WÓJT GMINY BODZANÓW

Transkrypt

WÓJT GMINY BODZANÓW

WÓJT GMINY SOCHACZEW
STUDIUM
UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
GMINY SOCHACZEW
TEKST UJEDNOLICONY
z uwzględnieniem następujących uchwał zatwierdzających Rady Gminy Sochaczew :
nr XXIV/89/2004 z dnia 25 sierpnia 2004 r.,
1. nr XLIV/193/2010 z dnia 27 stycznia 2010 r.,
2. nr LV/239/2010 z dnia 27 października 2010 r.,
3.
nr XXXIV/157/2013 z dnia 27 lutego 2013 r.,
4.
nr XXXIV/159/2013 z dnia 27 lutego 2013 r.,
5. nr XXXV/166/2013 z dnia 27 marca 2013 r..
SOCHACZEW – sierpień 2004r. ÷ marzec 2013
SPIS TREŚCI:
WPROWADZENIE
5
1.
Podstawa formalno - prawna opracowania ………………………………………… 5
2.
Wstęp………………………………………………………………………………….. 5
2.1.
Cel opracowania……………………………………………………………………… 5
2.2.
Zakres opracowania………………………………………………………………….. 7
CZĘŚĆ I – UWARUNKOWANIA ROZWOJU
11
3.
Gmina Sochaczew w regionie, powiązania zewnętrzne …………………..………… 11
4.
Uwarunkowania przyrodnicze ………………………………………………………. 11
4.1.
Przyrodnicze powiązania gminy Sochaczew z otoczeniem ………………………… 11
4.2.
Regionalizacja fizyczno - geograficzna i morfologia terenu ……………………….. 12
4.3.
Budowa geologiczna, surowce mineralne i złoża……………………………………. 13
4.4.
Wody powierzchniowe i podziemne …………………………………………………. 13
4.5.
Gleby i szata roślinna ………………………………………………………………… 15
4.6.
Prawne formy ochrony przyrody – obszary i obiekty środowiska ustanowione
na podstawie przepisów szczególnych ……………………………………………… 16
4.7.
Zagrożenia środowiska ……………………………………………………………… 19
4.8.
Diagnoza – przydatność obszarów dla celów produkcji rolniczej, leśnej
i turystyki ……………………………………………………………………………... 21
5.
Uwarunkowania kulturowe i kierunki działań ……………………………………... 23
5.1.
Przemiany historyczne oraz charakterystyka zasobów kulturowych …………….. 23
5.2.
Charakterystyka problematyki archeologicznej……………………………………. 26
5.3.
Wykaz obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków………………… 28
5.4.
Wykaz obiektów w ewidencji dóbr kultury ……………………………………….... 28
5.5.
Historia wybranych zabytków nieruchomych ……………………………………… 29
5.5.1. Aleja lipowa …………………………………………………………………………… 29
5.5.2. Bielice ………………………………………………………………………………….. 29
5.5.3. Jeżówka ………………………………… …………………………………………….. 29
5.5.4. Kąty …………………………………………………………………………………..... 30
5.5.5. Kożuszki ………………………………… …………………………………………… 30
5.5.6. Kuznocin ……………………………………………………………………………… 30
5.5.7. Żdżarów ………………………………… ……………………………………………
30
5.5.8. Żelazowa Wola ………………………………………………………………………... 30
5.5.9. Żuków………………………………………………………………………………….. 31
2
5.6.
Waloryzacja i stan zachowania zasobów kulturowych i krajobrazu kulturowego . 31
5.7.
Wykaz najważniejszych stanowisk archeologicznych – tabela I …………………… 33
5.8.
Wykaz najważniejszych stanowisk archeologicznych – tabela II …………………
5.9.
Wykaz miejsc pamięci narodowej …………………………………………… ……… 36
6.
Sieć osadnicza gminy, struktura funkcjonalno-przestrzenna ……………………… 37
7.
Uwarunkowania demograficzne i społeczne ………………………………………… 38
7.1.
Bezpieczeństwo publiczne ………………………………………………………….. ... 38
7.2.
Infrastruktura społeczna ……………………………………………………………... 38
7.3.
Budownictwo mieszkaniowe …………………………………………………………. 39
7.4.
Intensywność wykorzystania terenów ……………………………………………….. 39
7.5.
Turystyka i rekreacja ………………………………………………………………… 40
8.
Gospodarka i rynek pracy ……………………………………………………………. 40
8.1.
Strefa gospodarcza – rolnictwo i leśnictwo ………………………………………….. 40
8.2.
Strefa gospodarcza (podmioty gospodarcze) ………………………………………... 41
8.3.
Wytyczne do aktywizacji gospodarczej ……………………………………………... 41
9.
Gminny układ komunikacyjny – stan i funkcjonowanie …………………………… 42
9.1.
Sieć drogowa w gminie ……………………………………………………………….. 42
9.2.
Stan dróg ……………………………………………………………………………… 43
9.3.
Wnioski ………………………………………………………………………………
10.
Infrastruktura techniczna ……………………………………………………………. 43
10.1.
Zaopatrzenie w wodę ………………………………………………………………… 44
10.2.
Gospodarka ściekowa ………………………………………………………………… 45
10.3.
Elektroenergetyka …………………………………………………………………... . 46
10.4.
Telekomunikacja …………………………………………………………………... ... 46
10.5.
Rurociągi paliwowe …………………………………………………………………... 46
10.6.
Zaopatrzenie w gaz …………………………………………………………………... 46
10.7.
Gospodarka cieplna …………………………………………………………………... 47
10.8.
Gospodarka odpadami ……………………………………………………………….. 47
11.
Zadania służące realizacji ponadlokalnych i lokalnych celów publicznych ……..
12.
Przepisy prawa miejscowego ………………………………………………………... 49
35
43
47
50
CZĘŚĆ II – KIERUNKI ROZWOJU
13.
Wstęp ………………………………………………………………………………... . 50
14.
Diagnoza uwarunkowań rozwoju przestrzennego gminy …………………...….....
14.1.
Uwarunkowania inspirujące rozwój ………………………………………...…........ 50
14.2.
Uwarunkowania ograniczające rozwój …………………………………………….. 51
14.3.
Identyfikacja problemów……………………………………………..……………...
3
50
51
14.4. Uwarunkowania rozwoju w zakresie terenu we wsi Wójtówka
52
15.
Funkcje gminy Sochaczew ………………………………….…………………..…… 53
16.
Cele rozwoju gminy Sochaczew ………………………………………………..…… 54
16.1.
Cele operacyjne ………………………………………………………………..……... 55
17.
Funkcjonalno – przestrzenna struktura gminy …………………………….……...
18.
Ustalenia w zakresie kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy ……... 56
18.1.
Podział terenu na strefy ………………………………………………….……... ... ... 56
18.2.
Kierunki zagospodarowania w strefach ……………………………………………
56
60
18.3. Kierunki zagospodarowania w zakresie terenu we wsi Wójtówka
66
19.
Kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów ...
66
20.
Ustalenia w zakresie ochrony dóbr kultury ………………………………………... 68
20.1.
Formy działalności ………………………………………………..……………….... . 70
20.2.
Obszary działalności ………………………………………………..………… ... ... . 73
21.
Ustalenia w zakresie kierunków rozwoju infrastruktury technicznej …………...
22.
Kierunki rozwoju komunikacji …………………………………………………... ... 75
22.1.
Polityka modernizacyjna …………………………………………………………….. 75
22.2.
Polityka perspektywiczna …………………………………………………………… 76
22.3.
Kierunki rozwoju ………………………………………………………………. ....... 77
23.
Inwestycje celu publicznego ………………………………………………………..... 78
23.1.
Inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym ………………………… 78
23.2.
Inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym ………………………………
24.
Elementy realizacji polityki przestrzennej ………………………………………… 79
24.1.
Obszary dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego …………………………………………………
24.2.
Obszary
dla
których
gmina
zamierza
sporządzić
miejscowy
74
79
plan 80
zagospodarowania przestrzennego ………………………………………………. .... 80
24.3.
Miejsca tożsamości gminy …………………………………………………………… 81
25.
Kierunki i zasady kształtowania rolniczej przestrzeni produkcyjnej ……………
26.
Kierunki i zasady kształtowania leśnej przestrzeni produkcyjnej………………… 83
27.
Tereny zamknięte ……………………………………………………………………
83
28.
Obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi …………………………………
84
29.
Obszary wymagające przekształceń i rehabilitacji – obszary problemowe ………
30.
Ustalenia pozostałe……………………………………………………………………
4
82
WPROWADZENIE
1. PODSTAWA FORMALNO – PRAWNA OPRACOWANIA.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy
Sochaczew zwane dalej studium zostało sporządzone w oparciu o:
· Uchwałę Nr XIII / 55 / 2003r. Rady Gminy Sochaczew z dnia 30 września 2003r.
w sprawie sporządzenia Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Sochaczew.
· Art. 9 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym (tekst jednolity Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 717) z późniejszymi
zmianami.
· Uchwały Rady Gminy Sochaczew w sprawie zmian planu ogólnego
zagospodarowania przestrzennego gminy Sochaczew – kilkadziesiąt uchwał dla 165
obszarów.
· Uchwały Rady Gminy Sochaczew o przystąpieniu do zmiany planu ogólnego
zagospodarowania przestrzennego gminy Sochaczew – kilkadziesiąt uchwał dla 86
obszarów.
· Wnioski do zmiany planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego gminy
Sochaczew – kilkadziesiąt wniosków dla 90 obszarów.
2. WSTĘP
2.1. Cel opracowania.
Celem opracowania Studium jest określenie polityki przestrzennej gminy, w tym
lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 27 marca
2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Studium nie jest aktem prawa
miejscowego (ust. 5), jednakże jego ustalenia są wiążące dla organów gminy przy
sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (ust. 4).
Studium określa z jednej strony uwarunkowania określone w art. 10 ust. 1 ustawy
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, wynikające z:
1) dotychczasowego przeznaczenia zagospodarowania i uzbrojenia terenu;
2) stanu ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony;
3) stanu środowiska, w tym stanu rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej, wielkości
i jakości zasobów wodnych oraz wymogów i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej;
4) stanu dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej;
5) warunków i jakości życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia;
6) zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia;
7) potrzeb i możliwości rozwoju gminy;
8) stanu prawnego gruntów;
5
9) występowania obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów odrębnych;
10) występowania obszarów naturalnych zagrożeń ekologicznych;
11) występowania udokumentowanych złóż kopalin oraz zasobów wód podziemnych;
12) występowania terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odrębnych;
13) stanu systemów komunikacji i infrastruktury technicznej, w tym stopnia uporządkowania
gospodarki wodno – ściekowej, energetycznej oraz gospodarki odpadami;
14) zadań służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych
z drugiej zaś strony na podstawie art. 10 ust. 2 ustawy określa kierunki rozwoju Gminy
Sochaczew wynikające w szczególność z:
1) kierunków zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz przeznaczeniu terenów;
2) kierunków i wskaźników dotyczących zagospodarowania oraz użytkowania terenów,
w tym tereny wyłączone spod zabudowy;
3) obszarów oraz zasad ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu
kulturowego;
4) obszarów i zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury
współczesnej;
5) kierunków rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej;
6) obszarów, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu
lokalnym;
7) obszarów, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu
ponadlokalnym, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego
województwa i ustaleniami programów, o których mowa w art. 48 ust. 1;
8) obszarów,
dla
których
obowiązkowe
jest
sporządzenie
miejscowego
planu
zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, w tym obszarów
wymagających przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości, a także obszarów
rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 oraz
obszarów przestrzeni publicznej;
9) obszarów, dla których gmina zamierza sporządzić miejscowy plan zagospodarowania
przestrzennego, w tym obszarów wymagających zmiany przeznaczenia gruntów rolnych
i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne;
10) kierunków i zasad kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej;
11) obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi i osuwania się mas ziemnych;
12) obiektów lub obszarów, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny;
6
13) obszarów pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowiązujące na nich
ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia
7 maja 1999r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (Dz. U. Nr 41,
poz 412 oraz z 2002r. Nr 113, poz. 984 i Nr 153, poz. 1271);
14) obszarów wymagających przekształceń, rehabilitacji lub rekultywacji;
15) granic terenów zamkniętych i ich stref ochronnych;
16) innych
obszarów
problemowych,
w
zależności
od
uwarunkowań
i
potrzeb
zagospodarowania występujących w gminie.
2.2. Zakres opracowania
Studium obejmuje obszar gminy w jej granicach administracyjnych. Gmina
Sochaczew położona jest w Województwie Mazowieckim, Powiecie Sochaczewskim.
W opracowaniu uwzględniono zasady oraz ustalenia określone w:
· „Koncepcji polityki przestrzennego zagospodarowania kraju”,
· „Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego”, zwaną dalej Strategią Mazowsza,
· „Województwo Skierniewickie. Miasto i gmina Sochaczew” – materiały do Studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy, skala
1:50 000, opracowane przez b. Wojewódzkie Biuro Urbanistyczne w Skierniewicach
w 1997r.
Opracowanie p. n. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego” jest podsumowaniem
cyklu prac nad „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Sochaczew”.
Całość prac wykonanych w latach 2003 i 2004 obejmuje:
etap I – diagnozę stanu zagospodarowania przestrzennego gminy
etap II – analizę przestrzenną uwarunkowań rozwoju społeczno - gospodarczego
etap III – koncepcję rozwoju przestrzennego gminy
etap IV – projekt studium
etap V – projekt studium - materiał do zatwierdzenia przez Radę Gminy Sochaczew.
Dokument pod nazwą „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Sochaczew” jest podstawą koordynacji wszystkich miejscowych
planów zagospodarowania przestrzennego, decyzji i przedsięwzięć realizacyjnych samorządu,
jest bowiem opracowaniem określającym politykę w zakresie gospodarki przestrzennej
gminy.
W studium uwzględnione są ustalenia strategii rozwoju województwa. Studium nie
7
jest przepisem gminnym i nie stanowi podstawy do wydawania
decyzji
o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu.
W studium gminy Sochaczew określono:
-
kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy i zmiany w przeznaczeniu terenów,
-
kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów, w tym
tereny wyłączone spod zabudowy,
-
obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody i krajobrazu
kulturowego,
-
obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków,
-
kierunki rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej,
-
obszary, na których rozmieszczone są inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym,
-
obszary, na których rozmieszczone są inwestycje celu publicznego o znaczeniu
ponadlokalnym, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego
województwa i ustaleniami programów zawierających zadania rządowe,
-
obszary, dla których gmina zamierza sporządzić miejscowy plan zagospodarowania
przestrzennego, w tym obszary wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych
i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne,
-
kierunki i zasady kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej,
-
obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi,
-
obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji lub rekultywacji,
-
granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych,
Wyznaczonym w studium strefom i obszarom przypisane są wiodące funkcje.
Oznacza to, że rekomendowane jest lokalizowanie obiektów i urządzeń, które są w pełni
zgodne z tą funkcją lub co najmniej nie będą z nią w kolizji.
Celem studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy
Sochaczew jest określenie polityki przestrzennej na jej obszarze, uwzględniającej ustalenia
strategii rozwoju województwa, a jednocześnie zidentyfikowanie kierunków przyszłego
zainteresowania w najbardziej odpowiednich, dla niej właśnie charakterystycznych obszarach.
Wymaga
to
rzetelnej
i
szczegółowej
analizy
poszczególnych
składników
zagospodarowania przestrzennego, elementów środowiska przyrodniczego i dziedzictwa
kulturowego.
Rezultatem tych działań jest synteza uwarunkowań rozwoju Gminy Sochaczew w
zakresie:
-
powiązań zewnętrznych,
8
-
środowiska przyrodniczego,
-
sieci osadniczej, struktury funkcjonalnej i wykorzystania terenów,
-
infrastruktury technicznej,
-
układu komunikacyjnego,
-
przepisów prawa miejscowego,
-
jakości życia mieszkańców,
-
stanu zainwestowania,
-
demografii i zachodzących procesów społecznych,
-
kierunków polityki państwa i strategii rozwoju kraju,
które w takiej właśnie kolejności zostaną zaprezentowane w niniejszym opracowaniu.
Zakres opracowania.
1) Terytorialny zasięg opracowania obejmuje teren gminy Sochaczew w jej granicach
administracyjnych, poszerzony analizami i wnioskami o obszary powiązane z nią
funkcjonalnie i przestrzennie.
2) W warstwie prognostycznej i programowej nie będzie się określało konkretnych
horyzontów czasowych, gdyż są one zależne od efektywności realizacji polityki
przestrzennej.
3) Zakres rzeczowy będzie obejmował zarówno opracowanie tekstowe jak i graficzne (mapy
w skali 1 : 10 000 i 1 : 200 000).
4) Załączony poniżej Schemat modelowy prezentuje zakres oraz wykorzystanie Studium
Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy, wraz ze Strategią
rozwoju społeczno-gospodarczego. Niestety dla Gminy Sochaczew Strategia gospodarcza nie
została sporządzona.
9
„STUDIUM
UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO„ w systemie strategicznym zarządzania rozwojem gminy
i sterowania inwestycjami publicznymi – schemat modelowy.
STRATEGICZNY PLAN ROZWOJU
STRATEGIA ROZWOJU
SPOŁECZNO –
GOSPODARCZEGO
STUDIUM
UWARUNKOWAŃ
I KIERUNKOWAŃ
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
WIELOLETNIE
PROGRAMY ROZWOJU
POSZCZEGÓLNYCH
PODSYSTEMÓW
MIEJSCOWE PLANY
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
BUDŻET ZADANIOWY
OPERACYJNE PROGRAMY
ROZWOJU
POSZCZEGÓLNYCH
PODSYSTEMÓW
POZWOLENIA NA
BUDOWĘ
DZIAŁALNOŚĆ REALIZACYJNA
ANALIZA ROZWOJU
SPOŁECZNOGOSPDARCZEGO
ANALIZA ZMIAN W
ZAGOSPODAROWANIU
PRZESTRZENNYM
10
CZĘŚĆ I
3. GMINA SOCHACZEW W REGIONIE, POWIĄZANIA ZEWNĘTRZNE,
UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STRATEGII WOJEWÓDZTWA
I KRAJU
Gmina Sochaczew położona jest na Mazowszu, w województwie mazowieckim,
w odległości około 60 km od Warszawy i 70 km od Łodzi.
Gmina charakteryzuje się bardzo dobrą dostępnością komunikacyjną. Najważniejsze
znaczenie pod tym względem mają drogi przebiegające przez teren gminy i łączące się
w mieście Sochaczew rozdzielającym teren gminy na dwie części i leżącym w centrum
gminy. Najważniejszymi drogami w gminie są:
-
droga krajowa międzyregionalna nr 2 (E30) Warszawa – Poznań (prowadząca ruch do
zachodniej granicy państwa).
-
droga krajowa regionalna nr 50 Płońsk – Sochaczew – Mszczonów – Mińsk
Mazowiecki.
-
droga wojewódzka nr 580 Sochaczew – Żelazowa Wola – Warszawa.
Ponadto przez terytorium gminy przebiega sieć dróg powiatowych, spełniających
funkcję połączeń ponad gminnych oraz dróg gminnych stanowiących połączenia wewnątrz
jednostek osadniczych.
Gmina posiada bezpośrednie połączenia kolejowe na kierunku Warszawa – Poznań do
zachodniej granicy państwa.
4. UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZE
4.1. Przyrodnicze powiązania gminy z otoczeniem
Gmina Sochaczew jest jednostką administracyjną, a to oznacza, że jej granice
sztucznie wydzielają ją z przestrzeni przyrodniczej. Tymczasem gmina ta, poprzez północną
część swojego terenu, głównie poprzez dolinę rzeki Bzury wykazuje silne powiązania
ekologiczne z terenami leżącymi w dolinie Wisły, w tym z niezwykle cennym przyrodniczo
obszarem Kampinoskiego Parku Narodowego. Powiązania te zachodzą poprzez gminy:
Brochów, Kampinos, Młodzieszyn.
Według koncepcji krajowej sieci ekologicznej ECONET-POLSKA Puszcza
Kampinoska (Kampinoski Park Narodowy), w powiecie warszawsko-zachodnim, stanowi
obszar węzłowy o znaczeniu międzynarodowym, natomiast dolina Wisły stanowi korytarz
11
ekologiczny o znaczeniu międzynarodowym. W sieci tej Puszcza Bolimowska wraz z doliną
Rawki (Bolimowski Park Krajobrazowy) jest obszarem węzłowym o znaczeniu krajowym,
a dolina Bzury, stanowiąca łącznik pomiędzy tymi obszarami, jest korytarzem ekologicznym
o znaczeniu krajowym.
Rezultatem wysokiej wartości przyrodniczej terenów: doliny Wisły i Kampinoskiego
Parku Narodowego, położonych w niedalekiej odległości od gminy Sochaczew, było
zgłoszenie ich przez Polskę do europejskiej sieci ekologicznej NATURA 2000.
4.2. Regionalizacja fizyczno - geograficzna i morfologia terenu
Według podziału fizyczno-geograficznego Polski (Kondracki 1988)
Sochaczew
leży
w
prowincji:
Niż
Środkowoeuropejski,
teren Gminy
podprowincji:
Niziny
Środkowopolskie, makroregionie: Nizina Środkowomazowiecka, mezoregionie: Równina
Łowicko-Błońska.
Gmina Sochaczew zajmuje północny kraniec Równiny Łowicko-Błońskiej, granicząc
z
makroregionem
Kotlina
Warszawska,
obejmującym
rozszerzenie
doliny
Wisły,
gdzie na wydmach i bagnach zachowała się Puszcza Kampinoska. Od strony zachodniej, poza
doliną Bzury, gmina graniczy z makroregionem Równina Kutnowska.
Nizina Środkowomazowiecka stanowi wielkie kotlinowate obniżenie charakteryzujące
się zbiegiem dolin: Wisły, Narwi, Bugu, Pilicy i Bzury. Rzeźba jest mało zróżnicowana.
Formy glacjalne zostały silnie zatarte i w krajobrazie dominują równiny denudacyjne
lub tarasy
rzeczne,
urozmaicone
występowaniem
wydm.
Gleby
są
przeważnie
pseudobielcowe, w dnach dolin występują różnego typu mady. Jest to makroregion nieco
cieplejszy od sąsiadujących z nim od północy, wschodu i południa. Średnie temperatury
miesięczne kształtują się następująco: ok. – 3 st.C – styczeń, ok. +18 st.C – lipiec,
przy średnich rocznych: + 8 st.C (dane dla Łowicza). Liczba dni z pokrywą śnieżną zależnie
od warunków lokalnych zmienia się od 50 do 70, a więc wynosi ok. 2 miesięcy, liczba dni
pochmurnych – od 120 do 140.
Według typów krajobrazu naturalnego, w podziale fizycznogeograficznym w gminie
Sochaczew, podobnie jak na całych Nizinach Środkowopolskich dominuje krajobraz równin
peryglacjalnych. Jedynie bezpośrednio z doliną Bzury związany jest krajobraz den dolinnych.
A zatem pod względem jego struktury są to:
-
mozaika trwałych użytków zielonych i lasów – w dolinie Bzury,
-
dominacja agrocezoz drobnoprzestrzennych – na pozostałym terenie.
12
Udział trwałej roślinności (lasów, łąk i pastwisk) w strukturze użytkowania gruntów
wynosi poniżej 20%, w tym lasów jest około 4 %. Dużą powierzchnię zajmują grunty rolne,
sukcesywnie zabudowywane.
Gmina położona jest na wysokości 75-100 m npm.
4.3. Budowa geologiczna, surowce mineralne i złoża
W budowie geologicznej gminy Sochaczew najważniejszą rolę odgrywają utwory
plejstoceńskie. W przewadze występują piaski akumulacji lodowcowej (dp), miejscami gliny
zwałowe (dg) i iły warwowe (dw). Najczęściej na iłach warwowych występują piaski (p/dw).
Doliny rzecze wypełniają mady i piaski rzeczne pochodzące z holocenu.
W gminie Sochaczew występuje jedno eksploatowane złoże kruszywa naturalnego
(piasku) w miejscowości Żuków, o zasobach w kat.C1 wynoszących 68,48 tys.ton.
W miejscowości Dachowa występuje złoże iłów - potencjalny teren eksploatacyjny.
Poza tym na teren administracyjny gminy Sochaczew przechodzi nieznacznie duże,
eksploatowane złoże iłów zastoiskowych o znaczeniu regionalnym „Plecewice”.
W Polsce szczególnie korzystne warunki wykorzystania wód geotermalnych
występują w karpackim subbasenie podhalańskim oraz subbasenie szczecińsko-łódzkim.
Rozpoznanie budowy geologicznej wskazuje, że także w rejonie Sochaczewa istnieją
możliwości budowy zakładów geotermalnych, wykorzystujących wody ze zbiorników
kredowych lub jurajskich. W latach 1990-1991 wykonany został otwór geotermalny
Skierniewice GT-1 do głębokości 3001 m. Moc otworu została oszacowana na 3,4 –6.5 MW.
4.4. Wody powierzchniowe i podziemne
Główną rzeką przepływającą przez teren gminy i miasta Sochaczew, stanowiącą oś
hydrograficzną jest rzeka Bzura – dopływ pierwszego rzędu Wisły. Przez teren gminy i
miasta przepływają także dopływy Bzury - rzeki: Utrata i Pisia Gągolina.
Bzura jest jednym z większych lewostronnych dopływów Wisły. Uchodzi do Wisły
w 587 km jej biegu, na terenie gminy Brochów. Na teren województwa mazowieckiego Bzura
wprowadza wody zanieczyszczone z województwa łódzkiego. Później znaczący dla stanu jej
wód jest dopływ nieoczyszczonych ścieków z miasta Sochaczewa; największy jednak wpływ
wywierają wody rzeki Utraty – po przyjęciu tych wód stężenia zanieczyszczeń wód Bzury
gwałtownie rosną. Odnotowano wzrost stężeń azotu azotynowego, fosforanów i fosforu
ogólnego. Także miano coli we wszystkich badanych próbach ma charakter pozaklasowy.
13
Należy zauważyć, że pomimo pozaklasowego charakteru wód Bzury, stan ich
czystości w ostatnich latach uległ dużej poprawie, ze względu na uporządkowanie gospodarki
ściekowej w województwie łódzkim.
Bzura należy do rzek stwarzających poważne zagrożenie powodziowe. Na terenie
gminy Sochaczew nie ma zabezpieczeń przed powodzią w postaci obwałowań. W przypadku
powodzi pod wodą znajdzie się część zabudowań Sochaczewa na lewym brzegu rzeki, ale
także częściowo Żuków. Nieprzejezdne staną się niektóre drogi i
trasy.
Liczbę osób
przewidzianych do ewakuacji, jej sposób oraz lokalizację pomieszczeń zastepczych określają
plany Operacyjne Gminnych i Miejskich Komitetów Przeciwpowodziowych.
Także doliny rzeczne Utraty (częściowo) i Pisi są zagrożone zalewami.
Utrata swój początek bierze w miejscowości Żelichów, przepływa przez większe
miejscowości takie jak: Pruszków i Józefów, a następnie uchodzi do Bzury w Sochaczewie.
Teren zlewni Utraty jest uprzemysłowiony i nie ma uregulowanej gospodarki wodnościekowej, skutkiem czego jest bardzo zła jakość jej wody. Rzeka na całej długości (oprócz
źródłowego odcinka) ma charakter pozaklasowy w większości badanych parametrów.
W wodzie brakuje rozpuszczonego tlenu, ma ona nienaturalną barwę i nieprzyjemny zapach,
a koryto Utraty przypomina odkryty kolektor ściekowy. Złą jakość wody mają także
wszystkie jej dopływy.
Pisia-Gągolina w swoim górnym biegu jest ciekiem naturalnym, prowadzącym aż do
Żyrardowa wody na pograniczu III klasy czystości i wód pozaklasowych. Dopływ ścieków
z Żyrardowa (pomimo modernizacji oczyszczalni) zdecydowanie pogarsza jakość jej wód.
