docbiuletyn bon uek - Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych
download 
Reklamacja Transkrypt
biuletyn bon uek - Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych
BIULETYN BON UEK Od redakcji Spis treści nr 1/2013 Aktualności Witamy! Pierwszy numer Biuletynu BON UEK Mamy przyjemność przedstawić Państwu pierwszy numer Biuletynu Biura ds. Osób Niepełnosprawnych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Biuletyn powstał z myślą o rozpowszechnianiu informacji dotyczących wsparcia osób niepełnosprawnych w procesie kształcenia na uczelni wyższej. W Biuletynie będą mogli Państwo przeczytać artykuły o ciekawych wydarzeniach, konferencjach, spotkaniach czy projektach związanych z tematyką niepełnosprawności. Biuletyn tworzą pracownicy Biura ds. Osób Niepełnosprawnych UEK oraz studenci — członkowie Zrzeszenia Studentów Niepełnosprawnych UEK. Mamy nadzieję, że nasz Biuletyn spotka się z Państwa ciepłym przyjęciem, a treści i forma przekazu będą dla Państwa atrakcyjne. Życzymy przyjemnej lektury! Jesteś studentem z niepełnosprawnością? Zobacz, z czego możesz skorzystać.............................................................................................. 3 UEK w EADHE!!! .................................................................................... 5 BON UEK na konferencji IATEFL POLAND ............................................. 7 Debata akademicka O równości bez skrajności .................................... 9 Alternatywny lektorat z języka angielskiego ...................................... 16 Co student wie o chorobie psychicznej .............................................. 17 Dla studentów BON UEK ............................................................................................. 25 Zapraszamy do korzystania z pomocy Międzyuczelnianego Centrum Wsparcia Psychologicznego ................................................................ 27 Sekcja AZS Osób Niepełnosprawnych na UEK .................................... 29 Dla pracowników Katedra przyjazna wszystkim .............................................................. 31 Okiem studenta ZSN UEK — wyjątkowa organizacja studencka ................................... 33 If you need me… I’ll be at SLOT! ........................................................ 35 Niepełnosprawność w obiektywie – konkurs fotograficzny ............... 37 Warto wiedzieć Ogólnie o niepełnosprawności ........................................................... 39 Redakcja Biuletynu BON UEK 1 Wydarzenia ..................................................................................... 42 www.bon.uek.krakow.pl 2 BIULETYN BON UEK Aktualności Jesteś studentem z niepełnosprawnością? Zobacz, z czego możesz skorzystać Wraz z pozostałymi jednostkami Uczelni Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych podejmuje działania na rzecz równego dostępu osób z niepełnosprawnością do edukacji na poziomie wyższym. Każdy student UEK z niepełnosprawnością w celu uzyskania wsparcia może skorzystać z profesjonalnej pomocy Biura i ubiegać się o: stypendium specjalne, indywidualną organizację studiów, przedłużenie okresu wypożyczania książek z Biblioteki (2 miesiące), możliwość dopasowania zajęć z wychowania fizycznego, zezwolenie na wjazd i parkowanie na terenie Uczelni, pierwszeństwo przyznania miejsca w domu studenckim, możliwość nagrywania zajęć, indywidualne konsultacje z przedmiotów, adaptację materiałów dydaktycznych niezbędnych do studiowania, pomoc asystenta bądź tłumacza języka migowego, lektoraty języka angielskiego w formie alternatywnej. 3 Ponadto Biuro zaprasza: • na kursy języka angielskiego i Polskiego Języka Migowego, • na warsztaty rozwoju osobistego oraz konsultacje z psychologiem w ramach Międzyuczelnianego Centrum Wsparcia Psychologicznego, • do sekcji pływackiej AZS Osób Niepełnosprawnych UEK • na obozy integracyjno-adaptacyjne i wycieczki • na Krakowskie Dni Integracji. Zapraszamy! Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych Kampus UEK, Pawilon D, pokój 20 poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek 10.00 — 14.00 Środa — dzień wewnętrzny Dwie soboty w miesiącu 9.00 — 13.00 www.bon.uek.krakow.pl Zespół BON UEK 4 BIULETYN BON UEK Aktualności UEK w EADHE!!! Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie w sierpniu 2013r. dołączył do międzynarodowego projektu o nazwie EADHE — European Action on Disability within Higher Education. Koordynatorem projektu jest Uniwersytet Boloński. Z ramienia UEK projekt koordynuje BON UEK. W projekcie uczestniczą również: Cooperativa Sociale CEIS Formazione — organizacja pozarządowa z Włoch, Uniwersytet Aarhus, Uniwersytet Boloński, Uniwersytet w Coimbrze, Uniwersytet w Gandawie, Uniwersytet w Göteborgu, Uniwersytet Lipski. Więcej informacji o EADHE można znaleźć pod adresem: www.eadhe.eu Marzena Dudek Celem projektu jest stworzenie mapy dobrych praktyk i działań podejmowanych w celu wyrównania szans osób niepełnosprawnych w dostępie do szkolnictwa wyższego na uczelniach europejskich oraz wdrożenie najlepszych praktyk. Na pierwszą część projektu składają się: ankieta kierowana do studentów niepełnosprawnych oraz wywiady z pracownikami naukowo-dydaktycznymi i administracyjnymi (w tym pracownikami BON). W dalszych etapach zostanie przeprowadzona analiza zebranych danych oraz opracowany pilotażowy program działań mający na celu wprowadzenia w życie najlepszych praktyk. Pracownicy BON UEK z przedstawicielem EADHE Umberto Cao Fot.: Archiwum BON UEK 5 www.bon.uek.krakow.pl 6 BIULETYN BON UEK Aktualności BON UEK na konferencji IATEFL POLAND W dniach 27 — 29 września 2013 r. w Łodzi już po raz dwudziesty drugi odbyła się międzynarodowa