Stan sanitarny powiatu strzelecko
Transkrypt
Stan sanitarny powiatu strzelecko
STAN sanitarno – higieniczny powiatu strzelecko-drezdeneckiego w roku 2005 ____________________________________________ Drezdenko – 2006 Opracowano: w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Drezdenku Zespół autorski: ElŜbieta Feliciak, Beata Kaczmar, Iwona Maćkowska, Maria Szczesiak, Jan Bokała, Ala Madalińska, Małgorzata KoŜuch, Maria Chudzik, Paulina Pieluszczak, Margerita Busza, Marek Szwinto. Fotografie: Katarzyna Wychowałek. Projekt, skład, opracowanie graficzne: Katarzyna Wychowałek. 2 Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Drezdenku ul. Chrobrego 11 66-530 Drezdenko Fax: (095) 762-08-99 telefon: (095) 762-05-20 e-mail: [email protected] Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny: lek. med. Bogusława Marcinkowska 1. Sekcja Epiemiologii: Beata Kaczmar, ElŜbieta Feliciak. 2.SekcjaHigieny śywności śywienia i Przedmiotów UŜytku: kierownik – Margerita Busza Zasuwik Marzena, Rowińska Joanna, Pakuła Ewa, Dudzik Genowefa. 3.Sekcja Higieny Komunalnej: kierownik- Marek Szwinto Łacek Monika, Psonak Bogusława 4.Higiena Pracy: Maćkowska Iwona, Szczesiak Maria. 5.Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia: Chudzik Maria, Pieluszczak Paulina. 6.Higiena Dzieci i MłodzieŜy: KoŜuch Małgorzata. 7.Inwestycyjny Nadzór Zapobiegawczy: Bokała Jan. 8.Oddział laboratoryjny: Madalińska Ala 3 Raport o stanie sanitarno-higienicznym powiatu strzelecko-drezdeneckiego za rok 2005 jest corocznym wydaniem oceniającym sytuację minionego roku. Zgodnie z art.12 a.ust.3 ustawy z dnia 14 marca 1985 roku o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 1998r. Nr 90, poz.575 z późniejszymi zmianami) Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny zobowiązany jest do przedstawienia Radzie Powiatu i Państwowemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Sanitarnemu w Gorzowie Wlkp. informacji o stanie bezpieczeństwa sanitarnego powiatu. Głównym celem działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest ochrona zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciąŜliwości środowiskowych, zapobieganie powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych o zawodowych. Zadania z zakresu zdrowia publicznego realizuje poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami higieny środowiska, higieny procesów nauczania i wychowania, higieny pracy w zakładach pracy, warunkami zdrowotnymi Ŝywności, Ŝywienia i przedmiotów uŜytku, higieny wypoczynku i rekreacji, higieniczno-sanitarnymi w obiektach, w których udzielane są świadczenia zdrowotne. Państwowa Inspekcja Sanitarna inicjuje, organizuje, prowadzi, koordynuje i nadzoruje działalność oświatowo-zdrowotną w celu ukształtowania odpowiednich postaw i zachowań zdrowotnych. Okresowe oceny stanu sanitarnego umoŜliwiają monitorowanie sytuacji epidemiologicznej i sanitarnej oraz wydawanie odpowiednich decyzji. Przeprowadzane analizy i oceny są podstawą do opracowania planów w zakresie bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców i bezpośrednich działań odpowiednich słuŜb. WyraŜam nadzieję, Ŝe przedstawiony raport o stanie sanitarnym powiatu będzie pomocny w określeniu wniosków i podjęciu odpowiednich działań mających na celu poprawę zdrowia publicznego w naszym powiecie. Z powaŜaniem Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Drezdenku Lek. med. Bogusława Marcinkowska 4 ________________________________________________________________________________ Teren objęty działalnością PSSE w Drezdenku ma charakter przemysłowo – rolniczy. Powiat strzelecko-drezdenecki ma powierzchnię 1248 km2, w jego skład wchodzi 5 gmin: Drezdenko, Strzelce Kraj., Dobiegniew, Stare Kurowo i Zwierzyn. Powiat zamieszkuje 51.474 osób (stan na koniec 2005 r.), w tym: • dzieci do lat 2 – 1460 • dzieci do lat 14 – 8486 Liczba mieszkańców • wsi – 27.185 • miast – 24.289 • 1. Informacja tabelaryczna z zachorowań. Środowisko Rok 2005 Liczba zachorowań Zapadalność na 10 tys. mieszk. 2004 2005 2004 2005 miasto wieś Salmonellozy – zatrucia pokarmowe 19 37 3,68 7,18 18 19 Inne bakteryjne zatrucia pokarmowe nie określone 8 0 1,55 0 0 0 Wzw typu B 2 1 0,39 0,19 - 1 Wzw typu C 0 1 - 0,19 1 - Wzw typu A 0 0 - - - - Wzw nieokreślone 0 0 - - - - Nosiciele HBS i HCV+ 24 25 4,65 4,85 6 19 RóŜyczka 1 2 0,19 0,38 1 1 Świerzb 6 9 1,16 1,75 0 9 121 3 23,44 0,58 2 1 Szczepienia przeciw wściekliźnie 8 6 1,55 1,16 3 3 Ospa wietrzna 88 151 17,05 29,33 48 103 Tasiemczyce 0 0 - - - - Szkarlatyna 8 3 1,55 0,58 2 1 0,19 1 0 Jednostka chorobowa Świnka (NZP) Włośnica 1 5 ________________________________________________________________________________ Mononukleoza 1 0 0,19 0,19 - - 1 1 0,19 0,19 - 1 2 0 0,38 - - - Borelioza 6 4 1,16 0,77 2 2 Inne zatrucia pestycydami 0 0 - - - - Inne zatrucia lekami i preparatami farmakolog. 11 17 2,13 3,30 7 10 Inne zatrucia alkoholem 0 2 - 0,38 1 1 RóŜa 1 2 0,19 0,38 1 1 Grypa ogółem 46 74 - 14,37 w dzieci do lat 14 tym: 9 25 - 4,85 Zgorzel gazowa 0 0 - - - - Wszawica 0 1 - 0,19 - 1 Inne zatrucia substancjami innymi i nieokreślonymi 0 0 - - - - Salmonellozy – zakaŜenie pozajelitowe 1 2 0,19 0,38 1 1 Inne posocznice 2 7 0,39 1,36 2 5 1 0 0,19 1 1 0,19 0,19 2 7 0,39 1,36 2 0,19 1 Zapalenie opon mózgowych bakteryjne określone i nieokreślone Zapalenie opon mózgowych wirusowe określone i nieokreślone Wirusowe zapalenie mózgu o nieustalonej etiologii Inne zatrucia substancjami zazwyczaj niestosowanymi w celach leczniczych Zapalenie płuc o etiologii zakaźnej Zapalenie opon mózgowo rdzeniowych meningokokowe 1 6 1 5 ________________________________________________________________________________ 2.Zachorowania i zakaŜenia szerzące się drogą naruszenia ciągłości tkanek. Zarejestrowano i opracowano 1 zachorowanie na Wirusowe Zapalenie Wątroby typu C przewlekłe dotyczące męŜczyzny w wieku 53 lat ze środowiska miejskiego , hospitalizowanego w Klinice Katedralnej Chorób Zakaźnych Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie, gdzie rozpoczęto leczenie przeciwwirusowe Interferonem i Rybawiryną. W roku 2004 zarejestrowany jako nosiciel p-HCV+. Rodzina pod stałym nadzorem w Indywidualnej Praktyce Lekarskiej. Opracowano równieŜ i zarejestrowano 1 zachorowanie na Wirusowe Zapalenie Wątroby typu B przewlekłe dotyczące chłopca w wieku 15 lat ze środowiska wiejskiego, hospitalizowanego w Samodzielnym Publicznym ZOZ w Poznaniu-szpitalu specjalistycznym. Zarejestrowany po raz pierwszy w rejestrze nosicieli HBS + w PSSE Drezdenko 17.11.2004.Ponadto zarejestrowany w Instytucie Onkologii w Warszawie (Nowotwór kości ),wykonywano zabiegi operacyjne. Jest pod stałym nadzorem Poradni Hepatologicznej w Poznaniu, rodzina równieŜ pod stałym nadzorem w Indywidualnej Praktyce Lekarskiej. Opracowano i zarejestrowano - 7 przypadków nosicielstwa HBS+ , które dotyczyły :I przypadek dotyczył 68 letniej kobiety ze środowiska wiejskiego, hospitalizowanej w Szpitalu Wojewódzkim w Gorzowie Wlkp. z rozpoznaniem Tętniak mózgu, dwukrotnie wykonano trepanację czaszki, mimo zastosowanego leczenia pacjentka zmarła. 8 osób z kontaktu przekazano do nadzoru do Placówek SłuŜby Zdrowia. . II przypadek dotyczył 32 letniej kobiety ze środowiska miejskiego , hospitalizowanej w Szpitalu w Trzciance w oddziale połoŜniczym – poród odbył się poprzez cięcie cesarskie. Z wywiadu nie chorowała na WZW, nie szczepiona p/ko WZW w rodzinie nie było zachorowań. III przypadek dotyczył męŜczyzny w wieku 48 lat ze środowiska wiejskiego, hospitalizowanego w Szpitalu Wojewódzkim w Gorzowie Wlkp. w oddziale laryngologicznym z rozpoznaniem CA Laryngitis. W wywiadzie zabieg operacyjny, w przeszłości chorował na WZW będąc w szkole podstawowej. 3 osoby z kontaktu z nosicielem przekazano do nadzoru do Placówek SłuŜby Zdrowia. IV przypadek dotyczył dziewczynki w wieku 16 lat ze środowiska wiejskiego, hospitalizowanej w Szpitalu w Drezdenku z powodu bólu podbrzusza prawego, po wykonaniu badań stwierdzono HBS +.Zastosowano 0,9% NACL,5% Glukozę oraz Pyralgin.5 osób z kontaktu przekazano do nadzoru do Placówek SłuŜby Zdrowia. V przypadek dotyczył męŜczyzny w wieku 37 lat ,hospitalizowanego w Szpitalu Wojewódzkim w Gorzowie Wlkp. na oddziale pulmonologii. VI przypadek dotyczył kobiety w wieku 38 lat ze środowiska wiejskiego , hospitalizowane w Szpitalu Wojewódzkim w Gorzowie na oddziale kardiologicznym. VII przypadek dotyczył pacjenta w wieku 28 lat ze środowiska miejskiego wykonującego badania kontrolne, Opracowano i zarejestrowano 18 przypadków nosicielstwa p HCV + w tym :Przy przyjęciu do szpitala 10 przypadków, z wywiadów epidemiologicznych wynika , iŜ pacjenci hospitalizowani byli w róŜnych szpitalach, gdzie pobierano krew na oznaczenia biochemiczne i analityczne, stosowano kroplówki, wykonywano zabiegi operacyjne i inwazyjne związane z naruszeniem ciągłości tkanek.4 przypadki dotyczyły osób wykonujących badania kontrolne w róŜnych poradniach specjalistycznych,4 przypadki dotyczyły innych badań w Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa. W środowiskach osób chorych na WZW i nosicieli pozostawiono materiały propagandowe dotyczące zapobieganie i zwalczania WZW B i C. Osoby z kontaktu przekazano do nadzoru do Indywidualnych Praktyk Lekarzy rodzinnych na podległym terenie. 7 ________________________________________________________________________________ 3.Zachorowania szerzące się drogą pokarmową. Opracowano i zarejestrowano 37 zachorowań na salmonellozy – zatrucia pokarmowe w tym 2 ogniska zbiorowych zatruć pokarmowych (szczegółowe opracowania przesłane do WSSE w Gorzowie Wlkp.) Zachorowania wystąpiły w następujących przedziałach wiekowych: w przedziale 0- 1 przypadek, 2 lat- 3 przypadki, 3 lat – 1 przypadek, 7 lat – 2 przypadki, 8 lat- 2 przypadki, 10-14 lat – 2 przypadki, 15-19 lat – 4 przypadki,20-24 lat 4 przypadki, 25-29 lat – 3 przypadki , 30-34 lat 4 przypadki, 35-39 lat – 1 przypadek,40-44 lat – 3 przypadki,45-49 lat – 3 przypadki, 50-54 lat – 3 przypadki, 60-64 lat 1 przypadek. 18 zachorowań wystąpiło w środowisku miejskim ( 5 męŜczyzn i 13 kobiet ), 19 w środowisku wiejskim ( 10 męŜczyzn i 9 kobiet ).W 26 przypadkach osoby chore hospitalizowano: 17 przypadków na oddziale obserwacyjno zakaźnym Szpitala Wojewódzkiego w Gorzowie Wlkp., 2 przypadki w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Międzychodzie, 7 przypadków w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej na oddziale dziecięcym. Z badań kału od osób chorych wyizolowano:30 przypadków – Salmonella enteritidis, 1 przypadek- Salmonella t,murium ,w 6 przypadkach wyniki ujemne. Osoby z kontaktu przebadano, w 8 przypadkach stwierdzono nosicielstwo pałeczek salmonella, ponownie przebadani-wyniki ujemne. W ogniskach zachorowań przeprowadzono dokładną dezynfekcje pomieszczeń, prowadzono równieŜ rozdawnictwo materiałów propagandowych dotyczących zapobiegania zatruciom i zakaŜeniom pokarmowym. Zarejestrowano i opracowano 1 zachorowanie na Włośnicę, dotyczące 45 letniej kobiety ze środowiska miejskiego. Objawy chorobowe wystąpiły po spoŜyciu surowego mięsa przygotowanego do wędzenia. Badanie laboratoryjne krwi w kierunku włośnicy- wynik dodatni (IgG Elisa ).Obecność włośni stwierdzono równieŜ w mięsie wieprzowym i produktach z tego mięsa dostarczonych do badania. Pacjentka leczona W NOZ lekarza rodzinnego, w prywatnych specjalistycznych praktykach lekarskich, ostatecznie zdiagnozowana w Szpitalu Klinicznym Nr 2 Kliniki Chorób Tropikalnych i PasoŜytniczych, gdzie przebywała od 14.11.05 do 18.11.05.Osoby z kontaktu objęto nadzorem. W związku z wystąpieniem w/w zachorowania przesłano pisma informujące do wszystkich lekarzy rodzinnych na podległym terenie z prośbą o zwrócenie szczególnej uwagi i zbieranie dokładnych wywiadów wśród pacjentów zwracających się do w/w Placówek z objawami grypy lub grypopodobnymi.. Ponadto na temat Włośnicy przekazano artykuły do zamieszczenia w prasie lokalnej na terenie powiatu strzelecko drezdeneckiego i na stronie internetowej www.wsse.gorzow.pl. 4. Realizacja programu eradykacji zachorowań na poliomyelitis Nie notowano ani zachorowań ,ani podejrzeń na POLIO. Na podstawie zbieranych informacji przekazywano do WSSE cotygodniowe meldunki o ostrych poraŜeniach wiotkich. Utrzymywano współpracę z lekarzami I kontaktu, której celem jest szybkie reagowanie w przypadku podejrzenia POLIO. KaŜda placówka posiadała program Eradykacja-aspekty epidemiologiczne, wirusologiczne i kliniczne do stosowania i wykorzystania słuŜbowego. 8 ________________________________________________________________________________ 5. Zachorowania na neuroinfekcje. Zarejestrowano i opracowano 1 zachorowanie na zapalenie opon mózgowo rdzeniowych o etiologii meningokokowej . Zachorowaniu uległa osoba dorosła hospitalizowana w oddziale zakaźnym Szpitala Wojewódzkiego w Gorzowie Wlkp.. Z pobranego do badania płynu mózgowo rdzeniowego wyhodowano Neisseria meningitidis (+++ ) serogrupa C. Od 4 osób z najbliŜszego kontaktu z chorą pobrano do badania wymazy z nosa i gardła oraz wprowadzono chemioprofilaktykę . W badanym materiale od osób z kontaktu nie stwierdzono bakterii chorobotwórczych.. Zarejestrowano opracowano 1 przypadek Zapalenia Opon mózg,- rdz. o etiologii bakteryjnej u męŜczyzny w wieku 56 lat ze środowiska wiejskiego, hospitalizowanego w oddziale zakaźnym Szpitala Wojewódzkiego w Gorzowie Wlkp. Po zastosowanym leczeniu uzyskano ustąpienie dolegliwości i ustąpienie zmian w płynie mózgowo rdzeniowym (posiewy ujemne ),wypisany w stanie zadawalającym. 6. Zachorowania na choroby odzwierzęce. Opracowano i zarejestrowano 4 przypadki zachorowania na Boreliozę : I przypadek dotyczył męŜczyzny w wieku 28 lat ze środowiska wiejskiego ukąszonego przez kleszcza podczas wyrabiania drewna w lesie. II przypadek dotyczył kobiety w wieku 42 lat ze środowiska wiejskiego, zachorowanie przewlekłe. Z wywiadu kilkakrotnie ukąszona przez kleszcze, ponadto mieszka na terenie zalesionym. III przypadek dotyczył męŜczyzny w wieku 49 lat ze środowiska miejskiego, przewlekłe zachorowanie. W wywiadzie kontakt z lasem- myśliwy w przeszłości straŜnik łowiecki. IV przypadek dotyczył męŜczyzny w wieku 76 lat ze środowiska miejskiego, zachorowanie przewlekłe. W wywiadzie kontakt z lasem – myśliwy, w przeszłości zastępca dyrektora ds. rolnictwa w PGR. W 6 przypadkach podjęto szczepienia p/wściekliźnie w tym w 5 przypadkach przez nieznane psy , w 1 przypadku przez znane nie szczepione psy. Cztery osoby zaszczepiono pięcioma dawkami, w dwóch przypadkach na podstawie obserwacji weterynaryjnej odstąpiono od szczepień po 1 i 3 dawce szczepionki .Jeden przypadek dotyczył czteroletniej dziewczynki, która została pokąsana przez dwa znane psy podczas odwiedzin u znajomych. Dziecko pokąsane w stanie bardzo cięŜkim hospitalizowane było w Instytucie Pediatrii i Chirurgii Urazowej w Poznaniu. Podczas pobytu w szpitalu załoŜono ok. 700 szwów. 7. Zachorowania na choroby objęte Programem Szczepień Ochronnych. Nie notujemy juŜ od dawna zachorowań na takie jednostki chorobowe, jak: dur brzuszny, dur wysypkowy, polio, krztusiec. Do zlikwidowania tych chorób przyczyniło się objecie całej populacji obowiązkowymi szczepieniami. Dzięki szczepieniom przeciw odrze nie notowano juŜ od dawna zachorowań na tę chorobę. Ostatnie zachorowania – 20 przypadków zarejestrowano w roku 1992. Podjęte szczepienia przeciwko róŜyczce - zgodnie z programem zwalczania róŜyczki – spowodowały, Ŝe u dziewcząt z rocznika objętego szczepieniem w 2005 r. nie notowano zachorowań. 