016 ”
translokacje populacji gatunków podlegających ochronie prawnej i zagrożonych
w siedliska zastępcze, jeśli nie istnieje racjonalny sposób na ich zachowanie in situ,
wykupywanie gruntów przeznaczonych dla realizacji celów ochrony przyrody jako
rekompensaty za spowodowane straty w środowisku przyrodniczym,
stosowanie nasadzeń kompensacyjnych w przypadku konieczności likwidacji
fragmentów zakrzewień lub zadrzewień w dolinach rzecznych,
budowa niewielkich zbiorników w dolinach rzecznych jako imitacji starorzeczy
(w przypadku konieczności likwidacji naturalnych starorzeczy w związku
z budową obwodnic, obwałowań, czy innych prac hydrotechnicznych),
przeznaczanie jak największej powierzchni rekultywowanych wyrobisk czy innych
terenów pod naturalną sukcesję, w umownym „ekologicznym” kierunku rekultywacji.
10.1. Cele, przedmiot ochrony integralność obszaru Natura 2000
Z uwagi na położenie niektórych projektowanych funkcji w znacznych odległościach (kilku
km) od obszaru Natura 2000, nie przewiduje się negatywnego wpływu na cele, przedmiot
ochrony i jego integralność. Projektowane funkcje i ich oddziaływanie poprzez brak powiązań
nie będą ingerować w funkcjonowanie występujących w jego obrębie siedlisk chronionej
ornitofauny.
Wyposażenie projektowanych terenów w kanalizację oraz oczyszczanie ścieków czy
modernizacje dróg przyczyni się do realizacji ważnych z punktu widzenia potencjalnych
obszarów specjalnej ochrony ptaków zadań, jakimi jest ograniczenie eutrofizacji wód oraz
właściwe zagospodarowanie ścieków, a także zmniejszenie uciążliwości hałasu i niskiej emisji
z zanieczyszczeń komunikacyjnych.
Na podstawie przeprowadzonej analizy i oceny oraz przy założeniu zastosowania
działań minimalizujących potencjalny negatywny wpływ można stwierdzić, iż ustalenia
rozpatrywanego projektu Programu… nie będą powodować negatywnych skutków dla obszarów
Europejskiej Sieci Natura 2000. Nie spowodują oddziaływań zagrażających siedliskom flory
i fauny chronionej skutkujących, wymieraniem gatunków lub spadkiem liczebności populacji.
Realizacja projektowanych funkcji nie spowoduje zagrożeń i utraty przypisanych
obszarom Natura 2000 funkcji ochronnych.
Przewiduje się, iż oddziaływanie realizacji projektu Programu… na przedmiotowe
obszary Natura 2000 będzie miało w przewadze charakter neutralny, nie powinno spowodować
oddziaływań skumulowanych, ponadlokalnych, ani wtórnych, zagrażających gatunkom
i siedliskom chronionym.
str. 77
na lata 2012 – 2016 ”
11 ANALIZA ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH
ZAPROPONOWANYCH W PROGRAMIE…
DO
ROZWIĄZAŃ
Zadania przewidziane do realizacji w ramach Programu… będą miały pozytywny wpływ
na środowisko i proponowanie rozwiązań alternatywnych nie ma środowiskowego
uzasadnienia. Ponadto brak jest możliwości precyzyjnego określenia działań alternatywnych dla
wskazanych działań.
Skutki środowiskowe podejmowanych działań silnie zależą od chłonności lokalnego
środowiska lub od występowania w rejonie realizacji przedsięwzięcia tzw. obszarów
wrażliwych. W związku z tym podczas budowy infrastruktury transportowej, ciepłowniczej,
wodno - kanalizacyjnej należy rozważać warianty alternatywne tak, aby wybrać ten, który
w najmniejszym stopniu będzie negatywnie oddziaływać na środowisko. Jako warianty
alternatywne przedsięwzięcia można rozważać: warianty lokalizacji, warianty konstrukcyjne
i technologiczne, warianty organizacyjne czy wariant niezrealizowania inwestycji tzw. wariant
„0”. Wariant „0” nie oznacza, że nic się nie zmieni, ponieważ brak realizacji inwestycji może
także powodować konsekwencje negatywne dla środowiska.
Warunkiem prawidłowego funkcjonowania zaproponowanych w Programie… założeń
jest zachowanie określonych terminów realizacji przyjętych zadań, dostępność środków
finansowych i brak protestów mieszkańców. W związku z tym, iż bardzo często inwestycje
w początkowej fazie (np. podczas budowy) wydają się być inwestycjami degradującymi
środowisko, należy wówczas szczególny nacisk położyć na rozwinięcie szeroko pojętej edukacji
mieszkańców w tym zakresie.
str. 78
na lata 2012 – 2016 ”
12 WYKAZ MATERIAŁÓW ŹRÓDŁOWYCH
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2009 – 2012 z perspektywą do roku 2016,
Program oczyszczania kraju z azbestu na lata 2009 – 2032,
Raport o Stanie Środowiska Województwa Podlaskiego w latach 2009- 2010,
Krajowy Program Zwiększania Lesistości,
Narodowa Strategia Gospodarowania Wodami 2030,
Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia dla Polski na lata 2007 – 2013,
Krajowy Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych 2009,
Programu Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego na lata 2011 – 2014
z perspektywą do roku 2018,
Prognoza oddziaływania na środowisko Programu Ochrony Środowiska Województwa
Podlaskiego 2011-2014,
Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Podlaskiego na lata 2012- 2017,