konferencja organizowana przez Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Angielskiego w Polsce IATEFL Poland. To coroczne wydarzenie — znane z przyjaznej i luźnej atmosfery — podczas którego nauczyciele języków obcych z Polski i z zagranicy mają możliwość wymiany doświadczeń, uczestnictwa w dyskusjach czy nawiązania nowych, inspirujących kontaktów. Konferencja IATEFL to ponad sto sesji, programy wieczorne czy lekcje na żywo, możliwość spotkania i rozmowy z praktykami z całego świata. Każdy znajdzie tam coś dla siebie. Tematem przewodnim tegorocznej konferencji było holistyczne podejście do uczenia się i nauczania. O konferencji dowiedziałam się od pani mgr Lucyny Wilinkiewicz-Górniak ze Studium Języków Obcych, która jest sekretarzem i członkiem Komisji Rewizyjnej w IATEFL Poland. Zależało jej, aby tematyka nauczania osób niepełnosprawnych języków obcych zaistniała na konferencji. Zaproponowała, abyśmy jako przedstawiciele Biura ds. Osób Niepełnosprawnych UEK mieli swoje wystąpienie, podczas którego przybliżymy uczestnikom zagadnienia związane z niepełnosprawnością i tym samym zapoczątkujemy nowy blok tematyczny. Mój referat pt. „Bridging the Disability Barriers” wygłosiłam pierwszego dnia konferencji. Skoncentrowałam się na zagadnieniu 7 Prezentacja Marzeny Dudek nauczania języka obcego studentów z niepełnosprawnością słuchu i wzroku. Na początku przybliżyłam uczestnikom tematykę niepełnosprawności, a potem przekazałam kilka wskazówek i sugestii, jak się zachować i na co zwrócić uwagę prowadząc zajęcia, których uczestnikami są studenci z niepełnosprawnoFot.: Archiwum BON UEK ścią. Na koniec prezentacji wywiązała się bardzo ciekawa dyskusja. Cieszę się bardzo, że działania na rzecz osób niepełnosprawnych naszego Biura i naszej Uczelni mogły zostać zaprezentowane szerszej publiczności. Mam nadzieję, że zagadnienia, które poruszyłam, i wskazówki, które zaproponowałam uczestnikom, będą dla nich przydatne i wykorzystają je oni w swojej pracy. Chciałabym podziękować pani mgr Lucynie Wilinkiewicz-Górniak za zaproszenie do udziału w konferencji, a także za nieocenione wsparcie podczas tego wydarzenia. www.bon.uek.krakow.pl Marzena Dudek 8 BIULETYN BON UEK Aktualności To nie osoby niepełnosprawne są niesprawne, to społeczeństwo jest niesprawne Debata akademicka O równości bez skrajności Dyskusja panelowa o praktycznych aspektach wdrażania w życie zapisów konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych W ramach debaty O równości bez skrajności, zorganizowanej przez BON UJ, która miała miejsce 10 października 2013 r. w murach Uniwersytetu Jagiellońskiego, odbyła się dyskusja panelowa dotycząca wdrażania w praktyce zapisów ONZ-owskiej Konwencji Praw Osób Niepełnosprawnych. W dyskusji wzięli udział: Małgorzata Perdeus-Białek reprezentująca BON UJ, Mirosław Wróblewski – dyrektor Zespołu Prawa Konstytucyjnego i Międzynarodowego w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich oraz pisząca te słowa, reprezentująca BON UEK. Dyskusję moderował Andrzej Stefański, dyrektor Zespołu Społecznego w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. W dyskusji panelowej przewijały się dwa główne wątki. Pierwszy dotyczył barier, z jakimi studenci niepełnosprawni spotykają się na uczelniach, drugi problemu „racjonalnej adaptacji”. 9 Oczywiści nadal problemem najbardziej widocznym na uczelniach i na co dzień najbardziej doskwierającym szczególnie studentom z niepełnosprawnością ruchową są bariery architektoniczne. Jednakże podczas dyskusji zwrócono także uwagę na inny rodzaj barier — na bariery mentalnościowe, które dają o sobie znać również w środowisku akademickim. To nie to środowisko jest ich twórcą, lecz jedynie w środowisku tym jak w soczewce skupiają się poglądy charakterystyczne dla polskiego społeczeństwa. Nadal bowiem wśród Polaków króluje przekonanie, że człowiek niepełnosprawny to osoba chora, skażona jakąś wadą, której czegoś brak. Przy takim ujęciu niepełnosprawności często pojawia się zdziwienie: czego osoba niepełnosprawna szuka na studiach, skoro brak jej tego, czego wymaga się od wszystkich kandydatów, które to zdziwienie w dalszej konsekwencji prowadzi do niezrozumienia potrzeb takiej osoby. Nie wszyscy przedstawiciele środowiska akademickiego, jak zresztą większość Polaków, znają definicję niepełnosprawności przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w Konwencji Praw Osób Niepełnosprawnych, po części z powodu bardzo późnego ratyfikowania przez Polskę tej konwencji, bo dopiero w zeszłym roku, po 6 latach od jej przyjęcia. Wedle Konwencji ONZ „niepełnosprawność jest wynikiem interakcji pomiędzy osobami z dysfunkcjami a barierami środowiskowymi i wynikającymi z postaw ludzkich, będącej przeszkodą dla pełnego uczestnictwa www.bon.uek.krakow.pl 10 BIULETYN BON UEK Aktualności osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, na równych zasadach Zmieniające się paradygmaty myślenia: jest, jestem, jesteś z innymi obywatelami”. Wedle takiego ujęcia brak leży po stronie społeczeństwa. To ono cechuje się niedoskonałością. Problem W Konwencji ONZ „racjonalne dostosowanie” oznacza „koniepełnosprawności rodzi się tam, gdzie społeczeństwo nie potrafi nieczne i stosowne modyfikacje i adaptacje, niepociągające za sobą zadbać o nieco inne potrzeby osób niepełnosprawnych. To nie one nieproporcjonalnych i niepotrzebnych utrudnień, które to modyfisą niepełnosprawne, to społeczeństwo jest na tyle niesprawne, że kacje i adaptacje są niezbędne w określonych przypadkach dla zanie rozumie problemu lub nie umie pewnienia osobom niepełnosprawnym Uczestnicy panelu dopasować warunków do potrzeb osób możliwości egzekwowania i korzystania z niepełnosprawnością. Kiedy