9 ________________________________________________________________________________ 8. Charakterystyka działań związanych ze zwalczaniem skutków bioterroryzmu. W roku 2005 nie podejmowano działań związanych z bioterroryzmem. Zaktualizowano plan i działań i współpracy w przypadku zagroŜenia bioterroryzmem i niebezpieczną chorobą zakaźną. Nawiązano współpracę ze sztabem antykryzysowym przy Starostwie Powiatowym w Strzelcach Kraj. 9. Pozostałe jednostki chorobowe. Zarejestrowano 22 nosicieli pałeczek Salmonella: - w przedziale 0 – 4 lat – 3 przypadek, - w przedziale 5 -19 lat – 2 przypadki, - w przedziale od 20 – 39 lat – 11przypadków, - w przedziale 40 – 59 lat – 6 przypadki, - w przedziale 60 i więcej lat – 1 przypadek. 1 nosicielka paraduru B znajduje się pod stałym nadzorem. Zarejestrowano ponadto 9 przypadków świerzbu, 3 przypadki NZP, 151 przypadków ospy wietrznej, a takŜe 3 szkarlatyny, 17 przypadków zatruć lekami i preparatami farmakologicznymi. 7 przypadków zapaleń płuc o etiologii zakaźnej (2 przypadki w środowisku miejskim, 5 w środowisku wiejskim ). Przypadki hospitalizowane w szpitalu w Drezdenku 2 przypadki i w Szpitalu Wojewódzkim w Gorzowie Wlkp. w oddziale pulmonologicznym - 3 przypadki. Zarejestrowano 2 zakaŜenia pozajelitowe wywołane pałeczką salmonella. I przypadek dotyczył 52 letniej kobiety ze środowiska miejskiego- brak objawów ze strony układu pokarmowego. Przyjęta do szpitala w Drezdenku z otwartym ubytkiem skórnym 4x3 cm na brzuchu po stronie prawej w niewielkim stanie zapalnym, zmiana pozostała po iniekcji. Z pobranego wymazu z rany wyhodowano pałeczki Salmonella enteritidis. Pacjentka izolowana przy oddziale chirurgicznym następnie przewieziona do szpitala Wojewódzkiego w Gorzowie Wlkp. przy ul, Dekerta z powodu udaru mózgu. Przebadano w kierunku nosicielstwa pałeczek Salmonella personel oddziału chirurgicznego, oraz osoby ze styczności z chorą ze środowiska domowegowyniki ujemne. II przypadek dotyczył 12 miesięcznego chłopca hospitalizowanego na Oddziale Chirurgii Dziecięcej Szpitala Wojewódzkiego w Gorzowie Wlkp. przy ul. Dekerta. Dziecko przyjęte w oddział z powodu zapalenia barku oraz wysokiej temperatury. Wykonano punkcję barku oraz drenaŜ. W posiewie pobranej treści jak i równieŜ w dwóch wymazach z odbytu wyizolowano pałeczki Salmonella enteritidis. Po wdroŜeniu antybiotykoterapii uzyskano poprawę zdrowia i wypisano dziecko do domu. W posiewach kontrolnych w badaniach kału nie wyizolowano pałeczek Salmonella enteritidis, przebadano osoby ze styczności – wyniki ujemne. Opracowano 22 przypadki zgłoszeń na Gruźlicę. Wszystkie osoby z kontaktu objęto nadzorem w Poradni Chorób Płuc I Gruźlicy w Drezdenku. Opracowano plan na wypadek wystąpienia epidemii/pandemii grypy. Komunikat GIS w sprawie grypy oraz wytyczne do prowadzenia szczepień przekazano do placówek słuŜby zdrowia na podległym terenie. Podjęto współpracę z Centrum Zarządzania Kryzysowego przy Starostwie Powiatowym w Strzelcach Kraj. Uaktualniono plan postępowania w przypadku niebezpiecznej choroby zakaźnej. Ponadto opracowano i zarejestrowano: 2 przypadki Posocznicy gronkowcowej, które dotyczyły - 2 letniej dziewczynki ze środowiska wiejskiego oraz 52 letniej kobiety ze środowiska miejskiego. 1 przypadek Posocznicy wywołanej przez bakterie Gram – potwierdzonej 10 ________________________________________________________________________________ u 69 letniej kobiety ze środowiska wiejskiego, 7 przypadków Posocznicy innej, które dotyczyły 1 kobiety w wieku 78 lat ze środowiska wiejskiego , 2 męŜczyzn w wieku 51 i 80 lat ze środowiska wiejskiego,2 przypadki dotyczyły dzieci w przedziale 0,oraz męŜczyzny w wieku 49 lat ze środowiska miejskiego i kobiety w wieku 77 lat ze środowiska wiejskiego. Opracowano i zarejestrowano 2 zachorowania na róŜę u kobiety w wieku 83 lat ze środowiska miejskiego, hospitalizowanej w szpitalu w Gorzowie Wlkp. na Oddziale Zakaźnym i męŜczyzny w wieku 42 lat ze środowiska wiejskiego, hospitalizowanego w Szpitalu Klinicznym nr 2 w Poznaniu. PODSUMOWANIE Zachorowania w 2005 roku Zanotowano wzrost zachorowań na salmonellozy-zatrucia pokarmowe (rok 2004 było ich 19 , w roku 2005 wzrost o 18 przypadków ). Nie notowano zatruć pokarmowych nie określonych Zmniejszyła się o 4 liczba zarejestrowanych nosicieli HBS+, natomiast zwiększyła się o 5 liczba zarejestrowanych nosicieli p/ HCV+. Zarejestrowano 1 zachorowanie na WZW C i 1 zachorowanie na WZW typu B. W porównaniu do roku 2004 ( 6 przypadków świerzbu ) w roku 2005 zanotowano wzrost tj. o 3 przypadki. W odniesieniu do ospy wietrznej: 88 zachorowań w roku 2004, w roku 2005 wzrost o 63 przypadki. Zgoła inaczej przedstawia się statystyka zachorowań na świnkę. Tutaj zanotowano spadek o 118 przypadków. Zachorowania na grypę : w roku 2004 – 46 przypadków ogółem (dzieci do lat 14 – 9), zachorowań rok 2005 - 74 przypadki ogółem, w tym dzieci do lat 14 – 25. 11 ________________________________________________________________________________ Stan sanitarno – porządkowy powiatu oceniono na dostateczny. Choć zauwaŜa się korzystne zmiany w zakresie prowadzenia gospodarki odpadami, utrzymania obiektów uŜyteczności publicznej czy stanu sanitarno – porządkowego obiektów przy głównych trasach komunikacyjnych , jak choćby parkingów przydroŜnych, to przecieŜ nadal napływają sygnały o usuwaniu ścieków w miejsca przypadkowe, a przeprowadzane wiosną akcje wykazują zaśmiecenie terenów wokół wsi. W 2005 r. występowały korzystne tendencje w realizacji wymogów ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach. Opracowano nowe regulaminy utrzymania porządku i czystości, które są bardziej szczegółowe w porównaniu do ich wcześniejszych wersji, a przede wszystkim stanowią lokalne prawo. W większości kontrolowanych obiektów, nieczystości gromadzone były prawidłowo, a wywozem odpadów komunalnych zajmowały się firmy specjalistyczne. Nie zmieniło się jednak nic w zakresie mycia i dezynfekcji kontenerów – po opróŜnieniu nadal nie prowadzi się mycia ich wnętrz i dezynfekcji. Utrzymanie miejsc ogólnodostępnych (parków, placów zabaw, ulic) nie budziło większych zastrzeŜeń, ale w dalszym ciągu w większości przypadków nie rozwiązano problemu zabezpieczenia piaskownic, boisk i trawników przed zanieczyszczeniem przez zwierzęta domowe. W ostatnich latach na terenie powiatu strzelecko - drezdeneckiego podejmowane były działania porządkowania gospodarki ściekowej, które polegały w głównej mierze na rozbudowie sieci kanalizacyjnej; na koniec 2005 r. do sieci tej podłączone były 23 miejscowości. Choć jest to znacząca liczba, to jednak nie za duŜa bacząc, Ŝe aŜ 73 miejscowości posiadają sieć wodociągową. Najgorzej przedstawia się sytuacja z usuwaniem ścieków w gm. Zwierzyn, która nie posiada w ogóle własnej OS, i w gminie Stare Kurowo, która wprawdzie ma OS, ale do sieci kanalizacyjnej podłączonych jest niewiele posesji (zamieszkuje w nich zaledwie 18% ogółu społeczności wsi gminnej). Sytuację obrazuje tabela nr 1 „Sieć wodociągowa i kanalizacyjna w gminach powiatu strzelecko – drezdeneckiego”. Tabela nr 1 Sieć wodociągowa i kanalizacyjna w gminach powiatu strzelecko – drezdeneckiego. Nazwa gm. Drezdenko gminy Liczba i nazwa miejscowości zwodociągowanych Liczba i nazwa miejscowości skanalizowanych % ludności korzystającej z kanalizacji 16; Gmina Drezdenko 56 <Drezdenko, Klesno, Niegosław, Tuczępy, Lipno, Osów, Trzebicz, Trzebicz Młyn, Trzebicz Nowy, Bagniewo, Gościm>, <Modropole, Górzyska>, Lubiatów, Stare Bielice, Drawiny. Nazwa firmy wywoŜącej odpady na terenie gminy PGKiM Drezdenko, m. Drezdenko 92 „Alt-Vater Sulo” Gorzów Wlkp. Osów 15 12 ________________________________________________________________________________ 24; gm. Zwierzyn gm. St. Kurowo gm. Strzelce Kraj. <Strzelce Kraj, Gardzko, Sławno, Strzelce Klasztorne, Piastowo>, Bobrówko, Bronowice, Brzoza, Buszów, CzyŜewo, Gilów, Licheń, Lipie Góry, Lubicz, Machary, Ogardy, Pielice, <Przyłęg Wełmin>, Sidłów, Sokólsko, Tuczno, Wielisławice, śabicko Gmina Strzelce Kraj. 74 m. Strzelce Kraj. 98 Bronowice 100 Brzoza 100 Długie 100 Tuczno 100 Sokólsko 50 Bobrówko 40 Strzelce Klasztorne 100 7; <Stare Kurowo Błotnica,Łęgowo, Głęboczek, Łącznica, Nowe Kurowo, Pławin> Stare Kurowo 6; <Górki Not., Przysieka>, <Zwierzyn, Owczarki, Sarbiewo, Górecko,> 0 gm. Dobiegniew 20; gm. Dobiegniew ZK Strzelce Kraj., „Alt-Vater Sulo” , „Ragn-Sells Polska” Sp. z oo. N. Kurowo <Dobiegniew, Rolewice>, <Słonów, Dębogóra, Ostrowiec>, <Radęcin, Radęcin - Kowalec, Lipinka>, <Słowin, Grąsy, Starczewo>, <Ługi, Ługi Niwy>, <Podlesiec, Sarbinowo>, Mierzęcin, Chomętowo, Osiek, Wołogoszcz Głusko 18 „Ragn - Sells Polska” Sp. z o.o. Nowe Kurowo 0 „Ragn - Sells Polska” Sp. z o.o. N.Kurowo, „Alt-Vater Sulo” Gorzów Wlkp. 72,92 m. Dobiegniew 95 Rolewice 100 Osiek Chomętowo 96 98 Mierzęcin 100 Głusko Ługi Radęcin Radęcin - Kowalec 100 99 100 100 Starczewo 80 Lipinka 100 100 Słowin <...> sieć wodociągu grupowego, pogrubienie –nazwa wodociągu 13 PUK Dobiegniew, „Alt-Vater Sulo” Gorzów Wlkp ________________________________________________________________________________ Do istotnych, nie rozwiązanych do końca problemów, mających wpływ na stan sanitarnoporządkowy miast i wsi naleŜą: - zanieczyszczenia przez zwierzęta domowe osiedlowych terenów zielonych i placów zabaw, hodowla zwierząt futerkowych i gospodarskich na terenach zurbanizowanych, brak mycia i dezynfekcji pojemników na odpady oraz często przypadkowa ich lokalizacja; brak segregacji odpadów z gospodarstw domowych - „dzikie” wysypiska odpadów na obrzeŜach miast i terenów leśnych, brak dostatecznej ilość ustępów publicznych 1. Zaopatrzenie ludności w wodę do picia Źródłem wody do spoŜycia przez ludzi na terenie powiatu strzelecko - drezdeneckiego są wyłącznie wody podziemne i w głównej mierze wodociągi sieciowe. Z wody wodociągowej korzystało około 47,8 tys. mieszkańców, co stanowi w przybliŜeniu 93% ogółu ludności zamieszkującej powiat. Niewielki odsetek, 2,5 %, stanowią mieszkańcy spoŜywający wodę o niewłaściwej jakości. W 2005 r. nadzorem terenowo-laboratoryjnym objęto 61 urządzeń do zaopatrzenia ludności w wodę do spoŜycia. Strukturę nadzorowanych wodociągów obrazuje tabela nr 1. Tabela nr 2. Struktura nadzorowanych urządzeń wodnych. Rodzaj urządzenia Liczba obiektów Miasto Wieś Razem <100 4 511) 55 100-1000 1 3 4 1000-10000 2 0 2 publiczne 0 2 inne 0 0 Wodociągi o wydajności m3/ dobę studnie Objaśnienia: 1) w tej grupie 6 wodociągów otrzymało ocenę złą. Są to: - 4 wodociągi sieciowe: Lipie Góry, śabicko, Sokólsko, Drawiny - 2 wodociągi lokalne: Wilanów i ORiTJ Kosin, 14 2 0 ________________________________________________________________________________ Przeprowadzono 229 kontroli sanitarnych obiektów i urządzeń wodociągowych, wydano 23 decyzje administracyjnych i 12 zaleceń pokontrolnych, pobrano 233 próbki wody do badań fizykochemicznych i bakteriologicznych. 2. Ocena jakości wody do spoŜycia i ryzyka zdrowotnego. Wyniki prowadzonych badań wskazują, Ŝe największym problemem – a jednocześnie i najwaŜniejszym ze względu na ryzyko zagroŜeń dla zdrowia i Ŝycia – są azotany. Azotany w niskich stęŜeniach w wodzie nie są szkodliwe. Przy wyŜszych stęŜeniach – przekraczających dopuszczalną normę, tj. 50 mg/l NO3 - zachodzi niebezpieczeństwo wystąpienia u ludzi (kobiety w ciąŜy i niemowlęta są szczególnie naraŜone) schorzenia zwanego methemoglobinemią. Azotany mogą takŜe przyczyniać się do chronicznego niedotlenienia organizmu, powstawania wad rozwojowych centralnego układu nerwowego, opóźnienia rozwoju psychiki i niedorozwoju umysłowego dziecka. W przypadku osób dorosłych azotany mogą być przyczyną nadciśnienia tętniczego, zawału serca i choroby nowotworowej układu pokarmowego. Azotany występują w warstwach wodonośnych zalegających na obszarze gminy Strzelce Kraj., a największe ich stęŜenia notuje się w rejonie Lipich Gór, śabicka, Pielic i Sławna. W ostatnich 5 latach średnioroczne stęŜenie azotanów w wodzie wodociągu Lipie Góry i śabicko nigdy nie spadło poniŜej 100 mg/l, co oznacza, Ŝe wartość dopuszczalna przekroczona była co najmniej 2-krotnie. W wodzie wodociągu Pielice stęŜenie azotanów mieści się w górnym pułapie wartości dopuszczalnej lub ją przekracza ( w 2004 r. – 52,7 mg/l NO3; w 2005 r. - 47,20 mg/l NO3). W 2004 r. przeprowadzono badania próbek wody z wodociągu Sławno, wyłączonego z eksploatacji w 2000 r. na skutek obecności w wodzie duŜych ilości azotanów. Badania wykazały, Ŝe ich stęŜenie nie zmieniło się w porównaniu do stęŜeń notowanych w latach 80 i 90, nadal utrzymuje się ono na poziomie znacznie przekraczającym dopuszczalne normy, i porównywalne jest ze stęŜeniami w Lipich Górach i śabicku. § 2. rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wraŜliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych (Dz. U. Nr 241, poz. 2093) podaje definicję wód zanieczyszczonych i wód zagroŜonych zanieczyszczeniem: „Za wody zanieczyszczone uznaje się (…) wody podziemne, w których zawartość azotanów wynosi powyŜej 50 mg NO3/dm3. Za wody zagroŜone zanieczyszczeniem uznaje się (…) wody podziemne, w których zawartość azotanów wynosi od 40 do 50 mg NO3/dm3 i wykazuje tendencję wzrostową”. W świetle przedstawionych faktów i w oparciu o cyt. wyŜej definicje, naleŜy stwierdzić, iŜ zbiornik wód podziemnych zalegający w obszarze gminy Strzelce Kraj. jest zanieczyszczony. Jego źródłem było i jest rolnictwo, a bezpośrednią przyczyną niewłaściwe stosowanie nawozów, zła gospodarka odpadami z hodowli zwierząt i produkcji pasz (gnojowica, soki kiszonkowe) oraz ogólnie niezadowalający stan sanitarny wsi (brak kanalizacji i oczyszczalni ścieków, a takŜe istnienie „dzikich” wysypisk odpadów i wylewisk ścieków socjalno - bytowych). Kiedy moŜe nastąpić poprawa jakości wód w tym rejonie? Na to pytanie bardzo trudno udzielić precyzyjnej odpowiedzi, bo jest ona wielowątkowa, ale jedno wydaje się pewne: zanieczyszczenie wód azotanami nie ustąpi z dnia na dzień, a tempo regresji stęŜeń określać będzie zakres i intensywność działań w zakresie ograniczania napływu zanieczyszczeń. Kolejne pytanie, jakie naleŜy postawić: co dalej z wodociągiem Lipie Góry, śabicko i Pielice, czy uzasadnionym jest dalsze tolerowanie tej niekorzystnej z punktu widzenia epidemiologicznego sytuacji? 15 ________________________________________________________________________________ Tutaj odpowiedź moŜe być tylko jedna; nie ma zgody na podawanie mieszkańcom tych miejscowości wody zanieczyszczonej azotanami, a brak rozwiązania kwestii zmiany źródeł wody dla tych miejscowości, skutkować będzie unieruchamianiem wodociągów. Wszystkie te pytania i problemy przedstawiono na początku IV kwartału w wystąpieniu do władz samorządowych i administratorów wodociągów, a pod koniec października zwołano naradę, na którą poproszono zarówno przedstawicieli zarówno urzędów gmin, jak i przedsiębiorstw wodociągowych powołanych przez zarządy gmin do realizacji własnego zadania zaopatrzenia w wodę mieszkańców. Przedstawione zostały uciąŜliwości i zagroŜenia wynikające ze spoŜywania wody o niewłaściwej jakości i obowiązki producenta wody wynikające z ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2005 r. Nr 85, poz. 729 ). Konsekwencją tych poczynań okazało się przyjęcie przez przedsiębiorstwa wodociągowe (Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Mieszkaniowej w Drezdenku i w Starym Kurowo, Zakład Komunalny Strzelce Kraj. i Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Dobiegniew) obowiązku - zgodnie z art. 5 ust. 1a cyt. ustawy - prowadzenia wewnętrznej kontroli jakości wody do spoŜycia. Opracowano harmonogramy wewnętrznych kontroli i przedstawiono je do zaopiniowania PPIS w Drezdenku. 