Wzrastają wartości związków biogennych (azot amonowy, azot azotynowy, fosforany i fosfor
ogólny). Przekroczenia wartości ponadnormatywnych związków fosforowych wystąpiło
we wszystkich badanych próbach; natomiast miano coli, obrazujące stan sanitarny wód,
wykazywało wartości pozaklasowe w ponad 70 % prób.
Poniżej Żyrardowa jakość wód Pisi wskutek samooczyszczenia ulega stopniowej
poprawie i według mieszkańców gminy ta poprawa w ostatnich latach jest wizualnie
zauważalna. Tym nie mniej należy odnotować, że ponadnormatywne stężenia związków
biogennych i zły stan sanitarny rzeki utrzymuje się aż do jej ujścia.
Cały teren gminy Sochaczew mieści się w obszarze postępującego deficytu wód
podziemnych. Poza tym ocenia się, że około 30% powierzchni gminy posiada bardzo wysoki
stopień podatności na zanieczyszczenia z powierzchni terenu pierwszego użytkowego
poziomu wód podziemnych.
14
Według Atlasu Map Obszaru (GZWP) w Polsce, w części południowo-wschodniej
gminy występuje obszar najwyższej i wysokiej ochrony wód podziemnych (ONO i OWO).
Granica tego obszaru przebiega od miejscowości Duranów, przez Czerwonkę-Parcel,
Kożuszki-Parcel, po Bogdaniec.
Został też wyznaczony obszar wód podziemnych chroniony ze względu na potrzeby
komunalne miasta Sochaczewa. Znajduje się on głównie w gminie Młodzieszyn, przechodząc
nieco poza granice gminy Sochaczew, w jej północnej części.
Wody gruntowe na obszarach wysoczyzny zalegają na głębokości powyżej 3m; w
dolinach rzek i cieków – na głębokości ok. 1¸1,5m p.p.t.
4.5. Gleby i szata roślinna
W gminie Sochaczew zidentyfikowano 3 większe rejony występowania dobrych gleb
(klasy II i III):
-
w rejonie miejscowości: Jeżówka, Bielice, Duranów – w południowej części gminy,
-
w rejonie miejscowości: Wójtówka, Czyste, Kaźmierów, Kożuszki Parcel i Chrzczany
- w części wschodniej gminy (w okolicach trasy i linii kolejowej w kierunku
Warszawy),
-
w rejonie miejscowości: Kąty, Rozłazów – w części zachodniej gminy.
Natomiast występowanie słabych gleb zaznacza się głównie w północnym i północno-
wschodnim rejonie gminy Sochaczew.
Udział gleb kwaśnych w gminie wynosi poniżej 40% (jest więc stosunkowo mały),
stąd też małe są potrzeby w zakresie ich wapnowania. Z niską kwasowością gleb wiąże się ich
duża i bardzo duża odporność na degradację (jedynie w dolinach rzek jest ona mała). Nie
występują problemy związane z erozją gruntów. Na przeszkodzie rozwojowi rolnictwa może
stanąć jednak zanieczyszczenie gleby. Rozwój cywilizacyjny, a zwłaszcza rozwój
komunikacji i przemysłu naraża środowisko glebowe na skażenie. Plony pochodzące ze
skażonych gleb są niepełnowartościowe, a wręcz trujące.
Według geobotanicznego podziału Polski (W. Szafera, B. Pawłowskiego) gmina
Sochaczew znajduje się w: Dziale Bałtyckim, Pasie Wielkich Dolin i Okręgu Warszawskim
w Krainie Mazowieckiej.
Potencjalną roślinność naturalną (wg W. Matuszkiewicza) stanowią: na wyniesionych
terenach subkontynentalne grądy w odmianie mazowieckiej – postać uboga i bogata,
kontynentalne bory mieszane i sosnowe w odmianie sarmackiej; miejscami także świetliste
15
dąbrowy. W dolinach rzek i cieków: przystrumykowe łęgi jesionowo-olszowe i łęgi
jesionowo-wiązowe, a także w dolinach dużych rzek, takich jak Wisła – nadrzeczne łęgi
wierzbowo-topolowe.
Miejscami,
obniżenia
terenu
stanowią
potencjalne
miejsce
występowania olsów w odmianie środkowoeuropejskiej.
Obecnie, po wiekach intensywnego użytkowania rolniczego gmina Sochaczew jest
silnie wylesiona, a wyżej wymienione, potencjalne zbiorowiska roślinne spotkać można na
niewielkich powierzchniach w dolinach rzecznych (np. w dolinie rzeki Utraty – łęg z
udziałem wiązów) lub w parkach podworskich (np. w Jeżówce – łęg jesionowo-olszowy).
Powierzchnia lasów państwowych w gminie wynosi
295,5 ha; powierzchnia lasów nie
stanowiących własności Skarbu Państwa (prywatnych) – 198 ha. Lasy państwowe występują
w trzech kompleksach:
-
w rejonie miejscowości: Gawłów (tzw. Lasy Gawłowskie),
-
w rejonie miejscowości Czerwonka-Parcel (tzw. Las Czerwonkoski),
-
w rejonie miejscowości Wójtówka-Zosin (przy trasie w kierunku Warszawy).
Lasy te należą do Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Łodzi, Nadleśnictwa
Radziwiłłów, obrębu Sochaczew.
(Poza tym północne granice gminy Sochaczew sąsiadują z kompleksem leśnym
Smolana, wchodzącym w obręb Kampinoskiego Parku Narodowego.)
4.6. Prawne formy ochrony przyrody – obszary i obiekty środowiska ustanowione
na podstawie przepisów szczególnych
W gminie Sochaczew nie ma wielu prawnie zatwierdzonych form ochrony przyrody
tj. obszarów i obiektów objętych ochroną na podstawie przepisów ustawy z dnia 16
października 1991 r. o ochronie przyrody.
W gminie nie ma rezerwatów przyrody. Mały skrawek
terenu gminy, w części
północno-wschodniej, stanowi otulina (strefa ochronna) Kampinoskiego Parku Narodowego.
Nie ma jednak prawnie zatwierdzonego obszaru chronionego krajobrazu.
Zgodnie z definicją ustawowa obszar chronionego krajobrazu wyznacza się i obejmuje
ochroną prawną ze względu na:
-
wyróżniające się krajobrazowo tereny o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe
w szczególności ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych
z masową turystyką i wypoczynkiem, lub
-
istniejące albo odtwarzane korytarze ekologiczne.
16
Korzystając z „Materiałów do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego miasta i gminy” na planszę pn. „Synteza uwarunkowań” wniesiono granice
obszaru chronionego krajobrazu, które stanowią zewnętrzną strefę otuliny Kampinoskiego
Parku Narodowego i rozciągają się po Żelazową Wolę. Ponieważ obszar ten nie jest jednak
zatwierdzony prawnie, w legendzie oznaczono go jako „projektowany”.
Analizując
uwarunkowania przyrodnicze terenu gminy, należy stwierdzić, że właśnie ten teren wyróżnia
się pod względem atrakcyjności przyrodniczej.
Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody obszar chronionego krajobrazu może być
utworzony przez wojewodę na mocy rozporządzenia lub też przez Radę Gminy mocą
uchwały. Rada Gminy Sochaczew powinna rozważyć taką możliwość. Wcześniej jednak
należałoby uzgodnić przebieg (kontynuację) granic obszaru chronionego krajobrazu w
gminach sąsiednich.
Aby prawidłowo funkcjonować, obszary chronionego krajobrazu powinny łączyć się
ze sobą, a także z innymi obszarami chronionymi (parkami narodowymi i krajobrazowymi),
tworząc spójny system sieci ekologicznej. W stosunku do gminy Sochaczew, najbliżej
położonymi obszarami chronionymi są:
- obszary chronionego krajobrazu wyznaczone wzdłuż Wisły, łączące się z Kampinoskim
Parkiem Krajobrazowym i jego otuliną,
- Bolimowsko-Radziejowicki Obszar Chronionego Krajobrazu z Doliną Środkowej Rawki.
Rolę łącznika między tymi terenami pełnią doliny rzeczne, głównie dolina Bzury –
ważny ciąg ekologiczny. Doliny rzek mają w przyrodzie duże znaczenie dla jakości
i sprawności funkcjonowania układów przyrodniczych. Stanowią ekologiczne powiązania
pomiędzy terenami o wysokim potencjale biotycznym. Umożliwiają rozprzestrzenianie się
organizmów i związaną z tym wymianę genów, co zapobiega wymieraniu lokalnych
populacji.
Doliny rzek w gminie Sochaczew nie są jednak objęte ochroną prawną,
a wyznaczone w części graficznej „Studium ...” ciągi ekologiczne nie są prawną formą
ochrony przyrody.
Prawnie chronione są natomiast pomniki przyrody. Pomniki przyrody - według
definicji ustawowej - to pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupienia
o szczególnej wartości naukowej, kulturowej, historyczno-pamiątkowej i krajobrazowej
oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów.
Najczęściej są to sędziwe i okazałych rozmiarów drzewa.
17
W gminie Sochaczew drzewa – pomniki przyrody to jedna aleja oraz pojedyncze
drzewa występujące w parkach podworskich: w Żelazowej Woli, Kożuszkach, Żdżarowie
i Jeżówce. Według danych pochodzących z rejestru pomników przyrody prowadzonego przez
Starostwo Powiatowe w Sochaczewie są to następujące obiekty:
W Żelazowej Woli:
poz. 71 Aleja Żelazowa Wola – Sochaczew - zarządzający: Zarząd Dróg Publicznych
w Sochaczewie,
składająca się z następujących drzew:
-
164 lip drobnolistnych
-
14 jesionów wyniosłych,
-
22 klonów pospolitych
-
4 klonów jaworów
-
1 kasztanowca białego
-
1 klona srebrnego
-
1 robinii akacjowej
-
2 wierzb kruchych
o obwodach pnia – 70-360 cm i wysokości 10-22 m,
w parku - własność: Towarzystwo im. F. Chopina:
poz. 72 wierzba biała o obwodzie pnia – 455 cm i wysokości 14 m,
poz. 73 wierzba biała o obwodach pni – 405 i 360 cm i wysokości 20 m,
poz. 74 dąb szypułkowy o obwodzie pnia – 330 cm i wysokości 25 m,
poz. 75 kasztanowiec biały o obwodzie pnia – 240 cm i wysokości 26 m,
poz. 79 kasztanowiec biały o obwodzie pnia – 250 cm i wysokości 16m,
poz. 80 kasztanowiec biały o obwodzie pnia – 360 cm i wysokości 18 m.
w parku Kożuszki – Parcele - własność: Przeds. Badań Geofizycznych w Warszawie
ul. Jagielońska 76:
poz.81 jesion wyniosły o obwodzie pnia – 355 cm i wysokości 26 m,
poz.83 lipa drobnolistna o obwodzie pnia – 290 cm i wysokości 24 m,
18
poz.86 buk pospolity o obwodzie pnia – 285 cm i wysokości 27 m.
W parku Żdżarowo - własność: Janusz i Teresa Miszewscy zam. Grędy 05-084 Leszno,
poz.87 dąb szypułkowy o obwodzie pnia – 465 cm i wysokości 23 m.
W parku Jeżówka - własność: Urząd Gminy,
poz.92 topola biała o obwodzie pnia – 635 cm i wysokości 33 m,
poz.96 topola biała o obwodzie pnia – 460 cm i wysokości 33 m.
Łącznie pomniki przyrody w gminie Sochaczew to: 1 aleja i 25 pojedynczych drzew.
Aleja wielogatunkowa (stanowiąca zadrzewienie przydrożne) zlokalizowana wzdłuż
drogi prowadzącej z Sochaczewa do Żelazowej Woli jest obiektem chronionym zarówno
na podstawie przepisów o ochronie przyrody, jak i przepisów o ochronie dóbr kultury.
W trakcie przeprowadzonej w parkach inwentaryzacji stwierdzono występowanie
kolejnych drzew o charakterze pomnikowym: w Kożuszkach – aleję prowadząca od szosy
do parku składająca się z 40 lip, jesionów i kasztanowców, w Kożuszkach w parku – jesion
wyniosły o obwodzie wynoszącym 320 cm, w Jeżówce w parku – topola biała o obwodzie –
395 cm i lipa drobnolistna o obwodzie – 350 cm. Nie są one dotąd prawnie zatwierdzone.
W północnej części gminy, w rejonie miejscowości Mokas występuje niewielki
kompleks bagien w obniżeniu terenu. Należałoby zbadać wartość przyrodniczą i ekologiczną
tego miejsca, a także stosunki własnościowe pod kątem utworzenia tu użytku ekologicznego.
4.7. Zagrożenia środowiska
Na terenie gminy Sochaczew nie ma zakładów przemysłowych o szczególnej
uciążliwości, co nie stanowi jednak o wysokiej jakości środowiska. Przede wszystkim
odczuwa się negatywny wpływ zanieczyszczeń emitowanych z miasta Sochaczewa. Pomimo
19
poczynionych już inwestycji proekologicznych, istniejący potencjał przemysłowy miasta
wymaga dalszej restrukturyzacji i modernizacji.
Przez gminę przepływają trzy rzeki: Bzura, Utrata i Pisia-Gągolina o wodach
zanieczyszczonych, których degradacja ma miejsce w górnym ich biegu, poza granicami
gminy. Także tereny położone w dolinach Bzury i Utraty są ekologicznie zdegradowane,
a przez to ich użytkowanie jest ograniczone. Dolina Bzury w obrębie miasta Sochaczewa
i gminy Sochaczew
nie
jest
obudowana wałami. Koszt
budowy tych urządzeń
zabezpieczających przed powodzią jest kalkulowany z kosztami strat jakie wiążą się z
przejściem wysokich wód. Poza tym wały nie w pełni zabezpieczają przed powodzią. Dlatego
zagrożenie powodziowe jakie stwarza Bzura oraz w mniejszym zakresie Utrata i Pisia
wymagają odpowiednich przygotowań i działań Gminnego Komitetu Przeciwpowodziowego.
Zagrożenie powodziowe dolin wymaga również
prowadzenia odpowiedniej polityki
lokalizacyjnej (wykluczając tego typu tereny z zainwestowania).
Sytuacja w zakresie stanu czystości powietrza uzależniona jest od aktualnej sytuacji
meteorologicznej. W zależności od kierunku wiatrów zaznacza się w tym aspekcie wpływ
aglomeracji warszawskiej, łódzkiej, płockiej petrochemii lub rejonu bełchatowskotomaszowskiego. Wpływ na czystość powietrza mają także niskie emitory miasta Sochaczewa
i wszelkie lokalne źródła zanieczyszczeń (zwłaszcza kotłownie węglowe).
Należy podkreślić, że na sytuację ekologiczną gminy oddziaływują w sposób znaczący
szlaki komunikacji kołowej i kolejowej, zwłaszcza te o znaczeniu krajowym i wojewódzkim.
Ruch kołowy jest znaczącym źródłem hałasu, a także źródłem zanieczyszczeń powietrza
i gleb.
W gminie Sochaczew występują następujące jednostki gospodarcze, oddziaływujące
na środowisko:
-
Masterfoods Polska sp. z o.o. w m. Kożuszki-Parcele – branża spożywcza
Jest to zakład proekologiczny – wyposażony w urządzenia ochrony środowiska
(posiadający kotłownię wyposażoną w kotły na olej i gaz i dwufunkcyjne palniki ekologiczne;
ścieki przemysłowe i bytowe trafiają na oczyszczalnię biologiczną, a następnie – po
oczyszczeniu – rowem do rzeki Utraty; projektowana przepustowość oczyszczalni wynosi
357 m3/d, ilość oczyszczonych ścieków 120 m3/d i 36 dam3/rok),
-
Zakład Chemii Budowlanej „Mikspol” Dachowa k. Sochaczewa
(posiada kotłownię olejową; ścieki techniczne – nie powstają),
-
„ALHSTROM ALCORE” sp. z o.o. w m. Feliksów – usługi i rzemiosło
- wyrób tulei z papieru
20
(posiada kotłownię na dwa kotły olejowe, ścieki odprowadzane są do zbiornika
bezodpływowego),
-
PPH REMI w m. Altanka – usługi i rzemiosło
- produkcja opakowań z tworzyw sztucznych
(ogrzewanie budynku – elektryczne, ścieki odprowadzane są do zbiornika
bezodpływowego, uregulowana sytuacja w zakresie odbioru odpadów),
-
REMO-TRUCK Grzegorz Grzybowski w m. Dachowa – usługi i rzemiosło
- myjnia samochodów osobowych i ciężarowych oraz warsztat; wymiana olejów
i filtrów
(ścieki gromadzone są w zbiorniku bezodpływowym)
-
Firma Handlowo-Usługowa W. Olędzki w m. Kożuszki-Parcele – usługi i rzemiosło
- usługi w zakresie kasacji samochodów,
-
Gospodarstwo rolne w m. Bielicach ( Gorzelnia Bielice – od roku nie funkcjonuje)
- hodowla trzody chlewnej (400 sztuk) i krów,
-
Stacja Paliw Marek Nowakowski m. Kożuszki-Parcele,
-
Stacja Paliw „DEES” m. Dachowa,
-
Stacja Paliw „TYLKOMEX” s.c. m.Dachowa,
-
Stacja Paliw Mirosław Brodowski m. Kąty,
-
Stacja Paliw m. Andrzejów Duranowski,
-
Stacja Auto-Gaz „ELMIGO” m. Żelazowa Wola.
W Żelazowej
Woli
funkcjonuje
gminna
oczyszczalnia
ścieków
(o
małej
przepustowości – do 20m3 na dobę) oczyszczająca ścieki z dworku w Żelazowej Woli,
z restauracji, z szaletu i parkingu; ścieki po oczyszczeniu trafiają do rzeki Utraty.
W Bielicach funkcjonuje oczyszczalnia jednostki wojskowej.
4.8. Diagnoza – przydatność obszarów dla celów produkcji rolniczej, leśnej i turystyki
W gminie Sochaczew dają się zidentyfikować obszary o wysokiej produktywności
rolniczej, które należy chronić przed zmianą użytkowania tj. zabudowywaniem i zalesianiem.
W rolniczym użytkowaniu należy utrzymać zwłaszcza tereny zmeliorowane, występujące
w środkowej części gminy. Do zalesień predysponowane są natomiast słabe gleby
występujące w północnej i północno-wschodniej części gminy. Wzmocnią one wówczas
powiązania ekologiczne terenów biologicznie czynnych gminy z terenami o wysokim
21
potencjale i dużej różnorodności biologicznej (z Puszczą Kampinoską i doliną Wisły
w obrębie Kotliny Warszawskiej).
Należy stwierdzić, że rolniczemu wykorzystywaniu przestrzeni gminy stoją
na przeszkodzie liczne korytarze infrastruktury technicznej, a także nieuporządkowane
dążenie do zmiany przeznaczenia terenów rolniczych na cele nierolnicze, głównie zabudowę.
Środowisko
przyrodnicze
gminy
Sochaczew
zagrożone
jest
antropopresją,
gdyż gęstość zaludnienia wynosi tu 70-90 osób/km2 (więcej tj. ponad 90 osób/km2 występuje
w mieście Sochaczewie i gminach wchodzących w skład aglomeracji warszawskiej; znacznie
mniej – 30-49 w gminach: Brochów i Kampinos). Natomiast ze względów gospodarczych
zainwestowanie terenu, w tym zwłaszcza rozwój przemysłu, rzemiosła, a nawet budownictwa
mieszkaniowego jest pożądany.
Rozwój gminy może utrudniać postępujący deficyt wód podziemnych (trudno liczyć
na poprawę sytuacji w tym zakresie, gdyż wymagałaby ona retencjonowania wód, co z kolei
uniemożliwia duże ich zanieczyszczenie).
Gmina Sochaczew nie jest szczególnie atrakcyjna pod względem piękna krajobrazu;
nie ma na jej terenie rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych i obszarów chronionego
krajobrazu. Korzystnie pod tym względem wygląda północno-wschodnia jej część, gdzie
wyznaczono projektowany obszar chronionego krajobrazu. Maleńki skrawek tego terenu
stanowi otulina Kampinoskiego Parku Krajobrazowego.
Przyrodniczymi wartościami odznaczają się również doliny rzeczne: Bzury, Pisi
i Utraty ( pomimo ciągle niezadowalającej czystości wód rzecznych). Doliny te pełnią funkcję
ciągów ekologicznych – łącznika pomiędzy obszarami o wysokiej wartości przyrodniczej.
Najstarsze i najokazalsze drzewa obejmowane są ochroną jako pomniki przyrody.
Rozwój gminy należy też upatrywać w rozwoju funkcji turystycznej. Już obecnie
obserwuje się penetrację turystyczną, dotyczącą zwłaszcza północno-wschodniej części
gminy i związaną z Żelazową Wolą, miastem Sochaczewem oraz Kampinoskim Parkiem
Narodowym. W rozwoju funkcji turystycznej, w poprawie jakości istniejącej
bazy
gastronomicznej, noclegowej itp. tkwią duże rezerwy.
Należy w dalszym ciągu rozwijać obsługę tras komunikacyjnych gminy, w różnych jej
aspektach. Obecnie obserwuje się powstawanie licznych stacji paliw, które – według
informacji WIOŚ - spełniają wymogi ochrony środowiska.
22
5. UWARUNKOWANIA KULTUROWE
5.1. Przemiany historyczne oraz charakterystyka zasobów kulturowych.
Teren Gminy Sochaczew został ukształtowany w fazie recesji stadiału Warty
zlodowacenia środkowopolskiego. Położony jest w obrębie Równiny Łowicko-Błońskiej,
stanowiącej część pradoliny warszawsko-berlińskiej. Jest to teren równinny, lekko
pofałdowany, z glebami w większości lekkimi piaszczystymi i żwirowatymi, tworzącymi
w przeszłości zespoły małych wydm. Jedynie w części północnej Gminy występują ciężkie,
gliniaste gleby, które nie sprzyjały osadnictwu pradziejowemu i wczesnośredniowiecznemu.
Sieć rzeczna jest dobrze wykształcona, a jej główną osią jest Bzura wraz z dopływami: Utratą,
Pisią i Witonią. Pozostałe cieki nie tworzą wyodrębnionych dolin sprzyjających lokowaniu się
osadnictwa.
Pierwsi przybysze, którzy docierali na tereny dzisiejszej Gminy Sochaczew,
reprezentowali zapewne plemiona łowców zwierzyny stadnej ze schyłkowego paleolitu
i mezolitu epoki kamienia. Nie zakładali oni stałych osiedli, a ich koczowniczy tryb życia nie
sprzyjał pozostawianiu śladów. Świadectwa pobytu najstarszych przybyszów na terenie
Gminy Sochaczew są rzadkie i stanowią tzw. znaleziska luźne. Są to najczęściej fragmenty
narzędzi krzemiennych bądź kamiennych, takie jak: siekierka z Łubianki (st. nr 1), czy
odłupki i drapacze z Sochaczewa-Wsi (st. nr 1). Niewiele lepiej przedstawia się osadnictwo
z młodszego okresu epoki kamienia - neolitu. Ślady obecności pierwszych rolników
(fragmenty siekiery gładzonej) pochodzą z Kożuszek (st. nr 2), a ceramika neolityczna
odnaleziona została w Mokasie (st. nr 2), Żdżarowie (st. nr 2).
Zwiększoną obecność ludzi na tym terenie odnotowujemy dopiero w epoce brązu,
trwającej od około 2.300 do 850-750 lat p.n.e. Byli to pierwsi stali osadnicy, zajmujący się
hodowlą i uprawą zbóż. Budowali osady, w których zamieszkiwali w prowizorycznych
ziemiankach i szałasach. Wylepiali doskonałą ceramikę, którą wypalali następnie w piecach
garncarskich. Posiadali również umiejętności wytapiania metali (głównie brązu), z których
wykonywali drobne narzędzia, broń i ozdoby. Najważniejsze osady z epoki brązu odkryto w
Kożuszkach-Parcelach (st. nr 1 i nr 3), Sochaczewie - Wsi (st. nr 1), Kuznocinku (st. nr 1)
oraz Andrzejowie Duranowskim (st. nr 2). Duży zespół osadniczy składający się z osady,
obozowiska i cmentarzyska zlokalizowany był w Dachowej (st. nr 1 i I).
Kultura łużycka, która kształtowała się od schyłku epoki brązu, a rozwinęła się we
wczesnej epoce żelaza, zdominowała obraz kulturowy tych ziem na okres przeszło tysiąca lat.
Kultura ta była silnie zróżnicowana wewnętrznie i dzieliła się na szereg grup lokalnych.
23
Ludność łużycka zamieszkiwała na ogół w rozległych osadach, które początkowo miały
charakter otwarty, a z czasem zamknięty i nierzadko obwarowany. Swój największy rozkwit
przechodzi w pierwszej połowie epoki żelaza, zwanej okresem halsztackim (od VIII do IV
wieku p.n.e.). Cywilizacji halsztackiej zawdzięczamy nowe zdobycze technologiczne
(produkcja żelaza i szkła) oraz rozwiniecie dalekosiężnego handlu. Osady i cmentarzyska
ludności kultury łużyckiej zanotowano w Nowych Mostkach (st. nr 1 i 3), Dachowej (st. nr 1),
Duranowie (st. nr 1), Kożuszkach Parcel (st. nr 1), Mokasie (st. nr 3) oraz Żukówce (st. nr 1 i
2). Skarb, składający się z naszyjnika ze szklanymi paciorkami oraz z muszli, odkryto
w Bielicach (st. nr 1).
Od IV wieku p.n.e. do początków naszej ery trwa okres lateński. Zachodzą wówczas
kolejne zmiany wyrażające się w inwentarzu zabytków materialnych. Masowo pojawia się
broń (miecze, groty oszczepów, umba tarcz) oraz ozdoby. W rolnictwie zaczęto stosować
pług i kosę, a w wyrobie ceramiki używać koła garncarskiego, na którym toczono naczynia.
W okresie lateńskim na interesującym nas terenie rozprzestrzeniła się kultura grobów
kloszowych, znana głównie z cmentarzysk. Najbardziej znanymi stanowiskami tej kultury są:
Duranów (st. nr 1), Czerwonka – Parcele (st. nr 1) oraz Mokas (st. nr 3).
Obraz osadnictwa ulega kolejnej, korzystnej zmianie w okresie wpływów rzymskich
(od I do IV wieku n.e.). Panującą kulturą archeologiczną w tym czasie jest kultura
przeworska. W okresie jej trwania przeważał ciałopalny obrządek pogrzebowy, gdzie spalone
na stosie szczątki zmarłych chowano w popielnicach – urnach. Ludność zamieszkiwała
w słupowych domach o ściankach plecionkowych, wznoszonych w rozległych osadach. Jej
gospodarka oparta była głównie na uprawie roli i hodowli bydła. W tym tez okresie mamy do
czynienia z masową produkcją żelaza, pozyskiwanego z rud darniowych wytapianych
w piecach – tzw. dymarkach. Największy rozwój kultury przeworskiej przypada na I i II wiek
n.e. Z tego czasu znamy szereg stanowisk, skupionych przede wszystkim w dolinie Bzury i na
jej krawędziach. Do najlepiej rozpoznanych należą osady w Bielicach (st.nr 2), Dachowej (st.
nr 1 i 2) oraz Emilianowie (st. nr 1), a także cmentarzyska: w Nowych Mostkach (st. nr 3),
Dachowej (st. nr 4), Żdżarowie (st. nr 1) i Mokasie (st. nr 2).
Od końca II wieku n.e. kultura przeworska załamuje się i w efekcie zanika
w początkach V wieku. Sieć osadnicza rozrzedza się, a w okresie wędrówek ludów (V-VIII
wiek) na teren obecnej Gminy Sochaczew napływa ludność słowiańska.
Pod koniec VIII w. osadnictwo znowu się rozrasta – pojawiają się nowe osady
i pierwsze wsie. Ziemie te wkraczają w okres średniowiecza, który wiąże się z początkami
Państwa Polskiego. Kulturę materialną charakteryzuje silny prymitywizm pod względem
24
form i technologii produkcji naczyń oraz budownictwa i gospodarki. Od wieku X zaczyna
obowiązywać szkieletowy obrządek pogrzebowy, co wiąże się z rozprzestrzenianiem się
chrześcijaństwa. W okresie od IX do XII wieku interesujący nas teren jest ponownie silnie
zasiedlony, a utworzona wówczas sieć osadnicza ustabilizowała się i przetrwała w zasadzie
do czasów współczesnych. Z ciekawszych stanowisk wymienić należy zespoły osadnicze
w Żukówce (st. nr 3 i 1), Rokotowie (st. nr 1), Kuznocinie (st. nr 2), Nowych Mostkach
(st. nr 2).
