WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII W KLASIE V W SZKOLE

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII W KLASIE V W SZKOLE PODSTAWOWEJ SIÓSTR PIJAREK W
RZESZOWIE W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 ( opracowane na podst. podręcznika „Wczoraj i dziś”)
Nazwa działu
1. Polska pierwszych
Piastów
Ocena dopuszczająca
Uczeń:
- wyjaśnia znaczenie
terminów: plemię,
gród, dynastia,
drużyna, Książę,
relikwie
- zna daty chrztu Polski
i zjazdu
gnieźnieńskiego i
umieszcza je na osi
czasu
- zna legendy o Lechu,
Czechu i Rusie, o
Popielu oraz o Piaście
- wskazuje na mapie
Gniezno i obszar
państwa Mieszka I
- wymienia narzędzia
rolnicze używane
przez Słowian
Ocena dostateczna
Uczeń:
-opisuje narzędzia,
jakimi posługiwali się
dawni Słowianie
- zna podstawowe
fakty z życia świętego
Wojciecha
- opisuje budowę
średniowiecznego
grodu na przykładzie
Gniezna
- przedstawia historię
zjazdu gnieźnieńskiego,
uwzględniając postacie
świętego Wojciecha,
Bolesława Chrobrego i
Ottona III
-zna daty koronacji
Chrobrego , bitwy pod
Cedynią, śmierci
biskupa Wojciecha i
umieszcza je na osi
czasu
Ocena dobra
Uczeń:
- podaje lata panowania
Mieszka I
- tłumaczy, jakie były
przyczyny i skutki chrztu
Polski
- wie, jaką rolę pełnili
duchowni w państwie
Mieszka I
- omawia następstwa misji i
męczeńskiej śmierci
biskupa Wojciecha
- wskazuje na mapie ziemie
polskie zamieszkiwane
przez najważniejsze
plemiona słowiańskie w X
wieku
- opowiada o powstaniu i
początkach państwa
polskiego
- omawia znaczenie
przyjęcia chrztu przez
Polskę
- wskazuje na mapie
granice państwa polskiego
w czasach Bolesława
Chrobrego
Ocena bardzo dobra
Uczeń:
- wymienia przyczyny i
skutki zjazdu
gnieźnieńskiego
- tłumaczy, czym był
Szczerbiec
- wie, kiedy Orzeł Biały
stał się symbolem
państwa polskiego
- charakteryzuje
wierzenia mieszkańców
ziem polskich przed
przyjęciem chrztu przez
Mieszka I
- przekazuje relację z
pobytu Ottona III w
Gnieźnie w 1000 roku
na podstawie
fragmentów kroniki
Galla Anonima
- charakteryzuje
politykę zewnętrzną i
wewnętrzną Bolesława
Chrobrego
Ocena celująca
Uczeń:
- porównuje
przebieg granic
współczesnej
Polski i państwa
Mieszka I
- opowiada o
współczesnym
znaczeniu zjazdu
gnieźnieńskiego
- prezentuje
postać świętego
Wojciecha
2. Społeczeństwo
średniowiecza
3. Polska i Krzyżacy
- wyjaśnia znaczenie
terminów: klasztor,
post, skryptorium,
rzemieślnik, cech,
rynek, mieszczanie,
zakon, rycerz, zamek,
pług, młyn
- wymienia
zabudowania tworzące
średniowieczny
klasztor
- podaje cechy
idealnego rycerza
-wie, kim był
Franciszek z Asyżu
-wie, jaki wpływ na
życie ludzi w
średniowieczu miała
religia
- rozumie, jaką funkcję
pełniły zamki
w średniowieczu
- wymienia główne
elementy rycerskiego
wyposażenia
- podaje przykłady
zawodów
rzemieślniczych
wykonywanych
w średniowieczu
-wymienia i opisuje
prace polowe
wykonywane w epoce
średniowiecza
- zna daty koronacji
Władysława Łokietka,
założenia Akademii
Krakowskiej, unii w
Krewie, bitwy pod
Grunwaldem i
umieszcza je na osi
czasu
- wyjaśnia sens
powiedzenia: Kazimierz
-wie, dlaczego Konrad
Mazowiecki sprowadził
Krzyżaków do Polski
- wymienia skutki
sprowadzenia
Krzyżaków na ziemie
polskie
- wymienia
najważniejsze
osiągnięcia Kazimierza
- omawia przejawy
średniowiecznej
pobożności
