plan urządzeniowo–rolny gminy niegosławice

Transkrypt

plan urządzeniowo–rolny gminy niegosławice
PLAN URZĄDZENIOWO–ROLNY
GMINY NIEGOSŁAWICE
Niegosławice 2005 r
SPIS TREŚCI
ANALIZA I DIAGNOZA STANU ISTNIEJĄCEGO ............................................. 5
I
1.
2.
3.
CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO ............................. 6
1.1.
Położenie ............................................................................................................... 6
1.2.
Gleby ..................................................................................................................... 8
1.3.
Klimat ................................................................................................................. 15
1.4.
Zabytki i pomniki przyrody ................................................................................ 16
1.5.
Walory środowiska przyrodniczego oraz ochrona przyrody i krajobrazu ......... 23
STAN I STRUKTURA LUDNOŚCI WIEJSKIEJ ..................................................... 30
2.1.
Wielkość i gęstość zaludnienia ........................................................................... 30
2.2.
Struktura płci i wieku.......................................................................................... 30
2.3.
Poziom wykształcenia......................................................................................... 31
ORGANIZACJA ROLNICZEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ ....................... 32
3.1.
Użytkowanie gruntów ......................................................................................... 32
3.2.
Władanie gruntami .............................................................................................. 36
3.3.
Struktura gospodarstw prywatnych .................................................................... 43
USTALENIA PLANU URZĄDZENIOWO – ROLNEGO ................................... 49
II
4.
INFRASTRUKTURA TECHNICZNA OBSZARÓW WIEJSKICH ........................ 49
4.1.
5.
6.
Wyposażenie rolniczej przestrzeni produkcyjnej w infrastrukturę
techniczną 49
POPRAWA PRZESTRZENNEJ ORGANIZACJI GOSPODARSTW ...................... 67
5.1.
Scalenia gruntów................................................................................................. 67
5.2.
Kształtowanie sieci dróg transportu rolnego ...................................................... 73
STOPIEŃ ZAPOTRZEBOWANIA NA PRACE URZĄDZENIOWO – ROLNE .... 74
6.1.
Ocena rozmiaru potrzeb wykonania zabiegów urządzeniowe - rolnych na
obszarze gminy. .............................................................................................................. 75
6.2.
Ogólne koszty oraz źródła finansowania realizacji podstawowych prac
urządzeniowe - rolnych. .................................................................................................. 78
7.
Wnioski i ważniejsze ustalenia planu urządzeniowo - rolnego .................................. 90
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
-2-
SPIS TABEL I RYSUNKÓW
1. Gleboznawcza klasyfikacja gruntów (tabela 1) ………………….…………..…….. 9
2. Grunty orne wg klas bonitacyjnych (tabela 2) ………………………………..…… 11
3. Rysunek 2 – udział gleb najlepszych w powierzchni gruntów ornych ……..…….. 12
4. Użytki zielone wg klas bonitacyjnych (tabela 3) …………………………………. 13
5. Rysunek 3 – udział gleb najlepszych w powierzchni użytków zielonych ….…..… 14
6. Powierzchnia lasów i lesistość gminy (tabela 4) ………………………………….. 28
7. Rysunek 4 – udział lasów w powierzchni ogólnej ………….………………….…. 29
8. Struktura użytkowania gruntów (tabela 5) ………………….…………………….. 33
9. Rysunek 5 – udział użytków rolnych w powierzchni obrębu …………………..... 34
10. Wykres – struktura użytkowania gruntów w gminie ………………...………….. 35
11. Struktura władania gruntami (tabela 6) …………………………………………. 37
12. Wykres – struktura władania gruntami ………………………………………….. 38
13. Struktura władania gruntami z podziałem na obręby (tabela 7) ………………… 39
14. Rysunek 6 – wykres – struktura władania gruntami w sektorach …….…..…….. 41
15. Rysunek 7 – użytki rolne w zasobie ANR ………………….………………..…. 42
16. Struktura gospodarstw indywidualnych w grupach obszarowych (tabela 8) …… 44
17. Struktura gospodarstw indywidualnych w grupach wiekowych (tabela 9) …….. 45
18. Wykres - Struktura gospodarstw indywidualnych w grupach obszarowych …… 46
19. Wykres - Struktura gospodarstw indywidualnych w grupach wiekowych …...… 47
20. Melioracje podstawowe (tabela 10) …………………………………...………… 49
21. Melioracje szczegółowe (tabela 11) …………………..………………………… 51
22. Rysunek 8 – długość rowów melioracyjnych przewidzianych do modernizacji ... 52
23. Wykaz rowów do konserwacji i odbudowy (tabela 12) …………………..…….. 53
24. Rysunek 9 – schemat przebiegu rowów melioracyjnych ………………………. 56
25. Stan dróg w gminie (tabela 13) …………..…………………………………..…. 58
26. Długość dróg transportu rolnego do modernizacji (tabela 14) ………………….. 59
27. Rysunek 10 - Długość dróg transportu rolnego do modernizacji …………....….. 60
28. Rysunek 11 – sieć dróg transportu rolnego …………………………….……….. 61
29. Wykaz dróg transportu rolnego do przebudowy (tabela 15) ……………….….. 62
30. Wykaz powierzchni do zalesienia w gminie z podziałem na obręby (tab 16)…...65
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
-3-
31. Rysunek 12– powierzchnia projektowanych zalesień ………………………….. 66
32. Odległości działek od zabudowy (tabela 17) ………………..………………….. 69
33. Potrzeby prac scaleniowych (tabela 18) ………………..……………………….. 70
34. Rysunek 13 – potrzeby prac scaleniowych ……...……………………………… 72
35. Rysunek 14 – stopień zapotrzebowania na prace urządzeniowo rolne ………..… 77
36. Rodzaj i zakres oraz koszty niezbędnych zabiegów urz-rolnych (tabela 19) ….... 81
37. Założenia finansowania i realizacji planu (tabela 20) …………………..……….. 82
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
-4-
I
ANALIZA I DIAGNOZA STANU ISTNIEJĄCEGO
Analiza i diagnoza stanu istniejącego obszarów wiejskich gminy Niegosławice
została przeprowadzona w oparciu o :
►
dane ewidencji gruntów i budynków,
►
dane uzyskane w Urzędzie Gminy Niegosławice,
►
bezpośrednią inwentaryzację terenową,
►
informacje uzyskane od Rad Sołeckich i sołtysów wsi.
Przy
opracowaniu
planu
urządzeniowo-rolnego
Gminy
Niegosławice
uwzględniono opracowania dotyczące Województwa Lubuskiego oraz Powiatu
Żagańskiego i Gminy Niegosławice :
►
Strategia rozwoju województwa lubuskiego (uchwała nr XV/91/2000 Sejmiku
województwa lubuskiego z dnia 6 marca 2000 r),
►
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa lubuskiego (uchwała
Sejmiku Województwa Lubuskiego nr XXXVII/272/2002, z dnia 02.10.2002 r),
►
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy
Niegosławice (uchwała Rady Gminy nr VII/20/90 z 27.XII.1990 r)
►
Plan rozwoju obszarów wiejskich na lata 2004-2005
Prowadzone studia i analizy dotyczyły :
►
walorów środowiska przyrodniczego,
►
organizacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej,
►
wyposażenia gminy w infrastrukturę techniczną i społeczną,
►
produkcji rolniczej.
Dane i wskaźniki charakteryzujące obszary rolnicze gminy Niegosławice przedstawiono
w formie :
►
opisu,
►
tabel,
►
wykresów i rysunków,
►
map
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
-5-
1. CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO
1.1. Położenie
Gmina
Niegosławice
położona
jest
na
terenie
makroregionu
Trzebnickiego oraz fragmentu Wzgórz Dałkowskich. Część
Wału
stanowi Równina
Szprotawska. Hydrograficznie , teren gminy położony jest w zlewni rzeki Szprotawy
płynącej w południowej części gminy i będącej prawym dopływem Bobru. Gmina
zasobna jest w kompleksy gleb bardzo dobrych i dobrych w części południowej gminy.
Gmina Niegosławice charakteryzuje się średnim wskaźnikiem lesistości - lasy zajmują
obszar około 28,69 km² , co stanowi 22 % powierzchni gminy.
Gmina Niegosławice znajduje się w południowo – wschodniej części
województwa lubuskiego. Od zachodu graniczy z gminą Szprotawa , od północy
z gminą Nowe Miasteczko, od wschodu z gminą Gaworzyce w woj. dolnośląskim ,
od strony południowej z gminą Przemków w woj. dolnośląskim.
Obszary wiejskie gminy Niegosłwice podzielone są na jedenaście obrębów
geodezyjnych :
1. Bukowica
2. Gościszowice
3. Krzywczyce
4. Mycielin
5. Nowa Jabłona
6. Niegosławice
7. Przecław
8. Rudziny
9. Stara Jabłona
10. Sucha Dolna
11. Zimna Brzeźnica
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
-6-
Najdalej wysunięte są :
-
na północ – Zimna Brzeźnica,
-
na południe – Rudziny,
-
na zachód – Gościszowice,
-
na wschód – Zimna Brzeźnica.
Rys. 1 Położenie gminy Niegosławice
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
-7-
Gmina Niegosławice położona jest w obrębie następujących jednostek
geograficznych (zgodnie z podziałem J. Kondrackiego -2002 ) :
►
Prowincja: Niż Środkowoeuropejski (31)
►
Podprowincja: Niziny Sasko-Łużyckie (317),Niziny Środkowopolskie (318)
►
Makroregion: Nizina Śląska (317.7),Wał Trzebnicki (318,4)
►
Mezoregion: Równina Szprotawska (317.75),Wzgórza Dałkowskie (318.42)
1.2. Gleby
Gleby obszaru gminy Niegosławice jak i całego województwa lubuskiego są
utworami zróżnicowanej genezy, czego przyczyn należy szukać w różnorodności
materiału macierzystego, modyfikacjach związanych z przejściem lodowców, różnicach
w pokrywie roślinnej oraz działalności człowieka.
W powierzchni gruntów ornych gminy dominują gleby średnie i średnio-słabe
(klasy IVa i IVb) stanowią 36,0% ogólnej powierzchni tych gruntów. Gleby V i VI
klasy bonitacyjnej (słabe i najsłabsze), zajmują 34,8% ogólnej powierzchni tych
gruntów, gleby dobre i średnio dobre (klasy IIIa i IIIb) – 28,3%, gleby bardzo dobre
(klasa II) - 0,8%. Gleby orne najlepszej - I klasy bonitacyjnej na terenie gminy
Niegosławice nie występują. Pozostałe 0,1% powierzchni to grunty klasy VIz - pod
zalesienia.
Wśród użytków zielonych dominują użytki zielone średnie (klasy III i IV) 74%, użytki słabe (klasy V, VI) stanowią 24,5% ogólnej powierzchni użytków
zielonych. Użytki dobre II klasy zajmują 1,5%, a użytki zielone klasy bonitacyjnej I nie
występują.
Procentowy udział poszczególnych klas bonitacyjnych w ogólnej powierzchni gruntów
ornych i użytków zielonych gminy Niegosławice przedstawiono w tabelach.
Największe powierzchnie dobrych gleb występują w środkowo-zachodniej
części gminy w obrębach: Mycielin , Gościszowice i Niegosławice.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
-8-
Gleboznawcza klasyfikacja gruntów
Tabela 1
Lp.
Obręb
1
2
1
Bukowica
2
3
4
5
6
7
3
IIIa
IIIb
IVa
IVb
V
VI
VIZ
R-m (ha)
II
III
IV
V
VI
R-m (ha)
5
6
7
8
9
10
11
12
13
15
16
17
18
19
20
21
3,35
3,02
36,76
152,37 154,68
22,60
372,78
1,11
58,38
10,56
9,9%
40,9%
41,5%
6,1%
0,0% 100,0% 0,0%
1,6%
83,3% 15,1%
1318,73
ha
Gościszowice
%
0,0%
0,9%
0,8%
ha
1,31
402,26
80,41
346,38 116,79 305,59
65,99
%
0,1%
30,5%
6,1%
26,3%
23,2%
5,0%
8,22
71,48
8,9%
ha
70,05
0,0%
100,0%
97,36 150,26
9,73
0,48
257,83
0,0% 100,0% 0,0% 37,8% 58,3%
3,8%
0,2%
100,0%
35,14
8,55
43,69
79,69
Krzywczyce
%
0,0%
0,0%
0,0%
0,0%
0,0%
10,3%
89,7% 0,0% 100,0% 0,0%
0,0%
0,0%
ha
0,29
299,14
79,98
340,18
74,33
106,44
8,09
76,96
74,53
5,32
2,37
159,18
%
0,0%
32,9%
8,8%
37,4%
8,2%
11,7%
0,9%
0,0% 100,0% 0,0% 48,3% 46,8%
3,3%
1,5%
100,0%
32,18
63,53
318,56 259,08
18,38
2,01
94,78
4,8%
9,4%
47,3%
38,5% 0,0% 100,0% 0,0%
78,5% 19,4%
2,1%
100,0%
908,46
80,4% 19,6%
ha
673,35
74,39
Nowa Jabłona
Niegosławice
Przecław
%
0,0%
ha
5,82
188,79 287,07 263,20 127,91
57,54
16,60
946,92 15,75 132,42 47,69
1,75
0,47
198,08
%
0,6%
19,9%
30,3%
6,1%
1,8%
0,0% 100,0% 7,9% 66,9% 24,1%
0,9%
0,2%
100,0%
91,66
174,30 246,47 212,47 158,23
51,05
934,17 11,24 78,24 151,81 72,11
1,20
314,60
9,8%
18,7%
26,4%
22,7%
16,9%
5,5%
0,0% 100,0% 3,6% 24,9% 48,3% 22,9%
0,4%
100,0%
7,74
14,82
60,18
64,13
148,69
46,31
2,3%
4,3%
17,6%
18,8%
43,5%
13,5% 0,0% 100,0% 0,0%
ha
0,0%
ha
0,0%
0,0%
27,8%
13,5%
341,87
0,0%
0,61
105,55 77,29 115,07
298,52
0,2%
35,4% 25,9% 38,5%
100,0%
Rudziny
%
0,0%
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
442,82
1 576,55
123,38
100,0%
Mycielin
%
8
II
Razem
GO+UZ
(ha)
Użytki zielone
Grunty orne
Jedn
-9-
1 067,64
768,13
1 145,00
1 248,77
640,40
Lp.
Obręb
Jedn
1
2
3
9
Stara Jabłona
10
Sucha Dolna
II
IIIa
IIIb
IVa
IVb
V
VI
VIZ
R-m (ha)
II
III
IV
V
VI
R-m (ha)
Razem
GO+UZ
(ha)
5
6
7
8
9
10
11
12
13
15
16
17
18
19
20
21
12,58
37,44
80,81
63,62
144,11 107,55
46,86
44,37
18,87
1,16
111,26
2,8%
8,4%
18,1%
14,3%
32,3%
24,1% 0,0% 100,0% 0,0% 42,1% 39,9% 17,0%
1,0%
100,0%
189,26
24,58
135,34
35,75
188,25
81,68
10,61 123,12 57,15
4,98
195,86
ha
%
0,0%
ha
11 Zimna Brzeźnica
Użytki zielone
Grunty orne
446,12
654,86
%
0,0%
28,9%
3,8%
20,7%
5,5%
28,7%
12,5% 0,0% 100,0% 0,0%
5,4%
62,9% 29,2%
2,5%
100,0%
ha
51,35
51,83
88,82
59,81
78,25
144,91
37,84
0,78
52,30
18,73
2,38
0,77
74,18
%
10,0%
10,1%
17,3%
11,6%
15,2%
28,2%
7,4%
0,2% 100,0% 0,0% 70,5% 25,2%
3,2%
1,0%
100,0%
ha
58,77 1246,61 790,44 1601,31 989,14 1735,21 768,27 0,78 7190,54 26,99 496,47 848,82 308,68 137,06
1 818,02
%
0,8%
100,0%
513,59
Razem gmina
17,3%
11,0%
22,3%
13,8%
24,1%
10,7% 0,0% 100,0% 1,5% 27,3% 46,7% 17,0%
7,5%
557,37
850,72
587,77
9 008,56
źródło według stanu ewidencji gruntów i budynków z grudnia 2004 r.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 10 -
Grunty orne – według klas bonitacyjnych
Tabela 2
Lp.
