tematy na ustną część egzaminu maturalnego z języka polskiego

TEMATY NA USTNĄ CZĘŚĆ EGZAMINU
MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO
ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH W KRZESZOWICACH
rok szkolny 2010/2011
I.
LITERATURA
1. Przedstaw ideały rycerskie na wybranych tekstach literackich z różnych epok.
2. Twórczość Jana Kochanowskiego w tradycji literackiej późniejszych epok.
Dokonaj analizy i interpretacji wybranych utworów.
3. Przedstaw funkcjonowanie motywów biblijnych i antycznych w twórczości Jana
Kochanowskiego.
4. Omów sposoby realizacji i funkcje motywu apokalipsy w literaturze różnych epok.
5. Uroda i brzydota świata jako temat literacki. Omów na wybranych przykładach.
6. Przedstaw związki literatury i filozofii. Przeanalizuj kilka wybranych utworów.
7. Parabola jako sposób opisywania prawideł świata. Omów na podstawie wybranych
utworów.
8. Motyw wędrówki w literaturze. Omów różne wersje i funkcje w wybranych utworach.
9. Obrzędy i obyczaje ludowe w literaturze – omów sposoby ich przedstawiania i funkcje
w wybranych utworach literackich.
10. Omów realizacje i funkcje motywu tańca i zabawy w wybranych utworach literackich.
11. Porównaj światopogląd człowieka renesansu i baroku, odwołując się do wybranych
utworów z literatury.
12. Jakie były poglądy ludzi oświecenia na naturę ludzką? Omów problem na przykładach
wybranych utworów.
13. Różne obrazy przyrody w literaturze. Przedstaw sposoby ich kreowania i funkcje
w wybranych utworach.
14. Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej. Scharakteryzuj sposoby kreowania takich
bohaterów w utworach różnych epok.
15. Analizując celowo dobrane utwory polskie i obce, scharakteryzuj awangardowy dramat
XX wieku.
16. Przedstaw kreacje bohaterów, którzy doświadczyli okrucieństwa II wojny światowej
i próbują odbudować system wartości.
17. Groteska jako sposób wyrażenia w literaturze tragiczności świata.
Omów na przykładach wybranych utworów.
18. Rozważ, na podstawie wybranych utworów, w jaki sposób uczucia determinują
postępowanie, bądź zachowanie bohaterów literackich.
19. Biografia jako klucz do odczytywania twórczości pisarza. Rozwiń temat na wybranych
przykładach z literatury.
20. Zjawy, duchy, sny, wizje… - określ, jaką funkcję pełnią one w wybranych przez Ciebie
utworach literackich różnych epok.
-1-
21. Jak zostali ukazani Żydzi w literaturze polskiej? Omów zagadnienie, odwołując się
do wybranych utworów literackich.
22. Omów realizację i sposoby funkcjonowania motywu cierpienia w literaturze
XIX i XX wieku. Odwołaj się do wybranych przykładów.
23. Wizje państw totalitarnych w literaturze współczesnej. Omów temat odwołując się
do wybranych przykładów literackich.
24. Portret inteligenta i jego rola w życiu społecznym. Zaprezentuj i porównaj bohaterów
wybranych utworów.
25. Motyw domu rodzinnego w literaturze. Omów jego funkcje i sposób przedstawienia
na podstawie wybranych utworów literackich.
26. Tytuł, motto, ostatnia scena jako klucze do interpretacji dzieła. Omów na wybranych
przykładach.
27. Określ odmiany, funkcje i związki z dziejami narodu polskich pieśni narodowych.
Odwołaj się do wybranych utworów literackich.
28. Dramat polskiego emigranta w literaturze. Przedstaw i porównaj wybrane postacie,
opierając się na wybranych przykładach z literatury.
29. Bohater tragiczny w literaturze różnych epok. Przedstaw i porównaj wybrane postacie,
odwołując się do przykładów literackich.
30. Żywotność tradycji romantycznej w literaturze następnych epok. Omów na wybranych
przykładach.
31. Zanalizuj funkcję komizmu i satyry na przykładzie wybranych utworów literackich.
32. Literackie wizje młodości, jej doświadczeń i dążeń w ocenie współczesnej młodzieży.
Rozwiń temat wykorzystując poznane utwory.
33. Kobiety w literaturze, ich marzenia, dążenia i postawy w zderzeniu z rzeczywistością.
Scharakteryzuj i porównaj wybrane postacie literackie.
34. Do jakich refleksji na temat władzy skłania Cię lektura wybranych tekstów literackich?
35. Sarmaci i ich spadkobiercy. Scharakteryzuj i porównaj wybranych bohaterów
literackich.
36. Literatura faktu. Analiza i interpretacja tego zjawiska kulturowego XX wieku
na wybranych przykładach.
37. Relacje między człowiekiem i Bogiem w literaturze. Przeanalizuj i porównaj różne
ujęcia tego tematu w wybranych utworach literackich.
38. Historia jako temat i jako pretekst w literaturze XIX i XX wieku. Przeanalizuj wybrane
utwory.
39. Porównaj sposoby kreowania wizerunku Polaków w wybranych utworach literackich
różnych epok.
-2-
40. Rewolucja w literaturze. Jak różni pisarze przedstawiali i oceniali to zjawisko
społeczne?
41. Przedstaw i porównaj postawy więźniów w hitlerowskich obozach zagłady
i sowieckich łagrach, odwołując się do wybranych utworów.
42. Wina i odpowiedzialność w życiu bohaterów literackich. Scharakteryzuj i porównaj
wybrane postacie, opierając się na wybranych przykładach literackich.