3. Charakterystyki wodociągów ocenionych jako złe Wodociąg publiczny Lipie Góry (bez zmian) Od lat utrzymuje się ponadnormatywna zawartość azotanów. Ich stęŜenia wynosiły 109,98 mg NO3/l i 110,20 mg NO3/l (dopuszczalna norma - 50 mg/l). Czynione są starania – od kilku juŜ lat i bez efektów – utworzenia wodociągu grupowego, zasilającego w wodę tę i inne miejscowości. W IV kwartale wystawiono decyzję nakładającą obowiązek obniŜenia do granic dopuszczalnych stęŜenia azotanów, z terminem wykonania do 31 marca 2006 r. Wodociąg publiczny Sokólsko (bez zmian) Nadal utrzymywało się wysokie stęŜenie amoniaku (dopuszczalna norma dla wód nie poddawanych dezynfekcji – 1,5 mg/l). Jego obecność przyczyniała się do znacznego zmniejszenia skuteczności usuwania manganu (dopuszczalna norma – 0,05 mg/l), a nawet Ŝelaza (dopuszczalna norma – 0,2 mg/l). StęŜenia tych związków (w mg/l) kształtowały się następująco: NH4: 6,72 i 8,46 (stęŜenie w próbce pobranej na początku stycznia 2006 r.) Mn: 0,22 i 0,14 Fe: 0,664 W IV kwartale wystawiono decyzję nakładającą obowiązek obniŜenia do granic dopuszczalnych stęŜenie azotanów z terminem wykonania do 31 marca 2006 r. Równocześnie zobowiązano Wojewódzki Zakład Konserwacji Urządzeń Wodnych i Melioracyjnych (zarządcę wodociągu) do obniŜenia poziomu manganu – obowiązek wyegzekwowano. Wodociąg publiczny śabicko (bez zmian) Zanotowane stęŜenia azotanów (w mg/l): 123,3; 127,7 i 124,09 (w roku ub. 123,5; 153,4 mg/l). W IV kwartale wystawiono decyzję nakładającą obowiązek obniŜenia do granic dopuszczalnych stęŜenie azotanów z terminem wykonania do 31 marca 2006 r. 16 ________________________________________________________________________________ Wodociąg publiczny Drawiny (bez zmian) Wodociąg do końca 2005 roku nie stanowił własności organu samorządowego; administratorem obiektów wodnych nie było zatem przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne w rozumieniu art. 2 pkt. 4 ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę (...) (Dz. U. z 2005 r. Nr 85, poz. 729). Przypadek ten stanowi ewenement w skali województwa, a moŜe i kraju. Kontroli sanitarnej ujęcia i obiektów nie przeprowadzono, poniewaŜ właściciel (prywatny przedsiębiorca) nie wyraŜał na to zgody, ale wiadomym jest (ustalenia w trakcie zaistnienia awarii – maj 2005), Ŝe stan techniczny obiektu jest zły. Kontrole laboratoryjne wykazały zaś przekroczenia manganu (stęŜenie 0,10 mg/l). Wodociąg lokalny Szkoły Podstawowej w Goszczanowie Wodę charakteryzuje podwyŜszona zawartość związków manganu (i tylko manganu); ich stęŜenie oscyluje wokół 0,2 mg/l. Wystawiono decyzję z terminem realizacji obowiązku obniŜenia stęŜenia do końca 2008 r. Termin ten jest skorelowany z planowanym terminem podłączenia całej miejscowości do sieci wodociągu Jastrzębnik (gm. Santok). Wodociąg lokalny Ośrodka Rekreacji i Turystyki Jeździeckiej w Kosinie Warstwę wodonośną w rejonie Kosina (obszar pradoliny Noteci, bezpośrednio przylegający do koryta rzeki) cechuje bardzo wysoki poziom Ŝelaza i manganu. Zainstalowana stacja uzdatniania, pracująca w układzie tradycyjnym, jest mało skuteczna. Wystawiono decyzję z terminem wykonania obowiązku do końca 2006 r. – w tym terminie Ośrodek (i wieś) zostanie połączony z siecią wodociągu Drezdenko. 4. Studnie publiczne, źródła awaryjnego zaopatrzenia w wodę Na terenie powiatu istniało kilkanaście studni publicznych, głównie w Strzelcach Kraj. i Dobiegniewie. Ich stan techniczny był niezadowalający, a jakość wody nieznana, poniewaŜ nie moŜna było przeprowadzić badań. Awaryjne zaopatrzenie w wodę miejscowości zwodociągowanych oceniono- podobnie jak w 2004 r. - jako katastrofalne. 5. Kąpieliska Nadzorem objętych było 6 kąpielisk ogólnodostępnych, tj. Osiek na jez. Osiek, Długie na jez. Lipie, Gościm (Ośrodek Rehabilitacyjno – Wyp.) na jez. Soleckim, Lubiewo i Zagórze na jez. Łubowo i Stare Kurowo zbiornik ppoŜ. (basen), oraz Gościraj (stanica młodzieŜowa) na jez. Gostomie i Rąpin (obóz ZHP) na jez. Morawy. Przeprowadzono łącznie 48 kontroli i pobrano do badań 43 próby wody. Badania wody przeprowadzone przed sezonem i w czasie jego trwania w odniesieniu do 7 kąpielisk nie wykazały przekroczenia jakiegokolwiek wskaźnika mikrobiologicznego względnie fizykochemicznego. Wyjątek stanowi kąpielisko w Starym Kurowie; w lipcu zostało ono wyłączone z uŜytkowania, poniewaŜ dwa kolejne badania wykazały zanieczyszczenie mikrobiologiczne wody w niecce zbiornika. Stan sanitarno-techniczny pomostów oraz czystość plaŜ nadzorowanych kąpielisk i przyległych terenów nie budziły większych zastrzeŜeń (kąpieliska wyposaŜone były w toalety, miały wyznaczone strefy kąpieli, a o bezpieczeństwo kąpiących dbali ratownicy). W 2005 r. nadzorem objęto 2 baseny kąpielowe. Jeden z nich jest basenem rehabilitacyjnym (ORW Gościm); obiekt jest zakryty, czynny cały rok. Drugim jest niewielki basen kąpielowy, sezonowy, wykorzystywany głównie przez młodzieŜ kolonijną. w Ośrodku Wypoczynkowo Szkoleniowym „Gozdrew” w Goszczanowie. Oba baseny uzyskały ocenę pozytywną. 17 ________________________________________________________________________________ Pomiary zanieczyszczeń gazowych - prowadzone w oparciu o „Program monitoringu powietrza na obszarze województwa lubuskiego na rok 2005” – wykonywane były na stanowisku pomiarowym w Drezdenku, cyklicznie - co 5 dni. Metodami manualnymi oznaczano średniodobowe stęŜenia SO2, NO2 i pyłu zawieszonego. Ocena stanu czystości powietrza atmosferycznego polegała na porównaniu poziomu mierzonych stęŜeń zanieczyszczeń z obowiązującym rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz. U. Nr 87, poz. 798), natomiast stęŜenia substancji, które nie zostały ujęte w w/w rozporządzeniu oceniono w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 1, poz. 12). Obraz stanu czystości powietrza atmosferycznego na terenie Drezdenka przedstawiają zamieszczone poniŜej zestawienia średnich wartości stęŜeń NO2, SO2 i pyłu zawieszonego w latach 2003 – 2005. 1.Dwutlenek azotu (NO2) Tabela nr 3. Miesiąc I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Rok 2003 9,8 6,4 11,2 5,8 4,6 3,9 3,8 6,8 5,4 10,2 8,8 9,6 2004 11,3 12,6 7,0 7,1 4,2 5,7 5,9 3,4 4,7 5 8,5 10,4 2005 10,4 9,4 8,1 4,9 2,9 5 3 3,7 3,6 4,2 8,1 9,2 18 ________________________________________________________________________________ Wykres nr 1 Średnie wartości stęŜeń NO2 w powietrzu atmosferycznym w latach 2003-2005. 2003r. 2004r. 14 12 10 3 µg/m 8 6 4 2 0 2005r. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Miesiące Głównymi źródłami zanieczyszczenia powietrza tlenkami azotu są piece c.o. (spalanie gazu ziemnego) i komunikacja. Dopuszczalny średnioroczny poziom stęŜenia NO2, z marginesem tolerancji dla tej substancji, wynosi 50 µg/m3. Średnioroczne stęŜenia NO2 w powietrzu atmosferycznym w roku 2005 wynosło 6,0 µg/m3 i jest niŜsze od zanotowanego w roku 2004 (7,15µg/m3 ). NaleŜy podkreślić, Ŝe norma jakości powietrza obowiązująca na terenie Parków Narodowych ze względu na ochronę roślin wynosi 20,0µg/m3 a więc jest trzykrotnie razy większa od średniorocznego stęŜenia NO2 otrzymanego w Drezdenku (powiat strzelecko – drezdenecki). 2. Dwutlenek siarki (SO2) Tabela nr 4. Miesiąc I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Rok 2004 0,6 0,6 0,5 0,6 0,3 0,4 0,5 0,6 0,5 0,4 0,4 0,5 2003 0,9 1,0 0,6 1,0 1,2 1,2 0,5 0,9 0,4 0,3 0,2 0,6 19 2005 3,6 3,5 1,3 0,7 0,7 1,1 0,5 0,2 0,7 0,4 1,1 0,8 ________________________________________________________________________________ Wykres nr 2 Średnie wartości stęŜeń SO2 w powietrzu atmosferycznym w latach 2003-2005. 2003r. 2004r. 2005r. 4 3,5 3 3 2,5 µg/m 2 1,5 1 0,5 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Miesiące Zanieczyszczenie atmosfery dwutlenkiem siarki w rejonie miejskim powiatu strzelecko drezdeneckiego naleŜy uznać za bardzo małe ( około 1,0 ). Dopuszczalny poziom tej substancji w powietrzu wynosi 20 µg/m3. Średnioroczne stęŜenia SO2 w powietrzu atmosferycznym w roku 2005 wyniosi 1,2 µg/m3 i jest prawie trzykrotnie wyŜsz od zanotowanego w roku 2004 (0,48µg/m3). Przyczyną tak duŜej róŜnicy w wartościach stęŜeń jest mroźna zima 2005 roku . Największe miesięczne stęŜenie SO2 w powietrzu atmosferycznym wystąpiło w pierwszych dwóch miesiącach 2005 roku i wynosiło ono odpowiednio w styczniu 3,6 µg/m3; lutym 3,4 µg/m3. Natomioast średnioroczne stęŜenie SO2 w 2003 r. wynosiło 0,78 µg/m3 i było najniŜsze w woj. lubuskim. NaleŜy podkreślić, Ŝe norma jakości powietrza obowiązująca na terenie Parków Narodowych ze względu na ochronę roślin wynosi 15,0 µg/m3 a więc jest prawie trzynaście razy większe od średniorocznego stęŜenia SO2 otrzymanego w Drezdenku (powiat strzelecko – drezdenecki). 3. Pył zawieszony Tabela nr 5. XII Miesiąc I II III IV V VI VII VIII IX X XI 28,6 37,9 Rok 2004 37,9 23,9 17,8 8,9 0,8 2,7 1,2 3,9 6,3 20,2 18,0 2003 51,2 38,4 27,9 8 0,2 0 1,2 2,0 5,4 25,7 31,7 20 26,6 2005 22,1 39,6 32 11,3 5,5 2,6 1,9 2,8 5,2 14,7 31,4 ________________________________________________________________________________ Wykres nr 3 Średnie wartości stęŜeń pyłu zawieszonego w powietrzu atmosferycznym w latach 2003-2005 60 2003r. 2004r. 2005r. 50 3 µg/m 40 30 20 10 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Miesiące Poziom koncentracji tego zanieczyszczenia wiąŜe się przede wszystkim ze spalaniem paliw stałych, takŜe istotny wpływ mają równieŜ źródła przemysłowe oraz wtórna emisja pyłów z podłoŜa. Dopuszczalny poziom tej substancji, z marginesem tolerancji, wynosi 50 µg/m3. Jak wynika z wykresu wzrost zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego pyłem zawieszonym występuje w okresie grzewczym (październik – marzec). Średnioroczne stęŜenia pyłu zawieszonego w powietrzu atmosferycznym w roku 2005 w Drezdenku ( powiat strzelecko – drezdenecki) wyniosło 16,3 µg/m3(wzrost w porównianiu z 2004r. o 0,41 µg/m3). 21 ________________________________________________________________________________ 1. Ustępy publiczne Nadzorem sanitarnym objęto 3 ustępy publiczne, w których przeprowadzono 4 kontrole sanitarne. Na właścicieli tych obiektów nie wydano decyzji administracyjnych. Całoroczny szalet w Strzelcach Kraj. uzyskał ocenę dostateczną ze względu na standard wyposaŜenia i stan techniczny wnętrz, mimo iŜ dzierŜawca wykazuje dbałość o jego utrzymanie, obiekt ciągle zawilgocony wskutek osadzenia poniŜej terenu. Sezonowy szalet Dobiegniew, przed sezonem został odmalowany mimo to otrzymał równieŜ ocenę dostateczną ze względu na niski standard wyposaŜenia i wnętrz. Ocenę dobrą otrzymał kontenerowy (sezonowy) ustęp publiczny w Drezdenku, który jest dostosowany dla osób niepełnosprawnych i utrzymany jest czysto. 2. Placówki pomocy społecznej Skontrolowano 2 placówki pomocy społecznej, przeprowadzono w nich 2 kontrole sanitarne. Ocenę dobrą otrzymał DPS w Dobiegniewie, natomiast Środowiskowy Dom Samopomocy w St. Kurowie – ocenę dostateczną. Kontrolą nie objęto Środowiskowego Domu Samopomocy w Drezdenku, gdyŜ wynikało to z planu kontroli na rok 2005. Czystość bieŜąca obiektów nie budziła zastrzeŜeń, obiekty odpowiednio wyposaŜone w środki czyszczące i dezynfekujące. 3. Hotele ogólnodostępne W 2005r. skontrolowano 5 hoteli, przeprowadzono 6 kontroli sanitarnych. Wydano 1 zalecenie, które dotyczyło zlikwidowania zacieku na suficie w jednej z ubikacji. Zalecenie wyegzekwowano. Ocenę dobrą uzyskały hotel „Staropolski” w Strzelcach Kraj. „Eljan” w Drezdenku i „Wodnik” w Długiem), natomiast ocenę dostateczną otrzymały: „Lubiatka” w Lubiatowie i „Łucznik” w Strzelcach Kraj. 4. Obiekty wczasowo-turystyczne W 2005r. skontrolowano 32 obiekty, przeprowadzono 36 kontroli sanitarnych, wydano 1 decyzję administracyjną dotyczącą braku powierzchni zmywalnych w domkach drewnianych w Ośrodku Turystyki i Rekreacji Jeździeckiej w Kosinie (decyzji nie wyegzekwowano, termin jej realizacji przypada na rok 2006). Wydano 2 zalecenia pokontrolne dotyczące odmalowania ścian i sufitów w ubikacji i łazience oraz zainstalowania dozowników na mydło w płynie. Ocenę bardzo dobrą uzyskały dwa ośrodki w Mierzęcinie i ORW Gościm. Ocenę dobrą otrzymało: 10 obiektów, ocenę dostateczną 21, nie stwierdzono natomiast obecności złych obiektów. 5. Zakłady fryzjerskie i fryzjersko – kosmetyczne W 2005 r. na 33 zewidencjonowanych zakładów fryzjerskich skontrolowano 31 obiektów (2 okresowo unieruchomione). Wydano 2 zalecenia dotyczące rozdziału odzieŜy osobistej od ochronnej, doprowadzenia ciepłej wody do umywlki przy WC. W tej grupie 17 zakładów otrzymało ocenę dostateczną, pozostałe – dobrą. 22 ________________________________________________________________________________ 6. Zakłady kosmetyczne W 2005r. na 13 zewidencjonowanych skontrolowano 10 Zakładów Kosmetycznych (1 okresowo unieruchomiony, 2 nowopowstałe). Wydano 1 decyzję dotyczącą odmalowania zakładu (wyegzekwowano), oraz 3 zalecenia dotyczące zainstalowania umywalki i punktu bieŜącej wody (na etapie odbioru), uzyskania zezwolenia na wytwarzanie odpadów niebezpicznych (wyegzekwowano). Ocenę dostateczny otrzymał 1 zakład pozostałe dobrą. 7. Zakłady odnowy biologicznej W roku sprawozdawczym nadzorem sanitarnym objęto 7, przeprowadzając w nich 7 kontroli sanitarnych. Nie wydano Ŝadnej decyzji, ani zalecenia. W tej grupie obiektów ocenę dobrą uzyskało 5 zakładów, a pozostałe 2 otrzymały ocenę dostateczną. 8. Dworce i przystanki autobusowe W 2005r. skontrolowano 2 dworce autobusowe przeprowadzając 3 kontrole. Wydano 1 zalecenie dotyczące odnowienia ścian poczekalni PKS Drezdenko, zalecenie wyegzekwowano. Oba dworce uzyskały ocenę dostateczną 9. Dworce i stacje PKP W 2005 r. nadzorem sanitarnym objęto 7 stacji PKP, przeprowadzając w nich 9 kontroli sanitarnych. Wystawiono 1 decyzję administracyjnyjną (dotycząca odmalowania poczekalni PKP Stare Kurowo z terminem wykonania obowiązku do 2006r.), natomiast 2 wyegzekwowano (wystawione w 2004r., które dotyczyły odmalowania poczekalni PKP Dobiegniew i Podlesiec). Wydano 2 zalecenia, dotyczące załoŜenia ksiąŜki kontroli sanitarnej i zaopatrzenia obiektu w kontener na odpady w Górkach Noteckich, oraz uporządkowania terenu wokół dworca Nowe Drezdenko. Jako zły oceniono Stare Kurowo, pozostałe otrzymały ocenę dostateczną.Porządek na stacjach utrzymują wynajęte do tego firmy porządkowe, które zbyt rzadko docierają do danego obiektu. Pomimo nieznacznej poprawy stanu sanitarno-porządkowego tych obiektów w dalszym ciągu wydane decyzje, nie są wykonywane terminowo, a ponadto zobowiązani proponują bardzo odległe terminy wykonania obowiązków. 