W okresie średniowiecza ( XII-XV wiek) osadnictwo rozwija się na całym obszarze
położonym w granicach dzisiejszej gminy. Wsie i osady pojawiają się w źródłach pisanych
i przekazach historycznych. Do znanych wcześniej osiedli dochodzą nowe, takie jak Gawłów,
Lubiejew, Jeżówka, Wyczółki, Stare Orły i Kąty.
Reasumując należy stwierdzić, że teren jaki obecnie zajmuje Gmina Sochaczew był w
przeszłości silnie zasiedlony. Mamy tu do czynienia z napływem osadników od czasów epoki
kamienia, aż po okres nowożytny. Ilość i wartość stanowisk archeologicznych świadczy
o bogactwie i różnorodności form osadniczych oraz poświadcza głęboką tradycję kulturową
i cywilizacyjną tych ziem.
Gmina Sochaczew położona jest na terenie historycznego Mazowsza - dzielnicy
historycznej Polski, leżącej na starym terytorium plemiennym Mazowszan. Jako jedna
z pierwszych dzielnic należało do monarchii piastowskiej. Od XII księstwo dzielnicowe.
W czasach historycznych najistotniejszym elementem kształtującym osadnictwo na terenie
Gminy był Sochaczew – ważny ośrodek handlowy, jeden z najstarszych grodów Mazowsza,
od 1221 roku siedziba kasztelana, a następnie stolica ziemi. W wieku XIII ziemia
sochaczewska, wraz z ziemiami: rawską i gostyńską, była elementem rawskiej dzielnicy
książęcej. Została włączona do Korony w roku 1476 i weszła w skład województwa
rawskiego. Okres XV i XVI stulecia to czas rozkwitu gospodarczego miasta i okolicy, po
którym następuje powolny upadek gospodarczy i społeczny terenu. Po trzecim rozbiorze
obszar ten znalazł się w zaborze pruskim, departamencie warszawskim, powiecie
sochaczewskim. Powiat sochaczewski zamieniony został w roku 1816 na obwód
sochaczewski z siedzibą w Łowiczu. W roku 1842 obwody znów przemianowano na powiaty,
a województwa na gubernie. Z województwa mazowieckiego i kaliskiego utworzono gubernię
warszawską. Od roku 1916 to powiat łowicki. Po pierwszej wojnie światowej – w 1921,
powiat sochaczewski znalazł się w województwie warszawskim.
25
W zakresie administracji kościelnej teren ten należał, do roku 1793, do diecezji poznańskiej,
wchodząc w skład archidiakonatu czerskiego, a od XV wieku warszawskiego. Po rozbiorach
należy do utworzonej w 1798 roku diecezji warszawskiej (od 1818 archidiecezji).
Krajobraz kulturowy Gminy kształtują niewielkie majątki szlacheckie z dworami
w parkach krajobrazowych, w większości pochodzące z XIX wieku. Wyjątkowym zespołem
jest zabytek w Żelazowej Woli – centrum XIX – wiecznych dóbr szlacheckich, na nowo
zakomponowanie w XX wieku jako miejsce pamięci po najwybitniejszym polskim
kompozytorze – ośrodek kulturalny i turystyczny.
5.2. Charakterystyka problematyki archeologicznej
Gmina Sochaczew należy do lepiej rozpoznanych archeologicznie jednostek
osadniczych na terenie Mazowsza. Pierwsze badania archeologiczne prowadzono na obszarze
Gminy w latach 50-siątych XX wieku. Kompleksowego rozpoznania całego terenu Gminy
dokonano w latach 1980 – 1990 w ramach ogólnopolskiego programu pod nazwą:
„Archeologiczne Zdjęcie Polski” (AZP). W tym też czasie prowadzono archeologiczne
badania ratownicze na stanowiskach zagrożonych zniszczeniem oraz badania sondażowo –
rozpoznawcze stanowisk wyselekcjonowanych podczas prospekcji powierzchniowej.
Największą kampanię wykopaliskową prowadzono w latach 1983 – 1987 na stanowisku nr 1
w Żdżarowie – cmentarzysku ludności kultury przeworskiej z późnego okresu wpływów
rzymskich.
W wyniku wymienionych wyżej przedsięwzięć badawczych doszło do odkrycia
i wpisania do ewidencji zabytków 61 stanowisk archeologicznych na terenie Gminy.
Większość z nich to takie, na których stwierdzono jednolity chronologicznie i kulturowo
materiał zabytkowy. Ślady osadnictwa z dwóch bądź więcej okresów pradziejowych,
występujące w obrębie jednego stanowiska, odkryto na 26 z nich.
Ogółem na 61 stanowiskach archeologicznych z terenu Gminy stwierdzono obecność
92 śladów osadnictwa o różnej funkcji, chronologii i przynależności kulturowej. Najwięcej,
bo 37, jest datowanych na okres średniowiecza oraz przełom późnego średniowiecza i okresu
nowożytnego. Stosunkowo dużo śladów osadniczych – 21, datowanych jest na okres
wpływów rzymskich, a 13 na epokę brązu. Najmniej znalezisk, bo 4, zanotowano z epoki
kamienia i neolitu. Ponad 6 śladów osadniczych, ze względu na trudności w datowaniu,
określono ogólnie jako starożytne.
Różnorodność materiału zabytkowego, stan jego zachowania i fragmentaryczność
ułamków ceramiki i wyrobów krzemiennych, odnajdywanych na stanowiskach, nie pozwala
26
na jednoznaczne uściślenie ich przynależności do poszczególnych kultur archeologicznych.
Jedynie w nielicznych przypadkach, na podstawie analizy składu struktury i technologii
wytwarzania, a także ze względu na charakterystyczny kształt, formę i ornamentykę materiału
zabytkowego, można przyporządkować znaleziska do konkretnej kultury archeologicznej. Na
podstawie takiej właśnie analizy udało się ustalić, że: 24 znaleziska reprezentują kulturę
przeworską, 14 stanowisk kulturę łużycką, 2 związane są z kulturą grobów kloszowych, a po
1: z kulturą amfor kulistych i kulturą trzciniecką.
Ze względu na funkcję stanowiska z terenu Gminy można podzielić na: 27 osad, 10
cmentarzysk, 5 znalezisk luźnych (pojedynczych narzędzi bądź ozdób pochodzących z odkryć
przypadkowych). Pozostałe stanowiska to ślady osadnicze, dla których określenie funkcji na
obecnym etapie rozpoznania nie jest możliwe.
Archeologiczne badania wykopaliskowe przeprowadzono na 6 stanowiskach (w tym
na 2 przed II wojną światową). Badania sondażowe przeprowadzono w obrębię 5 stanowisk,
a 2 objęto nadzorami archeologicznymi w trakcie realizacji inwestycji. Ponadto badania
sondażowo – weryfikacyjne prowadzono wzdłuż projektowanej trasy gazociągu Sochaczew –
Błonie.
Dwa stanowiska archeologiczne wpisano do rejestru zabytków (patrz poniżej).
Wszystkie 61 stanowisk archeologicznych z terenu Gminy, znajdujące się w ewidencji
zabytków, wymienione zostały w spisie stanowiącym załącznik I do niniejszego opracowania.
W przyszłości należy kontynuować archeologiczne badania wykopaliskowe na
stanowiskach o wybitnej wartości naukowo – poznawczej (wymieniono je w wykazie
stanowiącym załącznik nr II do niniejszego opracowania), a także każdorazowo podejmować
prace ratownicze na stanowiskach zagrożonych planowanymi działaniami inwestycyjnymi
bądź intensywną gospodarką rolną.
27
5.3. Wykaz obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków
Lp.
Miejscowość
1)
2)
1. Andrzejów
Duranowski
2. Bielice
4.
Bielice
5.
6.
7.
8.
10.
9.
11.
Jeżówka
Kąty
Kożuszki
Kożuszki
Kuznocin
Kuznocin,
Sochaczew – Gmina
12. Żdżarów
13. Żdżarów
14. Żelazowa Wola
15. Żelazowa Wola
16. Żuków
Obiekt
3)
Osada z okresu
wpływów rzymskich
Ślady osady
starożytnej
Park
Dwór
Dwór
Pałac
Park
Park
Dwór
Aleja lipowa wiodąca
z Chodakowa do
Żelazowej Woli
Dwór
Park
Budynek
administracyjny
usytuowany na
terenie parku
dwór, dawna oficyna,
wraz z parkiem
krajobrazowym
Park
Data wpisania
Nr rejestru
zabytków dawnego
woj.
skierniewickiego
4)
421
5)
30.11.1970
413
21.11.1969
543
5.05.1980
616
26
303
54
719
465
542
28.07.1983
25.11.1960
10.05.1974
8.11.1978
1.06.1984
11.10.1977
5.05.1980
597
509
1003
28.07.1983
8.11.1978
23.03.1998
30
25.09.1961
508
8.11.1978
5.4. Wykaz obiektów w ewidencji dóbr kultury – dane Delegatury w Płocku
Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Warszawie
1. Altanka, dom nr 39, drewniany, 1 połowa XIX wieku,
2. Bielice, czworak, murowany, około połowy XIX wieku,
3. Bielice, dom nr 14, murowany, około 1905 roku,
5. Bielice, gorzelnia, murowany, około 1905 roku,
6. Bielice, cmentarz wojenny, 1915 rok,
7. Dachowa, dom nr 40, murowany, około 1905 roku,
8. Feliksów, dom nr 22, murowany, około 1930 roku,
9. Feliksów, dom nr 50, drewniany, koniec XIX wieku,
10. Jeżowka, park dworski krajobrazowy, początek XIX wieku,
11. Kąty, oficyna, murowana, 1 połowa XIX wieku,
12. Kąty, czworak, obecnie dom nr 50, murowany, początek XX wieku,
13. Kąty, dom nr 31, drewniany, lata 20 XX wieku,
14. Kożuszki, oficyna, murowana, początek XX wieku,
28
15. Kożuszki, obora, murowana, 2 połowa XIX wieku,
16. Kożuszki, spichlerz, murowany, 2 połowa XIX wieku,
17. Kożuszki, wozownia, murowana, 2 połowa XIX wieku,
18. Kożuszki, budynek gospodarczy, murowany, 2 połowa XIX wieku,
19. Kuznocin, oficyna, murowana, po 1920 roku,
20. Lubiejew, cmentarz wojenny, 1915 rok,
21. Mokas, kapliczka, murowana, 1891 rok,
22. Mokas, dom nr 17, drewniany, początek XX wieku,
25. Orły – Cesin, kopiec mogilny żołnierzy niemieckich z I-szej wojny światowej,
26. Rozlazłów, dwór, murowany, około 1850 roku,
27. Wyczółki, kapliczka, murowana, 1937 rok,
28. Wyczółki, dom nr 12, murowany, 1927 rok,
29. Wyczółki, budynek gospodarczy w zagrodzie nr 10, murowany, 1929 rok,
30. Wyczółki, budynek gospodarczy w zagrodzie nr 15, murowany, około 1929 roku,
31. Zosin, mogiła z II-giej wojny światowej,
32. Żuków, dwór, murowany, około 1900 roku,
33. Żuków, zagroda nr 42: dom, murowany, 1914 rok; stodoła, drewniana, 1914 rok,
34. Żuków, dom nr 70, murowany, około 1920 roku.
5.5. Historia wybranych zabytków nieruchomych
5.5.1. Aleja lipowa, z dużym udziałem klonów, wiodąca z Chodakowa do Żelazowej Woli,
być może powstała z inicjatywy Skarbków z Żelazowej Woli oraz grodu książąt
mazowieckich w Sochaczewie. Najstarsze lipy liczą ponad 170 lat. Pierwsza
wzmianka historyczna pochodzi z 1839 roku.
5.5.2. Bielice – pierwsze dane w literaturze o założeniu dworsko – folwarcznym pochodzą z
XVIII wieku - urodzony w 1755 właściciel Bielic - Leon Bielicki jest generałem –
majorem ziemi sochaczewskiej. Dwór został zbudowany w 1 połowie XIX wieku dla
Bielickich. W wieku XX majątek należy do książąt Woronieckich. W czasie II wojny
światowej w dworze mieścił się szpital niemiecki. Po wojnie majątek przejął PGR.
Dwór - drewniany, klasycystyczny,
z XIX wieku, po pożarze w 1968 utracił
cechy stylowe. Park dworski krajobrazowy został założony w I-szej połowie XIX
wieku. Zabudowania folwarczne pochodzą z początku XX wieku.
5.5.3. Jeżówka – zespół dworski: dwór, zbudowany prawdopodobnie na początku XIX
wieku, być może przez Jana Pawła Łuszczewskiego, sekretarza Sejmu Czteroletniego,
ministra spraw wewnętrznych i religijnych w Księstwie Warszawskim, przebudowano
w 3 ćwierci XIX wieku dla Michała Łuszczewskiego, radcy Towarzystwa
Kredytowego Ziemskiego. Pod koniec XIX wieku przechodzi w ręce Woronieckich,
potem Ruszczyńskich. Około 1920 roku stanowi własność leśniczego z Bielic, który
29
sprzedaje go w tym samym roku Pani Romanowskiej. W tym czasie do dworu
dobudowano dwukondygnacyjną oficynę. W roku 1938 majątek kupuje Ruszczyński
z Poznania. Po II wojnie światowej dwór adaptowano na mieszkania dla pracowników
PGR-u oraz sklep. W roku 1983 wykonano remont kapitalny, z wymianą tynków
i stolarki budowlanej, zubażając obiekt pod względem wartości zabytkowych
i pozbawiając go wszelkich cech stylowych. Wokół dworu relikty parku dworskiego
krajobrazowego, założonego na początku XIX wieku, w czasie, gdy zaczęto budować
dwór.
5.5.4. Kąty – relikty zespołu dworskiego, który powstał w 1 ćwierci XIX wieku dla
Dionizego Kuczborskiego. Istniał już wówczas folwark. Od roku 1870 majątek należy
do Ignacego Ożarowskiego i jego żony Celestyny z Morskich. W XX wieku nabywa
go Władysław Kozietulski, a następnie Skawińscy. Po II wojnie światowej majątek
rozparcelowano, w dworze ulokowano szkołę podstawową, a następnie przedszkole i
bibliotekę. Dwór, zaniedbany i złym stanie technicznym, został przejęty przez osobę
prywatną i poddany planowej i rzetelnej rewaloryzacji w latach 90-siątych. Park,
niegdyś rozległy i dobrze utrzymany, dziś w stanie szczątkowym – pozostało jedynie
kilka drzew.
5.5.5. Kożuszki – zespół pałacowo – parkowy powstał w latach 1890 – 1900, z fundacji
Władysława Tomickiego. Park zaprojektował w roku 1870 Kamil Jammé. Pałac
niszczyły pożary: w 1914, na początku lat 60-siątych oraz w 1971. W 1975 wykonano
remont i adaptację na ośrodek wypoczynkowo – szkoleniowy. Kolejny remont: 1982 –
1983. W 2 połowie XIX wieku powstały zabudowania folwarczne.
5.5.6. Kuznocin – zespół dworski w stylu tzw. modernistycznym, został zbudowany
w malowniczej dolinie Bzury na początku XX wieku.
5.5.7. Żdżarów – zespół dworsko – parkowy: dwór został zbudowany na miejscu dawnego
dworu drewnianego w 4 ćwierci XIX wieku przez Antoniego Grzybowskiego
(zmarłego około 1826 roku). On też założył park. Nastepnie Śliwczyńskich. W latach
1939 – 44 majątek należał do Niemca Kreislanda Nissena. Po II wojnie światowej
w dworze mieściła się szkoła rolnicza, potem biura i mieszkania PGR – u.
5.5.8. Żelazowa Wola - początki miejscowości sięgają prawdopodobnie XIII wieku.
Pierwsza wzmianka historyczna – rok 1579: Mikołaj i Piotr Żelazo z Woli Żelazowej
płacili podatki – od ich nazwiska utworzono prawdopodobnie nazwę wsi. Na
przełomie XVIII i XIX wieku miejscowość staje się własnością hrabiów Skarbków.
W parku krajobrazowym, zrealizowany prawdopodobnie według projektu Kamila
30
Jammé, budują dwór. W 1802 roku przybył tu Mikołaj Chopin – uczestnik Insurekcji
Kościuszkowskiej i objął posadę guwernera dzieci hrabiowskich. W 1806 roku
w Brochowie wziął ślub z Justyną Teklą Krzyżanowską, daleką krewną Skarbków.
Zamieszkali razem w lewej oficynie dworu Skarbków, gdzie 22 lutego 1810 roku
urodził się ich syn – Fryderyk. W tym samym roku przenieśli się do Warszawy. Dwór
Skarbków, przy którym stały symetrycznie dwie oficyny – prawa i lewa, spłonął
w czasie wojen napoleońskich. W 1834 roku majątek obejmuje rodzina Szubertów,
a po nich Peszlów. W roku 1859 kupuje go Adam Towiański, który zamierzał
wyremontować obie oficyny i w lewej urządzić wnętrza poświęcone Chopinowi.
W 1879 roku nowy właściciel – Aleksander Pawłowski przeznacza oficyny na
pomieszczenia magazynowe. W roku 1917 prawa oficyna spłonęła. Od 1918, po
parcelacji, właścicielem oficyny i terenu wokół stał się Roch Szymaniak. W 1924
dworek wraz z parkiem został uznany przez Ministerstwo Wyznań i Oświecenia
Publicznego za zabytek o wyjątkowym znaczeniu historycznym. W 1926 powstało
w Warszawie Towarzystwo Przyjaciół Domu Chopina, a w Sochaczewie Komitet
Chopinowski. W roku 1928 obie organizacje wykupiły dworek i teren wokół niego za
środki
z publicznej zbiórki pieniędzy. W roku 1931 odrestaurowano dom,
wybudowano
budynek
administracyjny
i
zabudowania
gospodarcze
oraz
zakomponowano na nowo park. Park, budynek administracji, bramę i domy
gospodarcze zaprojektował profesor Franciszek Krzywda – Polkowski. W roku 1939,
w czerwcu, park udostępniono zwiedzającym. Hitlerowcy ograbili i zdewastowali
dworek. W latach 1947 – 48 obiekt wyremontowano.
5.5.9. Żuków – zespół dworsko – parkowy, powstały około 1900 roku dla Bolesława
Bolechowskiego. Park zaprojektował Walerian Kronenberg. W roku 1916 dwór został
rozbudowany. Od 1918 roku obiekt należy do Węgrzyckich, od 1967 Kępistego,
a następnie Głowacza. W skład zabudowań dworskich wchodził także zespół
folwarczny.
5.6. Waloryzacja i stan zachowania zasobów kulturowych i krajobrazu kulturowego
Krajobraz kulturowy Gminy Sochaczew tworzą pozostałości majątków szlacheckich zespoły dworsko – parkowe oraz folwarczne, z reguły pochodzące z XIX wieku.
W najlepszym stanie są zespoły dworskie, których aktualnymi właścicielami są osoby bądź
instytucje prywatne. Najcenniejszym z nich jest niewątpliwie zabytek w Żelazowej Woli –
pozostałości zespołu dworsko – parkowego zbudowanego w początkach XIX wieku przez
31
hrabiów Skarbków, które z inicjatywy społecznej oraz zebranych w publicznej zbiórce
pieniędzy zostały przekształcone w muzeum pamiątek po Fryderyku Chopinie.
Pozostałe zespoły, mniej cenne pod względem historycznym i emocjonalnym,
stanowią przykłady niewielkich siedzib rodowych, pełniących dziś różne funkcje, z zasady
nie pierwotne. Wśród nich wyróżniają się: Kożuszki i Bielice z jedynym dobrze zachowanym
zespołem zabudowy folwarcznej – z czytelnym układem przestrzennym, oba utrzymane
w sposób zgodny z zasadami opieki nad zabytkami. Dwory i parki w Kuznocinie i Żukowie,
są pięknie położone i równie jak poprzednie dobrze utrzymane. Dwór w Kątach,
wyremontowany w sposób wzorowy pod względem konserwatorskim, utracił niestety
większość z walorów swego potoczenia – z pięknego niegdyś parku pozostały pojedyncze
drzewa. Obiekty w Żdżarowie oraz Jeżówce wymagają pilnych prac rewaloryzacyjnych.
Aleja lipowa, wpisany do rejestru zabytków zespół zieleni wysokiej, rosnącej wzdłuż drogi
z Chodakowa do Żelazowej Woli, wymaga cięć pielęgnacyjnych oraz planowych dosadzeń.
W dobrym stanie są kapliczki przydrożne – murowane świadectwa historii okolicy
i religijności mieszkańców terenu.
Weryfikacji wymaga ewidencja zabytków w zakresie budownictwa wiejskiego. Podczas
przeglądu obiektów tego typu, ujętych w ewidencji zabytków, stwierdzono, że 8 spośród nich
nie istnieje (domy drewniane: Altanka nr 39, Mokas nr 17 i 18, domy murowane: Bielice nr
16, Feliksów nr 50, Kąty nr 31, Żuków - zagroda nr 42: dom murowany i drewniana stodoła).
Osiem pozostałych, w różnym stanie technicznym, wprawdzie istnieje (domy murowane:
Dachowa nr 40, Feliksów nr 22, Kąty nr 50, Mokas nr 68, Wyczółki nr 12, Żuków nr 70,
Wyczółki - budynek gospodarczy w zagrodzie nr 10, Wyczółki - budynek gospodarczy
w zagrodzie nr 15), lecz zdaniem autora tej części Studium nigdy nie posiadały wartości
zabytkowych. Jedynym kryterium, które spełniają jest ich wiek – do 100 lat, lecz wartość
„dawności” nie powinna być jedyną przesłanką dla umieszczenia obiektu w ewidencji
zabytków. Proponuję więc rezygnację z ochrony tych obiektów i wykreślenie ich z ewidencji.
32
5.7. WYKAZ STANOWISK ARCHEOLOGICZNYCH
TABELA 1
Lp.
Miejscowość
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
Żukówka
Żukówka
Żukówka
Żdżarów
Żdżarów
Żdżarów
Żdżarów
Kąty
Stare Orły
Stare Orły
Stare Orły
Stare Orły
Chodakówek
Chodakówek
Chodakówek
Towiany
Towiany
Towiany
Żukówka
Gawłów
Gawłów
Łubianka
Łubianka
Żukówka
Mokas
Mokas
Mokas
Mokas
Mokas
Mokas
Mokas
Mokas
Mokas
Mokas
Mokas
Mokas
Nowe Mostki
Nowe Mostki
Nowe Mostki
Nowe Mostki
Nowe Mostki
Nowe Mostki
Dachowa
Nr
stanowiska
1/1
1/1
2/2
3/2
4/1
4/1
4/1
5/1
6/1
7/2
8/3
8/3
9/1
9/1
10/2
11/1
11/1
12/2
13/3
14/1
14/1
15/1
15/1
16/4
17/1
17/1
18/2
18/2
18/2
19/3
19/3
19/3
19/3
20/4
20/4
20/4
21/1
22/2
22/2
22/2
23/2
23/2
24/4
33
Funkcja
Chronologia
OSADA
OSADA
ŚLAD OSADNICZY
ZNALEZISKO LUŹNE
CMENTARZYSKO
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
OSADA
OSADA
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
OSADA
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
OSADA
ŚLAD OSADNICZY
OSADA
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
OSADA
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
OSADA
CMENTARZYSKO?
OSADA
OSADA
CMENTARZYSKO
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
OSADA
ŚLAD OSADNICZY
CMENTARZYSKO
CMENTARZYSKO
WEŻ
WŚR
WEŻ
N
OWR
EK
XV/XVI
ŚR
NOW
NOW
STAR
NOW
STAR
PŚR-NOW
PŚR-NOW
N
OWR
STAR
XII-XIII
OWR
PŚR/NOW
EK
OWR
NOW
STAR
OWR
N
EB
OWR
STAR
H/L
Późny L/OWR
WŚR/ŚR
EB
OWR
XI/XII
H
EB
OWR
XII/XIII
H
OWR
OWR
Lp.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
Miejscowość
Dachowa
Dachowa
Dachowa
Dachowa
Dachowa
Dachowa
Dachowa
Dachowa
Niezgoda
Niezgoda
Lubiejew
Kuznocinek
Kuznocin
Kuznocin
Duranów
Sielice
Emilianów
Czerwonka Parcele
Czerwonka Parcele
Andrzejów Duranowski
Rokotów PGR
Emilianów
Rokotów PGR
Kożuszki Parcele
Kożuszki Parcele
Kożuszki Parcele
Kożuszki Parcele
Sochaczew – Wieś
Sochaczew – Wieś
Sochaczew – Wieś
Sochaczew – Wieś
Sochaczew – Bzurówka
Kuznocin
Rokotów
Kożuszki
Kożuszki
Bielice
Bielice
Bielice
Nr
stanowiska
24/4
25/3
26/2
27/1
28/1
28/1
29/5
29/5
30/1
30/1
31/1
32/1
33/1
34/2
35/1
36/1
37/2
38/1
38/1
39/1
40/2
41/3
41/3
42/1
43/1
44/2
45/1
45/1
46/2
47/3
48/1
48/1
48/1
48/1
49/1
50/2
51/3
51/3
52/4
53/3
54/1
55/1
56/2
57/1
58/2
58/2
34
Funkcja
Chronologia
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
OSADA
OSADA
CMENTARZYSKO
OSADA
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
OSADA
CMENTARZYSKO
OSADA
CMENTARZYSKO
OSADA
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
CMENTARZYSKO
OSADA
OSADA
ŚLAD OSADNICZY
OSADA
OSADA
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
OSADA
ZNALEZISKO LUŹNE
ŚLAD OSADNICZY
OSADA
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
OSADA
Grób
ZNALEZISKO LUŹNE
ZNALEZISKO LUŹNE
ZNALEZISKO LUŹNE
OSADA
WŚR
OWR
OWR
IV ok. EB
IV ok. EB
OWR
OWR
PŚR/NOW
OWR
PŚR/NOW
PŚR/NOW
EB
Późny L
WŚR
H
OWR
PŚR/NOW
OWR
PŚR/NOW
L
IV – V EB
OWR
PŚR
PŚR
OWR
PŚR
EB
OWR
OWR
EB
EK
II ok. EB
EB
OWR
PŚR
PŚR
OWR
PŚR
PŚR
PŚR
WŚR
H
N
H
OWR
OWR
Lp.
90.
91.
92.
Miejscowość
Nr
stanowiska
59/1
60/3
61/1
Wyczółki
Bielice
Jeżówka
Funkcja
Chronologia
OSADA
ŚLAD OSADNICZY
ŚLAD OSADNICZY
PŚR/NOW
NOW
NOW
EK – epoka kamienia.
N – neolit.
P/M – przełom paleolitu na mezolit.
WEB – wczesna epoka brązu.
EB – epoka brązu.
WEŻ – wczesna epoka żelaza.
H/L – przełom okresu halsztackiego na lateński.
OWR – okres wpływów rzymskich.
WŚR – wczesne średniowiecze.
ŚR – średniowiecze.
PŚR – późne średniowiecze.
NOW – okres nowożytny.
STAR – stanowisko nieokreślone – „starożytne”.
5.8. WYKAZ NAJWAŻNIEJSZYCH STANOWISK ARCHEOLOGICZNYCH
TABELA 2.
Lp.
Miejscowość
Nr AZP
Nr na
mapie
Funkcja
1.
Andrzejów
Duranowski, st. 1
57-59
16
cmentarzysko
2.
Dachowa, st. 1
57-58
1
cmentarzysko
osada
3.
Nowe Mostki, st. 2
56-60
41
osada
4.