- wie, jaką drogę musiał
przejść chłopiec, aby zostać
rycerzem
- wyjaśnia, czym były
turnieje rycerskie
- charakteryzuje grupy
ludności żyjące w
średniowiecznym mieście
- opisuje wygląd
średniowiecznego miasta
- tłumaczy, na czym
polegała praca zakonników
w średniowiecznym
skryptorium
-wyjaśnia, czym były
turnieje rycerskie
- charakteryzuje sposób
uprawy ziemi zwany
trójpolówką
- zna daty Statutu
Krzywoustego , utraty
Pomorza Gdańskiego,
wojny trzynastoletniej i
umieszcza je na linii
chronologicznej
- opowiada, kim był Mikołaj
Wierzynek
- wyjaśnia znaczenie
terminu unia
- wie, skąd wzięło się
powiedzenie polegać
na kimś jak na Zawiszy i
co ono oznacza
-charakteryzuje
samorząd miejski
w średniowiecznym
mieście
-opisuje styl romański i
gotycki
- wie, czym była lokacja
- potrafi
wymienić różnice
między handlem
średniowiecznym
i współczesnym
- porównuje
miasto
średniowieczne z
miastem
współczesnym
-tłumaczy, w jakich
okolicznościach powstał
zakon krzyżacki
- omawia skutki
sprowadzenia
Krzyżaków do Polski
- wymienia czynniki,
które umożliwiły
ponowne scalenie ziem
polskich
- ocenia rolę
Władysława
Łokietka
w procesie
zjednoczenia
państwa
polskiego
- porównuje
sposoby
prowadzenia
Wielki zastał Polskę
drewnianą,
a zostawił murowaną
- tłumaczy, dlaczego
królowi Kazimierzowi
nadano przydomek
Wielki
- wskazuje na mapie
Królestwo Polskie
i Wielkie Księstwo
Litewskie
4. Europejczycy
odkrywają świat
- wie, jaką rolę w
okresie wielkich odkryć
geograficznych odegrał
Krzysztof Kolumb
- wyjaśnia znaczenie
Wielkiego, w tym
założenie Akademii
Krakowskiej
- zna daty
sprowadzenia
Krzyżaków do Polski,
bitwy pod Płowcami,
pokoju w Kaliszu, I i II
pokoju toruńskiego i
umieszcza je na linii
chronologicznej
- podaje przyczyny i
skutki wielkiej wojny z
zakonem krzyżackim
- wskazuje na mapie:
Pomorze Gdańskie,
Małopolskę,
Wielkopolskę,
Kujawy, Mazowsze,
Śląsk
- wskazuje na mapie
Kraków oraz obszar
Królestwa Polskiego za
panowania Kazimierza
Wielkiego
- wymienia zasługi
Jadwigi dla kultury
polskiej
- podaje przyczyny
odkryć geograficznych
w XV i XVI stuleciu
- wyjaśnia znaczenie
terminów: karawela,
- pokazuje na mapie
terytorium państwa zakonu
krzyżackiego oraz Malbork
- wymienia najważniejsze
dokonania Władysława
Jagiełły i Kazimierza
Jagiellończyka
- omawia przebieg bitwy
pod Grunwaldem
-omawia politykę
wewnętrzną
i zewnętrzną Kazimierza
Wielkiego
- wymienia przyczyny
konfliktu polskokrzyżackiego
- tłumaczy, jakie
znaczenie miało dla
Polski odzyskanie
Pomorza Gdańskiego w
1466 roku
polityki
zagranicznej
stosowane przez
Władysława
Łokietka i
Kazimierza
Wielkiego
- porównuje
przebieg dwóch
wojen polskokrzyżackich w XV
wieku i ocenia
znaczenie tych
konfliktów w
polskiej historii
- zna daty podboju
państwa Azteków i
państwa Inków
- opisuje wygląd XVwiecznego okrętu
- wie, kim byli Hernan
Cortez i Francisco
Pizarro
- tłumaczy, jaki wpływ
miały odkrycia
- ocenia
znaczenie
wypraw
odkrywczych dla
Europejczyków i
terminów renesans
i humanizm, plantacja
- zna datę odkrycia
Ameryki
- wie, czego dokonał
Mikołaj Kopernik
- wie, kim był Leonardo
da Vinci
5. W Rzeczpospolitej
szlacheckiej
-wyjaśnia znaczenie
terminów: arras,
mecenat, przywilej,
szlachta, folwark,
pańszczyzna, wolna
elekcja, husaria
- wymienia
najważniejszych
przedstawicieli
