Obwodnica Nałęczowa
Transkrypt
Obwodnica Nałęczowa
Inwestor: Zarząd Dróg Wojewódzkich w Lublinie ul. Turystyczna 7a 20-207 Lublin tel.: (+48) 81 749 53 00 fax: (+48) 81 749 53 41 Biuro projektowe: VEGMAR JAKUB KRAWCZYK ul. Konarskiego 12A 05-500 Piaseczno tel./fax (+48) 22 811 82 42, tel. kom. (+48) 602 139 935 e-mail: [email protected] Obiekt budowlany Obwodnica Nałęczowa Lokalizacja Gmina Nałęczów Powiat puławski Województwo lubelskie Nazwa opracowania Opracowanie koncepcji programowej budowy obwodnicy miasta Nałęczów w ciągu drogi wojewódzkiej nr, 830 jako połączenie dróg wojewódzkich nr 830 i 826 Faza KONCEPCJA Branża KARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIĘCIA Jednostka projektowa Funkcja Projektant: Imię i nazwisko Uprawnienia mgr inż. upr. Budowlane bez ograniczeń do projektowania dróg i lotnisk Jakub Krawczyk Podpis nr MAZ/0353/POOD/08 mgr inż. Opracowujący: Opracowujący: Data 10.09.2014 r. Wojciech Otomański mgr inż. Krzysztof Kluza Tom Egz. 1 1 SPIS TREŚCI 1 Wprowadzenie ........................................................................................................................................ 3 2. Rodzaj, skala i usytuowanie przedsięwzięcia ..................................................................................... 4 3. Powierzchnia zajmowanej nieruchomości, dotychczasowy sposób jej wykorzystania i pokrycie szatą roślinną .................................................................................................................................. 12 4. Rodzaj technologii ............................................................................................................................... 28 5. Warianty przedsięwzięcia .................................................................................................................... 29 6. Przewidywana ilość wykorzystywanej wody, surowców, materiałów, paliw oraz energii ............ 31 7. Rozwiązania chroniące środowisko ................................................................................................... 32 8. Rodzaje i przewidywane ilości wprowadzanych do środowiska substancji lub energii przy zastosowaniu rozwiązań chroniących środowisko ............................................................................ 37 9. Transgraniczne oddziaływanie na środowisko ................................................................................. 44 10. Obszary podlegające ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody, znajdujących się w zasięgu znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia............................... 44 11. Wariant preferowany do realizacji ...................................................................................................... 53 12. Spis załączników .................................................................................................................................. 53 2 1 Wprowadzenie 1.1 Podstawa opracowania Podstawę prawną opracowania stanowią: • Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013r., poz. 1235 ze zm. ) • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2010, Nr 213, poz. 1397 z późn. zm.) i rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko [Dz. U. z 2013 r, poz. 817] Zgodnie z ww. przepisami niniejsze opracowanie stanowi załącznik do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia polegającego na budowie nowego przebiegu odcinka DW 830, jako połączenie dróg wojewódzkich nr 830 i 826, która stanowić będzie obwodnicę miasta Nałęczów. 