Kuznocin, st. 1
57-59
10
cmentarzysko
35
Klasyfikacja
chronologiczno kulturowa
Kultura grobów
kloszowych z okresu
lateńskiego
Kultura łużycka z IV
okresu epoki brązu
Kultura przeworska
z okresu wpływów
rzymskich
XII – XIII wiek n.e.
ze śladami
osadnictwa z epoki
brązu i okresu
wpływów rzymskich
Kultura przeworska
z późnego okresu
lateńskiego
Lp.
5.
Miejscowość
Mokas, st. 2
Nr AZP
56-60
Nr na
mapie
37
Funkcja
Ślady osadnictwa
osada
cmentarzysko
6.
Mokas, st. 3
56-60
38
osada
cmentarzysko
7.
Sochaczew, st. 1
57-59
25
8.
Żdżarów, st. 1
56-58
5
9.
Towiany, st.1
56-59
7
Klasyfikacja
chronologiczno kulturowa
Epoka kamienia,
okres neolitu
Kultura łużycka
z epoki brązu
Kultura przeworska
z okresu wpływów
rzymskich
Okres halsztacki
i lateński
Kultura przeworska
z późnego okresu
lateńskiego i okresu
wpływów rzymskich
Osada ze śladami Epoka kamienia
osadnictwa
osada
Kultura trzciniecka
z II okresu epoki
brązu
osada
Kultura łużycka
z epoki brązu
Ślad osadnictwa
Kultura przeworska
z okresu wpływów
rzymskich
cmentarzysko
Kultura przeworska
a okresu wpływów
rzymskich
Ślad osadnictwa
Epoka kamienia
Ślad osadnictwa
Okres neolitu, epoka
kamienia
Ślad osadnictwa
Kultura przeworska
z okresu wpływów
rzymskich
5.9. Wykaz miejsc pamięci narodowej
Na terenie gminy Sochaczew następują następujące miejsca pamięci narodowej:
· wieś Bielice – cmentarz wojenny z 1915r.
· wieś Lubiejew – cmentarz wojenny z 1915r.
· wieś Orły - Cesin – kopiec mogilny żołnierzy niemieckich z I wojny światowej
· wieś Zosin – mogiła z II wojny światowej.
36
6. SIEĆ
OSADNICZA
PRZESTRZENNA
GMINY,
STRUKTURA
FUNKCJONALNO
–
Gmina Sochaczew o powierzchni 9 141 ha jest typową gminą rolniczą otaczającą
miasto Sochaczew. Najwartościowsze dla produkcji rolniczej użytki rolne, o przewadze IV
klasy bonitacyjnej gleb występują w południowej i wschodniej części gminy.
Obszarem, na którym dominującą funkcję stanowią użytki rolne są wsie: Wyczółki,
Jeżówka, Bronisławy, Zdziarów, Czerwonka Wieś, Kazimierzów i Kożuszki Parcel.
Obszary położone najbliżej granic miasta Sochaczewa sukcesywnie podlegają
procesowi urbanizacji.
Terytorium gminy i miasta od północy na południe przecina rzeka Bzura z dopływami
rzek Utraty i Pisi. W części północnej i północno - wschodniej walory przyrodniczo –
krajobrazowe nadają jej charakter rekreacyjno – turystyczny.
Ponadto uzupełniającymi funkcjami gminy są:
-
nierolnicza produkcja
-
usługi
-
obronność kraju
Gmina posiada 42 jednostki osadnicze, w tym 32 sołectwa..
Wsie te są zlokalizowane wzdłuż drogi krajowej oraz dróg wojewódzkich,
powiatowych i gminnych. Przy drodze krajowej nr 2 zlokalizowana jest głównie zabudowa
rozproszona.
Gmina nie posiada ośrodka w postaci wsi gminnej. Głównym ośrodkiem o funkcji
administracyjno – usługowej jest miasto Sochaczew, będące także ośrodkiem obsługi lokalnej
i głównym punktem obsługi ruchu turystycznego.
Najważniejszymi miejscowościami w gminie co do wielkości i rangi a także pod
względem ilości mieszkańców są wsie: Kuznocin, Kąty, Dachowa, Rozlazłów i Janówek
Duranowski.
Miejscowości takie jak, Kuznocin, Czerwonka Parcele, Kożuszki Parcele, Kąty i
Dachowa zlokalizowane w sąsiedztwie miasta, przy drogach krajowych i powiatowych, są
najbardziej atrakcyjnymi miejscowościami do urbanizacji, a także dla rozwoju usług
bytowych i działalności gospodarczej.
Wsie Sielice, Bielice, Wyczółki, Czerwonka Parcel i Kożuszki Parcel położone w
południowo – wschodniej części gminy na glebach o wysokich klasach bonitacyjnych są
typowymi miejscowościami rolniczymi, stanowiącymi zaplecze rolnicze dla miasta
Sochaczew.
37
Funkcją dominującą, skoncentrowaną w północnej części gminy, charakteryzującą się
walorami przyrodniczo – krajobrazowymi, jest wypoczynek i rekreacja. Wsie letniskowe
Gawłów, Karwowo i Mokas stanowią bazę dla tych funkcji.
7. UWARUNKOWANIA DEMOGRAFICZNE I SPOŁECZNE
W gminie Sochaczew na stałe zameldowanych jest około 8577 osób ( wg danych
Urzędu Gminy Sochaczew na dzień 31.12.2003r.).
Liczba osób w wieku produkcyjnym wynosi 6000 mieszkańców co stanowi 61%
ogółu ludności.
Poza rolnictwem pracuje około 800 osób.
Przyrost naturalny w gminie jest niski natomiast stopa bezrobocia jest wysoka.
7.1. Bezpieczeństwo publiczne.
Bezpieczeństwa publicznego w gminie oraz ochrony przeciwpożarowej i zapobieganiu
nadzwyczajnym zagrożeniom zdrowia oraz środowiska strzegą:
Komenda Powiatowa Policji zlokalizowana w m. Sochaczew, obejmująca swym
zasięgiem miasto Sochaczew i gminy sąsiednie. Policja prowadzi wywiady społeczne,
patroluje wsie, drogi gminne oraz obiekty użyteczności publicznej. Prowadzona jest także
współpraca z Państwową Strażą Pożarną, Służbą Leśną, Gminnym Ośrodkiem Pomocy
Społecznej i Stacją Sanitarno – Epidemiologiczną.
Na terenie gminy funkcjonuje 6 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej zrzeszonych
w Związku Wiejsko – Gminnym OSP. RP. Źródłem wody p. poż. dla wszystkich jednostek
osadniczych są wodociągi wiejskie lub istniejące zbiorniki wodne z zapewnionym dojazdem
dla wozów straży pożarnej oraz obiekty i urządzenia specjalne służące obronności kraju.
Urządzenia te osiadają strefę izolacyjną, w obrębie której następujące realizacje wymagają
uzgodnienia z organem właściwym do spraw lotnictwa wojskowego:
-
budynki o powierzchni zabudowy ponad 200m2
-
napowietrzne linie elektroenergetyczne średniego i wysokiego napięcia
-
ważniejsze napowietrzne linie telekomunikacyjne.
7.2. Infrastruktura społeczna
W gminie funkcjonują tylko publiczne szkoły podstawowe i jest ich 6. Zlokalizowane
są w Gawłowie, Żukowie, Kątach, Feliksowie, Wyczółkach i Mokasie.
Gimnazja mają siedziby w Kątach, Wymysłowie i Wyczółkach.
38
Obiekty oświaty są w dość dobrym stanie technicznym.
W gminie nie ma szkół średnich ani wyższych.
We wsi Kąty działa Biblioteka Gminna o księgozbiorze liczącym 33390 woluminów
która prowadzi także działalność kulturalno – oświatową, organizuje spotkania autorskie,
konkursy, wystawy, prelekcje.
Sportem zajmują się głównie uczniowskie kluby sportowe.
Zadania z zakresu ochrony zdrowia realizowane są w niepublicznych zakładach opieki
zdrowotnej, natomiast mieszkańcy gminy korzystają z publicznej służby zdrowia w mieście.
Na terenie Gminy Sochaczew do realizacji zadań pomocy społecznej powołano
Ośrodek Pomocy Społecznej. Pomoc społeczna ma zapewnioną dobrą bazę techniczną i jest
wystarczająca.
Wśród organizacji pozarządowych działają: Gminy Związek Kółek i Organizacji
Rolniczych (22) oraz Koła Gospodyń wiejskich (41). Przy GZK i OR działa Gminna Rada
Kobiet. Organizacje te znajdują się praktycznie na terenie każdego sołectwa jednakże
aktywność ich spada i ogranicza się do podstawowych czynności w obrębie ich działania.
7.3 Budownictwo mieszkaniowe
Na terenie gminy nie ma większego problemu związanego z brakiem mieszkań.
Potrzeby mieszkaniowe są zaspokajane głównie w prywatnych budynkach mieszkalnych
jednorodzinnych. Istnieje niewielka potrzeba budownictwa komunalnego.
W gminie Sochaczew znajduje się ogółem 9 komunalnych budynków mieszkalnych,
pałac w Jeżówce oraz mieszkania w agronomówkach, będących własnością gminy. Są to
głównie obiekty wybudowane przed II Wojną Światową, przyjęte przez gminę z zasobów
Skarbu Państwa lub zakupione od osób prywatnych. Gmina w miarę możliwości dokonuje
remontów obiektów istniejących i utrzymuje dostateczny ich stan techniczny.
7.4. Intensywność wykorzystania terenów
Poza chronionym prawnie obszarami dobrych gleb, lasów i wód, oraz dróg gmina
Sochaczew posiada ponad 25 ha gruntów komunalnych. Głównie są to działki budowlane,
grunty zabudowane budynkami mieszkalnymi a także grunty pod szkołami, strażnicami
pożarowymi oraz grunty rolne, które gmina oferuje do sprzedaży i dzierżawy. Nabywcami są
okoliczni rolnicy, a także ze względu na bliskość lasów i jezior – mieszkańcy pobliskich
miasta Sochaczewa którzy wykorzystują je na cele wypoczynku i rekreacji.
39
W gminie Sochaczew obserwuje się wzmożony ruch gruntami (ok. 300 transakcji
rocznie).
7.5. Turystyka i rekreacja
Jedną z ważniejszych funkcji gminy jest turystyka. Wpływ na jej rozwój mają walory
przyrodnicze i kulturowe (naturalny krajobraz, lasy, rzeki, łąki, a także zespoły podworskie
i stanowiska archeologiczne) oraz dobre skomunikowanie terenu.
Najważniejszą atrakcją gminy jest dwór i park w Żelazowej Woli, wzniesiony na
początku XIX w., gdzie urodził się Fryderyk Chopin. Ponieważ sława wielkiego kompozytora
polskiego oraz liczne koncerty w wykonaniu wybitnych pianistów przyciągają turystów
z całego świata należy przede wszystkim położyć duży nacisk na rozwój tego ośrodka m. in.
poprzez należyte jego utrzymanie, zapewnienie bazy noclegowej, gastronomicznej
i komunikacyjnej (obwodnica wsi i parkingi).
Istnieje również potrzeba uprawiania rekreacji przez mieszkańców miasta Sochaczew
o ogrody działkowe, zlokalizowane na terenach gminy.
W gminie nie ukształtował się system informacji i promocji turystycznej. Nie ma
również ośrodka koordynacyjnego takiego jak Agencja Turystyki.
W gminie winny powstać nowe miejsca noclegowe, schroniska młodzieżowe,
campingi, a na obszarach rolniczych winna rozwijać się w większym stopniu agroturystyka.
8. GOSPODARKA I RYNEK PRACY
Gmina Sochaczew licząca 8577 mieszkańców, posiada ponad 2800 mieszkańców
zawodowo czynnych.
Dominującym sektorem w strukturze funkcjonalnej gminy jest rolnictwo, na które
przypada ponad 2000 osób co stanowi 71,4 % zatrudnionych, pozostali mieszkańcy
zatrudnieni są w handlu i w usługach. Znaczna liczba osób zatrudniona jest na terenie miasta
Sochaczew.
Poza rolnictwem pracuje ponad 800 osób z gminy, prowadząc również własną
działalność gospodarczą.
8.1. Strefa gospodarcza – rolnictwo i leśnictwo
Na powierzchni gminy znajduje się pod uprawą 6967 ha ziemi, na której gospodaruje
2076 rolników. Przeważa w gminie gospodarka opierająca się głównie na gospodarstwach
40
indywidualnych. Średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego wynosi 3,36 ha, a w strukturze
użytkowników rolnych dominują grunty rolne.
Na terenie gminy lasy państwowe występują w niewielkich zespołach we wsiach
Czerwonka Parcel, Kożuszki Parcel i w okolicach Altanka, Karwowo i Gawłów. Lasy
państwowe zarządzane są przez Nadleśnictwo Radziwiłłów.
8.2. Strefa gospodarcza (podmioty gospodarcze)
Poza rolnictwem pracuje ponad 800 mieszkańców gminy prowadząc m.in. działalność
gospodarczą. W gminie zarejestrowanych było w 2003 r. około 400 podmiotów
gospodarczych takich jak: 2 drukarnie, 3 stacje benzynowe, 3 masarnie, 3 cukiernie oraz
liczne sklepy, zakłady gastronomiczne, różne usługi, w tym spedycyjno – transportowe.
Obszarem koncentracji pozarolniczych obiektów produkcyjno – usługowych są przede
wszystkim tereny wsi Dachowa, Kuznocin, Czerwonka Parcel i Kożuszki Parcel położonych
przy granicach miasta i przy trasach wylotowych z miasta. Działalność gospodarcza
prowadzona na wydzielonych działkach często połączona jest z zabudową mieszkaniową
właściciela lub zarządzającego.
Od kilku lat funkcjonuje oddział firmy Mars Incorporated – światowego potentata
produkcji żywnościowych –„MASTER FOODS Polska” z siedzibą w miejscowości Kożuszki
– Parcel oraz spółki polsko – angielskie i polsko – niemieckie.
8.3. Wytyczne do aktywizacji gospodarczej
Aktywizacja gospodarcza obszarów gminy wynikać winna z istnienia szlaków
komunikacyjnych w kategoriach dróg krajowych nr 2 i 50, stwarzających korzystne
powiązanie gminy z regionem.
Gmina znajduje się w strefie aktywizacji gospodarczej, związanej z restrukturyzacją
rolnictwa z preferencją dla jej intensyfikacji.
Główne czynnikami wpływającymi na funkcje gospodarcze gminy to:
-
dominacja rolnictwa,
-
możliwość rozwoju turystyki, agroturystyki, małych i średnich przedsiębiorstw, produkcji
nieuciążliwej dla środowiska oraz usług i handlu,
-
zdecydowana większość podmiotów gospodarczych jako zakłady osób fizycznych,
-
korzystne położenie komunikacyjne i geograficzne,
-
rozbudowa infrastruktury (wodociągi, kanalizacja, drogi).
41
Ważnym kierunkiem rozwoju gminy będzie stworzenie sprzyjających warunków dla
rozwoju przedsiębiorczości. Działania powinny iść w kierunku stworzenia sprzyjającego
klimatu dla rozwoju gospodarczego jak i umiejętne zarządzanie takimi czynnikami będącymi
w gestii gminy, jak: planowanie przestrzenne, lokalne podatki, rozwój infrastruktury,
współdziałanie z samorządem gospodarczym.
Występujące procesy aktywizacji gospodarczej terenu gminy wskazują na poszerzenie
dotychczas przeważającej –
jednostronnej funkcji rolniczej w kierunku rozwoju
wielofunkcyjnego.
9. GMINNY UKŁAD KOMUNIKACYJNY – stan i funkcjonowanie
9.1. Sieć drogowa w gminie
Sieć dróg w gminie Sochaczew podzielić można według kryterium znaczenia danego
odcinka drogi w sieci na układ drogowy, podstawowy i uzupełniający.
Powiązania krajowe gminy z regionem stanowi droga krajowa nr 2 relacji Poznań –
Warszawa. Droga ta stanowi ważną w skali kraju drogę tranzytu wschód – zachód oraz droga
krajowa nr 50 Płońsk – Mińsk Mazowiecki – posiadają one charakter podstawowy.
Istotną rolę spełnia także droga wojewódzka nr 580 relacji Sochaczew – Żelazowa
Wola – Warszawa o charakterze również przelotowym.
Sieć dróg powiatowych i gminnych zapewnia połączenie między sobą wszystkich
miejscowości, osiedli oraz obszarów zurbanizowanych zarówno na terenie samej gminy jak
również w jej najbliższym sąsiedztwie. Długość drogi krajowej nr 2 przebiegającej przez
gminę Sochaczew wynosi ponad 10 km, drogi nr 50 około 11,5 km, drogi wojewódzkiej nr
580 około 3,5 km. Wszystkie odcinki dróg krajowych i drogi wojewódzkiej posiadają
nawierzchnie asfaltowe, ulepszane.
Przez obszar gminy przebiega również sieć dróg powiatowych, których nawierzchnie
są w różnym stanie: od dróg asfaltowych do gruntowych nie posiadających nawierzchni
utwardzonej.
Drogi gminne podobnie jak powiatowe mają nawierzchnię utwardzoną. Na istniejący
uzupełniający układ drogowy składają się drogi gminne i drogi wewnętrzne. Drogi te mają
zróżnicowane nawierzchnie od asfaltowych, poprzez betonowe do gruntowych.
Publiczną obsługę komunikacji samochodowej prowadzi na obszarze gminy PKS
poprzez linie autobusowe, dające połączenie z sąsiednimi gminami a także na połączeniach
dalekobieżnych. Komunikację autobusową zapewniają także prywatne firmy przewozowe.
42
Korzystna jest dostępność komunikacyjna kolejowa, poprzez główny szlak Poznań –
Warszawa, ze stacją w Sochaczewie. Następną stacją jest przystanek zlokalizowany
w miejscowości Piasecznica, która sąsiaduje z gminą Sochaczew.
9.2. Stan dróg
Pomimo realizacji wielu inwestycji kilka dróg powiatowych i gminnych dalszym
ciągu ma niedostateczną szerokość jezdni. Stan ten dotyczy zarówno dróg asfaltowych, jak
i gruntowych. Zdarza się, iż występuje przekrój drogowy jednojezdniowy jednopasmowy,
który nie spełnia minimalnych wymagań dotyczących płynności i bezpieczeństwa ruchu
drogowego.
W przypadku skrzyżowań dróg gruntowych o minimalnych parametrach technicznych
problemem pozostają narażone ścięcia w celu uzyskania lepszej widoczności. Ścięcia te
często pozostają ogrodzone, zaś zakrzaczenia lub drzewa w znacznym stopniu ograniczają
widoczność.
Na większości dróg powiatowych i gminnych brakuje skutecznych urządzeń
odwodnienia jezdni, co powoduje dodatkowe szkody oraz zniszczenia w nawierzchniach
szczególnie w okresie zimowo – wiosennym. Brakuje również realizacji chodników i ścieżek
rowerowych.
9.3. Wnioski
Podstawowym długookresowym celem drogownictwa w gminie Sochaczew winno
być utworzenie nawierzchni drogowych oraz dokończenie tworzenie nowego, czytelnego
układu podstawowego, dostosowanego do potrzeb dalszej urbanizacji gminy, a następnie
stopniowa jego realizacja. Kolejność utwardzania nawierzchni wynikać ma z potrzeb
mieszkańców poszczególnych jednostek strukturalnych, rozumianych w aspekcie ilościowym
i jakościowym. W pierwszej kolejności utwardzone winny być drogi uzupełniającego układu
drogowego (głównie drogi osiedlowe) na terenach o największej urbanizacji, po uprzedniej
realizacji infrastruktury technicznej.
10. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
Infrastruktura techniczna wywiera znaczny wpływ na rozwój społeczno – gospodarczy
i przestrzenny gminy, inwestycje z zakresu infrastruktury technicznej często przesądzają
na długi okres kierunkach i tempie rozwoju gminy.
Infrastruktura techniczna spełnia szereg funkcji:
43
-
zaopatrzeniową: dostarcza wodę, energię itp.
-
lokalizacyjną: wpływa na rozmieszczenie obiektów produkcyjnych, steruje osadnictwem,
-
integracyjną: aktywizuje działania społeczno – gospodarcze.
Standardy infrastruktury wskazują pośrednio na warunki życia mieszkańców wsi
i kulturę rolną.
Analizę dotychczasowego technicznego uzbrojenia terenu wykonano w oparciu
o materiały inwentaryzacyjne i statystyczne.
10.1. Zaopatrzenie w wodę
Na terenie gminy Sochaczew główny użytkowy poziom wodonośny znajduje się
w utworach czwartorzędu. Cechy hydrogeologiczne systemu czwartorzędowego są
następujące:
-
wodnoprzewodność - <100 m3/d,
-
głębokość występowania warstwy wodonośnej - ok.15m,
-
wydajność potencjalnej studni - ok. 30 m3/h,
-
jakość wody średnia.
Występują też lokalne zanieczyszczenia wód podziemnych o jakości gorszej niż III klasa
w okolicach miejscowości Kuznocin, Halinów – Antoniew, Kaźmierów – Sielice. Prawie
cała zachodnia część gminy stanowi strefę alimentacyjną (zasobową) ujęć komunalnych i
powinna być chroniona przed zanieczyszczeniem. Natomiast większość obszaru wschodniej
części gminy stanowią izolowane poziomy z wodami dobrej i trwałej jakości, ale o
ograniczonych zasobach. Poziomy wodonośne w północnej i południowej części gminy
znajdują się w strefach możliwej ingresji wód solankowych i zanieczyszczonych.
Teren gminy znajduje się w granicach Głównego Zbiornika Wód Podziemnych: zbiornik
w utworach trzeciorzędu Nr 215A – Subniecka Warszawska (część centralna), o bardzo
dużej waloryzacji wód podziemnych. Cechy hydrogeologiczne systemu trzeciorzędowego
są następujące:
-
wodnoprzewodność - 100-500m3/d,
-
głębokość występowania warstwy wodonośnej - >150m,
-
wydajność potencjalnej studni - do 120 m3/h,
-
jakość wody wysoka.
Gmina Sochaczew zaopatrywana jest w wodę z czterech stacji wodociągowych
zlokalizowanych w miejscowościach: Bronisławy, Dachowa, Mokas, Janaszówek. Wszystkie
ujęcia wykorzystują czwartorzędowy poziom wodonośny, ujmując wodę o średniej jakości
44
wymagającą prostego uzdatniania (odmanganianie, odżelazianie na filtrach pośpiesznych).
Ujęcia posiadają decyzje o pozwoleniu na pobór wód ważne do 2013r.
-
Stacja wodociągowa w Dachowej funkcjonuje w oparciu o dwie studnie głębinowe
o zatwierdzonych zasobach eksploatacyjnych w wysokości 90m3/h i zaopatruje w
wodę południowo-zachodnią część gminy. Stan techniczny stacji dobry, sieć
wodociągowa wybudowana jest w układzie rozgałęźnym.
-
Stacja wodociągowa w Janaszówku funkcjonuje w oparciu o trzy studnie głębinowe,
w tym jedna awaryjna, o zatwierdzonych zasobach eksploatacyjnych w wysokości
120m3/h. Stacja wodociągowa dostarcza wodę do miejscowości w południowowschodniej części gminy.
-
Stacja wodociągowa w Mokasie funkcjonuje w oparciu o dwie studnie głębinowe
o
zatwierdzonych
zasobach
eksploatacyjnych w
wysokości
45m3/h. Stacja
wodociągowa dostarcza wodę do miejscowości w północno-wschodniej części gminy.
-
Stacja wodociągowa w Bronisławach funkcjonuje w oparciu o jedną studnię głębinową,
o
zatwierdzonych
zasobach
eksploatacyjnych w
wysokości
25m3/h. Stacja
wodociągowa dostarcza wodę do miejscowości w północno-zachodniej części gminy.
Stacje wodociągowe posiadają rezerwy przepustowości. Program perspektywicznego
zaspokojenia potrzeb w zakresie zaopatrzenia w wodę mieszkańców oparty jest na
istniejących ujęciach.
Ze względu na występowanie w podłożu glin zwałowych na ujęciach wyznaczono jedynie
strefy ochrony bezpośredniej w promieniu 10 m. od studni.
Pobór wody z wszystkich wymienionych ujęć w 2003r. wynosił 821000 m3. Sieć
rozdzielcza dostarczająca wodę ma długość 167km, ilość przyłączy - 1865 sztuk.
Wskaźnik zwodociągowania gminy (ilość mieszkańców korzystających z sieci wodociągowej
do ogólnej liczby ludności) wynosi ok. 90 % (2003r.).
10.2. Gospodarka ściekowa
Na terenie gminy Sochaczew gospodarka ściekowa (ścieki gospodarczo – bytowe) nie
jest uporządkowana. Powszechnym rozwiązaniem gospodarki ściekami jest gromadzenie ich
w zbiornikach bezodpływowych (szamba), nie zawsze szczelnych. Funkcjonuje jedna lokalna
oczyszczalnia ścieków w miejscowości Żelazowa Wola, która ma przepustowość 20 m3/d
i obsługuje zespół dworsko – parkowy z restauracją. Gmina posiada opracowaną Koncepcję
programową dla oczyszczalni ścieków i sieci kanalizacyjnej, według której przewiduje się
uporządkowanie gospodarki ściekowej w oparciu o zbiorcze systemy kanalizacji sanitarnej
45
wraz z oczyszczalniami zlokalizowanymi w miejscowościach: Żelazowa Wola, Żuków,
Kuznocin, Andrzejów. Punkty zlewne na terenie oczyszczalni przyjmą także ścieki zabudowy
rozproszonej na terenie gminy. Projektowane mechaniczno – biologiczne z dwoma stopniami
biologii oczyszczalnie zapewnią wysoki stopień oczyszczania ścieków z usuwaniem
związków biogennych.
10.3. Elektroenergetyka
Podstawowym źródłem zasilania gminy jest stacja transformatorowo – rozdzielcza
220/110/30/15 kV „Sochaczew”. Rezerwowe zasilanie realizowane jest liniami SN-15 kV ze
stacji 110/15 kV „Błonie” i „Nowy Dwór”. Część linii średnich i niskich napięć jest
nadmiernie wydłużona i nie gwarantuje dostawy energii o właściwych parametrach.
Dla poprawy ogólnych warunków zasilania, konieczna jest budowa linii zasilającej
110 kV wyprowadzonej ze stacji 220/110/30/15 kV „Sochaczew”.
Przez środkową część gminy prowadzone są linie napowietrzne 220 kV relacji Konin
– Mory i 110 kV relacji: Sochaczew – Żyrardów, Sochaczew – Grodzisk, Sochaczew –
Błonie, Sochaczew – Łowicz, Sochaczew – Boryszew, Sochaczew – Wyszogród, Sochaczew
– Szkarada. Linie te nie mają bezpośredniego wpływu na zasilanie w energię elektryczną
odbiorców z terenu gminy Sochaczew, wprowadzone są do GPZ Sochaczew. Stwarzają
natomiast ograniczenia w zagospodarowaniu w strefie 80 i 40m.
10.4. Telekomunikacja
Przez teren gminy przebiegają dwie radiolinie, dla których obowiązuje określona
przepisami strefa ochronna dotycząca ograniczeń w wysokości obiektów. Istniejące centrale
telefoniczne pokrywają zapotrzebowanie na łącza telefoniczne, pod warunkiem sukcesywnej
rozbudowy sieci telekomunikacyjnej.
10.5. Rurociągi paliwowe
Przez północną cześć gminy przeprowadzony jest rurociąg produktywny „PERN”
z określoną przepisami strefą ochronną.
10.6. Zaopatrzenie w gaz
Obecnie mieszkańcy gminy zaopatrują się w gaz do celów bytowo – gospodarczych
wykorzystując system butlowy. Programowane jest zaopatrzenie gminy w gaz przewodowy
ziemny wysokometanowy poprzez doprowadzenie gazociągu wysokiego ciśnienia i budowę
stacji redukcyjno - pomiarowej Io oraz sieci rozbiorczej gazociągowej średniego ciśnienia.
46
Według ostatnich danych źródłem gazu będzie programowany gazociąg wysokiego ciśnienia
Warszawa - Gostynin, który od strony gminy Brochów (wzdłuż drogi wojewódzkiej Nr 705)
będzie zasilał miasto i gminę Sochaczew.