23 ________________________________________________________________________________ I. Zakłady opieki zdrowotnej typu zamkniętego 1. Działalność kontrolno – represyjna W 2005 roku na terenie powiatu strzelecko – drezdeneckiego funkcjonował 1 zakład opieki zdrowotnej typu zamkniętego tj. SPZOZ Szpital Ogólny w Drezdenku. Przeprowadzono w nim łącznie 33 kontrole sanitarne w tym: 12 kontroli oddziału neonatologicznego, 4 kontrole oddziału połoŜniczo - ginekologicznego, 4 kontrole poradni endoskopowej, 2 kontrole oddziału chirurgicznego, 2 kontrole oddziału internistycznego, 2 kontrole oddziału rehabilitacji, 2 kontrole centralnej sterylizatorni, 1 kontrolę oddziału dziecięcego, 1 kontrole oddziału intensywnej opieki medycznej, 1 kontrolę bloku operacyjnego, 1 kontrolę izby przyjęć, 1 kontrolę zakładu opiekuńczo – leczniczego. Wykres 1. : Procentowy rozkład kontroli SPZOZ w Drezdenku: 6% 6% 6% 3% 6% 3% 3% 3% 12% 3% 12% 37% neonat. p.end. poł-ginekol. chirurg. intern. rehab. CS dziecięcy IOM blok oper. izba przyj. ZOL W związku ze stwierdzonymi uchybieniami sanitarno – higienicznymi w czasie przeprowadzanych kontroli sanitarnych w 2005 roku wydano 3 decyzje administracyjne oraz 4 zalecenia pokontrolne. 2. Stan sanitarno – techniczny Pomimo trudnej sytuacji finansowej SPZOZ w Drezdenku stan sanitarno–higieniczno-techniczny placówki uległ znacznej poprawie. Ogólnie stan sanitarny obiektu oceniony jako dobry. W oddziale połoŜniczo – ginekologicznym przy salach połoŜnic wymieniono nieszczelne brodziki, eliminując moŜliwość przeniesienia chorób zakaźnych i zakaŜeń oraz odmalowano ściany. Doprowadzono do naleŜytego stanu sanitarno – higienicznego ściany i sufity oddziału internistycznego, oddziału chirurgii ogólnej. JednakŜe nadal dochodzi do krzyŜowania się drogi czystej i brudnej w transporcie narzędzi sterylnych i skaŜonych miedzy centralną sterylizatornią a blokiem operacyjnym z powodu utrzymującej się awarii windy transportowej. Niestety wg oświadczenia Dyrektora Naczelnego 24 ________________________________________________________________________________ SPZOZ w Drezdenku koszt usunięcia w/w uchybienia jest zbyt wysoki w stosunku do zaplecza finansowego placówki w chwili obecnej, naprawa windy jest planowana na rok 2006/2007. 3. Czystość bieŜąca Utrzymanie czystości w obiekcie nie budziło zastrzeŜeń. Na kaŜdym oddziale szpitalnym jest zapewniona obsługa sprzątająca. KaŜdy oddział ma wydzielone pomieszczenie gospodarcze w którym pracownik ekipy sprzątającej przechowuje sprzęt i środki sanitarne. Na wyposaŜeniu kaŜdego z oddziałów znajduje się kombajn i mały wózek. W celu zapewnienia czystości stosowano róŜnorodne środki czystościowe i dezynfekcyjne. Baseny i kaczki wielokrotnego stosowania przechowywane były w brudownikach lub w przedsionkach łazienek. 4. Gospodarka odpadowa Oddziały szpitalne posiadają procedury postępowania z odpadami oraz prowadzą segregację odpadów w miejscu powstawania. KaŜdy oddział dysponuje oznakowanymi kubłami wyścielonymi kolorowymi workami foliowymi. Odpady medyczne ostre - igły, skalpele, wenflony itp. usuwane są do pojemników o sztywnych ściankach, po zapełnieniu 2/3 objętości usuwane do spalenia po uprzednim zabezpieczeniu wlotu. Odpady niebezpieczne, medyczne z oddziałów usuwane są przez niŜszy personel medyczny (noszowych) do duŜego zbiorczego kontenera usytuowanego na obrzeŜach terenu szpitala w wydzielonym, zamykanym boksie uniemoŜliwiającym dostęp osobom nieupowaŜnionym. Boks utrzymany w czystości. 5. Dezynfekcja i sterylizacja Procesy dezynfekcji i sterylizacji sprzętu , narzędzi, bielizny i materiału opatrunkowego odbywa się w Centralnej Sterylizatorni. Centralna Sterylizatornia dysponuje: - 2 autoklawami parowymi SEKUREX - kontrolowanymi testami biologicznymi 3M jeden raz w miesiącu. Proces sterylizacji przebiega w temp.121oC - 20min., 134oC - 5min. Stosowane są wskaźniki chemiczne MVI, AC. Samokontrola sprawności technicznej autoklawów prowadzona jeden raz w tygodniu testem BOVIE DICKA. - 1 sterylizator niskotemperaturowy na bazie formaldehydu VENITOR - kontrolowany testem biologicznym SSI - FORM, na bieŜąco dla samokontroli testem chemicznym BROHNA. W ramach sprawowanego nadzoru przeprowadzono kontrolę skuteczności procesów sterylizacji wskaźnikiem biologicznym Sporalem „A” – wyniki niekwestionowane. Do pakowania sprzętu po dezynfekcji stosowane są następujące materiały opakowaniowe firmy Wipak: materiał krepowy – w dwóch kolorach, rękawy foliowo-papierowe, torebki termozgrzewalne. W oddziałach szpitalnych nie wykonuje się dezynfekcji wstępnej. Brudny sprzęt w oznakowanych, szczelnych, zamykanych, stabilnych pojemnikach przenoszony jest na sucho 25 ________________________________________________________________________________ do Centralnej Sterylizatorni i poddawany procesom dezynfekcji ( 0,5 % Baccilocid - 15 minut, Sekusept Pulwer z aktywatorem – 30 minut) i sterylizacji. Do dezynfekcji powierzchni ( blatów, stołów) stosowane są następujące środki: Aerosept, Surfacept, Aerodesin 2000, Incidur Spray, 0,18 % Medicarina, 0,5% Septacid. Stanowiska do higienicznego mycia rąk personelu zaopatrzone są w ręczniki jednorazowe, dozowniki z mydłem w płynie i środkiem dezynfekcyjnym, do rąk - AHD 2000, Spitaderm, Dischand, Monorapid. Procesy dezynfekcji w Centralnej Sterylizatorni odbywają się w pełnym zanurzeniu w oznakowanych, zamykanych wanienkach o róŜnej pojemności, w wózkach kwasoodpornych. Mycie narzędzi, sprzętu odbywa się przy uŜyciu enzymatycznego środka myjącego CIDEZINE w myjce – dezynfektorze DEKO 2000. W/w wymienione środki dezynfekcyjne przygotowywane są i pobierane ze szpitalnej apteki. 6. Ocena czystości mikrobiologicznej W ramach sprawowanego nadzoru sanitarnego pobrano 16 wymazów sanitarnych na czystość mikrobiologiczną z powierzchni inkubatorów po procesie dezynfekcji – wyniki niekwestionowane oraz 2 wymazy sanitarne ze sprzętu anestezjologicznego po sterylizacji – wyniki niekwestionowane, 2 wymazy sanitarne z materiału opatrunkowego po sterylizacji – wyniki niekwestionowane oraz pobrano 10 wymazów sanitarnych z powierzchni wanny do porodów ( w szczególności z odpływów i napływów wody) po dezynfekcji – wymazy jałowe niekwestionowane. II. Zakłady opieki zdrowotnej typu otwartego 1. Działalność kontrolno – represyjna W 2005 roku z 36 zewidencjonowanych zakładów opieki zdrowotnej typu otwartego skontrolowano 34 obiekty tj. 94,4% ogólnej liczby zakładów. Przeprowadzono w nich łącznie 54 kontrole sanitarne. W roku 2005 przeprowadzono następujące kontrole: 27 kontroli w Podstawowej Opiece Medycznej, 9 kontroli w Poradniach Specjalistycznych, 6 kontroli w Zakładach Rehabilitacji. 5 kontroli w Pomocy Doraźnej, 4 kontrole Środków Transportu Chorych,2 kontrole w Diagnostyce Laboratoryjnej, 1 kontrolę w Stacji Dializ. 26 ________________________________________________________________________________ Wykres 2.: Procentowy rozkład kontroli obiektów lecznictwa otwartego 16% 2% 4% 7% 51% 9% 11% POZ Środki transportu Chorych Poradnie Specjalistyczne Zakł. Rehabilitacji Diagnostyka Laboratoryjna Pomoc Doraźna Stacja Dializ W związku ze stwierdzonymi uchybieniami sanitarno – higienicznymi w czasie przeprowadzanych kontroli sanitarnych w 2005 roku wydano 5 zaleceń pokontrolnych. 2. Stan sanitarno – Techniczny Stan sanitarno - techniczny nadzorowanych placówek systematycznie ulega poprawie ogólnie oceniany jako dobry. Doprowadzono do naleŜytego stanu sanitarnego ściany i sufity Laboratorium Diagnostycznego w Drezdenku oraz Pododdziale Pomocy Doraźnej w Strzelcach Kraj. wykonując obowiązki nałoŜone w decyzjach i zaleceniach pokontrolnych. 3. Czystość bieŜąca BieŜący stan sanitarny kontrolowanych obiektów był zadowalający. Za sprzątanie odpowiedzialny był we wszystkich placówkach niŜszy personel. Zaopatrzenie w sprzęt i środki czystościowe dostateczne, zróŜnicowane, wydzielone podręczne magazynki i składziki porządkowe. 4. Gospodarka odpadowa Placówki Lecznictwa Otwartego prowadzą segregację odpadów w miejscu powstawania. Kubły na odpadki są oznakowane - odpady do utylizacji, odpady komunalne. Kubły wyścielone są workami foliowymi. Ostre odpady medyczne tj. skalpele, igły są spalane w spalarkach lub usuwane do pojemników o sztywnych ściankach. Odpady medyczne przeznaczone do utylizacji usuwane są do specjalnie przystosowanych do tego celu pojemników. Odpady medyczne niebezpieczne utylizowane są w Spalarni w Gorzowie Wlkp. (transport własny), składowane w kontenerach w SPZOZ w Drezdenku (transport własny) lub odbierane i utylizowane przez firmę 27 ________________________________________________________________________________ PHU „HYGEA” z siedzibą w Lubaszu. Wszystkie placówki dysponują zawartymi umowami na utylizacje i składowanie odpadów jak równieŜ bieŜącymi rachunkami. 5. Dezynfekcja i sterylizacja Placówki Lecznictwa Otwartego posiadają ujęcia bieŜącej ciepłej i zimnej wody. KaŜdy gabinet zabiegowy, lekarski, punkt szczepień posiada stanowisko do higienicznego mycia rak. Ściana przy umywalce pokryta glazurą lub pomalowana farbą olejną. Stanowiska te wyposaŜone są w mydło w płynie, ręcznik jednorazowy i środek do dezynfekcji rąk - AHD 2000, Etaproben, Spitaderm, Dischand, Monorapid, Skinmann, Dermorapid. Stosowane środki dezynfekcyjne są dobierane zgodnie ze wskazaniami producenta, procentowość roztworów i czas dezynfekcji prawidłowy. Do dezynfekcji narzędzi najczęściej stosowane są: 2% Sekusept Powder, 2% Aldesan E, Antiseptica Combi, Aldewir, Lysoformin, San Clear med. 21. Roztwór uŜytkowy sporządzany jest bezpośrednio przed uŜyciem. Przechowywany w pojemnikach plastikowych lub szklanych, szczelnych, zamykanych, oznakowanych prawidłowo (data przygotowania, nazwa środka dezynfekcyjnego, stęŜenie, czas dezynfekcji). Proces dezynfekcji narzędzi odbywa się w kąpieli dezynfekcyjnej w pełnym zanurzeniu. Do dezynfekcji powierzchni najczęściej stosowane są Aerodesin, Incidur, San Clear med. 11, NDO Desytol. Środki dezynfekcyjne przechowywane są w oryginalnych pojemnikach z aktualna datą waŜności, atestem PZH w zamykanych szafach. Zabezpieczone przed osobami nieupowaŜnionymi. Placówki Lecznictwa Otwartego korzystają z usług Centralnej Sterylizatorni SPZOZ w Drezdenku lub prywatnych praktyk lekarskich z którymi zawarły umowy na sterylizację materiału i sprzętu. Coraz częściej w placówkach jest stosowany wyłącznie sprzęt jednorazowego uŜycia. Sterylny sprzęt medyczny przechowywany jest w pakietach papierowych, rękawach foliowo – papierowych, torebkach termozgrzewalnych oznakowanych szafkach . W Laboratorium PSSE w Drezdenku przeprowadzono 21 badań sporalu „A” – wszystkie badania niekwestionowane, wykonane i finansowane były przez właścicieli placówek w ramach kontroli wewnętrznej aparatury sterylizacyjnej. 6. Ocena czystości mikrobiologicznej W ramach sprawowanego nadzoru pobrano 18 wymazów sanitarnych z powierzchni sprzętu po dezynfekcji w Zakładzie Rehabilitacji i Odnowy Biologicznej SPZOZ w Drezdenku, 11 wymazów niekwestionowanych, 7 wymazów kwestionowanych z których wyhodowano gronkowce koagulazo ujemne i pałeczki Escherichia Coli. WzmoŜono nadzór sanitarny nad placówkami w których wyizolowano drobnoustroje chorobotwórcze oraz wydano zalecenia, pouczono personel i pobrano wymazy kontrolne. 28 _______________________________________________________________________________ III. Indywidualne i grupowe praktyki lekarskie i pielęgniarskie Pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Drezdenku znajduje się: 70 Indywidualnych Praktyk Lekarskich, 35 Indywidualnych i Grupowych Praktyk Pielęgniarek i PołoŜnych. W 2005 roku wykonano: 27 kontroli w Indywidualnych Praktykach Lekarskich, 18 kontroli w Indywidualnych i Grupowych Praktykach Pielęgniarek i PołoŜnych. W 2005 roku wpisano do ewidencji 13 placówek pielęgniarskich i 2 placówki lekarski natomiast wykreślono 2 placówki lekarskie. Indywidualne Praktyki Lekarskie wyposaŜone są w 12 autoklawów atestowanych przez Państwowy Zakład Higieny. Pozostałe placówki Lecznictwa Otwartego korzystają z usług Centralnej Sterylizatorni SPZOZ w Drezdenku lub prywatnych praktyk lekarskich z którymi zawarły umowy na sterylizację materiału i sprzętu. Coraz częściej w placówkach jest stosowany wyłącznie sprzęt jednorazowego uŜycia. W Laboratorium PSSE w Drezdenku przeprowadzono 42 badania sporalu „A” – 41 badań niekwestionowanych, 1 kwestionowane - wykonane i finansowane były przez właścicieli placówek w ramach kontroli wewnętrznej aparatury sterylizacyjnej. Prowadzona była równieŜ samokontrola procesów sterylizacyjnych wskaźnikami chemicznymi – paskowymi najczęściej oznaczającymi temperaturę i nasycenie parą wodną. Placówki prowadzą miesięczną archiwizacje wyników kontroli wewnętrznej procesu sterylizacji wskaźnikami chemicznymi. W ramach sprawowanego nadzoru przeprowadzono p kontroli procesów sterylizacji wskaźnikami biologicznymi Sporalem „A” w Indywidualnych Praktykach Lekarskich – wszystkie badania niekwestionowane. Sterylny sprzęt medyczny przechowywany jest w pakietach papierowych, rękawach foliowo – papierowych, torebkach termozgrzewalnych, kasetach, tackach w zamykanych, oznakowanych szafkach lub w komorze autoklawu. Stosowane środki dezynfekcyjne są dobierane zgodnie ze wskazaniami producenta, procentowość roztworów i czas dezynfekcji prawidłowy. Do dezynfekcji narzędzi najczęściej stosowane są: 2% Sekusept Powder, 2% Aldesan E, Antiseptica Combi, Aldewir, Lysoformin, Sekudril, Tiutol, San Clear med. 21. Roztwór uŜytkowy sporządzany jest bezpośrednio przed uŜyciem. Przechowywany w pojemnikach plastikowych lub szklanych, szczelnych, zamykanych, oznakowanych prawidłowo (data przygotowania, nazwa środka dezynfekcyjnego, stęŜenie, czas dezynfekcji). Proces dezynfekcji narzędzi odbywa się w kąpieli dezynfekcyjnej w pełnym zanurzeniu. Do dezynfekcji powierzchni najczęściej stosowane są Aerodesin, Incidur, San Clear med. 11, NDO Desytol. Środki dezynfekcyjne przechowywane są w oryginalnych pojemnikach z aktualna datą waŜności, atestem PZH w zamykanych szafach. Zabezpieczone przed osobami nieupowaŜnionymi. W placówkach stosowana jest bielizna jednorazowego uŜycia. Wydzielone są miejsca do przechowywania czystej bielizny. Bielizna brudna traktowana jest jako odpad medyczny i usuwana do utylizacji. Placówki prowadzą segregację odpadów w miejscu powstawania. Kubły na odpadki są oznakowane - odpady do utylizacji, odpady komunalne. Kubły wyścielone są workami foliowymi. Ostre odpady medyczne tj. skalpele, igły są usuwane do pojemników o sztywnych ściankach. Odpady medyczne przeznaczone do utylizacji usuwane są do specjalnie przystosowanych do tego celu pojemników. Odpady medyczne niebezpieczne utylizowane są w Spalarni 29 ________________________________________________________________________________ w Gorzowie Wlkp. (transport własny), składowane w kontenerach w SPZOZ w Drezdenku (transport własny) lub odbierane i utylizowane przez firmę PHU „HYGEA” z siedziba w Lubaszu. Wszystkie placówki dysponują zawartymi umowami na utylizacje i składowanie odpadów jak równieŜ rachunkami. KaŜdy gabinet posiada stanowisko do higienicznego mycia rak. Ściana przy umywalce pokryta glazurą lub pomalowana farbą olejną. Stanowiska te wyposaŜone są w mydło w płynie, ręcznik jednorazowy i środek do dezynfekcji rąk - AHD 2000, Etaproben, Dischand, Monorapid, Skinmann. Gabinety pielęgniarskie posiadają na wyposaŜeniu kompletne zestawy pierwszej pomocy i zestawy przeciw wstrząsowe. W 2005 roku wydano 16 opinii sanitarnych, wystawiono 16 decyzji finansowych. Stan sanitarno – higieniczny indywidualnych i grupowych praktyk lekarskich i pielęgniarskich dobry. 