43. Analizując wybrane utwory z różnych epok, przedstaw literackie i filozoficzne
koncepcje szczęścia.
44. Motyw wojny w literaturze różnych epok. Zanalizuj i porównaj wybrane utwory.
45. Powstania narodowe i konspiracje jako temat literatury polskiej. Rozwiń zagadnienie,
odwołując się do wybranych przykładów.
46. Jednostka wobec zbiorowości w ujęciu twórców dwóch wybranych epok.
Rozważ problem na wybranych przykładach.
47. Artysta jako bohater literacki. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
48. Przeprowadź analizę porównawczą twórczości dwóch poetów należących
do pokolenia Kolumbów.
49. Na przykładzie utworów z różnych epok zaprezentuj sposoby rozumienia roli pisarza
i literatury narodowej.
50. Motywy antyczne w literaturze rożnych epok. Omów realizację i sposoby ich
funkcjonowania w wybranych utworach.
-3-
II.
ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI
1. Wyjaśnij termin humanizm renesansowy, odwołując się do wybranych utworów
literackich oraz dzieł plastycznych, które powstały w tej epoce.
2. Zaprezentuj ujęcia Sądu Ostatecznego w literaturze i sztuce. Dokonaj analizy
wybranych utworów różnych dziedzin sztuki.
3. W jaki sposób literatura i sztuka romantyzmu przedstawia bohaterstwo?
Odpowiedz na podstawie wybranych dzieł literackich i malarskich.
4. Obraz wsi jako przestrzeni życiowej. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł
literackich i innych.
5. Sztuka wobec niewyrażalnego. Na wybranych przykładach zinterpretuj symbol jako
środek wyrazu w poezji i malarstwie.
6. Język filmu i język literatury. Porównaj dzieło literackie i jego filmową adaptację.
7. Folklor jako inspiracja dla sztuki i literatury. Przedstaw wybrane obyczaje i obrzędy
ludowe na przykładach.
8. Krajobraz jako motyw sztuki i literatury. Przedstaw jego funkcjonowanie w wybranych
przykładach.
9. Przedstaw i porównaj różne sposoby ujęcia motywu miłości rodzicielskiej w literaturze
i sztuce.
10. Teatralne realizacje dzieł klasyków. Zanalizuj i oceń wybrane spektakle teatralne.
11. Przywołując wybrane przykłady, rozważ rolę inspiracji biblijnych we współczesnej
literaturze i sztuce.
12. Na podstawie wybranych dzieł literackich i malarskich scharakteryzuj i porównaj
techniki artystyczne: impresjonistyczną i ekspresjonistyczną oraz charakterystyczne
dla nich środki wyrazu.
13. Bohater literacki a jego filmowa kreacja. Przedstaw zagadnienie na wybranych
przykładach.
14. Artystyczne interpretacje historii w literaturze i malarstwie (np. H. Sienkiewicz
i J. Matejko). Dokonaj analizy porównawczej dzieł.
15. Na wybranych przykładach przedstaw alegoryzm jako prąd artystyczny w literaturze
i sztuce.
16. Na wybranych przykładach przedstaw różnorodne ujęcia motywu pożegnania
w literaturze i sztuce.
17. Ujęcie motywu macierzyństwa w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie na wybranych
przykładach.
18. Powstania narodowe w literaturze, malarstwie i filmie. Zaprezentuj ujęcie tego tematu
w wybranych przykładach.
-4-
19. Na wybranych przykładach przedstaw funkcjonowanie motywu śmierci w literaturze
i sztuce.
20. Na wybranych przykładach zaprezentuj plastyczne i literackie przedstawienia Arkadii.
21. Mity jako ważne tworzywo literatury. Wskaż i scharakteryzuj to zjawisko odwołując się
do wybranych przykładów literackich i plastycznych.
22. Miłość w epoce romantyzmu. Zaprezentuj jej ujęcie odwołując się do wybranych
przykładów literackich i plastycznych.
23. Motyw Ikara w literaturze i sztuce. Przedstaw temat na wybranych przykładach
literackich i plastycznych.
24. Motyw anioła w literaturze i innych dziedzinach sztuki (malarstwo, rzeźba, film).
Zaprezentuj ujęcie tego tematu w wybranych przykładach.
25. Symbol w literaturze i sztuce młodopolskiej. Omów zagadnienia na wybranych
przykładach.
26. Motyw gór w literaturze i sztuce. Przedstaw temat na wybranych przykładach
literackich i plastycznych.
III. JĘZYK
1. Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich. Uwzględnij cechy ujawniające
ich przynależność środowiskową i charakter.
2. Komizm słowny i sposoby jego realizacji w wybranych utworach różnych autorów.
Rozwiń temat, analizując wybrane przykłady.
3. Scharakteryzuj różne typy stylizacji językowej i ich funkcje na przykładach wybranych
utworów literackich.
4. Funkcje stylizacji modlitewnych w literaturze różnych epok. Omów na przykładach.
5. Dokonując analizy językowej różnych reklam, wyjaśnij, jaki obraz świata one kreują.
6. Dokonując analizy przykładów, scharakteryzuj język wybranego środowiska
społecznego.
7. O sztuce przemawiania. Scharakteryzuj styl retoryczny na przykładach wybranych
tekstów literatury renesansu, baroku i oświecenia.
8. Wpływ mitologii i Biblii na frazeologię i słownictwo języka polskiego.
Zanalizuj celowo wybrany materiał.
9. Analizując wybrane przykłady, omów problem i oceń zasadność najnowszych
zapożyczeń w języku polskim.
10. Odwołując się do wybranych przykładów, omów funkcje mowy potocznej jako
tworzywa literatury.
-5-