10.7. Gospodarka cieplna
W gminie Sochaczew brak centralnych systemów zaopatrzenia w ciepło.
Gospodarstwa rolne i mieszkaniowe zaopatrywane są w ciepło do celów bytowo –
gospodarczych
i
grzewczych
z
indywidualnych
źródeł
ciepła
wykorzystujących
w większości niskiej jakości paliwo. Funkcjonują kotłownie lokalne związane z zabudową
wielorodzinną, obiektami użyteczności publicznej i zakładami przemysłowymi.
Z punktu widzenia ochrony środowiska przyrodniczego powinna następować
sukcesywna
konwersja
źródeł
ciepła
-
wykorzystywanie
paliw
i
technologii
proekologicznych.
10.8. Gospodarka odpadami
Gospodarka odpadami stałymi w gminie oparta jest o punkty gromadzenia odpadów
i pojemniki na posesjach skąd są one wywożone i utylizowane na międzygminnym
składowisku odpadów we wsi Topołowa w gminie Teresin. Istniejące na terenie gminy
Sochaczew składowisko odpadów we wsi Kuznocin zostało zamknięte ze względu na
niespełnianie wymogów ekologicznych – brak zabezpieczenia podłoża. Na razie nie
funkcjonuje system selektywnej zbiórki odpadów. Podstawową metodą utylizacji odpadów
jest ich składowanie – ok. 90% wytworzonych odpadów jest składowanych.
11. ZADANIA SŁUŻĄCE REALIZACJI PONADLOKALNYCH I LOKALNCH
CELÓW PUBLICZNYCH
Zgodnie z art. 11 pkt 6 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80 poz. 717) studium uwarunkowań
i kierunków zagospodarowania przestrzennego winno zawierać ustalenia zawarte w Planie
Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego m. in. w zakresie
rozmieszczenia inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym w szczególności zaś
w odniesieniu do obiektów infrastruktury społecznej, technicznej, transportu, turystyki,
gospodarki morskiej i wodnej. Ponadto w związku z art. 11 pkt 7 na podstawie art. 48 ust.1
ustawy z dnia 27 marca 2003r. winno również uwzględniać programy zawierające zadania
rządowe służące realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu krajowym.
47
W chwili obecnej istnieje jedynie projekt Planu Zagospodarowania Przestrzennego
Województwa Mazowieckiego, nie ma również programu sporządzonego przez Wojewodę
Mazowieckiego.
Na podstawie sporządzonego projektu planu województwa oraz obowiązujących
ustaleniach miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, należy zaznaczyć, iż
zarówno na terenie gminy Sochaczew jak również na terenach gmin sąsiednich istnieją
elementy służące realizacji celom polityki kraju i województwa, które w sposób pośredni
służą również gminie Sochaczew. Do podstawowych celów publicznych o znaczeniu
ponadlokalnym zaliczyć możemy:
·
obszar doliny Kampinowskiego Parku Narodowego – w północno - wschodniej części
gminy;
·
pomniki przyrody, określone w rozdziale 4.6. i 5.5.1.
·
stanowiska archeologiczne objęte ochroną konserwatorską, określone w rozdziale 5.7.
i 5.8.
·
dobra kultury wpisane do rejestru zabytków, określone w rozdziale 5.3. i 5.5.
·
dobra kultury wpisane w ewidencji dóbr kultury, określone w rozdziale 5.4. i 5.5.
·
wykaz miejsc pamięci, określony w rozdziale 5.9.
·
istniejące drogi krajowe nr 2 i nr 50 według uściśleń zawartych w rozdziale 9.
·
istniejąca droga wojewódzka nr 580, według uściśleń zawartych w rozdziale 9.
·
istniejące linie elektroenergetyczne 220 KV, określone w rozdziale 10.
·
istniejące linie elektroenergetyczne 110 KV, określone w rozdziale 10.
·
magistralne sieci infrastruktury technicznej (rurociąg projektowany „PERN”),
określone w rozdziale 10.5.
·
tereny specjalne (lotnisko wojskowe) określone w rozdziale 7.1.
·
kościoły, cmentarze.
Do podstawowych celów publicznych o znaczeniu lokalnym zaliczyć możemy:
·
istniejące drogi powiatowe i według uściśleń zawartych w rozdziale 9.
·
istniejąca sieć połączeń osiedlowych
·
istniejący system oświaty określone w rozdziale 7.2.
·
istniejący system opieki zdrowotnej, rozdział 7.2.
·
realizacja zadań w zakresie pomocy społecznej, rozdział 7.2.
·
realizacja zadań w zakresie kultury, sportu i rekreacji określone w rozdziale 7.5.
48
·
realizacja zadań w zakresie bezpieczeństwa ludności i jej mienia określone
w rozdziale 7.1.
·
realizacja infrastruktury technicznej określone w rozdziale 10.
12. PRZEPISY PRAWA MIEJSCOWEGO
Z dniem 1 stycznia 2003r. utracił ważność miejscowy plan ogólny zagospodarowania
przestrzennego gminy Gostynin zatwierdzony uchwałą Nr XXXVII/143/94 Rady Gminy
Sochaczew z dnia 16 marca 1994r.
Gmina posiada kilkadziesiąt obowiązujących miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego dla części obszarów prawie każdej części wsi. W większości plany miejscowe
opracowane zostały na pojedyncze działki lub ich części głównie w celu uzyskania zgód na
zmianę przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze.
Kilka planów miejscowych jest w opracowaniu a także w roku 2003 zostały podjęte
uchwały Rady Gminy o przystąpieniu do sporządzenia planów miejscowych.
Do projektu studium przeanalizowano 19 uchwał Rady Gminy zmian planu ogólnego
zagospodarowania przestrzennego gminy oraz uchwał o przystąpieniu do sporządzenia
planów miejscowych – łącznie dla 486 terenów (działek) we wszystkich sołectwach.
Stan pokrycia terenu gminy miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego
jest dobry, lecz ze względu na to, że plany te sporządzane były przeważnie na pojedyncze
działki rolne, zachodzi pilna potrzeba opracowania planów miejscowych kompleksowo
(niekiedy dla całych sołectw). Plany te muszą spełniać wymogi ustawy o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym i sporządzone winny być dla terenów, na których
pojedyncze podziały wprowadziły chaos przestrzenny.
Do projektu studium przeanalizowano 78 wniosków osób fizycznych i podmiotów
gospodarczych – łącznie dla 149 terenów (działek) we wszystkich sołectwach.
Istnieje pilna potrzeba sporządzenia miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego dla wsi Altanka, Andrzejów Duranowski, Kuznocin, Kożuszki Parcele
(w strefie przy drodze krajowej) i Czerwonka Parcel.
49
CZĘŚĆ II
13. WSTĘP
Po analizie materiałów inwentaryzacyjnych i innych wejściowych do studium,
przedstawiono miejscowe uwarunkowania, które zdefiniowano w trakcie sporządzania
diagnozy stanu zagospodarowania gminy w podziale na stanowiące szansę rozwoju
i zagrożenia rozwoju gminy.
Ponadto studium oparte zostało o koncepcje rozwoju jednostek funkcjonalnoprzestrzennych, które wykrystalizowały się w stanie istniejącym. Koncepcja perspektywicznej
struktury funkcjonalno-przestrzennej Gminy odnosi się do sposobu zagospodarowania terenu,
dalszego
rozwoju
osadnictwa,
rozmieszczenia
usług,
powiązań
komunikacyjnych
i inżynieryjnych. Nadrzędnym czynnikiem tworzenia nowej struktury jest ochrona wartości
przyrodniczych, w tym przede wszystkim terenów prawnie chronionych (głównie otuliny
Kampinoskiego Parku Narodowego).
Zmiany w strukturze przestrzennej polegać będą głównie na stopniowym eliminowaniu
produkcji rolnej (również z terenu otuliny Kampinoskiego Parku Narodowego) oraz
koncentracji zarówno zabudowy mieszkaniowej, jak również usługowej oraz kierunkowemu
określeniu przebiegu układu komunikacyjnego.
W celu określenia polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad
zagospodarowania przestrzennego, rada gminy podejmuje uchwałę o przystąpieniu
do sporządzenia Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy.
W związku ze zmianą polityki przestrzennej gminy odnośnie zagospodarowania
terenów rolniczej przestrzeni produkcyjnej (określonej w obowiązującym Studium jako
tereny o funkcji zabudowy mieszkaniowej i produkcyjno-składowej ) w kierunku rozwoju
funkcji zabudowy usługowej z dopuszczeniem lokalizacji wielkopowierzchniowych obiektów
handlowych, Rada Gminy Sochaczew podjęła Uchwałę Nr XLV/204/2010 z dnia 24
lutego 2010r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia „Zmiany studium uwarunkowań
i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Sochaczew” określając jako zakres
zmian tereny położone
w miejscowości Wójtówka. Powyższa sytuacja ma związek
z podmiejskim położeniem przedmiotowego obszaru, wzdłuż drogi krajowej generującej
aktywność gospodarczą oraz wynikającą z tych uwarunkowań presją urbanizacyjną
w zakresie funkcji usługowych i produkcyjnych.
14. DIAGNOZA UWARUNKOWAŃ ROZWOJU PRZESTRZENNEGO GMINY
14.1. Uwarunkowania inspirujące rozwój:
·
Dogodne położenie gminy inspirujące rozwój gospodarczy:
50
-
w sąsiedztwie aglomeracji warszawskiej,
-
przy trasach komunikacyjnych:
drogach krajowych na kierunku Warszawa-Łódź-Poznań i do zachodniej granicy
kraju oraz Płońsk-Mińsk Mazowiecki,
·
linii kolejowej Warszawa-Poznań,
Dogodne położenie gminy wokół miasta Sochaczewa, które realizuje wiele potrzeb
społecznych, kulturalnych i oświatowych mieszkańców gminy i w tym zakresie
odciąża władze gminy,
·
Niewielka atrakcyjność przyrodniczo-krajobrazowa na przeważającym terenie gminy,
która nie stwarza przeszkód rozwojowi gospodarczemu i przestrzennemu.
·
Obecność założeń dworsko – parkowych i dworsko – parkowo - folwarcznych, w tym
dworu ÷ miejsca urodzenia Fryderyka Chopina – docelowego miejsca indywidualnych
i grupowych wycieczek turystycznych,
·
Występowanie dobrych gleb w południowej i wschodniej części gminy, stwarzających
szansę
na
lokalny
rozwój
rolnictwa
(zwłaszcza
w
oddaleniu
od
tras
komunikacyjnych),
·
Występowanie potencjalnych terenów rekreacyjnych w północnej części gminy,
·
Potencjalne możliwości eksploatacji iłów i wód geotermalnych.
14.2. Uwarunkowania ograniczające rozwój:
·
Zanieczyszczenie wód rzecznych, zwłaszcza Utraty i Bzury oraz degradacja dolin
rzecznych,
·
Tereny zmeliorowane (pokryte drenowaniem i rowami szczegółowymi), wymagające
od wszystkich podmiotów posiadających te grunty dodatkowych czynności
tj. konieczność ewentualnej przebudowy lub wyłączeń tych urządzeń z eksploatacji
z zastosowaniem przepisów wynikających z ustawy Prawo wodne, po uzgadnianiu
wszelkich zmian z WZMiUW,
·
Degradacja krajobrazu poprzez
intensywny i chaotyczny rozwój budownictwa
mieszkaniowego, szczególnie na obrzeżach miasta Sochaczewa,
·
Podzielenie terenu gminy przez liczne trasy komunikacyjne, utrudniające rozwój
rolnictwa i komunikację międzyludzką w jednostkach osadniczych,
·
Zagrożenie powodziowe w dolinie rzeki Bzury,
·
Brak dostatecznego zagospodarowania turystycznego gminy,
51
·
Ciągle zbyt mało rozwinięta obsługa ruchu turystyczno-tranzytowego.
14.3. Identyfikacja problemów
·
Rozproszone budownictwo, wymagające zwiększonych nakładów na rozwój
infrastruktury technicznej i przygotowania terenów pod zabudowę mieszkaniową
jednorodzinną, w tym zabudowę mieszkaniową z dopuszczeniem nieuciążliwej
zabudowy usługowej i produkcyjnej,
·
Zabezpieczenie terenów rolniczych oraz terenów budownictwa mieszkaniowego przed
negatywnym oddziaływaniem ruchu komunikacyjnego (ekrany akustyczne, pasy
zieleni),
·
Potrzeba eliminacji zagrożenia powodziowego w dolinie rzeki Bzury, w sytuacji braku
środków finansowych w budżecie państwa na te cele,
·
Niewykorzystanie walorów kulturowych gminy, jako podstawy rozwoju turystyki
i agroturystyki,
·
Brak kompleksowych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
głównie dla terenów podmiejskich, przy uzyskanych już zgodach na zmianę
przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze.
14.4. UWARUNKOWANIA ROZWOJU w zakresie terenu we wsi
Wójtówka
1. Stan zagospodarowania terenu
Obszar objęty zmianą Studium zajmuje powierzchnie ok. 8ha i dotyczy miejscowości
Wójtówka położonej w środkowo-wschodniej części gminy, przy drodze (dawnej) krajowej
Nr 2. Według ewidencji są to w większości grunty orne o dobrej i średniej klasie bonitacyjnej
III i IV. Łącznie powierzchnia objęta zmianą polityki przestrzennej dotyczy ok. 0,1%
obszaru gminy. Przedmiotowe tereny stanowią w większości grunty użytkowane rolniczo –
pola uprawne, sporadycznie porośnięte drzewami, krzewami o charakterze zieleni śródpolnej.
W sąsiedztwie terenów zabudowanych grunty są częściowo odłogowane. Wzdłuż drogi
krajowej kształtuje się jednostka osadnicza o przeważającej funkcji usługowej. Granice
terenów objętych zmianą „Studium” wskazano na załączniku graficznym.
2. Stan ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony
Obecnie powierzchnia terenów objętych zmianą Studium o walorach agroekologicznych
użytkowana jest rolniczo, natomiast grunty marginalne oraz występujące w sąsiedztwie
terenów zabudowanych często stanowią nieużytki porośnięte roślinnością segetalną.
Występujące zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne mają charakter zieleni nieurządzonej.
Gospodarka przestrzenna prowadzona jest w oparciu o decyzje o warunkach zabudowy.
Wzdłuż istniejącego ponadlokalnego układu komunikacyjnego sukcesywnie rozwija się
52
zabudowa usługowa i produkcyjna. Układ komunikacyjny tworzą drogi: krajowa oraz
dojazdowe o nieutwardzonej nawierzchni i zmiennych parametrach technicznych.
3. Stan środowiska przyrodniczego
Według podziału fizyczno- geograficznego (J. Kondracki) analizowany teren gminy
Sochaczew wchodzi w skład mezoregionu „Równina Łowicko-Błońska”, która przedstawia
płaski poziom denudacyjny porozcinany szeregiem małych cieków, dopływów Bzury.
Warunki rzeźby terenu są korzystne dla budownictwa.. Występują tu też dogodne
warunki dla rozwoju rolnictwa – dobre gleby płowe i czarne ziemie.
Budowę geologiczną stanowią gliny
zwałowe
akumulacji
lodowcowej,
są to grunty mineralne, rodzime, spoiste (gliny, gliny piaszczyste) na ogół półzwarte
i twardoplastyczne o miąższości
ok. 25m,
grunty
nośne. Grubość osadów
czwartorzędowych wynosi ok. 40-50m.
Obszar wsi Wójtówka należy do zlewni rzeki Bzury, dopływu Wisły, odwadniany jest
poprzez drobne cieki i rowy. Na analizowanym terenie nie jest prowadzony monitoring wód
powierzchniowych.
Wody podziemne reprezentuje kilka czwartorzędowych poziomów wodonośnych.
Główny użytkowy poziom wodonośny występuje w utworach czwartorzędowych na
głębokości 15-50m. Są to na ogół wody pod ciśnieniem hydrostatycznym.
Partie równiny denudacyjnej zbudowane z gliny zwałowej charakteryzują się
występowaniem wód gruntowych głębiej niż 3m p.p.t., wody te nie tworzą jednolitego
poziomu i występują pod ciśnieniem hydrostatycznym. Ze względu na występowanie
osadów trudniej przepuszczalnych istnieje możliwość zakłóceń w swobodnym
rozprzestrzeniani się wód gruntowych. Korzystne warunki wodne dla zabudowy posiadają
tereny z wodą gruntową występująca głębiej niż 2,0m p.p.t.
Użytkowy poziom wodonośny znajduje się w utworach czwartorzędowych
i charakteryzuje się wydajnością 12 – 100 m3/h z pojedynczej studni. Gmina Sochaczew
leży w zasięgu zbiornika wód podziemnych: GZWP Nr215A Subniecka Warszawska (część
centralna) - wody w osadach trzeciorzędowych, średnia głębokość ujęć - 160m. Zbiornik ten
jest dobrze izolowany od powierzchni, klasa jakości wód I. Poziomy wodonośne znajdują się
w strefach możliwej ingresji wód morskich lub zanieczyszczonych. Wieś Wójtówkę obejmuje
strefa alimentacyjna ujęcia komunalnego miasta Sochaczewa.
Jakość wód wgłębnych w utworach czwartorzędowych utrzymuje się na
niezmienionym poziomie od 2004r.
W strukturze użytkowania ziemi na przedmiotowym terenie dominują grunty orne.
Na znacznych obszarach od powierzchni występują gliny zwałowe i piaski gliniaste, na
których podłożu rozwinęły się dobre gleby zasobne w składniki mineralne – najlepszych klas
bonitacyjnych (II i III). Są to gleby kompleksu pszennego dobrego i żytniego bardzo
dobrego, gley płowe i czarne ziemie.
Szata roślinna jest uboga, nie występują wysokie walory przyrodnicze
i krajobrazowe, dominuje
krajobraz
antropogeniczny przekształcony. Roślinność
reprezentowana jest głównie przez roślinność pól uprawnych, zieleń towarzyszącą zabudowie
(sady, ogrody) i drogom – synantropijna roślinność ruderalna, zadrzewienia i zakrzewienia.
Nie występują zwierzęta ani rośliny wymagające szczególnej ochrony, a także żadne
prawne formy ochrony przyrody. Odporność gleb na degradację jest duża. Technicznorolnicza degradacja struktury ekologicznej jest średnia. W sąsiedztwie układów drogowych
gleby są przeobrażone morfologicznie w wyniku działalności człowieka.
Ogólnie szata roślinna jest zmodyfikowana głównie przez gospodarkę rolną oraz
poprzez postępującą zabudowę (zbiorowiska roślinności są ubogie z rosnącym udziałem
zbiorowisk segetalnych). W grupie roślinności antropogenicznej odgrywającej dominującą
53
rolę na terenach zainwestowanych, należy odnotować tereny sadów, zieleni śródpolnej
(samosiejki wierzby, brzozy, topoli, grabu, akacji, leszczyny) i przydrożnej (lipy, klony,
jesiony) oraz ogródków przydomowych. Jest to roślinność sztucznie wprowadzona
i pielęgnowana przez człowieka. Na opracowywanym terenie w żadnym ze zbiorowisk
roślinnych i faunistycznych nie znajdują się gatunki, które podlegałyby ochronie prawnej
całkowitej lub częściowej albo znajdowały się na czerwonej liście gatunków zagrożonych
wyginięciem. Obszar objęty opracowaniem pozostaje poza systemem prawnych form
ochrony przyrody. Najbliższe cenne walory przyrodnicze i krajobrazowe skupione są
w OSO ptaków i SOO siedlisk „Puszcza Kampinoska” znajdującej się w odległości 8km.
Walory krajobrazowe reprezentowane są przez drobnopowierzchniową mozaikę pól
uprawnych, śródpolne kępy zadrzewień i zakrzewień, cieki i związaną z nimi zieleń
nadwodną.
Faunę stanowią głównie zwierzęta hodowlane w większości bydło, trzoda
i drób oraz gatunki synantropijne związane z siedzibami ludzkimi.
chlewna
Stan jakości powietrza (rozkład stężeń średniorocznych zanieczyszczeń pyłowych
i gazowych) w gminie Sochaczew przedstawia się następująco (2010r.):
SO2
8 mg/m3
pył zawieszony
18,0 mg/m3
NO2
19 mg/m3
benzen
2,5mg/m3
tlenek węgla
500mg/m3
ołów
0,05mg/m3
Obszar posiada dobre warunki higieny atmosfery, wykonana w 2010r. roczna ocena
stanu jakości powietrza w strefie mazowieckiej ze względu na zdrowie ludzi i ochronę roślin
nie wykazała przekroczeń wartości dopuszczalnych w rejonie Sochaczewa.
W
obszarze przekroczeń poziomów dopuszczalnych PM10 znalazły się tereny na granicy
z
Puszczą Kampinoską. Na pogorszenie warunków aerosanitarnych wpływają; niska emisja
energetyczna oraz niezorganizowane źródło hałasu i zanieczyszczenie powietrza emisją spalin
samochodowych szczególnie wzdłuż drogi krajowej Nr 2, gdzie występują przewyższenia
wartości średnich rocznych stężeń NO2 nad wartościami tła. Sąsiedztwo miasta
Sochaczewa też wpływa na warunki higieny atmosfery, napływ zanieczyszczeń jest
przyczyną podwyższonych stężeń SO2 (>50%NDS) w okresie grzewczym. Proces
urbanizacji wśród wielu ujemnych zjawisk niesie za sobą również wzrost poziomu emisji
hałasu do środowiska. Najbardziej dokuczliwym źródłem hałasu jest transport i komunikacja
drogowa stanowiąca około 80 % hałasów. Na warunki akustyczne przedmiotowego terenu
wpływa niezorganizowane źródło hałasu: droga krajowa Nr 2 charakteryzująca się potokiem
ruchu o natężeniu 18685 pojazdów na dobę (2005r.), w tym ok. 29% stanowiły samochody
ciężarowe. W stosunku do roku 2000 nastąpił wzrost ruchu o 50%. Wykonane
w
ramach monitoringu, badania poziomu hałasu komunikacyjnego dziennego wykazały
przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu wokół punktów pomiarowych przy drodze
krajowej, poziom hałasu osiągał ok. 75 db.
Według regionalizacji klimatycznej gmina Sochaczew leży w rejonie
klimatycznym „mazowiecko-podlaskim”, w strefie klimatu umiarkowanego. Występują
przeciętne warunki klimatu lokalnego: przeciętne warunki solarne właściwe terenom
płaskim, dobre warunki termiczne i wilgotnościowe, słabsze przewietrzanie. Temperatura
średnia roczna wynosi 7.9° C, opady atmosferyczne średnie roczne wynoszą ok. 500
mm, średnia roczna wilgotność względna ok. 79%. Dominują wiatry północno zachodnie
i południowo – wschodnie. Przeważającą częstotliwość wiatrów
54
stanowią wiatry
z kierunku zachodniego. Latem wzrasta udział wiatrów północnozachodnich, zimą południowo- zachodnich. Średnia roczna prędkość wiatru wynosi 3,4m/s.
Wysoczyznę cechują korzystne warunki termiczne i wilgotnościowe. Są to tereny dobrze
przewietrzane, o głębokim zaleganiu wód przypowierzchniowych charakteryzujące się
wyrównanymi warunkami termicznymi, równomiernym nasłonecznieniem, małą wilgotnością
i korzystną wymianą powietrza.
4. Stan dziedzictwa kulturowego
Na analizowanym obszarze nie występują walory kulturowe, ani obiekty zabytkowe
podlegające ochronie konserwatorskiej na podstawie przepisów ustawy z dnia 23.07.2003r. o
zabytkach i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 62 z późn. zm.).
5. Warunki i jakość życia mieszkańców
Na terenie gminy zamieszkuje ok. 9493 osób (2010r.), głównie w zabudowie
zagrodowej
w gospodarstwach rolnych i mieszkaniowej jednorodzinnej.
Gminę
charakteryzuje korzystna struktura demograficzna: dodatni przyrost naturalny, dodatnie saldo
migracji i wzrost udziału ludności w wieku produkcyjnym oraz spadek liczby ludności w
wieku poprodukcyjnym (proces starzenia społeczeństwa nie występuje). W 2009r. wskaźnik
obciążenia demograficznego uległ nieznacznemu zmniejszeniu.
W 2010r. w gminie Sochaczew działalność gospodarczą prowadziło 871 podmiotów
gospodarki narodowej i jest to ok. 22% wzrost w stosunku do 2005r. Udział bezrobotnych
zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym w 2009r. wynosił ogółem 6,1%.
Stopa bezrobocia rejestrowanego w powiecie sochaczewskim w 2009r. wynosiła 10,4%.
Dochody budżetu gminy ogółem na 1 mieszkańca w 2009r. wzrosły o ponad 51 % w stosunku
do 2005r. Wzrost o ok. 40% zanotowano w przypadku wydatków gminy ogółem na
1 mieszkańca. Poziom rozwoju społeczno-gospodarczego gminy, a co za tym idzie jakość
życia mieszkańców jest dobra. Udział dochodów własnych w budżecie gminy Sochaczew
w dochodach ogółem w 2010r. stanowi ponad 36 %, z kolei udział wydatków majątkowych
inwestycyjnych w wydatkach ogółem w 2010r. stanowi ponad 71%.Dochody gminy i wydatki
z budżetu na 1 mieszkańca przekraczają wartość średnią krajową.
Budynki mieszkalne jednorodzinne reprezentują dobry stan techniczny, obniżone standardy
dotyczą zabudowy zagrodowej. Zasoby mieszkaniowe odniesione do powierzchni użytkowej
przypadającej na 1 osobę kształtują się w wysokości 26,4m2 - wzrost o 7% w porównaniu
do 2005r. W 2009r. udział korzystających z instalacji wodociągowej do ogółu ludności
stanowił 82%.
W sąsiedztwie analizowanych terenów sukcesywnie rozwija się ekstensywna
zabudowa mieszkaniowa i usługowa zgodnie z ustaleniami obowiązującego miejscowego
planu. Potrzeby społeczno-gospodarcze oraz dostęp do usług publicznych zabezpiecza
miasto Sochaczew.
6. Zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia
Zagrożeniem bezpieczeństwa i ludności i mienia na terenach objętych zmianą polityki
przestrzennej mogą być nadzwyczajne zagrożenia środowiska w wyniku przewozu
materiałów niebezpiecznych drogą krajową Nr 2.
7. Potrzeby i możliwości rozwoju gminy
Sąsiedztwo
miasta, ponadlokalnego układu komunikacyjnego, zachowane
standardy środowiska sprzyjają rozwojowi funkcji usługowych na przedmiotowym
terenie.
55
Według obowiązującego „Studium” za cele strategiczne rozwoju gminy uznaje się:
- rozwój gospodarczy gminy w oparciu o działalność usługowo – produkcyjno –
magazynową, obsługę ruchu komunikacyjnego i rozwój usług, odbywające się
z zachowaniem ładu przestrzennego, poszanowaniem norm i zasad ochrony
środowiska a także bezpieczeństwem mieszkańców.
W zakresie społeczno-gospodarczym cele operacyjne określają m.in. działania:
· aktywizacja rozwoju gospodarczego gminy – poprzez przygotowanie ofert
odpowiednio uzbrojonych w infrastrukturę techniczną terenów pod rozwój
rzemiosła, składów i usług;
· wielofunkcyjny rozwój niektórych wsi,
· rozwój funkcji mieszkaniowo-usługowej we wsiach położonych przy granicach
miasta Sochaczewa, jako budownictwa podmiejskiego,
· rozwój funkcji produkcyjno – magazynowo – usługowych przy szlakach
komunikacyjnych.
Planowane przeznaczenie terenów wynika ze zmian w strukturze funkcjonalnoprzestrzennej gminy i wpisuje się w zakładaną aktywizację gospodarczą gminy m.in. poprzez
rozwój funkcji produkcyjno – magazynowo – usługowych przy szlakach komunikacyjnych.
Sąsiedztwo m. Sochaczewa spowodowało dość intensywne przekształcenia terenu gminy
tworząc nie zawsze uporządkowane przestrzennie obszary urbanizacji.