1.2 Materiały źródłowe • • • • • Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Nałęczów Wizja w terenie Wytyczne (opis przedmiotu zamówienia) Zamawiającego Dane uzyskane od organów administracji państwowej w tym RDOŚ Inwentaryzacja przyrodnicza 1.3 Cel i zakres opracowania Przedmiotem opracowania jest karta informacyjna przedsięwzięcia polegającego na budowie nowego przebiegu odcinka DW 830, która stanowić będzie obwodnicę miasta Nałęczów, poprzez budowę drogi wraz z poboczem. W miejscach połączeń z istniejącymi drogami przewiduje się zaprojektowanie skrzyżowań skanalizowanych z wydzielonymi pasami do skrętu w lewo oraz wydzieleniem wysp dzielących na pozostałych wlotach bądź budowę rond. Zostaną wybudowane również drogi serwisowe wzdłuż projektowanej obwodnicy, łączące drogi lokalne w celu obsługi ruchu lokalnego. Dodatkowo zostaną wybudowane obiekty inżynierskie w postaci estakad i przepustów. Inwestycja przewiduje także budowę chodników na terenach zurbanizowanych. Zgodnie z art. 74 ust. 1, pkt 2 Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013r., poz.1235 ze zm. ) karta informacyjna przedsięwzięcia stanowi ona załącznik do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji o planowanym przedsięwzięciu w kontekście jego potencjalnego oddziaływania na środowisko oraz uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla ww. inwestycji. Zakres niniejszego opracowania jest zgodny z art. 3 ust. 1, pkt. 5 oraz art. 63 ust.1 (Dz. U. z 2013r., poz. 1235 ze zm.) Zakres prac przewidzianych dla przedmiotowej inwestycji obejmuje: budowę dwupasowej drogi klasy G budową skrzyżowań skanalizowanych budową skrzyżowań w postaci rond budowa estakad budowę dróg serwisowych 3 budowę przepustów na rowach melioracyjnych wraz z przejściami dla małych zwierząt budowę chodników na terenie zurbanizowanym wyburzenia obiektów budowlanych; budowę systemu odwadniającego drogę; budowę zbiorników retencyjnych; budowę obiektów inżynierskich; przebudowę lub budowę oświetlenia; przebudowę oraz budowę sieci infrastruktury technicznej: elektryka, gaz, wodociągi, kanalizacja, teletechnika; wycinkę istniejącej zieleni kolidującej z inwestycją; wprowadzenie nasadzeń uzupełniających. Program zadania inwestycyjnego zakłada budowę drogi o parametrach klasy G, czyli: ograniczenie dostępności do drogi w węzłach lub skrzyżowaniach; budowę równoległych dróg zbiorczych (dojazdowych) o szerokości 3,50 m lub 5,50m budowę zjazdów publicznych i dojazdów do posesji z dróg zbiorczych; budowę urządzeń ochrony środowiska; przebudowę sieci infrastruktury kolidującej z projektowaną drogą. 2. Rodzaj, skala i usytuowanie przedsięwzięcia 2.1 Rodzaj i skala przedsięwzięcia Jest to przedsięwzięcie budowlane o charakterze publicznym polegającym na budowie nowego przebiegu odcinka DW 830, która stanowić będzie obwodnicę miasta Nałęczów, poprzez budowę jezdni o szerokości 7,0 m wraz z poboczami. W miejscach połączeń z istniejącymi drogami przewiduje się zaprojektowanie skrzyżowań skanalizowanych z wydzielonymi pasami do skrętu w lewo oraz wydzieleniem wysp dzielących na pozostałych wlotach bądź budowę rond. Zostaną wybudowane również drogi serwisowe wzdłuż projektowanej obwodnicy łączące drogi lokalne w celu obsługi ruchu lokalnego. Dodatkowo zostaną wybudowane obiekty inżynierskie w postaci estakad i przepustów. Inwestycja przewiduje także budowę chodników na terenach zurbanizowanych. Celem koncepcji jest wybranie wariantu przebiegu