Z pradziejów... cz.2

gorawino.net
Z pradziejów... cz.2
Autor: Edmund Ka?mierski
II
Epoka br?zu ( od 1700 do 650 lat p.n.e.)
W poprzednim artykule zatytu?owanym " Z pradziejów..." , przedstawi?em czytelnikom czasy
najdawniejsze, z epoki kamienia, na terenie gminy, a w tym odcinku - epok? br?zu.
Epok? br?zu dzielimy na pi?? okresów : I (wczesny ) - od 1700 do 1450
p.n.e., II ( starszy ) – od 1450 do 1200 p.n.e., III (?rodkowy ) - od 1200 do
1000 p.n.e., IV (m?odszy ) - od 1000 do 800 p.n.e. i V (najm?odszy) - od 800 do 650 p.n.e. W
poprzednim odcinku obieca?em zamieszczenie zdj?cia krzemiennej siekierki znalezionej na polach
Gorawina (zobacz zdj?cie poni?ej): Na zdj?ciu znajduje si? siekierka krzemienna z okresu neolitu,
znaleziona w 1988 roku, na polach mi?dzy Gorawinem a Jarkowem przez rolnika Zbigniewa Dacha.
Znalezisko przekaza? on do Muzeum Archeologicznego w Koszalinie.
W I i II okresie epoki br?zu wyst?powa?y na pod?o?u neolitycznym na
Pomorzu jeszcze kultury ceramiki sznurowej, kultury pucharów lejkowatych oraz
kultury amfor kulistych. Potwierdza si? to w powszechnym u?yciu wyrobów z
krzemienia, kamienia i wyst?powania starych form ceramiki oraz ma swój
wyraz w niezmienionym obrz?dku pogrzebowym. Upowszechnianie si? br?zu
nast?powa?o powoli. Pierwsze przedmioty br?zowe spotykane na Pomorzu
?rodkowym dociera?y ówczesnymi szlakami handlowymi, jako import z
po?udniowych obszarów Europy (g?ównie z: Czech, S?owacji i W?gier). W tym
okresie na Pomorzu powstaje kultura grabsko-?miardowska. Ludno?? tej kultury
zamieszkuje m.in.dorzecza Pars?ty i Regi. Grób tej kultury odkryto w
Lepinie (pow. ?widwin), miejscowo?ci le??cej w s?siedztwie naszej gminy, co
by mog?o wskazywa? na pobyt ( obozowiska) na obszarze gminy ludno?ci tej
kultury. Z czasem na terenie Europy ?rodkowej pojawia si? tzw. kultura
unietycka, która w znacznym stopniu ma wp?yw na powstanie i rozwój wyrobu
przedmiotów z br?zu. Swym zasi?giem obejmuje ?l?sk i Wielkopolsk?. Z tych to
terenów docieraj? na Pomorze m.in. siekierki br?zowe, d?uta i szpile, ale
równie? wyroby z br?zu spotykane s? z zachodu ( ber?a sztyletowe, sztylety).
Najstarsze przedmioty br?zowe na Pomorzu ?rodkowym g?ównie
pochodz? ze znalezionych skarbów lub odkrytego wyposa?enia grobowego.
Znalezione m.in. narz?dzia, bro? i ozdoby, wskazuj? na dobrze rozwini?ty
handel mi?dzyplemienny. Z I okresu epoki br?zu na obszarze gminy nie
odkryto przedmiotów br?zowych. Mo?na s?dzi?, ?e osadnictwo wczesnobr?zowe by?o nietwa?e,
przenosz?ce si? z miejsca na miejsce. W II (starszym) okresie (1450-1200 lat p.n.e) wyodr?bnia si? ju?
tylko jedna kultura przed?u?ycka, która poprzedza kultur? ?u?yck?. W okresie tym pod wp?ywem
po?udnia powstaj? rodzime, lokalne kierunki rozwoju produkcji wyrobów z br?zu. S? to m.in., naszyjniki,
zdobione naramenniki i inne ozdoby z br?zu.
