Jak PROW zmienia śląską wieś
Transkrypt
Jak PROW zmienia śląską wieś
JAK PROW ZMIENIA ŚLĄSKĄ WIEŚ EGZEMPLARZ BEZPŁATNY Prezentacja wybranych projektów zrealizowanych w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 w województwie śląskim Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich „Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.” Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Instytucja odpowiedzialna za treść publikacji – Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Instytucja Zarządzająca PROW 2007-2013 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Szanowni Czytelnicy, Śląska wieś w ostatnich latach zmieniła się nie do poznania. Stała się nowoczesna i europejska. Wzbogaciła się o nowe świetlice, place zabaw i boiska, a liczne obiekty sakralne i zabytkowe odzyskały dawny blask. Wiele spośród przeprowadzonych inwestycji nie byłoby możliwe do realizacji, gdyby nie środki pozyskane z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Większość dotacji, jaka przyznana została naszemu regionowi na lata 2007-2013, została już rozdysponowana. Od początku realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich samorząd województwa śląskiego podpisał ponad 1350 umów z beneficjentami o łącznej wartości dofinansowania ponad 414 mln zł. Jest to najlepszy dowód na to, że włodarze wiejskich i miejsko-wiejskich gmin dostrzegli możliwości, jakie dają unijne dotacje i dzięki nim odmienili oblicze śląskiej wsi. Poprawiła się nie tylko jakość życia mieszkańców, ale wzrosła też atrakcyjność turystyczna i rekreacyjna miejscowości, a lokalne zwyczaje i tradycje znów stały się częścią zbiorowej tożsamości mieszkańców. Wielkimi krokami zbliżamy się do końca obecnego okresu programowania. Z wielką przyjemnością zapraszam więc Państwa do lektury niniejszego albumu, w którym zaprezentowane zostały najciekawsze i najbardziej użyteczne projekty zrealizowane w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi”. Wszystkie zakończone do tej pory inwestycje sprawiają, że nasza wieś pięknieje, zmienia się na lepsze. Nie udałoby się to, gdyby nie konkretni ludzie, którym na sercu leżał los ich miejscowości. W publikacji przyjrzeć się możemy konkretnym przedsięwzięciom, które uatrakcyjniły śląską wieś i zmodernizowały istniejącą infrastrukturę. Mam nadzieję, że album stanie się dla Państwa cennym źródłem inspiracji przy inicjowaniu projektów w kolejnym okresie programowania na lata 2014-2020. Adam Matusiewicz Marszałek Województwa Śląskiego Działanie „Odnowa i rozwój wsi” Działanie „Odnowa i rozwój wsi” realizowane jest w ramach Osi 3 „Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Głównym celem tego działania jest poprawa jakości życia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. Ponadto działanie to umożliwia rozwój tożsamości społeczności wiejskiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich oraz wpływa na wzrost atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej obszarów wiejskich. Beneficjentami pomocy finansowej z działania „Odnowa i rozwój wsi” są gminy wiejskie, gminy miejsko-wiejskie do 5 000 mieszkańców i gminy miejskie (z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 000 mieszkańców), a także instytucje kultury, dla których organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego, kościoły lub inne związki wyznaniowe oraz organizacje pozarządowe mające status organizacji pożytku publicznego (w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie). Środki finansowe pozyskane w ramach działania mogły zostać przeznaczone na: – budowę, przebudowę, remont lub wyposażenie obiektów pełniących funkcje publiczne, społeczno-kulturalne, rekreacyjne i sportowe oraz służące promocji obszarów wiejskich, w tym propagowaniu i zachowaniu dziedzictwa historycznego, tradycji, sztuki oraz kultury; – kształtowanie obszaru przestrzeni publicznej; – budowę lub przebudowę infrastruktury związanej z rozwojem funkcji turystycznych, sportowych lub społeczno-kulturalnych; – zakup obiektów charakterystycznych dla tradycji budownictwa w danym regionie, w tym budynków będących zabytkami, z przeznaczeniem na cele publiczne; – odnawianie, eksponowanie lub konserwację lokalnych pomników historycznych, budynków będących zabytkami lub miejsc pamięci; – kultywowanie tradycji społeczności lokalnej oraz tradycyjnych zawodów. Pomoc finansowa ma formę refundacji części kosztów kwalifikowalnych projektu. Maksymalna wysokość pomocy na realizację projektów w jednej miejscowości wynosiła 500 000 zł w okresie realizacji PROW 2007-2013. Wielkość pomocy przyznanej na realizację jednego projektu nie może być niższa niż 25 000 zł. Poziom pomocy finansowej z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich wynosił maksymalnie 75% kosztów kwalifikowalnych projektu. Pozostałe 25% kosztów musiało pochodzić ze środków własnych beneficjenta. Dzięki inwestycjom realizowanym w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” udaje się odnowić zabytkową zabudowę charakterystyczną dla tradycyjnego budownictwa wiejskiego, zmodernizować przestrzeń publiczną (chodniki, place zabaw, parki, rynki itp.) oraz unowocześnić i wyposażyć obiekty kultury, placówki sportowe i rekreacyjne, jak również wspierać projekty związane z infrastrukturą turystyczną i promocją regionu. Kształtowanie przestrzeni publicznej PROW 2007-2013 ZAGOSPODAROWANIE TERENU PRZED CENTRUM MISYJNYM POBRES Beneficjent: Zgromadzenie Misjonarek św. Antoniego Marii Klareta Całkowita wartość projektu: 299 871,08 zł Wysokość dofinansowania: 218 673,53 zł Pomysł był prosty – stworzyć miejsce, do którego każdy będzie mógł przyjść po pomoc i wsparcie. Szlachetne przedsięwzięcie zainicjowało Zgromadzenie Sióstr Misjonarek Klaretynek. Dzięki zaangażowaniu i wsparciu lokalnej społeczności, budowa Centrum Misyjnego „Pobres” w Aleksandrii rozpoczęła się w 2007 roku. Obecnie jest to jeden z najlepiej prosperujących, wielofunkcyjnych ośrodków w okolicy, gdzie można bezpłatnie uzyskać poradę prawną, rodzinną, i pedagogiczno-psychologiczną. W Centrum odbywają się zajęcia dla dzieci, młodzieży oraz warsztaty dla osób starszych i niepełnosprawnych. Siostry organizują także spotkania dla osób bezrobotnych i uzależnionych od alkoholu, narkotyków. Niedawno zgromadzenie pozyskało środki unijne na inwestycję, która polegała na zagospodarowaniu terenu przed Centrum. Prace obejmowały wybudowanie chodnika i parkingu. Postawiono także ogrodzenie, które zapewnia bezpieczeństwo dzieciom uczęszczającym na zajęcia prowadzone przez siostry. Znalazło się również miejsce na pas zieleni, na którym posadzono krzewy ozdobne i drzewka iglaste. Zainstalowano także oświetlenie zewnętrzne. Inwestycja bez wątpienia przyczyniła się podniesienia atrakcyjności Aleksandrii, a Centrum „Pobres” trwale wpisało się w jej krajobraz. Realizacja projektu trwała od kwietnia 2009 r. do lutego 2011 r. Mieczysław Chudzik, radny powiatu częstochowskiego: – Realizacja projektu przyczyniła się do podniesienia atrakcyjności naszej miejscowości oraz poprawy infrastruktury i bezpieczeństwa wszystkich mieszkańców. 7 KSZTAŁTOWANIE PRZESTRZENI PUBLICZNEJ REWITALIZACJA TERENU PO ROLNICZEJ SPÓŁDZIELNI PRODUKCYJNEJ W ROGOŹNIKU OBEJMUJĄCA: 1) WYBURZENIE I ROZBIÓRKĘ ISTNIEJĄCYCH NA NIERUCHOMOŚCI BUDYNKÓW POPRODUKCYJNYCH, 2) BUDOWĘ PLACU PARKINGOWEGO, 3) BUDOWĘ CHODNIKÓW, 4) URZĄDZENIE „MINIPARKU”, 5) ZAKUP MATERIAŁU SIEWNEGO I NASADZENIOWEGO ROŚLIN WIELOLETNICH, 6) ZAKUP SPRZĘTU, MATERIAŁÓW I USŁUG Beneficjent: Gmina Bobrowniki Całkowita wartość projektu: 297 355,46 zł Wysokość dofinansowania: 182 800,00 zł Niedzielne popołudnia mieszkańcy Rogoźnika zazwyczaj spędzali w sąsiednich miejscowościach. W gminie nie było dobrego miejsca, gdzie mogliby spacerować czy urządzać rodzinne pikniki. Jednak dzięki środkom unijnym udało się to zmienić. W ramach projektu, który zakładał rewitalizację terenu po Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej, powstało miejsce przez miejscowych nazywane miniparkiem. Prace podzielono na kilka etapów. W pierwszej kolejności wyburzono stare, grożące zawaleniem zabudowania. Następnie wyrównano teren, wytyczono i utwardzono alejki. Dla podniesienia walorów estetycznych zamontowano elementy małej architektury. Posadzono także drzewa i krzewy ozdobne. W efekcie powstało idealne miejsce dla rodzinnego wypoczynku, uprawiania nordic walkingu czy jazdy na rowerze. W nowym parku odbywają się także wystawy lokalnych twórców oraz zajęcia jogi. Niedaleko powstał funkcjonalny parking. Realizacja projektu trwała od lipca 2008 do sierpnia 2010 roku. Mariusz Pawełczyk, mieszkaniec gminy Bobrowniki: – Cieszę się, że tak zaniedbany teren został uporządkowany. Od tej pory mieszkańcy mają możliwość wypoczynku w miłych i bezpiecznych warunkach. 