jako z wszystkich praw człowieka i fundamenspołeczeństwo zmienimy punkt widzenia, talnych swobód, jakimi dysponują inni jedynym problemem stanie się członkowie społeczeństwa”. Skąd zatem technologiczne dopasowanie warunków podejrzenie, że wprowadzane w społedo potrzeb osób z niepełnosprawnością. czeństwie (czy na uczelni) rozwiązania Dowodem na niepełne rozumienie mają charakter „odwróconej dyskryminaproblemu niepełnosprawności w naszym cji”? społeczeństwie, a w konsekwencji także Generalnie problem równości w środowisku akademickim, jest problem i sprawiedliwości, jak o nim myślimy związany z dopasowywaniem rozwiązań i mówimy w kontekście praktyki społecznajczęściej proponowanych przez nej czy sprawiedliwości, z którą wiąże się Fot.: Archiwum BON UJ uczelniane biura ds. ON, czasami zazwyczaj równość, jak ujmują tę rzecz fikrytykowanych przez innych jako lozofowie, nie ma zadowalającego rozwiądyskryminujące sprawnych studentów. Dlatego w dyskusji zania. Kiedy mówimy o równej dostępności, to sprawa wydaje się panelowej, adekwatnie do tytułu całej Debaty o równości, pojawił stosunkowo prosta. Przeważająca większość się drugi ważny problem, który dotyczył granicy pomiędzy z nas zgadza się przecież ze stwierdzeniem, że każdy obywatel ma „racjonalną adaptacją” wprowadzaną zgodnie z duchem Konwencji prawo do studiowania, a zatem każdy powinien mieć równy dostęp ONZ na uczelniach a przywilejem zaburzającym równość praw do edukacji. Ale w świecie, w którym nie ma równości studenckich. w trywialnym rozumieniu (nie jesteśmy przecież tacy sami, jedni są 11 www.bon.uek.krakow.pl 12 BIULETYN BON UEK Aktualności więksi, drudzy mniejsi, jedni zdolniejsi, drudzy mniej zdolni, jedni chodzą i biegają bez jakichkolwiek trudności, inni poruszają się wyłącznie na wózku, jedni widzą otaczający świat w całej jego krasie, inni słabo lub w ogóle nic nie widzą, jedni słyszą doskonale, inni mają ograniczoną zdolność słyszenia lub w ogóle nie słyszą), nie tak łatwo zagwarantować wszystkim jednakowe prawo, w naszym przypadku równy dostęp do edukacji. Żeby w ogóle uczynić ów dostęp możliwym lub uczynić go bardziej równym, potrzebne jest specjalne wsparcie. I tu pojawia się zasadnicza trudność. Owo wsparcie nakierowane na zwiększoną dostępność i wyrównanie szans może się zrealizować jedynie poprzez wyeliminowanie nierówności, o których była wcześniej mowa, czyli poprzez udzielenie wsparcia niektórym, a zatem jeśli niektórym, to znaczy nie wszystkim, a jeśli nie wszystkim, to znaczy, według krytyków owego wsparcia, nierówno. Dlaczego zatem to, co jest wyrównywaniem nierówności, jest odczytywane jako nierówność? Można wskazać na co najmniej dwie tego przyczyny. Pierwsza — bardzo praktyczna — wiąże się z tym, że w przypadku zbyt małych środków ogólnych lub ograniczonych możliwości przesunięcie ich na rzecz osób niepełnosprawnych powoduje ich zmniejszenie dla innych. Na przykład wydzielenie miejsc parkingowych ma terenie kampusu specjalnie dla osób niepełnosprawnych wpływa na zmniejszenie ich liczby dla pozostałych członków społeczności akademickiej. Przyjęcie zasady obsługiwania studentów niepełnosprawnych poza kolejnością w dziekanacie zostaje odczytane jako wydłużenie czasu oczekiwania w kolejce. Zatem w jednym i drugim 13 przypadku podjęte działania na rzecz wyrównania szans odebrane zostają jako pogorszenie sytuacji sprawnych. Drugi powód — znacznie bardziej ogólny — wiąże się z refleksją nad człowiekiem. Jeśli odwołać się do przemyśleń filozofów, rozwój refleksji filozoficznej przebiegał w ramach trzech paradygmatów. Pierwszym słowem pierwszej filozofii w ramach paradygmatu zwanego starożytnym było: to jest. Grecy zajmowali się opisem świata, pytając, jaki on jest. Pierwszym słowem drugiej filozofii w ramach paradygmatu nowożytnego było: ja jestem. Natomiast pierwszym słowem trzeciej filozofii w ramach paradygmatu współczesności staje się: Ty jesteś. Jeśli społeczeństwo pozostaje w obszarze myślenia paradygmatu nowożytnego, gdzie króluje myślenie skupione wokół ja jestem, trudno zauważyć problemy Drugiego, w tym tego, który jawi się nam jako Inny, czyli np. osoby z niepełnosprawnością. Dopiero przejście do trzeciego paradygmatu, w ramach którego otwiera się obszar Drugiego, pozwala na zmianę punktu widzenia i dialog, jaki ów trzeci paradygmat preferuje. Dopiero w tym ujęciu wsparcie osób niepełnosprawnych ma wymiar wyrównania szans i „racjonalna adaptacja” przestaje być traktowana jak kontrowersyjna „odwrócona dyskryminacja”, ma bowiem charakter praktycznej realizacji podstawowego prawa człowieka w państwie demokratycznym. Dyskusja panelowa w części, w której padały pytania lub komentarze z Sali, ujawniła, że ten drugi problem jest głównie tym, z którym mamy do czynienia na poziomie szkolnictwa wyższego, ponieważ w innych obszarach czy na innych poziomach edukacji nie ma tak rozwiniętego systemu wsparcia, jak na uczelniach wyż- www.bon.uek.krakow.pl 14 BIULETYN BON UEK Aktualności szych. Dlatego też w czasie dyskusji, zainspirowana głosami z Sali, jeszcze wyraźniej dostrzegłam cztery główne zadania dla uczelni wyższych: po pierwsze, w ramach „racjonalnej adaptacji” wyrównywać szanse edukacyjne studentów z niepełnosprawnością; po drugie, przygotować kadry przyszłych nauczycieli, menedżerów, lekarzy czy inżynierów, myślących kategoriami trzeciego paradygmatu; po trzecie podjąć refleksję nad sytuacją osób niepełnosprawnych w społeczeństwie jako istotnym problemie badawczym, zarówno w aspekcie antropologicznym, etycznym, politycznym jak i ekonomicznym; po czwarte kształtować opinię publiczną oraz podejmować współpracę ze wszystkimi instytucjami zajmującymi się problemami osób niepełnosprawnych w Polsce i w ten