geografia

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z GEOGRAFII
DLA KLAS I – III GIMNAZJUM
Opracowała: Sylwia Młynarczyk
ZASADY DOTYCZĄCE OCENIANIA
1.W przedmiocie oceny z geografii mieszczą się:

umiejętność korzystania z różnych źródeł informacji (planu, mapy, fotografii, rysunków,
wykresów, danych statystycznych, tekstów źródłowych, technologii informacyjno –
komunikacyjnej,

umiejętność identyfikowania związków i zależności oraz wyjaśniania zjawisk i procesów
posługując się podstawowym słownictwem geograficznym,

stosowanie wiedzy i umiejętności geograficznych w praktyce,

rozwijanie w sobie ciekawości świata.
2. Na ocenę semestralną i roczną z geografii składają się oceny cząstkowe, które uczeń uzyskuje
za różne formy aktywności.
3.Pomiar osiągnięć ucznia odbywa się za pomocą następujących narzędzi:

wypowiedzi ustne

sprawdziany

testy diagnostyczne

kartkówki z trzech ostatnich lekcji (mogą być niezapowiedziane)

prace domowe

zadania i ćwiczenia wykonywane przez uczniów podczas lekcji

zeszyt ćwiczeń

zeszyt przedmiotowy

prace w zespole

inne ( konkursy geograficzne, olimpiady)
TRYB OCENIANIA POSZCZEGÓLNYCH FORM PRACY UCZNIA
1. Sprawdziany pisemne obejmujące dział materiału muszą być zapowiedziane z minimum
tygodniowym wyprzedzeniem. Nauczyciel informuje uczniów o formie i zakresie pracy.
Uczniowie są zobowiązani do uczestnictwa w sprawdzianie w określonym dniu. W przypadku
nieobecności uczeń ma obowiązek uzupełnić daną formę pracy pisemnej w ciągu dwóch tygodni
od dnia powrotu do szkoły i po uzgodnieniu terminu z nauczycielem. W przeciwnym razie uczeń
otrzymuje ocenę niedostateczną.
2. Nauczyciel oddaje poprawione prace w terminie nie późniejszym niż dwa tygodnie od dnia
przeprowadzenia sprawdzianu.
3. Uczeń otrzymuje poprawioną pracę do wglądu podczas lekcji, dokonuje analizy
popełnionych błędów, a następnie oddaje pracę nauczycielowi.
4. Nauczyciel dołącza pracę do dokumentacji uczniowskiej i udostępnia rodzicom podczas
wywiadówki i konsultacji.
5. Uczeń ma prawo poprawiać oceny niedostateczne z danego sprawdzianu i kartkówki.
Poprawa jest dobrowolna - uczeń sam zgłasza chęć poprawy w ciągu dwóch tygodni od daty
oddania prac, a nauczyciel wyznacza termin.
6. Każdą ocenę z poprawy, także kolejną niedostateczną, wpisuje się do dziennika lekcyjnego
obok pierwszej noty.
7. Poprawa może odbywać się w formie pisemnej lub ustnej. Ustnie może także poprawiać ten
uczeń, który zgodnie z orzeczeniem PPP, wymaga indywidualnego podejścia lub pomocy
nauczyciela.
Ocenianie sprawdzianów i kartkówek opiera się na następującym podziale:
0 - 30% - niedostateczny
31% - 50% - dopuszczający
51% - 74%- dostateczny
75% - 89%- dobry
90% - 99%- bardzo dobry
100% - celujący
Odpowiedzi ustne – na każdą odpowiedź składa się zawartość merytoryczna, poprawne użycie
słownictwa geograficznego, znajomość zagadnienia, samodzielność wypowiedzi, kultura języka,
precyzja, jasność, oryginalność ujęcia tematu. Dodatkowe pytania naprowadzające wpływają na
obniżenie oceny.
Kartkówki (odpowiedzi pisemne) mogą obejmować materiał z trzech ostatnich tematów.
Nie muszą być zapowiadane.
Sprawdziany pisemne obejmujące dział materiału muszą być zapowiedziane z minimum
tygodniowym wyprzedzeniem. Nauczyciel informuje uczniów o formie i zakresie pracy.
Uczniowie są zobowiązani do uczestnictwa w sprawdzianie w określonym dniu. W przypadku
nieobecności uczeń ma obowiązek uzupełnić daną formę pracy pisemnej w ciągu dwóch tygodni
od dnia powrotu do szkoły i po uzgodnieniu terminu z nauczycielem. W przeciwnym razie uczeń
otrzymuje ocenę niedostateczną.
Zaangażowanie w problematykę lekcji oceniane jest za pomocą plusów (trzy plusy to ocena