8 PROW 2007-2013 PRZEBUDOWA PŁYTY RYNKU W MIEJSCOWOŚCI ZŁOTY POTOK – II ETAP Beneficjent: Gmina Janów Całkowita wartość projektu: 642 224,20 zł Wysokość dofinansowania: 220 859,44 zł Rynek w Złotym Potoku niedaleko Janowa zyskał nowe oblicze. Stało się to za sprawą środków unijnych, które gmina pozyskała na ten cel. Efekt? Nowy rynek zachwyca nie tylko miejscowych, lecz również turystów, dla których Złoty Potok jest jednym z przystanków w podróży po Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. W jego centralnym punkcie znajduje się przepiękna studnia z wapienia, drewna i metalu, z sześciokątnym dachem, który od wewnątrz ozdobiony jest sześcioma herbami właścicieli złotopotockich dóbr. Od studni „płynie” potok, wykonany z niebieskiej matowej kostki brukowej i błyszczącego granatowego granitu, który w słońcu mieni się srebrnymi refleksami. Na wybrukowanym placu stanęły ławeczki dla turystów. Pojawiły się też nowe drzewa, w tym wielka choinka, którą na święta będzie można ozdabiać. Rynek zyskał Aneta Kozuń, mieszkanka Janowa: również nowe oświetlenie. – Projekt spowodował wzrost Wprowadzono słupy oświetlezainteresowania historią regionu nie tylko niowe, świetlne pachołki, podu przyjeżdżających turystów, ale i samych świetlenie iluminacyjne drzew. Estetyki dopełnia maszt flagomieszkańców, którzy do tej pory niewiele wy i ozdobny hydrant wodowiedzieli o swojej miejscowości. ciągowy. Realizacja projektu zakończyła się w 2010 roku. 9 KSZTAŁTOWANIE PRZESTRZENI PUBLICZNEJ BUDOWA CHODNIKA, ZATOKI AUTOBUSOWEJ I PARKINGÓW W CENTRUM MIEJSCOWOŚCI ZAJĄCZKI PIERWSZE Beneficjent: Gmina Krzepice Całkowita wartość projektu: 363 025,12 zł Wysokość dofinansowania: 223 171,00 zł Zajączki Pierwsze, niedaleko Krzepic w powiecie kłobuckim, są doskonałym przykładem, w jaki sposób dbać o bezpieczeństwo mieszkańców. Przez centrum wsi przebiega droga o dużym natężeniu ruchu. Do tej pory w gminie brakowało miejsc parkingowych. Kierowcy parkowali samochody na poboczu, stwarzając tym samym zagrożenie dla pozostałych uczestników ruchu. To się jednak zmieniło. Dzięki unijnej dotacji udało się wybudować chodnik z pasem zieleni po południowej stronie jezdni. Od tej pory rodzice, których dzieci chodzą tą drogą do szkoły, mają pewność, że ich pociechom nie zagraża niebezpieczeństwo. Dodatkowo wybudowano również dwa duże parkingi w pobliżu kościoła i szkoły podstawowej. W ramach projektu powstała także zatoka autobusowa. Bez wątpienia inwestycja przyczyniła się do poprawy walorów estetycznych miejscowości. Realizacja projektu trwała rok i zakończyła się w październiku 2010 roku. Krystian Kotynia, burmistrz Krzepic: – Realizacja projektu pozytywnie wpłynęła na naszą miejscowość. Dzięki nowym miejscom parkingowym mieszkańcy mają zapewniony lepszy dostęp do obiektów użyteczności publicznej. 10 PROW 2007-2013 MODERNIZACJA PRZESTRZENI PUBLICZNEJ CELEM ZASPOKAJANIA POTRZEB SPOŁECZNYCH MIESZKAŃCÓW WSI ZARĘBICE Beneficjent: Gmina Przyrów Całkowita wartość projektu: 919 000,90 zł Wysokość dofinansowania: 500 000,00 zł Położone czterdzieści kilometrów od Częstochowy Zarębice zmieniają się nie do poznania. Gmina realizuje wiele inwestycji, które podnoszą standard życia mieszkańców. W ostatnim czasie w Zarębicach powstało prawie pięć tysięcy metrów kwadratowych chodników. Przedsięwzięcie, które poprawiło bezpieczeństwo mieszkańców, udało się zrealizować dzięki środkom unijnym. W ramach projektu wybudowano także nową zatokę autobusową, dzięki której pasażerowie mogą spokojnie oczekiwać na przyjazd swojego autobusu. Nie zapomniano także o najmłodszych mieszkańcach. Do ich dyspozycji oddano nowoczesny i bezpieczny plac zabaw. Obiekt wyposażony jest w kolorowe huśtawki, minizamek, sprężynowce, karuzelę, piaskownicę i zjeżdżalnie. Projekt realizowany był od października 2009 roku do grudnia 2010 roku. Monika Połomska, mieszkanka Przyrowa: – Do tej pory w Zarębicach brakowało porządnych chodników. Dzięki inwestycji bezpieczeństwo pieszych poprawiło się. 11 KSZTAŁTOWANIE PRZESTRZENI PUBLICZNEJ ZAGOSPODAROWANIE CENTRUM WSI PRZYSTAJŃ NA PLAC PARKINGOWY WRAZ Z TERENEM ZIELENI I MIEJSCEM WYPOCZYNKU Beneficjent: Gmina Przystajń Całkowita wartość projektu: 275 673,51 zł Wysokość dofinansowania: 165 880,00 zł Henryk Kluba był wybitnym reżyserem i aktorem. Przez długie lata piastował urząd rektora Łódzkiej Szkoły Filmowej. Przyszedł na świat nieopodal Częstochowy, w niewielkiej miejscowości Przystajń, z którą czuł się silnie związany. Aby uhonorować pamięć reżysera, mieszkańcy postanowili nazwać jego imieniem nowy skwer w centrum Przystajni. Skwer nawiązuje do świata filmu – alejki symbolizują szpulę filmową, a rabatki z zielenią przypominają taśmę filmową. Wokół posadzono drzewa i krzewy ozdobne. Estetyki dopełniają elementy małej architektury. Nie da się ukryć, że centrum Przystajni odżyło! Stało się miejscem spacerów i weekendowego relaksu. W cieplejsze popołudnia na ławkach można spotkać rodziców z dziećmi, starszych a także zakochane pary. W ramach projektu wykonano również trzydzieści miejsc parkingowych, przeznaczonych dla mieszkańców i licznie odwiedzających Przystajń turystów. Realizacja projektu zakończyła się w lipcu 2010 roku. 12 Bogusław Leszczyński, sekretarz gminy Przystajń: – Dzięki inwestycji w naszej gminie zwiększyła się liczba miejsc parkingowych, których do tej pory brakowało. Poprawiło się także bezpieczeństwo mieszkańców. PROW 2007-2013 ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENI PUBLICZNEJ WOKÓŁ KOŚCIOŁA PARAFIALNEGO PW. ŚW. MIKOŁAJA W TRUSKOLASACH Beneficjent: Parafia pw. św. Mikołaja w Truskolasach Całkowita wartość projektu: 265 490,21 zł Wysokość dofinansowania: 199 117,00 zł Truskolasy to niewielka miejscowość położona w powiecie kłobuckim. Znajdujący się tu barokowy kościół pw. św. Mikołaja pochodzi z 1737 roku. To w nim można podziwiać słynący z cudów obraz Matki Boskiej Truskolaskiej. W świątyni, która znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa śląskiego, prace remontowe trwały kilka lat. Zabytkowy kościółek zyskał dawny blask – wymieniony został cały dach i drewniane ściany. Odrestaurowano ołtarze i rzeźby. Dla zwiększenia bezpieczeństwa zainstalowano czujki przeciwpożarowe. W ostatnim czasie parafia pozyskała również środki unijne na inwestycję, która polegała na uporządkowaniu otoczenia kościoła. Prace obejmowały przebudowę parkingu i drogi dojazdowej, ułatwiając dostęp do świątyni mieszkańcom i turystom. Na nowo wy- Andrzej Matuszczyk, Fundacja Wspólna Sprawa: – Starania proboszcza i zaangażowanie mieszkańców zostały nagrodzone. Udało się uratować zabytkowy kościół i przywrócić należny mu blask. tyczono alejki wokół kościoła tak, aby uwydatnić jego wyjątkowe piękno. Powstały również dojścia do okolicznych kapliczek i elementy małej architektury, dzięki czemu spacer w przykościelnym parku to prawdziwa przyjemność. Projekt był realizowany od października 2009 r. do sierpnia 2012 r. 13 KSZTAŁTOWANIE PRZESTRZENI PUBLICZNEJ MODERNIZACJA PRZESTRZENI REKREACYJNO-SPORTOWEJ MIEJSCOWOŚCI WIELOWIEŚ Beneficjent: Gmina Wielowieś Całkowita wartość projektu: 767 928,91 zł Wysokość dofinansowania: 439 241,00 zł Zespół pałacowo-parkowy w Wielowsi jest jedną z atrakcji turystycznych w powiecie gliwickim. Pałac został zbudowany w 1748 roku dla hrabiego Verdugo. Otoczony pięknym parkiem, jest miejscem chętnie odwiedzanym przez turystów i mieszkańców. Niedawno zakończyła się inwestycja, której celem była rewitalizacja parku. Przebudowano alejki, zainstalowano oświetlenie i elementy małej architektury. Realizacja projektu przyczyniła się nie tylko do wzrostu atrakcyjności parku, ale dzięki oświetlonym chodnikom zwiększyło się również bezpieczeństwo mieszkańców, którzy wieczorami chodzą na długie spacery oraz uprawiają jogging. Przed pałacem, w którym mieści się obecnie Urząd Gminy, wybudowano drogę dojazdową wraz z miejscami parkingowymi. Najmłodszym mieszkańcom oddano do dyspozycji nowy i bezpieczny plac zabaw. W ramach projektu zmodernizowano również miejscowe boisko. Wcześniej jego stan pozostawiał wiele do życzenia. Teraz boisko stało się miejscem nie tylko szkolenia młodzieży i rozgrywek sportowych, ale również doskonałym miejscem organizacji festynów, zabaw i imprez rekreacyjnych. Realizacja projektu zakończyła się w grudniu 2009 roku. Krzysztof Kocot, mieszkaniec Wielowsi: Realizacja projektu wpłynęła na wzrost atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej gminy. Umożliwiła rozwój bazy rekreacyjnowypoczynkowej, zachęcając tym samym do aktywnego wypoczynku wszystkich mieszkańców. 