30 ________________________________________________________________________________ Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Drezdenku swoim nadzorem obejmuje 5 gmin: Strzelce Kraj., Drezdenko, Dobiegniew, Stare Kurowo, Zwierzyn. W 2005r. nadzorowi Sekcji HśśiPU podlegało 446 zakładów , w tym 428 zakładów Ŝywności i Ŝywienia. Najliczniejszą grupę stanowią sklepy – 226 obiektów oraz zakłady małej gastronomii (z pijalniami piwa) – 69. Na nadzorowanym terenie znajduje się 5 supermarketów, w tym 2 z zapleczem produkcyjnym, kontrolowanym przez Powiatowego Inspektora Weterynaryjnego (sieć Intermarche’). W 2005r. w związku z obowiązującymi przepisami unijnymi oraz koniecznością dokumentowania działań zapewniających bezpieczeństwo Ŝywności, szczególną uwagę zwrócono na odpowiednie opracowanie i skuteczne wdroŜenie procedur GHP/GMP. W związku z tym, podczas kontroli sanitarnych prowadzono stały instruktaŜ w tym zakresie oraz przedstawiano publikacje i poradniki akceptowane przez władze sanitarne kraju. W 2005r. wystawiono 232 decyzje administracyjne, w tym 125 dotyczących opracowania procedur GHP/GMP i prawidłowego prowadzenia kontroli wewnętrznej. W czasie kompleksowych kontroli zakładów, obejmujących ocenę zgodności z przepisami sanitarnymi, podstawową kwestią był właśnie brak tych opracowań. Ze względu na róŜne druki oceny zakładów, funkcjonujące w 2004r. i 2005r. , nie moŜna dokonać porównania tej oceny. NaleŜy podkreślić, Ŝe właściciele zakładów w większości sami dbają o właściwy stan techniczny obiektu. W 2005r. w skontrolowanych 302 zakładach wystawiono tylko 29 decyzji dotyczących poprawy stanu sanitarno-technicznego ; w 2004r. wystawiono 64 takie decyzje w zbliŜonej liczbie obiektów skontrolowanych. Za brak higieny produkcji i dystrybucji karano mandatami : - w piekarniach nałoŜono 3 mandaty na sumę 600zł. - w ciastkarniach nałoŜono 2 mandaty na sumę 400zł. - w sklepach spoŜ. nałoŜono 13 mandatów na sumę 2300zł. - środek transportu nałoŜono 1 mandat na sumę 200zł. Porównanie dwóch ostatnich lat w obszarze działania restrykcyjnego moŜna przedstawić w następującej tabeli : Suma Unieruchomienia Rodzaj zakładu Rok Ilość mandatów mandatów zakładów w zł. 2004 0 0 0 Piekarnie 2005 3 600 0 2004 4 550 0 Ciastkarnie 2005 2 400 0 2004 28 4420 1 Sklepy 2005 13 2300 0 2004 3 350 0 Magazyny hurtowe 2005 0 0 0 Zakłady 2004 3 400 1 Ŝywienia 2005 0 0 0 otwartego 31 ________________________________________________________________________________ Rodzaj zakładu Rok Ilość mandatów Zakłady małej gastronomii Zakłady Ŝywienia zamkniętego (stołówki) 2004 2005 2 0 Suma mandatów w zł. 250 0 2004 1 200 2005 0 0 0 2004 2005 1 1 100 200 0 0 Środki transportu Unieruchomienia zakładów 1 0 1 W ramach urzędowej kontroli Ŝywności w nadzorowanych zakładach pobrano w 2005r. 108 prób Ŝywności. Zakwestionowano 15 prób, t.j. 13,9%. Wielkość ta jest podobna, jak w roku 2004 – 13,3%. Prawie wszystkie (14) próby zakwestionowano po badaniach mikrobiologicznych : - 10 ze względu na obecność bakterii z gr. Coli (71,4%) -3 ze względu na obecność pałeczek Salmonella (21,4%) -1 ze względu na liczbę gronkowców kG+ (7,1%) We wszystkich przypadkach podjęto stosowne działania. PODSUMOWANIE 1. Stan techniczno-sanitarny zakładów Ŝywnościowo-Ŝywieniowych w powiecie strzeleckodrezdeneckim poprawia się. Zdecydowanie zmniejszyła się ilość wystawianych decyzji dotyczących poprawy warunków produkcji i dystrybucji Ŝywności. 2. Wiele zakładów prowadzi dokumentowaną kontrolę wewnętrzną wg procedur GHP/GMP, co czyni moŜliwym egzekwowanie zasad systemu HACCP. 3. Zwiększa się poziom wiedzy dotyczącej spraw związanych z bezpieczeństwem Ŝywności , co ma wyraz w zdecydowanie mniejszej ilości nałoŜonych mandatów, braku decyzji unieruchamiających zakład oraz mniejszej ilości wystawionych decyzji „technicznych”. 32 ________________________________________________________________________________ 1. Ocena stanu sanitarnego kontrolowanych zakładów pracy. Sekcja Higieny Pracy obejmowała nadzorem 200 zakładów pracy zatrudniających 5355 pracowników. Weryfikacja przyjmowanych do nadzoru zakładów odbywa się na podstawie zgłoszeń zakładów przesyłanych do PPIS w Drezdenku, informacji przesyłanych przez Państwową Inspekcję Pracy, oraz podczas kontroli sanitarnych w terenie. W nadzorowanych zakładach, 702 pracowników naraŜonych było na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia przekraczających dopuszczalne normatywy higieniczne, tj. około 12% wszystkich zatrudnionych objętych nadzorem sanitarnym. Najczęściej występującym zagroŜeniem jest hałas powyŜej 85 dBA – naraŜonych 578 pracowników. Ponadto: - zapylenie powietrza pyłem krystalicznej krzemionki – 102 pracowników; - związki toksyczne powyŜej norm (najczęściej tzw. Dymy spawalnicze oraz rozpuszczalniki organiczne – 32 pracowników. Podkreślić naleŜy, Ŝe niektórzy pracownicy naraŜeni są równocześnie na działanie kilku czynników szkodliwych. Liczba pracowniów pracujących w przekroczeniach norm NDS i NDN w latach 2003-2005 900 800 762 821 712 700 600 500 400 300 200 100 0 2003 2004 33 2005 ________________________________________________________________________________ Liczba pracowników pracujących w przekroczeniach norm NDS i NDN w rozbiciu na poszczególne czynniki szkodliwe w latach 2003-2005 700 600 528 556 578 500 2003 400 2004 2005 300 200 147 116 102 100 61 82 32 57 36 0 0 pyły hałas związki chemiczne wibracje Do zakładów pracy stwarzających duŜe zagroŜenie naleŜą: VICTAULIC POLSKA sp. z o.o. w Drezdenku, ul. Niepodległości 8, PKD 27. W chwili obecnej w zakładzie zatrudnionych jest 347 pracowników, w tym 175 pracowników w warunkach przekraczających dopuszczalne normy. W zakładzie występują następujące czynniki szkodliwe: - hałas przekraczający 85 dBA – 155 pracowników, - pył zawierający do 50% SiO2 – 20 pracowników, - kontakt z czynnikami rakotwórczymi: benzo[a]piren 86 pracowników (w tym 9 kobiet), a takŜe z czynnikami kategorii III o moŜliwym działaniu rakotwórczym: formaldehyd (30 pracowników, w tym 9 kobiet) i spaliny silnika Diesla (10 pracowników). Zakład zobowiązany jest decyzją ISHP-17/2004 z dnia 14.04.04. do poprawy warunków pracy, poprzez obniŜenie przekroczonych normatywów higienicznych (hałasu, zapylenia powietrza, łącznego wskaźnika ekspozycji substancji toksycznych, drgań mechanicznych). Z powyŜszych obowiązków udało się obniŜyć łączny wskaźnik ekspozycji substancji toksycznych i drgania mechaniczne. Zakład realizuje plan zmierzający do eliminacji lub ograniczenia szkodliwości występujących w zakładzie. W roku 2005 w celu poprawy warunków pracy wykonano następujące czynności: rozdział sieci systemu wentylacji na Wydziale Odlewni, wprowadzono systematyczne usuwanie zalegających pyłów (wykonywane przez firmę zewnętrzną), poprawiono system odciągów na stanowiskach zalewania form. Skuteczność tych działań zostanie sprawdzona przy pomocy pomiarów środowiskowych, które zostaną wykonane w I kwartale 2006r. Opiekę lekarską nad zakładem sprawuje Gabinet Medycyny Pracy prowadzony przez lek. med. Jerzego Karcza. Badania okresowe pracowników prowadzone są na bieŜąco. W roku 2005 przeprowadzono 2 kontrole. 34 ________________________________________________________________________________ POM sp. z o.o. w Strzelcach Kraj., PKD 28 W zakładzie zatrudnionych jest 214 pracowników, w tym 120 pracuje w warunkach przekraczających NDS i NDN. Występujące zagroŜenia są następujące: - pył o zawartości do 50% SiO2 – 40 pracowników, - hałas – 80 pracowników. Zakład realizuje plan zmierzający do eliminacji lub ograniczenia szkodliwości występujących w zakładzie, który przedstawił PPIS w Drezdenku. Pod koniec roku w zakładzie wykonano pomiary środowiskowe natęŜenia hałasu i stęŜeń substancji chemicznych. Ich wyniki zostaną przesłane do PPIS w Drezdenku. Na ich podstawie będzie moŜna stwierdzić, jaka jest skuteczność podejmowanych działań przez zakład. Badania okresowe pracowników prowadzi lekarz uprawniony E. Sawicka. W roku 2005 przeprowadzono 1 kontrolę. „MJM” sp. z o.o. w Drawinach, PKD 20 W zakładzie produkowane są płyty klejone sosnowe i łóŜka piętrowe. Zatrudnionych jest 180 pracowników. ZagroŜeniem występującym w zakładzie jest ponadnormatywny hałas, na który naraŜonych jest 75 pracowników (od 1,07 do 10,23 NDN). Zakład był zobowiązany decyzją nr ISHP-731-1/05 z 18.01.05. do obniŜenia natęŜenia hałasu. Wykonano obudowę strugarki typu Hydromat, a następnie wygłuszono ściany wełną mineralną. Ponownie przeprowadzone pomiary hałasu wykazały, Ŝe obniŜenie natęŜenia hałasu wystąpiło tylko w niewielkim stopniu. Wszyscy pracownicy zatrudnieni na stanowiskach głośnych są wyposaŜeni w dobrane ochronniki słuchu, które stosują. „SANITA – PL” sp. z o.o., PKD 19 W zakładzie zatrudnionych jest 230 pracowników. ZagroŜenia występujące w zakładzie: - hałas powyŜej 85 dBA – 4 pracowników; - czynniki chemiczne – 4 pracowników. W zakładzie zlikwidowano linię technologiczną butów klejonych (w tym stanowiska, na których występowały przekroczenia stęŜeń substancji chemicznych), wprowadzono taśmociągi transportowe. W I kwartale 2006 roku zakład wykona pomiary środowiskowe. SPPS „Świt” Zakład Terenowy w Strzelcach Kraj., PKD 19 W zakładzie zatrudnionych jest 180 pracowników. W chwili obecnej nie stwierdza się przekroczeń dopuszczalnych normatywów stęŜeń substancji chemicznych. W kwietniu 2005 roku przeprowadzono w ramach nadzoru sanitarnego pomiary stęŜeń substancji chemicznych, które wykazały, Ŝe na stanowiskach smarowania wkładek w hali montaŜu obuwia został przekroczony łączny wskaźnik ekspozycji i wyniósł 2,42 i 2,53 NDS. Zakład został zobowiązany decyzją ISHP-731-6/05 z dnia 14.06.05. do jego obniŜenia. W związku powyŜszym, w zakładzie wymieniono wentylator wyciągowy i dokonano konserwacji całej wentylacji. Skuteczność tych czynności potwierdziły pomiary środowiskowe przeprowadzone we wrześniu 2005r. Na kwestionowanych stanowiskach łączny wskaźnik ekspozycji wyniósł 0,36 i 0,58 NDS. 35 ________________________________________________________________________________ Do zakładów, których stan sanitarny naleŜy do najlepszych naleŜy zaliczyć: ae strzelce krajeńskie w Strzelcach Kraj., sp. z o.o. „JACO” w Strzelcach Kraj., „MKK” Kowalczyk w Dobiegniewie, Krawiectwo Konfekcyjne Teodor Kowal w Osowie. 2. Nadzór nad substancjami i preparatami chemicznymi, prekursorami i produktami biobójczymi. Zakłady wprowadzające do obrotu substancje i preparaty chemiczne to: hurtownie budowlane, zakład lakierniczy i stacje paliw. Nie stwierdzono powaŜnych uchybień, nie wydawano decyzji. Zalecono jedynie systematyczną aktualizację kart charakterystyk. 3. Nadzór nad substancjami i preparatami chemicznymi, prekursorami i produktami biobójczymi. Zakłady wprowadzające do obrotu substancje i preparaty chemiczne to: hurtownie budowlane, zakład lakierniczy i stacje paliw. Nie stwierdzono powaŜnych uchybień, nie wydawano decyzji. Zalecono jedynie systematyczną aktualizację kart charakterystyk. W przypadku zakładów stosujących substancje i preparaty chemiczne stwierdzono następujące uchybienia: - karty charakterystyki niezgodne z prawem (niedostosowane do polskich przepisów) – 3 zakłady - niewłaściwe oznakowanie zbiorników słuŜących do przechowywania substancji i preparatów niebezpiecznych (etykiety w językach obcych, pod znakiem ostrzegawczym „X” znajdował się napis „Reizend”, a nie „produkt draŜniący) – 1 zakład. Zakłady, w którym stwierdzono w/w uchybienia zostały zobowiązane decyzjami do ich usunięcia. Ponadto, w 7 zakładach stwierdzono stosowanie substancji i preparatów oznakowanych jako R35, co nie zostało zgłoszone do PPIS. Ujęto to w zaleceniach pokontrolnych i zakłady, w których stosuje się w/w substancje i preparaty zgłosiły do PPIS fakt ich stosowania. Zalecano równieŜ systematyczną aktualizację kart charakterystyk. Na terenie powiatu strzelecko – drezdeneckiego znajdują się 3 podmioty wprowadzające do obrotu prekursory kategorii 3 (aceton, toluen zawarte w rozcieńczalniku uniwersalnym). Nie wprowadza się natomiast prekursorów kategorii 2. Nie stwierdzono powaŜnych uchybień. Dystrybutorzy posiadają karty charakterystyk. W 2 zakładach stwierdzono niezaktualizowaną ewidencję obrotu prekursorami. Uchybienia te zostały usunięte w trakcie kontroli. W przypadku wprowadzających do obrotu preparaty biobójcze nie stwierdzono uchybień. Preparaty posiadają właściwe zezwolenia Ministra Zdrowia na obrót. Zalecano systematyczną aktualizację kart charakterystyk. 36 ________________________________________________________________________________ 4. Profilaktyka chorób zawodowych. W roku 2005 zgłoszono 3 przypadki podejrzeń chorób zawodowych, przeprowadzono 4 dochodzenia epidemiologiczne, stwierdzono 1 chorobę u nauczycielki ( niedowład mięśni przywodzących i napinających fałdy głosowe z niedomykalnością fonacyjną głośni i trwałą dysfonią), 4 przypadki podejrzeń chorób zawodowych nie zostały potwierdzone przez WOMP. Z analizy wywiadów dochodzeń epidemiologicznych stwierdzonych chorób zawodowych u nauczycieli wynika, Ŝe podejrzenia w/w chorób wykrywane są nie podczas badań profilaktycznych, lecz podczas porady lekarskiej, równieŜ u nauczycieli posiadających aktualne badania lekarskie. Choroby powstały poprzez długotrwałe naraŜenie na nadmierny wysiłek głosowy, często ponad 30-letni. Pracownica, u której stwierdzono chorobę zawodową, pracowała często w godzinach nadliczbowych. W zakładach, w których występują przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu, prowadzone są systematyczne pomiary środowiskowe na stanowiskach pracy. W zakładach dokonano doboru ochronników słuchu i wyposaŜono w nie pracowników. W trakcie przeprowadzania kontroli zwracano uwagę na przestrzeganie obowiązku stosowania indywidualnych ochronników słuchu przez pracowników zatrudnionych na stanowiskach głośnych. W większości zakładów pracy nakazy są przestrzegane. RównieŜ w wielu zakładach, w których hałas mieści się w granicach 80 – 85 dBA, pracownicy korzystają z ochronników słuchu. Zmienia się mentalność pracowników, którzy sami domagają się wyposaŜenia ich w odpowiednie ochrony słuchu. Liczba stwierdzonych chorób zawodowych w latach 2000-2005 8 7 6 5 4 3 2 1 0 7 5 4 2 2 1 2000 2001 2002 37 2003 2004 2005 ________________________________________________________________________________ 5. Nadzór nad środkami ochrony roślin. Na terenie powiatu strzelecko – drezdeneckiego znajdują się 2 hurtownie (LECH Strzelce Kraj oraz Bartgoł Niegosław). Środki chemiczne posegregowane są wg klas toksyczności, ułoŜone na regałach. Wentylacja pomieszczeń, w których przechowywane są środki, mechaniczna z wyłącznikiem na zewnątrz. Oświetlenie naturalne i sztuczne prawidłowe. Posadzki łatwo zmywalne. Środki sprzedawane są w opakowaniach jednostkowych. Wszyscy pracownicy posiadają aktualne badania lekarskie przeprowadzone przez lekarzy uprawnionych. WyposaŜenie pracowników w odzieŜ ochronną w postaci ubrań roboczych, okularów, rękawic, wystarczające. KaŜdy zakład posiada specjalistyczną apteczkę I pomocy oraz instrukcje udzielania I pomocy. Ponadto, dystrybucją środków zajmuje się Spółdzielnia Kółek Rolniczych ZUH Lipie Góry oraz 4 sklepy z art. ogrodniczymi. Prowadzona jest tam sprzedaŜ środków w klasie III i IV w małych opakowaniach jednostkowych. Apteczki specjalistyczne wyposaŜone, badania lekarskie aktualne. Puste opakowania zwracane są przez klientów do dystrybutora, który oddaje je dostawcy. Zakłady stosujące pestycydy w produkcji roślinnej zakupują środki bezpośrednio przed akcją w ilości niezbędnej do przeprowadzenia zabiegu. Środki nie są magazynowane na terenie zakładu. Zabiegi wykonywane są przy pomocy specjalistycznych opryskiwaczy, mycie sprzętu po zabiegach odbywa się w myjniach bezodpływowych. Pracownicy wyposaŜeni są w sprzęt ochrony osobistej w postaci: kombinezonów pyłoszczelnych, butów gumowych, rękawic, masek przeciwpyłowych oraz masek z pochłaniaczami. Ponadto, zabiegi chemizacyjne prowadzone są na zlecenia 4 nadleśnictw, wykonują je firmy zewnętrzne. 