Kadra kierownicza i decyzje

Transkrypt

Kadra kierownicza i decyzje
Kadra kierownicza.
Decyzje kierownicze
dr Błażej Balewski
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
”Zapytaj menedżera co robi, a z dużym
prawdopodobieństwem, powie ci, że planuje,
organizuje, koordynuje i kontroluje. Potem
obserwuj co robi w rzeczywistości. Nie bądź
zaskoczony, jeśli tego co zobaczysz, w
żaden sposób nie będziesz mógł odnieść do
tych czterech słów”
Mintzberg H., The menager’s job: Folclore and fact. In Harvard Business Review 47,1969,Nr 6, s.49
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Charakterystyczne cechy pracy
kierownika
•
Praca menedżera nie ma jednoznacznie określonego początku, ani jasno
określonego końca
•
dzień pracy jest rozczłonkowany
•
większość czasu spędza się na rozmowach
•
występuje przewaga słuchania nad wydawaniem poleceń
Carlson S., Executive behavior: A study of work load and the working methods of managing
directors, Stckholm,1951 i Guest R.H., Of time and the foreman. In: Personnel 32,1955/56,s.478486
•
problemy pojawiające się przed kierownikiem wymagają reakcji szybszej niż
potrzeba na pozyskanie optymalnej wiedzy
•
W procesie zarządzania są zarówno źródłem impulsów jak i osobami
reagującymi i adaptującymi się do zmiennej rzeczywistości
1.
Steinmann H., Schreyögg G., Zarządzanie... , Wrocław 1992 r , s.22
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Pola reakcji i akcji kierowniczej
- przymus działania
- restrykcje
- własna twórczość
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Oczekiwania odniesień pól
akcji i reakcji kierowniczej
1. Stosunki międzyludzkie (kierownik pełni
rolę:
reprezentanta,
przełożonego
i
organizatora )
2. Wiedza /informacja/ (kierownik pełni rolę
odbiornika, nadajnika i rzecznika
3. Decyzje (kierownik pełni rolę: innowatora,
rozwiązujcego problemy, przydzielającego
zasoby i prowadzącego rokowania
Mintzberg H.,The Manager’s Job: Folklore and fact. In Harvard Business Review, 1975, July-August
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Typy umiejętności kierowniczych
§ Umiejętności koncepcyjne
§ Umiejętności techniczne
§ Umiejętności społeczne
Stoner J.A., Kierowanie... , Warszawa 1992 r.,s36
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Umiejętności kierownicze potrzebne do
skutecznego działania na
różnych szczeblach kierownictwa
Źródło : Stoner J.A., Kierowanie... , Warszawa 1992 r.,s36
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Skuteczny kierownik
J. Szaban uważa, że model skutecznego kierownika
współtworzą następujące czynniki: zdolność
wprowadzania zmian, duch przedsiębiorczości oraz
zdolność porozumiewania się i zdolności interpersonalne
G. Bartkowiak natomiast uważa, że na sylwetkę
skutecznego kierownika wpływają; funkcjonowanie
moralne, kompetencje kierownicze, postawa wobec
własnego rozwoju i uczenia się oraz schematy
poznawcze i autokoncepcja wraz z poczuciem
tożsamości a także klimat i kultura organizacyjna.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Model skutecznego kierownika.
Źródło: Bartkowiak G., Skuteczny kierownik. Model i jego empiryczna weryfikacja, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu,
Poznań,2002r.,s.106
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Style kierowania
Styl kierowania /styl przywództwa/ - wszystkie kategorie
ujmujące łącznie pracę kierownika
Styl kierowania
jednowymiarowy styl kierowania
dwuwymiarowy styl kierowania
-styl autorytarny,
- demokratyczny
- ukierunkowany na zadania
- ukierunkowany na osoby
identyfikują dwa niezależne, główne - wymiary zachowań kierowników np.:
stosunek przełożonego i inicjowanie - struktury
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Istota problematyki decyzji kierowniczych
Problematyka decyzji kierowniczych
Ujęcie racjonalistyczno-normatywne
Ujęcie opisowe (behawioralne)
Przedstawia logicznie wywiedzione,
z apriorycznie przyjętych norm racjonalności
warunki, reguły i zalecenia, jakich należy
przestrzegać, aby decyzje były podejmowane
w pełni świadomie i rozumnie
przedstawia rzeczywiście występujące
zachowania decydentów, „ich
możliwości i ograniczenia”
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Decyzja kierownicza ?