Obręb
Je
dn
1
2
3
1
Bukowica
Grunty orne
II
5
ha
2
Gościszowice
IIIa
6
IIIb
7
IVa
8
Ivb
9
V
10
VI
11
3,35
3,02
36,76
152,37
154,68
22,60
%
0,0%
0,9%
0,8%
9,9%
40,9%
41,5%
6,1%
ha
1,31
402,26
80,41
346,38
116,79
305,59
65,99
%
0,1%
30,5%
6,1%
26,3%
8,9%
23,2%
5,0%
8,22
71,48
ha
3
4
5
6
7
100,0%
1 318,73
0,0%
100,0%
79,69
0,0%
0,0%
0,0%
0,0%
10,3%
89,7% 0,0%
100,0%
ha
0,29
299,14
79,98
340,18
74,33
106,44
8,09
%
0,0%
32,9%
8,8%
37,4%
8,2%
11,7%
0,9%
32,18
63,53
318,56
259,08
673,35
908,46
Mycielin
Nowa Jabłona
Niegosławice
Przecław
ha
0,0%
100,0%
%
0,0%
0,0%
0,0%
4,8%
9,4%
47,3%
38,5% 0,0%
100,0%
ha
5,82
188,79
287,07
263,20
127,91
57,54
16,60
946,92
%
0,6%
19,9%
30,3%
27,8%
13,5%
6,1%
1,8%
91,66
174,30
246,47
212,47
158,23
51,05
9,8%
18,7%
26,4%
22,7%
16,9%
5,5%
7,74
14,82
60,18
64,13
148,69
46,31
341,87
2,3%
4,3%
17,6%
18,8%
43,5%
13,5% 0,0%
100,0%
12,58
37,44
80,81
63,62
144,11
107,55
446,12
2,8%
8,4%
18,1%
14,3%
32,3%
24,1% 0,0%
100,0%
189,26
24,58
135,34
35,75
188,25
81,68
654,86
ha
0,0%
0,0%
100,0%
934,17
0,0%
100,0%
Rudziny
0,0%
ha
Stara Jabłona
%
0,0%
ha
11
0,0%
0,0%
%
10
372,78
%
ha
9
R-m (ha)
13
Krzywczyce
%
8
VIZ
12
Sucha Dolna
Zimna
Brzeźnica
%
0,0%
28,9%
3,8%
20,7%
5,5%
28,7%
12,5% 0,0%
100,0%
ha
51,35
51,83
88,82
59,81
78,25
144,91
37,84
0,78
513,59
%
10,0%
10,1%
17,3%
11,6%
15,2%
28,2%
7,4%
0,2%
100,0%
ha
58,77
1 246,61
0,78
7 190,54
%
0,8%
17,3%
10,7% 0,0%
100,0%
790,44 1 601,31 989,14 1 735,21 768,27
Razem gmina
11,0%
22,3%
13,8%
24,1%
źródło według stanu ewidencji gruntów i budynków z grudnia 2004 r.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 11 -
Zimna Brzeźnica
Bukowica
Mycielin
Stara Jabłona
Nowa Jabłona
Gościszowice
Niegosławice
Przecław
Sucha Dolna
Rudziny
Krzywczyce
Legenda
Udział % II i III klasy bonitacyjnej
poniżej 10 %
od 10 % do 40 %
powyżej 40 %
Rys. 2
Udział gleb najlepszych w powierzchni gruntów ornych ogółem
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 12 -
Użytki zielone według klas bonitacji
Tabela 3
Lp.
Obręb
Jednostka
1
2
3
1
Bukowica
Użytki zielone
II
15
ha
%
2
0,0%
III
16
IV
17
V
18
1,11
58,38
10,56
1,6%
83,3% 15,1%
5
6
7
0,48
257,83
%
0,0% 37,8% 58,3%
3,8%
0,2%
100,0%
35,14
8,55
43,69
Krzywczyce
0,0%
0,0%
0,0%
ha
76,96
74,53
5,32
2,37
159,18
%
0,0% 48,3% 46,8%
3,3%
1,5%
100,0%
100,0%
ha
74,39
18,38
2,01
94,78
78,5% 19,4%
2,1%
100,0%
Nowa Jabłona
%
0,0%
0,0%
ha
15,75 132,42 47,69
1,75
0,47
198,08
%
7,9% 66,9% 24,1%
0,9%
0,2%
100,0%
ha
11,24 78,24 151,81 72,11
1,20
314,60
%
3,6% 24,9% 48,3% 22,9%
0,4%
100,0%
Niegosławice
Przecław
0,61
105,55 77,29 115,07
298,52
0,2%
35,4% 25,9% 38,5%
100,0%
46,86
44,37
Rudziny
0,0%
18,87
1,16
111,26
%
0,0% 42,1% 39,9% 17,0%
1,0%
100,0%
ha
10,61 123,12 57,15
4,98
195,86
5,4%
62,9% 29,2%
2,5%
100,0%
ha
52,30
18,73
2,38
0,77
74,18
%
0,0% 70,5% 25,2%
3,2%
1,0%
100,0%
ha
26,99 496,47 848,82 308,68 137,06
1 818,02
%
1,5% 27,3% 46,7% 17,0%
100,0%
Stara Jabłona
Sucha Dolna
%
11
80,4% 19,6%
Mycielin
ha
10
100,0%
9,73
%
9
0,0%
97,36 150,26
ha
8
70,05
ha
%
4
Razem (ha)
21
Gościszowice
ha
3
VI
19
0,0%
Zimna Brzeźnica
Razem gmina
7,5%
źródło według stanu ewidencji gruntów i budynków z grudnia 2004 r.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 13 -
Zimna Brzeźnica
Bukowica
Mycielin
Stara Jabłona
Nowa Jabłona
Gościszowice
Niegosławice
Przecław
Sucha Dolna
Krzywczyce
Rudziny
Legenda
Udział % II i III klasy bonitacyjnej
poniżej 10 %
od 10 % do 40 %
powyżej 40 %
Rys. 3
Udział gleb najlepszych w powierzchni użytków zielonych ogółem
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 14 -
1.3. Klimat
Gmina posiada umiarkowany klimat , obejmujący najcieplejszą dzielnicę Polski
(wrocławską). Klimat cechuje krótka zima (poniżej miesiąca) o krótkim czasie
zalegania pokrywy śnieżnej (ok. 40 dni) , z przewagą wiatrów zachodnich, południowozachodnich. Na warunki klimatyczne wpływają też układy niskiego ciśnienia , które
występują przeciętnie przez 145 dni w roku.
Obszar gminy Niegosławice wg klasyfikacji A. Schmucka należy do subregionu
najcieplejszego "nadodrzańskiego wrocławsko – legnickiego". Średnia temperatura roku
wynosi 8,4o C, a okresu wegetacyjnego – 14,6o C. Okres wegetacyjny roślin jest bardzo
długi i trwa od 220 do 227 dni. Jego początek przypada na okres pomiędzy 26 i 31
marca. Opady atmosferyczne okresu wegetacyjnego wahają się w granicach 62 – 65 %
rocznej sumy opadów, które wynoszą 500 – 600 mm. Na obszarze gminy często
występują posuchy.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 15 -
1.4. Zabytki i pomniki przyrody
Gościszowice – wieś ciągnie się wzdłuż drogi przez ok. 5 kilometrów . We wsi znajduje
się kościół gotycki z 2 połowy XIII w . Od strony północnej przylega do niego kaplica
grobowa z 1800 r (klasycystyczna). Ołtarz z 1505 r. , penatyk zbudowany w warsztacie
Mistrza z Gościszowic . Ponadto są renesansowe płyty nagrobne z XVI/XVII wieku,
a w murze otaczającym kościół dwie bramy: ostrokułowa , oraz zamknięta (XVII wiek).
Kościół p.w. św. Katarzyny wczesnogotycki z XII wieku w Gościszowicach
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 16 -
Bramy w murze kościelnym w Gościszowicach
Kościół p.w. św. Mikołaja wczesnogotycki z 2 połowy XIII wieku w Mycielinie
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 17 -
Kościół p.w. św. Mikołaja w Mycielinie , to wczesnogotycka świątynia z 2 połowy XIII
wieku. Zwieńczenie wieży pochodzi z 1882 roku. Murowany z kamienia, jednonawowy
z prostokątnym prezbiterium. W murze obwodowym przykościelnego cmentarza
znajduje się pozostałość wieży obronnej z XVI wieku.
Kościół p.w. św. Anny w Niegosławicach
Wczesnogotycki kościół p.w. św. Anny w Niegosławicach został zbudowany
w 2 połowie XIII wieku , posiada barokowe wyposażenie wnętrza a w murze
otaczającym kościół zlokalizowana jest gotycka prostokątna brama z XV wieku.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 18 -
Pozostałość pałacu w Nowej Jabłonej
Zbór ewangelicki w Przecławiu zbudowany w roku 1769 , salowy , murowany z cegły ,
od wschodu zamknięty trójbocznie.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 19 -
Ruina dworu w Rudzinach powstałego w XVI wieku
Drewniana dzwonnica w Starej Jabłonej zlokalizowana w centrum miejscowości
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 20 -
Barokowy pałac z końca XVIII wieku w Suchej Dolnej
Pałac w Suchej Dolnej popadający w ruinę po zlikwidowaniu w latach 90 – tych
XX wieku Stacji Hodowli Roślin posiada krajobrazowy park typu swobodnego
założony w XVIII wieku z drzewostanem dębowym, bukowym, lipowym, grabowym,
kasztanowym w wieku około 100 lat.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 21 -
Ruina dworu w Zimnej Brzeźnicy z XVI wieku na zapleczu istnieje pozostałość parku
krajobrazowego z końca XIX wieku.
Ruina pałacu w Zimnej Brzeźnicy usytuowana obok dworu – pałac powstał w końcu
XIX wieku , kiedy w wyniku spalenia uległa zniszczeniu poprzednia rezydencja rodowa
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 22 -
1.5. Walory środowiska przyrodniczego oraz ochrona przyrody
i krajobrazu
Na wyjątkowo wysokie walory środowiska naturalnego na terenie gminy
składają się :
► położenie w obrębie urzeźbionej Monokliny Przedsudeckiej , morfologicznie jest to
Wysoczyzna Głogowska reprezentowana przez Wzgórza Dałkowskie i Równinę
Szprotawską ;
► bogata szata roślinna, lasy zajmują 22 % powierzchni gminy – powierzchniowo
dominuje siedlisko lasu świeżego;
► parki podworskie , cenne wielogatunkowe zespoły roślinności drzewiastej,
wymagające zabiegów pielęgnacyjnych: Przecław , Rudziny , Sucha Dolna,
Gościszowice , Mycielin , Zimna Brzeźnica ;
► gleby odpowiednie dla intensyfikacji rolnictwa prawnie chronione przed zmianą
użytkowania zajmują około 50 % gruntów ornych , są to gleby bielicowe właściwe
i pseudobielicowe wykształcone z glin lekkich i piasków gliniastych lekkich
zalegających na glinach średnich ;
► naturalne ekosystemy doliny rzeki Szprotawy i potoku Szprotawki . Tereny te winny
być pod ochroną Konserwatora Przyrody ;
► miejscowe surowce naturalne będące podstawą lokalnego przemysłu materiałów
budowlanych :
a) gliny zwałowe z okolic Mycielina i Zimnej Brzeźnicy ,
b) piaski o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym z okolic Niegosławic , Przecławia –
Nowej Jabłony i Mycielina
c) żwiry i pospółki z okolic Suchej Dolnej i Zimnej Brzeźnicy ,
d) złoża torfu z obszaru Błot Przemkowskich ;
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 23 -
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r.
w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. Nr 229, poz.
2313) w skład obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 wchodzi pod nazwą
„Stawy Przemkowskie” (kod obszaru PLB020003), obejmujące obszar 4.592,7 ha,
w tym:
►
3.183,4 ha położone w województwie dolnośląskim na terenie gmin: Gaworzyce
(1.213,0 ha) i Przemków (1.970,4 ha),
►
1.409,3 ha położone w województwie lubuskim na terenie gminy Niegosławice
(1.409,3 ha);
Celem wyznaczenia tych obszarów, jest ochrona populacji dziko występujących
ptaków oraz utrzymanie ich siedlisk w nie pogorszonym stanie. Przedmiotem ochrony
są gatunki ptaków wymienione w załączniku nr 2 do rozporządzenia. Nadzór nad
obszarami, o których mowa , sprawuje wojewoda .
Obszary specjalnej ochrony obejmują na terenie gminy Niegosławice tereny byłego
poligonu wojskowego stacjonujących tu niegdyś wojsk radzieckich. Teren ten znajduje
się w południowo – wschodniej części obrębu Przecław i stanowi integralną część
jednego obszaru z tym położonym w gminie Przemków i gminie Gaworzyce.
W trakcie prac badawczych prowadzonych na terenie byłego poligonu wiosną 1994
roku stwierdzono występowanie 102 gatunków ptaków, w tym 81 gatunków lęgowych
i dalszych 21 gatunków nielęgowych , zalatujących.
Obecnie na obszarze poligonu dominują siedliska łąk wilgotnych i świeżych oraz
szuwarów właściwych i wielkoturzycowych, w różnym stopniu porośniętych zaroślami
krzewiastych wierzb. Ze względu na przejściowy i nieustabilizowany charakter
roślinności, nie ma tu ciekawych zespołów roślinnych ani wielu rzadkich gatunków
roślin.
Pod względem ornitologicznym teren ten jeszcze przed wojną znany był jako miejsce
występowania bogatej awifauny, w tym zwłaszcza wielu gatunków ptaków wodnobłotnych. Po przejęciu na cele wojskowe i zaprzestaniu użytkowania łąkowego część
gatunków wycofała się z tego terenu. Nie mniej jednak jeszcze w latach
osiemdziesiątych gnieździły się tu cenne gatunki ptaków siewkowatych (kulik wielki,
rycyk, krwawodziób i inne). Dopiero obniżenie się poziomu wód gruntowych
i całkowite zaprzestanie zagospodarowywania nawet obrzeży poligonu na początku lat
dziewięćdziesiątych spowodowało, że wymienione gatunki opuściły obszar poligonu.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 24 -
Obecnie, mimo znacznych zmian w awifaunie, teren byłego poligonu przedstawia wciąż
znaczną wartość ornitologiczną jako ostoja lęgowa ptaków o znaczeniu krajowym.
Gnieździ się tu nadal wiele rzadkich gatunków ptaków wodno-błotnych, w tym liczne
gatunki zagrożone wyginięciem w Polsce, Europie, a nawet na świecie (np. derkacz).
W skali regionalnej poligon jest miejscem największej na Śląsku koncentracji par
lęgowych żurawia, derkacza, kszyka i świerszczaka.