6. Nadzór nad czynnikami rakotwórczymi. Na terenie powiatu strzelecko – drezdeneckiego znajdują się 3 zakłady pracy, w których występują substancje, preparaty, czynniki lub procesy technologiczne o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, bądź o moŜliwym działaniu rakotwórczym na człowieka. Są to: - Stolarnia Marek Radziszewicz w Dobiegniewie, gdzie występuje naraŜenie na pył drewna twardego (buk). Pomiary zapylenia powietrza na stanowiskach stolarskich wykazały przekroczenia dopuszczalnych normatywów i wyniosły 2,93 i 3,37 NDS. Zakład został zobowiązany decyzją do obniŜenia zapylenia powietrza z terminem wykonania 31.03.2006. Pracownicy naraŜeni na pył drewna twardego są wyposaŜeni w odzieŜ ochronną, rękawice, maski przeciwpyłowe, okulary, a takŜe dobrane ochronniki słuchu. 38 ________________________________________________________________________________ - VICTAULIC POLSKA sp. z o.o. w Drezdenku, gdzie występuje naraŜenie na benzo[a]piren, który wydziela się jako produkt uboczny (w śladowych stęŜeniach) w procesie spiekania mas formierskich zawierających pył węglowy i dodatki ropopochodne, podczas zalewania form odlewniczych ciekłym gorącym Ŝeliwem. Ponadto, występuje naraŜenie na czynniki kategorii III o moŜliwym działaniu rakotwórczym na człowieka: - formaldehyd, który wydziela się z Ŝywic fenolowoformaldehydowych, stanowiących otoczkę piasku otaczanego uŜywanego do produkcji rdzeni, podczas spiekania masy rdzeniowej oraz uwalnia się podczas parowania substancji DEFLOC-2 przy procesie deflokuacji ścieków farby w malarni; - spaliny silnika Diesla – produkt spalania oleju napędowego w silnikach napędzających transportowe wózki jezdniowe (widłaki). - SP ZOZ Drezdenko, gdzie występuje naraŜenie na promieniowanie jonizujące w pracowni rentgenowskiej (pracownicy tam pracujący wyposaŜeni są w fartuchy z powłoką zabezpieczającą przed tym promieniowaniem, a takŜe są poddawani badaniom lekarskim) i wirus zapalenia wątroby typu B i C (pracownicy są szczepieni przeciw WZW typu B i C, są wyposaŜeni w odzieŜ ochronną i środki ochrony indywidualnej). Ponadto, występuje naraŜenie na formaldehyd (substancję kategorii 3, o moŜliwym działaniu rakotwórczym na człowieka). Pracownicy mający kontakt z formaldehydem poinformowani są o jego szkodliwym działaniu. WyposaŜenie o odzieŜ ochronną, rękawice i okulary wystarczające. StęŜenie formaldehydu w aptece wyniosło 0,22 mg/m3, a w centralnej sterylizatorni 0,03 mg/m3. 7. Nadzór nad ZOZ. Na terenie powiatu strzelecko – drezdeneckiego znajduje się jeden Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej im. J. Śniadeckiego w Drezdenku. Stosowane są następujące substancje i preparaty chemiczne: metanol (stosowany w sterylizatorni do sterylizacji parowo – formalinowej; zapas metanolu przechowywany jest w magazynie laboratorium), formaldehyd (przechowywany w aptece, wydawany na oddziały zabiegowe do konserwacji preparatów anatomicznych jako 10% roztwór wodny oraz 20% roztwór do sterylizatorni). Do kontaktu z parami dochodzi podczas napełniania kanistra oraz podczas wyładunku wysterylizowanego sprzętu, emisja par trwa kilka minut. Roztwory formaliny przygotowywane są w aptece pod sprawnym dygestorium. Butelki z formaliną oraz sterylizator są właściwie oznakowane, puste opakowania oddawane są zwrotnie do hurtowni farmaceutycznych. Pracownicy mający kontakt z formaldehydem poinformowani są o jego szkodliwym działaniu. WyposaŜenie o odzieŜ ochronną, rękawice i okulary wystarczające. StęŜenie formaldehydu w aptece wyniosło 0,22 mg/m3, a w centralnej sterylizatorni 0,03 mg/m3. Ponadto, stosowane są preparaty do dezynfekcji: Aldesan (dezynfekcja sprzętu), Septacid (na oddziałach do dezynfekcji powierzchni), Medicarine (dezynfekcja powierzchni), Secusept (mycie i dezynfekcja narzędzi chirurgicznych), Secu-Extra (dezynfekcja endoskopów), Incidin Plus (dezynfekcja powierzchni), Spitaderm (dezynfekcja powierzchni ciała), Skinsept (dezynfekcja powierzchni ciała), Spirytus 70% (dezynfekcja powierzchni ciała), Jodyna 3% (dezynfekcja powierzchni ciała) Laboratorium analityczne wykorzystuje do analiz gotowe odczynniki chemiczne, część odczynników przygotowywana jest na miejscu. Prace z udziałem substancji niebezpiecznych wykonuje kierownik lub osoba przez niego wyznaczona. Substancje niebezpieczne przechowywane są w osobnym, zamykanym pomieszczeniu (pełniącym równieŜ funkcje gabinetu), prowadzona 39 ________________________________________________________________________________ jest ich ewidencja. Ponadto, zakład posiada karty charakterystyk substancji i preparatów niebezpiecznych. Transport pacjentów po oddziałach szpitalnych odbywa się przy pomocy wózków lub łóŜek wyposaŜonych w koła. Prace pielęgnacyjne przy łóŜku chorego i w sanitariatach, podobnie jak podnoszenie i przenoszenie pacjentów, odbywa się przy uŜyciu siły własnej personelu. Personel szpitala informowany jest o sposobach prawidłowego noszenia i podnoszenia w trakcie wizytacji stanowisk pracy i szkoleń bhp. W roku 2005 nie stwierdzono chorób zawodowych u pracowników ochrony zdrowia. Ponadto, w lecznictwie zamkniętym SP ZOZ nie stosuje się cytostatyków. Nie stosuje się równieŜ epoksyetanu. 8. Promocja zdrowia. Podczas kontroli w zakładach pracy, zwracano uwagę na zagroŜenia występujące w środowisku pracy i sposoby zabezpieczania pracowników przed negatywnym wpływem warunków pracy na organizm człowieka. W szczególności zwracano uwagę na wykorzystywanie indywidualnych ochron osobistych przez pracowników, sposoby wykonywania pracy, oraz świadomość pracowników w zakresie zagroŜeń występujących na stanowiskach pracy. Uświadamiano pracownikom i pracodawcom konieczność korzystania z pomieszczeń socjalnych (nie spoŜywania posiłków na stanowiskach pracy i przestrzegania podstawowych zasad higieny). W wizytowanych zakładach pracy zwracano uwagę na przestrzeganie ustawy o ograniczeniu palenia tytoniu w zakładach. Stwierdzono, Ŝe w większości zakładów ustawa jest przestrzegana. Są miejsca wydzielone do palenia tytoniu, oznakowane, posiadające odpowiednią wentylację. Jest kategoryczny zakaz palenia tytoniu na stanowiskach pracy. W wielu zakładach wprowadzono całkowity zakaz palenia tytoniu, formą motywacyjną są m.in. premie udzielane pracownikom niepalącym (np. BAPRO-MET) w Błotnicy. W celu zwiększenia skuteczności zapobiegania chorobom zakaźnym, w zakładach pracy szczególnie naraŜonych (zakłady komunalne, nadleśnictwa) proponowano przeprowadzenie szczepień ochronnych. W wyniku tej akcji, zaszczepiono pracowników przeciwko WZW A, durowi brzusznemu, tęŜcowi, kleszczowemu zapaleniu mózgu i grypie. 40 ________________________________________________________________________________ Nad przestrzeganiem przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne w zakresie higieny pomieszczeń i wymagań w stosunku do sprzętu uŜywanego w szkołach i innych placówkach oświatowo – wychowawczych oraz w zakresie higieny procesów nauczania pełni nadzór dział higieny i młodzieŜy. W 2005 roku nadzorem objęto 50 placówek oświatowo – wychowawczych , w tym : 1- Ŝłobek , 7 – przedszkoli , 25 -szkół podstawowych , 6 – szkół gimnazjalnych , 5 – zespołów szkół ponadgimnazjalnych , 1 – zespół szkół ogólnokształcących , 4 – placówki pracy pozaszkolnej , 1 – ośrodek szkolenia i wychowania OHP . W skład zespołu szkół ogólnokształcących wchodzi szkoła podstawowa oraz gimnazjum , natomiast struktura zespołów szkół ponadgimnazjalnych przedstawia się następująco : 1.Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Drezdenko : - Liceum Ogólnokształcące - Technikum Budowlane - Technikum Ekonomiczne - Zasadnicza Szkoła Zawodowa - Liceum Wieczorowe - Internat 2. Zespół Szkół Strzelce Kraj. - Liceum Ogólnokształcące - Liceum Profilowane - Technikum Gastronomiczne. - Liceum Wieczorowe 3. Zespół Szkół Centrum Kształcenia Ustawicznego Strzelce Kraj. - Liceum Profilowane - Zasadnicza Szkoła Zawodowa - 3-letnie Technikum Samochodowe - 4 - letnie Technikum Agrobiznesu i Samochodowe - Internat - Warsztaty do nauki zawodu 4. Zespół Szkół Dobiegniew - Liceum Ogólnokształcące - Liceum Profilowane - Zasadnicza Szkoła Zawodowa - Liceum Wieczorowe 5. Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy Strzelce Kraj. - Szkoła Podstawowa Specjalna - Gimnazjum Sp. - Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna - Internat 41 ________________________________________________________________________________ 1. Stan sanitarno –techniczny obiektów i warunki utrzymania higieny. W celu poprawy warunków sanitarno – technicznych w placówkach oświatowo – wychowawczych wystawiono 5 decyzji administracyjnych , z czego 3 to decyzje prolongujące termin wykonania obowiązku . W 2005 roku dwukrotnie prolongowano obowiązek doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno – technicznego boiska w Szkole Podstawowej w Niegosławiu oraz przedłuŜono termin doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno – technicznego natrysków w Gimnazjum nr 1 w Drezdenku. W minionym roku wystawiono decyzję nakładającą na dyrektora Zespołu Szkół w Dobiegniewie obowiązek doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno – technicznego stolarkę okienną w dwóch izbach lekcyjnych. Natomiast dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 w Drezdenku został zobowiązany do doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno – technicznego pisuarów w toalecie szkolnej. Toalety w tej placówce nadal znajdują się poza głównym budynkiem , co powoduje , Ŝe dzieci takŜe w zimie zmuszone są do przechodzenia przez boisko aby skorzystać z toalety. 2. Warunki do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego w szkołach Na terenie powiatu strzelecko – drezdeneckiego 13 szkół posiada sale gimnastyczne, z czego tylko 7 są to sale będące integralną częścią bloku sportowego , posiadającego przebieralnie , sanitariaty i natryskownie. 20 szkól posiada sale rekreacyjne zastępcze , natomiast 10 placówek nie posiada ani sali gimnastycznej , ani zastępczej. Dla dzieci i młodzieŜy z 3 szkół ( 1 gimnazjum , 2 zespoły szkół ponadgimnazjalnych ) zajęcia wychowania fizycznego odbywają się na hali sportowej. W 2005r. 6 szkół posiadało czynne natryski , które wykorzystywane były głównie po dodatkowych zajęciach sportowych . Stan sanitarno – techniczny sal gimnastyczny w ostatnich latach ulega poprawie. 3.DoŜywianie dzieci i młodzieŜy Właściwe Ŝywienie jest jednym z warunków prawidłowego rozwoju fizycznego i umysłowego dziecka . Prowadzenie doŜywiania w szkołach na terenie powiatu strzelecko – drezdeneckiego przedstawia tabela nr 1 42 ________________________________________________________________________________ w tym przeterminowanych 2 5 0 6 0 brak wymagany ch kart charakterys tyki substancji i preparatów chemiczny ch 7 0 0 0 0 0 0 0 ogółem (kg) Szkoły podstawowe (bez filii) Gimnazja (bez filii) Zasadnicze szkoły zawodowe Średnie szkoły zawodowe 1 Liczba placówek, w których stwierdzono: brak aktualnego spisu posiadanych substancji i preparatów niebezpiecznyc h posiadających substancje i preparaty chemiczne 0 skontrolowanych RODZAJ PLACÓWKI w ewidencji Liczba placówek Liczba nałoŜonych mandatów Ilość posiadanych przez placówki substancji i preparatów niebezpiecznych Liczba wydanych decyzji Nadzór nad substancjami i preparatami chemicznymi w szkołach dane za 2005 r. 3 0 4 0 10,6 0 brak oznakowan ia, bądź oznakowan ie niezgodne z przepisami przechowywan ie substancji i preparatów niebezpiecznyc h w nie zamkniętych pomieszczenia ch 8 0 9 0 10 0 11 0 24 24 5 5 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1 Technika Licea ogólnokształcące Licea profilowane Licea uzupełniające Technika uzupełniające Zespoły szkół ogólnokształcąc ych Zespoły szkół ponadpodstawo wych Szkoły policealne Razem - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1 1 1 9,77 4,025 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 5 2 32,46 12,04 - - - - - - - - - - - 35 35 4 52,83 16,06 0 0 0 0 0 0 44 ________________________________________________________________________________ Natomiast rozkład doŜywiania w porównaniu do roku 2004 przedstawiają wykresy od 1 ÷4 Liczba osób korzystających z obiadów jednodaniowych w szkołach podstawowych 1600 1470 1400 1200 984 1000 800 600 400 200 0 Rok 2004 Rok 2005 Wykres Nr 1 Liczba osób korzystających z obiadów jednodaniowych w szkołach gimnazjalnych 1000 962 950 900 850 813 800 750 700 Rok 2004 Wykres Nr 2 Rok 2005 ________________________________________________________________________________ Liczba osób korzystających z drugiego śniadania w szkołach podstawowych 1400 1206 1200 1000 875 800 600 400 200 0 Rok 2004 Rok 2005 Wykres Nr 3 Liczba osób korzystających z drugiego śniadania w szkołach gimnazjalnych 55 60 50 40 30 20 10 0 0 Rok 2004 Rok 2005 Wykres Nr 4 46 ________________________________________________________________________________ W porównaniu do roku 2004 zwiększyła się liczba dzieci i młodzieŜy korzystających z posiłków dofinansowywanych przez Op.Społ. i przedstawia się to następująco: Szkoły Podstawowe 2004 rok - 33,4% osób korzystających z posiłków dofinansowywanych 2005 rok - 40,3% osób korzystających z posiłków dofinansowywanych Gimnazja 4. 2004 rok - 29,3% osób korzystających z posiłków dofinansowywanych 2005 rok – 32,5% osób korzystających z posiłków dofinansowywany Opieka medyczna w szkołach Wszystkie szkoły na terenie powiatu strzelecko – drezdeneckiego miały zapewnioną opiekę pielęgniarską zakontraktowaną przez NFZ . Opieka ta w zaleŜności od liczby dzieci była sprawowana w róŜnym wymiarze godzin ( codziennie , 1 raz w tygodniu , 1 raz w miesiącu ). W roku 2005 była prowadzona w szkołach fluoryzacja dla dzieci z klas I – VI . 5. Nadzór nad przygotowaniem obiektów i przebiegiem wypoczynku letniego i zimowego W czasie trwania akcji zima z wypoczynku w miejscu zamieszkania na terenie powiatu skorzystało 508 osób. Wypoczynek ten odbywał się w placówkach całorocznych , znajdujących się pod stałym bieŜącym nadzorem . Nie stwierdzono w tych placówkach zaniedbań warunków higieniczno – sanitarnych. Natomiast w czasie trwania akcji lato na terenie działania PSSE w Drezdenku z wyjazdowych form wypoczynku skorzystało 741 dzieci , natomiast z wypoczynku w miejscu zamieszkania 63 dzieci . W czasie trwania wypoczynku letniego dzieci i młodzieŜy zdarzały się zachorowania – 18 osób ( głównie choroby górnych dróg oddechowych) , urazy – 6 osób( stłuczenia , pęknięcia kości , rany cięte ) , zatruć pokarmowych nie stwierdzono. 