8. Stan prawny gruntów
Działki objęte opracowaniem są własnością prywatną, osób fizycznych. Analizowany
obszar stanowi obecnie w większości rolniczą przestrzeń produkcyjną z sukcesywnie
rozwijającym się osadnictwem w sąsiedztwie układu komunikacyjnego.
9. Tereny i obiekty chronione na podstawie przepisów odrębnych
Na terenie objętym opracowaniem obiekty i obszary chronione reprezentowane są przez:
- tereny gruntów ornych klasyfikowane w III klasie bonitacyjnej podlegające w areałach
powyżej 0,5ha ochronie przed zmianą użytkowania na cele nierolnicze.
10. Obszary naturalnych zagrożeń geologicznych
Na przedmiotowym terenie nie występują naturalne zagrożenia geologiczne. Możliwość
wystąpienia złożonych lub skomplikowanych warunków gruntowych związana jest
ze spadkami terenu rzędu powyżej 5%.
11. Złoża kopalin i zasoby wód podziemnych
Na analizowanych terenach nie występują złoża kopalin.
Gmina Sochaczew leży w zasięgu zbiornika wód podziemnych: GZWP Nr215A
Subniecka Warszawska - wody w osadach trzeciorzędowych, średnia głębokość ujęć - 160m.
Zbiornik ten jest dobrze izolowany od powierzchni.
12. Tereny górnicze wyznaczone na podstawie przepisów odrębnych
Na terenie objętym zmianą studium nie dokonano ustalenia granic obszarów i terenów
górniczych.
13. Stan systemów komunikacji i infrastruktury technicznej
Obsługę komunikacyjną bezpośrednią i pośrednią zapewnia droga krajowa Nr 2
i drogi dojazdowe, które są naturalnie wytyczonymi szlakami, nie posiadają utwardzonej
nawierzchni.
56
Obszar objęty zmianą Studium posiada dostęp do następujących systemów infrastruktury
technicznej: sieć wodociągowa, sieć elektroenergetyczna SN 15kV i nn,
sieć
telekomunikacyjna, sieć gazociągowa. Linie elektroenergetyczne i telefoniczne występują też
na terenie działek, nie tylko wzdłuż układu drogowego.
Tereny są częściowo zmeliorowane siecią drenarską, która reguluje stosunki wodne dla
intensywnej produkcji rolnej. Od strony południowo-zachodniej przedmiotowy teren graniczy
z urządzeniem melioracji wodnych szczegółowych – rowem U-1.
14. Zadania służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych
Do zadań służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych w sąsiedztwie
przedmiotowych terenów zaliczają się następujące inwestycje:
- przebudowa drogi krajowej do prawidłowych parametrów technicznych,,
- linie elektroenergetyczne średniego napięcia.
15. FUNKCJE GMINY SOCHACZEW
Na podstawie uwarunkowań fizjograficznych, demograficznych i gospodarczych
w gminie Sochaczew zostały określone trzy obszary, zróżnicowane pod względem funkcji
oraz charakteru:
-
dla części środkowej, wokół miasta Sochaczew:
funkcja podstawowa – mieszkaniowa
funkcja uzupełniająca – nieuciążliwe usługi
funkcja dopełniająca dla terenów położonych wzdłuż drogi krajowej nr 2 – obsługa trasy
-
dla części północnej:
funkcja podstawowa – mieszkaniowa
funkcja uzupełniająca – rekreacja, turystyka i agroturystyka
-
dla części południowej:
funkcja podstawowa – rolnictwo
funkcja uzupełniająca – działalność gospodarcza, głównie przetwórstwo rolno-spożywcze
oraz agroturystyka
Ogólne kierunki zmian w strukturze przestrzennej wyróżniają:
-
tereny nie podlegające urbanizacji,
-
tereny chronione przed nadmierną urbanizacją, dla których zachowano przeważający
udział powierzchni biologicznie czynnej działki,
-
tereny podlegające urbanizacji.
57
16. CELE ROZWOJU GMINY SOCHACZEW
Władze gminy Sochaczew za główny cel rozwoju gminy uznają rozwój gospodarczy
polegający na działalności gospodarczej mieszkańców w zakresie rzemiosła, usług
i produkcji, dlatego jest on dość ściśle uzależniony od ogólnej koniunktury w gospodarce
kraju. Tym nie mniej, ważne są wszelkie inicjatywy samorządu oraz mieszkańców
zmierzające do rozwoju tzw. małej i średniej przedsiębiorczości. Konieczne jest zatem
zabezpieczenie w planach zagospodarowania przestrzennego oferty terenowej na te cele.
Gmina posiada niewielkie walory przyrodniczo-krajobrazowe, więc w tym aspekcie
nie ma przeszkód dla intensyfikacji jej rozwoju gospodarczego. Gmina posiada miejscami
kompleksy dobrych gleb, jednak przestrzenie rolnicze w wielu przypadkach poprzecinane
są korytarzami infrastruktury i terenami, które w planach zagospodarowania przestrzennego
były masowo odrolniane na życzenie właścicieli gruntów. Obecnie ustawa o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym, w tym tzw. zasada dobrego sąsiedztwa powinna wymusić
koncentrację zabudowy.
Tereny rolnicze oraz tereny zabudowy mieszkaniowej wymagają zabezpieczenia przed
negatywnym oddziaływaniem ruchu samochodowego przy trasach komunikacyjnych.
Istniejącą już zabudowę mieszkaniową powinny chronić ekrany akustyczne; w planowaniu
zagospodarowania terenów należy przewidywać rezerwy terenowe od ciągów komunikacji
i realizować nasadzenia w wyznaczanych pasach zieleni.
Południowa część gminy o kompleksach najlepszych gleb winna być chroniona przed
intensywną zabudową i powinna pozostać strefą rolnictwa i przetwórstwa produktów rolnych.
Północna i północno-wschodnia część gminy, wykazująca związki z Kampinoskim
Parkiem Narodowym i jego otuliną, wyróżnia się jako strefa o wyższych wartościach
ekologicznych terenu. Ten teren należałoby objąć ochroną jako obszar chronionego
krajobrazu, co jest w gestii Rady Gminy Sochaczew, a następnie chronić przed intensywną
zabudową i lokalizowaniem tu przedsięwzięć uciążliwych dla środowiska.
Należy stworzyć preferencje przestrzenne dla rozwoju funkcji obsługi ruchu
turystycznego związanego z obiektem o unikalnej wartości kulturowej w Żelazowej Woli
oraz obszarem o szczególnych walorach przyrodniczych – Kampinoskim Parkiem
Narodowym.
Celem „Studium ...” jest określenie polityki przestrzennej gminy, w tym m.in.
wskazanie obszarów gminy odpowiednich do pełnienia określonych funkcji.
58
Jako cel strategiczny przyjęto:
Rozwój gospodarczy gminy w oparciu o działalność usługowo –
produkcyjno – magazynową, obsługę ruchu komunikacyjnego i rozwój usług,
odbywające się z zachowaniem ładu przestrzennego, poszanowaniem norm
i zasad ochrony środowiska a także bezpieczeństwem mieszkańców.
16.1. Cele operacyjne
·
aktywizacja rozwoju gospodarczego gminy – poprzez przygotowanie ofert
odpowiednio uzbrojonych w infrastrukturę techniczną terenów pod rozwój rzemiosła,
składów i usług;
(promocja i reklama gminy, jej ofert i możliwości)
·
wielofunkcyjny rozwój niektórych wsi,
·
rozwój funkcji mieszkaniowo-usługowej we wsiach położonych przy granicach
miasta, jako budownictwa podmiejskiego,
·
rozwój funkcji produkcyjno – magazynowo – usługowych przy szlakach
komunikacyjnych,
·
aktywizacja funkcji rolniczej, zwłaszcza w południowej części gminy wraz
z rozwojem przetwórstwa rolnego,
·
porządkowanie struktury przestrzennej gminy poprzez przypisanie określonych
funkcji poszczególnym obszarom i koncentrację zabudowy,
·
poprawa warunków życia w jednostkach osadniczych poprzez wyposażanie
ich w kompletną infrastrukturę techniczną w tym wodociągów dla celów ochrony
przeciwpożarowej,
·
estetyzacja jednostek osadniczych,
·
adaptacja wszystkich istniejących obiektów i urządzeń specjalnych, służących
obronności kraju,
·
zabezpieczenie przeciwpowodziowe doliny rzeki Bzury,
·
podjęcie działań w celu utworzenia obszaru chronionego krajobrazu i użytku
ekologicznego na mocy uchwały Rady Gminy Sochaczew,
·
promocja
walorów
przyrodniczo-krajobrazowych
projektowanego
chronionego krajobrazu, w sąsiedztwie:
- dworu i parku w Żelazowej Woli - obiektu kultury narodowej,
59
obszaru
- Kampinoskiego Parku Narodowego.
·
aktywizacja funkcji
turystycznej gminy związanej z obecnością obiektów
zabytkowych na jej terenie, w Sochaczewie i w sąsiednich gminach,
·
zachowanie i wzmacnianie wewnętrznych (w obrębie gminy) i zewnętrznych
powiązań ekologicznych poprzez ekstensywne użytkowanie i niezabudowywanie
dolin rzecznych, stanowiących korytarze ekologiczne.
17. FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNA STRUKTURA GMINY
Dla umożliwienia przestrzennej realizacji w/w działań przyjmuje się następujący
układ struktury funkcjonalno – przestrzennej gminy:
a)
Ośrodkiem o wiodącej funkcji administracyjno – usługowej dla gminy Sochaczew
pozostaje miasto Sochaczew, usytuowane w centralnej części jej obszaru,
b) Na ośrodek wspomagający miasto w zakresie funkcji mieszkaniowych i usługowych
kreuje się wieś: Wójtówka, Kuznocin, Kąty, Janówek Duranowski i Czerwonka Parcel,
c)
W pozostałych miejscowościach wyznacza się ciągi zabudowy mieszkaniowej,
przyulicznej w pasach o głębokości od 80 do 200m wg oznaczeń na planszy (części
graficznej studium „Kierunki zagospodarowania przestrzennego”). Pasy o tej szerokości
pozwolą na wykształcenie drugiej pierzei zabudowy tylnej i wyeliminowanie
bezpośrednich wyjazdów z posesji na drogi zbiorcze i główne. Należy przyjąć minimalną
powierzchnię działki budowlanej pod zabudowę mieszkaniową i mieszkaniowousługową: w zabudowie podmiejskiej - 1000m2, w pozostałych wsiach - 1500m2,
d) Ośrodkami wspomagającymi miasto w zakresie obsługi turystyki będą wsie: Żelazowa
Wola, Żuków, Gawłów i Mokas,
e)
Funkcje produkcyjne, magazynowe i uciążliwe usługi winny być lokalizowane głównie
w miejscowościach o dobrej dostępności komunikacyjnej i preferowane do tych funkcji
są wsie: Żdżarów, Feliksów, Kuznocin, Dachowa, Kożuszki Parcel, Chrzczany i
Ignacówka.
f)
Jako obszary intensywnej produkcji rolnej i zabudowy zagrodowej wyznacza się przede
wszystkim wsie położone w południowo-wschodniej części gminy m.in. Wyczółki,
Sielice i Bielice. Wsie te położone peryferyjnie do głównych osi komunikacyjnych gminy
winny pełnić funkcje wsi rolniczych z agroturystyką.
60
g) Wsie położone w pobliżu miasta takie jak: Altanka, Rozlazłów, Kuznocin, Janówek
Duranowski, Czerwonka Parcel, Orły Cesin i Żuków są głównymi miejscowościami
o funkcjach mieszkaniowych.
h) We wsiach rolniczych przewiduje się również zabudowę mieszkaniową jednorodzinną,
usługową i produkcyjno-magazynową, szczególnie związaną z obsługą rolnictwa.
Główną osią komunikacyjną gminy jest droga krajowa nr 2 relacji Warszawa –
Poznań, drugorzędną - droga krajowa nr 50 relacji Płońsk – Mińsk Mazowiecki, z którymi
łączą się drogi wojewódzkie i powiatowe.
Dla istniejącej skupionej zabudowy, w miejscowościach położonych przy drogach
krajowych i drodze wojewódzkiej należy przewidywać odbarczające ulice dojazdowe,
równoległe do tych dróg, w celu wyeliminowania bezpośrednich wyjazdów z posesji na drogi.
Powiązania komunikacyjne oraz zasady obsługi inżynieryjnej wyżej wymienionych
stref, obszarów i ośrodków określone są w dalszych częściach studium.
18. USTALENIA W ZAKRESIE KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY
18.1. Podział terenu na strefy
Na terenie gminy Sochaczew wyodrębniono następujące strefy o zróżnicowanym
reżimie ochronnym i metodach kształtowania układów osadniczych:
·
Strefa kształtowania
zabudowy
obejmująca tereny istniejącego i przyszłego
zagospodarowania, zwłaszcza podmiejskiej zabudowy mieszkaniowej,
·
Strefa kształtowania przestrzeni rolniczej
·
Strefa ochrony wartości krajobrazowych
obejmująca:
- zespoły parkowo-dworskie zlokalizowane na terenie gminy,
- tereny w dolinach rzek: Bzury, Utraty, Pisi-Gągoliny,
- drobne kompleksy leśne (lasy państwowe i niepaństwowe),
- północno-wschodni obszar gminy - projektowany obszar chronionego krajobrazu.
18.2. Kierunki zagospodarowania w strefach
Strefa kształtowania przestrzeni rolniczej
61
Obejmuje rejony gminy o dominacji dobrych gleb, na których należy
hamować
tendencje do rozpraszania się osadnictwa, w celu:
- kształtowania ładu przestrzennego, poprzez wprowadzenie zabudowy wyłącznie w ciągach
istniejących dróg,
- oszczędzania rolniczej przestrzeni produkcyjnej, będącej bez prawa zabudowy,
- zmniejszenia kosztów wyposażenia jednostek osadniczych w infrastrukturę techniczną.
Dobre gleby występujące w większych kompleksach wymagają ochrony. Dlatego
na terenach rolniczej przestrzeni produkcyjnej należy ograniczyć rozwój sieci osadniczej
do istniejących siedlisk i ich bezpośredniego sąsiedztwa.
Na terenach wiejskich pożądany jest rozwój nierolniczej aktywności gospodarczej,
która daje źródła dochodu nie związane bezpośrednio z produkcją rolną, w tym zwłaszcza
rozwój agroturystyki w gospodarstwach rolnych.
Zgodnie z ustawą z dnia 3 lutego 1995r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych,
wprowadzenie zabudowy na terenie rolnicze wymaga uzyskania zgody wojewody w sytuacji,
gdy:
- powierzchnia gruntów rolnych klasy IV przekracza 1 ha,
- powierzchnia gruntów rolnych klasy V i VI wytworzonych z gleb pochodzenia
organicznego i torfowisk przekracza 1 ha,
a także zgody ministra w sytuacji, gdy:
- powierzchnia gruntów rolnych klas I-III przekracza 0,5 ha.
Strefa ochrony wartości krajobrazowych
W zagospodarowaniu tej strefy należy zachować dużą różnorodność biologiczną
i walory krajobrazowe terenu; pozostawić grunty w dotychczasowym użytkowaniu i nie
wykraczać z budownictwem poza istniejące już siedliska. Pozwoli to zachować wewnętrzne
(w obrębie gminy) i zewnętrzne powiązania ekologiczne.
Pożądane jest wprowadzanie zalesień, szczególnie w północnej części gminy, gdzie
występują gleby o niskich klasach bonitacyjnych a w niektórych przypadkach pozostawienie
gruntów do naturalnej sukcesji poprzez zaprzestanie ich użytkowania.
W celu ochrony systemu ekologicznego terenów otwartych, w części graficznej
„Studium ...” wyeksponowano tereny lasów, użytków zielonych i mokradeł, związanych
zwłaszcza z dolinami cieków. Spełniają one ważną funkcję układów wentylacyjnych
i odwadniających.
62
Postuluje się ponadto utrzymanie mozaikowatego charakteru krajobrazu pól i użytków
zielonych a
także
wprowadzanie
nowych
zadrzewień
śródpolnych,
przydrożnych
i nadwodnych.
Proponuje się na tych terenach rozwój tras ścieżek rowerowych, wyznaczanych
wzdłuż dróg gminnych a także ciągów pieszych spacerowych.
Proponuje się również wyznaczenie szlaku kajakowego po rzece Bzurze
w porozumieniu z władzami m. Sochaczewa.
Dla terenu objętego ochroną jako obszar chronionego krajobrazu, będzie obowiązywał
zakaz
lokalizowania
inwestycji
mogących
znacząco
oddziaływać
na
środowisko
tj. przedsięwzięć określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 24 września 2002r.
w sprawie
określenia
rodzajów
przedsięwzięć
mogących
znacząco
oddziaływać
na środowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięć
do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz.U Nr 179, poz. 1490 z późn.
zm.).
Doliny rzeczne: Bzury, Utraty i Pisi-Gągoliny mają dla gminy znaczenie ekologiczne
i estetyczne (krajobrazowe); jednocześnie są one zagrożone powodzią. Dlatego ważna jest
polityka inwestycyjna, polegająca na wykluczeniu tych terenów z zainwestowania.
Należy podjąć działania w celu utworzenia (zatwierdzenia pod względem prawnym)
obszaru chronionego krajobrazu, w granicach przedstawionych w części graficznej
„Studium”. Zgodnie z art. 23 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku obszar chronionego
krajobrazu obejmuje tereny chronione ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb
związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełni funkcję korytarzy ekologicznych. Należy
stwierdzić, że proponowany teren odpowiada tej definicji i wyróżnia się pod względem
atrakcyjności przyrodniczej. Stanowi poza tym zewnętrzną strefę otuliny Kampinoskiego
Parku Narodowego, rozciągając się po Żelazową Wolę.
Wyznaczenie obszaru chronionego krajobrazu następuje w drodze rozporządzenia
wojewody, przy czym projekt rozporządzenia w sprawie wyznaczenia lub powiększenia
obszaru chronionego krajobrazu wymaga uzgodnienia z właściwą miejscowo radą gminy.
Jeżeli wojewoda nie wyznaczył obszaru chronionego krajobrazu, obszar ten może być
wyznaczony przez radę gminy, w drodze uchwały. Także likwidacja lub zmiana granic
obszaru chronionego krajobrazu następuje w drodze uchwały rady gminy (art. 23 ust 4 ww.
ustawy).
Obszary chronionego krajobrazu powinny łączyć się ze sobą oraz innymi obszarami
chronionymi, tworząc spójny system sieci ekologicznej. Dlatego przed zatwierdzeniem pod
63
względem prawnym projektowany przebieg granic obszaru chronionego krajobrazu należy
uzgodnić z granicami obszarów chronionych w sąsiednich gminach.
Należy zbadać wartość przyrodniczą oraz
własność drzew o
charakterze
pomnikowym:
- w Kożuszkach – aleję prowadzącą od szosy do parku, składającą się z 40 lip, jesionów
i kasztanowców, a także w parku – jesion o obwodzie wynoszącym (na wysokości 1,3m.) –
320cm,
- w Jeżówce, w parku – topolę białą o obwodzie wynoszącym (na wysokości 1,3m.) –
395cm oraz lipę drobnolistną o obwodzie wynoszącym (na wysokości 1,3m.) – 350cm.
Należy zbadać wartość przyrodniczą i ekologiczną, a także stosunki własnościowe
terenu bagiennego w rejonie miejscowości Mokas, pod kątem utworzenia na tym terenie
użytku ekologicznego, zgodnie z definicją zawartą w art. 42 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r.
o ochronie przyrody.
Ustanowienie pomników przyrody i użytku ekologicznego następuje w drodze
rozporządzenia wojewody albo uchwały rady gminy, jeżeli wojewoda nie ustanowił tych form
ochrony przyrody.
Strefa kształtowania zabudowy
Dla terenów w tej strefie pożądane jest opracowanie miejscowych
zagospodarowania
przestrzennego,
których
ustalenia
zapewnią
ład
planów
przestrzenny
na nowopowstających osiedlach.
Zabronione jest wprowadzanie zabudowy w ciągi ekologiczne dolin rzek
oraz mniejszych cieków. Tereny użytków zielonych związane z dolinami spełniają ważną
funkcję układów wentylacyjnych
i odwadniających,
a także ciągów (korytarzy)
ekologicznych.
Lokalizacja w centrum gminy miasta Sochaczew, które pełni rolę ośrodka
administracyjno-usługowego, nie stwarza konieczności wykreowania głównej wsi w gminie
o takich funkcjach. Jako ośrodki o charakterze zabudowy podmiejskiej z możliwością
prowadzenia działalności gospodarczej wykształciły się głównie wsie: Kuznocin, Dachowa,
Czerwonka Parcel i Kożuszki Parcel.
Jako
osiedla
zabudowy
mieszkaniowej
typu
willowego,
bez
nadmiernego
wprowadzania usług, kreują się wsie takie jak: Altanka, Żuków, Gawłów i Mokas.
W gminie Sochaczew tereny otwarte, dotąd użytkowane na cele rolnicze zostały
znacznie przeobrażone. Dlatego należy stwierdzić, że wyznaczone nowe tereny zabudowy nie
naruszają ustaleń – Konwencji o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich
64
siedlisk sporządzonej w Brnie dnia 19 września 1979 r. (Dz.U. Nr 58 z 1996r., poz. 263),
a także Rozporządzeń Ministra Środowiska o ochronie gatunkowej zwierząt i roślin (Dz.U.
Nr 130 z 2001r., poz. 1456 oraz Dz.U. Nr 106 z 2001r., poz.1167).
Ustalenia „Studium ...” nie naruszają również przepisów wynikających z art. 47a, 47b,
47d ustawy z dnia 16 października 1991r. o ochronie przyrody (tekst jednolity: Dz.U. Nr 99
z 2001r., poz.1079 z późn. zm.), dotyczących ochrony walorów krajobrazowych, terenów
zieleni, drzew i krzewów, a także art.72 i 73 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony
środowiska (Dz.U. Nr 62 z 2001 r., poz. 627 z późn. zm.).
18.3. Kierunki zagospodarowania w zakresie terenu we wsi Wójtówka
KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
1. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy
Według obowiązującego „Studium” obszar objęty zmianą dokumentu został
określony w ramach kształtowania układów osadniczych jako obszary przekształceń
i intensyfikacji istniejących układów osadniczych wg dominującej funkcji
mieszkaniowej i w niewielkim zakresie produkcyjno-składowo-magazynowej.
Mając na względzie rozwój społeczno – gospodarczy gminy, podmiejskie położenie wsi,
presję urbanizacyjną, a także określony w obowiązującym „:Studium” rozwój funkcji
produkcyjno – magazynowo – usługowych przy szlakach komunikacyjnych,
na analizowanym terenie ustala się następujące kierunki rozwoju przestrzennego:
-
obszary przekształceń i intensyfikacji istniejących układów osadniczych wg dominującej
funkcji usługowej z dopuszczeniem lokalizacji wielkopowierzchniowych obiektów
handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2.
2. Kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów
Obszar objęty zmianą Studium stanowić będzie strefę kształtowania układu osadniczego
związanego z urbanizującą się przestrzenią wsi, a także miasta Sochaczewa. Celem jest
uczytelnienie przestrzennych granic inwestowania, wskazanie zasad mieszania funkcji dla
sprawniejszego funkcjonowania struktury, zasady jej podziału na tereny wielofunkcyjne,
niekolizyjne oraz warunki użytkowania tych obszarów.
Przekształcenia w tej strefie mają cechy intensyfikacji procesów inwestycyjnych,
urbanizacyjnych związanych głównie z podmiejskim charakterem wsi oraz rolą gminy
Sochaczew jako ośrodka koncentracji funkcji usługowych i mieszkaniowych..
2.1. Standardy zabudowy w strefach funkcjonalnych
Proponuje
się
następujące
wskaźniki
zagospodarowania
terenu:
■ tereny zabudowy usługowej z dopuszczeniem lokalizacji wielkopowierzchniowych
obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2 ; wskaźnik intensywności
65
zabudowy brutto 0,3-0.8, max. % zabudowy – 80%, minimalny wskaźnik powierzchni
biologicznie czynnej 20%, max. wysokość budynków – 15m z dopuszczeniem dominant,
minimalna powierzchnia działki 3000m2
w ramach funkcji usługowej dopuszcza się zabudowę mieszkaniową jednorodzinną;
wskaźnik intensywności zabudowy brutto 0,2-0.4, max. % zabudowy działki – 70%,
minimalny wskaźnik powierzchni biologicznie czynnej 30%, max. wysokość budynków – do
10m, minimalna powierzchnia działki 1000m2.
3. Obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów
Na terenie objętym zmianą „Studium” nie występują obszary objęte prawną formą
ochrony przyrody.
Na granicach obszaru objętego zmianą studium w ramach ochrony środowiska ustala się
następujące zasady:
1) zakaz budowy zakładów stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi,
2) zaopatrzenie w ciepło z wykorzystaniem proekologicznych czynników grzewczych,
3) zachowanie i realizację zieleni wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych i granic
działek szczególnie na terenach zabudowy usługowej,
4) maksymalne wykorzystanie istniejącej zieleni w zagospodarowaniu, ochrona
i utrzymanie istniejących układów zieleni wysokiej, w tym zadrzewień przydrożnych,
śródpolnych, w przypadku usunięcia wprowadzenie nasadzeń kompensujących
gatunków rodzimych,
5) uporządkowana gospodarka ściekowa i odpadami stałymi – zakaz odprowadzania
ścieków do gruntu,
6) zachowanie minimalnej wielkości powierzchni biologicznie czynnej określonej dla
poszczególnych funkcji,
7) zachowanie oczek wodnych i rowów melioracyjnych oraz pozostawienie pasa
wolnego od zabudowy i ogrodzeń o szerokości min. 3 m od skarpy rowów i
zbiorników, zakaz zasypywania oraz prowadzenia prac mogących powodować zmiany
stosunków wodnych,
8) zachowanie dopuszczalnego poziomu hałasu w środowisku stosownie do klasyfikacji
akustycznej terenów ustalonej w odniesieniu do przeznaczenia terenu,
9) eksploatacja instalacji nie może powodować przekroczenia standardów jakości
powietrza poza terenem, do którego prowadzący instalację posiada tytuł prawny.
4. Obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego
Nie ustala się ze względu na brak walorów kulturowych.
5. Kierunki rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej
Obsługę komunikacyjną przekształcanego terenu zapewnią istniejące i projektowane drogi:
- krajowa Nr 2 - obsługa poprzez skrzyżowania, dopuszcza się odstępstwa
zgodnie z przepisami odrębnymi,
- dojazdowe – bezpośrednia obsługa terenów przyległych,
- wewnętrzne.
W zakresie rozwoju systemów komunikacji określa się:
- utrzymanie i przebudowę drogi krajowej nr 2,
66
- rozbudowę, modernizację i budowę układu komunikacyjnego: dróg dojazdowych,
wewnętrznych dla obsługi terenów potencjalnego rozwoju osadnictwa,
- rozbudowę i budowę urządzeń obsługi ruchu w celu pełnego obsłużenia terenów
istniejącego i potencjalnego rozwoju osadnictwa; zapewnienie dostępności
komunikacyjnej.
W zakresie rozwoju systemów infrastruktury technicznej określa się:
- zachowanie obiektów, urządzeń oraz przebiegu istniejących sieci
infrastruktury
technicznej:
wodociągowych,
elektroenergetycznych,
gazociągowych,
- rozbudowę istniejących systemów poprzez budowę sieci rozbiorczych w celu
zaopatrzenia w media terenów rozwojowych,
- rozwiązanie gospodarki ściekowej w oparciu o zbiorczy system kanalizacji
sanitarnej z odprowadzeniem ścieków w ramach aglomeracji Sochaczew,
dopuszcza się gromadzenie ścieków w szczelnych zbiornikach i wywóz
na oczyszczalnię oraz lokalne systemy utylizacji ścieków,
- gospodarkę cieplną w oparciu o lokalne źródła ciepła z zastosowaniem
proekologicznych nośników energii,
- rozwój systemów telekomunikacyjnych i teleinformatycznych przewodowych
i bezprzewodowych stosownie do wzrostu zapotrzebowania na w/w usługi
i zgodnie z przepisami odrębnymi.