sposób wpłynąć pozytywnie na zmiany w przepisach. Ten ostatni postulat znakomicie udało się zrealizować Uniwersytetowi Jagiellońskiemu, którego Biuro ds. ON zorganizowało całą debatę O równości bez skrajności, której głównym gościem była Prof. Irena Lipowicz, Rzecznik Praw Obywatelskich, a opisywany panel stanowił jeden z punktów programu. Prof. UEK dr hab. Janina Filek Pełnomocniczka Rektora UEK ds. ON Alternatywny angielskiego lektorat z języka Od zeszłego roku akademickiego wspólnie ze Studium Języków Obcych uruchomiliśmy alternatywny lektorat z języka angielskiego dla osób z niepełnosprawnością słuchu. W tym roku odbędą się pierwsze zajęcia z lektoratu dla studentów niewidomych i niedowidzących. Lektoraty dla tych dwóch grup będą odbywać się w sali przeznaczonej do prowadzenia lektoratów, która dzięki znajdującej się w niej tablicy multimedialnej i dodatkowemu oświetleniu zapewnia osobom z niepełnosprawnością przyjazne warunki uczenia się. Lektoraty są prowadzone w grupach liczących kilku studentów przez lektorów mających już doświadczenie z kształceniem studentów z niepełnosprawnością, co sprzyja lepszemu przyswajaniu wiedzy. Więcej informacji o zapisach do tych grup można uzyskać w BON. Zespół BON UEK 15 www.bon.uek.krakow.pl 16 BIULETYN BON UEK Aktualności Co student psychicznej? wie o chorobie Depresja znajduje się na trzecim miejscu w rankingu najbardziej i najszybciej rozprzestrzeniających się chorób na świecie. Polska nie jest krajem odosobnionym, również tutaj wskaźniki dotyczące zaburzeń psychicznych stale wzrastają. Stąd też uzasadnione wydaje się to, że problematyka zdrowia psychicznego staje się coraz bardziej istotna. Temat ten pojawia się nie tylko w kręgu ludzi dorosłych, którzy borykają się z poważnymi życiowymi problemami w pracy, w rodzinie czy w życiu osobistym. Choroba psychiczna jest obecna także w środowisku akademickim — studenci również chorują. Choroba psychiczna to temat trudny dla osób, które się z nią mierzą, nie tylko ze względu na cierpienie z nią związane, ale także z uwagi na doświadczenie piętna, które wydaje się nieodłącznym jej elementem. Pojęcie choroba psychiczna oraz chory psychicznie zarówno kiedyś, jak i dziś w świadomości społecznej związane są z wieloma stereotypami i negatywnymi konotacjami. Często w ramach stygmatyzacji osób chorujących psychicznie wyrażane są trzy stereotypowe przekonania dotyczące tych osób, tj.: osoby chore psychicznie są niebezpieczne, osoby chore psychicznie powinny być izolowane od społeczeństwa oraz inni 17 ludzie powinni podejmować za nie decyzje, ponieważ osoby te są nieodpowiedzialne. Literatura przedmiotu potwierdza istnienie tych stereotypów. Oto one: osoby chorujące są agresywne i stwarzają zagrożenie dla otoczenia, są nieodpowiedzialne i nieprzewidywalne, nie potrafią troszczyć się o swoje sprawy i świadomie kierować swoim postępowaniem, są mniej sprawne, zwłaszcza intelektualnie, są dziecinne, ponoszą odpowiedzialność za swoją chorobę, a także mają niewielkie szanse na wyzdrowienie. Konsekwencją takich uproszczonych i negatywnych przekonań jest odbieranie osobom chorującym prawa do odgrywania podstawowych ról społecznych. Stereotyp związany z chorobą psychiczną jest silnie zakorzeniony we współczesnym społeczeństwie, na co wpływa długa historia naznaczania, a więc jest to proces bardzo silnie uwarunkowany historycznie. Skłonność do stygmatyzowania jest spowodowana wieloma czynnikami. Stereotypy najczęściej wynikają z niskiej świadomości społecznej dotyczącej chorób psychicznych. Badania Czy stereotyp to domena ludzi młodych, czy starych? Czy zależy od posiadanego wykształcenia, a może od dziedziny, z którą człowiek ma do czynienia na co dzień? Jak na postrzeganie osób chorujących psychicznie wpływa posiadana wiedza oraz czy doświadczenie osobistego kontaktu z osobą chorującą ma znaczenie? Jaki jest poziom społecznego dystansu wobec osób chorujących psychicznie? Szukając odpowiedzi na niektóre z tych pytań, postanowiłam zapytać studentów krakowskich uczelni, jak www.bon.uek.krakow.pl 18 BIULETYN BON UEK Aktualności postrzegają swoich kolegów i koleżanki, którzy mają osobiste doświadczenia związane z chorobą psychiczną. Badania w ramach pracy dyplomowej zostały przeprowadzone w 2012 roku na czterech krakowskich uczelniach. Na Uniwersytecie Jagiellońskim, Akademii Górniczo-Hutniczej, Uniwersytecie Ekonomicznym oraz Krakowskiej Akademii im. A. Frycza-Modrzewskiego. Studentom zostały zadane pytania z trzech ważnych obszarów, które są podstawowymi elementami postawy. Pytania dotyczyły wiedzy studentów na temat chorób psychicznych, ich stosunku emocjonalnego wobec studentów z zaburzeniami psychicznymi oraz deklarowanego zachowania wobec nich. Wiedza Ważnym zagadnieniem poruszonym w badaniach była wiedza studentów. Wiedza jest istotna w kontekście postaw wobec osób chorujących psychicznie, ponieważ to właśnie ona wpływa na stosunek emocjonalny wobec tychże osób, a w konsekwencji na zachowanie wobec nich. Posiadana wiedza jest podstawą „myślenia o…”. Studentów w ankiecie poproszono o wypisanie chorób psychicznych, które są im znane. W odpowiedziach najczęściej pojawiała się schizofrenia, wymieniło ją aż 83% wszystkich ankietowanych studentów, druga w kolejności była depresja (47%), natomiast trzecią z kolei chorobą była nerwica (24%). Jednak to nie jedyne znane studentom choroby psychiczne, w odpowiedziach pojawiały się również takie nazwy jak: anoreksja, bulimia, choroba 19 afektywna, zaburzenia osobowości, ADHD, autyzm, zespół Aspergera, borderline oraz zaburzenia obsesyjno-kompulsywne. Nadal jednak jest to wiedza niewystarczająca, o czym świadczy wymienianie nazw zaburzeń, które nie są chorobami psychicznymi, lecz