14 PROW 2007-2013 BUDOWA ZAGRODY ŚLĄSKIEJ WRAZ Z PARKINGAMI I MINIAMFITEATREM W GOSTYNI PRZY UL. PSZCZYŃSKIEJ Beneficjent: Gmina Wyry Całkowita wartość projektu: 1 149 678,16 zł Wysokość dofinansowania: 371 371,55 zł Przez wiele lat mieszkańcy Gostyni w powiecie mikołowskim narzekali na brak miejsca, gdzie mogliby spędzać wolne popołudnia i weekendy. Sytuacja zmieniła się w drugiej połowie 2011 roku, kiedy do użytku oddano Zagrodę Śląską, która błyskawicznie stała się najczęściej i najchętniej odwiedzanym miejscem w Gostyni. Nowy obiekt usytuowany w bezpośrednim sąsiedztwie Domu Kultury, zadowolił nawet najbardziej wymagających gostynian. W Zagrodzie Śląskiej odbywają się imprezy o charakterze lokalnym: gminne dożynki, „Jarmark Adwentowy”, pikniki rodzinne, festyny. Organizowane są również konkursy o zasięgu regionalnym, jak na przykład Wojewódzki Zlot Orkiestr Dętych „Ambitus”. Natomiast w ciągu roku szkolnego odbywają się tam występy artystyczne podopiecznych domu kultury, przedszkolaków i uczniów szkoły podstawowej. Zadaszona scena stwarza warunki do realizacji form teatralnych, przedstawień i koncertów. Ogrodzenie całego obiektu pełni dodatkowo funkcję ekranów akustycznych. W ramach projektu powstał także efektowny grill z ceramicznej cegły i funkcjonalny parking. Projekt był realizowany od października 2009 r. do sierpnia 2011 r. Jolanta Rynkiewicz-Kotwasińska, dyrektor Domu Kultury w Gostyni: – Zagroda wzbogaca dotychczasową działalność lokalnych instytucji. Umożliwia mieszkańcom swobodne uczestnictwo w wydarzeniach kulturalnych. 15 Obiekty społeczno-kulturalne PROW 2007-2013 REMONT POMIESZCZEŃ W BUDYNKU PRZY UL. ŻAGANA W GÓRKACH WIELKICH Z PRZEZNACZENIEM NA CELE SPOŁECZNO-KULTURALNE Benficjent: Gmina Brenna Całkowita wartość projektu: 285 760,47 zł Wysokość dofinansowania: 110 703,00 zł Wystawy plastyczne, spotkania, wspólne przyrządzanie regionalnych potraw, warsztaty z zakresu zdrowego żywienia, zajęcia plastyczne, relaksacyjne, komputerowe i wiele, wiele innych... Jedno jest pewne: siedziba Koła Gospodyń Wiejskich tętni życiem. Stało się to możliwe dzięki generalnemu remontowi, jakiemu poddany został budynek byłego przedszkola przy ul. Żagana 5 w centrum Górek Wielkich. Prace obejmowały wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, renowację tynków wewnętrznych i sufitów wraz z malowaniem, wymianę posadzek, oświetlenia, instalacji c.o., a także remont sanitariatów z przystosowaniem ich do potrzeb osób niepełnosprawnych. Rozebrano, a następnie wymurowano na nowo, ściankę działową pomiędzy zapleczem gospodarczym a biurem, wymieniono zasilający kabel energetyczny i rury wodociągowe, zmodernizowano też pomieszczenia kuchenne. Obiekt służy teraz całej gminnej społeczności, przyczyniając się do rozwijania jej tożsamości i podtrzymywania lokalnych tradycji. Projekt realizowano od sierpnia 2010 do lutego 2012 roku. Jadwiga Okuń, przewodnicząca Koła Gospodyń Wiejskich: – Dzięki tej inwestycji nasze Koło Gospodyń Wiejskich rozwinęło skrzydła. Bardzo się cieszę, że ten budynek został przywrócony do czasów dawnej świetności i że jest to teraz miejsce otwarte dla każdego mieszkańca. Mogą się tu spotykać, dokształcać i rozwijać swoje zdolności ludzie w każdym wieku. 19 OBIEKTY SPOŁECZNO-KULTURALNE REMONT I WYPOSAŻENIE WIEJSKIEGO DOMU KULTURY W CZYŻOWICACH Beneficjent: Wiejski Dom Kultury w Czyżowicach Całkowita wartość projektu: 306 233,68 zł Wysokość dofinansowania: 154 001,00 zł Głównym celem projektu było podniesienie standardu usług kulturalnych świadczonych przez Wiejski Dom Kultury w Czyżowicach. Prace polegały na wymianie pokrycia dachowego budynku i modernizacji sali widowiskowej, którą pomalowano, wymieniono stolarkę okienną, przeprowadzono renowację parkietu (cyklinowanie i malowanie) i wyposażono w kotarę z napędem elektrycznym, 200 nowych krzeseł tapicerowanych oraz aparaturę nagłaśniającą. W nowo wyremontowanych wnętrzach WDK wprowadzono nowatorskie formy zajęć realizowanych w mniejszych grupach (Klub Alternatywnego Szkraba, Klub Podróżnika, Klub Gier Planszowych, lekcje językowe, kursy fotograficzne, komputerowe, zarządzania budżetem), powstały też nowe for- 20 my muzyczne: zespół „Dolce Canto”, Młodzieżowa Orkiestra Gminy Gorzyce. Większa liczba zróżnicowanych zajęć powoduje powolny proces zmiany profilu działalności WDK w Czyżowicach i rozszerza ofertę domu kultury. Realizacja projektu przyczyniła się do poprawy jakości życia mieszkańców Czyżowic i okolicznych miejscowości (Rogów, Bluszczów, Bełsznica), przede wszystkim dzięki zaspokojeniu ich potrzeb społecznych i kulturalnych. Prace trwały od lutego 2009 do marca 2010 roku. Dagna Mucha, mieszkanka Czyżowic: – Piękna nowa sala widowiskowa przyciąga ludzi. Byłam tam między innymi na koncercie jazzowym, wieczorach kolędowych i na występach kabaretu. Służy także lokalnej społeczności – na przykład na zjazdy rodzinne. To dobrze, że możemy się spotykać w naszej miejscowości, zamiast jeździć po okolicznych miastach. PROW 2007-2013 REMONT I PRZEBUDOWA FUNKCJONALNA BUDYNKU ORAZ POMIESZCZEŃ GOK W DĄBROWIE ZIELONEJ Beneficjent: Gminny Ośrodek Kultury w Dąbrowie Zielonej Całkowita wartość projektu: 518 623,98 zł Wysokość dofinansowania: 240 994,00 zł Pierwszym rzucającym się w oczy efektem przeprowadzonej dzięki środkom pozyskanym z PROW 2007-2013 modernizacji siedziby Gminnego Ośrodka Kultury w Dąbrowie Zielonej, jest jej piękna, jasna, nowa elewacja. Nowy wygląd to efekt kompleksowego remontu, w którego zakres weszły nie tylko termomodernizacja budynku i położenie tynków elewacyjnych, ale także wymiana stolarki okiennej i drzwiowej oraz remont dachu (wymiana pokrycia, obróbki blacharskie, orynnowanie). Szeroki zakres prac przeprowadzono również wewnątrz obiektu. Gruntownie wyremontowano instalacje centralnego ogrzewania, wodno-kanalizacyjną i elektryczną (wraz z wymianą oświetlenia wewnętrznego). Stare posadzki wymieniono na nowe – z płytek ceramicznych i paneli podłogowych, a ściany otynkowano, wygipsowano i pomalowano. W pomieszczeniach zamontowano podwieszane sufity, wymieniono na nowe wewnętrzne drzwi i wyremontowano drewniane schody. Nie zapomniano także o sanitariatach, które przy okazji remontu dostosowano do potrzeb osób niepełnosprawnych. W wyniku wykonanej inwestycji wzrosły funkcjonalność i standard obiektu, dzięki czemu lepiej spełnia on swoją funkcję kulturalno-społeczną i w odpowiedni sposób służy mieszkańcom. Projekt realizowano w okresie czerwiec 2010 r. – marzec 2011 r. Robert Witkowski pracownik Gminnego Ośrodka Kultury: – Po remoncie obiekt zyskał na funkcjonalności, a odnowione pomieszczenia pozwalają organizować urozmaicone warsztaty tematyczne i występy kulturalne. Można powiedzieć, iż GOK dostał drugie życie i może teraz we właściwy sposób służyć społeczności lokalnej, stając się na nowo centrum kulturalnym gminy. 21 OBIEKTY SPOŁECZNO-KULTURALNE PRZEBUDOWA BUDYNKU OSP SZCZERBICE Beneficjent: Gmina Gaszowice Całkowita wartość projektu: 216 916,15 zł Wysokość dofinansowania: 84 239,58 zł Projekt obejmował przebudowę siedziby Ochotniczej Straży Pożarnej w Szczerbicach w taki sposób, by wzmocnić konstrukcję dachu. Wymieniono też okna w budynku, a salę przyjęć gruntownie wyremontowano i odświeżono. Zmodernizowano także sanitariaty i zaplecze kuchenne. W ten sposób dostosowano obiekt do obowiązujących standardów i norm prawnych oraz w znaczący sposób zwiększono bezpieczeństwo. Przebudowa budynku OSP w Szczerbicach wywołała ożywienie wśród lokalnej społeczności, która zyskała nową, przestronną i bezpieczną salę spotkań. Odbywają się tam nie tylko rodzinne uroczystości, ale także spotkania szczerbickiego Koła Gospodyń Wiejskich i Rady Sołeckiej. Organizowane są w niej także wydarzenia kulturalne: spotkania z ciekawymi ludźmi, pogadanki itp. Projekt był realizowany od kwietnia 2009 r. do sierpnia 2010 r. Mieczysław Szymik, sołtys Szczerbic: – Dzięki realizacji projektu nasza wieś pozyskała salę dla lokalnego Koła Gospodyń Wiejskich i dla wszystkich naszych mieszkańców. Rada Sołecka organizuje w niej spotkania, podczas których poruszane są ważne dla naszego sołectwa tematy z życia gminy. 