Dalsze zaniechanie ingerencji ludzkiej doprowadziłoby w przyszłości do porośnięcia
całości tego terenu przez zbiorowiska krzewiaste, a w toku dalszej sukcesji naturalnej
do wykształcenia się zbiorowisk leśnych. Oznaczałoby to całkowitą zmianę charakteru
awifauny i zanik wielu cennych gatunków związanych z terenami otwartymi.
Optymalnym z przyrodniczego punktu widzenia sposobem dalszego zagospodarowania
byłego poligonu byłoby wprowadzenie na znacznej jego części ekstensywnych użytków
łąkowych, przy jednoczesnej zmianie stosunków wodnych w kierunku zwiększenia
uwilgotnienia gruntu. Pozwoliłoby to utrzymać i rozszerzyć zasięg wilgotnych łąk,
stanowiących potencjalne miejsce występowania cennych gatunków roślin oraz miejsce
lęgów zagrożonych gatunków ptaków.
Przy takiej koncepcji zagospodarowania poligonu, mógłby on stać się jedną
z największych na Dolnym Śląsku ostoi flory i fauny terenów bagiennych i wilgotnych,
oraz służyć przy tym również miejscowej ludności.
źródło : „Wstępna waloryzacja przyrodnicza obszarów b poligonów …” W.Górski , A.Adamski IUCN
Program Europy
Mozaika szuwarów i łąk porastających zaroślami wierzb na Poligonie Przemkowskim
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 25 -
Kompleks łąk w północno – wschodniej i południowej części poligonu
Otwarty charakter łąk jest wynikiem prowadzonego od niedawna koszenia i wypasu
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 26 -
Większa część łąk na poligonie pokryta jest dziś kępami wierzb
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 27 -
Powierzchnia lasów i lesistość gminy
Tabela 4
Powierzchnia
ogólna obrębu
Aktualna
powierzchnia
lasów i
zadrzewień
Lp.
Obręb
1
2
ha
3
ha
4
%
5
1
Bukowica
1 088,98
624,50
57,3%
2
Gościeszowice
1 900,92
225,52
11,9%
3
Krzywczyce
186,29
52,57
28,2%
4
Mycielin
1 414,68
285,88
20,2%
5
Nowa Jabłona
1 093,66
271,54
24,8%
6
Niegosławice
1 327,08
84,69
6,4%
7
Przecław
2 628,65
261,87
10,0%
8
Rudziny
809,57
122,23
15,1%
9
Stara Jabłona
839,00
244,53
29,1%
10
Sucha Dolna
1 278,92
384,88
30,1%
11
Zimna Brzeźnica
1 072,99
444,13
41,4%
Razem gmina
13 640,74
3 002,33 22,0%
źródło: opracowanie własne na podstawie danych z ewidencji gruntów i budynków
z grudnia 2004
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 28 -
Zimna Brzeźnica
Bukowica
Mycielin
Stara Jabłona
Nowa Jabłona
Gościszowice
Niegosławice
Przecław
Sucha Dolna
Rudziny
Krzywczyce
Legenda
Wskaźnik lesistości w %
poniżej 10 %
od 10,1 % do 25 %
od 25,1 % do 50 %
powyżej 50 %
Rys. 4
Udział lasów w powierzchni ogólnej
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 29 -
2. STAN I STRUKTURA LUDNOŚCI WIEJSKIEJ
2.1. Wielkość i gęstość zaludnienia
Gmina Niegosławice zajmuje powierzchnię 136,40 km² i liczy 4 636
mieszkańców. W skład gminy wchodzi 11 wsi z czego 3 o wielkości od 500-1000
mieszkańców, 4 o wielkości 350-500 mieszkańców, 4 mniejsze o raz 7 przysiółków
o zaludnieniu poniżej 100 osób. Największymi miejscowościami w gminie są:
Niegosławice, Przecław, Gościszowice . Siedzibą władz gminnych są Niegosławice.
Średnia gęstość zaludnienia dla gminy wynosi 34 osoby na 1 km²
Źródło: "2003 Rocznik statystyczny województwa lubuskiego". Urząd Statystyczny w Zielonej Górze.
2003 r.
2.2. Struktura płci i wieku
Po przeanalizowaniu struktury ludności według płci , w skali całej gminy
występuje przewaga liczby kobiet nad mężczyznami. Wskaźnik feminizacji (liczba
kobiet na 100 mężczyzn) wynosi 107.
Ludność w wieku produkcyjnym w skali całej gminy wynosi 2 645 osób co stanowi
57%.
W strukturze wiekowej udział ludności w wieku do 14 lat liczy 953 osoby tj. 21% i jest
to najliczniejsza grupa wiekowa w gminie. Drugą co do liczebności grupą jest ludność
w wieku 40-49 lat i liczy 716 osób tj. 15% ; w wieku 65 lat i więcej i liczy 671 osób tj.
14% ; w wieku 20-29 lat i liczy 689 osób tj. 15%.
Źródło: "2003 Rocznik statystyczny województwa lubuskiego". Urząd Statystyczny w Zielonej Górze.
2003 r.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 30 -
2.3. Poziom wykształcenia
Poziom wykształcenia ludności wiejskiej w wieku 13 lat i więcej (tj. 3839 osób)
charakteryzuje bardzo wysoki udział procentowy osób z wykształceniem zawodowym
(1064 osoby tj. 28%) i podstawowym (1581 osób tj. 41%). W skali gminy
wykształcenie wyższe (2%) i średnie posiada łącznie 21% mieszkańców.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 31 -
3. ORGANIZACJA ROLNICZEJ PRZESTRZENI
PRODUKCYJNEJ
3.1. Użytkowanie gruntów
Ostatnie dziesięciolecie to okres znacznych zmian w użytkowaniu gruntów
na obszarze gminy. Wywołane one zostały regresem opłacalności produkcji rolnej
i ogrodniczej, prowadzonych na poziomie technicznym i technologicznym lat 90-tych.
W wyniku tego zjawiska duża część gleb wschodniej części gminy i w mniejszym
stopniu południowej jego części pozostawała poza produkcją rolną, zasilając ilość
odłogów i nieużytków. Do tego dochodzi też przeznaczanie obszarów pod zalesienie.
Ostatnie lata to pojawienie się wielkotowarowych gospodarstw rolnych, polskich
i zachodnich
gospodarzy,
stosujących
nowoczesne
technologie
-
o wysokiej
produktywności, nie notowanej dotychczas w dużej skali na glebach lubuskich
W ogólnej powierzchni gminy największy obszar zajmują użytki rolne – 8 777ha
co stanowi 64,36%. Porównując udział użytków rolnych w całej powierzchni
województwa lubuskiego wynosi 39,6%.
Drugie miejsce zajmują lasy i zadrzewienia – 3 002 ha i daje to 22,01%
powierzchni . Rozmieszczenie lasów jest nierównomierne – najwięcej jest ich na
północy w obrębie Bukowica.
Pozostałe grunty to :
►
tereny pod wodami – 106,79 ha (0,78%)
►
drogi i tereny komunikacyjne – 320,43 ha (2,35%)
►
nieużytki – 23,82 ha (0,21%)
►
tereny zabudowane i inne – 1407,42 ha (10,29%)
Grunty orne i sady zajmują 7 099,81 ha, a użytki zielone wraz z pozostałymi sadami
1679,55 ha , co stanowi odpowiednio 80,87% i 19,13% całkowitej powierzchni
użytków rolnych.
Gmina Niegosławice jest zaliczona do gmin leżących na obszarach o
niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)
- źródło: ustawa z dnia 28
listopada 2003 roku o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków
pochodzących z Sekcji Gwarancji EFOiGR Dz. U. Nr 229 , poz. 2273 oraz z 2004 roku
Nr 42 , poz. 386 i Nr 148 , poz. 1551).
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 32 -
Struktura użytkowania gruntów
1.
Bukowica
2.
Gościszowice
3.
Krzywczyce
4.
Mycielin
5.
Niegosławice
6.
Nowa Jabłona
7.
Przecław
8.
Rudziny
9.
Stara Jabłona
10.
Sucha Dolna
11.
Zimna Brzeźnica
Razem gmina
3
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
Pozostałe
Nieużytki
Drogi
Tereny zabudowane
Wody
Lasy i zadrzewienia
Pastwiska
Łąki
Sady
Grunty orne
Użytki rolne
Ogółem UR
2
Powierzchnia ogólna
obrębu
1
Jednostka
Lp.
Obręb
Tabela 5
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
1088,98
100,00%
426,94
39,21%
364,48
33,47%
1,86
0,17%
33,95
3,12%
26,65
2,45%
624,50
57,35%
3,66
0,34%
12,88
1,18%
18,22
1,67%
1,13
0,10%
1,65
0,15%
1900,92
100,00%
186,29
100,00%
1414,68
100,00%
1327,08
100,00%
1093,66
100,00%
2628,65
100,00%
809,57
100,00%
839,00
100,00%
1278,92
100,00%
1072,99
100,00%
13640,74
100,00%
1529,43
80,46%
118,83
63,77%
1042,74
73,71%
1128,66
85,05%
745,54
68,17%
1209,33
46,01%
627,39
77,50%
544,51
64,90%
836,8
65,43%
569,15
53,08%
8779,32
64,36%
1303,13
68,55%
75,75
40,65%
906,41
64,07%
941,02
70,91%
649,41
59,38%
911,41
34,67%
331,46
40,94%
443,8
52,90%
622,46
48,67%
505,82
47,17%
7055,15
51,72%
8,22
0,43%
0
0,00%
1,09
0,08%
3,63
0,27%
4,71
0,43%
0,58
0,02%
1,64
0,20%
0
0,00%
21,65
1,69%
1,28
0,12%
44,66
0,33%
99,95
5,26%
40,41
21,69%
48,22
3,41%
90,11
6,79%
84,01
7,68%
192,05
7,31%
271,27
33,51%
61,1
7,28%
155,13
12,13%
21,01
1,96%
1097,21
8,04%
118,14
6,21%
2,67
1,43%
87,02
6,15%
93,9
7,08%
7,42
0,68%
105,3
4,01%
23,02
2,84%
39,61
4,72%
37,57
2,94%
41,04
3,83%
582,34
4,27%
225,52
11,86%
52,57
28,21%
285,88
20,21%
84,69
6,38%
271,54
24,83%
261,87
9,96%
122,23
15,10%
244,53
29,15%
384,88
30,09%
444,13
41,42%
3002,34
22,01%
19,82
1,04%
0,57
0,31%
6,43
0,45%
10,35
0,78%
7,89
0,72%
25,87
0,98%
13,34
1,65%
3,38
0,40%
14,56
1,14%
0,92
0,09%
106,79
0,78%
57,21
3,01%
4,92
2,64%
31,82
2,25%
41,55
3,13%
22,56
2,06%
38,52
1,47%
11,24
1,39%
20,81
2,48%
18,66
1,46%
22,92
2,14%
283,09
2,08%
53,04
2,79%
5,69
3,05%
33,21
2,35%
40,28
3,04%
31,4
2,87%
37,4
1,42%
27,33
3,38%
19,4
2,31%
21,77
1,70%
32,69
3,05%
320,43
2,35%
5,4
0,28%
0,69
0,37%
4,06
0,29%
1,94
0,15%
2,01
0,18%
0,59
0,02%
1,78
0,22%
2,37
0,28%
1,6
0,13%
2,25
0,21%
23,82
0,21%
10,51
0,55%
3,07
1,65%
10,55
0,75%
19,61
1,48%
12,71
1,16%
1055,07
40,14%
6,26
0,77%
4
0,48%
0,65
0,05%
0,25
0,02%
1124,33
8,24%
źródło: opracowanie własne na podstawie danych z ewidencji gruntów i budynków dane z grudnia 2004r
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 33 -
Zimna Brzeźnica
Bukowica
Mycielin
Stara Jabłona
Nowa Jabłona
Gościszowice
Niegosławice
Przecław
Sucha Dolna
Rudziny
Krzywczyce
Legenda
Udział % w powierzchni całkowitej obrębu
poniżej 40 %
od 40 % do 60 %
od 60,1 % do 80 %
powyżej 80 %
Rys. 5
Udział użytków rolnych w powierzchni obrębu
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 34 -
60,00%
50,00%
Grunty orne
Sady
40,00%
Łąki
Pastwiska
Lasy i zadrzewienia
30,00%
Wody
Tereny zabudowane
Drogi
Nieużytki
20,00%
Pozostałe
10,00%
0,00%
Struktura użytkowania gruntów w gminie
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 35 -
3.2. Władanie gruntami
3.2.1. Struktura władania gruntami ogółem
W gminie Niegosławice podział gruntów według własności wygląda
następująco: sektor publiczny to 55,3% (7 545,65 ha) ogólnej powierzchni , natomiast
na sektor prywatny przypada 44,7% (5 627,12 ha) gruntów. Spośród jednostek sektora
publicznego największy udział w powierzchni gminy zajmują grunty
Agencji
Nieruchomości Rolnych i Lasy Państwowe (po ok. 21%).
Strukturę władania gruntami ogółem w gminie i w poszczególnych obrębach
przedstawiono w tabeli. Analizę przeprowadzono w dwóch sektorach władania:
publicznym i prywatnym. Sektor publiczny obejmuje grunty Skarbu Państwa, w tym
wchodzące w skład Agencji Nieruchomości Rolnych i znajdujące się w zarządzie lub
posiadaniu Państwowego Gospodarstwa Leśnego, grunty gminne tworzące zasób
gruntów komunalnych oraz pozostałe grunty Skarbu Państwa i komunalne. W skład
sektora prywatnego zaliczono grunty osób fizycznych, w tym wchodzące w skład
gospodarstw rolnych, grunty spółdzielni oraz grunty wspólnot gruntowych, kościołów
i związków wyznaniowych .