jedynie objawami. Studentom zadano również pytanie, w którym poproszono o zdefiniowanie pojęcia choroba psychiczna. Było to pytanie otwarte. Co ciekawe, odpowiedzi studentów udało się podzielić na pięć kategorii. W swoich odpowiedziach studenci akcentowali różne wymiary choroby. W pierwszej kategorii znalazły się definicje, które wyraźnie mówiły o złym stanie psychicznym osoby chorującej psychicznie oraz wynikających z tego trudnościach w funkcjonowaniu społecznym. Druga kategoria to odpowiedzi, w których podkreślano zły stan psychiczny osoby oraz na odmienne, często niezrozumiałe zachowanie. Odpowiedzi w trzeciej kategorii mówiły o utraceniu przez osobę chorującą ogólnej sprawności umysłowej oraz kontroli. W kategorii czwartej znalazły się odpowiedzi, które nacisk kładły na biologiczne podłoże choroby psychicznej. Kategoria piąta zawierała odpowiedzi podkreślające cierpienie wynikające z faktu chorowania doświadczane przez osobę chorującą psychicznie. Co ciekawe, studenci, którzy doświadczyli osobistego kontaktu z osobą chorującą, najczęściej (78%) wskazują na trudności w funkcjonowaniu społecznym (kategoria 1). Studenci, którzy nie mają za sobą doświadczenia takiego kontaktu, najczęściej (82%) wskazują na niezrozumiałe i dziwne zachowanie osób chorujących (kategoria 2). Studenci kierunków ścisłych w większości postrzegają chorobę psychiczną w kategorii niezrozumiałych www.bon.uek.krakow.pl 20 BIULETYN BON UEK Aktualności i dziwnych zachowań. Natomiast studenci kierunków humanistycznych, w zdecydowanej większości, definiując chorobę psychiczną, kładą nacisk na jej podłoże biologiczne, co jest wynikiem zdecydowanie zaskakującym. Dobre i złe wieści… W jednym z pytań poproszono studentów o odniesienie się do kilku stwierdzeń dotyczących wpływu choroby na znajomość, a także związku chorowania ze studiowaniem. W nawiasach został podany procent studentów zgadzających się z danym stwierdzeniem. Studenci deklarują: Choroba psychiczna zdecydowanie nie jest powodem do wstydu (91%). Osoba chorująca psychicznie nie jest odpowiedzialna za swoją chorobę (95%). Osoby chorujące psychicznie powinny studiować (96%). Udzieliłbym pomocy osobie chorującej psychicznie (95%). Choroba mojego kolegi/ mojej koleżanki miałaby wpływ na kontynuowanie naszej znajomości (25%). Jestem przeciwko temu, aby osoba chorująca psychicznie razem ze mną studiowała (27%). Nie zamieszkałbym z osobą chorującą psychicznie (64%). Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych – czy istnieje? Studenci zostali zapytani również o to, czy na ich uczelni istnieje Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych, w ramach którego można uzyskać wsparcie w sytuacji problemów ze zdrowiem 21 psychicznym. Należy zaznaczyć, że na uczelniach, z których pochodzą studenci biorący udział w badaniu, bardzo prężnie działają takie jednostki. Jak się okazuje, studenci Uniwersytetu Ekonomicznego biorący udział w badaniu w zdecydowanej większości wiedzą o działalności BON. Taką wiedzę ma aż 77% badanych. Co więcej, żaden z ankietowanych nie odpowiedział, że takiego biura nie ma na Uniwersytecie Ekonomicznym, podczas gdy na pozostałych uczelniach objętych badaniem o istnieniu BON nie wiedziało od 15% do 32% ankietowanych studentów. W porównaniu z Uniwersytetem Ekonomicznym wiedza studentów innych uczelni na temat dostępności pomocy na swojej Alma Mater jest stosunkowo niska. Źródła wiedzy Pytając o wiedzę studentów, nie można było pominąć pytania dotyczącego jej źródła. Najczęstszym źródłem wiedzy studentów na temat chorób psychicznych jest film. Tę odpowiedź wymienia aż 61% ankietowanych. Wśród filmów wymienionych przez studentów znalazły się m.in: Piękny umysł, Pająk, Przerwana lekcja muzyki, Lot nad kukułczym gniazdem, Lśnienie, Psychoza, Rainman, Milczenie owiec, Lęk wysokości, Dzień świra, Pręgi, Efekt motyla, Hannibal oraz Niebezpieczna metoda. Media powinny kreować postawę tolerancji i zrozumienia dla osób chorujących psychicznie, tymczasem obraz osoby chorującej i samej choroby psychicznej zostaje w filmach przerysowany. Funkcjonujące w społeczeństwie mity na temat chorób psychicznych zamiast zostać obalone, zostają podtrzymane lub tworzone są nowe. Dlatego dużą www.bon.uek.krakow.pl 22 BIULETYN BON UEK Aktualności wątpliwość budzi źródło wiedzy, z którego czerpią studenci. W większości tytuły filmów, które wymienili, jako źródło wiedzy o chorobach psychicznych zdecydowanie nie znajdują się w obrębie tych materiałów, które przekazują właściwy, a przede wszystkim rzetelny obraz choroby. Źródła wiedzy studentów na temat chorób psychicznych 100% 80% 61% 60% 40% 50% 39% 28% 26% 18% 20% 0% Film Internet Zajęcia na Znajomi, Literatura uczelni rodzina Inne Doświadczenie osobistego kontaktu W ankiecie zostało zawarte również pytanie o doświadczenie osobistego kontaktu z osobą chorującą psychicznie, co w założeniu miało być zmienną różnicującą postawy wobec tych osób, ponieważ zgodnie z teorią spersonalizowanego kontaktu doświadczenie osobistego kontaktu z osobą chorującą — dzięki osobistemu odsłonięciu osoby chorującej w trakcie bezpośredniego spotkania — wpływa na zmniejszenie poziomu lęku u osób biorących udział w spotkaniu. 