bardzo dobra) lub oceną bardzo dobrą, co uzależnione jest od skali trudności problemu.
Brak zaangażowania w problematykę lekcji oceniany jest za pomocą oceny niedostatecznej.
Prace w zespole ( ocenie podlegają umiejętności: planowanie i organizacja pracy grupowej,
efektywne współdziałanie, wywiązanie się z powierzonych ról, rozwiązywanie problemów
w sposób twórczy)
Uczeń ma obowiązek systematycznie, rzetelnie i starannie prowadzić zeszyt przedmiotowy oraz
zeszyt ćwiczeń, które są dokumentami pracy ucznia. W przypadku choroby czy nieobecności
w szkole uczeń uzupełnia notatki i zadania domowe w ciągu kilku dni od powrotu do szkoły,
w terminie uzgodnionym z nauczycielem.
Zeszyt przedmiotowy będzie kontrolowany jeden raz w półroczu. Przy ocenie zeszytu będą
brane pod uwagę następujące elementy:
- pismo (estetyka zapisu)
- systematyczność notowania
- sporządzanie notatek, odrabianie zadań
Zeszyt ćwiczeń również będzie podlegał kontroli i ocenie. Uczeń po każdej lekcji ma obowiązek
wykonać wszystkie zadania w zeszycie ćwiczeń,
z tematu realizowanego na zajęciach.
Za niewykonanie pracy uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. Uczeń ma obowiązek uzupełniać
brakujące zadania.
Uczeń jest zobowiązany do posiadania zeszytu przedmiotowego, zeszytu ćwiczeń
oraz
podręcznika na każdej lekcji. Ich brak oznacza nieprzygotowanie do lekcji i skutkuje wpisem „-”
lub oceną niedostateczną.
Ocenianie dla uczniów z dostosowaniem wymagań
Nauczyciel dostosowuje wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb rozwojowych
i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia na podstawie orzeczenia lub opinii.
Symptomy zaburzeń i formy, metody, sposoby dostosowania wymagań u uczniów
z dysleksją w zakresie geografii:
1) symptomy trudności:
 trudności z zapamiętywaniem nazw geograficznych
 trudności z opanowaniem systematyki (hierarchiczny układ informacji)
 zła orientacja w czasie (chronologia, daty)
 trudności z czytaniem i rysowaniem map geograficznych
 trudności z orientacją w czasie i w przestrzeni (wskazywanie kierunków na mapie i
w przestrzeni, obliczanie stref czasowych, położenia geograficznego, kąta padania
słońca itp.)
 problemy z organizacją przestrzenną schematów i rysunków
2) Formy, metody, sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych:
a) uwzględniać trudności z zapamiętywaniem nazw, nazwisk, dat
b) w czasie odpowiedzi ustnych dyskretnie wspomagać, dawać więcej czasu na
przypomnienie, wydobycie z pamięci nazw, terminów, dyskretnie naprowadzać
c) częściej powtarzać i utrwalać materiał
d) podczas uczenia stosować techniki skojarzeniowe ułatwiające zapamiętywanie
e) wprowadzać w nauczaniu metody aktywne, angażujące jak najwięcej zmysłów (ruch,
dotyk, wzrok, słuch), używać wielu pomocy dydaktycznych, urozmaicać proces
nauczania
f) zróżnicować formy sprawdzania wiadomości i umiejętności tak, by ograniczyć
ocenianie na podstawie pisemnych odpowiedzi ucznia
g) przeprowadzać sprawdziany ustne z ławki, niekiedy nawet odpytywać indywidualnie
Symptomy trudności i sposoby dostosowania wymagań u uczniów o inteligencji niższej niż
przeciętna w zakresie geografii:
1) symptomy trudności:
 trudność w selekcji i wybraniu najważniejszych treści (tendencja do pamięciowego
uczenia się wszystkiego po kolei)
 problem z zapamiętywaniem dat, nazwisk, nazw, miejscowości
 nieumiejętność przekrojowego wiązania faktów i informacji.
2) Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych do potrzeb psychofizycznych
i edukacyjnych uczniów:
a) w związku z dużym problemem w selekcji i wyborze najważniejszych informacji
z danego tematu można wypisać kilka podstawowych pytań, na które uczeń