Udział
Poszczególnych
właścicieli
we
władaniu
powierzchnią
gminy
Niegosławice przedstawia się następująco :
►
Zasób Agencji Nieruchomości Rolnych
- 21,3%
►
Państwowe Gospodarstwo Leśne
- 21,6%
►
własność komunalna
- 2,2%
►
pozostałe publiczne
- 10,2%
►
gospodarstwa rolne
- 41,3%
►
pozostałe prywatne
- 2,5%
►
spółdzielnie
- 0,02%
►
pozostałe
- 0,7%
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 36 -
Struktura władania gruntami w gminie ogółem
tabela 6
Sektor publiczny (udział w powierzchni obrębu)
Jr
1
Pow.
ogólna
gminy
2
razem
ANR
Własność
komunalna
PGL
pozostałe
Sektor
spółdzielczy
(udział w pow.
obrębu)
Sektor prywatny (udział w pow.
obrębu)
razem
Grunty
pozostałe
Gospodarstwa (udział w pow.
obrębu)
rolne
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
124
0,9%
gmina Niegosławice 13 640,74 7 546 55,3% 2 902 21,3% 2 947 21,6%
304
2,2% 1 393 10,2%
3
0,02% 5 969 43,8% 5 627 41,3%
źródło: opracowanie własne na podstawie danych z ewidencji gruntów i budynków z grudnia 2004r
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 37 -
50,0%
45,0%
40,0%
35,0%
ANR
30,0%
PGL
Własność komunalna
25,0%
Inne publiczne
Sektor spółdzielczy
Sektor prywatny
20,0%
Grunty pozostałe
15,0%
10,0%
5,0%
0,0%
Struktura władania gruntami w gminie
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 38 -
Struktura władania gruntami z podziałem na obręby
Tabela 7
Sektor publiczny (udział w powierzchni obrębu)
gmina
1
Pow.
ogólna
2
razem
ANR
Własność
komunalna
PGL
pozostałe
Sektor
spółdzielc
zy (udział
w pow.
obrębu)
Sektor prywatny
(udział w pow. obrębu)
Gospodarstwa
rolne
razem
Grunty
pozostałe
(udział
w pow.
obrębu)
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Bukowica
1 088,98
825,44 75,8
178,06 16,4
634,82 58,3
0,00 0,0
12,56 1,2
0,00 0,0
213,46 19,6
33,69 3,1
Gościszowice
1 900,92
452,41 23,8
193,23 10,2
182,14 9,6
54,89 2,9
22,15 1,2
0,00 0,0 1 436,77 75,6 1 396,58 73,5
11,74 0,6
186,29
97,98 52,6
33,78 18,1
55,81 30,0
5,74 3,1
2,65 1,4
0,00 0,0
86,22 46,3
41,38 22,2
2,09 1,1
Mycielin
1 414,68
514,99 36,4
225,88 16,0
237,53 16,8
32,95 2,3
18,63 1,3
0,00 0,0
891,95 63,0
858,90 60,7
7,75 0,5
Niegosławice
1 327,08
455,66 34,3
296,57 22,3
62,25 4,7
30,86 2,3
65,97 5,0
0,65 0,0
867,10 65,3
806,67 60,8
3,67 0,3
Nowa Jabłona 1 093,66
752,40 68,8
367,73 33,6
329,00 30,1
40,85 3,7
14,82 1,4
0,00 0,0
338,50 31,0
294,06 26,9
2,76 0,3
2 628,65 1 998,67 76,0
626,43 23,8
252,83 9,6
47,38 1,8 1 072,02 40,8
0,00 0,0
621,46 23,6
583,90 22,2
8,52 0,3
Krzywczyce
Przecław
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
229,85 21,1
- 39 -
cd Tabela 7
Sektor publiczny (udział w powierzchni obrębu)
gmina
1
Pow.
ogólna
2
razem
ANR
Własność
komunalna
PGL
pozostałe
Sektor
spółdzielc
zy (udział
w pow.
obrębu)
Sektor prywatny
(udział w pow. obrębu)
Gospodarstwa
rolne
razem
Grunty
pozostałe
(udział
w pow.
obrębu)
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Rudziny
809,57
327,36 40,4
52,69 6,5
110,50 13,6
24,16 3,0
140,00 17,3
0,00 0,0
475,41 58,7
464,44 57,4
6,81 0,8
Stara Jabłona
839,00
620,37 73,9
359,96 42,9
238,35 28,4
17,44 2,1
4,62 0,6
1,88 0,2
211,44 25,2
198,11 23,6
5,31 0,6
Sucha Dolna
1 278,92
783,59 61,3
365,54 28,6
381,90 29,9
22,66 1,8
13,49 1,1
0,00 0,0
488,12 38,2
478,51 37,4
7,21 0,6
Zimna
Brzeźnica
1 072,99
716,79 66,8
202,27 18,9
461,49 43,0
27,07 2,5
25,96 2,4
0,00 0,0
322,13 30,0
291,11 27,1
34,07 3,2
razem gmina 13 640,74 7 545,65 55,3 2 902,14 21,3 2 946,62 21,6 304,00 2,2 1 392,89 10,2
2,53 0,0 5 968,95 43,8 5 627,12 41,3 123,60 0,9
źródło: opracowanie własne na podstawie danych z ewidencji gruntów i budynków z grudnia 2004
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 40 -
Zimna Brzeźnica
prywatny
prywatny
publiczny
publiczny
Bukowica
Mycielin
publiczny
prywatny
Stara Jabłona
Nowa Jabłona
prywatny
publiczny
publiczny
Gościeszowice
prywatny
publiczny
Przecław
prywatny
Niegosławice
prywatny
prywatny
prywatny
publiczny
publiczny
publiczny
Rudziny
Sucha Dolna
publiczny
Krzywczyce
prywatny
prywatny
publiczny
Rys. 6
Struktura władania – sektory prywatny i publiczny
Agencja Nieruchomości Rolnych posiada 2 902,14 ha (37,5% powierzchni
sektora publicznego). Grunty te mogłyby stanowić potencjalny zapas ziemi, służący
poprawie struktury obszarowej gospodarstw rolnych. Jednak ich niska jakość oraz
działania ANR preferujące sprzedaż lub dzierżawę dużych areałów ograniczają
przepływ ziemi od tego właściciela do gospodarstw rolnych.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 41 -
Zimna Brzeźnica
Bukowica
Mycielin
Stara Jabłona
Nowa Jabłona
Gościszowice
Niegosławice
Przecław
Sucha Dolna
Krzywczyce
Rudziny
Legenda
Udział % w powierzchni użytków rolnych obrębu
poniżej 10 %
od 10 % do 20 %
od 20 % do 30 %
powyżej 30 %
Rys. 7
Użytki rolne w zasobie ANR
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 42 -
3.3. Struktura gospodarstw prywatnych
3.3.1. Struktura obszarowa i ilościowa gospodarstw rolnych.
Na terenie gminy Niegosławice znajdują się 719 gospodarstwa rolne. Dane te
zebrano na podstawie analizy kart podatkowych i obejmują one zarówno grunty własne
rolników jak i dzierżawy.
Średni areał gospodarstwa to 11,0 ha, a bez uwzględnienia gospodarstw o powierzchni
powyżej 100 ha, wartość ta wynosi odpowiednio 9,65 ha.
Najwięcej gospodarstw - 279 znajduje się w przedziale obszarowym od 1 do 2
ha, co daje średnią powierzchnię w tej grupie 1,43 ha, co stanowi tylko 5,1%
powierzchni wszystkich gospodarstw. Tak duży ich udział w tym przedziale , świadczy
o tendencji rejestrowania nieruchomości powyżej 1 ha jako gospodarstw rolnych,
w
celu
uzyskania
korzystniejszych
warunków
opodatkowania,
ubezpieczenia
społecznego lub też osiedlania się na tych terenach bez stosownych zmian w
miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Kolejna pod względem liczebności grupa gospodarstw występuje w przedziale
od 5 do 15 ha. Jest ich 155 (21,55%) i średnia ich powierzchnia wynosi 9,35 ha, a udział
procentowy w powierzchni ogólnej to 18,3%. Zdecydowanie mniej gospodarstw tworzy
grupę obszarową od 15 do 65 ha - tylko 111 (15,4%) ze średnią powierzchnią 29,93 ha.
Analiza poszczególnych grup obszarowych przedstawia się następująco:
►
od 1 do 2 ha -
272 gospodarstwa o średniej pow.
1,43 ha
►
od 2,01 do 5 ha -
154 gospodarstwa o średniej pow.
3,20 ha
►
od 5,01 do 15 ha -
155 gospodarstw o średniej pow.
9,35 ha
►
od 15,01 do 65 ha -
111 gospodarstw o średniej pow.
29,93 ha
►
powyżej 65 ha -
20 gospodarstw o średniej pow.
112,5ha.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 43 -
Struktura gospodarstw indywidualnych w grupach obszarowych
Tabela 8
Przedziały obszarowe w ha
Od 1,00 ha do 2,00 ha
od 2,01 ha do 5,00 ha
od 5,01 ha do 15,00 ha
od 15,01 do 65,00 ha
ponad 65,01 ha
śr.
areał
liczba
bez
gosp.
gosp.
w
pow obrębie
100ha
ogólna
pow.
gosp. w
obrębie
średni
areał
gosp.
Lp.
Obręb
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
24
25
26
27
1
Bukowica
1,44
15
7,0
21,6
3,64
11
12,9
40,1
8,01
12
30,9
96,1
38,25
4
49,2
153,0
-
0
-
-
7,40
42
310,8
7,4
2
Gościszowice
1,43
54
4,2
77,2
3,16
29
5,0
91,6
9,14
39
19,4
356,5
29,31
27
43,1
791,5
129,70
4
28,3
518,8
10,18
153
1 835,6
12,0
3
Krzywczyce
1,50
10
15,5
15,0
3,17
5
16,3
15,8
6,49
1
6,7
6,5
29,83
2
61,5
59,7
-
0
-
-
5,39
18
97,0
5,4
4
Mycielin
1,39
26
3,6
36,2
3,35
12
4,0
40,2
10,76
19
20,2
204,5
31,34
21
64,9
658,2
75,47
1
7,4
75,5
12,84
79
1 014,5
12,8
5
Nowa Jabłona
1,41
37
10,4
52,1
3,12
26
16,1
81,2
9,18
13
23,7
119,4
31,35
8
49,8
250,8
-
0
-
-
5,99
84
503,5
6,0
6
Niegosławice
1,49
47
8,0
69,9
3,02
21
7,2
63,4
9,88
26
29,3
257,0
26,57
12
36,4
318,8
83,49
2
19,1
167,0
8,11
108
876,1
8,1
7
Przecław
1,36
22
2,7
29,9
3,43
13
4,0
44,6
9,31
11
9,1
102,4
31,15
11
30,5
342,6
121,06
5
53,8
605,3
12,58
62
1 124,8
18,1
8
Rudziny
1,45
14
3,3
20,3
2,73
3
1,4
8,2
10,01
4
6,6
40,0
33,13
10
54,7
331,3
102,83
2
34,0
205,7
15,45
33
605,4
18,3
9
Stara Jabłona
1,51
16
3,4
24,1
3,58
6
3,0
21,5
10,35
5
7,2
51,7
25,33
4
14,1
101,3
129,61
4
72,3
518,5
13,51
35
717,1
20,5
10
Sucha Dolna
1,62
9
4,0
14,6
2,92
9
7,3
26,3
9,43
11
28,7
103,8
24,80
6
41,2
148,8
67,70
1
18,7
67,7
10,03
36
361,2
10,0
11
Zimna
Brzeźnica
1,35
29
8,4
39,3
3,13
19
12,7
59,4
7,95
14
23,7
111,3
27,75
6
35,5
166,5
92,26
1
19,7
92,3
6,79
69
468,8
6,8
Razem gmina
1,43
279
5,1
400,2
3,20
154
6,2
492,4
9,35
155
18,3
1 449,1
29,93
111
42,0 3 322,5 112,53
20
28,4 2 250,6
9,65
719
7 914,7
11,0
śr.wielk.
udział ogółem śr.wielk.
udział ogółem śr.wielk.
udział
liczba
liczba
liczba
gosp.w
% w pow. w gosp.w
% w pow. w gosp.w
%w
gosp.
gosp.
gosp.
ha
pow.
ha
ha
pow.
ha
ha
pow.
ogółem
pow. w
ha
śr.wielk.
udział
liczba
gosp.w
%w
gosp.
ha
pow.
ogółem
pow. w
ha
śr.wielk.
udział
liczba
gosp.w
%w
gosp.
ha
pow.
ogółem
pow. w
ha
źródło: opracowanie własne na podstawie danych z kart podatkowych stan na 11.2004
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 44 -
Struktura gospodarstw indywidualnych w grupach wiekowych
Tabela 9
Przedziały wiekowe w latach (wiek rolnika)
do 25 lat
ponad 25 lat do 35 lat
ponad 35 lat do 45 lat
ponad 45 lat do 55 lat
bez
liczba
gosp.
gosp.
powyżej
w
śr.wielk.
udział ogółem
liczba
100ha obrębie
gosp.w
% w pow. w
gosp.
ha
pow.
ha
ponad 55 lat
ogólna pow.
gosp. w
obrębie
Lp.
Obręb
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
24
25
26
1
Bukowica
7,94
1
2,9
7,9
10,36
4
14,9
41,4
9,06
15
49,0
135,9
2,97
7
7,5
20,8
7,93
9
25,7
71,3
7,77
36
277,4
2
Gościszowice
17,90
7
7,1
125,3
14,55
28
22,9
407,4
16,19
38
34,6
615,2
10,55
42
24,9
443,2
3,72
50
10,5
185,8
10,10
165
1 776,9
3
Krzywczyce
-
0
0,0
0,0
1,59
1
1,8
1,6
9,42
3
32,2
28,3
13,17
3
45,1
39,5
2,29
8
20,9
18,3
5,95
15
87,6
4
Mycielin
17,89
4
7,7
71,6
7,74
8
6,7
61,9
23,12
17
42,4
393,0
14,29
22
33,9
314,4
12,37
7
9,3
86,6
14,89
58
927,5
5
Nowa Jabłona
13,75
3
10,1
41,3
8,84
10
21,6
88,4
11,49
11
30,9
126,4
6,32
10
15,4
63,2
5,32
17
22,1
90,4
7,40
51
409,7
6
Niegosławice
9,49
4
5,2
38,0
9,91
14
18,8
138,7
11,53
23
36,0
265,2
8,16
24
26,6
195,9
3,53
28
13,4
98,8
7,62
93
736,6
7
Przecław
32,92
6
22,5
197,5
5,14
10
5,9
51,4
28,72
12
39,3
344,7
12,36
17
23,9
210,1
4,59
16
8,4
73,5
11,23
61
877,2
8
Rudziny
56,71
1
9,6
56,7
62,00
2
21,0
124,0
28,62
9
43,7
257,6
10,84
7
12,9
75,9
6,25
12
12,7
75,0
19,18
31
589,2
9
Stara Jabłona
46,86
2
20,6
93,7
20,84
7
32,0
145,9
22,16
8
38,9
177,3
1,31
4
1,2
5,2
3,02
11
7,3
33,2
11,95
32
455,3
10
Sucha Dolna
19,96
3
18,2
59,9
12,00
8
29,2
96,0
14,19
9
38,9
127,7
3,02
8
7,3
24,1
4,12
5
6,3
20,6
8,50
33
328,4
11
Zimna
Brzeźnica
13,44
5
17,4
67,2
15,55
7
28,1
108,8
4,74
14
17,2
66,3
6,29
16
26,0
100,6
2,57
17
11,3
43,7
5,68
59
386,7
Razem gmina
21,09
36
11,1
759,1
12,78
99
18,5 1 265,6
15,96
159
37,0 2 537,6
9,33
160
21,8 1 492,9
4,43
180
11,6
797,3
9,63
634
6 852,5
śr.wielk.
udział ogółem śr.wielk.
udział
liczba
liczba
gosp.w
% w pow. w gosp.w
%w
gosp.
gosp.
ha
pow.
ha
ha
pow.
ogółem
pow. w
ha
śr.wielk.
udział
liczba
gosp.w
%w
gosp.
ha
pow.
ogółem
pow. w
ha
śr.wielk.
udział
liczba
gosp.w
%w
gosp.
ha
pow.
ogółem
pow. w
ha
źródło: opracowanie własne na podstawie około 70% danych z kart podatkowych stan na 11.2004
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 45 -
Ilość rolników w poszczególnych przediałach wiekowych z podziałem na obręby
60
50
50
do 25 lat
ponad 25 do 35 lat
42
40
ponad 35 do 45 lat
38
ponad 45 do 55 lat
ponad 55 lat
30
28
28
23
22
20
24
17
17
17
16
16
14
10
10
8
7
3
0
0
3
8
11
7
4
17
15
14
12
10
12
10
7
6
4
11
9
7
8
8
4
3
1
1
2
9
8
7
5
7
5
4
3
1
Bukowica
Zimna Brzeźnica
Sucha Dolna
Stara Jabłonna
Rudziny
Przecław
Nowa Jabłonna
Niegosławice
Mycielin
Krzywczyce
Gościeszowice
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
2
9
- 46 -
od 1 ha do 2 ha
60
Ilość gospodarstw w poszczególnych
przedziałach z podziałem na obręby
54
50
od 2,01 ha do 5 ha
47
od 5,01 ha do 15 ha
od 15,1 ha do 65 ha
39
40
37
ponad 65 ha
30
29
29
27
26
26
21
26
22
21
19
20
19
16
12
13
12
11
10
9
8
4
5
6
5
1
0
2
1
0
3
2
4
5
11
6
4
12
9
6
4
4
2
1
0
1
0
Bukowica
Zimna Brzeźnica
Sucha Dolna
Stara Jabłonna
Rudziny
Przecław
Nowa Jabłonna
Niegosławice
Mycielin
Krzywczyce
Gościeszowice
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
15
14
11 11
10
10
14
13
- 47 -
3.3.2. Struktura gruntów dzierżawionych przez rolników.
Informacje na temat gruntów dzierżawionych uzyskano na podstawie kart
podatkowych oraz wykazów z ANR i ALP. Brak jednak danych na temat dzierżawienia
gruntów pomiędzy samymi rolnikami. Podczas inwentaryzacji terenowej nie uzyskano
pełnej informacji o skali tego zjawiska, ponieważ większość umów dzierżawnych
opiera się tylko na ustaleniach słownych. Dlatego w niniejszym opracowaniu zjawisko
to nie zostało omówione. Jest to sytuacja dosyć powszechna, gdyż większość rolników
nie chce sprzedawać ziemi pomimo tego, że jej sami nie uprawiają. Szczególnie
dotyczy to mieszkańców wsi pracujących w innym sektorze niż rolnictwo, ludzi
starszych lub tych, którzy kupili ziemię jako lokatę kapitału, czekających na sprzyjający
klimat dla rolnictwa.