23 Badania potwierdziły tę hipotezę. Osoby badane, które doświadczyły osobistego kontaktu z osobą chorującą psychicznie, wykazują większą otwartość na kontakt oraz niższy poziom lęku wobec osób chorujących w porównaniu z osobami, które takiego kontaktu nie miały. Jeśli chodzi o doświadczenie osobistego kontaktu w ogóle, studenci kierunków społecznych, którzy doświadczyli osobistego kontaktu z osobą chorującą, stanowią tylko 57%, co zdecydowanie jest wynikiem zaskakującym, zważywszy na specyfikę studiowanego kierunku. Zmiana Przedstawione powyżej niektóre z wyników otrzymanych w badaniu nasuwają wniosek, że ciągle wiele jest do zrobienia w obszarze dotyczącym świadomości społecznej w zakresie problemów zdrowia psychicznego. Aby „zmieniać”, potrzeba rzetelnej wiedzy, ale także zgodnie z teorią spersonalizowanego kontaktu potrzeba „spotkania”. Należy więc wzorem stowarzyszeń działających na rzecz osób chorujących psychicznie tworzyć przestrzeń do takich spotkań. www.bon.uek.krakow.pl Michalina Kamińska Instytut Terapii i Edukacji Społecznej 24 BIULETYN BON UEK Dla studentów z Biurami ds. ON AGH, PK, UJ, UPJPII i UP na mocy porozumienia zawartego 27 października 2010r., Biuro zajmuje się: likwidowaniem barier architektonicznych, udostępnieniem specjalistycznego sprzętu, zwiększaniem świadomości pracowników Uczelni i studentów pełnosprawnych, zmianą ich stosunku do osób niepełnosprawnych oraz łamaniem stereotypów. BON UEK Zespół BON UEK Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych zostało utworzone w październiku 2008 r. i kontynuuje działalność na rzecz studentów niepełnosprawnych zapoczątkowaną w 2002r. przez Pełnomocnika ds. ON UEK − prof. UEK dr hab. Janinę Filek. Pracownicy Biura współpracują z władzami Uczelni i środowiskiem akademickim na rzecz zwiększania dostępności Uczelni dla osób niepełnosprawnych. Od stycznia 2012 r. stanowisko kierownika BON Biuro organizuje również kursy, zajęcia sporUEK objęła Anna Stawowy, którą obecnie zastęputowe, obozy i Krakowskie Dni Integracji. Fot.: Archiwum BON UEK je Marzena Dudek. Pracownicy naszego Biura są W organizacji wielu projektów Biuro współspecjalistami ds. różnych rodzajów niepełnosprawpracuje ze Zrzeszeniem Studentów Niepełności: nosprawnych UEK − organizacją studencką działającą od 2004r. Maria Augustyniak, psycholog (obecnie zastępuje ją Karolina ProObecny priorytet Biura to eliminacja wszelkich barier edukacyjnych, bosz) − studenci z niepełnosprawnością natury psychologicznej, architektonicznych oraz świadomościowych. Marzena Dudek − studenci z niepełnosprawnością słuchu, Ewelina Durlak − studenci z niepełnosprawnością wzroku, Zespół BON UEK Beata Zelek − studenci z niepełnosprawnością ruchową, Marek Świerad − studenci z innymi niepełnosprawnościami. Zadaniem Biura jest udzielanie pomocy i wparcia studentom niepełnosprawnym zarówno w sprawach związanych z kształceniem,jak i integracją w środowisku akademickim. Ponadto Biuro podejmuje działania mające na celu podniesienie kwalifikacji studentów na rynku pracy. Na arenie międzyuczelnianej współpracując 25 www.bon.uek.krakow.pl 26 BIULETYN BON UEK Dla studentów Zapraszamy do korzystania z pomocy Międzyuczelnianego Centrum Wsparcia Psychologicznego Oferta MCWP obejmuje: pomoc psychologiczną dla studentów (konsultacje psychologiczne, cykliczną pomoc psychologiczną, interwencje w sytuacjach kryzysowych), szkolenia oraz warsztaty rozwoju osobistego dla studentów, szkolenia dla pracowników uczelni. Tematyka warsztatów rozwoju osobistego ustalana jest zgodne z preferencjami samych studentów. Wśród przykładowych tematów wymienić można zarządzanie czasem, radzenie sobie ze stresem, negocjacje, efektywne uczenie się czy komunikację interpersonalną. Co to jest MCWP? Pomysł stworzenia MCWP zrodził się z chęci pomocy potrzebującym studentom, jak również jako odpowiedź na zapotrzebowanie społeczności akademickiej związane z tematyką zaburzeń natury psychicznej. Jest to przedsięwzięcie o zasięgu międzyuczelnianym, do którego obecnie należy pięć krakowskich uczelni: UEK (koordynator projektu), AGH, PK, UP oraz UPJPII. MCWP tworzy zespół czterech psychologów posiadających duże doświadczenie. Obecnie MCWP realizuje dwa projekty dotyczące zaburzeń psychicznych: „Uczelnia wobec studentów chorujących psychicznie” – cykl szkoleń skierowanych do pracowników uczelni wyższych, „Zdrowie a choroba psychiczna” – cykl szkoleń skierowanych do studentów. Więcej informacji o MCWP można znaleźć pod adresem: www.bon.uek.krakow.pl/mcwp Marek Świerad 27 www.bon.uek.krakow.pl 28 BIULETYN BON UEK Dla studentów Sekcja AZS Osób Niepełnosprawnych na UEK Lubisz rywalizację? Chcesz się zdrowo zmęczyć? A może chcesz po prostu nauczyć się pływać? DOŁĄCZ DO SPORTOWEJ STRONY MOCY! Informacje i zapisy: Grzegorz Kubis tel. 604 130 873 [email protected] bon.uek.krakow.pl/azs Sekcja AZS UEK osób niepełnosprawnych we współpracy z Klubem Sportowym „Druga Strona Sportu” zaprasza na zajęcia z pływania, które odbywają się od poniedziałku do piątku. Dajemy Ci możliwość poprawienia umiejętności pływackich, możliwość treningów i startu w zawodach rangi Mistrzostw Polski. Do tej pory zawodnicy zdobyli kilkanaście medali w zawodach ogólnopolskich. W ramach sekcji odbywają się również zajęcia, w których osoby z niepełnosprawnością ruchu mogą spróbować swoich sił w jeździe na rowerach napędzanych rękoma − tzw. handbike’ach. 29 www.bon.uek.krakow.pl 30 BIULETYN BON UEK Dla pracowników Katedra przyjazna wszystkim KatPON, czyli Katedra Przyjazna Osobom z Niepełnosprawnością, jest innowacyjnym w skali kraju projektem certyfikacji katedr przyjaznych osobom z niepełnosprawnością. Projekt certyfikacji przygotował we współpracy z Pełnomocnikiem Rektora UEK ds. ON, prof. dr hab. Janiną Filek, dr Maciej Frączek z Katedry GAP. Jest to narzędzie wspierające proces edukacyjny studentów z niepełnosprawnością na UEK. Wprowadzenie systemu wpłynęło także znacząco na zwiększenie świadomości pracowników naukowych związanej z wyrównywaniem szans studentów niepełnosprawnych w kształceniu na poziomie wyższym. Główne cele systemu: zwiększenie dostępności UEK dla obecnych i przyszłych studentów niepełnosprawnych poprzez ograniczanie i eliminację