6 . Higiena procesu nauczania i wychowania Zasadnicze elementy warunków zdrowotnych higieny nauczania i wychowania w placówkach oświatowych to : - zasady higieny przy sporządzaniu rozkładów zajęć lekcyjnych - dostosowanie stolików i krzesełek do wzrostu uczniów - temperatura w pomieszczeniach ( min. 18˚C ) - oświetlenie W 2005 roku skontrolowano 130 tygodniowych rozkładów zajęć lekcyjnych – w 5 placówkach stwierdzono niezgodność z zasadami higieny . Dokonano takŜe 546 pomiarów stanowiska pracy ucznia w 23 placówkach szkolnych. W 1 placówce stwierdzono nieprawidłowości , które zostały usunięte w czasie kontroli. W 5 przedszkolach przeprowadzono 179 ocen dostosowania stolików i krzesełek do wzrostu Dzieci. Nie stwierdzono nieprawidłowości. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach w izbach lekcyjnych powinna być zapewniona temperatura nie mniejsza niŜ 18˚C. 47 ________________________________________________________________________________ W 2005r. skontrolowano temperaturę w 183 pomieszczeniach do nauki w 39 placówkach oświatowo – wychowawczych. W Ŝadnej placówce nie stwierdzono temperatury niŜszej niŜ jest wymagana. W minionym roku nie przeprowadzono pomiarów oświetlenia sztucznego. W 2005r. dokonano w 17 placówkach 632 pomiarów wagi tornistrów w klasach I-III. Badania wykazały przekroczoną wagę tornistrów u 27,6 % dzieci w placówkach miejskich i 23,6% dzieci w placówkach wiejskich ( waga tornistra powinna być nie większa niŜ 3kg). 7.Nadzór nad substancjami i preparatami chemicznymi w szkołach W 2005 roku skontrolowano 4 gabinety chemiczne , w których stwierdzono 52,83kg substancji i preparatów niebezpiecznych , z czego 16,06kg były to substancje niebezpieczne przeterminowane. Inspekcja Sanitarna zaleca utylizację przeterminowanych substancji niebezpiecznych .Nadzór nad substancjami i preparatami chemicznymi w szkołach przedstawia tabela nr 2 48 ________________________________________________________________________________ Prowadzenie doŜywiania dane za 2005 r. Liczba placówek skontrolowanych, w których stwierdzono: Rodzaje placówek Szkoły podstawowe Liczba placówek skontrolowan ych Liczba dzieci i młodzieŜy Podawanie napoju** liczba korzystających korzystającyc dzieci i młodzieŜy h z posiłków dofinansowyw liczba liczba liczba z posiłków liczba z pełnych anych jednodaniowy placówe korzystający placówe korzystający obiadów k ch k ch ch Wydawanie ciepłych posiłków liczba placówek wydających w tym wyłącznie ogółem posiłki jednodaniowe Organizowanie śniadań szkolnych* 24 7 7 0 824 18 1206 15 1081 1461 1 0 0 0 0 1 25 0 0 9 5 5 5 0 646 1 55 2 123 568 Filie gimnazjów 1 1 1 0 13 0 0 0 0 13 Szkoły podstawowe i gimnazja funkcjonujące w zespołach szkół 1 1 1 0 327 0 0 0 0 252 32 14 14 0 1810 20 1286 17 1204 2303 Filie szkół podstawowyc h Gimnazja Razem ________________________________________________________________________________ 8. Podsumowanie W higienie szkolnej zwraca się szczególną uwagę na stworzenie bezpiecznych i higienicznych warunków nauczania i pobytu dzieci i młodzieŜy w szkole. Na terenie powiatu nadal jest 10 placówek nie posiadających sali gimnastycznej , ani sali rekreacyjnej zastępczej (2 placówki korzystają z hali sportowej) .Dzieci i młodzieŜ nadal nie mają warunków i moŜliwości przestrzegania higieny osobistej po zajęciach wychowania fizycznego, gdyŜ tylko 6 szkół posiada czynne natryski , które wykorzystywane są w większości po dodatkowych zajęciach sportowych. NaleŜy zauwaŜyć , Ŝe z roku na rok stan sanitarno – techniczny szkół ulega poprawie . ________________________________________________________________________________ Działalność w zakresie ZNI obejmuje egzekwowanie wymogów sanitarnych na etapie lokalizowania, projektowania, realizacji i przekazywania do uŜytku nowych i modernizowanych inwestycji. Działania koncentrują się na: 1. Uzgadnianiu warunków zabudowy i zagospodarowania terenu inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko, które w oparciu o raport oddziaływania na środowisko ustalają zgodną z wymogami lokalizację inwestycji. 2. Uzgadnianiu środowiskowych uwarunkowań dla inwestycji jak wyŜej. 3. Uzgadnianiu dokumentacji projektowej inwestycji nowych lub modernizowanych obiektów, pod kątem zapewnienia prawidłowego układu funkcjonalnego, właściwych ciągów technologicznych, wymaganej wentylacji oraz warunków higieniczno-sanitarnych dla uŜytkowników. 4. Kontrolach inwestycji w trakcie realizacji i uczestnictwo w odbiorach końcowych w związku z dopuszczeniem do uŜytkowania obiektów budowlanych. Ilościowe zestawienie podejmowanych działań z ostatnich 3 lat ujęto w tablei: Rok Rodzaj działalności 2003 2004 2005 35 27 34 - - 8 Liczba uzgodnionych budowlanych inwestycji 36 48 27 Liczba kontroli inwestycji w trakcie realizacji 39 42 28 24 42 28 Liczba uzgodnionych warunków zabudowy i zagospodarowania terenu Liczba uzgodnionych środowiskowych uwarunkowań Uczestnictwo w dopuszczeniu do uŜytkowania obiektu budowlanego 51 ________________________________________________________________________________ Działalność Państwowej Powiatowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej koncentrowała się na inicjowaniu, organizowaniu, nadzorowaniu i koordynowaniu działalności oświatowej w celu kształtowania odpowiednich postaw i zachowań zdrowotnych poprzez : - propagowanie zasad zdrowia dla podniesienia zdrowia całego społeczeństwa - udzielanie porad i informacji w zakresie zapobiegania i eliminowania czynników szkodliwych dla zdrowia - organizowanie szkoleń związanych z promocją zdrowia i profilaktyką - upowszechnianie zasad zdrowego stylu Ŝycia poprzez prasę lokalną (artykuły do gazet) - ocenę działalności oświatowo – zdrowotnej prowadzonej przez szkoły i inne placówki oświatowo – wychowawcze, zakłady opieki zdrowotnej oraz udzielanie pomocy w prowadzeniu tej działalności W 2005 roku pion promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej realizował zadania wynikające z wytycznych Głównego Inspektoratu Sanitarnego, celów operacyjnych Narodowego Programu Zdrowia. Zadania realizowane w 2005 roku dotyczyły przede wszystkim : racjonalnego Ŝywienia, profilaktyki uzaleŜnień, profilaktyki chorób przewlekłych takich jak osteoporoza, cukrzyca, promocji zdrowia psychicznego, zapobieganie wypadkom, I pomoc, zapobiegania nowotworom, profilaktyki chorób zakaźnych, higieny jamy ustnej, profilaktyki wad cewy nerwowej, profilaktyka HIV/AIDS. W ramach bieŜącego nadzoru działalności oświatowo- zdrowotnej i promocji zdrowia pracownicy pionu prowadzili wizytacje według jednolitej procedury kontrolnej. Podczas wizytacji oceniono wybór metod i form realizowanych programów i akcji oświatowo – zdrowotnych jak równieŜ ich efektywności. Wizytacje przeprowadzono w : - placówkach oświatowo – wychowawczych - zakładach opieki zdrowotnej W trakcie wizytacji dokonywana była diagnoza przedsięwzięć prozdrowotnych wizytowanej placówki oraz ocena realizacji programów promocji zdrowia. Pion promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej nadzorował działalność 66 placówek na terenie powiatu strzelecko- drezdeneckiego, w tym: - 19 zakładów opieki zdrowotnej - 47 placówki oświatowo – wychowawcze W roku 2005 przeprowadzono w nadzorowanych jednostkach 123 wizytacje. Pozostałe formy pracy to miedzy innymi: poradnictwo metodyczne, organizowanie punktów informacyjno – edukacyjnych, punktów konsultacyjnych, happeningów, konkursów i olimpiad wiedzy o zdrowiu, konkursów plastycznych, pogadanek, wystaw. Działania edukacyjno – profilaktyczne kierowane były do dzieci i młodzieŜy z terenu powiatu, personelu zakładów opieki zdrowotnej, nauczycieli, pedagogów i rodziców, pacjentów zakładów opieki zdrowotnej i ich rodzin, seniorów, ogółu społeczeństwa. 52 ________________________________________________________________________________ Współpraca: Działania oświatowo- zdrowotne promujące zdrowy styl Ŝycia inicjowane i realizowane przez pion promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej Państwowej Powiatowej Inspekcji Sanitarnej odbywały się przy współpracy z wieloma instytucjami i organizacjami takimi jak: 1. Starostwo Powiatowe w Strzelcach Kraj. - na wniosek PSSE starostwo zakupiło „Fantom do badania piersi”, który będzie słuŜył do realizacji programu „RóŜowa wstąŜeczka” oraz realizacji tematyki „Profilaktyka raka piersi”, - organizator spotkań dla poborowych z 5 gmin, - sponsor nagród na kwotę 300 złotych na II Powiatowy Konkurs Ekologiczny z okazji „Dnia Ochrony Środowiska” w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Drezdenku, którego współorganizatorem było PSSE. 2. Komenda Powiatowa Policji w Strzelcach Kraj. - asystent ds. przestępczości kryminalnej nieletnich i patologii Stefania Kuszwara uczestniczyła w pracach Komisji Międzyklasowej Olimpiady Wiedzy o UzaleŜnieniach dla uczniów Publicznego Gimnazjum w Zwierzynie pt. „UzaleŜnieniom powiedz Nie”. 3. Komisariat Policji w Drezdenku - pracownicy komisariatu uczestniczyli w imprezach organizowanych przez PSSE w ramach akcji „Zima” pod hasłem „Bezpieczny i zdrowy styl Ŝycia bez uŜywek” oraz akcji „Lato” pod hasłem „Bezpieczny wypoczynek latem : zapobiegaj nałogom, wypadkom , I pomoc przedlekarska”. 4. Urząd Miasta i Gminy Drezdenko (Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych) - starszy instruktor higieny Maria Chudzik jest członkiem GKRPA, w związku z tym aktywnie uczestniczy w pracach Komisji oraz aktywnie realizuje zadania profilaktyki przeciwalkoholowej - sponsor nagród rzeczowych na kwotę 339,96 zł w tym: • Akcja „Zima” 199,96 zł • Imprezy zdrowotne pod hasłem „Święta bez uŜywek” 140 zł - w Sali Konferencyjnej Urzędu Miasta i Gminy Drezdenko odbyły się 3 spotkania dla 116 przedpoborowych na temat „ABC zapobiegania HIV/ AIDS”. 5. Urząd Gminy w Zwierzynie - przewodnicząca Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Bogumiła Szymczak uczestniczyła w pracach Komisji Międzyklasowej Olimpiady Wiedzy o UzaleŜnieniach dla uczniów Publicznego Gimnazjum w Zwierzynie pt. „UzaleŜnieniom powiedz Nie” - sponsor nagród rzeczowych na kwotę 500 zł na w/w olimpiadę . 6. Klub Seniora „Drzeń” w Drezdenku -Instruktor Kulturalno- Oświatowy zorganizowała spotkania dla członków klubu , które przeprowadziła starszy instruktor higieny Maria Chudzik na następujące tematy: wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka osteoporozy” wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Poprawa sposobu Ŝywienia ludności i jakości zdrowotnej Ŝywności” wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka HIV/AIDS” pogadanka + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka cukrzycy” pogadanka + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka chorób układu krąŜenia” pogadanka + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka WZW typu A, typu B , typu C”. 53 ________________________________________________________________________________ 7. Klub Seniora w Dobiegniewie - przewodnicząca klubu zorganizowała spotkania dla członków klubu , które przeprowadziła starszy instruktor higieny Maria Chudzik na następujące tematy: wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „Szkodliwy wpływ nikotyny na zdrowie” pogadanka + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka osteoporozy” wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „Poprawa sposobu Ŝywienia ludności i jakości zdrowotnej Ŝywności” pogadanka + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka cukrzycy” wykład + projekcja 3 filmów + dyskusja na temat „ Profilaktyka chorób układu krąŜenia” pogadanka + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka WZW typu A, typu B, typu C ”- marzec „śółty Tydzień” pogadanka + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka WZW typu A, typu B, typu C” - wrzesień „śółty Tydzień” wykład + dyskusja na temat „ Profilaktyka chorób górnych dróg oddechowych” wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „Profilaktyka raka piersi oraz raka szyjki macicy” wykład + dyskusja na temat „Antybiotyki to warto wiedzieć”. 8. Klub Seniora „Pogodny Uśmiech” w Strzelcach Kraj. - kierownik klubu zorganizowała spotkania dla członków klubu , które przeprowadziła starszy instruktor higieny Maria Chudzik na następujące tematy: wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka osteoporozy” wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „Poprawa sposobu Ŝywienia ludności i jakości zdrowotnej Ŝywności” pogadanka + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka cukrzycy” pogadanka + projekcja filmu + dyskusja na temat „Profilaktyka chorób układu krąŜenia” pogadanka + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka WZW typu A, typu B, typu C”- marzec „śółty Tydzień” pogadanka + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka WZW typu A, typu B, typu C”- wrzesień „śółty Tydzień” wykład + dyskusja na temat „Antybiotyki to warto wiedzieć” wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „Profilaktyka raka piersi oraz raka szyjki macicy”. 9. Klub Seniora „Jesienna RóŜa” w Zwierzynie - przewodniczący klubu zorganizował spotkania dla członków klubu , które przeprowadziła starszy instruktor higieny Maria Chudzik na następujące tematy: pogadanka + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka cukrzycy” pogadanka + projekcja 3 filmów + dyskusja na temat „ Profilaktyka chorób układu krąŜenia” pogadanka + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka WZW typu A, typu B, typu C”. 54 ________________________________________________________________________________ 10. Środowiskowy Dom Samopomocy w Starym Kurowie - wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „Szkodliwy wpływ nikotyny na zdrowie” - wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka osteoporozy” - wykład + projekcja filmu + dyskusja w ramach realizacji hasła roku „Niech kaŜda matka i kaŜde dziecko będą najwaŜniejsi” - wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka cukrzycy” - pogadanka + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka chorób układu krąŜenia” - wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „Profilaktyka raka piersi oraz raka szyjki macicy”. 11. Środowiskowy Dom Samopomocy w Drezdenku - pogadanka + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka osteoporozy” dla podopiecznych, rodziców i wychowawców - impreza: (wykład, zgaduj- zgadula, dyskusja) pod hasłem „Święta bez uŜywek” - wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „Profilaktyka raka piersi oraz raka szyjki macicy”. 12. Środowiskowy Dom Samopomocy w Dobiegniewie - wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „Szkodliwy wpływ nikotyny na zdrowie” - pogadanka + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka osteoporozy” - wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „Poprawa sposobu Ŝywienia ludności i jakości zdrowotnej Ŝywności” - wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „Niech kaŜda matka i kaŜde dziecko będą najwaŜniejsi”. 13. Centrum Integracji Społecznej w Drezdenku - wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „Szkodliwy wpływ nikotyny na zdrowie” - wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka osteoporozy” - wykład + projekcja 2 filmów + dyskusja na temat „ Popularyzacja zasad zdrowego stylu Ŝycia” - wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „ Profilaktyka HIV/AIDS” - impreza : (wykład, zgaduj- zgadula, dyskusja) pod hasłem „Święta bez uŜywek” - wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „ I pomoc w nagłych wypadkach” - wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „Profilaktyka raka piersi oraz raka szyjki macicy”. 