Ogółem w skali gminy dzierżawionych gruntów jest 1685,8 ha, i wszystkie te grunty
pozyskuje się od ANR.
Powierzchnia gruntów prywatnych w gminie Niegosławice w tabeli sporządzonej
według kart podatkowych jest większa gdyż w skład gospodarstw wchodzą dzierżawy.
Według danych z ewidencji gruntów , ANR była w posiadaniu 2902 ha , co sugeruje iż
w okresie 1 połowy roku 2004 , doszło do wykupu około 263 ha , co zasiliło sektor
prywatny. Po uwzględnieniu tych poprawek rozbieżność danych ewidencyjnych
i danych z kart podatkowych stanowi mniej niż 1 %.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 48 -
II
USTALENIA PLANU URZĄDZENIOWO – ROLNEGO
4. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA OBSZARÓW
WIEJSKICH
4.1. Wyposażenie rolniczej przestrzeni produkcyjnej w
infrastrukturę techniczną
4.1.1. Melioracje podstawowe
W administracji Lubuskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w
Zielonej Górze Rejonowy Oddz. w Żaganiu znajdują się następujące cieki melioracji
podstawowej :
Melioracje wodne podstawowe
Tabela 10
Nazwa cieku
długość
kilometraż
1
km
2
km
3
Szprotawa
7,34
11+331 do 18+670
Szprotawica
8,12
0+000 do 8+124
Graniczny
4,06
1+200 do 5+256
Przecław A
2,45
0+000 do 2+450
Przecław B
6,10
0+000 do 6+098
Przecław C
7,43
0+000 do 7+426
Przecław D
3,40
0+000 do 3+402
Sucha
6,50
0+000 do 6+500
Niegosławice
7,82
0+000 do 7+824
razem
53,22
Wszystkie wymienione cieki są uregulowane
źródło : LZMiUW
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 49 -
4.1.2. Melioracje szczegółowe
Na terenie gminy sieć drenarska była zakładana w większości przed drugą wojną
światową i wymaga w wielu miejscach renowacji i uzupełnienia . Sieć drenarska
istnieje i funkcjonuje w środkowej cześci gminy , oraz północno – zachodniej ( obręby :
Gościszowie , Niegosławice , Mycielin ) , natomiast obręby takie jak : Przecław , Nowa
Jabłona i Zimna Brzeźnica są częściowo wyposażone w tą sieć.
W sumie długość rowów melioracyjnych na terenie gminy wynosi 222,8 km .
Inwentaryzacja terenowa wykazała , że 54% rowów kwalifikuje się do renowacji i
odbudowy . W większości ich brzegi i dno porośnięte są trawami , krzewami a niekiedy
młodymi drzewami. Takie rowy w większości nie spełniają swojej funkcji , jaką jest
odprowadzenie wody , powodując utrzymywanie się nadmiaru wilgoci w glebie.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 50 -
Melioracje wodne szczegółowe
Tabela 11
Tabela 10
Obręb
powierzchnia
użytków rolnych
długość rowów
rowy do
długość rowów
melioracyjnych
odbudowy i melioracyjnych
w dobrym
konserwacji
ogółem
stanie
udział rowów
do
odbudowy
do długości
wszystkich
rowów
1
ha
2
%
3
km
4
km
5
km
6
%
7
Bukowica
426,94
39,2
8,2
11,2
3,0
73,2
1 529,43
80,5
14,5
40,3
25,8
36,0
118,83
63,8
3,8
3,9
0,1
97,4
1 042,74
73,7
8,9
14,2
5,3
62,7
Nowa Jabłona
745,54
68,2
23,1
23,8
0,7
97,1
Niegosławice
1 128,66
85,1
3
23,0
20
13
Przecław
1 209,33
46,0
25,9
53,1
27,2
48,8
Rudziny
627,39
77,5
15,4
22,3
6,9
69,1
Stara Jabłona
544,51
64,9
4,5
9,8
5,3
45,9
Sucha Dolna
836,80
65,4
12,6
17,8
5,2
70,8
Zimna
Brzeźnica
569,15
53,1
0,6
3,4
2,8
17,6
120,5
222,8
128,8
54,1
Gościszowice
Krzywczyce
Mycielin
razem gmina
8 779,32
źródło: dane pozyskane na podstawie wywiadu terenowego, oraz informacji UG
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 51 -
Zimna Brzeźnica
Bukowica
Mycielin
Stara Jabłona
Nowa Jabłona
Gościszowice
Niegosławice
Przecław
Sucha Dolna
Rudziny
Krzywczyce
Legenda
Udział % rowów do odbudowy
do długości wszystkich rowów
poniżej 40 %
od 40 % do 70 %
powyżej 70 %
Rys. 8
Długość rowów melioracyjnych wymagających modernizacji
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 52 -
WYKAZ ROWÓW DO KONSERWACJI I ODBUDOWY
Tabela nr 12
Lp
Obręb
1
1
2
Gościszowice
rowy do konserwacji i przebudowy
długość w km
ewidencyjne nr działek
3
4
14,5
719,742,746,960,115/1,116/4,137/10,101,83/2,87/5,88,89,90,91,168/12,75,22,
29,31,150,154,815,829/6,807,829/15/11,796,852,866,867,863,837,889,291,
303,311/14,311/13,335,334,558,488/2,457/13,405,382,
2
Krzywczyce
3,8
88/2,86/2,84/1,82,81,80,79/1,78/1,76,75,74,1/1,6,5,4,3,7,8/2,167,132,168,169,
3
Mycielin
8,9
158/1,49,88,84/1,78,102/5,108,109/7,266,267/1,268,271,272/2,288,302,304,
346,238,310/10,278,310/5,318,310/7,498/4,497/1,496/1,500/8,515,500/7,490/1,
518,486,513,460/1,461,460/2.
4
Niegosławice
3
180/1,271/4,179/1,178/1,177/1,176/3,170,146/2,146/5,192/4,
192/6,191,189/6/5/4,193/1/2,194,195,145,144,143/3,142,141,140,139,138,
5
Nowa Jabłonna
23,1
85, 84, 83, 82, 80/1, 80/3, 79/1, 160, 161, 162, 163, 388/4, 391, 84, 404/2, 415/3, 402,
400/4, 399, 403/2, 411/1L, 395, 397, 417, 418, 419, 420, 421, 426/1, 415/5, 519, 435, 413,
438, 439, 441, 443, 445, 446, 448, 449, 451, 452, 454, 455, 458, 460, 462, 464, 446, 529/3,
481, 485, 486, 487, 488, 489, 490, 492, 493, 494, 496, 497, 499, 501, 502, 503, 508
6
Przecław
25,9
445,712/6,634,640,712/12,666,667,671,675,676,707/1,108,107,106,702/3,
701/12,330,331,332,333,334,336,338,340,342,344,346,631,578,690/1,576,575,
688,597,574,195,193/5,156/2,155,156/1,58,59,60/1/4,51/3,563,559,697,
2,3/1,6/1,7/1,10/1,11/1,14/1,16/1,17/1,130/1,131,
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 53 -
cd Tabela 12
Lp
Obręb
1
7
2
Rudziny
rowy do konserwacji i przebudowy
długość w km
ewidencyjne nr działek
3
4
15,4
431/2, 425, 423/1, 423/2, 422/4, 421/2, 418, 417/1, 415, 414/1, 413/1, 405, 406, 407, 916/1,
461, 324, 293/2, 32, 456/3, 16, 4, 456/2
8
Stara Jabłonna
4,5
177, 212, 213, 223, 227, 401/3
9
Sucha Dolna
12,6
267/4,170/1,169,269/4,102,182,180,116,115,117/2,181,90,292/3,258/34,
261/20,258/40,258/24,295,256/5,
10
Zimna Brzeźnica
0,6
226, 329/1, 10/5, 60/1
11
Bukowica
8,2
238/2, 383/2, 242, 243/1, 245, 247, 251, 254/2, 388/2, 250, 256, 390, 394/1, 394/2, 228/5,
228/9, 251/4, 9/3, 11, 13/3, 21, 24, 23, 25, 27, 30, 42, 77/1, 76/6, 77/8, 71/1, 104/3, 89,
79/6, 401, 76/5, 76/6, 73/1, 71/11, 69/1, 65, 60, 59, 18/3, 18/2
Razem:
120,5
źródło: opracowanie własne
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 54 -
Zarastające rowy melioracyjne – obręb Przecław
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 55 -
Schemat przebiegu rowów melioracyjnych Rys. 9
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 56 -
4.1.3. Drogi transportu rolnego
Sieć drogowa w gminie obejmuje 454 km , będących we władaniu różnych
właścicieli . Są to drogi wojewódzkie i powiatowe drogi asfaltowe lub brukowe
spełniające rolę głównych osi komunikacyjnych między wsiami .
Powiązania komunikacyjne gminy Niegosławice z otaczającymi obszarami
zapewniają :
-
droga krajowa nr 3 - Nowa Sól – Zimna Brzeźnica - Lubin,
-
drogi wojewódzkie nr :
a) 328 - Nowe Miasteczko - Niegosławice - Przemków
-
drogi powiatowe nr :
a) 565 – Szprotawa – Niegosławice – Zimna Brzeźnica
b) 562 – Nowa Jabłonna - Gaworzyce
c) 231 – Stara Jabłonna - Bukowica
d) 566 – Krzywczyce – Gościszowice – do drogi wojewódzkiej nr 328
e) 554 – Mycielin - Długie
f) 560 – Dzikowice – do drogi powiatowej nr 554
-
drogi gminne.
Pozostałe , to drogi transportu rolnego o łącznej długości 379,8 km będące w
zarządzie gminy. Nawierzchnia tych dróg w większości jest nieutwardzona ,
zniszczona. Drogi te posiadają wyboje i dziury , są częściowo zakrzaczone w takim
stopniu, że uniemożliwiają przejazd.
Na podstawie inwentaryzacji terenowej określono stan dróg transportu rolnego
we wsiach i stwierdzono , że długość dróg utrzymanych w dobrym stanie wynosi 74,6
km , natomiast pozostała część – 305,2 km nadaje się do odbudowy i modernizacji, z
czego planowane do odbudowy jest 186,2 km, co stanowi w skali gminy 49%
wszystkich dróg transportu rolnego.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 57 -
Stan dróg w gminie
Tabela 13
drogi nie
wymagające
remontu
drogi do
odbudowy
i modernizacji
drogi
zaorane
1
km
2
km
3
km
4
Bukowica
2,9
12,5
2,2
Gościeszowice
17,8
32,5
0
Krzywczyce
1,1
5,5
1,2
Mycielin
5,7
20,8
0
Nowa Jabłona
9,4
23
0,3
Niegosławice
6,5
14,8
0
Przecław
8
24,7
0,2
Rudziny
3,3
12,7
2,6
Stara Jabłona
5,2
10,8
0
Sucha Dolna
7,3
13,7
0,5
Zimna Brzeźnica
7,4
15,2
0
razem gmina
74,6
186,2
7
Obręb
źródło: dane pozyskane na podstawie wywiadu terenowego
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 58 -
Długość dróg transportu rolnego do odbudowy i modernizacji
Tabela 14
Obręb
ogółem
drogi do
odbudowy i
modernizacji
udział
procentowy
1
km
2
km
3
%
4
Bukowica
24,3
12,5
51,4
Gościeszowice
66,9
32,5
48,6
Krzywczyce
6,5
5,5
84,6
Mycielin
46,1
20,8
45,1
Nowa Jabłona
45,3
23
50,8
Niegosławice
35,7
14,8
41,5
Przecław
52,5
24,7
47
Rudziny
31,1
12,7
40,8
Stara Jabłona
22,1
10,8
48,9
Sucha Dolna
22,1
13,7
62
Zimna Brzeźnica
27,2
15,2
55,9
razem gmina
379,8
186,2
49
źródło: dane pozyskane na podstawie wywiadu terenowego
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 59 -
Zimna Brzeźnica
Bukowica
Mycielin
Stara Jabłona
Nowa Jabłona
Gościszowice
Niegosławice
Sucha Dolna
Krzywczyce
Przecław
Rudziny
Legenda
poniżej 50%
od 50% do 60%
powyżej 60%
Rys. 10
Długość dróg transportu rolnego do odbudowy i modernizacji
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 60 -
Drogi do odbudowy i modernizacji – schemat przebiegu Rys 11
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 61 -
WYKAZ DRÓG TRANSPORTU ROLNEGO DO ODBUDOWY I MODERNIZACJI
Tabela 15
Lp
Obręb
1
1
2
Gościszowice
drogi do odbudowy i modernizacji
długość w km
ewidencyjne nr działek
3
4
32,5
702,709,122,119,112,85,81,61,41,30,23,71,21,74,164,190,170,168/16,191,211,
767,819,818,829/4,829/7,803,871,902,913,941,901,927,871,945,494,505,586,
585,544,482,468,353,384,354,276,635,634,687,
2
Krzywczyce
5,5
107/1,108,107/1,107/2,109,106,110,174,111,112,172.
3
Mycielin
20,8
424,99,97,25,48,104,78,125/16,146,209,149/2,454,488,370,494,503,373,371,362,
343,385,320,313,308,307,303,299,297,257,289,228,
4
Niegosławice
14,8
914/1,1/8,104,103,667,928,1/13,1/5,106,114,666,661,660,524,659/1,663,665,
113,114,112,201,199,299,300,202,301,417,491,492/1,419
5
Nowa Jabłonna
23
96, 24, 19, 5, 129, 347, 348, 392, 414, 436, 446, 479, 369, 366, 202, 368, 328, 299, 262, 232/3,
128
6
Przecław
24,7
712/12,633,712/6,720,724,674,583,668,668/1,701/3,701/13,621,566,592,
577/1,588/1,589/1,590/1,591,558,587/2,584,
7
Rudziny
12,7
438, 361, 360, 381, 387, 388, 439, 271, 280, 244, 240/4, 227/1, 172, 164, 150, 101, 100, 75,
121/2
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 62 -
cd Tabela 15
Lp
Obręb
1
8
2
Stara Jabłonna
długość w km
ewidencyjne nr działek
3
4
10,8
198, 188/1, 124/2, 204, 205, 171, 187/1, 178, 175, 168, 167/1, 162/1, 196/1, 236, 216, 165/4,
232, 166/3
9
Sucha Dolna
13,7
103,105,184,185,186,248,268,246,178,290,292/3,258/29/38/22,257,297,
296,
10
Zimna Brzeźnica
15,2
255, 227, 281, 234, 241, 265, 180, 181, 186, 185, 199, 198, 197, 179, 190, 363, 195, 119/4,
188, 287
11
Bukowica
12,5
262/4, 356/5, 354/5, 31, 54, 58, 227, 219, 187/1, 87/2, 79/5, 90, 180, 387/1, 179, 209, 172,
210/3, 396/1, 133, 111, 105, 210/1, 240
Razem:
186,2
źródło: opracowanie własne
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 63 -
4.1.4. Zalesienia gruntów
Od 14 lutego 2003r obowiązuje Ustawa o przeznaczeniu gruntów rolnych do
zalesienia (Dziennik Ustaw nr 46 poz 392) przewidująca pomoc państwa dla osób, które
zalesiają swoje grunty.