22 PROW 2007-2013 PRZEBUDOWA CZĘŚCI BUDYNKU WIELOFUNKCYJNEGO NA ŚWIETLICĘ OGÓLNOWIEJSKĄ ORAZ ADAPTACJA PODDASZA NA SCHRONISKO MŁODZIEŻOWE W KOSZARAWIE Beneficjent: Gmina Koszarawa Całkowita wartość projektu: 815 489,83 zł Wysokość dofinansowania: 438 300,72 zł Gmina Koszarawa jest najmniejszą z gmin w Stowarzyszeniu Gór Babiogórskich. Liczy obecnie około 2500 mieszkańców. Samorząd gminy stara się, mimo ograniczonego potencjału lokalnego i skromnego budżetu, rozbudowywać infrastrukturę komunalną oraz realizować inwestycje służące rozwojowi gminy. Wszystkie te działania mają na celu poprawę warunków życia mieszkańców. Jednym z nich była przebudowa części budynku wielofunkcyjnego na świetlicę ogólnowiejską oraz adaptacja poddasza na schronisko młodzieżowe w Koszarawie. By cel osiągnąć, wykonano szereg robót budowlanych związanych z rozbiórką istniejących elementów, wykonano instalację elektryczną, odgromową i klimatyzacyjną. Istotnym elementem były prace wykończeniowe i wyposażeniowe. W efekcie powstała świetlica, w której organizowane są obecnie różnego rodzaju spotkania i warsztaty, kierowane nie tylko do młodzieży ale również do osób dorosłych, a także schronisko młodzieżowe. Do dyspozycji odwiedzających miejscowość turystów oddano 19 pokoi wyposażonych w nowe meble. Termin realizacji projektu: październik 2009 r. – listopad 2011 r. Anna Janoszek, pracownik Urzędu Gminy w Koszarawie: – Po zrealizowaniu projektu powstały warunki umożliwiające świadczenie wysokiej jakości usług społecznych i kulturalnych, z których mogą korzystać mieszkańcy gminy i okolicznych miejscowości. 23 OBIEKTY SPOŁECZNO-KULTURALNE PRZEBUDOWA III KONDYGNACJI WRAZ Z OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNYM W DOMU KULTURY W KOSZĘCINIE Beneficjent: Dom Kultury im. W. Roździeńskiego w Koszęcinie Całkowita wartość projektu: 463 312,01 zł Wysokość dofinansowania: 213 357,66 zł Astronomia to niecodzienne hobby, jakiemu oddawać się mogą mieszkańcy Koszęcina. Jest to możliwe dzięki reaktywacji w miejscowym Domu Kultury Obserwatorium Astronomicznego. Obserwatorium powstało w latach 80., jednak działało stosunkowo niedługo, a potem przez prawie ćwierć wieku pozostawało nieczynne. Dzięki unijnym funduszom udało się je uruchomić na nowo. W tym celu wyremontowano całą trzecią kondygnację budynku. Wykonano prace architektoniczno-budowlane, które polegały m.in. na robotach rozbiórkowych, remoncie dachu, montażu instalacji wentylacji i robotach wykończeniowych. Wymieniono również instalacje elektryczne, wodno-kanalizacyjne oraz central- nego ogrzewania. Samo obserwatorium wyposażono w potrzebny sprzęt. Korzyści z realizacji tego projektu są trudne do opisania – twierdzą mieszkańcy Koszęcina. Dzięki Obserwatorium Astronomicznemu osoby zainteresowane astronomią mogą nauczyć się podstaw astrofizyki, poznać tematykę budowy i ewolucji gwiazd, astronomii galaktycznej i pozagalaktycznej, a także zasady działania podstawowych instrumentów obserwacyjnych. Także dla osób, które na co dzień nie interesują się astronomią, odwiedziny w obserwatorium są dużym przeżyciem. Projekt realizowano od października 2009 r. do września 2010 r. Bartłomiej Trocha, mieszkaniec Koszęcina: – Bardzo się cieszę, że dzięki środkom unijnym można było w Koszęcinie reaktywować Obserwatorium Astronomiczne. Co najmniej raz w tygodniu przychodzę tu obserwować układ planetarny, od księżyca przez wszystkie planety – może oprócz Plutona, bo jest niewielki. Da się również zaobserwować mgławice. 24 PROW 2007-2013 MODERNIZACJA BUDYNKU GMINNEGO OŚRODKA KULTURY LUBOMIA Beneficjent: Gminny Ośrodek Kultury w Lubomi Całkowita wartość projektu: 1 197 372,83 zł Wysokość dofinansowania: 500 000,00 zł Budynek Gminnego Ośrodka Kultury w Lubomi jest istotnym miejscem integrującym lokalną społeczność. Tutaj odbywają się spotkania mieszkańców, organizowane są liczne imprezy cykliczne o charakterze kulturalno-rozrywkowym, zajęcia edukacyjne i rekreacyjne, działa także biblioteka. Intensywne i różnorodne działania przyciągają do placówki dzieci i młodzież oraz starsze pokolenie – nie tylko mieszkańców sołectwa, ale także osoby spoza miejscowości. Ponieważ w Lubomi nie ma innego obiektu pełniącego podobne funkcje, niezwykle ważne jest utrzymanie ośrodka w stanie umożliwiającym jego działalność. Dlatego też władze gminy w porozumieniu z przedstawicielem GOK i środowiskami lokalnymi podjęły decyzję o przeprowadzeniu kompleksowej termomodernizacji obiektu oraz realizacji prac remontowo-modernizacyjnych budynku. Stało się to możliwe dzięki unijnym funduszom. Zakres prac obejmował m.in. wykonanie termomodernizacji budynku wraz z ociepleniem dachu i wymianą stolarki okiennej i drzwiowej, modernizację instalacji c.o., oraz roboty remontowobudowlane, takie jak remont sanitariatów, instalacji elektrycznych, wymiana instalacji wodociągowej i kanalizacyjnej, wykonanie nowych posadzek, wymiana wszystkich drzwi wewnętrznych, wymiana konstrukcji sufitu podwieszanego i innych. Podczas remontu obiekt dostosowano do potrzeb osób niepełnosprawnych, co przełożyło się na większą ich integrację i udział w życiu całej społeczności. Prace trwały od października 2009 r. do lutego 2011 r. Czesław Burek, wójt gminy Lubomia: – Poza niewątpliwą poprawą standardu obiektu umożliwiającą poszerzenie wachlarza lokalnej oferty społeczno-kulturalnej, projekt miał również wpływ na pogłębienie wewnętrznych więzi wśród lokalnej społeczności poprzez możliwość intensyfikacji spotkań lokalnych organizacji i grup społecznych. 25 OBIEKTY SPOŁECZNO-KULTURALNE MODERNIZACJA BUDYNKU KOMUNALNEGO OSP ŁYSINA NA CELE SPOŁECZNO-KULTURALNE WRAZ Z ZAGOSPODAROWANIEM TERENU W ŁYSINIE Beneficjent: Gmina Łękawica Całkowita wartość projektu: 569 926,00 zł Wysokość dofinansowania: 318 228,80 zł Najmniejsza, a zarazem najwyżej położona wieś gminy Łękawica – Łysina, zawsze przyciągała wspaniałym krajobrazem. Dzięki realizacji projektu pn. ,,Modernizacja budynku komunalnego OSP Łysina na cele społeczno-kulturalne wraz z zagospodarowaniem terenu w Łysinie” powiększyła się jej oferta rekreacyjna, co z kolei przyczyniło się do wzrostu liczby odwiedzających miejscowość turystów. Modernizacja siedziby Ochotniczej Straży Pożarnej polegała na kompleksowym remoncie całego budynku, który teraz służy lokalnej społeczności jako ośrodek społeczno-kulturalny oraz na zagospodarowaniu otaczającego go terenu. Powstała w ten sposób cała infrastruktura okołoturystyczna: parking, punkt widokowy, place wielofunkcyjne, altana, ławki, kosze na śmieci, stojaki na rowery. Zdaniem mieszkańców, realizacja projektu przyniosła wymierne korzyści, takie jak zaspokojenie potrzeb społecznych 26 w zakresie dostępności infrastruktury kulturalno-turystycznej oraz rekreacyjnej, a podjęcie działań o charakterze społeczno-kulturalnym podniosło atrakcyjność turystyczną miejscowości, poprawił się jej wizerunek oraz walory estetyczne. Działania te wpłynęły również na rozwój tożsamości kulturalnej lokalnej społeczności, a także wzrost liczby turystów korzystających z wypoczynku na łonie natury, co niewątpliwie jest dobrą praktyką. Realizacja projektu trwała rok: od maja 2010, do maja 2011 roku. Stanisław Baczyński, wójt gminy Łękawica: – Remont budynku użyteczności publicznej OSP w Łysinie oraz modernizacja jego otoczenia przyniosły spore, niepoliczalne korzyści. Poprzez realizację tego przedsięwzięcia zyskaliśmy piękną wizytówkę naszej gminy w tak urokliwym zakątku, jakim jest wieś Łysina. PROW 2007-2013 ADAPTACJA POMIESZCZEŃ PO BYŁEJ SZKOLE PODSTAWOWEJ W BARGŁACH Beneficjent: Gmina Poczesna Całkowita wartość projektu: 848 075,43 zł Wysokość dofinansowania: 338 843,76 zł Łatwiejszy dostęp mieszkańców wsi Bargły i sąsiadujących miejscowości do kultury – taki cel przyświecał pomysłodawcom projektu adaptacji budynku po byłej szkole podstawowej w Bargłach na Wiejskie Centrum Kultury i Rekreacji. Przedsięwzięcie było poważne, stara szkoła była bowiem w fatalnym stanie. Trzeba było praktycznie zbudować wszystko niemal od nowa: począwszy od ścian, poprzez dach, stolarkę, wszelkie instalacje itd., po końcowy zakup wyposażenia ośrodka. Mimo to projekt udało się zrealizować w niespełna dwa lata (od kwietnia 2009 r. do grudnia 2010 r.). Dzięki tej inwestycji mieszkańcy wsi mają własny ośrodek kultury. W świetlicy została m.in. zorganizowana izba poświęcona historii polskiej wsi. Odbywają się tam również bezpłatne zajęcia dla dzieci i młodzieży (np. warsztaty komputerowe). W salach Wiejskiego Centrum Kultury i Rekreacji organizowane są spotkania, odczyty, wystawy, przedstawienia teatralne i lekcje o edukacji regionalnej. Anita Imiołek, dyrektor Gminnego Centrum Kultury w Poczesnej: – W Bargłach są prowadzone zajęcia taneczne, plastyczne i teatralne. Znalazła tam swoje lokum Dziecięco-Młodzieżowa Orkiestra Dęta. Właśnie w tej świetlicy orkiestra odbywa próby, zostawia instrumenty. Młodzież coraz chętniej bierze udział w takich zajęciach. Ma tam również siedzibę Koło Gospodyń Wiejskich i odbywają się zebrania rady sołeckiej. 