barier występujących na Uczelni oraz działania rozwojowe na rzecz tych osób, 31 zwiększenie świadomości pracowników UEK dotyczącej potrzeb i oczekiwań studentów niepełnosprawnych, utrwalenie społecznego wizerunku UEK jako uczelni przyjaznej osobom niepełnosprawnym. W roku 2012 certyfikat „Katedra Przyjazna Osobom z Niepełnosprawnością” zdobyły: 1. Katedra Filozofii 2. Katedra Gospodarki i Administracji Publicznej 3. Katedra Psychologii i Dydaktyki 4. Studium Języków Obcych 5. Katedra Systemów Obliczeniowych. Zachęcamy Katedry do udziału w najbliższej edycji konkursu! Szczegółowe informacje już wkrótce na www.bon.uek.krakow.pl stronie BON UEK Zespół BON UEK 32 BIULETYN BON UEK Okiem studenta ZSN UEK — wyjątkowa organizacja studencka Kim jesteśmy? Zrzeszenie Studentów Niepełnosprawnych UEK powstało w 2004 r. Członkami są zarówno studenci z niepełnosprawnościami jak i pełnosprawni. Naszym głównym zadaniem jest pomoc wszystkim studentom niepełnosprawnym w rozwiązywaniu ich problemów. W ramach porozumienia współdziałamy również z 5 krakowskimi uczelniami. Czym się zajmujemy? Większość naszych przedsięwzięć ma charakter cykliczny. Organizujemy i współorganizujemy m.in. Krakowskie Dni Integracji, ZSN-owe Wieczory Filmowe, wyjścia do teatru. Co więcej, integrację opieramy również na różnorakich wycieczkach/obozach (do tej pory odwiedziliśmy m.in. Kalisz, Żywiec, Szczyrk). Nasi członkowie wyjeżdżają również na konferencje, seminaria dot. tematyki niepełnosprawności, biorą również udział w różnych kursach/warsztatach na terenie Krakowa. Równie ważnym elementem naszej działalności jest współorganizowanie z innymi krakowskimi ZSNami od kilku lat Ogólnopolskich Spotkań Stu- dentów Niepełnosprawnych. Swój wkład mamy również w tworzenie „Krakowskiego Semestralnika Studentów Niepełnosprawnych”. Zarząd Zrzeszenia Studentów Niepełnosprawnych UEK: Przewodnicząca — Monika Weryszko Wiceprzewodnicząca — Jagoda Klimek Sekretarz — Martin Jung. Jak do nas dołączyć? Wystarczy wypełnić deklarację członkowską, która dostępna jest w naszej siedzibie oraz na stronie internetowej. Gdzie nas znaleźć? Więcej informacji na nasz temat znaleźć można stronie internetowej (http://zsn.uek.krakow.pl). Zapraszamy również na nasz profil na Facebooku (http://www.facebook.com/zsn.uek). Nasza siedziba znajduje się w Pawilonie D – pokój nr 19. Na wszelkie pytania odpowiemy również drogą mailową ([email protected]). Monika Weryszko Zarząd ZSN UEK wraz z byłym przewodniczącym Mateuszem Macałka Fot.: Archiwum ZSN UEK 33 www.bon.uek.krakow.pl 34 BIULETYN BON UEK Okiem studenta If you need me… I’ll be at SLOT! W dniach 26-27 października Staromiejskie Centrum Kultury i Młodzieży (SCKM) na krakowskim Kazimierzu przemieniło się w serce 10. edycji SLOT Fest. Jest to festiwal przyciągający miłośników m.in. kultury, sztuki, podróży. Nie mogło tam zabraknąć także członków ZSN UEK oraz pracowników BON UEK! „Odyseja” Pierwszym punktem ZSN-owej wycieczki po SCKM był spektakl przygotowany przez wychowanków oraz pedagogów ze Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego nr 4 w Krakowie we współpracy z Tadeuszem Dylawerskim – mimem, pedagogiem cyrku, aktorem krakowskiego Teatru Figur. Sztuka przedstawiała wędrówkę homerowskiego Odysa do upragnionej Itaki. mogli dowiedzieć się czym jest dogoterapia. Warsztat skierowany był głównie do dzieci, które mogły poprzez zabawę z labradorką Gabi i golden retrieverem Edim dowiedzieć się jak należy obchodzić się z psami. Warsztat sensoryczny Warsztat ten miał na celu ukazanie osobom pełnosprawnym, z jakimi codziennymi barierami czy też trudnościami boryka się osoba z niepełnosprawnością. Skupiono się na dysfunkcji wzroku oraz słuchu. Zwrócono także uwagę na zaburzenia zmysłu dotyku. Zaprezentowano też metody nauczania osób niemówiących oraz sposoby porozumiewania się z nimi. Wszystkie uczestniczące w tym warsztacie osoby wyniosły z niego to, iż niedostatek danego zmysłu nie jest wcale powodem wykluczenia z życia społecznego i emocjonalnego. Pismo punktowe, czyli? Po prostu Brajl! Osobą odkrywającą tajniki Braille’a był sekretarz ZSN UEK – Panel dyskusyjny, czyli … „Na scenie nie czujemy, że jesteśmy nieMartin Jung. Uczestnikom warsztatów pełnosprawni!” Martin Jung podczas szkolenia przedstawił on krótką historię pisma punkTuż po zakończonej sztuce można bytowego. Zaprezentował także urządzenia ło wziąć udział w panelu dyskusyjnym dot. pomagające osobom niewidomym w coteatru osób z niepełnosprawnością. Do dysdziennym funkcjonowaniu. Ponadto chętnie kusji włączyli się uczestnicy Festiwalu, aktoodpowiadał na wszystkie pytania rzy występujący w spektaklu, a także ich i wątpliwości łamiąc przy tym stereotyp opiekunowie. osoby niewidomej jako osoby potrzebującej Bezpieczne dziecko - bezpieczny pies ciągłej opieki. W tym warsztacie prowadzonym Monika Weryszko przez krakowską Fundację „Iskra” uczestnicy ZSN UEK Fot.: Archiwum ZSN UEK 35 www.bon.uek.krakow.pl 36 BIULETYN BON UEK Okiem studenta Niepełnosprawność w obiektywie – konkurs fotograficzny “Fotografując, staraj się pokazać to, czego bez ciebie nikt by nie zobaczył”. Cytując słowa Roberta Bressona, chcielibyśmy dać szansę zobaczenia niezwykłego świata osób z niepełnosprawnościami. Konkurs fotograficzny poświęcony tematyce niepełnosprawności organizowany jest od 3 lat przez ZSN UEK przy wsparciu ZSN AGH. Jest on jedną z atrakcji Krakowskich Dni Integracji, które odbywają się co roku w kwietniu. Przesłaniem konkursu jest propagowanie wiedzy o osobach z niepełnosprawnością, ukazanie ich nieograniczonych możliwości aktywności i adaptacji w społeczeństwie obywatelskim, przełamywanie barier, własnych słabości oraz wskazywanie problemów, z jakimi te osoby borykają się na co dzień. Konkurs adresowany jest do wszystkich osób interesujących się tą tematyką oraz fotografią. Historia konkursu fotograficznego organizowanego początkowo przez ZSN UEK rozpoczęła się w roku 2011. Wówczas temat brzmiał: „Student niepełnosprawny versus krakowska rzeczywistość”. Nadesłano zdjęcia, które przedstawiały osoby niepełnosprawne ruchowo, ich problemy w poruszaniu się po mieście, przeszkody i ograniczenia architektoniczne, z którymi dzięki uprzejmości ludzi sobie radzą. 