obwodnicy miasta Nałęczów będącej odcinkiem drogi wojewódzkiej nr 830 na podstawie analizy porównawczej pod względem: • funkcjonalno - przestrzennym, • ochrony środowiska, • społecznym, • technicznym, • ekonomicznym. Parametry projektowanych obiektów: • Klasa techniczna drogi - G • Prędkość projektowa w terenie zabudowanym – 50km/h • Prędkość projektowa poza terenem zabudowanym– 70 km/h • Jezdnia o szerokości 7,0 m • Nośność nawierzchni - 115 kN/oś • Szerokość w liniach rozgraniczających – min. 25 m • Odstępy między skrzyżowaniami – min. 800 m (poza terenem zabudowy) Projektowana inwestycja jest inwestycją liniową i polega na budowie obwodnicy, która zgodnie 4 z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko [Dz. U. z 2010 r, Nr 213, poz. 1397] §3 ust. 1 pkt 60 do: Przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko tj.: „Drogi o nawierzchni twardej o całkowitej długości przedsięwzięcia powyżej 1 km inne niż wymienione w § 2 ust. 1 pkt 31 i 32 oraz obiekty mostowe w ciągu drogi o nawierzchni twardej, z wyłączeniem przebudowy dróg oraz obiektów mostowych, służących do obsługi stacji elektroenergetycznych i zlokalizowanych poza obszarami objętymi formami ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1-5, 8 i 9 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody” Inwestycje drogowe, do których należy zaliczyć omawiane przedsięwzięcie mają na celu: zwiększenie przepustowości drogi, podniesienie swobody ruchu na drodze, wzrost bezpieczeństwa ruchu w tym ograniczenie liczby wypadków drogowych na przedmiotowym ciągu komunikacyjnym, co spowoduje zmniejszenie społecznoekonomicznych kosztów wypadków drogowych, poprawa komfortu podróży i czasu jej trwania, zmniejszenie emisji spalin do środowiska, zmniejszenie zużycia paliw, poprawa jakości obsługi ruchu, Zwiększenie atrakcyjności Nałęczowa jako uzdrowiska, poprawa jakości życia mieszkańców miasta Nałęczowa. zmniejszenie negatywnego oddziaływania na środowisko 2.2 Usytuowanie przedsięwzięcia Planowana inwestycja znajduje się w województwie lubelskim, powiecie puławskim, gmina i miasto Nałęczów. Początek planowanej inwestycji znajduje się (w zależności od wariantu) w okolicy Bochotnicy, natomiast koniec projektowanej trasy zlokalizowany jest na północ od miasta Nałęczów. 5 Rys. 1. Orientacyjna lokalizacja inwestycji 2.3 Lokalizacja względem form przyrodniczych Przebieg planowanej drogi rozpoczyna się w południowej części od drogi Nałęczów – Lublin. Następnie wszystkie warianty przez kilkaset metrów biegną po gruntach ornych, a dalej przebiegają przez dwie wąskie i mocno wcięte w teren dolinki rzeczne o zróżnicowanych ekosystemach od leśnych, poprzez szuwarowe, ziołoroślowe, łąkowe, do wodnych. Cechą charakterystyczną tego terenu jest występowania mozaiki biocenoz, będącej efektem wkraczania drzewostanu olsu na nieużytkowane w większości tereny dawnych łąk i szuwarów. Przy dolinkach występuje jedyny znaczny powierzchniowo płat lasu. Jest to dosyć dobrze zachowany grąd. Na odcinkach w dolinkach rzecznych o długości do 300 m oraz w obrębie grądu walory przyrodnicze są relatywnie największe z obserwowanych na tym terenie. Na północ od dolinek dalszy przebiegu obwodnicy obejmuje grunty orne, niewielkie pasma nieużytków i miedz. Występują też tereny zurbanizowane. W strefie 200 m od trasy przebiegu obwodnicy występują głównie tereny wysoczyznowe, o zróżnicowanej rzeźbie, zbudowane z pokryw peryglacjalnych, w znacznej części lessowych. Są one na większości terenów użytkowane