Ejakulacja - cnz-rehabilitacja.p

MATERIAŁY INFORMACYJNE
CENTRUM NIEZALEŻNEGO ŻYCIA
POGADANKA
TEMATYCZNA
NIEZALEZNEGO ŻYCIA
REALIZOWANA
W
TRAKCIE
WARSZTATÓW
ZASTOSOWANIE WIBRATORA CELEM WYWOŁANIA EJAKULACJI U PACJENTÓW Z
USZKODZENIEM RDZENIA KRĘGOWEGO
Uszkodzenie rdzenia kręgowego, w zależności od poziomu rozległości urazu, powoduje u mężczyzn
różnego stopnia zaburzenia ejakulacji prowadzące do obniżenia płodności. Większość pacjentów w
pierwszym okresie po urazie nie zdaje sobie sprawy z tego, że dysfunkcji ruchowej towarzyszą także
zaburzenia funkcji rozrodczych i że jest to nieodwracalne następstwo uszkodzenia rdzenia kręgowego.
Niemożność posiadania potomstwa stanowi dodatkowe psychiczne obciążenie, które rzutuje na
funkcjonowanie para- czy tetraplegika w rodzinie i społeczeństwie i społeczeństwie. Przyczyną
niepłodności u tych pacjentów jest neurogenne upośledzenie erekcji i ejakulacji, jak również zaburzenia
spermotogenezy. Na pogorszenie jakości nasienia mają również wpływ przewlekłe zakażenia dróg
moczowych, gruczołu krokowego, najądrzy i jąder.
W rdzeniu kręgowym znajdują się dwa ośrodki ejakulacji : współczulny ośrodek I fazy ejakulacji ( Th
11-L-2 ) oraz somatyczny ośrodek II fazy ejakulacji ( S2 S4 ). W wyniku całkowitego uszkodzenia
rdzenia kręgowego powyżej obu ośrodków ( uszkodzenie górnego motoneyronu )niezwykle rzadko
dochodzi do ejakulacji ( 4% pacjentów ) . Niekiedy jednak obserwuje się okresowe występowanie
ejakulacji w tej grupie pacjentów w czasie odbywania stosunku płciowego po iniekcji papaweryny lub
prostaglodyny w celu wywołania erekcji i notowane są pojedyncze przypadki poczęcia i narodzenia
zdrowego potomstwa.
W przypadku całkowitego uszkodzenia rdzenia kręgowego na poziomie dolnego motoneuronu
dochodzi do ejakulacji u kilkunastu procent pacjentów.
W najkorzystniejszej sytuacji znajdują się pacjenci z niecałkowitym uszkodzeniem rdzenia, zarówno
na poziomie górnego, jak i dolnego motoneuronu, ponieważ u 70% z nich zachowana jest zdolność do
ejakulacji , jak również obserwuje się znacznie lepszą jakość nasienia .
Od dawna zastanawiano się nad sposobami wywołania ejakulacji u mężczyzn z uszkodzeniem rdzenia
kręgowego. W chwili obecnej największe uznanie zyskało zastosowanie wibratora, dzięki nieinwazyjności
zabiegu oraz licznych doniesieniach o lepszej jakości uzyskanego nasienia oraz elektroejakulacji w
uszkodzeniu rdzenia kręgowego poniżej poziomu L2 , jak również w przypadku nieskuteczności
wibratora.
PRZYKŁADY – MATERIAŁ I METODYKA
Grupę badaną stanowili pacjenci po urazie rdzenia kręgowego , którzy od marca 19995r. do listopada
1997r. zgłosili się do centrum leczenia Niepłodności Małżeńskiej w Białymstoku w celu oceny płodności
lub też uzyskania potomstwa.
Aby wywołać ejakulację, stymulowano okolicę nasady żołędzi przy pomocy wibratora generującego
impulsy o częstotliwości od 60 do 100 Hz i amplitudzie od 2.0 do 3,5 mm.
W trakcie wykonywania zabiegu pacjent znajdował się w pozycji półsiedzącej . Stymulacja była
prowadzona zwykle bez przerwy do momentu wystąpienia ejakulacji, która miała miejsce zwykle
najczęściej po 15-40 sek od chwili rozpoczęcia zabiegu. W przypadku niewystąpienia ejakulacji po 60 sek
stymulacji zabieg powtarzano, czasem kilkakrotnie, po 2-3 min przerwy. Wszyscy pacjenci z
uszkodzeniem rdzenia kręgowego na wysokości Th6 i powyżej tego poziomu otrzymywali przed
zabiegiem pod-językowo 10 mg Nifedypliny, a w przypadku podawanych przez pacjenta w wywiadzie
okresowo występujących objawów hiperrefleksji autonomicznej-20 mg. Mieli oni monitorowane ciśnienie
krwi przez cały czas trwania stymulacji w trakcie ejakulacji.