- rozwiązanie gospodarki odpadami – włączenie do gminnego systemu
gospodarki odpadami; na terenach usługowych zgodnie z przepisami
odrębnymi.
Zmiana przeznaczenia gruntów zmeliorowanych wymaga przebudowy istniejących
urządzeń melioracyjnych z bezwzględnym zachowaniem
tej części systemu, która
przeprowadza wody melioracyjne z terenów sąsiadujących.
6. Rozmieszczenie inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym
Na przedmiotowym terenie inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym
są reprezentowane przez:
- układ komunikacyjny ( drogi gminne, lokalne, dojazdowe), który wymaga
budowy i rozbudowy,.
- systemy uzbrojenia technicznego: rozbudowa sieci wodociągowej, budowa
kanalizacji sanitarnej, sieci gazociągowej.
Zgodnie z obowiązującym planem zagospodarowania przestrzennego województwa
mazowieckiego i programami zadań rządowych i samorządowych, inwestycję o znaczeniu
ponadlokalnym sąsiadującą z analizowanymi terenami stanowi: droga krajowa nr 2
7. Obszary, dla których
obowiązkowe jest sporządzenie miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych
Ustalenie przeznaczenia terenów oraz określenie sposobów ich zagospodarowania
i
zabudowy wymaga sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Zgodnie z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych - zmiana przeznaczenia terenów
gruntów rolnych w III klasie bonitacyjnej, na cele nierolnicze wymaga uzyskania zgody
odpowiednich organów w ramach procedury sporządzania planu.
8. Kierunki i zasady kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej
Zgodnie z polityką przestrzenną zawartą w niniejszej zmianie „Studium”
na analizowanych terenach nie będzie występowała rolnicza i leśna przestrzeń produkcyjna.
67
9. Obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi i osuwania się mas ziemnych
Tereny objęte zmianą polityki przestrzennej nie są narażone na niebezpieczeństwo
powodzi i osuwania się mas ziemnych.
10. Obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu filar ochronny
Na przedmiotowym terenie nie występują tereny górnicze.
11. Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych
Nie dotyczy
12. Obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji lub rekultywacji
Nie występują
13. Granice terenów zamkniętych i inne obszary problemowe.
Nie występują.
14. Uzasadnienie przyjętych rozwiązań w zmianie Studium
- Tereny we wsi Wójtówka położone w sąsiedztwie miasta Sochaczewa, przy drodze
krajowej Nr 2 stanowią rolniczą przestrzeń produkcyjną (grunty orne), sukcesywnie
podlegającą urbanizacji. Obecnie ich rolnicze użytkowanie jest mało opłacalne
ze
względu na podmiejskie położenie, małe areały i drogę krajową generującą aktywizację
gospodarczą.
- Realizując politykę przestrzenną określoną w obowiązującym „:Studium” rozwój funkcji
produkcyjno – magazynowo – usługowych przy szlakach komunikacyjnych rozszerzono
zakres funkcji usługowych kosztem zabudowy mieszkaniowej na terenie objętym zmianą
Studium. Rozwiązanie to nawiązuje do sąsiedztwa i jest zgodne z wnioskami
mieszkańców.
- Mając na względzie wspomożenie rozwoju gospodarczego gminy oraz usytuowanie
terenu objętego zmianą względem miasta i ponadlokalnego układu komunikacyjnego,
stwierdzono zasadność dokonania zmian w polityce przestrzennej gminy odnośnie w/w
terenu.
15. Synteza ustaleń projektu zmiany Studium
Zawarte w projekcie studium zmiany w przestrzeni ograniczają się do określenia
następujących funkcji i terenów rozwojowych:
- tereny zabudowy usługowej z dopuszczeniem lokalizacji wielkopowierzchniowych
obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2 na powierzchni
ok. 8ha.
19. KIERUNKI I WSKAŹNIKI DOTYCZĄCE ZAGOSPODAROWANIA ORAZ
UŻYTKOWANIA TERENÓW
W
studium
przyjęto
maksymalne
oraz
minimalne
wskaźniki
dotyczące
zagospodarowania oraz użytkowania terenów. Przy sporządzaniu miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego należy wziąć pod uwagę m.in.:
68
- uwarunkowania terenowe,
- uwarunkowania przyrodnicze, w tym odległość od granic otuliny Kampinoskiego
Parku Narodowego i innych terenów prawnie chronionych, oraz uwzględnić
zróżnicowanie typów siedlisk i zbiorowisk roślinnych itp.
- uwarunkowania prawne, w tym obowiązujące zapisy miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego oraz stan własności gruntów,
- uwarunkowania wynikające z dotychczasowego zagospodarowania gruntów.
Zapisy planu winny odzwierciedlać następującą tendencję:
1. wzmaganie obostrzeń na terenach o dużych walorach przyrodniczych i bliskiej
odległości od granic otuliny Kampinoskiego Parku Narodowego, terenach leśnych
itp. w postaci:
- zwiększenia powierzchni biologicznie czynnej i normatywu powierzchniowego
dla nowotworzonych działek,
- zmniejszenia dopuszczalnych odstępstw od podziału nieruchomości i wysokości
zabudowy,
- różnicowania wysokości zabudowy mieszkaniowej i usługowej,
- uwzględnienia przy realizacji zabudowy mieszkaniowej zachowania średnich
spadków dachów o nachyleniu połaci od 25º do45º.
2. zmniejszenia obostrzeń na terenach przeznaczanych pod usługi (głównie na terenach
podmiejskich) oraz na byłych terenach rolnych, rozumianych również jako usługi
komercyjne, publiczne itp.
3. jako tereny podmiejskie studium przyjmuje tereny bezpośrednio graniczące
z miastem Sochaczew w promieniu do 1500m
Studium przyjmuje następujące ustalenia graficzne określone na rysunku zawierającym
kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Sochaczew:
· MN - tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej
Podstawowe przeznaczenie terenów:
pod
zabudowę
mieszkaniową
jednorodzinną
wraz
z
obiektami
i
urządzeniami
towarzyszącymi, związanymi funkcjonalnie z przeznaczeniem podstawowym, np. zabudowa
mieszkaniowa o charakterze sakralnym, zabudowa mieszkaniowa oraz usługi zdrowia i opieki
społecznej itp. a także pod zabudowę mieszkaniową wraz z usługami publicznymi
i
komercyjnymi
(usługi
handlu,
gastronomii,
69
turystyki,
komunikacji,
centrów
wystawienniczych,
instytucji
finansowych)
i
innych
związanych
funkcjonalnie
z przeznaczeniem podstawowym.
Dopuszczalne przeznaczenie:
lokalizacja usług nieuciążliwych, tzn. takich, których uciążliwość nie wykracza poza granice
nieruchomości,
Maksymalna wysokość zabudowy:
11 metrów do kalenicy od poziomu gruntu istniejącego,
Minimalna powierzchnia nowotworzonej działki:
-
dla działki na terenach podmiejskich – 1000m2
-
dla działki na terenach pozostałych – 1500m2
Maksymalne dopuszczalne odstępstwo do uwzględnienia przy podziale:
Maksymalnie 30%
Minimalna powierzchnia biologicznie czynna działki:
-
dla działki na terenach podmiejskich – 60 %
-
dla działki na terenach pozostałych – 75 %
Standardy architektoniczne:
-
zachowanie średnich spadków dachów (dwu lub wielospadowych) o nachyleniu połaci
25¸45º,
-
kolorystyka dachówki – odcienie klasycznej dachówki ceramicznej (czerwieni)
z dopuszczeniem stonowanych odcieni grafitu i brązów,
-
kolor elewacji – biały, kremowy lub jasne odcienie barw zieleni, naturalny kolor drewna,
-
materiał wykończeniowy – cegła bądź drewno,
· RM - tereny zabudowy rolniczej i rolniczej z agroturystyką
pod zabudowę mieszkaniową rolniczą wraz z obiektami i urządzeniami towarzyszącymi
związanymi funkcjonalnie z przeznaczeniem podstawowym, (budynki gospodarcze
i inwentarskie związane z prowadzonym gospodarstwem rolnym)
lokalizacja usług nieuciążliwych, tzn. takich, których uciążliwość nie wykracza poza granice
zewnętrzne działki, dopuszczalne dominanty terenu np. w formie wieży widokowej, wraz
z obsługą ruchu turystycznego (hotelowe, handel, gastronomia itp.),
Maksymalna wysokość zabudowy dla budynków mieszkalnych:
10,5 metra do kalenicy od poziomu gruntu istniejącego,
70
Maksymalna wysokość zabudowy dla budynków gospodarczych i inwentarskich z wyjątkiem
silosów:
7 metrów do kalenicy od poziomu gruntu istniejącego,
Minimalna powierzchnia nowotworzonej działki – 2500m2
Maksymalnie 15%
Minimalna powierzchnia biologicznie czynna działki – 80%
Standardy architektoniczne:
-
zachowanie średnich spadków dachów (dwu lub wielospadowych) o nachyleniu połaci
25¸45º,
-
kolorystyka dachówki – odcienie klasycznej dachówki ceramicznej (czerwieni)
z dopuszczeniem stonowanych odcieni grafitu i brązów,
-
kolor elewacji – biały, kremowy lub jasne odcienie barw zieleni, naturalny kolor drewna,
-
materiał wykończeniowy – cegła bądź drewno,
Mała architektura oraz inne elementy mające wpływ na przestrzeń:
-
nawiązująca swym charakterem do tradycji regionalnych, z użyciem materiałów
naturalnych”: wikliny, drewna i kamienia,
Standardy pozostałe:
-
zakazuje się niszczenia skarp, krawędzi erozyjnych, wydm,
-
zagospodarowanie otoczenia obiektów kulturowych i przyrodniczych winno zostać
podporządkowane ich ochronie i ekspozycji,
-
ogrodzenia działek winny posiadać ażur na co najmniej 25% powierzchni pomiędzy
przęsłami oraz umożliwić migrację drobnych przedstawicieli fauny w szczególności zaś
płazów, gadów i drobnych ssaków,
-
zakaz realizacji prefabrykowanych ogrodzeń betonowych na całym obszarze,
-
postulowana realizacja ogrodzeń drewnianych, z siatki itp.
· U - tereny zabudowy usługowej, w tym usług publicznych
pod usługi nauki, oświaty, kultury, edukacji, sportu i rekreacji, turystyki, zdrowia, opieki
społecznej, łączności, obiekty administracji publicznej, obiekty sakralne itp. związanych
funkcjonalnie z przeznaczeniem podstawowym,
71
dozwolona lokalizacja usług komercyjnych (tj. usług handlu, gastronomii, turystyki,
komunikacji, centrów wystawienniczych, instytucji finansowych i innych), oraz zabudowy
mieszkaniowej, dla właściciela lub zarządzającego usługami,
15 metrów do kalenicy od poziomu gruntu istniejącego lub wg stanu istniejącego,
-
-
Maksymalnie 25%
· P - tereny zabudowy produkcyjno-składowo-usługowe
pod usługi rzemiosła, produkcji, motoryzacji, techniki, łączności, ponadto składy, magazyny,
urządzenia produkcji budowlanej, oraz centra technologiczne itp., a także usługi komercyjne
(tj. usługi handlu, gastronomii, turystyki, komunikacji, centrów wystawienniczych, instytucji
finansowych i innych) oraz zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna z wyjątkiem strefy
ochronnej od linii 110 i 220kV, związanych funkcjonalnie z przeznaczeniem podstawowym,
dozwolona jest lokalizacja zapleczy administracyjno-technicznych oraz socjalnych, poza
strefą ochronną linii 110 i 220kV dopuszcza się lokalizację budynku lub lokalu mieszkalnego
dla właściciela obiektu,
Uciążliwość:
uciążliwość nie może wykraczać poza granice działki,
15 metrów do kalenicy od poziomu gruntu istniejącego lub wg stanu istniejącego,
-
-
maksymalnie 25%
Minimalna powierzchnia biologicznie czynna działki:
-
dla działki na terenach podmiejskich – 30 %
-
dla działki na terenach pozostałych – 30 %
72
· US - tereny o funkcji turystycznej, rekreacyjnej i sportowej
podstawowe przeznaczenie terenów pod zieleń parkową, zieleń izolacyjną, urządzoną, skwery
i zieleńce, ogrody, obiekty sakralne (kościoły, kaplice itp.), cmentarze itp. związane
funkcjonalnie z przeznaczeniem podstawowym,
dozwolona lokalizacja innych urządzeń i obiektów sakralnych i cmentarnych, obiektów
kultury, parkingów, obiektów sportu i rekreacji, itp.
Na terenie dopuszcza się wprowadzenie do miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego zapisów dotyczących całkowitego zakazu zabudowy kubaturowej.
· T - tereny infrastruktury technicznej
podstawowe przeznaczenie terenów pod urządzenia zaopatrzenia w wodę, odprowadzenia
i oczyszczania ścieków oraz utylizacji odpadów, urządzeń elektroenergetycznych, energetyki
cieplnej,
gazownictwa
i
telekomunikacji,
składowania
odpadów
komunalnych
i przemysłowych, rurociągi naftowe itp. związanych funkcjonalnie z przeznaczeniem
podstawowym,
przepompownie itp.
· R - tereny rolne
tereny rolne (najkorzystniejsze dla rozwoju rolnictwa, doliny cieków, użytki zielone)
w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, itp. związanych
funkcjonalnie z przeznaczeniem podstawowym. Dopuszczalna lokalizacja siedlisk rolniczych
na terenach o powierzchni gospodarstwa rolnego równej lub większej od średniej powierzchni
gospodarstwa rolnego w gminie Sochaczew.
Na terenach tych dopuszcza się wprowadzenie do miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego zapisów dotyczących całkowitego zakazu zabudowy kubaturowej.
· ZL - tereny lasów i dolesień
73
tereny leśne w rozumieniu ustawy o lasach, itp. związanych funkcjonalnie z przeznaczeniem
podstawowym
dozwolona lokalizacja urządzeń infrastruktury technicznej, urządzeń sportu, turystyki
i wypoczynku, obiektów służących gospodarce leśnej itp.
· W - tereny wód
podstawowe przeznaczenie terenów pod zbiorniki wód otwartych, cieki wodne – kanały,
rowy,
zagłębienia
bezodpływowe
itp.
związane
funkcjonalnie
z
przeznaczeniem
podstawowym
dozwolona lokalizacja urządzeń sportów wodnych, infrastruktury wodnej i innej związanej
z drożnością cieków i retencją wód itp.
· I - tereny innego przeznaczenia
podstawowe przeznaczenie terenów pod tereny wojskowe, tereny urządzeń specjalnych
itp. związanych funkcjonalnie z przeznaczeniem podstawowym
dozwolona lokalizacja urządzeń infrastruktury technicznej itp.
Na całym obszarze objętym studium przyjmuje się, iż miejsca parkingowe winny być
zapewnione w obrębie własnych posesji inwestorów według następujących minimalnych
wskaźników:
- 1 m.p. dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej,
- 2 m.p. na każde 100m2 powierzchni użytkowej w przypadku usług,
Dopuszcza się w uzasadnionych przypadkach (udokumentowanych) zmniejszenie liczby
miejsc parkingowych w zależności od rodzaju prowadzonej działalności oraz potrzeb
mieszkańców przy zastosowaniu minimalnego wskaźnika liczby miejsc postojowych
w obrębie określonej funkcji.
20. USTALENIA W ZAKRESIE OCHRONY DÓBR KULTURY
20.1. Formy działań:
74
Wszystkie stanowiska archeologiczne odkryte na terenie Gminy zostały wpisane
do ewidencji dóbr kultury i podlegają ścisłej ochronie konserwatorskiej na mocy ustawy
o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. O sposobie ich ochrony decyduje obecnie
Wojewódzki Konserwator Zabytków w Warszawie poprzez Kierownika Delegatury w Płocku
Wojewódzkiego
Urzędu
Ochrony Zabytków
i podległą
mu
inspekcję
zabytków
archeologicznych. Wszelkie działania związane z planowanymi inwestycjami w obrębie
stanowisk archeologicznych oraz ich strefy ochronnej mogą być podejmowane dopiero
po uzyskaniu zezwolenia ww. służb konserwatorskich i po spełnieniu ustalonych w nim
warunków, określonych indywidualnie dla poszczególnych stanowisk. W przypadku zagrożeń
wynikających z planów inwestycyjnych koszty ratowniczych badań wykopaliskowych ponosi
inwestor. Wszelkie przypadkowe odkrycia nowych śladów obiektów bądź zabytków
archeologicznych należy zgłaszać do inspekcji archeologicznej w Delegaturze w Płocku
Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Warszawie.
Zabytki nieruchome, wpisane do rejestru zabytków lub ujęte w ewidencji, chronione
są przepisami prawnymi, zawartymi w systemie ochrony zabytków. Na ów system składają
się przepisy ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami
z aktami wykonawczymi, ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym oraz ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane.
Wszelka działalność związana tak z obiektami jak ich otoczeniem, winna być uzgadniana
z organami służby konserwatorskiej i poprzedzona uzyskaniem indywidualnych wytycznych
konserwatorskich. Na prowadzenie prac przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków
wymagane jest uzyskanie pozwolenia służb konserwatorskich. Zabytki ujęte w ewidencji
i objęte ochroną w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, są przewidywane
do wpisania do rejestru zabytków – jedyną przeszkodą w dopełnieniu tej formalności jest
sporządzenie odpowiedniej dokumentacji naukowej. Stąd wymogi konserwatorskie stawiane
działaniom związanym z obiektami zewidencjonowanymi są w zasadzie identyczne, jak
w przypadku zabytków wpisanych do rejestru. Różnice są tylko proceduralne, bowiem
działania
związane
z
zabytkami
chronionymi
zapisami
miejscowych
planów
zagospodarowania przestrzennego wymagają uzyskania przez inwestora nie pozwolenia,
a pozytywnej opinii urzędu konserwatorskiego.
Nadrzędnym wymogiem, wynikającym tak z przepisów prawa jak i imperatywu
utrzymania dla przyszłych pokoleń dziedzictwa kulturowego, jest maksymalne zachowanie
substancji zabytkowej poprzez: właściwe użytkowanie zabytków nieruchomych, prace
75
konserwatorskie (działania mające na celu zabezpieczenie i utrwalenie substancji zabytku,
zahamowanie procesów jego destrukcji oraz dokumentowanie tych działań), prace
restauratorskie (działania mające na celu wyeksponowanie wartości artystycznych
i estetycznych zabytku, w tym, jeżeli istnieje taka potrzeba, uzupełnienie lub odtworzenie
jego części), pielęgnacje i renowacje założeń zieleni i konserwacje zabytków ruchomych.
Obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z ewidencją zabytków nakłada na
Gminy ustawa z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami dóbr
kultury. Zgodnie z jej przepisami, wójt (burmistrz, prezydent miasta) prowadzi gminną
ewidencję zabytków w formie zbioru kart adresowych zabytków nieruchomych z terenu
gminy, objętych wojewódzką ewidencją zabytków. Ewidencja ta, którą należy założyć
w ciągu najbliższych 3 lat, jest podstawą do sporządzania gminnych programów opieki nad
zabytkami, będących również obowiązkiem Gmin. Gminny program opieki nad zabytkami
sporządza się na okres 4 lat. Ma on na celu między innymi:
1.
zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich
zachowania;
2.
wyeksponowanie poszczególnych zabytków oraz walorów krajobrazu kulturowego;
3.
określenie warunków współpracy z właścicielami zabytków, eliminujących sytuacje
konfliktowe związane z wykorzystaniem tych zabytków.
20.2. Obszary działań:
Zabytki wpisane do rejestru zabytków podano w Studium w części dotyczącej
Uwarunkowań - tę listę należy pozostawić bez zmian. Za względów podanych
w Uwarunkowaniach, weryfikacji, zdaniem autorów tej części opracowania, wymaga
ewidencja zabytków w zakresie budownictwa wiejskiego. Po dokonaniu zmian (wykreśleniu
z ewidencji Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków obiektów nieistniejących
i nie posiadających wartości zabytkowych) gminna ewidencja zabytków nieruchomych winna
obejmować następujące obiekty:
1. Bielice, czworak, murowany, około połowy XIX wieku,
3. Bielice, gorzelnia, murowany, około 1905 roku,
4. Bielice, cmentarz wojenny, 1915 rok,
5. Jeżówka, park dworski krajobrazowy, początek XIX wieku,
6. Kąty, oficyna, murowana, 1 połowa XIX wieku,
76
7. Kożuszki, oficyna, murowana, początek XX wieku,
8. Kożuszki, obora, murowana, 2 połowa XIX wieku,
9. Kożuszki, spichlerz, murowany, 2 połowa XIX wieku,
10. Kożuszki, wozownia, murowana, 2 połowa XIX wieku,
11. Kożuszki, budynek gospodarczy, murowany, 2 połowa XIX wieku,
12. Kuznocin, oficyna, murowana, po 1920 roku,
13. Lubiejew, cmentarz wojenny, 1915 rok,
14. Mokas, kapliczka, murowana, 1891 rok,
15. Orły – Cesin, kopiec mogilny żołnierzy niemieckich z I-szej wojny światowej,
16. Rozlazłów, dwór, murowany, około 1850 roku,
17. Wyczółki, kapliczka, murowana, 1937 rok,
18. Zosin, mogiła z II-giej wojny światowej,
19. Żuków, dwór, murowany, około 1900 roku,
Funkcją
niniejszego
opracowania
jest
określenie
rozwiązań
niezbędnych
do zapobiegania zagrożeniom dla zabytków, zapewnienia im ochrony przy realizacji
inwestycji oraz przywracania zabytków do jak najlepszego stanu, poprzez ustalenie
przeznaczenia i zasad zagospodarowania terenu Gminy.
W studium ustalono strefy ochrony konserwatorskiej obejmujące obszary, na których
obowiązują określone ustaleniami planu ograniczenia, zakazy i nakazy, mające na celu
ochronę znajdujących się na tym obszarze zabytków.
W zakresie ochrony konserwatorskiej obiektów nieruchomych należy podjąć
następujące działania – tak w obrębie obiektów jak i w ich strefach ochrony konserwatorskiej:
1. w strefie ochrony konserwatorskiej, zabudowa winna być w szczególny sposób
projektowana - tak pod względem funkcji (nieantagonistycznej, nieniszczącej), jak
i formy - drobnoskalowej, tradycyjnej.
2. w strefie ochrony ekspozycji – teren należy wyłączyć spod zabudowy lub ograniczyć
wysokość (dotyczy Bielic).
3. do bezwzględnego zachowania należą obiekty nieruchome w rejestrze i ewidencji
zabytków. Część z nich wymaga przeprowadzenia remontów bieżących, część
77
kapitalnych, część należy poddać rewaloryzacji. Zakres niezbędnych działań winny
określić ekspertyzy konserwatorskie i konstrukcyjne.
4. parki zabytkowe wymagają wykonania projektów rewaloryzacji oraz ich realizacji –
poprzez zespoły projektowe i wykonawcze posiadające odpowiednie przygotowanie
i doświadczenie zawodowe. Parki z terenu Gminy, z racji naturalnego zużywania się
materiału zielonego, klęsk żywiołowych lub świadomej, niszczącej działalności
człowieka, zostały zubożone tak pod względem ilościowym, jak i jakościowy – wiele
drzew zostało usuniętych, część gatunków, także rodzimych, wypadła. Pozacierały się
historyczne układy dróg, ścieżek spacerowych, punktów widokowych. Parkom tym należy
przywrócić ich historyczne walory i odtworzyć ich rolę w krajobrazie.
Przepisy prawne:
1. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U.Nr
162, poz. 1568).
2. Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 6 września 2000 roku
w sprawie warunków wykorzystania zabytków nieruchomych na cele użytkowe oraz
zasad i trybu przyznawania dotacji z budżetu państwa przeznaczonych dla użytkowników
zabytków, prowadzących prace remontowe i konserwatorskie przy zabytkach (Dz.U.Nr
86, poz. 964),
3. Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 6 września 2000 roku
w sprawie prowadzenia rejestru zabytków i centralnej ewidencji dóbr kultury (Dz.U.Nr86,
poz. 965),
4. Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 18 października 2000
roku w sprawie zasad i trybu udzielania i cofania zezwoleń na prowadzenie prac
konserwatorskich, archeologicznych i wykopaliskowych oraz warunków ich prowadzenia
i kwalifikacji osób uprawnionych do wykonywania tych prac (Dz. U. Nr 93, poz. 1033).
78
21. USTALENIA W ZAKRESIE KIERUNKÓW ROZWOJU INFRASTRUKTURY
TECHNICZNEJ.
Przez
teren
gminy
Sochaczew
przebiegają
ponadlokalne
liniowe
systemy
infrastruktury technicznej, powodujące ograniczenia w zagospodarowaniu. Obowiązują strefy
bezpieczeństwa i kontrolowane (gazociąg) wg przepisów szczególnych.
Po dokonaniu diagnozy i ocenie uwarunkowań rozwoju określono kierunki rozwoju
infrastruktury technicznej (w tabeli) zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju gminy.
Priorytet nadano gospodarce ściekowej.
Przedmiot
1
Gospodarka
ściekowa
Kierunki rozwoju systemów
2
- Budowa zbiorczych systemów kanalizacji wiejskiej na terenach zwartej
zabudowy według układu 5. Zlewni w systemie grawitacyjnociśnieniowym (Koncepcja kanalizacji sanitarnej i oczyszczalni ścieków
dla obszaru gminy);
- Północno-wschodnia część gminy – odprowadzenie ścieków do
oczyszczalni w rejonie Żelazowej Woli;
- Południowo-wschodnia część gminy – odprowadzenie ścieków do
oczyszczalni w rejonie Janówka Duranowskiego;
- Południowa część gminy – odprowadzenie ścieków do oczyszczalni w
rejonie Parcela Bielice;
- Północno-zachodnia część gminy – odprowadzenie ścieków do
oczyszczalni w rejonie Żukowa;
- Południowo-zachodnia część gminy – odprowadzenie ścieków do
oczyszczalni ścieków w rejonie Kuznocina;
- Dowóz ścieków z terenów nie skanalizowanych do punktów zlewnych
na oczyszczalniach ścieków;
- Likwidacja nieszczelnych zbiorników na ścieki (szamb);
- Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków dla zabudowy
rozproszonej;
- Budowa zbiorników szczelnych na terenach o ekstensywnej zabudowie
79
1
Gospodarka
wodna
2
- Właściwa konserwacja istniejących urządzeń i obiektów zaopatrzenia w
wodę ( Dachowa, Mokas, Bogdaniec, Bronisławy, Kuznocin );
- Obsługa terenów rozwojowych w oparciu o rozbudowywane systemy
wodociągów wiejskich opartych na istniejących ujęciach;
- Oszczędne gospodarowanie wodą, likwidacja strat na sieci;
Gospodarka
cieplna
- Konwersja indywidualnych źródeł ciepła z paliwa węglowego na gaz
lub olej opałowy;
- Likwidacja starych kotłowni;
- Opracowanie projektu założeń do planu zaopatrzenia gminy w ciepło
(Prawo energetyczne Dz.U. Nr 54/97);
- Wdrażanie nowoczesnych systemów grzewczych;
Zaopatrzenie
w gaz
Gospodarka
odpadami
- Doprowadzenie gazociągu wysokiego ciśnienia na teren gminy.
realizacja stacji redukcyjno – pomiarowej I°;
- Kontynuacja segregacji odpadów poprzez zwiększenie ilości
odpowiednio oznakowanych pojemników;
- Likwidacja „dzikich” wysypisk odpadów;
- Popularyzacja gospodarki małoodpadowej;
- Popularyzowanie zakładania małych przydomowych kompostowni dla
odpadów organicznych;
- Edukacja społeczeństwa;
80
1
2
Elektroenergetyka Modernizacja sieci i urządzeń elektroenergetycznych poprzez:
- Wymianę przewodów na większy przekrój (dobrany do wzrastających
obciążeń) w liniach głównych;
- Wymianę przyłączy na izolowane;
- Modernizację urządzeń na stacjach 15/04 kV;
- Wyposażenie głównych ciągów sieciowych SN w łączniki sterowane
drogą radiową;
- Przebudowa linii kolidujących z projektowaną zabudową;
Budowa i rozbudowa:
- Stacji transformatorowo-rozdzielczych 15/0,4kV;
- Linii głównych i rozdzielczych SN-15kV;
- Linii niskiego napięcia
- Dostosowanie sieci średniego napięcia do projektowanej urbanizacji w
strefie kształtowania układów osadniczych;
- Opracowanie projektu założeń do planu zaopatrzenia w energię
elektryczną;
Telekomunikacja
- Modernizacja urządzeń i sieci telekomunikacyjnych w zakresie
umożliwiającym pełne zabezpieczenie w łącza telefoniczne;
- Rozbudowa central telefonicznych dla pełnego zabezpieczenia na
wszelkiego rodzaju usługi telekomunikacyjne;
- Ewolucja sieci poprzez wzrost udziału sieci światłowodowej;
- Budowa łączy abonenckich poprzez cyfrowe sieci dostępu radiowego w
rejonach o jednostkowym zapotrzebowaniu na telefon.