powinien znaleźć odpowiedź czytając dany materiał (przy odpytywaniu prosić
o udzielenie na nie odpowiedzi),
b) podobnie postępować przy powtórkach,
c) pozostawianie większej ilości czasu na przygotowanie się z danego materiału
(dzielenie go na małe części, wyznaczanie czasu na jego zapamiętanie i
odpytywanie).
W przypadku ucznia z ADHD stosuje następujące formy i metody pracy:
 nawiązuję bezpośredni kontakt z uczniem,
 sadzam ucznia najlepiej w pierwszej ławce samodzielnie,
 zapewniam aktywność poprzez stawianie nowych zadań,
 stosuję przejrzyste, spójne reguły postępowania: konsekwencja, spełnianie obietnic,
dotrzymywanie terminów, udzielanie wskazówek, jasne komunikowanie swoich
oczekiwań,
 wielokrotnie, cierpliwie powtarzam polecenia, tłumaczyć je krok po kroku,
 stosuję pozytywne wzmocnienia: pochwały słowne, plusy, oceny za każdy przejaw
aktywności starając się w ten sposób z motywować ucznia do nauki,
 akceptuję ucznia lecz nie jego zachowanie,
 przed rozpoczęciem wykonywania zadania proszę ucznia aby powtórzył polecenie,
 często przypominam uczniowi, że istnieją reguły, dopiero później wyciągam
konsekwencje,
Sposób oceniania dla osób z dostosowaniem wymagań, zgodnie z poniższą
skalą i przy
uwzględnieniu jednakowej formy oraz w miarę możliwości wydłużonym czasem pracy.
niedostateczny
do 24%
dopuszczający
25%-44%
dostateczny
45%-69%
dobry
70%-84%
bardzo dobry
85%-100%
Uzasadnianie ocen
Oceny z ustnych oraz pisemnych form sprawdzania wiedzy i umiejętności, nauczyciel uzasadnia
ustnie w obecności klasy.
INNE USTALENIA
1.Każdy uczeń próbuje rozwiązać wszystkie problemy i zadania.
2.Uczeń ma prawo (dwukrotnie w klasie trzeciej i jeden raz w klasach pierwszej i drugiej)
w ciągu semestru zgłosić nieprzygotowanie do lekcji, np.: brak pracy domowej, brak zeszytu
przedmiotowego, ćwiczeń, brak podręcznika, brak pomocy potrzebnych do lekcji, niegotowość
do
odpowiedzi.
Nieprzygotowanie
nie
dotyczy
zapowiedzianych
prac
pisemnych
(sprawdzianów, kartkówek). Po wykorzystaniu limitu określonego powyżej, uczeń otrzymuje
za każde nieprzygotowanie ocenę niedostateczną. Uczeń winien każde nieprzygotowanie zgłosić
przed lekcją. Jeśli ten fakt zatai, nie może w trakcie lekcji skorzystać z prawa do „-„ i otrzymuje
ocenę niedostateczną
3.Mimo wykorzystanych szans, w pierwszym dniu po nieobecności spowodowanej chorobą lub
przypadkiem losowym, uczeń nie ponosi żadnych sankcji z tytułu nieprzygotowania do zajęć.
4.W przypadku usprawiedliwionej dłuższej nieobecności uczeń może być zwolniony z kartkówki
lub odpowiedzi.
5.Uczeń, który z uzasadnionych powodów nie był obecny w szkole przez dłuższy czas, ustala
z nauczycielem termin uzupełniania zaległości, przedstawienia prac pisemnych i napisania
sprawdzianów.
6.Nieobecność w szkole nie zwalnia ucznia z obowiązku zaznajomienia się z omówionym
podczas jego nieobecności materiałem.
7.Wszelkie
kwestie
nieuregulowane
Przedmiotowym
Systemem
Oceniania
rozstrzyga
nauczyciel.
ZASADY WYSTAWIANIA OCENY SEMESTRALNEJ I KOŃCOWOROCZNEJ
Ocena semestralna i końcowa jest wystawiana na podstawie ocen cząstkowych. Ocena ta nie jest
średnią ocen cząstkowych – najistotniejszy element oceny semestralnej
i rocznej stanowią
oceny cząstkowe uzyskane za samodzielne prace realizowane w trakcie lekcji (np.: sprawdziany,
prace klasowe, odpowiedzi ustne). Ważna jest także systematyczność
domowych i zaangażowanie ucznia na wszystkich lekcjach geografii,
bezpośrednio poprzedzających wystawianie ocen.
w odrabianiu prac
a nie tylko na zajęciach
WYPOSAŻENIE UCZNIA
- zeszyt przedmiotowy
- zeszyt ćwiczeń
- podręcznik
- atlas
WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE NA POSZCZEGÓLNE OCENY
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:

opanował wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania,
będące efektem jego samodzielnej pracy,

prezentuje swoje wiadomości posługując się terminologią geograficzną,

potrafi stosować zdobyte wiadomości w sytuacjach nietypowych,

formułuje problemy i rozwiązuje je w sposób twórczy,

dokonuje analizy lub syntezy zjawisk i procesów geograficznych,

wykorzystuje wiedzę zdobytą na innych przedmiotach,

potrafi samodzielnie korzystać z różnych źródeł informacji,

bardzo aktywnie uczestniczy w procesie lekcyjnym,

wykonuje twórcze prace, pomoce naukowe i potrafi je prezentować na terenie szkoły
i poza nią,

w pracach pisemnych osiąga 100% punktów możliwych do zdobycia i w pełni
odpowiada na dodatkowe pytania,

bierze udział w konkursach geograficznych na terenie szkoły i poza nią.

prowadzi własne prace badawcze
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:

opanował w pełnym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem
nauczania,

wykazuje szczególne zainteresowania geografią,

potrafi stosować zdobytą wiedzę do samodzielnego rozwiązywania problemów
w nowych sytuacjach,

bez pomocy nauczyciela korzysta z różnych źródeł informacji,

prezentuje swoją wiedzę posługując się poprawną terminologią geograficzną,

aktywnie uczestniczy w procesie lekcyjnym,

samodzielnie interpretuje zjawiska i broni swoich poglądów.
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:

opanował wiadomości i umiejętności bardziej złożone i mniej przystępne, przydatne
i użyteczne w szkolnej i pozaszkolnej działalności,

potrafi stosować zdobytą wiedzę do samodzielnego rozwiązywania problemów
typowych, w przypadku trudniejszych korzysta z pomocy nauczyciela,

udziela poprawnych odpowiedzi na typowe pytania,

rozwiązuje typowe problemy z wykorzystaniem poznanych metod,

samodzielnie pracuje z podręcznikiem i materiałami źródłowymi,

jest aktywny na lekcji,
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:

opanował wiadomości i umiejętności przystępne, niezbyt złożone, najważniejsze
w nauczaniu geografii, oraz takie które można wykorzystać w sytuacjach szkolnych
i pozaszkolnych,

z pomocą nauczyciela rozwiązuje typowe problemy o małym stopniu trudności,

z pomocą nauczyciela korzysta z takich źródeł wiedzy jak: słowniki, encyklopedie,
tablice, wykresy, itp.,

wykazuje się aktywnością na lekcji w stopniu zadowalającym,

analizuje podstawowe zależności, próbuje porównywać i wnioskować.
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:
 ma braki w opanowaniu wiadomości i umiejętności określonych programem, ale nie
przekreślają one możliwości dalszego kształcenia,
 wykonuje proste zadania i polecenia o bardzo małym stopniu trudności, pod kierunkiem
nauczyciela,
 wiadomości przekazuje w sposób nieporadny, nie używając terminologii geograficznej,
 jest mało aktywny na lekcji,
 z pomocą nauczyciela jest w stanie nadrobić braki w podstawowych umiejętnościach.
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:
 nie opanował wiadomości i umiejętności określanych podstawami programowymi,
koniecznymi do dalszego kształcenia,
 nie potrafi posługiwać się przyrządami geograficznymi,
 wykazuje się brakiem systematyczności w przyswajaniu wiedzy i wykonywaniu prac
domowych,
 nie podejmuje próby rozwiązania zadań o elementarnym stopniu trudności nawet przy
pomocy nauczyciela,
 wykazuje się bierną postawą na lekcji,
Opracowała: Sylwia Młynarczyk