Kryteria kwalifikacji gleb podlegających zalesieniu w myśl tej ustawy zakładają,
że przedmiotowe grunty winny spełniać co najmniej jeden z poniższych warunków:
- jest gruntem V lub VI klasy bonitacyjnej
- jest gruntem położonym na stoku o średnim nachyleniu powyżej 15%,
- jest gruntem zdegradowanym w rozumieniu ustawy z dnia 3 lutego 1995r o ochronie
gruntów rolnych i leśnych.
Pomoc państwa w realizacji tego programu (po uzyskaniu stosownej decyzji
Starosty i sporządzeniu właściwego planu zalesienia) polega na dostarczeniu przez
Nadleśnictwo właścicielowi gruntu odpowiedniej ilości sadzonek drzew według
ustalonego wcześniej składu gatunkowego. Koszty sadzonek oraz sporządzenia planu
dolesienia będą finansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Po wykonaniu nasadzeń właścicielowi przysługuje stały miesięczny ekwiwalent
pieniężny za prowadzenie systematycznych prac i zabiegów pielęgnacyjnych, w
następującej wysokości:
- 150 zł za 1 ha gruntu - przy obszarze zalesienia od 0,4 ha do 10 ha,
- 50 zł za każdy zalesiony hektar powyżej 10 ha - przy obszarze zalesienia do 20 ha,
- 25 zł za każdy zalesiony hektar powyżej 20 ha - przy obszarze zalesienia do 30 ha.
Ekwiwalent będzie podwyższony o 50%, jeżeli równocześnie z przeznaczeniem gruntu
do zalesienia następuje likwidacja własnego gospodarstwa rolnego. Właściciel będzie
otrzymywał środki pieniężne do czasu nabycia praw emerytalnych lub rentowych, nie
długiej jednak niż przez okres 20 lat.
Do zalesienia wytypowano również grunty spełniające poniższe kryteria:
- przyległość do istniejących lasów umożliwiająca domknięcie i skrócenie granicy lasu
- położenie w enklawie śródleśnej
- wieloletnie odłogowanie
- istniejący nalot samosiewu drzew i krzewów
- lekka podmokłość gruntu trwale obniżająca jego produkcyjność.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 64 -
Wykaz powierzchni do zalesienia w gminie z podziałem na obręby
Tabela 16
Lp.
Obręb
Proponowana
Aktualna
powierzchnia
powierzchnia gruntów do
zalesienia
ha
ha
Klasoużytki
R VI
R
IVb
52,56
42,12 6,32
4,12
1900,92
61,92
Krzywczyce
186,33
4
Mycielin
5
Ps IV
Ł IV
28,7 20,95 0,52
4,93 1,73 0,7
0,32
4,07
68,32
2,38 42,79
22,67 0,48
1414,68
5,49
1,6
Niegosławice
1327,08
2,52
0,83
6
Nowa Jabłona
1093,66
278,1
76,41 160,9 1,64
7
Przecław
2628,65
74,19
4,31 27,38 2,03 40,47
8
Rudziny
809,57
45,17
28,1
9
Stara Jabłona
839
46,9
11,39 41,69 3,99
10
Sucha Dolna
1278,92
115,87
69,04 32,06 2,46 30,65 0,54
11
Zimna Brzeźnica
1072,32
31,74
10,35 14,52 3,46
13640,11
782,78
275,2 357,5 22,48 107,1 5,38 2,64 23,82 14,51
2
3
4
1
Bukowica
1088,98
2
Gościeszowice
3
razem
RV
ŁV
Ps
V
Lz
1
0,11
0,09 3,69
1,69
9,24
4,15
2,85 1,84 0,62 17,75 10,13
3,68
1,84 0,27 0,71
0,52 0,52 2,06
0,31
źródło : opracowanie własne
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 65 -
Zimna Brzeźnica
Bukowica
Mycielin
Stara Jabłona
Nowa Jabłona
Gościszowice
Niegosławice
Sucha Dolna
Krzywczyce
Przecław
Rudziny
Legenda
poniżej 10 ha
od 10 ha do 50 ha
od 50 ha do 100 ha
powyżej 100 ha
Rys. 12
Powierzchnia projektowanych zalesień
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 66 -
5. POPRAWA PRZESTRZENNEJ ORGANIZACJI
GOSPODARSTW
5.1. Scalenia gruntów.
Celem
scalenia
gruntów
jest
tworzenie
korzystniejszych
warunków
gospodarowania w rolnictwie i leśnictwie poprzez poprawę struktury obszarowej
gospodarstw rolnych, lasów i gruntów leśnych, racjonalne ukształtowanie rozłogów
gruntów, dostosowanie granic nieruchomości do systemu urządzeń melioracji wodnych,
dróg oraz rzeźby terenu.
Podczas dokonanej na obszarze gminy inwentaryzacji terenowej stwierdzono
potrzebę przeprowadzenia prac scaleniowych na gruntach wsi:
► Gościszowice, którego powierzchnia wynosi 1900,92 ha
► Mycielin , którego powierzchnia wynosi 1414,68 ha
► Nowa Jabłona , którego powierzchnia wynosi 1093,66 ha
► Przecław , którego powierzchnia wynosi 2628,65 ha
Obręby te charakteryzują się nadmierną liczbą miedz będących siedliskiem
chwastów i szkodliwych gryzoni co wyklucza stosowanie metod nowoczesnej
agrotechniki oraz uniemożliwia pełne wykorzystanie potencjału produkcyjnego ziemi.
Miejscowości
wytypowano na
podstawie
jednoczesnej
analizy następujących
wskaźników:
- średnia powierzchnia działki w gospodarstwie
- średnia liczba działek w gospodarstwie
- rozłóg działek (kształt, dostępność komunikacyjna) - istniejący układ dróg transportu
rolnego
- zainteresowanie rolników powiększaniem gospodarstw
W proponowanych wsiach średnia powierzchnia działki w gospodarstwie jest mniejsza
o około 20% od średniego wskaźnika dla gminy (2,4 ha). Również niekorzystnie
przedstawia się ilość działek w gospodarstwie, przekraczająca średnią wartość dla
gminy (3,3 działki).
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 67 -
Projekt scalenia gruntów powinien uwzględniać istniejącą infrastrukturę wsi:
cieki wodne, drogi dojazdowe do pól przewidziane w niniejszym planie do
modernizacji w pierwszej i drugiej kolejności, a także tereny zaproponowane do
zalesienia. Pozostałe drogi nie zostały przewidziane do odbudowy, ponieważ w trakcie
zmiany kształtu i wielkości działek ulegną likwidacji.
Postępowanie scaleniowe może być wszczęte na wniosek ponad 50% właścicieli
gospodarstw rolnych, położonych na projektowanym obszarze scalenia, lub na wniosek
właścicieli
gruntów,
których
łączny obszar
przekracza
połowę
powierzchni
projektowanego obszaru scalenia.
Prawidłowa i kompleksowa realizacja prac scaleniowych na obszarze tych wsi w
istotnym stopniu przyczyni się do poprawy struktury przestrzennej znajdujących się tu
gospodarstw, umożliwiając jednocześnie prowadzenie racjonalnej produkcji rolnej,
maksymalnie wykorzystującej potencjał istniejących użytków rolnych.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 68 -
Odległości działek od zabudowań gospodarczych
(indywidualne gospodarstwa rolne - grunty własne w grupie obszarowej od
5 ha do 50 ha
Tabela 17
Lp.
1
Obręb
Liczba działek
Liczba
Średnia liczba
(bez działek
gospodarstw
działek w
zabudowanych,
ogółem
gospodarstwie
rowów i dróg)
odległość działek
od siedliska
m
2
Bukowica
3
6
4
8
5
1,3
6
450
Gościszowice
42
62
1,5
920
Krzywczyce
8
39
4,9
700
Mycielin
40
68
1,7
800
Nowa Jabłona
11
18
1,6
610
Niegosławice
12
17
1,4
560
Przecław
1
3
3,0
530
Rudziny
7
13
1,8
630
Stara Jabłona
4
4
1,0
440
Sucha Dolna
11
18
1,6
740
Zimna Brzeźnica
11
15
1,4
670
razem gmina
153
265
1,7
577
uwaga : Krzywczyce wszystkie
gospodarstwa
źródło opracowania własne oraz ewidencja gruntów i bud.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 69 -
Potrzeby prac scaleniowych
Tabela 18
Obręb
powierzchnia
użytków rolnych
drogi do
odbudowy i
modernizacji
rowy do
odbudowy i
konserwacji
udział
aktualna
grunty do
gruntów
liczba
zalesieni prywatnych
gosp
a
w pow.
rolnych
obrębu
udział
gleb
klasy IIIVa do
pow
gruntów
ornych
grunty
ANR w
pow
całkowite
j obrębu
2.
ha
3.
%
4.
km
5.
km
6.
ha
7.
%
8.
szt
9.
%
10.
ha
11.
Bukowica
426,94
39,2
12,5
8,2
52,56
21,1%
34
22,17
178,06
Gościeszowice
1529,43
80,5
32,5
14,5
55,24
70,8%
209
67,75
193,23
Krzywczyce
118,83
63,8
5,5
3,8
68,32
46,3%
8
0,22
33,78
Mycielin
1042,74
73,7
20,8
8,9
5,49
63,0%
113
81,11
225,88
Nowa Jabłona
745,54
68,2
23
23,1
211,54
79,3%
46
14,10
296,57
Niegosławice
1128,66
85,1
14,8
3
2,52
25,5%
143
83,15
367,73
Przecław
1209,33
46,0
24,7
25,9
46,44
23,6%
54
60,76
626,43
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
średnia średnia
pow
ilość
działki działek
w gosp w gosp
%
12.
16,
4
10,
2
18,
1
16,
0
27,
1
27,
7
23,
8
zapotrzebowani
e rolników na
grunty w celu
powiększenia
gospodarstw
ha
13.
szt
14.
ha
15.
2,32
2,7
brak
2,32
2,9
120
1,05
4,9
15
2,41
3,2
80
1,87
3,4
brak
1,90
3,0
brak
2,80
3,8
250
- 70 -
cd Tabela 18
Obręb
powierzchnia
użytków rolnych
drogi do
odbudowy i
modernizacji
rowy do
odbudowy i
konserwacji
udział
aktualna
grunty do
gruntów
liczba
zalesieni prywatnych
gosp
a
w pow.
rolnych
obrębu
udział
gleb
klasy IIIVa do
pow
gruntów
ornych
grunty
ANR w
pow
całkowite
j obrębu
średnia średnia
pow
ilość
działki działek
w gosp w gosp
zapotrzebowani
e rolników na
grunty w celu
powiększenia
gospodarstw
2.
ha
3.
%
4.
km
5.
km
6.
ha
7.
%
8.
szt
9.
%
10.
ha
11.
%
12.
ha
13.
szt
14.
ha
15.
Rudziny
627,39
77,5
12,7
15,4
43,28
58,7%
45
30,37
52,69
6,5
3,27
3,2
10
Stara Jabłona
544,51
64,9
10,8
4,5
46,9
25,2%
32
39,02
359,96
2,11
2,9
brak
Sucha Dolna
836,80
65,4
13,7
12,6
115,87
38,2%
39
56,84
365,54
3,79
4,2
60
Zimna
Brzeźnica
569,15
53,1
15,2
0,6
69,97
30,0%
56
55,07
202,27
2,61
2,0
100
razem gmina
8779,32
186,2
120,5
718,13
2,41
3,3
635
779
2902,14
42,
9
28,
6
18,
9
źródło: opracowanie własne na podstawie danych z ewidencji
gruntów
i budynków z grudnia 2004 roku oraz danych z wywiadu
terenowego
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 71 -
Zimna Brzeźnica
Bukowica
Mycielin
1043 ha
Stara Jabłona
1529 ha
Nowa Jabłona
746 ha
Gościszowice
1209 ha
Przecław
Niegosławice
Sucha Dolna
Rudziny
Krzywczyce
Legenda
wsie przewidziane do scalenia
50,5 – planowana powierzchnia gruntów do scalenia
Rys. 13
Potrzeby prac scaleniowych
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 72 -
5.2. Kształtowanie sieci dróg transportu rolnego
W wyniku analizy materiałów zebranych w trakcie przeprowadzonej
inwentaryzacji na obszarze gminy, do przebudowy zaprojektowano 186,2 km dróg
transportu rolnego, co stanowi 49% ich całkowitej długości .
Obecnie drogi te nie spełniają wymaganego standardu, a większa część z nich
nawet nie jest utwardzona tłuczniem. Są wyboiste z dołami i obniżeniami, w których
stoi woda opadowa. Nie posiadają odwodnienia lub jest ono niesprawne (zasypane,
zarośnięte rowy), przez co odpływ nadmiaru wód jest mocno utrudniony. Często ich
brzegi są zarośnięte krzewami. Do pewnego stopnia w wyjątkowych wypadkach może
to być nawet korzystne, gdyż przydrożne krzewy zatrzymują w zimie nawiewanie
śniegu i mogą osłabić ryzyko powstawania zasp śnieżnych. W lecie są ostoją ptactwa i
zapobiegają erozji wietrznej pól. Jednak w większości przypadków krzewy i drzewa
powodują zmniejszenie światła drogi utrudniając transport, a w miejscach całkowicie
zarośniętych z reguły gromadzi się woda. Wskutek zacienienia droga nie obsycha i
powstaje maź błotna uniemożliwiająca przejazd. Wtedy pojawiają się tzw. „dzikie
objazdy", czyli omijanie takich miejsc skrajem pola uprawnego. Sytuacja taka dość
często występuje na drogach transportu rolnego w gminie.
W związku z dużymi potrzebami w zakresie przebudowy, dokonano konsultacji
z lokalną społecznością, i wytypowano sieć dróg przewidzianych do odbudowy.
Są to drogi częściej uczęszczane, przechodzące przez obszary zabudowane wsi oraz
łączące sąsiednie obręby.
Tworzą one podstawowy szkielet dróg dojazdowych do pól, a ich całkowita długość
wynosi 379,8 km.
W skali całej gminy największe potrzeby modernizacyjne (ponad 50% całkowitej
długości istniejących dróg) występują w obrębach: Bukowica , Krzywczyce , Nowa
Jabłona , Sucha Dolna i Zimna Brzeźnica.
Najmniej zaplanowanych dróg do modernizacji jest w Rudzinach (41%).
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 73 -
6. STOPIEŃ ZAPOTRZEBOWANIA NA PRACE
URZĄDZENIOWO – ROLNE
6.1. Ustalenie rodzaju i zakresu niezbędnych prac urządzeniowo - rolnych.
Na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji terenowej, danych uzyskanych z
Urzędu Gminy Niegosławice, wybranych opracowań planistycznych, statystycznych i
studialnych oraz informacji uzyskanych od przedstawicieli lokalnej społeczności
ustalono rodzaj i zakres niezbędnych do wykonania prac i zabiegów urządzeniowo rolnych.