Na terenie gminy Sochaczew w miejscowościach Mokas i Żuków dla ułożonego
rurociągu wysokiego ciśnienia przy sporządzaniu miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego terenu należy zachować następujące warunki:
-
dla rurociągu naftowego należy zachować strefę bezpieczeństwa – szerokość strefy
określają granice znajdujące się w odległości min. 15m. z każdej strony od rurociągu
naftowego,
81
-
strefa bezpieczeństwa rurociągu naftowego musi być użytkowana wg pierwotnego
przeznaczenia, lecz wewnątrz tej strefy nie dopuszcza się wznoszenia żadnych
budowli oraz składowania materiałów łatwopalnych,
w/w strefa powinna być wolna od np.: szop, altanek, garaży itp.,
nie należy sadzić drzew i krzewów w odległości mniejszej niż 5m. od rurociągu
naftowego,
teren strefy rurociągu wykorzystać na uprawę rolną
nie należy ogradzać rurociągu naftowego,
-
zabudowa działek powinna być realizowana poza granicami strefy bezpieczeństwa –
czyli teren budowlany działek nie może obejmować strefy,
-
należy dostarczać projekty zagospodarowania terenu działek w celu dokonania
szczegółowych uzgodnień,
W przypadku niekorzystnej konfiguracji terenu, gdy rurociąg naftowy jest
na wyższych rzędnych niż projektowane obiekty, podana w/w odległość powinna być
zwiększona.
22. KIERUNKI ROZWOJU KOMUNIKACJI.
Jednym z najważniejszych problemów warunkujących rozwój gminy Sochaczew
jest
niewątpliwie usprawnienie
funkcjonowania układu komunikacyjnego.
Dotyczy
to szczególnie ochrony przed zubożeniem komunikacji zbiorowej oraz ochrony układu
osadniczego gminy przed uciążliwością ruchu tranzytowego, a także ograniczenia
bezpośrednich wyjazdów z posesji na drogi krajowe i wojewódzkie.
Polityka przestrzenna w zakresie przekształceń istniejącego układu drogowego gminy
sformułowana została w sytuacji występowania uwarunkowań i czynników rzutujących
w sposób zasadniczy na kierunki docelowych i etapowych rozwiązań, do których między
innymi należą:
-
wprowadzona Rozporządzeniem Ministra Transportu i gospodarki Morskiej z dnia
2 marca 1999r. kwalifikacja techniczno – użytkowa i funkcjonalna dróg publicznych
i ulic oraz podział administracyjny dróg krajowych i wojewódzkich, jak również
określone warunki dla dróg powiatowych i gminnych,
-
ukształtowana w procesie rozwoju gminy sieć drogowa, począwszy od historycznego
układu urbanistycznego niektórych wsi oraz powstających przez kolejne stulecia nowych
ciągów drogowo – ulicznych, aż do współczesnych realizacji obsługujących nowe
82
osiedla,
-
ochrona środowiska w zagospodarowaniu przestrzennym i przy realizacji inwestycji
(ustawa Prawo ochrony środowiska Dz. U. Nr 62 z 2001r.)
22.1. Polityka modernizacyjna
Celem polityki modernizacyjnej w
zakresie
komunikacji
na
terenie
gminy
Sochaczew jest dostosowanie układu drogowego i sieci komunikacji autobusowej do
wzrastających i zmieniających się bieżących potrzeb komunikacyjnych.
System komunikacyjny gminy działa jak układ naczyń połączonych, a zatem
komunikacyjna polityka modernizacyjna dotyczy wszystkich elementów tego układu, w tym:
-
układu zewnętrznego,
-
układu wewnętrznego i podstawowego,
-
układu lokalnego.
W zakresie komunikacji publicznej środkami tej polityki będą:
-
dostosowanie układu tras i linii autobusowych do potrzeb pasażerów,
-
ustalenie rozkładów kursów autobusów dostosowanych do natężenia ruchu,
-
bieżąca konserwacja asfaltowych nawierzchni dróg.
W zakresie komunikacji samochodowej i indywidualnej środkami tej polityki będą:
-
budowa nowych dróg poprzez utwardzenie nawierzchni drogi,
-
modernizacja istniejących połączeń pod kątem ich dostosowania do wzrastających
potoków ruchu,
-
poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym eliminowanie skrzyżowań dróg
gminnych i powiatowych z drogami krajowymi,
-
poprawa stanu technicznego nawierzchni dróg,
-
poprawa geometrii i zagospodarowania pasów drogowych,
-
zwiększenie miejsc parkingowych, w tym związanych z obsługą dróg krajowych,
-
przy utwardzaniu nawierzchni dróg gruntowych na niskich terenach stosować przepusty
i inne rozwiązania techniczne z zachowaniem istniejących stosunków wodnych,
-
zapewnić bezkolizyjne przejścia dla migrujących zwierząt na szlakach ich wędrówek,
-
tworzenie parkingów z motelami i stacjami benzynowymi dla samochodów osobowych
i ciężarowych przy drogach głównych.
22.2. Polityka perspektywiczna
Celem polityki rozwoju w zakresie komunikacji w gminie Sochaczew jest
83
inwestowanie w układ komunikacyjny gminy, mający na celu zaspokojenie istniejących
i przyszłych potrzeb. Należy liczyć się z nieuchronnym, stałym i długookresowym wzrostem
ruchu drogowego wynikającym:
-
ze zwiększenia się motoryzacji indywidualnej,
-
ze wzrostu atrakcyjności gminy, wyrażającej się między innymi zwiększeniem dojazdów
z miasta na
teren gminy, do potencjalnych osiedli zabudowy mieszkaniowej,
jednorodzinnej.
Komunikacyjna polityka rozwoju dotyczy głównie układu drogowego, a jej środki
realizacji w zakresie inwestycji miejscowych są następujące:
-
budowa sieci parkingów,
-
budowa nowych nawierzchni dróg,
-
modernizacja istniejących dróg.
Konieczną będzie realizacja wewnętrznych układów ścieżek rowerowych na terenach
mieszkaniowych i powiązanie ich z siedzibą gminy i atrakcyjnymi terenami przyrodniczymi.
22.3. Kierunki rozwoju.
Docelowy układ drogowy.
Szkieletem układu drogowego będą:
-
istniejąca droga krajowa międzyregionalna nr 2 (Warszawa-Poznań) oraz istniejąca droga
krajowa nr 50 relacji Płońsk-Mińsk Mazowiecki
-
istniejąca droga wojewódzka
-
istniejące drogi powiatowe
-
istniejące drogi gminne
W
obszarach
zabudowanych
drogi
krajowe
są
ulicami
głównymi
ruchu
przyspieszonego - Gp 1/2, droga wojewódzka Z 1/2, drogi powiatowe będą ulicami
zbiorczymi - Z 1/2 lub lokalnymi - L 1/2, natomiast drogi gminne ulicami lokalnymi - L 1/2
lub dojazdowymi - D 1/2.
W związku z wybudowanymi obwodnicami miasta Sochaczewa na kierunku dróg
krajowych nr 2 i nr 50, planowane zagospodarowanie terenu w ich otoczeniu powinno
posiadać do nich dostęp tylko i wyłącznie poprzez wybudowane skrzyżowania oraz nie
powinno wzajemnie na siebie wpływać.
Istniejącą linię kolejową relacji Poznań - Warszawa przewiduje się do modernizacji
oraz przebudowy skrzyżowań układu drogowego z układem kolejowym na wielopoziomowe
we wsiach Czerwonka Parcel i Kożuszki Parcel z równoczesną likwidacją pozostałych
84
istniejących przejazdów kolejowych oraz urządzeniem dróg dojazdowych do w/w przejazdów
dwupoziomowych.
Tereny i trasa prognozowanej Centrali Magistrali Kolejowej Śląsk – Porty, została
wskazana orientacyjnie ze względu na brak rozstrzygnięć w tej sprawie.
Tereny lotniska wojskowego pozostają w dotychczasowym użytkowaniu z wyjątkiem
zabudowy przyulicznej, przy drodze krajowej nr 50, gdzie gmina podjęła uchwałę w sprawie
przeznaczenia tych terenów na cele mieszkaniowe i produkcyjno – magazynowo – usługowe.
Ze względu na położenie części terenu gminy w strefie ochronnej obiektu technicznego
WLOP zlokalizowanego w m. Sochaczew obowiązuje uzgodnienie wszelkiej zabudowy w tej
strefie z Szefostwem Infrastruktury WLOP.
Uzgodnienia wymagają ponadto:
-
budynki o powierzchni zabudowy ponad 200m2
- napowietrzna linie elektroenergetyczne średniego i wysokiego napięcia
- ważniejsze napowietrzna linie telekomunikacyjne.
23. INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO
Definicja celu publicznego została określona w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997
roku o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000r. Nr 46 poz. 543 z późniejszymi
zmianami). W rozumieniu ustawy do celów publicznych zaliczyć należy:
· wydzielanie gruntów pod drogi publiczne i drogi wodne, budowa i utrzymanie tych dróg,
obiektów i urządzeń transportu publicznego, części lotniczych lotnisk oraz służących do
kierowania, kontroli, nadzoru i zabezpieczania ruchu lotniczego, w tym rejonów podejść,
a także łączności publicznej i sygnalizacji,
· wydzielenie gruntów pod linie kolejowe oraz ich budowa i utrzymanie,
· budowa i utrzymanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do
przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów
i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń,
· budowa i utrzymanie publicznych urządzeń służących do zaopatrzenia ludności w wodę,
gromadzenia, przesyłania i oczyszczania ścieków oraz utylizacji odpadów,
· budowa oraz utrzymanie obiektów i urządzeń służących ochronie środowiska, zbiorników
i innych urządzeń wodnych służących zaopatrzeniu w wodę, regulacji przepływów
i ochronie przed powodzią, a także regulacja i utrzymanie wód oraz urządzeń melioracji
wodnych, będących własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego,
85
· opieka nad nieruchomościami stanowiącymi zabytki w rozumieniu przepisów o ochronie
zabytków i opiece nad zabytkami,
· ochrona Pomników Zagłady w rozumieniu przepisów o ochronie terenów byłych
hitlerowskich obozów zagłady,
· budowa i utrzymanie pomieszczeń dla urzędów organów władzy, administracji, sądów
i prokuratur, państwowych szkół wyższych, szkół publicznych, a także publicznych:
obiektów ochrony zdrowia, przedszkoli, domów opieki społecznej i placówek
opiekuńczo-wychowawczych,
· budowa i utrzymanie obiektów oraz urządzeń niezbędnych na potrzeby obronności
państwa i ochrony granicy państwowej, a także do zapewnienia bezpieczeństwa
publicznego, w tym budowa i utrzymanie zakładów karnych oraz zakładów dla
nieletnich,
· poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin stanowiących własność Skarbu
Państwa,
· zakładanie i utrzymywanie cmentarzy,
· ustanawianie i ochrona miejsc pamięci narodowej,
· ochrona zagrożonych wyginięciem gatunków roślin i zwierząt lub siedlisk przyrody,
· inne cele publiczne określone w odrębnych ustawach.
23.1. Inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym
Do podstawowych inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym na terenie
Gminy Sochaczew, które w znaczący sposób wpływać będą na dalszy rozwój Gminy zaliczyć
możemy:
· inwestycje funkcjonalne i infrastrukuralne na obszarze otuliny Kampinoskiego Parku
Narodowego realizowane zgodnie z Planem Ochrony Kampinoskiego Parku Narodowego,
· ochrona oraz eksponowanie pomników przyrody, stanowisk archeologicznych objętych
ochroną konserwatorską, dóbr kultury i miejsc pamięci,
· uściślenie przebiegu oraz realizacja projektowanej Trasy Centralnej Magistrali Kolejowej
w części wsi Mokas (przy granicy z gminą Brochów),
· uściślenie przebiegu oraz realizacja projektowanego gazociągu w okolicach drogi
krajowej nr 2 w kierunku Warszawy,
· uściślenie przebiegu oraz realizacja rurociągu ”PERN” w okolicach wsi Mokas,
86
· modernizacja oraz zmiana przebiegu drogi wojewódzkiej nr 580 w okolicach Żelazowej
Woli,
· inwestycje na terenach specjalnych (lotnisko wojskowe).
23.2. Inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym
Do podstawowych inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym na terenie
Gminy Sochaczew, które w znaczący sposób wpływać będą na dalszy rozwój Gminy zaliczyć
możemy:
· budowę, przebudowę i modernizację istniejącej sieci drogowej gminnej i powiatowej,
· dalszy rozwój komunikacji publicznej,
· projektowane budowy oczyszczalni ścieków, połączone z realizacją sieci kanalizacyjnej,
· realizację sieci infrastruktury technicznej ze szczególnym uwzględnieniem wodociągów
i kanalizacji,
· inwestycje w system oświaty – budowa bądź rozbudowa przedszkoli, szkół itp.,
· inwestycje w system opieki zdrowotnej, w tym realizacja programów profilaktycznych,
· realizacja zadań w zakresie pomocy społecznej,
· inwestycje w zakresie kultury, turystyki, sportu i rekreacji, w tym budowa boisk, placów
zabaw itp.,
· realizacja zadań w zakresie bezpieczeństwa ludności i jej mienia, w tym pomoc materialna
dla Policji oraz Ochotniczej Straży Pożarnej,
· inwestycje w zakresie cmentarzy (budowa ogrodzeń, elementów małej architektury na
terenie oraz w pobliżu cmentarza itp.).
24. ELEMENTY REALIZACJI POLITYKI PRZESTRZENNEJ
Podstawowym instrumentem realizacji polityki przestrzennej jest miejscowy plan
zagospodarowania przestrzennego.
Na podstawie art. 10 ust. 2 pkt 8 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym
obowiązek
przystąpienia
do
sporządzenia
miejscowych
zagospodarowania przestrzennego jest obowiązkowe dla obszarów:
· wymagających scaleń i podziału nieruchomości,
· przestrzeni publicznej,
· rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2.
87
planów
Zgodnie z w/w ustawą obowiązek przystąpienia do sporządzenia miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego, o którym mowa wyżej powstaje po upływie 3. miesięcy od
dnia ustanowienia takiego obowiązku.
Na podstawie art. 10 ust. 2 pkt 9 gmina sporządza miejscowe plany zagospodarowania
przestrzennego wraz z określeniem obszarów, dla których należy uzyskać zgodę na zmianę
przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolne i nieleśne.
24.1. Obszary dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego
Na terenie gminy Sochaczew istnieje potrzeba i obowiązek sporządzenia miejscowych
planów zagospodarowania przestrzennego w strefie kształtowania zabudowy mieszkaniowej
we wsiach:
· Altanka, ze względu na konieczność przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości
a także nieuporządkowaną, chaotyczną zabudowę,
· Żuków, ze względu na konieczność przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości
a także nieuporządkowaną, chaotyczną zabudowę oraz zagrożenie powodziowe na już
częściowo zainwestowanych terenach,
24.2.
Obszary
dla
których
gmina
zamierza
sporządzić
miejscowe
plany
zagospodarowania przestrzennego
Obszary dla których gmina zamierza sporządzić miejscowe plany zagospodarowania
przestrzennego wraz z określeniem obszarów dla których należy uzyskać zgodę na zmianę
przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolne i nieleśne.
W celu zaspokojenia potrzeb mieszkańców na realizację zabudowy mieszkaniowej
jednorodzinnej oraz zabudowę produkcyjno-składowo-magazynową, a także w celu
zahamowania
pojedynczych
administracyjnych
gmina
inwestycji
realizowanych
zamierza opracować
na
podstawie
decyzji
miejscowe plany zagospodarowania
przestrzennego we wsiach: Janówek Duranowski i Kuznocin. Granice tych obszarów, których
opracowanie jest konieczne ze względu na przeznaczenie gruntów na cele nierolnicze
i nieleśne określono na rysunku Studium.
24.3. Miejsca tożsamości gminy:
Do wykreowania najciekawszych elementów zagospodarowania przestrzennego
gminy Sochaczew proponuje się wyznaczenie tzw. miejsc tożsamości.
88
Proponowane miejsca tożsamości gminy:
-
zespół dworsko-parkowy w Żelazowej Woli wraz z zabytkową aleją drzew
-
zespół dworsko-parkowy w Żukowie wraz z doliną rzeki Bzury
-
dolina rzeki Bzury w Kuznocinie
Zakres terytorialny w/w miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
oznaczono na rysunku „Studium ...” załączniku graficznym nr 2 do Uchwały Rady Gminy.
25. KIERUNKI I ZASADY KSZTAŁTOWANIA ROLNICZEJ PRZESTRZENI
PRODUKCYJNEJ
Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 3 lutego 1995r. o ochronie gruntów rolnych
i leśnych (Dz. U. Nr 16 poz. 78 z późniejszymi zmianami) na cele nierolnicze przeznaczać
można przede wszystkim grunty oznaczone w ewidencji gruntów jako nieużytki, a w razie
braku inne grunty o najniższej przydatności produkcyjnej. Ze względu na fakt, iż w gminie
zidentyfikowano 3 większe rejony występowania dobrych gleb (klasy II i III) w rejonach wsi:
§ – Jeżówka, Bielice, Uranów w południowej części gminy
§ – Wojtówka, Czyste, Kaźmierów, Kożuszki Parcel i Chrzany, w części wschodniej
gminy (w okolicach trasy drogowej i kolejowej w kierunku Warszawy)
§ – Kąty i Rozlazłów – w części zachodniej gminy
należy te obszary wyłączyć spod zabudowy wg oznaczenia na rysunku Studium.
Poza tym postępujący proces urbanizacji terenów Gminy jak również terenów
sąsiednich ogranicza możliwości dalszego kształtowania produkcji rolnej na terenie całej
Gminy.
Mając na uwadze powyższe Studium zakłada dla terenów podmiejskich docelowe,
choć stopniowe, przekształcenie przestrzeni wykorzystywanej rolniczo, na rzecz realizacji
zabudowy mieszkaniowej i usługowej, wg obowiązujących ustaleń miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego oraz obecnie sporządzanych planach, z zastrzeżeniem,
iż grunty rolne stanowiące użytki rolne klas I - III, w przypadku gdy ich zwarty obszar
projektowany do zmiany przeznaczenia przekracza 0,5 ha - wymaga uzyskania zgody
odpowiedniego Ministra w sprawach z zakresu rolnictwa. Ponadto w sporządzanych
miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego należy uwzględnić, iż w przypadku:
·
gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klasy IV, jeżeli ich zwarty obszar
projektowany do zmiany przeznaczenia przekracza 1 ha, oraz
89
·
gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klas V i VI, wytworzonych z gleb
pochodzenia organicznego i torfowisk, jeżeli ich zwarty obszar projektowany
do zmiany przeznaczenia przekracza 1 ha,
wymagana jest zgoda Wojewody Mazowieckiego na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych
na cele niewolne, wyrażana po uprzednim uzyskaniu opinii Mazowieckiej Izby Rolniczej.
W posiadaniu Urzędu Gminy Sochaczew znajduje się kilkadziesiąt decyzji w sprawie
zmiany przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolne.
26. KIERUNKI
I
ZASADY
KSZTAŁTOWANIA
LEŚNEJ
PRZESTRZENI
PRODUKCYJNEJ
Zgodnie z art. 6 ust 1 ustawy z dnia 3 lutego 1995r. o ochronie gruntów rolnych
i leśnych (dz. U. Nr 16 poz. 78 z późniejszymi zmianami) na cele nieleśne przeznaczać można
przede wszystkim grunty oznaczone w ewidencji gruntów jako nieużytki, a w razie ich braku
inne grunty o najniższej przydatności produkcyjnej. Zgodnie z rozdziałem 4.5. studium
wskazano, iż na terenie Gminy Sochaczew tylko około 500 ha zajmują grunty leśne, jednakże
nie tworzą one większych kompleksów.
Generalnie stwierdza się, że gmina została wylesiona.
W chwili obecnej stan zdrowotny oraz sanitarny lasów przedstawia się dobrze, ponadto
nie stwierdzono symptomów pogarszania się stanu zdrowotnego lasu. Na podstawie art. 30
ustawy z dnia 28 marca 1991r. o lasach (Dz. U. z 2000r. Nr 56 poz. 679 z późniejszymi
zmianami) stwierdzono, iż nie zachodzi potrzeba wykonania i utrzymania pasów
przeciwpożarowych. Jednakże mając na uwadze fakt, iż stan zdrowotny może ulec
pogorszeniu ze względu na silną antropopresję należy:
·
w sporządzanych miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zawierać
klauzule wnikające z uzyskania decyzji na zmianę przeznaczenia gruntów leśnych
na cele nieleśne odnośnie ograniczeń w zagospodarowaniu nieruchomości
wynikających z prawomocnych decyzji,
·
ograniczać powierzchnię do zabudowy działek ewidencyjnie leśnych poprzez
usytuowanie nieprzekraczalnych linii zabudowy (głównie w północnej części gminy),
·
ograniczać rozdrobnienie działek poprzez zastosowanie ograniczeń w podziałach
nieruchomości stosując minimalne wskaźniki dla nowopowstałych działek leśnych,
90
·
ekstensyfikować zabudowę na działkach ewidencyjnie leśnych poprzez zastosowanie
wysokiego parametru wskaźnika powierzchni biologicznie czynnej określonej
w przedziale 70 – 80 % z powierzchni działki.
Po spełnieniu przedstawionych wyżej wymogów stan zdrowotny lasów na obszarach
objętych ustaleniami uproszczonego planu urządzania lasu powinien pozostać na dobrym
poziomie. Wyłączenie z produkcji leśnej części lasu, z jednoczesnym zachowaniem
drzewostanu na pozostałej powierzchni umożliwi prowadzenie trwale zrównoważonej
gospodarki leśnej. Studium przyjmuje, iż trwale zrównoważona gospodarka leśna to taka
działalność, która zmierza do ukształtowania struktury lasów i ich gospodarczego
wykorzystania w sposób zapewniający trwałe zachowanie bogactwa biologicznego, spełniając
zarówno w chwili obecnej jak również w okresie kierunkowym, zachowanie wszystkich
ważnych ochronnych jak i gospodarczych oraz socjalnych funkcji na poziomie lokalnym, bez
szkody dla innych ekosystemów, związanych głównie z istnieniem Kampinoskiego Parku
Narodowego.
W celu zwiększenia lesistości gminy Studium wyznacza obszary przeznaczone
do zalesień, głównie jako dolesienia w celu stworzenia większych kompleksów leśnych oraz
na terenach o najsłabszych glebach, a także w rejonie otuliny Kampinoskiego Parku
Narodowego.
27. TERENY ZAMKNIĘTE
Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt. 9 ustawy z dnia 17 maja 1989r. Prawo
geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2000r. Nr 100 poz. 1086 z późniejszymi zmianami)
przez teren zamknięty rozumie się teren o charakterze zastrzeżonym ze względu na obronność
i bezpieczeństwo państwa, określone przez właściwych ministrów i kierowników urzędów
centralnych. Zgodnie z art. 4 ust. 2a tereny zamknięte są ustalane przez właściwych ministrów
i kierowników urzędów centralnych w drodze decyzji. W decyzji tej określane są również
granice terenu zamkniętego.
Na obszarze Gminy Sochaczew adaptuje się wszystkie istniejące obiekty i urządzenia
specjalne służące obronności kraju, w tym obiektu technicznego WIOP, dla którego
przyjmuje się strefę izolacyjną (wg rysunku Studium) oraz obowiązek każdorazowej
konsultacji z Szefostwem Infrastruktury WLOP następujących obiektów:
·
rurociągów gazowych > DN – 500;
·
napowietrznych linii elektroenergetycznych > 110 kV;
91
·
obiektów górniczych w strefie ochronnej i dla H. 50m. n.p.t.;
·
masztów i anten TV i radiowych;
·
stacji bazowych telefonii komórkowej;
·
elektrowni wiatrowych w dowolnym miejscu województwa;
·
przebiegu autostrad;
·
wszelkich innych obiektów o wysokości powyżej 50m. n.p.t.;
Zgodnie z art. 14 ust. 6 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80 poz. 717) dla terenów zamkniętych
nie sporządza się miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
28. OBSZARY NARAŻONE NA NIEBEZPIECZEŃSTWO POWODZI
Dolina Bzury w obrębie miasta i gminy Sochaczew wymaga przedsięwzięć
przeciwpowodziowych i prowadzenia odpowiedniej polityki lokalizacyjnej przede wszystkim
wykluczającej tego typu tereny z zainwestowania.
Wszelkie działania inwestycyjne na tych terenach należy realizować w oparciu
o „Operat przeciwpowodziowy sekcji technicznej Komitetu Przeciwpowodziowego
w Skierniewicach” opracowany przez ZUP w Skierniewicach w 1996r.
29. OBSZARY
WYMAGAJĄCE
PRZEKSZTAŁCEŃ
I
REHABILITACJI
–
OBSZARY PROBLEMOWE
Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 i 7 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym studium określa obszary wymagające przywrócenia ładu przestrzennego i
„obszary problemowe”.
W gminie Sochaczew dwa podmiejskie obszary wymagają uporządkowania
chaotycznej zabudowy mieszkaniowej, gospodarczej i usługowej powstającej sukcesywnie od
kilku lat bez żadnych planów. Są to tereny całych wsi Altanka i Kuznocin.
Na tych terenach konieczne jest przywrócenie ładu przestrzennego i takiego
ukształtowania przestrzeni aby utworzona została harmonijna całość z uwzględnieniem
w uporządkowanych relacjach wszelkich uwarunkowań i wymagań funkcjonalnych,
społeczno-gospodarczych, środowiskowych, kulturowych i kompozycyjno – estetycznych.
Oprócz rozwiązań konfliktów przestrzennych należy przede wszystkim uporządkować
sprawy własnościowe i infrastruktury technicznej, w tym gospodarki wodno-ściekowej.
92
Dla tych dwóch terenów: wieś Altanka (zabudowa mieszkaniowa) i we wsi Kuznocin
(zabudowa produkcyjno-składowo-usługowa), położonych na styku z miastem Sochaczew,
powinna być przeprowadzona przez samorząd gminy i miasta wspólna polityka realizacyjna.
30. USTALENIA POZOSTAŁE
Na terenie Gminy Sochaczew nie występują:
·
obiekty i obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny;
·
obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowiązujące na nich
ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej, zgodnie z przepisami ustawy
z dnia 7 maja 1999r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (Dz.
U. Nr 41, poz. 412 oraz z 2002r. Nr 113, poz. 984 i Nr 153, poz. 1271);
·
obszary wymagające rekultywacji.
93

WÓJT GMINY BODZANÓW

Transkrypt

Podobne dokumenty

Dom na sprzedaż Sochaczew 304m2 - ogłoszenie D-18851-0

Oświadczenie - Sochaczew.pl

Dom na sprzedaż Sochaczew 128m2 - oferta D-6015-14

Wniosek o dokonanie zmiany przeznaczenia terenu w miejscowym

Programista PHP Opis stanowiska Zatrudniona osoba będzie

Lista obecności za miesiąc …………………….... r. osoby bezrobotnej

Zapytanie ofertowe o przedstawienie ceny zakupu komputerów z

komunikat organizacyjny ix międzynarodowy turniej judo młodzików