Nowy Świat, Indianie,
broń palna,
konkwistador
- zna najważniejsze
dokonania Bartłomieja
Diaza, Vasco da Gamy
i Ferdynanda
Magellana
- wymienia skutki
odkryć geograficznych
dla mieszkańców
Europy i Ameryki
- zna daty: dotarcia do
Przylądka Dobrej
Nadziei, dotarcia drogą
morską do Indii,
opłynięcia kuli
ziemskiej i umieszcza je
na osi czasu
- pokazuje na mapie
trasy wielkich odkryć
geograficznych
- wie, kim byli Rafael
Santi i Michał Anioł
- wie, którzy władcy
panowali w
Rzeczypospolitej w
okresie rozkwitu
polskiej kultury
- wie, dlaczego Mikołaj
Rej i Jan Kochanowski
należą do
najważniejszych
- charakteryzuje wiedzę
Europejczyków przed
odkryciami geograficznymi
- wymienia dokonania
cywilizacji prekolumbijskich
- omawia różnice w
postrzeganiu ludzkiego
życia w średniowieczu i
renesansie
-wymienia dzieła twórców
renesansu włoskiego
geograficzne na
wyobrażenia ludzi
o świecie
- rozumie myśl
Terencjusza:
Człowiekiem jestem i
nic, co ludzkie, nie jest
mi obce
- opisuje architekturę
renesansową
-omawia wpływ
wynalezienia druku na
rozpowszechnianie idei
renesansowych
ludów
zamieszkujących
Amerykę
- formułuje
wnioski
dotyczące
niewolnictwa i
wyraża swoją
opinię na ten
temat
- zna daty hołdu pruskiego
konstytucji Nihil novi, ,
bitwy pod Kircholmem,
Kłuszynem i umieszcza je
na osi czasu
- omawia zasługi ostatnich
Jagiellonów dla rozwoju
kultury polskiej
- tłumaczy, dlaczego
- podaje przykłady
budowli
renesansowych w
Polsce
- ocenia znaczenie
hołdu pruskiego w
dziejach
Rzeczypospolitej
-charakteryzuje
- określa, jaki
wpływ na rozwój
sztuki
renesansowej w
Polsce miała
kultura włoska
- ocenia sposób
sprawowania
władzy w
polskiego renesansu
- zna daty unii w
Lublinie, I wolnej
elekcji i bitwy pod
Wiedniem i umieszcza
je na osi czasu
-wymienia
zabudowania
wchodzące w skład
dworu szlacheckiego
- podaje najważniejsze
postanowienia unii
lubelskiej
-wskazuje na mapie
terytorium
Rzeczypospolitej
Obojga Narodów i
miejsce zawarcia unii
polsko-litewskiej w
1569 roku
- pokazuje na mapie
państwa, z którymi
Rzeczpospolita
prowadziła wojny w
XVII wieku
twórców w historii
literatury polskiej
-zna daty: potopu
szwedzkiego
- wyjaśnia znaczenie
terminów: sejm,
sejmik, pospolite
ruszenie, poseł, herb,
demokracja szlachecka,
kmieć, szkut, flisacy,
rokosz, Artykuły
henrykowskie, liberum
veto
- wymienia prawa i
obowiązki szlachty
- potrafi opisać wygląd
tradycyjnego stroju
szlacheckiego
- wie, jakie znaczenie
miał spław wiślany dla
rozwoju handlu
zbożem
w XVI wieku
- omawia przyczyny i
skutki zawarcia unii
lubelskiej
- wie, jak nazywał się
pierwszy polski władca
elekcyjny
- omawia przebieg
wolnej elekcji
- wymienia
postanowienia
rycerstwo przekształciło się
w szlachtę
- wie, na czym polegała
uprzywilejowana pozycja
szlachty w Rzeczypospolitej
- tłumaczy, jaką rolę pełnił
Gdańsk w XVI-wiecznym
handlu zbożem
- wymienia narodowości
żyjące na terytorium
Rzeczypospolitej Obojga
Narodów
- ocenia znaczenie unii
lubelskiej
- zna prawa, które
konfederacja warszawska
gwarantowała szlachcie
- zna przyczyny kryzysu
państwa polsko-litewskiego
w XVII wieku
- wie, dlaczego Stefana
Czarnieckiego i Jana III
Sobieskiego uznaje się
za bohaterów narodowych
- podaje najważniejsze
przyczyny i skutki wojen
polsko-szwedzkich
i polsko-tureckich w XVII
wieku
- wskazuje na mapie
