Z pradziejów... cz.3

gorawino.net
Z pradziejów... cz.3
Autor: Edmund Ka?mierski
III. EPOKA ?ELAZA (650 przed n.e.-1250.)
Epok? ?elaza dzielimy na pi?? okresów : 1wczesny okres ?elaza czyli okres halsztacki (650-400 p.n.e.), 2- okres laty?ski, czyli przedrzymski (400
p.n.e. – pocz?tek n.e.), 3- okres rzymski (pocz?tek n.e. - 375 n.e.), 4- okres w?drówek ludów
(375 n.e. - 570 n.e.), 5- okres wczesno?redniowieczny (570 n.e - 1250 n.e.).
Na Pomorzu
Zachodnim ludno?? kultury ?u?yckiej trwa?a co najmniej, a? do ko?ca okresu halsztackiego. Plemiona tej
ludno?ci w tym czasie utrzymuj? o?ywione i rozleg?e kontakty wymienne z innymi ludami. W wyniku tych
kontaktów z po?udniem (ludno?ci? zamieszkuj?c? Alpy i pó?nocne W?ochy) plemiona ludno?ci kultury
?u?yckiej zapoznaj? si? z ?elazem, wzbogacaj? swój stan posiadania ozdób, narz?dzi pracy czy broni.
Wyroby pochodzenia wschodnio alpejskiego stwierdzono w zawarto?ci skarbu z Kie?pina (pow. Gryfice),
miejscowo?ci s?siaduj?cej z nasz? gmin?. Pod koniec okresu late?skiego i w okresie wp?ywów rzymskich
na Pomorzu dokonuj? si? dalsze zmiany w?ród plemion ludno?ci kultur : ?u?yckiej i wschodnio
pomorskiej. Dotyczy to zarówno struktury kulturowej jak i spo?ecznej ówczesnej ludno?ci.
Pierwsze wzmianki w ?ród?ach pisanych staro?ytnych pisarzy rzymskich i greckich okre?laj?
ludy zamieszka?e nad Morzem Ba?tyckim nazw? Wenedów-kultur? wenedzk?. Wenedowie (lub
Wenetowie) s? odpowiednikami rzymskiej nazwy S?owian. Kultura wenedzka jest uwa?ana za pierwsz?
kultur? s?owia?sk?. Z czasem plemiona zamieszkuj?ce nad Ba?tykiem znalaz?y si? pod silnymi wp?ywami
kultury rzymskiej. Kupcy rzymscy w poszukiwaniu skór, futer, niewolników, byd?a, a przede wszystkimi
bursztynu docieraj? a? na Pomorze. Powstaje s?ynny traktat l?dowy tzw. “Szlak
Bursztynowy” oraz rzymski szlak wodno-l?dowy prowadz?cy na tereny Pomorza Zachodniego z
prowincji nadre?skich zwany “Szlakiem Re?skim”. Importy rzymskie to m.in. naczynia
srebrne, br?zowe, szklane, gliniane, bi?uteria. Ma to potwierdzenie w znaleziskach odkrytych w czasie
bada? archeologicznych na Pomorzu ?rodkowym. W?ród nich licznie reprezentowane s? monety rzymskie.
S? to g?ównie denary srebrne i br?zowe. W 1927 roku, w okolicach Starnina rolnik Friedbort Bottchor
znalaz? srebrn? monet? wielko?ci feniga. By? to denar Faustyny M?odszej z ok. 176 roku n.e. Znalezisko
to zosta?o przekazane do ówczesnego Muzeum Kolberg . Monety rzymskie znaleziono równie? w
Siemy?lu i Go?cinie (pow. Ko?obrzeg). Na obszarze gminy na okres przedrzymski i rzymski
zaklasyfikowano przez archeologów zaledwie 20 stanowisk. ?lady osad odnotowano w s?siedztwie wsi :
Leszczyn (4) i D?bicy (1) , a ?lady osadnicze stwierdzono w okolicach tych wsi i w pobli?u Drozdowa,
Drozdówka oraz Rymania. Jedyne znalezisko z tego okresu, to opisana wy?ej moneta ze Starnina. W
m?odszym podokresie rzymskim na terenie Pomorza nap?ywj? ludy skandynawskie Gotów, a od po?owy
II wieku – pokrewni im Gepidzi. Obecno?? tych ludów ma charakter przej?ciowy, jednak wywiera
du?y wp?yw na rozwój stosunków kulturowych ludno?ci plemion zajmuj?cych Pomorze. Pojawienie si? w
roku 375 Hunów na Nizinie W?gierskiej zminimalizowa?o kontakty z imperium rzymskim na dawnych
szlaku bursztynowym. Wieki V-VI nazywamy okresem w?drówek ludów okolicznych i masowych
przemieszcze? osadniczych i etnicznych by?o równie? Pomorze. Z tego okresu jest stosunkowo mniej
stanowisk archeologicznych. Równie? z terenu naszej gminy brak jest znalezisk.