14. Dom Wspólnoty „BARKA” w Drezdenku -kierownik zorganizował spotkania dla mieszkańców domu, które przeprowadziła starszy instruktor higieny Maria Chudzik wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „Szkodliwy wpływ nikotyny na zdrowie” wykład + projekcja filmu + dyskusja w ramach realizacji hasła roku „Niech kaŜda matka i kaŜde dziecko będą najwaŜniejsi” impreza : (wykład, projekcja filmu, zgaduj- zgadula, dyskusja) z okazji „Światowego Dnia Walki z AIDS”. 15. Klub Abstynenta „Trzeźwość” w Drezdenku Grupa WspółuzaleŜnionych „AL-ANON” - kierownik zorganizowała spotkanie dla członków klubu, które przeprowadziła starszy instruktor higieny Maria Chudzik Wykład + projekcja 2 filmów + dyskusja w ramach hasła roku „Niech kaŜda matka i kaŜde dziecko będą najwaŜniejsi”. 55 ________________________________________________________________________________ 16. Cech Rzemiosł RóŜnych Międzychodzko – Drezdenecki w Drezdenku Pracownik Cechu zorganizował spotkanie, które przeprowadziła starszy instruktor higieny Maria Chudzik na temat: - wykład + projekcja filmu + dyskusja na temat „Szkodliwy wpływ nikotyny na zdrowie” dla fryzjerów oraz uczniów odbywających praktykę w zakładach fryzjerskich z gminy Drezdenko, Stare Kurowo - szkolenie na temat „Profilaktyka HIV /AIDS w zakładach fryzjerskich” dla fryzjerów oraz uczniów odbywających praktykę w zakładach fryzjerskich z gminy Drezdenko, Stare Kurowo. 17. Gminny Ośrodek Kultury w Zwierzynie - impreza: (pogadanka, zgaduj – zgadula, cześć artystyczna) w ramach akcji lato „Bezpieczny wypoczynek latem : zapobieganie nałogom, wypadkom, I pomoc przedlekarska” - współorganizator miedzyklasowej olimpiady pt „UzaleŜnieniom powiedz Nie” dla 9 klas gimnazjalnych - w pomieszczeniach GOK odbywały się zajęcia dla członków Klubu Seniora. 18. Gminny Ośrodek Kultury w Starym Kurowie - impreza: (pogadanka, zgaduj – zgadula, cześć artystyczna) w ramach akcji lato „Bezpieczny wypoczynek latem : zapobieganie nałogom, wypadkom, I pomoc przedlekarska”. 19. Miejsko- Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji w Strzelcach Kraj. - impreza: (pogadanka, zgaduj- zgadula, dyskusja) w ramach akcji lato „Bezpieczny wypoczynek latem : zapobieganie nałogom, wypadkom, I pomoc przedlekarska”. 20. Ośrodek Szkolenia i Wychowania Ochotniczy Hufiec Pracy w Strzelcach Kraj. - wykład+ projekcja 3 filmów + dyskusja na temat „Szkodliwy wpływ nikotyny na zdrowie” - wykład + projekcja filmu+ dyskusja w ramach hasła roku „Niech kaŜda matka i kaŜde dziecko będą najwaŜniejsi” Zajęcia przeprowadzono dla mieszkańców internatu OHP. 21. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Drezdenku PSSE współorganizatorem : - II Powiatowy Konkurs Ekologiczny z okazji „Dnia Ochrony Środowiska” (impreza : zgaduj – zgadula, krzyŜówka, ułoŜenie hasła, plakat) dla młodzieŜy ze szkół ponadgimnazjalnych, w którym udział wzięli: ZS Strzelce Kraj., ZSCKU Strzelce Kraj., ZS Dobiegniew. 22. Publiczna Szkoła Podstawowa w Górkach Noteckich Udostępniono pomieszczenia szkolne do przeprowadzenia spotkań dla mieszkańców wsi Górki Noteckie : - wykład + 3 filmy + dyskusja w ramach hasła roku „Niech kaŜda matka i kaŜde dziecko będą najwaŜniejsi” - wykład + pokaz + projekcja filmu + dyskusja na temat „I pomoc w nagłym zagroŜeniu Ŝycia”. w okresie wakacji w miesiącu sierpień na półkolonii w szkole zorganizowano dla uczniów imprezę (pogadanka, zgaduj- zgadula, część artystyczna) pod hasłem „Bezpieczny wypoczynek latem : zapobieganie nałogom, wypadkom, I pomoc przedlekarska” 23. Publiczne Gimnazjum w Strzelcach Kraj. PSSE współorganizatorem: - II Powiatowej Olimpiady Wiedzy o Zdrowiu o tematyce HIV/AIDS dla uczniów szkół gimnazjalnych w powiecie. 56 ________________________________________________________________________________ 24. Terenowe Koło Diabetyków w Drezdenku i w Strzelcach Kraj. - rozpropagowano wśród członków koła konkurs „Pomaluj śycie na Novo” 25. Stanica Harcerska „GOSCIRAJ” w Gościmiu - zorganizowano spotkanie dla seniorów z Osiedla Rataje w Poznaniu (wykład+ projekcja filmu+ zgaduj – zgadula) na temat „Zmniejszenie naraŜenia na czynniki szkodliwe w środowisku Ŝycia i pracy” - wykład + projekcja 4 filmów + dyskusja na temat „Profilaktyka chorób układu krąŜenia”. 26. Świetlica Profilaktyczno – Wychowawcza w Drezdenku - impreza : (wykład, zgaduj- zgadula, dyskusja) pod hasłem „Święta bez uŜywek” dla dzieci uczęszczających do świetlicy. 27. Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Drezdenku PSSE współorganizator: - impreza z okazji Światowego Dnia Inwalidy „Dodawać Ŝycia do lat” w Hali Sportowo Rehabilitacyjnej w Drezdenku dla seniorów, emerytów, rencistów, inwalidów w programie były : rozgrywki sportowe, zabawy rekreacyjne, pokaz ratownictwa, badania medyczne, pomiary ciśnienia krwi, pomiary cukru. Wydzielono stanowisko z ekspozycjom materiałów oświatowo – zdrowotnych, a starszy instruktor higieny Maria Chudzik udzielała porad medycznych. 28. Biblioteka Publiczna w Trzebiczu - impreza: wykład, zgaduj – zgadula, dyskusja ramach akcji zima „Bezpieczny i zdrowy styl Ŝycia bez uŜywek” dla dzieci, młodzieŜy, czytelników - wydzielone jest miejsce na ekspozycję formy wizualnej o zdrowiu oraz półka z ksiąŜkami o zdrowiu . 29. Biblioteka w Niegosławiu - impreza: wykład, zgaduj- zgadula, w ramach akcji zima „Bezpieczny i zdrowy styl Ŝycia bez uŜywek” dla dzieci, młodzieŜy, czytelników -impreza: pogadanka, zgaduj – zgadula, część artystyczna o tematyce zdrowotnej w ramach akcji lato „Bezpieczny wypoczynek latem : zapobieganie nałogom, wypadkom, I pomoc przedlekarska” dla dzieci, młodzieŜy, czytelników - wydzielone jest miejsce na ekspozycję formy wizualnej o zdrowiu oraz półka z ksiąŜkami o zdrowiu . 30. Biblioteka w Rąpinie - impreza: wykład, zgaduj- zgadula, w ramach akcji zima „Bezpieczny i zdrowy styl Ŝycia bez uŜywek” dla dzieci, młodzieŜy, czytelników -impreza: pogadanka, zgaduj – zgadula, część artystyczna o tematyce zdrowotnej w ramach akcji lato „Bezpieczny wypoczynek latem : zapobieganie nałogom, wypadkom, I pomoc przedlekarska” dla dzieci, młodzieŜy, czytelników - wydzielone jest miejsce na ekspozycję formy wizualnej o zdrowiu oraz półka z ksiąŜkami o zdrowiu 30. Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Drezdenku - impreza: wykład, zgaduj- zgadula, w ramach akcji zima „Bezpieczny i zdrowy styl Ŝycia bez uŜywek” dla dzieci, młodzieŜy, czytelników -impreza: pogadanka, zgaduj – zgadula, część artystyczna o tematyce zdrowotnej w ramach akcji lato „Bezpieczny wypoczynek latem : zapobieganie nałogom, wypadkom, I pomoc przedlekarska” dla dzieci, młodzieŜy, czytelników - wydzielone jest miejsce na ekspozycję formy wizualnej o zdrowiu oraz półka z ksiąŜkami o zdrowiu . 57 ________________________________________________________________________________ 31. Świetlica wiejska w Sidłowie - impreza: pogadanka, zgaduj- zgadula, dyskusja w ramach akcji lato „Bezpieczny wypoczynek latem : zapobieganie nałogom, wypadkom, I pomoc przedlekarska” dla dzieci i młodzieŜy . 33. Parafialny Zespół CARITAS przy Parafii Rzymsko – Katolickiej p.w św. Antoniego w Bobrówku - impreza: pogadanka, zgaduj- zgadula, dyskusja w ramach akcji lato „Bezpieczny wypoczynek latem : zapobieganie nałogom, wypadkom, I pomoc przedlekarska” dla uczestników półkolonii zorganizowanej w pomieszczeniach Ośrodka Wspierania Rodziny. 34. Parafia Rzymsko- Katolicka pw. Św. Franciszka z AsyŜu w Strzelcach Kraj. - współpraca w ramach realizacji programu „Pierwotna Profilaktyka Wad Cewy Nerwowej”, edukacja nowoŜeńców z gminy Strzelce Kraj., Dobiegniew, Zwierzyn 35. Poradnia Rodzinna przy Parafii Przemienienia Pańskiego w Drezdenku - współpraca w ramach realizacji programu „Pierwotna Profilaktyka Wad Cewy Nerwowej” edukacja nowoŜeńców z gminy Drezdenko, Stare Kurowo 36. Prasa Gazeta Drezdenecka, Nasza Dobiegniewska, Ziemia Strzelecka: - zamieszczenie artykułów: „Palenie tytoniu jest chorobą”, „ABC zapobiegania AIDS”, „Wrzesień Miesiącem Profilaktyki Cukrzycy”, „Szczepienia przeciw odrze, śwince i róŜyczce”, „Profilaktyka raka piersi”, 31 maja 2005r. – Światowy Dzień Bez Tytoniu- „Palenie jest uleczalne” Pierwotna profilaktyka Wad Cewy Nerwowej „JuŜ teraz mogę zadbać o zdrowie swojego przyszłego dziecka”, Światowy Dzień Zdrowia „Niech kaŜda matka i kaŜde dziecko będą najwaŜniejsi”, 14-25 marca 2005r. akcja „śółty Tydzień” Działalność szkoleniowa: Przeprowadzono łącznie 13 szkoleń i 56 narad dotyczących metodyki pracy OZ, realizacji programów edukacyjnych dla personelu słuŜby zdrowia, pielęgniarek szkolnych, pedagogów, kierowników zakładów produkujących i wprowadzających Ŝywność do obrotu. Interwencje programowe i nieprogramowe oraz akcje oświatowo zdrowotne: A.programy edukacyjne: 1. Profilaktyka HIV/AIDS przeedukowano łącznie 1053 osoby w ramach : - kampanii pod hasłem „ABC zapobiegania” trwająca od października do grudnia - Światowy Dzień Walki z AIDS Głównym celem kampanii były działania skierowane do kobiet i męŜczyzn w wieku 18- 29 lat. Poza edukacją społeczeństwa propagowano takie postawy jak : abstynencja, wierność jednemu, zdrowemu partnerowi, dbałość o zdrowie własne i partnera związana z wykonaniem testu w kierunku HIV. 58 ________________________________________________________________________________ 2. „Szczepienia Dobrodziejstwem Dzieci i MłodzieŜy – Zapobieganie Odrze, Śwince i RóŜyczce. Witaj Szkoło” przeedukowano 1310 osób Program skierowany był do rodziców i opiekunów dzieci w 7 roku Ŝycia. tzn. przed rozpoczęciem nauki w szkole, a jego celem było dostarczenie wiedzy o chorobach zakaźnych i ich powikłaniach oraz motywowanie rodziców do uodpornienia dzieci przeciwko śwince. 3. „Przedszkolny Program Profilaktyki WZW typu A” przeedukowano 1413 osób Program skierowany był do rodziców i opiekunów dzieci uczęszczających do przedszkoli. Celem programu było zmniejszenie wystąpienia WZW typu A wśród dzieci przedszkolnych poprzez dostarczenie rodzicom i opiekunom wiedzy o WZW typu A i sposobach zapobiegania miedzy innymi poprzez uodpornianie w formie szczepień ochronnych. 4. „Profilaktyka WZW typu A w zakładach produkujących i wprowadzających Ŝywność do obrotu” przeedukowano 244 osoby Celem programu jest przedstawienie zagroŜeń związanych z WZW typu A, upowszechnienie wiedzy o korzyściach płynących ze szczepień profilaktycznych oraz zwiększenie ochrony zdrowia konsumentów przez bezpieczną produkcję i dystrybucję Ŝywności. Adresatami programu byli pracownicy zakładów produkujących i wprowadzających Ŝywność do obrotu. 5. Program edukacyjny „RóŜowa WstąŜeczka” przeedukowano 746 osób Głównym adresatem programu są dziewczęta ze szkół ponadgimnazjalnych, a takŜe kobiety związane ze środowiskiem szkolnym (personel szkół, matki uczniów) Głównym celem programu jest propagowanie profilaktyki raka piersi wśród dziewcząt ze szkół ponadgimnazjalnych, wyrobienie u dziewcząt nawyku samokontroli piersi poprzez regularne samobadanie piersi juŜ od wczesnych lat młodzieńczych. 6. „Program pierwotnej Profilaktyki Wad Cewy Nerwowej” przeedukowano 1289 osób Program Pierwotnej Profilaktyki Wad Cewy Nerwowej realizowany jest pod patronatem Instytutu Matki i Dziecka. Jego celem jest zmniejszenie liczby dzieci rodzących się z wadami wrodzonymi poprzez rozpowszechnienie codziennego przyjmowania kwasu foliowego przez dziewczęta i młode kobiety , przekazanie wiedzy na temat roli kwasu foliowego i innych czynników w prawidłowym poczęciu, rozwoju i zdrowiu dziecka w okresie przedkoncepcyjnym oraz w czasie ciąŜy. Adresatami programu są dziewczęta i kobiety w okresie rozrodczym. 7. Program „Radosny Uśmiech – Radosna Przyszłość” przeedukowano 900 osób Program skierowany jest do uczniów II klas szkół podstawowych oraz do rodziców dzieci klas II. Do programu przystąpiło 24 szkół podstawowych w powiecie. Celem programu jest podniesienie wśród dzieci odpowiedzialności za higienę jamy ustnej oraz poczucie własnej wartości oraz zachęcenie rodziców do współdziałania z dziećmi na rzecz prawidłowej higieny jamy ustnej. 8. „Stres pod kontrolą” przeedukowano 474 osoby Celem programu jest zwiększenie umiejętności zapobiegania negatywnym skutkom stresu i redukowania napięcia emocjonalnego. Adresatami programu była młodzieŜ klas maturalnych. Program realizowany był wspólnie z REXONĄ i Polskim Towarzystwem Oświaty Zdrowotnej. 59 ________________________________________________________________________________ B. Akcje promujące zdrowie 1. Światowy Dzień zdrowia – „ Niech kaŜda matka i kaŜde dziecko będą najwaŜniejsze” przeedukowano 284 osoby Celem Światowego Dnia Zdrowia jest podnoszenie świadomości o liczbie zachorowań, rozmiarach cierpienia i liczbie zgonów matek i dzieci oraz ich wpływu na poziom zdrowia, jak tez rozwój społeczno –ekonomiczny. Ogólnym przesłaniem Światowego Dnia Zdrowia było przesłanie nadziei skierowane do wszystkich matek i dzieci. 2. Akcje antynikotynowe przeedukowano 1459 osób W ramach profilaktyki antynikotynowej realizowane były dwie kampanie: - Światowy Dzień bez Tytoniu - Światowy Dzień Rzucania Palenia Tytoniu Celem akcji było propagowanie wiedzy o zdrowotnych następstwach uŜywania tytoniu i zachęcanie do zdrowego stylu Ŝycia, wolnego od dymu tytoniowego oraz upowszechnienie mody na niepalenie wśród dzieci i młodzieŜy, przekonanie jak największej liczby palących, by zerwali z nałogiem. 3. Akcja 5x dziennie warzywa i owoce przeedukowano 1315 osób Celem podejmowanych działań edukacyjnych była zmiana nawyków Ŝywieniowych społeczeństwa poprzez zachęcenie społeczności do spoŜywania 5 porcji warzyw i owoców kaŜdego dnia, co pozwoli zapewnić im zdrowie i długie Ŝycie. Akcja adresowana była do ogółu społeczeństwa. 4. Światowy Dzień Osteoporozy przeedukowano 115 osób Celem programu była popularyzacja zasad zapobiegania osteoporozie, będącej chorobą wieku podeszłego. Akcja skierowana była do ludzi starszych z terenu powiatu. 5. Pomaluj Ŝycie na NOVO – profilaktyka cukrzycy przeedukowano 129 osób – róŜne grupy społeczne 6. Akcja Lato „Bezpieczny wypoczynek latem : zapobieganie nałogom, wypadkom, I pomoc przedlekarska” przeedukowano 695 osób Uczestnicy kolonii i obozów letnich 7. Akcja Zima „Bezpieczny i zdrowy styl Ŝycia bez uŜywek” przeedukowano 95 osób Dzieci i młodzieŜ szkolna podczas ferii zimowych. 60 ________________________________________________________________________________ Działalność laboratoryjna prowadzona w latach 2003-2005 przez Pracownię Mikrobiologiczno-Parazytologiczną przy Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Drezdenku. Ilość wykonywanych badań ROK 2003 2004 2005 Badania od osób chorych 77 82 157 Badania od osób ze styczności 133 209 287 Badania od uzdrowicieli 108 63 80 Badania od nosicieli 87 46 86 1.456 1.720 1.661 Badania wymazów sanitarnych 223 119 66 Badania sporali 145 125 167 Badania w kierunku pasoŜytów 17 12 - Wykonane antybiogramy 12 10 12 Badania w kierunku EPEC 32 11 28 Wyhodowane szczepy Salmonella 116 44 68 2.406 2.441 2.612 Badania na nosicielstwo od branŜowców RAZEM 61