Jednym z najbogatszych znalezisk na Pomorzu
?rodkowym jest skarb bagienny z
Ro?ci?cina (pow. Ko?obrzeg). Równie? z tego okresu nie napotkano wyrobów z
br?zu na terenie gminy. W III (?rodkowym) okresie epoki ( ok. 1200 p.n.e.)
powsta? zespó? kulturowy tzw. kultura ?u?ycka, która swym zasi?giem obejmuje
pocz?tki epoki ?elaza. Kultura ta istnia?a oko?o 900 lat. W
oparciu o pewne ró?nice w wytworach kultury materialnej, a w szczególno?ci
zauwa?alne w ceramice, to ju? w ?rodkowym okresie mo?emy na Pomorzu
wyodr?bni? plemiona grupy pomorskiej. Ludno?? plemion kultury ?u?yckiej
zajmuje si? rolnictwem i hodowl? zwierz?t domowych, ale tak?e rybo?óstwem
i ?owiectwem. Rozwój rolnictwa by? rezultatem ulepszania narz?dzi oraz
wprowadzania nowych metod uprawy. Osadnictwo rozwija?o si? na terenach o
glebie piaszczystej zawsze w pobli?u ?cieków i zbiorników wodnych.
Na ca?ym obszarze Gminy Ryma? stwierdzono osadnictwo ludno?ci
kultury ?u?yckiej zarejestrowane na 77 stanowiskach archeologicznych. Z
tego: 59 ?ladów osadniczych, 3 punkty osadnicze i a? 15 to osady.
Rozmieszczenie osad plemion kultury ?u?yckiej przedstawi?em w zestawieniu
kartograficznym niniejszego opracowania. Nie wyst?puj?, a w zasadzie nie
http://www.gorawino.net
Kreator PDF
Utworzono 7 March, 2017, 00:34
gorawino.net
zosta?y potwierdzone znaleziska na opisywanym terenie. Intensywne osadnictwo z epoki br?zu w czasie
trwania kultury ?u?yckiej potwierdza si? w licznych
osadach w obr?bie Leszczyna ( 4 osady), Drozdowa (3 osady) i Starnina (3 osady). Po jednej osadzie
odnotowano na terenie dzisiejszego Kinowa, Kamienia Ryma?skiego, Petrykóz oraz L?dowej. Na
podstawie danych archiwalnych, w okolicy D?bicy, odnotowano cmentarzysko ludno?ci kultury
?ó?yckiej (III- IV okres br?zu) i zarejestrowano 9 ?ladów
osadniczych. Wyra?ne ?lady bytno?ci plemion kultury ?u?yckiej stwierdzono w
pradolinie rzek Lnianki i D?bosznicy. Potwierdzeniem pobytu grup tej ludno?ci
jest rozleg?e cmentarzysko cia?opalne z IV-V okresu epoki br?zu, z miejscowo?ci Jarkowo, znane z
odkry? z 1929 roku. Odkryto tam grób popielcowy, w którym znajdowa?a si? popielnica z uszkami oraz
ceramika kultury ?u?yckiej, m. in. amforka zdobiona uszkami. Mniej liczne osady i ?lady osadnicze
zarejestrowano w okolicach miejscowo?ci: Rzesznikowo, Skrzyd?owo czy Bukowo,
co wyra?nie wskazuje zró?nicowanie po?o?enia ich na terenie gminy. Ostatnia epok? pradziejow? - epok?
?elaza (650 r. p.n.e.-1250 r. n.e.) zostanie przedstawiona w nast?pnym odcinku opracowania "Z
pradziejów....".
Konsultacja: Anna Lewandowska
Zobacz cz. 1 artyku?u "Z pradziejów..." (epoka kamienia)
http://www.gorawino.net
Kreator PDF
Utworzono 7 March, 2017, 00:34