ornie ze względu na korzystne warunki glebowe dla rolnictwa. W części południowej zachował się płat żyznego grądu. Obniżenia dolinek rzecznych w części południowej pokryte są namułami i torfowiskami, mają bardzo płytko występujące wody gruntowe. Na niektórych terenach dolinek woda utrzymuje się przez znaczną część roku na powierzchni. W szczególności dzieje się tak po roztopach wiosennych, po zalewach powodziowych i 6 po nawalnych opadach letnich. Utrzymywaniu się wody sprzyja mało drożny system melioracyjny, który jest odpowiedzialny za zmiany biocenoz z łąkowych w szuwarowe. Dominujące na tych terenach płaskie podtorfione terasy doliny rzecznej poprzecinane są niezbyt gęstą siecią niewielkich cieków i rowów melioracyjnych. Na ciekach założono niewielkie stawy, ale ich biocenozy nie będą narażone na przekształcenie podczas budowy i funkcjonowania obwodnicy. Rys. 2. Orientacyjna lokalizacja analizowanych wariantów obwodnicy 7 2.4 Ustalenia z Planu Gospodarowania Wodami na obszarze dorzecza Wisły Ogólne cechy charakterystyczne obszaru przedmiotowego dorzecza. Region Wodny Środkowej Wisły obejmuje Wisłę na odcinku od ujścia Sanu do Włocławka, zlewnię Bugu i Narwi, Krainę Wielkich Jezior Mazurskich, Wyżynę Lubelską i północną część regionu świętokrzyskiego. Na tym obszarze głównym piętrem wodonośnym, o największym rozprzestrzenieniu jest plejstoceńskie piętro wodonośne. W części północnej regionu występuje nieprzerwanie na całym obszarze, w regionie świętokrzyskim i Wyżynie Lubelskiej występuje w dolinach większych rzek, pomiędzy wychodniami starszego podłoża. Charakteryzuje się piętrowością osadów wodonośnych, które związane są z akumulacją wodno – lodowcową w trakcie interglacjałów następujących po sobie zlodowaceń. Piętro wodonośne związane jest z dolinami rzek współczesnych, strukturami piaszczysto – żwirowymi występującymi wśród utworów morenowych oraz ze strukturami dolin kopalnych. Generalnie wydziela się 3 poziomy, ale układ ten może być zaburzony. Poziomy składają się lokalnie z większej ilości warstw wodonośnych. Pietro czwartorzędowe cechuje się bardzo dobrymi parametrami hydrogeologicznymi, takimi jak wodoprzepuszczalność i wydajność potencjalna studni. Poziom górny, ze względu na słabą izolację ma największy moduł zasobów odnawialnych, ale jest najbardziej narażony na zanieczyszczenia pochodzenia antropogenicznego. Najczęściej eksploatowane są poziomy międzyglinowe, których miąższość wynosi kilkanaście metrów. Wody piętra plejstoceńskiego są typu HCO3 – Ca i HCO3 – Ca – Mg. Dla tego typu wód charakterystyczna jest podwyższona zawartość Fe i Mn. Ze względu na narażenie zanieczyszczeniami antropogenicznymi notuje się podwyższone zawartości jonów SO2-4, Cl-, Na+, K+. Neogeńsko – paleogeńskie piętro wodonośne związane jest z osadami piaszczystymi miocenu i oligocenu. Poziomy te są rozdzielone mułkami i iłami, ale występują również w kontakcie hydraulicznym. Piętro to jest szeroko rozprzestrzenione na obszarze regionu wodnego Środkowej Wisły. Nie występuje tylko w południowej części, w regionie świętokrzyskim i na Wyżynie Lubelskiej. Miocen jako użytkowy poziom wodonośny ma znaczenie lokalne ze względu na gorsze parametry hydrogeologiczne i silną barwę pochodzącą od pokładów węgli brunatnych. Częściej ujmowany jest poziom oligoceński, który tworzy zasobny zbiornik o miąższości od kilku do 90 m. Wody piętra neogeńsko – paleogeńskiego są dobrej jakości, ogólna mineralizacja waha się w granicach 300 – 700 mg/dm3, zawartość chlorków 