27 OBIEKTY SPOŁECZNO-KULTURALNE BUDOWA ŚWIETLICY W STRZYBNIKU I REMONT ŚWIETLICY W LIGOCIE KSIĄŻĘCEJ Beneficjent: Gmina Rudnik Całkowita wartość projektu: 803 049,69 zł Wysokość dofinansowania: 328 108,00 zł Projekt „Budowa świetlicy w Strzybniku i remont świetlicy w Ligocie Książęcej” podzielony był na dwa etapy. Pierwszy polegał na budowie od podstaw nowej świetlicy wiejskiej w Strzybniku (jednocześnie z budową siedziby Ochotniczej Straży Pożarnej), natomiast etap drugi obejmował kompleksowy remont istniejącego już budynku świetlicy w Ligocie Książęcej. W ramach prac remontowych w Ligocie powiększono jedno pomieszczenie, przekształcając je w salę spotkań. Wymieniono niezbędne instalacje, wyremontowano obiekty sanitarne i kuchnię. Wymieniono także stolarkę okienną i przeprowadzono termomodernizację całego budynku. Celem projektodawców była integracja i ułatwienie dostępu mieszkańcom gminy do usług kulturalnych. Cel udało się osiągnąć: obie świetlice mieszkańcy chętnie odwiedzają na co dzień, często odbywają się w nich także spotkania integrujące lokalną społeczność. Projekt realizowano w terminie: październik 2009 r. – wrzesień 2011 r. 28 Alojzy Pieruszka, wójt gminy Rudnik: – Budowa świetlicy w Strzybniku oraz remont świetlicy ligockiej to projekty odpowiadające na potrzeby mieszkańców wsi. Świadczą o tym duże grupy dzieci i osób dorosłych przebywających na terenie świetlicy wiejskiej i pobliskiego placu zabaw. Są to miejsca otwarte i dostępne dla wszystkich. PROW 2007-2013 ZMIANA SPOSOBU UŻYTKOWANIA WRAZ Z ROZBUDOWĄ I PRZEBUDOWĄ ISTNIEJĄCEJ REMIZY OSP NA WIEJSKIE CENTRUM KULTURY W STARZYNACH Beneficjent: Gmina Szczekociny Całkowita wartość projektu: 716 321,91 zł Wysokość dofinansowania: 228 315,47 zł W Wiejskim Centrum Kultury, które dzięki unijnym funduszom powstało w remizie OSP w Starzynach, spotykają się dzieci, młodzież i dorośli. Dzięki dostosowaniu obiektu do potrzeb osób niepełnosprawnych, jest on również miejscem integracji społecznej. Mieszkańcy wsi, a także sąsiednich miejscowości, na co dzień mają możliwość korzystania ze znajdujących się tam biblioteki z czytelnią, sali komputerowej, świetlicy dla dzieci i młodzieży, a także stołów: bilardowego i do tenisa stołowego. Odbywają się tutaj także spotkania działających w Starzynach organizacji, takich jak np. Koło Gospodyń Wiejskich wraz z działającym przy nim Zespołem Ludowym „Jarzębina”. Kalendarz imprez organizowanych w Wiejskim Centrum Kultury jest bardzo bogaty, odbywają się w nim m.in. wspólne Wigilie, An- drzejki, Dni Kobiet, dyskoteki dla młodzieży. Imprezy te integrują społeczność wiejską, następstwem czego jest większa otwartość mieszkańców na wszelkie działania, których celem jest poprawa warunków życia na wsi. Realizacja projektu trwała od października 2009 roku do czerwca 2011 roku. Lech Dzienniak, sołtys wsi Starzyny: – Rozwój społeczno-kulturalny, choć nie przynosi korzyści materialnych, wpływa na każdą dziedzinę życia. Jest katalizatorem zmian społecznych i ma bezpośrednie przełożenie na inne dziedziny życia mieszkańców wsi Starzyny. 29 OBIEKTY SPOŁECZNO-KULTURALNE PRZEBUDOWA POMIESZCZEŃ BUDYNKU W ŁANACH WIELKICH NA WIEJSKI DOM KULTURY Z IZBĄ TRADYCJI REGIONALNEJ WRAZ Z OTOCZENIEM Beneficjent: Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Turystyki w Żarnowcu Całkowita wartość projektu: 592 218,36 zł Wysokość dofinansowania: 330 019,54 zł Otwarta dla zwiedzających izba tradycji regionalnej, filia biblioteki, siedziba orkiestry dętej, Koła Gospodyń Wiejskich i Gminnego Koła Pszczelarzy, miejsce spotkań miejscowej młodzieży – budynek Wiejskiego Domu Kultury w Łanach Wielkich jest maksymalnie wykorzystywany przez mieszkańców miejscowości. Stało się to możliwe dzięki realizacji projektu współfinansowanego z funduszy europejskich. Prace trwały od lutego 2009 r. do listopada 2010 r. Polegały na kompleksowej przebudowie budynku starej szkoły, przekształceniu go w placówkę społeczno-kulturalną: Wiejski Dom Kultury. 30 W ramach prac zagospodarowano także teren wokół budynku tj. chodniki, podjazdy oraz boisko do gry w piłkę i odnowiono znajdujące się w pobliżu obiekty o szczególnym znaczeniu dla mieszkańców: Pomnik Wolności i zabytkowy krzyż z 1864 roku. Barbara Milejska, dyrektor GOKSiT: – Po remoncie w Wiejskim Domu Kultury zorganizowano Turniej Sołectw i jubileusz stulecia orkiestry dętej z Łanów Wielkich. Całe lato dzieci przychodziły na cykliczne zajęcia „Wakacje z bajką”. Obiekt naprawdę dobrze służy wszystkim mieszkańcom wsi, cały czas coś się tam dzieje. Zachowanie dziedzictwa kulturowego PROW 2007-2013 MODERNIZACJA TERENÓW KOŚCIELNYCH POPRZEZ REMONT MURÓW ZABYTKOWEGO CMENTARZA ORAZ ODNOWIENIE ELEWACJI KOŚCIOŁA WRAZ Z WYMIANĄ WITRAŻY Beneficjent: Rzymskokatolicka Parafia pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Janowie Wartość całkowita projektu: 349 354,25 zł Wysokość dofinansowania: 261 930,00 zł Ks. dziekan Mirosław Siółko, proboszcz parafii pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Janowie: – Efektem zrealizowanego projektu są odnowione obiekty sakralne, w ramach których toczy się życie religijne mieszkańców. Doskonałym przykładem tego, jak można wykorzystać środki unijne, jest rzymskokatolicka parafia pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Janowie. W 2011 roku w parafii zakończyła się inwestycja, na realizację której udało się pozyskać środki unijne. Przedsięwzięcie polegało na kompleksowym remoncie murów zabytkowego cmentarza parafialnego. Prace były kontynuacją działań podjętych w 2008 roku, kiedy wykonano bramę wejściową do cmentarza. W ramach projektu odnowiono również elewację kościoła. Wymieniono także witraże, które nabrały nowego blasku i bez wątpienia są prawdziwą ozdobą świątyni. Dla mieszkańców Janowa realizacja projektu była istotna dla zachowania dziedzictwa kulturalno-religijnego. Dzięki niej kościół zyskał estetyczny wygląd i stał się atrakcją turystyczną miejscowości. Projekt realizowano w latach 2009-2011. 35 ZACHOWANIE DZIEDZICTWA KULTUROWEGO REMONT ZABYTKOWEGO KOŚCIOŁA PW. ŚW. MIKOŁAJA W KIDOWIE Beneficjent: Rzymskokatolicka Parafia pw. św. Mikołaja w Kidowie Całkowita wartość projektu: 774 482,65 zł Wysokość dofinansowania: 461 098,00 zł towano także drewniany strop. Realizacja projektu przebiegała w dwóch etapach. W pierwszej kolejności wykonano prace rozbiórkowe, a następnie uszkodzone elementy zostały wymienione na nowe, które dodatkowo zaimpregnowano. Projekt realizowano od czerwca do grudnia 2011 roku. Kidów to niewielka miejscowość położona w gminie Pilica. Znajdujący się tu barokowy kościół pochodzi z 1735 roku. Jest jednym z chętniej odwiedzanych obiektów sakralnych w powiecie zawierciańskim. Fundatorką kościoła była Maria Józefa Sobieska z Wesslów – dziedziczka Pilicy. Środki pozyskane z PROW 2007-2013 przyczyniły się do zachowania dziedzictwa kulturowego oraz podniesienia atrakcyjności turystycznej sołectwa Kidów. W ostatnim czasie parafia pozyskała środki unijne na modernizację zabytkowego kościoła. Prace obejmowały remont więźby dachowej oraz wymianę całego pokrycia dachowego. Wyremon- 36 PROW 2007-2013 REMONT CHODNIKA ORAZ KONSERWACJA I RESTAURACJA ZABYTKOWEJ FIGURY NA ZABYTKOWYM CMENTARZU PARAFII RZYMSKOKATOLICKIEJ PW. ŚW. MARCINA W MIĘDZYRZECZU GÓRNYM Beneficjent: Rzymskokatolicka Parafia pw. św. Marcina w Międzyrzeczu Górnym Całkowita wartość projektu: 204 302,90 zł Wysokość dofinansowania z EFRROW: 134 971,00 zł Pierwszym etapem realizacji projektu było przeprowadzenie remontu chodnika na zabytkowym cmentarzu przy Parafii Rzymskokatolickiej w Międzyrzeczu Górnym. W miejsce starego chodnika z nierównych, popękanych płytek, położono nową, wygodną nawierzchnię z kostki brukowej. Drugim etapem projektu była konserwacja i restauracja zabytkowej figury Najświętszej Marii Panny. Figura pochodzi z 1770 roku, na czas renowacji z cmentarza przewieziono ją do pracowni konserwatorskiej Jarosława Szpakowicza. Prace remontowe i konserwacyjne rozpoczęły się w kwietniu 2009 roku i zakończyły w listopadzie 2010 roku. Dzięki realizacji projektu zabytkowy cmentarz stał się zadbanym miejscem, a zabytkowa figura NMP odzyskała należny wygląd. Pomysłodawcy projektu podkreślają, że przyświecały im przede wszystkim cele: dbałość o pomniki historii oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego dla przyszłych pokoleń. Projekt ten był jednym z głównych zadań ujętych w Planie Odnowy Miejscowości dla sołectwa Międzyrzecze Górne w gminie Jasienica. Leszek Mroczko, mieszkaniec Międzyrzecza: – Teraz już nie musimy wstydzić się, że nasz zabytkowy cmentarz ma chodnik z połamanych i pokrzywionych płytek. Po remoncie miejsce to stało się zadbanym zakątkiem, a figura Najświętszej Marii Panny po konserwacji jest dumą całego Międzyrzecza. 