W przypadku pacjentów, u których występowała ejakulacja wsteczna, wypełniano pęcherz moczowy,
po jego uprzednim opróżnieniu i przepłukaniu, 100 ml płynu Tyroda ogrzanego do temp 37ºC. Po
przeprowadzonej stymulacji ponownie cewnikowano pacjenta, a otrzymana zawartość pęcherza
moczowego była odwirowywana w celu odzyskania plemników. Uzyskane nasienie lub zawiesina
plemników były poddane ocenie seminologicznej, a następnie rozcięczane w stosunku 1:1 z podłożem
żółtkowym zawierającym 15% glicerolu, ekwilibrowane przez 20 min, rozporcjowane do słomek
krystalicznych i zamrażane w parach azotu. Po zamrożeniu, słomki umieszczano w pojemnikach z
ciekłym azotem do czasu próby uzyskania ciąży metodą mikroinekcji plemnika do cytoplazmy oocytów
(ICSI).
WYNIKI I OMÓWIENIE
Było badanych 20 mężczyzn z uszkodzeniem rdzenia kręgowego, w wieku od 23 do 43 lat, w tym z
tetraplegią –3, z tetraparezą -4, z paraplegią -11, z poraperazą –2.
U wszystkich pacjentów uszkodzenie rdzenia kręgowego spowodowane zostało urazem, 19 z nich
uległo wypadkowi po okresie dojrzewania. Czas, który minął od urazu, wynosił od 2 do 23 lat.
W wyniku stymulacji uzyskano pozytywny efekt u 17 spośród 20 pacjentów. Nie wywołano ejakulacji
u pacjentów z uszkodzeniem niecałkowitym rdzenia kręgowego na wysokości C 8 oraz u dwóch
pacjentów z paraplegią L 1 i L-2. W przypadku 11 pacjentów doszło do ejakulacji w pierwszej minucie
stymulacji, a w pozostałych konieczne było kilkukrotne powtarzanie stymulacji po 2-3 minutach przerwy.
U trzech pacjentów wystąpiła ejakulacja wsteczna.
Dwóch spośród nich miało wykonaną operację nacięcia szyi pęcherza moczowego celem poprawy
funkcji dolnych dróg moczowych. W przypadku dwóch pacjentów z ejakulacją wsteczną przeprowadzono
stymulację po wypełnieniu pęcherza moczowego płynem Tyroda, a następnie po odwirowaniu uzyskano
żywe plemniki. Partnerka jednego z tych pacjentów zaszła w ciążę w wyniku mikroiniekcji plemnika do
cytoplazmy oocytu (ICSI) i urodziła zdrowe dziecko.
W przypadku drugiego małżeństwa, które zdecydowało się na posiadanie własnego potomstwa i
zostało zakwalifikowane, ze względu na stan jakości nasienia partnera do ICSI, także uzyskano ciążę.
U trzeciego pacjenta z ejakulacją wsteczną nie udało się wypełnić pęcherza moczowego ze względu
na nadreaktywność wypieracza. Ponieważ technicznie trudne jest wykonanie stymulacji przy pomocy
wibratora z jednoczesna blokadą ujścia pęcherza moczowego cewnikiem, pacjent ten został
zakwalifikowany do zabiegu elektroejakulacji.
Dziewięciu pacjentów z uszkodzeniem rdzenia kręgowego na poziomie i powyżej Th 6 otrzymało na
15 minut przed zabiegiem podjęzykowo Nifedypinę, nie obserwowano u nich nadmiernego wzrostu
ciśnienia ani też innych objawów hiperrefleksji autonomicznej.
U wszystkich pacjentów tuż przed ejakulacją okazało się prostą i nieinwazyjną metodą, dość
bezpieczną i w większości przypadków skuteczną. Zabieg taki, niektórzy pacjenci mogą stosować w
warunkach domowych i w przypadku dobrej jakości nasienia, przy zdeponowaniu nasienia w pochwie,
może dojść do zapłodnienia partnerki bez dodatkowej interwencji lekarskiej.
Problem niepłodności i impotencji jest dla mężczyzn z uszkodzeniem rdzenia kręgowego równie
ważny, a czasem nawet bardziej istotny niż dysfunkcja ruchowa. Dlatego tez tacy pacjenci powinni być
informowani o możliwości skutecznego leczenia już w trakcie pobytu w oddziale rehabilitacji.
WNIOSKI
1. Zastosowanie wibratora o odpowiednich parametrach bodźca jest skuteczną metodą wywołania
ejakulacji.
2. W większości przypadków możliwe jest uzyskanie ejakulatu już po 30 sekundach stymulacji.
3. Jest to metoda prosta, dość bezpieczna i przez większość pacjentów akceptowana i dobrze tolerowana.
4. Pacjenci z uszkodzeniem rdzenia kręgowego poniżej Th 6 mogą ją bez przeszkód stosować w
warunkach domowych.
5. Uzyskane tą metodą plemniki dają szansę zapłodnienia oocytów metodą ICSI i urodzenia zdrowego
dziecka.