0 – 40 mg/dm3 i siarczanów < 40 mg/dm3. Powyżej poziomu mioceńskiego występują osady plioceńskie, które ze względu na wykształcenie litologiczne nie mają właściwości wodonośnych, ale tworzą bardzo dobrą izolację zbiornika mioceńskiego i oligoceńskiego. Kredowe piętro wodonośne jest najsłabiej rozpoznane w północnej części regionu. Największe znaczenie, jako główny użytkowy poziom wodonośny ma na południu regionu, w rejonie niecki lubelskiej tworzy największy podziemny zbiornik wód słodkich w Polsce. Utworami wodonośnymi są spękane margle, opoki i kreda pisząca. Wraz z głębokością zmniejsza się szczelinowatość, co powoduje obniżenie przydatnych parametrów hydrogeologicznych dla zbiornika wód podziemnych. Wody piętra kredowego w strefie aktywnej wymiany wód są dobrej jakości i nie wymagają uzdatniania. Wraz ze wzrostem głębokości wzrasta ogólna mineralizacja i może znacznie przekraczać 1 g/dm3. Pojawiają się wody sodowo – chlorkowe o charakterze reliktowym. Miąższość utworów kredowych dochodzi do 600 – 700 m. Zawodniona jest ich górna część o miąższości 200 – 300 m, mająca znaczenie użytkowe. Jurajskie piętro wodonośne ma jest słabo rozpoznane i ma znaczenie użytkowe na obszarach gdzie brak jest poziomów użytkowych w wyższych piętrach wodonośnych. Najlepiej rozpoznany zbiornik wód podziemnych wieku jurajskiego występuje w północnym i wschodnim obrzeżu paleozoicznego trzonu Gór Świętokrzyskich. Występują tu 3 poziomy wodonośne w spękanych wapieniach skalistych. Najlepsze parametry wodonośne wapieni jurajskich występują w strefach uskokowych. Zwykłe wody podziemne piętra jurajskiego występują do głębokości 250 m, poniżej znacznie wzrasta mineralizacja, czyniąc te wody nieprzydatnymi do zaopatrzenia ludności w wodę zdatną do picia. W obrzeżu Gór Świętokrzyskich występuje również triasowe piętro wodonośne. Poziom górno triasowy zbudowany z iłowców i mułowców nie ma znaczenia użytkowego, ze względu na słabe zawodnienie. Poziom środkowo triasowy tworzą wapienie i margle o miąższości do 100 m. Poziom dolno triasowy występuje w piaskowcach, zlepieńcach i mułowcach. Jest często łączony z permskim piętrem wodonośnym ze względu na podobne wykształcenie litologiczne. Wody piętra triasowego cechują się dobrą jakością, niekiedy o 8 zbyt niskim pH < 6,5. Trzon paleozoiczny Gór Świętokrzyskich zbudowany jest ze skał karbońskich, dewońskich, sylurskich, ordowickich i kambryjskich. Charakteryzują się słabą wodonośnością. Użytkowy charakter ma poziom środkowo- i górno dewoński, który jest wykształcony w postaci wapieni i dolomitów. Tworzą zbiorniki szczelinowo – krasowe, o zmiennej wodonośności, zależnej od stopnia spękania (Kowalczyk A., Rubin H., Wagner, Rubin K., Motyka, Różkowski, Pacholewski, 2007; Prażak, 2007; Krajewski, Woźnicka, 2007; Herbich, Kazimierski, Knyszyński, Prażak, Nowicki, 2007). W planie Gospodarowania Wodami na Obszarze Dorzecza Wisły (Monitor Polski nr 49, poz. 549 z 2011r. ) zostały określone m.in. dla terenu przedmiotowej inwestycji dane, dot. części wód, które kształtują się następująco: Przynależność do JCWP Jednolita część wód powierzchniowych (JCWP) Europejski kod JCWP - PLRW2000623923 Nazwa JCWP - Kurówka od źródeł do Białki bez Białki Scalona część wód powierzchniowych (SCWP) - SW0108 Region wodny - region wodny Środkowej Wisły Obszar dorzecza (Kod i Nazwa) - 2000 obszar dorzecza Wisły Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej - RZGW w Warszawie Status - silnie zmieniona część wód Ocena stanu - dobry Ocena