Podział definicji decyzji kierowniczych
Odnoszące się do przedmiotu decyzji
Odnoszące się do osoby
decydującej
Ujęcie racjonalistyczno-normatywne
Ujęcie opisowe (behawioralne)
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Istota decyzji kierowniczej w ujęciu
odnoszącym się do osoby decydującej
1. decyzje kierownicze to złożony proces intelektualny
2. decyzje kierownicze mogą podejmować wszyscy
członkowie organizacji
3. decyzja jest poczuciem decydenta, że proces został
zakończony i że w skutek tego wie on już jak działać,
aby osiągnąć cel
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Determinanty zachowania decydenta
Nęcka E., Psychologia poznawcza,PWN, Warszawa 2006r.,s.585
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Istota decyzji kierowniczej w ujęciu
odnoszącym się do przedmiotu decyzji
1. Wybór polega na przyporządkowaniu założonego
arbitralnie kryterium
2. Wybór jest zaledwie elementem podejmowania decyzji
3. Istotą decyzji jest ogół przedsięwzięć związanych z
wyszukaniem i wdrożeniem kierunku działania
prowadzącego do redukcji niezadowalającej sytuacji
4. Decyzja kierownicza jest działaniem wieloaspektowym
(aspekt poznawczy, aksjologiczny, wolicjonalny)
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Podział decyzji kierowniczych w ujęciu
odnoszącym się do przedmiotu decyzji
1. Klasyfikacja H.Simon’a - decyzje programowalne i
decyzje nieprogramowalne
2. Klasyfikacja Bolesty-Kukułki - decyzje selekcyjne,
alokacyjne i rankingowe
3. Klasyfikacja H. Mintzberga - decyzji przedsiębiorcze,
adaptacyjne, i decyzje planistyczne
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Istota sytuacji decyzyjnej
Sytuacja decyzyjna
problem decyzyjny
U uwarunkowania
obiektywne
U
RYZYKO
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
uwarunkowania
subiektywne
Różnorodność odniesień terminu
ryzyko
§ możliwość, prawdopodobieństwo, że coś się nie
uda, że sprawy przybiorą zły obrót
§ Prawnicze -prawdopodobieństwo powstania
szkody obciążające osobę poszkodowaną
niezależnie od jej winy, jeśli umowa lub przepis
prawny nie zobowiązały innej osoby do
wyrównania szkody»
§ Ekonom-społ - działanie związane z jakimś
niebezpieczeństwem (uwarunkowaniami), mogące
przynieść niepożądane skutki; także
podejmowanie takich działań
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Istota ryzyka
§ Wybory są związane ściśle z pełnym dostępem
do informacji nt. zachowań konkurencji.
§ W praktyce taka idealna informacja jest
niedostępna. W związku z czym powstaje
ryzyko i niepewność
§ Ryzyko można w pewien sposób oszacować
§ Ryzyko związane jest ze zmiennością zdarzeń
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Formy ryzyka
RYZYKO CAŁKOWITE –
(najczęściej występujące w praktyce)
RYZYKO CZYSTE
Występuje wówczas, kiedy
Zdarzenie przynosi wyłącznie
stratę, nie dając możliwości
pojawienia się korzyści
(np. kradzież )
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
RYZYKO SPEKULACYJNE
Może powstać strata,
ale również korzyść
(przykładem jest np.
gra hazardowa)
Formy ryzyka
RYZYKO
RYZYKO OBIEKTYWNE
Występuje wówczas , kiedy
potrafimy je zmierzyć
Przy pomocy prawdopodobieństwa,
za pomocą
obiektywnie wyznaczonej
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
RYZYKO SUBIEKTYWNE
polega na tym, że
prawdopodobieństwo musimy
określić samodzielnie z dużą dozą
miary przypuszczalności
weryfikowanej w perspektywie
czasowej
Piramida poziomu ryzyka – niepewności
• Ryzyko można zmierzyć poprzez dywersyfikację ( rozczłonkowanie )
• Przy poziomie II należy skupić się nad sposobem określenia poziomu ryzyka. Najczęściej określa się to przy pomocy
prawdopodobieństwa statystycznego, czyli zweryfikowanego na podstawie prób reprezentatywnych prawdopodobieństwa
klasycznego
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Menedżer a ograniczanie ryzyka
Kierownik w związku z wypełnianiem swoich ról
w organizacji zobowiązany jest do powzięcia
działań zmierzających do ograniczania ryzyka:
Dzieje się to m.in.. Poprzez:
1. Stosowanie metod ekonomii menedżerskiej
2. Wykorzystywanie założeń teorii perspektywy
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Istota teorii perspektywy
§ Twórcami teorii perspektywy są D. Kahneman i A.
Tverski (1979r.0
§ Podejmowanie decyzji uwarunkowane jest
wartością (kategoria potencjalnych zysków i strat ) i
prawdopodobieństwem ( idea wag decyzyjnych stanowiąca
funkcję sumy funkcji wag decyzyjnych i funkcji wartości)
§ Uzależnienie podjęcia decyzji od tzw. efektu
pewności będącego pochodną efektu
obramowania
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Subiektywna wartość zysku i straty
Po stronie zysków
obserwujemy tendencje
szybkiego spłaszczania się
krzywej, po stronie strat ma
ona tendencję do
pozostawania stromą.
Oznacza to, że wraz ze
wzrostem zysków coraz
trudniej ludzi zadowolić, a
wraz ze wzrostem strat
coraz łatwiej ich sfrustrować.
Poziom frustracji jest
nierówny. Frustracja jest
największa zaraz po stracie.
Potem w punkcie B jest
mniej więcej równa
poziomowi poniesionej straty
Kahneman, Tversky, ‘Prospect” theory: An analysis of decision under risk, Econometrica, 47,263-293
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Decyzja dobra to taka, która
odpowiada potrzebom ludzi,
których dotyczą jej skutki oraz
taka, która uwzględnia finansowe,
społeczne, czasowe i inne
ograniczenia istniejące w danej
sytuacji
Gordon J.R.,A Diagnostic Approach to Organizational Behavior, Allyn
Allyn and Bacon, Boston, 1991 ,s.242
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Dziękuję za uwagę
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Podobne dokumenty