miejsca najważniejszych
bitew stoczonych przez
wojska polskie w XVII
poszczególne grupy
polskiej szlachty
- wyjaśnia, w jaki
sposób obradował sejm
walny
- porównuje szlachecki
sejm walny
ze współczesnym
polskim parlamentem
- dostrzega wpływ
nadawania szlachcie
kolejnych przywilejów
na pozycję tej grupy w
państwie oraz
osłabienie władzy
królewskiej
- wymienia elementy, z
których składał się herb
szlachecki
- porównuje
postanowienia unii
lubelskiej z ustaleniami
unii w Krewie
- wie, na czym polegała
tolerancja religijna w
XVI-wiecznej
Rzeczypospolitej
- tłumaczy, czym była
reformacja
- wskazuje różnice
między pacta conventa
i Artykułami
henrykowskimi
Rzeczypospolitej
szlacheckiej
- porównuje
przyczyny i skutki
poszczególnych
wojen Polski z
sąsiadami
6. Upadek
Rzeczpospolitej
- zna daty: elekcji
Stanisława Augusta
Poniatowskiego na
króla Polski, I rozbioru
Rzeczypospolitej,
utworzenia Komisji
Edukacji Narodowej,
uchwalenia Konstytucji
3 Maja, II rozbioru
Polski, powstania
kościuszkowskiego i III
rozbioru Polski i
umieszcza je na osi
czasu
-wie, kim był Tadeusz
Kościuszko
- wskazuje na mapie i
wymienia państwa,
które wzięły udział w
rozbiorach Polski
Artykułów
henrykowskich
- tłumaczy, na czym
polegała zasada
liberum veto
- opisuje uzbrojenie
husarza na podstawie
ilustracji
- wymienia skutki
wojen XVII w. dla
polityki i gospodarki
Polski
- wie, czym były obiady
czwartkowe i kto w
nich uczestniczył
- wie, dlaczego sejm
obradujący w latach
1788–1792 określa się
jako Sejm Czteroletni
lub Sejm Wielki
-zna daty: zawiązania
konfederacji barskiej,
konfederacji
targowickiej oraz obrad
Sejmu Wielkiego i
umieszcza je na osi
czasu
- zna przyczyny i skutki
uchwalenia Konstytucji
3 maja
- wie, kim byli
Stanisław Małachowski
i Hugo Kołłątaj
stuleciu
- zna główne przyczyny
i skutki wojen polskomoskiewskich w XVII
stuleciu
- wymienia reformy
wprowadzone w polskim
systemie oświaty za
panowania Stanisława
Augusta Poniatowskiego
- przedstawia postulaty
konfederatów barskich
- omawia reformy Sejmu
Wielkiego
- wymienia najważniejsze
postanowienia Konstytucji
3 maja
- omawia okoliczności, w
jakich zawiązano
konfederację targowicką,
i wymienia jej następstwa
- zna okoliczności
ustanowienia Orderu
Virtuti Militari przez
Stanisława Augusta
Poniatowskiego
- rozumie, dlaczego
dzień 14 października
jest obchodzony jako
Dzień Edukacji
Narodowej
- wymienia
charakterystyczne
cechy sztuki barokowej
i klasycystycznej
- podaje przykłady
budowli barokowych
i klasycystycznych
- ocenia dokonania
Tadeusza Kościuszki
- opowiada o
losach Tadeusza
Kościuszki po
powstaniu w
1794 roku
- ocenia
dokonania króla
Stanisława
Augusta
Poniatowskiego
- omawia przyczyny i
skutki III rozbioru Polski
- wie, jaką rolę podczas
powstania
kościuszkowskiego
odegrali Jan Kiliński i
Jan Henryk Dąbrowski
- wyjaśnia znaczenie
terminów: barok,
oświecenie, klasycyzm
- wskazuje na mapie
ziemie utracone przez
Rzeczpospolitą w
wyniku
I, II i III rozbioru
- wyjaśnia, dlaczego
rocznica uchwalenia
Konstytucji 3 maja jest
obecnie świętem
narodowym
- opisuje przebieg
insurekcji kościuszkowskiej
- wymienia najważniejsze
wynalazki epoki oświecenia
Wszelkie informacje, które podaje w notatkach nauczyciel, a nie występują w podręczniku, są informacjami na ocenę bardzo dobrą lub celującą.