37 Kolejna edycja konkursu w 2012 r. odbyła się pod hasłem: „Student z niepełnosprawnością na sportowo”. Nadesłano wiele pięknych fotografii, w których sport został pokazany jako element życia osób z różnymi rodzajami dysfunkcji. Zaprezentowano wszelakie dziedziny sportu, począwszy od koszykówki na wózkach poprzez pływanie, handbike, kończąc na ping-pongu. W tegorocznej edycji konkursu skupiono się na temacie ”Różne wymiary niepełnosprawności”. Zgłoszono 40 prac konkursowych w różny sposób interpretujące temat. Profesjonalne jury wybrało najlepsze fotografie, z których utworzono wystawę na UEK. Pierwszą nagrodę zdobył Grzegorz Ziemiański. Cykl nadesłanych zdjęć przedstawiał podopiecznych Fundacji Brata Alberta — placówki mieszczącej się na os. Dywizjonu 303 w Krakowie. Drugie miejsce zajęła Anna Marzec, za fotografię przedstawiającą ćwiczenie orientacji przestrzennej. Trzecie miejsce zostało przydzielone ex aequo Wojciechowi Michniowskiemu, który ukazał Drogę Królewską dla Niepełnosprawnego Turysty, oraz Łukaszowi Maźnicy, za zdjęcia prezentujące zmagania i wysiłek podczas meczu koszykówki na wózkach. Atrakcyjne nagrody zostały wręczone podczas panelu dyskusyjnego „Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych — jak jest naprawdę?”. Kolejna edycja konkursu odbędzie się już w kwietniu 2014r. przy okazji VII Krakowskich Dni Integracji. O jej tematyce kolejnej edycji poinformujemy w lutym. Jednak już teraz zachęcamy wszystkich Czytelników do sięgnięcia po aparat i robienia zdjęć, a potem do wysłania ich na konkurs. Więcej na http://zsn.uek.krakow.pl/. Monika Weryszko, Mateusz Macałka www.bon.uek.krakow.pl 38 BIULETYN BON UEK Warto wiedzieć Ogólnie o niepełnosprawności Czym jest niepełnosprawność? Być pełnosprawnym to tak naprawdę żadna nasza zasługa, to dar od Boga, który każdemu z nas, o każdym czasie może być odebrany. Pozwólmy więc niepełnosprawnym i członkom ich rodzin, w jak najbardziej naturalny sposób, włączyć się w nasze życie. Chcielibyśmy dać im pewność, że jesteśmy jednością. Richard von Weizäcker, Prezydent Niemiec Te słowa dobrze oddają, czym jest niepełnosprawność. Może ona dotknąć każdego z nas, dlatego tak istotne jest posiadanie choć podstawowej wiedzy na ten temat. W tym cyklu będą mogli Państwo zapoznać się z informacjami na temat niepełnosprawności. Przedstawimy Państwu informacje teoretyczne i praktyczne. Nasz poradnik, składający się z kilku części, będzie uzupełnieniem szkoleń o tematyce niepełnosprawności, które prowadzą pracownicy BON UEK. W tym numerze prezentujemy Państwu pierwszą część poradnika, w którym będą mogli Państwo przeczytać o tym, jak określana jest niepełnosprawność. W kolejnych numerach będziemy Państwu przybliżać poszczególne rodzaje niepełnosprawności, takie jak niepełnosprawność wzroku, słuchu, ruchu i inne. 39 Jako przedstawiciele Biura uważamy, że definicja zawarta w Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych najlepiej oddaje istotę niepełnosprawności. W tym dokumencie stwierdza się, że „do osób niepełnosprawnych zaliczają się osoby, z długotrwałą obniżoną sprawnością fizyczną, umysłową, intelektualną lub sensoryczną, która w interakcji z różnymi barierami może ograniczać ich pełne i efektywne uczestnictwo w życiu społecznym na równych zasadach z innymi obywatelami.” Na świecie żyje ok. 650 mln osób z niepełnosprawnością, którzy stanowią 10% całej ziemskiej populacji. W Polsce jest to ok. 3,1 mln osób orzeczonych (posiadających orzeczenie o stopniu niepełnosprawności lub inne równoważne), co stanowi ok. 8,1 % ludności Polski. Są to wiele mówiące dane statystyczne, więc warto zainteresować się tą tematyką. Osoba uznana prawnie za osobę z niepełnosprawnością najczęściej posiada orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, z którego wynika rodzaj i stopień niepełnosprawności. W zależności od stopnia zaawansowania niepełnosprawności, osoba może posiadać lekki, umiarkowany lub znaczny stopień. www.bon.uek.krakow.pl 40 BIULETYN BON UEK Warto wiedzieć Wydarzenia Niepełnosprawni na UEK Obecnie na naszej Uczelni studiuje łącznie 276 osób posiadających orzeczenie (stan na 14 stycznia 2013r.), w tym: Zrzeszenie Studentów Niepełnosprawnych UEK pragnie zaprosić wszystkich zainteresowanych na "ZSN-owy Wieczór Filmowy". Odbędzie się on 21 listopada ok. godz. 18:00. niewidomi i niedowidzący: 27, niedosłyszący: 18, z dysfunkcją narządu ruchu: 89, z innymi rodzajami niepełnosprawności: 142. Jeżeli jako wykładowca ma Pan/Pani pytanie lub wątpliwości, jak przeprowadzić zajęcia, tak by osoba z niepełnosprawnością w pełni w nich uczestniczyła, zapraszamy do BON lub na naszą stronę internetową. Podstawowymi zasadami są: Gratulujemy byłemu przewodniczącemu ZSN UEK Mateuszowi Macałka przyjęcia na studia doktoranckie! Cieszymy się, że nadal będziemy wspólnie działać na rzecz studentów z niepełnosprawnością. Należy zapytać, zanim udzieli się jakiejkolwiek pomocy. Należy być taktownym i reagować uprzejmie na prośby osób z niepełnosprawnością. Nie należy robić żadnych założeń. Zapraszamy do wzięcia udziału w projekcie Zespół BON UEK „I Ty możesz zostać świętym Mikołajem wraz z ZSN UEK” Więcej na ZSN UEK FB 41 www.bon.uek.krakow.pl 42