37 ZACHOWANIE DZIEDZICTWA KULTUROWEGO ZAKUP STROJÓW REGIONALNYCH DLA ZESPOŁÓW FOLKLORYSTYCZNYCH I KÓŁ GOSPODYŃ WIEJSKICH ORAZ KOSTIUMÓW DLA CHÓRU I MAŻORETEK Beneficjent: Gminny Ośrodek Kultury w Milówce Całkowita wartość projektu: 119 249,65 zł Wysokość dofinansowania: 73 463,00 zł Tradycja śpiewu chóralnego w Milówce sięga lat 50. Reaktywowany w 1994 roku chór prężnie działa, zdobywając nagrody i wyróżnienia na licznych przeglądach i konkursach. Z kolei Zespół Pieśni i Tańca „Wierchy” im. Józefa Szczotki powstał w 1971 roku. Składa się z 50 osób oraz pięcioosobowej orkiestry. Na jego repertuar składają się tańce, pieśni i melodie przede wszystkim z okolic Żywiecczyzny i Krakowa, ale także z innych regionów Polski. Ma na koncie liczne sukcesy w kraju i za granicą. Kolejną wizytówką Milówki jest Zespół Regionalny „Spod Kikuli” z Lalik, skupiający dzieci i młodzież gimnazjalną oraz ponadgimnazjalną, prezentujący folklor Beskidu Żywieckiego. Występuje na wszystkich imprezach lokalnych, koncertował na Ukrainie, w Macedonii, Bułgarii, na Słowacji, Węgrzech i w Czechach. Brał udział w licznych – polskich i zagranicznych przeglądach i konkursach, zdobywając nagrody i wyróżnienia. Chór, wymienione zespoły oraz grupa mażoretek „Efekt”, urozmaicająca swoimi układami występy miejscowej orkiestry dętej, działają przy Gminnym Ośrodku Kultury w Milówce. Na terenie gminy istnieje także osiem Kół Gospodyń Wiejskich. Ich członkinie kultywują lokalne tradycje i aktywnie uczestniczą w imprezach organizowanych przez GOK. Stąd padł pomysł, by miejscowe zespoły i koła gospodyń wspomóc, wyposażając w nowe stroje – przede wszystkim regionalne, choć nie tylko. Stało się to możliwe dzięki dofinansowaniu z funduszy unijnych. W ramach projektu „Zakup strojów regionalnych dla zespołów folklorystycznych i kół gospodyń wiejskich oraz kostiumów dla chóru i mażoretek”, którego realizacja trwała rok – od października 2009 do października 2010 r. – zakupiono 25 strojów góralskich damskich, 15 strojów górali żywieckich męskich, 15 strojów dla mażoretek oraz 13 garniturów męskich i 29 garsonek damskich dla chóru. Andrzej Maciejowski, dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury: – Jedną z najważniejszych korzyści płynących z realizacji tego projektu jest poszerzanie swoich zainteresowań oraz rozwój kultury. Nasze zespoły dzięki nowym strojom mogą jeszcze barwniej prezentować kulturę w różnych zakątkach świata. 38 PROW 2007-2013 RENOWACJA ELEWACJI ZABYTKOWEGO KOŚCIOŁA I DZWONNICY W SADOWIE WRAZ Z ZAGOSPODAROWANIEM TERENU W CENTRUM WSI Beneficjent: Rzymskokatolicka Parafia pw. św. Józefa w Sadowie Całkowita wartość projektu: 699 023,91 zł Wysokość dofinansowania: 500 000,00 zł Gotycki murowany kościół pw. św. Józefa w Sadowie konsekrowany był w 1331 roku – jest jednym z najstarszych kościołów na Śląsku, figuruje w spisie świętopietrza z 1447 roku. Drewniana, dwukondygnacyjna dzwonnica na kamiennej podmurówce, kryta kulistym hełmem, wybudowana została przy kościele w XVII wieku. Jest ona cennym obiektem szlaku architektury drewnianej województwa śląskiego. W dzwonnicy wiszą dwa dzwony, jeden z roku 1486, drugi z XVII wieku. Celem projektu było zabezpieczenie przed dalszą degradacją i poprawa stanu zabytkowego kościoła i dzwonnicy. Jego realizacja zapewniła zachowanie dziedzictwa kulturowego dla przyszłych pokoleń, a także zwiększyła atrakcyjność przestrzeni publicznej wokół obiektu. Wszystkie prace związane z renowacją elewacji kościoła i dzwonnicy trwały od października 2009 r. do listopada 2010 roku. Ks. Krystian Gajek, proboszcz parafii pw. św. Józefa w Sadowie: – Dzięki konserwacji nasz zabytkowy kościół stał się atrakcją turystyczną Sadowa. Zachwyca nie tylko mieszkańców, lecz także przyjezdnych, których w ostatnim czasie znacznie przybyło. 39 ZACHOWANIE DZIEDZICTWA KULTUROWEGO ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENI PUBLICZNEJ ZABYTKOWEGO KOŚCIOŁA PW. ŚW. AP. PIOTRA I PAWŁA W SIERAKOWIE ŚLĄSKIM Beneficjent: Parafia Rzymskokatolicka pw. świętych Apostołów Piotra i Pawła w Sierakowie Całkowita wartość projektu: 647 447,72 zł Wysokość dofinansowania: 485 398,00 zł Celem projektu zrealizowanego w Sierakowie Śląskim była poprawa estetyki i zagospodarowanie otoczenia budynku kościoła pw. św. Ap. Piotra i Pawła. Aby to osiągnąć, odwodniono teren, wymieniono ogrodzenie i wybudowano przykościelny parking. W ramach inwestycji wyremontowano także iluminację świetlną kościoła. Prace trwały od lipca 2011 r. do grudnia 2011 r. Polegały na wykonaniu projektu, a potem przeprowadzeniu prac budowlanych, w tym robót przygotowawczych, ziemnych, odwodnieniu drogi, wykonaniu podbudowy nawierzchni 40 i samej nawierzchni oraz na robotach wykończeniowych. Wykonano także oświetlenie parkingu. Parafianie podkreślają, że bez udziału funduszy unijnych przeprowadzenie tak złożonej inwestycji ze środków własnych byłoby dla nich niemożliwe. Korzyścią płynąca z realizacji projektu jest nie tylko podniesienie walorów estetycznych terenu wokół świątyni, ale także poprawa infrastruktury i lepsza organizacja ruchu przy kościele. Ks. Jacek Woźnica, proboszcz parafii pw. św. Apostołów Piotra i Pawła: – Realizacja tego projektu zdecydowanie zmieniła wygląd terenu wokół kościoła, poza tym ułatwiła mieszkańcom parkowanie samochodów w sposób uporządkowany, bezpieczny i kulturalny. PROW 2007-2013 REMONT DACHU KOŚCIOŁA ZABYTKOWEGO PW. NARODZENIA ŚW. JANA CHRZCICIELA W ŚLEMIENIU Beneficjent: Parafia Rzymskokatolicka pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Ślemieniu Całkowita wartość projektu: 512 840,18 zł Wysokość dofinansowania: 375 480,00 zł Ślemieński kościół parafialny został zbudowany w latach 1842-1853, a konsekrowano go w 1860 roku. Świątynia składa się z nawy głównej oraz dwóch naw bocznych i przedsionka. W drewnianym ołtarzu głównym znajduje się obraz św. Jana Chrzciciela, w nawach bocznych mieszczą się ołtarze Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Katarzyny oraz Matki Boskiej Różańcowej i św. Aleksandra. W ostatnich latach sporym zagrożeniem, tak dla znajdujących się w świątyni zabytków, jak i dla samych parafian, był fatalny stan dachu świątyni. Poprzednie pokrycie blachą cynkową miało już 47 lat. Specjaliści uprzedzali, że może dojść nawet do zawalenia się wieży. Remont był więc nieodzowny. Udało się go przeprowadzić w dużej mierze dzięki środkom pozyskanym z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013. Prace polegały na rozbiórce pokrycia dachowego i wymianie konstrukcji ciesielskich, rekonstrukcji małej wieży i pokrycia blachą miedzianą dwóch wież (małej i dużej), deskowaniu i montażu pokrycia dachu nad nawami i zakrystią oraz montażu instalacji odgromowej. Remont przeprowadzono w 2010 roku – w roku jubileuszowym 150-lecia istnienia parafii. Ks. Tadeusz Augustynek, proboszcz parafii pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela: – Dzięki realizacji projektu zabezpieczyliśmy zabytek przed dalszym niszczeniem. Mieszkańcy z podziwem spoglądają teraz na kościół i mogą się wokół niego bezpiecznie przemieszczać. 41 ZACHOWANIE DZIEDZICTWA KULTUROWEGO PRZEBUDOWA IZBY REGIONALNEJ „GRONICEK” W GLINCE Beneficjent: Gmina Ujsoły Całkowita wartość projektu: 647 097,00 zł Wysokość dofinansowania: 397 805,00 zł Projekt polegał na przebudowie istniejącego już obiektu, w którym zlokalizowana była stworzona przez mieszkańców wsi Glinka, Izba Regionalna „Gronicek”. Stanowiła ona miejsce spotkań i organizacji lokalnych imprez kulturalnych, nie posiadała jednak zaplecza sanitarnego ani socjalnego. Możliwość pozyskania środków z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 dała szansę na jej przebudowę i stworzenie właściwych warunków do przechowywania oraz ekspozycji rękodzieła ludowego, strojów i używanych dawniej sprzętów gospodarstwa domowego. W wyniku realizacji projektu, w miejscu starego, zniszczonego obiektu powstał budynek posiadający trzy sale ekspozycyjne oraz pełne zaplecze sanitarno-socjalne. Izba Regionalna „Gronicek” to 42 jednak nie tylko ekspozycja sprzętów, ale także świetlica, która oferuje dzieciom i młodzieży atrakcyjne formy spędzania wolnego czasu poprzez organizację warsztatów, zajęć edukacyjnych i rekreacyjnych. Warto dodać, że izba jest też jedynym we wsi miejscem, w którym można skorzystać z ogólnodostępnego stanowiska komputerowego z dostępem do Internetu. Powstanie obiektu o wysokim standardzie umożliwia mieszkańcom i organizacjom prowadzenie aktywnej działalności społecznej oraz zachowanie i promocję dziedzictwa kulturowego wsi. Projekt realizowano od października 2009 do listopada 2010 roku. Edyta Mizia, mieszkanka wsi Glinka: – Uważam, że przebudowanie izby regionalnej było inwestycją niezwykle potrzebną. Stary budynek