Dziennik Urzędowy Województwa Podlaskiego Nr 54 z dnia 8 marca 2005r.,
SDF-ach dla Specjalnych Obszarów Ochrony: Puszcza Białowieska (PLC 200004),
Obszarów Specjalnej Ochrony: Puszcza Białowieska (PLC 200004),
Plan gospodarki odpadami dla powiatu hajnowskiego na lata 2008 – 2011,
Program ochrony środowiska dla powiatu hajnowskiego na lata 2012 – 2015.
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Miejskiej Hajnówka na lata 2004-2013,
Plan Gospodarki Odpadami dla Miasta Hajnówka na lata 2004 - 2014,
Program ochrony środowiska Gminy Miejskiej Hajnówka na lata 2004- 2012,
Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta
Hajnówka,
Program usuwania wyrobów zawierających azbest dla Gminy Miejskiej Hajnówka na lata
2007-2032,
str. 79
na lata 2012 – 2016 ”
13 SPIS TABEL
TABELA NR 1
TABELA NR 2
TABELA NR 3
TABELA NR 4
TABELA NR 5
TABELA NR 6
TABELA NR 7
TABELA NR 8
TABELA NR 9
TABELA NR 10
TABELA NR 11
TABELA NR 12
TABELA NR 13
TABELA NR 14
TABELA NR 15
TABELA NR 16
TABELA NR 17
TABELA NR 18
WSKAŹNIKI MONITOROWANIA REALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA...................8
KLASYFIKACJA JEDNOLITYCH CZĘŚCI WÓD (JCW) RZEK WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO ZA
2010 ROK (STAN NA 31.06.2011R.). ....................................................................................... 15
KLASYFIKACJA ELEMENTÓW FIZYKOCHEMICZNYCH STANU WÓD PODZIEMNYCH W
WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM W 2010R. WG BADAŃ PIG. ...................................................... 16
WIELKOŚĆ EMISJI W STREFIE PODLASKIEJ WOJ. PODLASKIEGO [MG/ROK]. ......................... 18
WYNIKOWE KLASY STREF DLA POSZCZEGÓLNYCH ZANIECZYSZCZEŃ, UZYSKANE W OCENIE
ROCZNEJ DOKONANEJ Z UWZGLĘDNIENIEM KRYTERIÓW USTANOWIONYCH W CELU
OCHRONY ZDROWIA........................................................................................................................ 18
ZESTAWIENIE POWIERZCHNI GRUNTÓW LEŚNYCH I LESISTOŚCI [HA]. .................................. 23
POWIERZCHNIE O SZCZEGÓLNYCH WALORACH PRZYRODNICZYCH PRAWNIE CHRONIONE.24
ODDZIAŁYWANIE NA WARTOŚCI PRZYRODNICZE FORM OCHRONY PRZYRODY. .................... 30
BILANS ODPADÓW KOMUNALNYCH ZEBRANYCH NA TERENIE MIASTA HAJNÓWKA. ........... 38
BILANS ODPADÓW SELEKTYWNIE ZEBRANYCH W 2011 R. ..................................................... 38
POWIĄZANIE CELÓW OCHRONY ŚRODOWISKA OKREŚLONE W PROGRAMIE… Z VI
WSPÓLNOTOWYM PROGRAMEM DZIAŁAŃ W ZAKRESIE ŚRODOWISKA NATURALNEGO. ... 42
POWIĄZANIE CELÓW OCHRONY ŚRODOWISKA OKREŚLONYCH W PROGRAMIE… Z POLITYKĄ
EKOLOGICZNĄ PAŃSTWA NA LATA 2009 – 2012 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2016 ......... 46
POWIĄZANIE CELÓW OCHRONY ŚRODOWISKA OKREŚLONYCH W PROGRAMIE… Z
NARODOWĄ STRATEGIĄ GOSPODAROWANIA WODAMI 2030 (Z UWZGLĘDNIENIEM ETAPU
2015)............................................................................................................................................... 49
POWIĄZANIE CELÓW OCHRONY ŚRODOWISKA OKREŚLONYCH W PROGRAMIE… Z CELAMI
STRATEGICZNYCH RAM ODNIESIENIA DLA POLSKI 2007-2013 ........................................... 53
PROGRAMEM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO NA LATA 2011
- 2014 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2018. .................................................................................. 56
PROGRAMEM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU HAJNOWSKIEGO NA LATA 20122015. ............................................................................................................................................... 62
MATRYCA WPŁYWÓW ZAGADNIEŃ ZAWARTYCH W „PROGRAMIE OCHRONY ŚRODOWISKA
DLA MIASTA HAJNÓWKA NA LATA 2012 – 2016” NA POSZCZEGÓLNE KOMPONENTY
ŚRODOWISKA. .................................................................................................................................. 70
INWESTYCJE, KTÓRE NA OBECNYM ETAPIE MOŻNA UZNAĆ ZA WYMAGAJĄCE LUB MOGĄCE
WYMAGAĆ RAPORTU O ODDZIAŁYWANIU PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO (WEDŁUG
ROZPORZĄDZENIA RADY MINISTRÓW Z DNIA 9 LISTOPADA 2010 R. W SPRAWIE
PRZEDSIĘWZIĘĆ MOGĄCYCH ZNACZĄCO ODDZIAŁYWAĆ NA ŚRODOWISKO DZ. U. Z 2010 R. NR
213, POZ. 1397 ZE ZM.) ............................................................................................................... 76
str. 80

Prognoza oddziaływania na środowisko Programu

Transkrypt

Podobne dokumenty

CV Tomasz Sajkowski

Zapytanie ofertowe - krzesło biurowe

GDAŃSK

pwc polska sp. z oo zatrudnia płatne praktyki w zespole innowacje

okrągły stół partycypacyjny

MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL PIOSENKI DZIECIĘCEJ I

Dr Jerzy Jendrośka ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE Podstawy

Aplikuj na - PwC Kariera

Nieruchomość na sprzedaż