Rodzaj proponowanych zabiegów przedstawiono w czterech blokach tematycznych:
► scalenia gruntów,
► poprawa warunków wodnych (melioracje wodne)
► poprawa stanu technicznego dróg transportu rolnego
► zalesienia gruntów jako alternatywna forma zagospodarowania marginalnych
użytków rolnych .
Wdrażanie ustaleń niniejszego planu urządzeniowo - rolnego poprzez
systematyczną realizację nakreślonych zadań, przyczyni się w znaczny sposób do
poprawy infrastruktury technicznej związanej bezpośrednio z produkcją rolną. Takie
działania umożliwią polepszenie zdolności produkcyjnej gleby, a także pozwolą na
szybsze i pełniejsze przystosowanie obszarów wiejskich do nowoczesnych form
gospodarowania oraz racjonalnego rozmieszczenia i koncentracji produkcji rolnej,
zwłaszcza w kontekście wejścia Polski do struktur Unii Europejskiej.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 74 -
6.1. Ocena rozmiaru potrzeb wykonania zabiegów urządzeniowe rolnych na obszarze gminy.
Analiza występujących warunków przyrodniczych i społeczno - gospodarczych,
a także zapotrzebowanie na przeprowadzenie niezbędnych zabiegów urządzeniowych,
pozwoliła na dokonanie oceny stopnia zapotrzebowania na prace urządzeniowe - rolne
dla każdego obrębu gminy Niegosławice.
Do oceny tej posłużyły niżej przedstawione kryteria:
► w zakresie organizacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej uwzględniono:
- udział użytków rolnych w powierzchni ogólnej obrębu
- udział gospodarstw o powierzchni powyżej 15 ha
- stopień rozdrobnienia gruntów
- wskaźnik waloryzacji gleb
► w zakresie potrzeb wykonania zabiegów urządzeniowo - rolnych uwzględniono:
- poprawę struktury obszarowej gospodarstw
- scalenia gruntów
- poprawę warunków wodnych (melioracje szczegółowe oraz drenowanie gruntów)
- przebudowę i modernizację dróg transportu rolnego
- zalesienia gruntów
Biorąc pod uwagę przyjęte kryteria oraz planowany zakres robót dla każdej wsi
określono stopień zapotrzebowania na prace urządzeniowe - rolne, co pozwoliło
wydzielić na obszarze gminy poszczególne rejony charakteryzujące to zagadnienie .
A.
Rejon o wysokim stopniu zapotrzebowania prace urządzeniowe - rolne obejmuje
wsie : Gościszowie , Mycielin , Nowa Jabłona i Przecław. Są to miejscowości o
dobrych warunkach przyrodniczych i społeczno gospodarczych do produkcji rolnej. Na
terenie tych wsi efekty realizacji prac urządzeniowe rolnych będą dla gospodarujących
tu rolników najbardziej odczuwalne.
B.
Rejon o średnim stopniu zapotrzebowania na prace urządzeniowe - rolne
obejmuje wsie : Niegosławice , Rudziny i Sucha Dolna.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 75 -
C.
Rejon o niskim stopniu zapotrzebowania na prace urządzeniowe - rolne
obejmuje kilka wsi położonych na obrzeżach gminy. Są to obręby : Bukowica ,
Krzywczyce , Stara Jabłona i Zimna Brzeźnica.
Realizacja kompleksowej przebudowy poszczególnych wsi winna uwzględniać
kolejność wynikającą ze stopnia pilności potrzeb w tym zakresie oraz możliwości
uzyskania najlepszych rezultatów ekonomicznych.
Decyzję taką powinna podjąć Rada Gminy po uwzględnieniu opinii przedstawicieli
samorządów i liderów lokalnych społeczności.
Podjęcie prac urządzeniowo – rolnych należy koordynować z ustaleniami miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego. Pozwoli to na wykorzystanie rolniczej
przestrzeni produkcyjnej w sposób najbardziej optymalny, umożliwiając jednocześnie
szersze pozyskanie środków z zewnątrz na realizację wyznaczonych celów.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 76 -
Zimna Brzeźnica
Bukowica
Mycielin
Stara Jabłona
Nowa Jabłona
Gościszowice
Niegosławice
Sucha Dolna
Krzywczyce
Przecław
Rudziny
Legenda
wysoki
średni
niski
Rys. 14
Stopień zapotrzebowania na prace urządzeniowo - rolne
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 77 -
6.2. Ogólne koszty oraz źródła finansowania realizacji podstawowych
prac urządzeniowe - rolnych.
Biorąc
pod
uwagę
przeciętne
koszty realizacji
poszczególnych
prac
urządzeniowe rolnych oraz ich zakres i rozmiar na obszarze każdej wsi, wykonano
kalkulację kosztów dla pełnego wykonania proponowanych zabiegów.
W przedstawionej kalkulacji uwzględniono koszty następujących inwestycji:
1) melioracje wodne
- modernizacja rowów melioracyjnych
2) modernizacja dróg transportu rolnego
3) zalesienia gruntów
- przygotowanie gleby i sadzonek wraz z robocizną
- pielęgnacja i poprawki w pierwszym roku po nasadzeniu - pielęgnacja sadzonek przez
pierwsze trzy lata
4) scalenia gruntów.
Uzupełnieniem założeń finansowych planu urządzeniowo rolnego jest Sektorowy
Program Operacyjny (SPO) „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego i
rozwój obszarów wiejskich", który stanowi jeden z elementów realizacji strategii
rozwoju społeczno-gospodarczego określonej w Narodowym Planie Rozwoju.
Przekształcenia
strukturalne
w
rolnictwie
i
gospodarce
żywnościowej
oraz
zrównoważony rozwój obszarów wiejskich, to jedno z najważniejszych zadań, jakie w
okresie integracji europejskiej stoją przed Polską. Zasadniczym elementem polityki
strukturalnej
jest
wzmocnienie
działań
służących
niwelowaniu
istniejących
niekorzystnych dysproporcji w poziomie rozwoju obszarów wiejskich w odniesieniu do
terenów zurbanizowanych.
Podstawowymi celami zdefiniowanymi w strategii SPO są:
1.
wspieranie zmian i dostosowań w rolnictwie
2. zrównoważony rozwój obszarów wiejskich, realizowany w ramach trzech
priorytetów:
- wspieranie zmian i dostosowań w rolnictwie
- zrównoważony rozwój obszarów wiejskich
- rozwój i dostosowanie do norm WE w przetwórstwie artykułów rolnych.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 78 -
Sektorowy Program Operacyjny obejmuje lata 2004 - 2006 i realizowany będzie w
oparciu o środki UE, pochodzące z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji w
Rolnictwie
Sekcja Orientacji, w połączeniu ze środkami krajowymi (budżetem
państwa, środkami samorządów oraz uczestników pomocy) .
Wykorzystanie środków SPO dla potrzeb realizacji zadań wyznaczonych w niniejszym
planie urządzeniowo-rolnym będzie możliwe w wyszczególnionych niej sferach
rolniczej przestrzeni produkcyjnej oraz jej infrastruktury technicznej:
Scalenia gruntów - przedmiotem pomocy w zakresie wsparcia są wydatki powstałe
podczas
postępowania
scaleniowo-wymiennego,
dążące
w
kierunku
szeroko
rozumianego rozwoju wsi oraz poprawy warunków rycia na terenach wiejskich, przy
uwzględnieniu tworzenia gospodarstw o wymaganych parametrach powierzchniowych.
Budowa lub modernizacja urządzeń melioracji wodnych szczegółowych - dotycząca
rowów oraz budowli i urządzeń związanymi z nimi funkcjonalnie oraz zakładanie na
wybranych
obszarach
gminy
systemów
nawodnień
grawitacyjnych
lub
deszczownianych.
Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego - możliwość
uzyskania pomocy na etapie prac przygotowawczych w zakresie przygotowania z
inicjatywy mieszkańców inwentaryzacji, projektów, ekspertyz, prac studialnych,
kosztorysów dla przedsięwzięć budowlanych i harmonogramu realizacji dotyczących
ochrony i renowacji zabytkowych obiektów kultury materialnej.
Istotnym zadaniem dotyczącym restrukturyzacji i modernizacji sektora żywnościowego
i rozwoju obszarów wiejskich w ramach SPO jest ułatwianie stanu młodym rolnikom.
Działania w tym zakresie dotyczą ułatwienia założenia lub przejęcia gospodarstw przez
młodych rolników (do 40 roku życia) oraz wsparcia modernizacji zakładanych lub
przejętych gospodarstw. Zakres pomocy finansowej obejmuje zakup gruntów rolnych i
budynków gospodarczych, maszyn i urządzeń, środków produkcji, a także nasion i
zwierząt gospodarskich.
Kluczowe znaczenie wspomagające realizację ustaleń planu urządzeniowo-rolnego
będzie miała reklama i marketing promujące Gminę na zewnątrz w celu pozyskania
środków finansowych oraz pomoc organizacyjna i prawna dla rolników. Bezpośrednie
aktywne uczestnictwo poszczególnych właścicieli gospodarstw w realizacji ustaleń
planu urządzeniowo rolnego będzie sprzyjało tworzeniu lokalnych stowarzyszeń i grup
oraz wyłoni miejscowych liderów, którzy swym autorytetem i zaangażowaniem
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 79 -
spowodują naturalną samoorganizację i współdziałanie ludności w realizacji ważnych
dla nich celów, efektywnie wykorzystując przyznane środki pieniężne.
Stopniowe uruchamianie funduszy z różnych źródeł będzie również wymagało
merytorycznego przygotowania pracowników Urzędu Gminy, pomocy mieszkańców w
przygotowaniu wymaganej i niezbędnej dokumentacji ze strony samorządu gminnego i
jednostek pracujących na rzecz rolnictwa, a także unowocześnienia systemu obsługi
finansowej.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 80 -
Rodzaj i zakres oraz koszty niezbednych zabiegów urządzeniowo - rolnych
Tabela 19
zalesienia gruntów
Obręb
modernizacja
rowów
modernizacja
dróg transportu
rolnego (asfalt)
przygotowanie
gleby i sadzonek ,
robocizna
poprawki w I
wszym roku po
posadzeniu
pielęgnacja przez
pierwsze 3 lata
koszty razem
scalenia gruntów
koszty
ogółem
długośc
km
koszty
tys.zł
długość
km
koszty
tys.zł
pow
ha
koszty
tys.zł
pow
ha
koszty
tys.zł
pow
ha
koszty
tys.zł
koszty razem
tys.zł
pow
ha
koszty
tys.zł
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Bukowica
8,20
28,7
12,50
4 000
52,56
→
52,56
→
52,56
→
226,01
Gościszowice
14,50
50,75
32,50
10 400
55,24
→
55,24
→
55,24
→
237,53
Krzywczyce
3,80
13,3
5,50
1 760
68,32
→
68,32
→
68,32
→
293,78
Mycielin
8,90
31,15
20,80
6 656
5,49
→
5,49
→
5,49
→
23,61
1043
1 355,9
8 066,66
Nowa Jabłona
23,10
80,85
23,00
7 360 211,54
→
211,54
→
211,54
→
909,62
745
968,5
9 318,97
Niegosławice
3,00
10,5
14,80
4 736
2,52
→
2,52
→
2,52
→
10,84
Przecław
25,90
90,65
24,70
7 904
46,44
→
46,44
→
46,44
→
199,69
Rudziny
15,40
53,9
12,70
4 064
43,28
→
43,28
→
43,28
→
186,10
4 304,00
Stara Jabłona
4,50
15,75
10,80
3 456
46,90
→
46,90
→
46,90
→
201,67
3 673,42
Sucha Dolna
12,60
44,1
13,70
4 384 115,87
→
115,87
→
115,87
→
498,24
4 926,34
Zimna Brzeźnica
0,60
2,1
15,20
4 864
→
69,97
→
69,97
→
300,87
5 166,97
razem gmina
120,50
421,75
186,20
69,97
59 584 718,13
718,13
718,13
3 087,96
4 254,71
1529
1 987,7
12 675,98
2 067,08
4 757,34
1209
1699
1 571,7
5 883,8
9 766,04
68 977,51
źródło : obliczenia własne
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 81 -
ZAŁOŻENIA FINANSOWANIA REALIZACJI PLANU – URZĄDZENIOWO ROLNEGO
Tabela 20
Rodzaj zabiegu
nr
1
Nazwa
2
nr
3
Nazwa
4
źródła
finansowania
5
forma i zakres finansowania
6
renty strukturalne
EFGiOR
środki własne
ARiMR
1
poprawa rolniczej
przestrzeni
produkcyjnej
1.1
kształtowanie
struktury obszarowej
gospodarstw
kredyty na zakup gruntów
dotacje na ułatwienie startu młodym
rolnikom
EFGiOR
ANR
TFOGR
EFGiOR
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
sprzedaż nieruchomości rolnych na
raty
dofinansowanie na ochronę,
rekultywacje i poprawę jakości
gruntów
scalenia gruntów
jednostki/instytucje
realizujące
(współpracujące)
7
gospodarstwa rolne
MRiRW (SPO)
ARiMR
Urząd Marszałkowski
Starostwo Powiatowe
Urząd Gminy
gospodarstwa rolne
gospodarstwa rolne
MRiRW (SPO)
ARiMR
Urząd Marszałkowski
Starostwo Powiatowe
Urząd Gminy
gospodarstwa rolne
Starostwo Powiatowe
Urząd Gminy
MRiRW (SPO)
gospodarstwa rolne
MRiRW (SPO)
ARiMR
Urząd Marszałkowski
Starostwo Powiatowe
Urząd Gminy
- 82 -
cd Tabela 20
Rodzaj zabiegu
nr
1
Nazwa
2
nr
3
Nazwa
4
1.1
kształtowanie
struktury obszarowej
gospodarstw
źródła
finansowania
5
EFGiOR
TFOGR
SAPARD
Budżet Gminy
1
poprawa rolniczej
przestrzeni
produkcyjnej
1.2
forma i zakres finansowania
6
renty strukturalne
dofinansowanie na ochronę,
rekultywacje i poprawę jakości
gruntów
drogi gminne i powiatowe
EFGiOR
urządzenie dróg transportu rolnego
w ramach zagospodarowania
poscaleniowego
EFGiOR
budowa i modernizacja dróg
wewnętrznych, w tym dróg
dojazdowych do gruntów rolnych i
leśnych
modernizacja i
przebudowa dróg
transportu rolnego
scalenia gruntów
EFGiOR
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
jednostki/instytucje
realizujące
(współpracujące)
7
gospodarstwa rolne
MRiRW (SPO)
ARiMR
Urząd Marszałkowski
Starostwo Powiatowe
Urząd Gminy
MRiRW (SPO)
ARiMR
Urząd Marszałkowski
Starostwo Powiatowe
Urząd Gminy
gospodarstwa wiejskie
gospodarstwa rolne
MRiRW (SPO)
Urząd Marszałkowski
Starostwo Powiatowe
Urząd Gminy
gospodarstwa rolne
MRiRW (SPO)
ARiMR
- 83 -
cd Tabela 20
Rodzaj zabiegu
nr
1
Nazwa
2
nr
3
1.2
1
poprawa rolniczej
przestrzeni
produkcyjnej
1.3
Modernizacja sieci
dróg publicznych
1.4
Budowa i
modernizacja
urządzeń do
odprowadzania
ścieków
1.5
2
Poprawa stanu
produkcji rolnej
Nazwa
4
modernizacja i
przebudowa dróg
transportu rolnego
2.1
Uaktualnienie
ewidencji gruntów
źródła
finansowania
5
forma i zakres finansowania
6
EFGiOR
SAPARD
BŚ-PAOW
PHARE II
ARiMR
Budżet
Starostwa
Powiatowego
właściciele
gruntów
środki własne
SAPARD
Dostosowanie
produkcji roślinnej
do warunków
przyrodniczych ze TFOGR
szczególnym
uwzględnieniem
użytków zielonych i ARiMR
warzywnictwa
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
drogi gminne i powiatowe na
obszarach wiejskich
infrastruktura wiejska
budowa i modernizacja lokalnych
lub indywidualnych systemów
kanalizacyjnych nie włączonych w
system sieci kanalizacyjnej
dotacje na aktualizacje ewidencji i
klasyfikacji gruntów
jednostki/instytucje
realizujące
(współpracujące)
7
Urząd Marszałkowski
Starostwo Powiatowe
Urząd Gminy
Urząd Gminy
Urząd Gminy
Urząd Gminy
gospodarstwa rolne
MRiRW (SPO)
Urząd Gminy
Urząd Gminy
właściciele gruntów
wsparcie restrukturyzacji
przetwórstwa i poprawy marketingu
w produkcji warzywnej
dofinansowanie na ochronę,
rekultywacja i poprawę jakości
gruntów rolnych
rozpoczęcie, lub zwiększenie
produkcji
gospodarstwa rolne
gospodarstwa rolne
gospodarstwa rolne
- 84 -
cd Tabela 20
Rodzaj zabiegu
nr
1
Nazwa
2
nr
3
Nazwa
4
2.2
rozwój produkcji
zwierzęcej w tym
odbudowa stada
bydła
źródła
finansowania
5
SAPARD
ARiMR
środki własne
SAPARD
FFW
SAPARD
2
Poprawa stanu
produkcji rolnej
2.3
Doskonalenie
organizacji rynku i
przetwórstwa
produktów
żywnościowych
zgodnie ze
standardami i
wymogami UE
EFGiOR
forma i zakres finansowania
6
restrukturyzacja produkcji mleka
branżowy program mleczarski
modernizacja gospodarstw
specjalizujących się w produkcji
mleka
kredyty inwestycyjne
wsparcie restrukturyzacji,
przetwórstwa i marketingu owoców i
warzyw
poprawa przetwórstwa i marketingu
artykułów rolnych, oraz
dostosowanie produkcji rolnej do
standardów UE
zakładanie grup producenckich
EFGiOR
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
jednostki/instytucje
realizujące
(współpracujące)
7
gospodarstwa rolne
gospodarstwa rolne
gospodarstwa rolne
gospodarstwa rolne
gospodarstwa rolne
gospodarstwa rolne
skup i przetwórstwo
MRiRW (SPO, PROW)
Urząd Marszałkowski
ARiMR
Urząd Marszałkowski
Starostwo Powiatowe
Urząd Gminy
spodarstwa rolne
grupy producentów
MRiRW (SPO, PROW)
Urząd Marszałkowski
ARiMR
Urząd Marszałkowski
Starostwo Powiatowe
Urząd Gminy
- 85 -
cd Tabela 20
Rodzaj zabiegu
nr
1
Nazwa
2
nr
3
Nazwa
4
źródła
finansowania
5
forma i zakres finansowania
6
dotacje dla młodych rolników w
inwestycjach dotyczących rolnictwa
EFGiOR
2
Poprawa stanu
produkcji rolnej
2.4
Restrukturyzacja i
inwestycje w
gospodarstwach
rolnych
EFGiOR
inwestycje w gospodarstwach
rolnych (budowa, lub remont
budynków, zakup maszyn, nasion,
zwierząt itp.)