odstraszał wyglądem, obecnie jest to wizytówka wsi – swoiste centrum kulturalne, w którym koncentruje się życie społeczne. PROW 2007-2013 Krzysztof Kocot, mgr inż. ochrony środowiska, inspektor w Urzędzie Gminy Wielowieś: – Historyczne wyeksponowanie budynku kościoła w centrum miejscowości, na niewielkim wzniesieniu, wymaga utrzymania go w dobrym stanie – nie tylko ze względów wynikających z przepisów prawa, ale także z uwagi na estetykę. Dzięki remontowi elewacji, my, jako parafianie i mieszkańcy Wielowsi, nie musimy wstydzić się, że nie dbamy o obiekt zabytkowy. REMONT ELEWACJI ZABYTKOWEGO KOŚCIOŁA PARAFIALNEGO W WIELOWSI Beneficjent: Parafia Rzymskokatolicka pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi Całkowita wartość projektu: 126 488,15 zł Wysokość dofinansowania: 50 000,00 zł Stan elewacji późnogotyckiego kościoła parafialnego Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z XV w. w Wielowsi, którą wykonano w latach 80. ubiegłego wieku, przez lata bardzo się pogorszył. Tynk zewnętrzny miał wiele ubytków, około 30% jego powierzchni wymagało skucia. Farba na gzymsach, ościeżach drzwiowych i okiennych była prawie całkowicie złuszczona, tynk gładki – spękany. Schody zewnętrzne – obłożone masą lastrykową – popękały, zaś terakotowe płytki na bocznych schodach wejściowych wyszczerbiły się, a w okresie zimowym – ze względu na śliskość – stały niebezpieczne dla użytkowników. Nic więc dziwnego, że kiedy tylko – dzięki funduszom unijnym – pojawiła się taka możliwość, powstał projekt remontu. Prace trwały od lipca do grudnia 2011 r. Objęły m.in. skucie oblicowania schodów wejścia głównego oraz bocznych, przełożenie dachówek karpiówek na przyporach, uzupełnienie i szpachlowanie tynku gładkiego gzymsu oraz ościeży, impregnację środkami grzybobójczymi i impregnującymi części tynku narażonego na glony i grzyby, obłożenie schodów wejściowych głównych oraz bocznych płytami granitowymi a także malowanie gzymsu oraz odnowienie stolarki. Odnowienie elewacji kościoła wpisanego do rejestru zabytków, pozwoliło zachować w należytym stanie obiekt dziedzictwa kulturowego, a także pozytywnie wpłynęło na estetykę centrum Wielowsi. Przyczyniło się to do wzrostu atrakcyjności turystycznej miejscowości. 43 Obiekty rekreacyjne i sportowe PROW 2007-2013 45 OBIEKTY REKREACYJNE I SPORTOWE MODERNIZACJA BOISKA SPORTOWEGO OGÓLNODOSTĘPNEGO PRZY ZESPOLE SZKÓŁ W GODZISZCE Beneficjent: Gmina Buczkowice Wartość całkowita projektu: 920 250,83 zł Wysokość dofinansowania: 500 000,00 zł W zdrowym ciele – zdrowy duch. W myśl tego powiedzenia, w niewielkiej Godziszce z powodzeniem realizowane są projekty unijne, które służą rozbudzaniu sportowego potencjału mieszkańców. Dobrym przykładem jest oddane niedawno wielofunkcyjne boisko sportowe. Obiekt przystosowany jest do gry w piłkę nożną, koszykówkę i siatkówkę. Podczas ciepłych dni korzystają z niego uczniowie pobliskiej szkoły w ramach zajęć wychowania fizycznego. Popołudniami boisko służy miejscowym klubom sportowym, których w gminie nie brakuje. Dla wielu młodych godziszczan sport stał ulubionym sposobem spędzania wolnego czasu. 46 Wokół boiska wybudowano także bieżnię oraz skocznię, przeznaczoną do skoku w dal i wzwyż. Dla podniesienia walorów estetycznych, położono nowy chodnik z kostki brukowej i wymieniono nawierzchnię parkingu. Zamontowano również elementy małej architektury. W okolicy posadzono drzewa i krzewy ozdobne. Realizacja projektu zakończyła się w czerwcu 2010 roku. Jakub Kwaśny, mieszkaniec Godziszki: – Wybudowany obiekt w pełni spełnia oczekiwania mieszkańców. Z pewnością wpłynął na poprawę jakości życia w mojej miejscowości. PROW 2007-2013 ROZBUDOWA INFRASTRUKTURY ZWIĄZANEJ Z ROZWOJEM FUNKCJI TURYSTYCZNYCH I SPORTOWYCH POPRZEZ BUDOWĘ BOISK SPORTOWYCH W MIEJSCOWOŚCIACH KOCHANOWICE I KOCHCICE Beneficjent: Gmina Kochanowice Całkowita wartość projektu: 836 093,30 zł Wysokość dofinansowania: 339 608,98 zł Być jak Robert Lewandowski – to marzenie wielu młodych zawodników trenujących piłkę nożną. Władze Kochanowic za wszelką cenę próbują pomóc początkującym piłkarzom w jego spełnieniu. W gminie od wielu lat realizowanych jest wiele inwestycji, które mają przekonać mieszkańców, że uprawianie sportu jest przyjemną rozrywką. Gmina może pochwalić się bazą sportowo-rekreacyjną z prawdziwego zdarzenia. W ostatnim czasie do dyspozycji mieszkańców oddano dwa nowoczesne boiska o nawierzchni poliuretanowej, która chroni narażone na kontuzje stawy, kolana i łokcie. To szczególnie ważne, bo obiekty wykorzystywane są od rana do późnego wieczora. Stały się miejscem spotkań miłośników piłki nożnej, siatkówki i koszykówki. Lokalne kluby sportowe regularnie organizują tu turnieje. Oparte na zdrowej rywalizacji, są wyśmienitą okazją do spotkania z najbliższymi. Realizacja projektu zakończyła się w 2010 roku. Marta Pyka, mieszkanka Kochanowic: – Od czasu, gdy wybudowano boisko w Kochanowicach, razem z przyjaciółmi mogę aktywnie uprawiać sport. Boiska świetnie nadają się również do wszelkich zabaw i gier dla dzieci. 47 OBIEKTY REKREACYJNE I SPORTOWE PRZEBUDOWA WIELOFUNKCYJNEGO I OGÓLNODOSTĘPNEGO BOISKA SPORTOWEGO DLA SOŁECTWA CHRUSZCZOBRÓD Beneficjent: Gmina Łazy Całkowita wartość projektu: 239 193,68 zł Wysokość dofinansowania: 145 904,00 zł Wielofunkcyjne boisko, o wymiarach 19 m x 32 m powstało w gminie Łazy i szybko stało się nową wizytówką miejscowości. Na realizację inwestycji gmina pozyskała unijne dofinansowanie. Obiekt usytuowany przy Zespole Szkół w Chruszczobrodzie zachęca do aktywnego spędzania wolnego czasu nie tylko dzieci, ale i dorosłych. Boisko ma syntetyczną nawierzchnię i przystosowane jest do gry w piłkę 48 nożną, siatkówkę i koszykówkę. Wokół obiektu wybudowano ogrodzenie i zamontowano piłkochwyty. Posadzono zieleń, ustawiono również ławki i kosze na śmieci. Usytuowanie kompleksu w pobliżu szkoły, umożliwia nauczycielom prowadzenie zajęć wychowania fizycznego na terenie boiska. Nowy obiekt jest oświetlony, dzięki czemu można z niego korzystać również po zmroku. Przedsięwzięcie było realizowane od lipca do listopada 2011 roku. Maciej Kaczyński, burmistrz Łaz: – Dzięki inwestycji, mieszkańcy Łaz mogą rozwijać swoje pasje i zainteresowania sportowe, poprawić kondycję fizyczną i efektywnie zagospodarować wolny czas. PROW 2007-2013 BUDOWA OGÓLNODOSTĘPNEGO KOMPLEKSU SPORTOWEGO W ŁODYGOWICACH Beneficjent: Gmina Łodygowice Całkowita wartość projektu: 359 585,26 zł Wysokość dofinansowania: 120 000,00 zł Na taką inwestycję mieszkańcy Łodygowic czekali od dawna. Przy Zespole Szkół nr 1 powstał nowoczesny kompleks sportowy. To pierwszy tego typu obiekt w gminie, z którego zadowoleni są lokalni miłośnicy sportu. Podczas godzin lekcyjnych z boiska korzystają uczniowie pobliskiej szkoły. Obiekt stwarza bowiem wiele możliwości prowadzenia różnorodnych gier i zabaw ruchowych. Warto dodać, że nowe boisko służy także nieco starszym mieszkańcom gminy, którzy popołudniami rozgrywają niezwykle emocjonujące mecze. Wtedy najmłodsi zasiadają na trybunach i dopingują swoje drużyny. Wokół boiska wybudowano bieżnię, skocznię w dal oraz miejsce do rzutu kulą. Dodatkowo na istniejącym asfaltowym boisku została nałożona warstwa poliuretanowa, która amortyzuje upadki i zapewnia lepszy komfort użytkowania. W ramach projektu wykonano również drogę pożarową i zamontowano obiekty małej architektury. Realizacja projektu zakończyła się w kwietniu 2012 roku. Mateusz Kania, mieszkaniec Łodygowic: – Inwestycja przyczyniła się do poprawy stanu infrastruktury sportowej w Łodygowicach i zachęciła mieszkańców do uprawiania sportu. Każdy zainteresowany aktywnym wypoczynkiem, znajdzie coś dla siebie. 49 OBIEKTY REKREACYJNE I SPORTOWE ADAPTACJA TERENU NA WIEJSKIE CENTRUM SPORTU I REKREACJI W BOROWNIE ETAP II Beneficjent: Gmina Mykanów Całkowita wartość projektu: 629 939,21 zł Wysokość dofinansowania: 358 312,70 zł Doskonałym przykładem inwestycji realizowanej dzięki środkom unijnym jest Wiejskie Centrum Sportu i Rekreacji w Borownie. Obiekt, usytuowany między budynkiem Ochotniczej Straży Pożarnej a szkołą, tętni życiem od rana do wieczora. Dla mieszkańców Borowna i okolicznych miejscowości kompleks stał się miejscem, gdzie można miło i aktywnie spędzić czas z rodziną i przyjaciółmi. Projekt realizowany był dwuetapowo. W pierwszej kolejności uporządkowany został teren pod boisko do piłki nożnej, na którym niemal bez przerwy odbywają się rozgrywki o tytuł króla strzelców. Wybudowano również bieżnię z przepuszczającej wodę powierzchni tartanowej, która umożliwia korzystanie z obiektu tuż po deszczu. Na entuzjastów wielkoszlemowych turniejów czekają także korty tenisowe. Najmłodsi mieszkańcy mogą spożytkować nadmiar energii na kolorowym i atrakcyjnym placu zabaw. Dużym atutem jest zlokalizowanie kompleksu w pobliżu szkoły – na boisku obok zajęć wychowania fizycznego, prowadzone są również zajęcia dodatkowe. Projekt realizowano od maja 2009 roku do października 2010 roku. Artur Rybaniec, dyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Borownie: – Borowno to pierwsza miejscowość w gminie Mykanów, w której powstał kompleks sportoworekreacyjny, dofinansowany ze środków unijnych. 