Od łona po grób

Od łona po grób: idea pojemnika jako metafory głębokiej
Metafory pojemnika odgrywają w naszym Ŝyciu kluczową rolę, poniewaŜ sami jesteśmy w
pewnym sensie pojemnikami. MoŜna powiedzieć, Ŝe my jako pojemnik zawieramy kości,
krew i mózg, które odbywają podróŜ od jednego pojemnika (łono) do drugiego (grób).3
Na wczesnym etapie Ŝycia zaczynamy rozumieć, Ŝe nasze ciała są półprzepuszczalnymi
pojemnikami, przyjmującymi i wydzielającymi gazy, płyny i ciała stałe. Rzęsy mają za
zadanie nie dopuścić, by do naszych oczu dostały się zanieczyszczenia. Źrenice
wychwytują światło. Łzy wypływają z gruczołów łzowych, krew wypełnia rozcięcie na
skórze. Nasze układy wewnętrzne – trawienny, krwionośny i oddechowy – dbają o
utrzymanie równowagi pomiędzy tym, co dostaje się do naszego organizmu a tym, co się
z
niego
wydostaje.
Procesy
fizjologiczne
zachodzące
w
naszym
ciele
są
tak
fundamentalne dla naszego zdrowia i samopoczucia, Ŝe w przypadku ich dysfunkcji całe
nasze Ŝycie ulega fizycznemu, emocjonalnemu i społecznemu zaburzeniu.
Badania wskazują, Ŝe nasze doświadczenia z okresu płodowego towarzyszą nam
przez resztę naszego Ŝycia. W późniejszym etapie rozwoju, płód zaczyna słyszeć dźwięki
pochodzące spoza pojemnika, w którym się znajduje – czyli spoza łona matki. Francuski
lekarz, Alfred Tomatis, odkrył, Ŝe dzieci z trudnościami w słuchaniu i mowie wykazują
znaczny postęp po wysłuchaniu taśm z nagranym głosem ich matki, który dzięki
specjalnej obróbce dźwiękowej, przypomina głos słyszany przez płód w macicy.4
www.sroda.com.pl
Podobnie jak pozostałe metafory głębokie, pojemnik jest blisko związany z naszym
systemem czuciowym i ruchowym. Odpowiada równieŜ za ich interakcje ze środowiskiem
społecznym i fizycznym.5 Ze względu na to, Ŝe wszyscy ludzie funkcjonują w oparciu o
takie same systemy i napotykają podobne wyzwania w swoim otoczeniu, konsumenci na
całym świecie uŜywają bardzo podobnych metafor pojemnika.6 Na przykład porównanie
gniewu do gorącego płynu w pojemniku pojawia się w wielu kulturach, nadając tej
abstrakcyjnej emocji fizyczny, namacalny wymiar.7 W Wielkiej Brytanii i Stanach
Zjednoczonych moŜna napotkać następujące sformułowania typu: „Klient kipi ze złości”,
„Wyglądał, jakby miał za chwilę wybuchnąć” czy „Te telefonistki doprowadzają moją krew
do wrzenia”. Na Węgrzech moŜna z kolei usłyszeć: „Złość aŜ się w nim gotowała” i
„Prawie wyparowała z wściekłości”. W Japonii mawiają: „Czułem, jak wzbierał we mnie
gniew” czy teŜ „Klient zamienił się w chmurę pary”. W Chinach podsłuchać moŜemy, Ŝe
„Jego qi piętrzy się niczym góra” (qi to określenie energii Ŝyciowej w ciele człowieka).
Wśród Zulusów w Afryce Południowej usłyszeć moŜna, Ŝe „Zeszła z niego cała para, gdy
mu powiedziałem” i „Była tak wściekła, Ŝe aŜ pękła”. W Polsce mówi się o „wybuchach
złości” i „AŜ się coś w nim z wściekłości zagotowało”. Na Tahiti funkcjonuje powiedzenie
„Rozzłoszczony człowiek jest jak butelka. Gdy napełni się po brzegi, zaczyna się z niego
wylewać”. W Niemczech zaś usłyszymy: „AŜ się pieni ze złości”.
Niniejszy rozdział omawia pewne sytuacje, w których ta metafora głęboka wpływa
na myślenie i zachowanie klientów. Przykłady poruszają zarówno aspekty postrzegania
naszych własnych wspomnień czy teŜ odczucia pod względem czystych ubrań.
www.sroda.com.pl