wsparcie gospodarstw
niskotowarowych
EFGiOR
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
jednostki/instytucje
realizujące
(współpracujące)
7
gospodarstwa rolne
MRiRW (SPO, PROW)
Urząd Marszałkowski
ARiMR
Urząd Marszałkowski
Starostwo Powiatowe
Urząd Gminy
gospodarstwa rolne
MRiRW (SPO, PROW)
Urząd Marszałkowski
ARiMR
Urząd Marszałkowski
Starostwo Powiatowe
Urząd Gminy
gospodarstwa rolne
MRiRW (SPO, PROW)
Urząd Marszałkowski
ARiMR
Urząd Marszałkowski
Starostwo Powiatowe
Urząd Gminy
- 86 -
cd Tabela 20
Rodzaj zabiegu
nr
1
Nazwa
2
nr
3
3.1
3
Kształtowanie i
ochrona środowiska
przyrodniczego
Nazwa
4
Zalesienia gruntów
marginalnych, oraz
tworzenie systemu
zadrzewień
śródpolnych i
przydrożnych
3.2
Rekultywacja i
kształtowanie
krajobrazu
wiejskiego
3.3
Nawiązanie
współpracy z
sąsiednimi gminami
w celu
wykorzystania
walorów
przyrodniczokrajobrazowych
źródła
finansowania
5
WFOŚiGW
forma i zakres finansowania
6
na podstawie o przeznaczeniu
gruntów rolnych do zalesienia
dotacje na wspieranie zalesień
Fundusz Leśny
gruntów
dotacje na wybrane cele
EKOFUNDUSZ
proekologiczne
ochrona, rekultywacja i poprawa
TFOGR
jakości gruntów rolnych
programy rolno-środowiskowe i
SAPARD
zalesienia gruntów
dostosowanie użytkowania gruntów
do warunków przyrodniczych,
utrzymanie krajobrazu
EFGiOR
cele proekologiczne, turystyka i
rekreacja
jednostki/instytucje
realizujące
(współpracujące)
7
Starostwo Powiatowe
gospodarstwa rolne
dowolne
gospodarstwa rolne
gospodarstwa rolne
gospodarstwa rolne
MRiRW (SPO)
ARiMR
Urząd Marszałkowski
Starostwo Powiatowe
Urząd Gminy
Urząd Gminy
Budżet Gminy
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 87 -
cd Tabela 20
Rodzaj zabiegu
nr
1
3
Nazwa
2
Kształtowanie i
ochrona środowiska
przyrodniczego
nr
3
3.4
Nazwa
4
Wyznaczenie ścieżek
rowerowych, oraz
tras turystycznych i
edukacyjnych w
miejscach
atrakcyjnych na
obszarze gminy, a
także rozwój
związanej z tym
bazy turystycznej
(parkingi, miejsca
biwakowe, punkty
gastronomiczne)
źródła
finansowania
5
EFRWP
FFW
SAPARD
WFOŚiGW
EFGiOR
ARiMR
forma i zakres finansowania
6
przedsięwzięcia inwestycyjne na
terenach wiejskich w zakresie
agroturystyki
inwestycje
inwestycje w dziedzinie
różnicowania obszarów wiejskich
ochrona i kształtowanie środowiska
udostępnienie lasu, urządzenie
miejsc wypoczynku i rekreacji,
modernizacja bazy turystycznej
jednostki/instytucje
realizujące
(współpracujące)
7
Urząd Gminy
Urząd Gminy
Urząd Gminy
Urząd Gminy
Nadleśnictwo
właściciele lasów
MRiRW (SPO)
ARiMR
działalność agroturystyczna w
ramach linii inwestycyjnej
zainteresowani
mieszkańcy
przedsięwzięcia inwestycyjne w
obszarach wiejskich w zakresie
agroturystyki
rozbudowa i adaptacja budynków na
cele agroturystyczne, urządzenie
miejsc do wypoczynku, zakup
sprzętu turystycznego i
rekreacyjnego do działalności
agroturystycznej
zainteresowani
mieszkańcy
ANR
4
Rozwijanie
pozarolniczych
źródeł dochodów
4.1
Tworzenie
możliwości
uzyskania
dodatkowych źródeł
dochodu przez
ludność rolniczą
EFRWP
EFGiOR
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
gospodarstwa rolne
MRiRW (SPO)
ARiMR
Urząd Marszałkowski
Starostwo Powiatowe
Urząd Gminy
- 88 -
cd Tabela 20
Rodzaj zabiegu
nr
1
Nazwa
2
nr
3
4.1
4
Rozwijanie
pozarolniczych
źródeł dochodów
4.2
Nazwa
4
Tworzenie
możliwości
uzyskania
dodatkowych źródeł
dochodu przez
ludność rolniczą
Wykorzystanie
istniejących
budynków po byłych
PGR-ach jako bazy
do prowadzenia
działalności
gospodarczej i
społecznokulturalnej, oraz
modernizacja
obiektów i urządzeń
służących
użyteczności
publicznej
źródła
finansowania
5
forma i zakres finansowania
6
inwestycje w dziedzinie
różnicowania obszarów wiejskich
jednostki/instytucje
realizujące
(współpracujące)
7
zainteresowani
mieszkańcy
SAPARD
ARiMR
ANR
inwestycje służące
zagospodarowaniu budynków po
PGR-ach
sprzedaż nieruchomości rolnych na
raty
środki własne
odnowa wsi, oraz zachowanie
dziedzictwa kulturowego
EFGiOR
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
inwestorzy
inwestorzy
inwestorzy
MRiRW(SPO)
ARiMR
Starostwo Powiatowe
Urząd gminy
- 89 -
7. Wnioski i ważniejsze ustalenia planu urządzeniowo - rolnego
1. Rzeźba terenu gminy jest w niewielkim stopniu zróżnicowana , przechodzi
od obniżeń w części południowo – zachodniej do niewielkich kulminacji morenowych
w okolicach Bukowicy i Zimnej Brzeźnicy (Wzgórza Dałkowskie). W tym kontekście
warunki dla rolnictwa są korzystne.
2. Klimat łagodny z wyraźnie zaznaczonym wpływem mas oceanicznych. Średnia
temperatura roku wynosi 8,4o C, a okresu wegetacyjnego – 14,6o C. Okres wegetacyjny
roślin jest bardzo długi i trwa od 220 do 227 dni. Jego początek przypada na okres
pomiędzy 26 i 31 marca. W całej gminie występuje niedostatek opadów
atmosferycznych. Średnia poniżej 600 mm jest mniejsza niż dla całej Polski.
Na obszarze gminy często występują posuchy.
3. Warunki glebowe, mimo dużego zróżnicowania i mozaikowatości należy uznać
za średnie. W powierzchni gruntów ornych gminy dominują gleby średnie i średniosłabe (klasy IVa i IVb) stanowią 36% ogólnej powierzchni tych gruntów .Mniej jest
gleb najlepszych i dobrych - klasy bonitacyjne II, IIIa, IIIb - prawie 30%. Największe
powierzchnie dobrych gleb występują w środkowo-zachodniej części gminy
w obrębach: Mycielin , Gościszowice i Niegosławice.
4. Wskaźnik lesistości, 22% jest nieco mniejszy niż średnia dla Polski.
5.Na terenie gminy znajdują się obszary, które ze względu na swoje walory
przyrodnicze i krajoznawcze są prawnie chronione : obszar specjalnej ochrony ptaków
Natura 2000 – obręb Przecław
6. Ludność wiejską cechuje dominacja osób z wykształceniem zawodowym
i podstawowym. Jest to zjawisko bardzo niekorzystne, gdyż w świetle zmian
czekających wieś, ta grupa ludzi ma mniejsze szanse przystosowania się do nowych
warunków społeczno - gospodarczych.
7. Najważniejszymi do rozwiązania problemami mieszkańców wsi są obecnie: podniesienie ogólnego poziomu wykształcenia
- tworzenie nowych miejsc pracy w otoczeniu rolnictwa - w tym w sferze wypoczynku i
rekreacji.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 90 -
8. Wskaźnik powierzchni użytków rolnych w gminie wynosi 64,36% i przewyższa
średnią dla kraju oraz woj. lubuskiego. Tereny o zdecydowanej przewadze użytków
rolnych od 70% do 90%, występują w obrębach Gościszowie , Niegosławice , Mycielin
i Rudziny.
9. Mały udział sadów na całym obszarze gminy spowodowany jest niską opłacalnością
produkcji, wynikającej z wysokich kosztów założenia sadu i całego cyklu
produkcyjnego oraz niską ceną zbytu towarów.
10. Większość gruntów należy do sektora publicznego – 55,3% powierzchni. Są to
tereny po byłych kombinatach rolnych, obecnie pod zarządem Agencji Nieruchomości
Rolnych i Administracji Lasów Państwowych.
11. W sektorze prywatnym dominują grunty gospodarstw indywidualnych – 41,3%
powierzchni gminy. Najliczniej występują w Gościszowicach
i Niegosławicach , gdzie zajmują od 60% do 80% powierzchni.
,
Mycielinie
12. Średnia powierzchnia indywidualnego gospodarstwa rolnego w gminie (grunty
własne i dzierżawione) wynosi 11 ha i jest ona większa od średniej krajowej.
Ogółem w skali gminy dzierżawionych gruntów jest 1685,8 ha, i wszystkie te grunty
pozyskuje się od ANR.
13. Stan rowów melioracyjnych w większości wsi jest zły. Są one zarośnięte
i zamulone, co w znacznym stopniu utrudnia spełnianie funkcji regulacji stosunków
wodnych w rozłogach. Sieć drenarska (w większości poniemiecka) wymaga lokalnie
pilnej renowacji lub odbudowy.
14. Duża część dróg transportu rolnego (około 49%) znajduje się w złym stanie
technicznym. Wymagają pilnej odbudowy i ulepszenia nawierzchni - dotyczy to całego
obszaru gminy.
15. Proponowany rozwój funkcji turystycznej i rekreacyjnej w regionie oraz tworzenie
sprzyjającego klimatu dla działań z zakresu ekologii i ochrony przyrody można
osiągnąć przez:
- wytyczenie ścieżek rowerowych w oparciu o sieć dróg lokalnych , łączących miejsca
atrakcyjne przyrodniczo i krajobrazowo,
- upowszechnienie informacji o miejscach i obiektach atrakcyjnych turystycznie.
16. Poprawę struktury obszarowej gospodarstw można osiągnąć poprzez stymulację
i wspieranie następujących działań :
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 91 -
- stworzenie warunków ekonomicznych sprzyjających powstawaniu innych niż rolnicze
źródeł dochodu dla małych , nierentownych gospodarstw odchodzących od pracy
w rolnictwie.
- korzystanie przez rolników z systemu rent strukturalnych
- pozyskanie gruntów na powiększenie gospodarstw z zasobu ANR
- prowadzenie prac urządzeniowo-rolnych
17. Przebudowy lub modernizacji wymaga w sumie 186,2 km dróg transportu rolnego.
Poprawi to znacznie dostępność do rozłogu pól i ułatwi komunikację między
jednostkami osadniczymi. W trakcie przebudowy dróg w miarę potrzeb należy
uzupełniać istniejące i zakładać nowe ciągi zadrzewień przydrożnych , odpowiednio
dobranym składem gatunkowym drzew.
18. W celu ochrony najlepszych obszarów produkcji rolnej , należy zachować grunty
o najwyższej klasie bonitacji w dotychczasowym użytkowaniu. Postulat ten powinien
mieć odzwierciedlenie w planie zagospodarowania przestrzennego.
19. Realizacja ustaleń planu urządzeniowo – rolnego będzie wymagała pozyskiwania
środków finansowania z budżetu państwa i celowych funduszy pomocowych.
20. Do zalesienia wytypowano obszary we wszystkich obrębach o łącznej powierzchni
782,78 ha. Przyczyni się to do uporządkowania rolniczej przestrzeni produkcyjnej ,
zagospodarowania ziemi słabej i nie użytkowanej. Polepszy się ustawowy system dopłat
do zalesień.
Plan urządzeniowo – rolny gminy Niegosławice
- 92 -

Podobne dokumenty