50 PROW 2007-2013 PRZEBUDOWA OGÓLNODOSTĘPNEGO BOISKA SPORTOWEGO ORAZ ZAGOSPODAROWANIA PLACU ZABAW DLA DZIECI WRAZ Z BUDOWĄ NIEZBĘDNEGO ZAPLECZA SOCJALNEGO W SOLI Beneficjent: Gmina Rajcza Wartość całkowita projektu: 399 250,88 zł Wysokość dofinansowania: 126 915,06 zł Kazimierz Fujak, wójt gminy Rajcza: – Przebudowa boiska w Soli to bardzo dobra inwestycja. Mieszkańcy zyskali bezpieczne miejsce, gdzie mogą spędzać wolne chwile i nawiązać nowe znajomości. Podróżując po urokliwych zakątkach Beskidu Żywieckiego, warto choć na chwilę zatrzymać się w niewielkiej Soli. Miejscowość zachwyca nie tylko malowniczymi widokami i zjawiskowymi studzienkami solankowymi. Odwiedzając ją podczas wakacyjnych podróży lub jednodniowych wycieczek, można się przekonać, że Sól to nie tylko zapierające dech w piersiach krajobrazy. To także liczne inwestycje, na realizację których gmina pozyskuje środki unijne. Jedną z nich jest budowa wielofunkcyjnego boiska, które stało się miejscem emocjonujących rozgrywek sportowych. Inwestycja obejmowała kompleksową przebudowę obiektu: wyrównanie terenu, wymianę nawierzchni i ogrodzenia. W ramach przedsięwzięcia wybudowano również w pełni wyposażone zaplecze socjalne. Najmłodszym mieszkańcom udostępniono estetyczny i bezpieczny plac zabaw, na którym znajdują się między innymi zjeżdżalnia, drabinki i piaskownica. Wykonano również drogę dojazdową i wyznaczono miejsca parkingowe. Realizacja projektu trwała dwa lata i zakończyła się w maju 2011 roku. 51 OBIEKTY REKREACYJNE I SPORTOWE SPEŁNIAMY DZIECIĘCE MARZENIA – BUDOWA PLACÓW ZABAW W SOŁECTWACH GMINY RUDZINIEC Beneficjent: Gmina Rudziniec Całkowita wartość projektu: 622 175,42 zł Wysokość dofinansowania: 368 918,00 zł Bez względu na pogodę, w gminie Rudziniec dzieci się nie nudzą! Maluch, który widzi kolorowy plac zabaw, ze wszystkich sił biegnie w jego kierunku. Radosny pisk, dziecięcy śmiech słychać z daleka. To znak, że zabawa jest udana. W gminie powstało łącznie aż piętnaście bezpiecznych i nowoczesnych placów zabaw. Efekty wynikające z realizacji tego przedsięwzięcia są widoczne już na pierwszy rzut oka – dzieci chętniej spędzają czas na świeżym powietrzu i korzystają z kolorowych urządzeń zabawowych. Szaleją na huśtawkach, kręcą się na karuzelach, wspinają, ćwiczą nowe 52 Anna Moll, mieszkanka sołectwa Rudziniec: – Do tej pory najmłodsi mieszkańcy Rudzienic nie mieli bezpiecznego miejsca do wspólnej zabawy z rówieśnikami. Dzięki nowym placom zabaw, mają możliwość aktywnego wypoczynku. Poza tym, sołectwa zyskały estetyczny wygląd. umiejętności. Place zabaw wyposażone w piaskownice, huśtawki, karuzele, zjeżdżalnie, równoważnie to wielka frajda a czasem i duże wyzwanie dla sprawności malucha. Wszystkie urządzenia są bezpieczne, czego potwierdzeniem są niezbędne atesty. Projekt zrealizowano między kwietniem 2009 a sierpniem 2010 roku. PROW 2007-2013 BUDOWA I PRZEBUDOWA OBIEKTÓW REKREACYJNO-SPORTOWYCH PRZY REMIZIE OSP W LEŚNIAKACH W CELU ZASPOKOJENIA POTRZEB SPOŁECZNYCH I KULTURALNYCH MIESZKAŃCÓW Beneficjent: Gmina Siewierz Całkowita wartość projektu: 589 261,12 zł Wartość dofinansowania: 362 250,00 zł W Leśniakach, niewielkiej miejscowości, położonej w powiecie będzińskim, powstał nowoczesny kompleks sportowo-rekreacyjny. Usytuowany przy remizie Ochotniczej Straży Pożarnej, służy lokalnej społeczności jako miejsce aktywnego spędzania wolnego czasu i spotkań w gronie najbliższych. Atrakcji nie brakuje i każdy znajdzie tu coś dla siebie. Do dyspozycji najmłodszych oddano estetyczny i bezpieczny plac zabaw z huśtawkami, zjeżdżalnią i drabinkami. Miłośnicy sportu i entuzjaści zdrowego trybu życia mogą grać w piłkę nożną, koszykówkę, tenisa na wielofunkcyjnym boisku. Wybudowano także krąg ogniskowy oraz zadaszoną scenę, na której odbywają się koncerty i występy lokalnych zespołów. Estetykę podnoszą obiekty małej architektury. Cały teren został ogrodzony i oświetlony. Projekt zrealizowano od grudnia 2007 roku do grudnia 2010 roku. Karol Czekaj, mieszkaniec sołectwa Leśniaki: – Cały kompleks doskonale służy mieszkańcom naszego sołectwa. To idealne miejsce, gdzie można pograć w piłkę, spotkać się z przyjaciółmi. Budowa kompleksu niewątpliwie podniosła atrakcyjność naszej miejscowości. 53 OBIEKTY REKREACYJNE I SPORTOWE BUDOWA BUDYNKU ZAPLECZA BOISKA SPORTOWEGO PRZY UL. SPORTOWEJ W STARCZY Beneficjent: Gmina Starcza Całkowita wartość projektu: 811 023,48 zł Wartość dofinansowania: 481 445,00 zł Kilka lat temu w gminie Starcza, w powiecie częstochowskim, oddano do użytku boisko sportowe. Pomysł okazał się trafiony – od tamtej pory z obiektu chętnie korzystają miłośnicy sportu, których w gminie nie brakuje. Na boisku odbywają się turnieje piłkarskie. Obiekt służy także dorosłym mieszkańcom, którzy odkryli uroki aktywnego spędzania wolnego czasu. Teraz przyszedł czas na kolejną inwestycję, która polegała na budowie zaplecza sportowego wraz z parkingiem i dodatkowym boiskiem do koszykówki i siatkówki. Znajdują się w nim przestronne szatnie, pokoje dla sędziów, pomieszczenia sanitarne, magazyny. Prace obejmowały także wykonanie dojścia do obiektu, utwardzenie drogi dojazdowej i miejsc parkingowych. Budynek zaplecza boiska sportowego służy nie tylko sportowcom, ale również dzieciom, młodzieży i mieszkańcom do codziennej rekreacji i wypoczynku, a także (m.in. poprzez spotkania kulturalne i towarzyskie) przyczynia się do integracji i aktywizacji lokalnej społeczności i organizacji pozarządowych. Andrzej Kubat, wiceprezes Klubu Sportowego „Czarni” w Starczy, radny powiatu częstochowskiego: – Nowy obiekt zapewnił wszystkim mieszkańcom komfortowe warunki do uprawiania sportu. Boisko do koszykówki i siatkówki stało się dodatkową atrakcją dla wszystkich mieszkańców. 54 PROW 2007-2013 BUDOWA TERENU REKREACYJNO-SPORTOWEGO W STRUMIENIU – ETAP I Beneficjent: Gmina Strumień Całkowita wartość projektu: 1 233 411,31 zł Wysokość dofinansowania: 437 994,20 zł O tym, że sport to zdrowie, nie trzeba nikogo przekonywać. Wiedzą to również mieszkańcy niewielkiej gminy Strumień, położonej w północnej części powiatu cieszyńskiego. Dzięki środkom unijnym, gmina doczekała się wielofunkcyjnego boiska przy miejscowym gimnazjum. Obiekt jest udostępniony nie tylko dla uczniów, lecz także dla pozostałych mieszkańców, którzy mają ochotę aktywnie spędzać wolny czas. Można tu spędzić miłe chwile z całą rodziną. Kiedy jedni gonią piłkę, inni dzielnie kibicują, zagrzewając swoją drużynę do zdrowej rywalizacji. Nowe boisko ma wymiary 60 m x 30 m, jest oświetlone i monitorowane. W ramach przedsięwzięcia wybudowano także parking, który umożliwia większej liczbie mieszkańców skorzystanie z położonych w centrum obiektów użyteczności publicznej. Lilla Salachna-Brzoza, dyrektor Gimnazjum im. Powstańców Śląskich w Strumieniu: – Boisko jest miejscem integracji społeczności lokalnej. To wspaniały widok, gdy na zielonej murawie grają piłkarze, dzieci trenują karate, a panie chodzą na bieżni uprawiając nordic walking. Wokół gimnazjum zmienił się krajobraz. Z jednej strony mamy piękne boisko, a z drugiej bezpieczny parking. 55 Spis treści 1 Słowo wstępne 3 Działanie „Odnowa i rozwój wsi” 5 Kształtowanie przestrzeni publicznej 17 Obiekty społeczno-kulturalne 33 Zachowanie dziedzictwa kulturowego 45 Obiekty rekreacyjne i sportowe Wydawca: Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, Wydział Terenów Wiejskich 40-037 Katowice, ul. Ligonia 46 e-mail: [email protected], http://prow.slaskie.pl Redakcja, opracowanie, skład: Wydawnictwo KA s.c. Joanna Tomczyk-Lidochowska, Katarzyna Wiśniewska ul. Górnicza 12, Tarnowskie Góry Zdjęcia: Beneficjenci i archiwum UMWŚ Teksty: Katarzyna Wiśniewska, Marek M. Magda Współpraca: Małgorzata Sobol – Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego nakład: 1000 egz. publikacja bezpłatna Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich „Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.” Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Instytucja odpowiedzialna za treść publikacji – Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Instytucja Zarządzająca PROW 2007-2013 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi KATOWICE 2012