We wczesnym
?redniowieczu Pomorze zamieszkuje ludno?? zachodnio-s?owia?ska. Zajmuj? si? oni rolnictwem i hodowl?
zwierz?t domowych. Doskonal? kowalstwo i odlewnictwo metali nie?elaznych oraz rozwijaj? nowe
rzemios?o takie jak : garcarstwo, rogownictwo, bursztyniarstwo czy korabnictwo. Pocz?tki osadnictwa
wczesno?redniowiecznego na terenie naszej gminy si?gaj? VI-VII wieku i zamieszkiwane przez plemiona
s?owia?skie Siewierzan. Powstaj? liczne osady otwarte, co sprzyja rozwojowi organizacji plemiennych.
Potwierdzone osady i ?lady osadnicze w okolicach Rymania, Drozdowa, Drozdówka, Petrykoz czy
Gorawina. Na uwag? zas?uguj? 2 rozleg?e osady produkcyjne odkryte w Rzesznikowie. Obie po?o?one
nad ciekami wodnymi i podmok?? dolin? zwi?zane by?y z produkcj? hutnicz?. ?wiadcz? o tym liczne
paleniska z du?? zawarto?ci? ?u?lu ?elaznego oraz przepalone kamienie.
Na obszarze gminy zlokalizowano dwa grodziska, co ?wiadczy o wyst?powaniu równie? osadnictwa
obronnego. Pierwsze z nich w okolicach Rymania - typu wy?ynnego, cyplowego o chronologii VII/VIII- do
po?owy IX wieku, drugie w pobli?u Starnina.- nizinne sto?kowate datowane na XII-XIII wiek. Wymienione
wy?ej obiekty s? uj?te w opracowaniu pod tytu?em “Mapa Grodzisk w Polsce”.
Dok?adniejszy opis grodzisk przedstawi?em w poprzednich numerach “Pulsu Rymania”.
Na terenie Gminy Ryma? brak jest obiektów archeologicznych wpisanych do rejestru
Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Na tym ko?cz? cykl artyku?ów z cyklu pradzieje w których
stara?em si? w ogólnym zarysie przybli?y? czytelnikom okresy pradziejowe obszarów gminy. Na
zako?czenie tego cyklu chc? zaapelowa? do wszystkich osób, które znajduj? ró?ne
„znaleziska” z dawnych czasów. Cz?sto trudno je okre?li? jak s? stare i do czego mog?y
s?u?y?. Informacja o nich mo?e by? zawsze pocz?tkiem czego? nowego, wi?kszego, a fachowcy okre?l?
http://www.gorawino.net
Kreator PDF
Utworzono 2 March, 2017, 13:41
gorawino.net
bli?ej rodzaj znaleziska i jego pochodzenie. Chcia?bym te? podzi?kowa? serdecznie osobom, które
pomog?y mi przybli?y? t? tematyk? naszym czytelnikom tj. pani Annie Lewandowskiej i panu Jackowi
Borkowskiemu z dzia?u archeologii Muzeum w Koszalinie. Równie? chcia?bym podzi?kowa? za pomoc w
opracowaniu materia?ów pani El?biecie Ruci?skiej z biblioteki gminnej w Rymaniu i panu Tadeuszowi
Dach z portalu internetowego www.gorawino.net.
http://www.gorawino.net
Kreator PDF
Utworzono 2 March, 2017, 13:41