ryzyka nieosiągnięcia celów środowiskowych - zagrożona W fazie budowy ścieki bytowe gromadzone będą w szczelnym zbiorniku bezodpływowym i wywożone wozem asenizacyjnym, a wody opadowe powstające w trakcie prac budowlanych będą odprowadzane powierzchniowo. Prowadzenie robót budowlanych nie wpłynie na jakość i dynamikę ilości przepływu wód z uwagi na to, że zabroniony będzie zrzut ścieków z budowy do wód powierzchniowych oraz ich zanieczyszczanie podczas prowadzenia prac. Do wód powierzchniowych nie będą wprowadzane żadne zanieczyszczenia. Należy zatem uznać, ze roboty budowlane nie będą wpływały negatywnie na wody powierzchniowe. Podczas eksploatacji drogi na terenach niezabudowanych wody opadowe z jezdni zostaną odprowadzone do przydrożnych rowów, a w rejonie skrzyżowań będzie zastosowana kanalizacja deszczowa lub odwodnienie powierzchniowe. Dokładne rozwiązania zostaną przyjęte na etapie projektu budowlanego. Taki system odwodnienia zabezpieczy wody powierzchniowe przed przedostaniem się zanieczyszczeń. Prognozuje się, że wskaźniki w odprowadzanych ściekach opadowych nie będą przekraczać warunków określonych rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 24.07.2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lud do ziemi (Dz. U. nr 137, poz. 984 ze zm.) ze względu na zastosowanie urządzeń podczyszczających w postaci separatorów z osadnikami. Jednolita część wód podziemnych (JCWPd) Europejski kod JCWPd - 2300_106 Nazwa JCWPd - 106 9 Region Wodny - Środkowej Wisły Dorzecze - Wisły Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej - RZGW w Szczecinie Region wodno-gospodarczy - Z-01 Ocena stanu: Ilościowego - dobry Jakościowego - dobry Ocena ryzyka niespełnienia celów środowiskowych - niezagrożona Profile na rozpatrywanej jednostce przedstawiają się tak jak to wskazano na rycinie poniżej. Rycina. Obszar jednostki 106 Jednolitej części wód podziemnych (JCWPd) na której jest zlokalizowana inwestycja. Opis symbolu: (Q-Cr),- występuące lokalnie wody porowo-szczelinowe w utworach piaszczystych czwartorzędu oraz utworach węglanowych kredy górnej (będące w łączności hydraulicznej). Cr- wody szczelinowe w utworach węglanowych kredy górnej 10 JCWPd 106 charakteryzuje się nadwyżką zasobów wód podziemnych w odniesieniu do wielkości poboru, wynoszącego ponad 22 % wielkości zasobów. Na obszarze JCWPd nie występują zanieczyszczenia wód podziemnych. Występuje tam Główny Zbiornik Wód Podziemych (GZWP) nr 406 „Niecka Lubelska”, gdzie kredowe wody podlegają szczególnej ochronie. Wynika to ze stosunkowo słabej izolacyjności nadkładu, co powoduje średnie i silne zagrożenie dla wód podziemnych. Według studium należy wprowadzić zakazy lokalizacji obiektów mogących mieć szkodliwe oddziaływanie na wody podziemne. W Planie Gospodarowania Wodami na Obszarze Dorzecza Wisły dla wód podziemnych, dla obszaru 2300_106 stan wód oceniono jako dobry i ryzyko nieosiągnięcia celów jako niezagrożone. Zgodnie z definicją umieszczoną w RDW dobry stan wód podziemnych oznacza stan osiągnięty przez część wód podziemnych, jeżeli zarówno jej stan ilościowy, jak i chemiczny jest określony, jako co najmniej „dobry”. RDW w art. 4 przewiduje dla wód podziemnych następujące główne cele środowiskowe: • • • • zapobieganie dopływowi lub ograniczenia dopływu zanieczyszczeń do wód podziemnych, zapobieganie pogarszaniu się stanu wszystkich części wód podziemnych (z zastrzeżeniami wymienionymi w RDW), zapewnienie równowagi pomiędzy poborem a zasilaniem wód podziemnych, wdrożenie działań niezbędnych dla odwrócenia znaczącego i utrzymującego się rosnącego trendu stężenia każdego zanieczyszczenia powstałego wskutek działalności człowieka. Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest w obszarze wód podziemnych 2300_106 w miejscu występowania GZWP, jednakże dla spełnienia wymogu niepogarszania stanu części wód, dla części wód będących w co najmniej dobrym stanie chemicznym i ilościowym, celem środowiskowym będzie utrzymanie tego stanu. Rozwiązanie odwodnienia, na terenach niezabudowanych, gdzie wody opadowe z jezdni zostaną odprowadzone do szczelnych przydrożnych rowów , a w rejonie skrzyżowań będzie zastosowana kanalizacja deszczowa lub odwodnienie powierzchniowe, nie spowodują zmian w stanie chemicznym w wodach podziemnych oraz nie będą dopływały żadne zanieczyszczenia do wód podziemnych, dlatego dana inwestycja nie będzie miała negatywnego wpływu na wody podziemne w szczególności na Główny Zbiornik Wód Podziemnych nr 406 „Niecka Lubelska”. Jest to możliwe do osiągnięcia, ze względu na prognozowaną jakość wód opadowych spływających z drogi, na podstawie badań prowadzonych dla dróg o znaczniej większym natężeniu ruchu. Prognozuje się, że wskaźniki w odprowadzanych ściekach opadowych nie będą przekraczać warunków określonych rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 24.07.2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lud do ziemi (Dz. U. nr 137, poz. 984 ze zm.) ze względu na zastosowanie urządzeń podczyszczających w postaci separatorów z osadnikami, tj. będą się charakteryzować stężeniem nieprzekraczającym: • 100 mg/l zawiesin ogólnych oraz • 15 mg/l węglowodorów ropopochodnych Podsumowując budowa i eksploatacja przedmiotowej inwestycji nie wpłynie ujemnie na środowisko wodne i gruntowe. Nie nastąpi degradacja wód podziemnych i powierzchniowych spowodowana jakimikolwiek zanieczyszczeniami, ani nie nastąpi pogorszenie stanu biologicznego, chemicznego wód powierzchniowych. Inwestycja nie wpłynie na nie osiągnięcie celów środowiskowych. 11 3. Powierzchnia zajmowanej nieruchomości, dotychczasowy sposób jej wykorzystania i pokrycie szatą roślinną • Dla wariantu I (kolor niebieski) - o długości ok. 5,1km Powierzchnia terenu objętego wnioskiem wynosi około 23,3 ha, w tym: Sumaryczne zestawienie istniejącego i projektowanego zagospodarowania terenu: STAN ISTNIEJĄCY Powierzchnia utwardzona: około 1,1ha Powierzchnia biologicznie czynna: około 22,2 ha STAN PROJEKTOWANY Powierzchnia utwardzona: około 8,9ha Powierzchnia biologicznie czynna: około 14, 4ha Uszczegółowienie zestawienia powierzchni utwardzonych: Powierzchnia zabudowy projektowanych obiektów: - Powierzchnia jezdni: około 4,5ha - Powierzchnia dróg serwisowych: około 2,2ha - Powierzchnia poboczy: około 1,4ha - Powierzchnia estakady: około 0,5ha - Powierzchnia chodników: około 0,1ha - Powierzchnia wysp i azyli: około 0,2ha • Dla wariantu II (kolor czerwony)- o długości ok. 3,4km Powierzchnia terenu objętego wnioskiem wynosi około 16ha, w tym: Sumaryczne zestawienie istniejącego i projektowanego zagospodarowania terenu: STAN ISTNIEJĄCY Powierzchnia utwardzona: około 1,1ha Powierzchnia biologicznie czynna: około 14,9ha STAN PROJEKTOWANY Powierzchnia utwardzona: około 6,5ha Powierzchnia biologicznie czynna: około 9,5ha Uszczegółowienie zestawienia powierzchni utwardzonych: Powierzchnia zabudowy projektowanych obiektów: 12 - Powierzchnia jezdni: około 3ha - Powierzchnia dróg serwisowych: około 2,0ha - Powierzchnia estakad: około 0,35ha - Powierzchnia poboczy: około 0,9ha - Powierzchnia chodników: około 0,05ha - Powierzchnia wysp i azyli: około 0,2ha • Dla wariantu III (kolor pomarańczowy)- o długości ok. 5,2km Powierzchnia terenu objętego wnioskiem wynosi około 22,8ha, w tym: Sumaryczne zestawienie istniejącego i projektowanego zagospodarowania terenu: STAN ISTNIEJĄCY Powierzchnia utwardzona: około 1ha Powierzchnia biologicznie czynna: około 21,8ha STAN PROJEKTOWANY Powierzchnia utwardzona: około 9ha Powierzchnia biologicznie czynna: około 13,8ha Uszczegółowienie zestawienia powierzchni utwardzonych: Powierzchnia zabudowy projektowanych obiektów: - Powierzchnia jezdni: około 4,7ha - Powierzchnia dróg serwisowych: około 2,0ha - Powierzchnia estakad: około 0,4ha - Powierzchnia poboczy: około 1,4ha - Powierzchnia chodników: około 0,1ha - Powierzchnia wysp i azyli: około 0,4ha 3.1 Stan istniejący Przez miasto Nałęczów przebiega DW 830, która prowadzi ruch na relacji południowy wschód – północny zachód. Jest droga równoległa do DW 12 oraz do S12. Od północy do śródmieścia miasta dochodzi DW 826. Na południu tuż przed miejscowością znajduje się włączenie DW 827 do DW 830. 3.2 Stan projektowany Wariant I (preferowany)- długość obwodnicy ok. 5,1km Parametry techniczne projektowanego odcinka DW 830: • Klasa techniczna drogi - G • Prędkość projektowa w terenie zabudowanym – 50km/h • Prędkość projektowa poza terenem zabudowanym– 70 km/h 13 • • • • Jezdnia o szerokości 7,0 m Nośność nawierzchni - 115 kN/oś Szerokość w liniach rozgraniczających – min. 25 m Odstępy między skrzyżowaniami – min. 800 m (poza terenem zabudowy) Rozwiązania geometryczne: Początek obwodnicy – połączenie z istniejącą drogą wojewódzką nr 830 i 827 w postaci ronda Skrzyżowanie obwodnicy z drogami gminnymi nr 107911L i 107870L za pomocą węzła Budowa estakady w miejscu przejścia obwodnicy przez rzekę Bochotniczankę Skrzyżowanie obwodnicy z drogą powiatową nr 2202L w postaci skrzyżowania skanalizowanego z wydzielonymi dodatkowymi pasami do skrętu w lewo. Koniec obwodnicy- połączenie z istniejącą drogą wojewódzką nr 826 i drogą powiatową nr 2540L w postaci ronda • • • • • Pozostałe drogi lokalne zostaną połączone drogami serwisowymi biegnącymi wzdłuż projektowanej obwodnicy w celu obsługi ruchu lokalnego. Wariant II- długość obwodnicy ok. 3,4km • • • • • • • Parametry techniczne projektowanego odcinka DW 830: Klasa techniczna drogi - G Prędkość projektowa w terenie zabudowanym – 50km/h Prędkość projektowa poza terenem zabudowanym– 70 km/h Jezdnia o szerokości 7,0 m Nośność nawierzchni - 115 kN/oś Szerokość w liniach rozgraniczających – min. 25 m Odstępy między skrzyżowaniami – min. 800 m (poza terenem zabudowy) Rozwiązania geometryczne: Początek obwodnicy – połączenie z istniejącą drogą wojewódzką nr 830 w postaci ronda Budowa estakady w miejscu przejścia obwodnicy przez rzekę Bochotniczankę Skrzyżowanie obwodnicy z drogą powiatową nr 2202L w postaci skrzyżowania skanalizowanego z wydzielonymi dodatkowymi pasami do skrętu w lewo. • Koniec obwodnicy- połączenie z istniejącą drogą wojewódzką nr 826 i drogą powiatową nr 2540L w postaci ronda • Pozostałe drogi lokalne zostaną połączone drogami serwisowymi biegnącymi wzdłuż projektowanej obwodnicy w celu obsługi ruchu lokalnego. • • • Wariant III- długość obwodnicy ok. 5,2 km • • • • • • • • • Parametry techniczne projektowanego odcinka DW 830: Klasa techniczna drogi - G Prędkość projektowa w terenie zabudowanym – 50km/h Prędkość projektowa poza terenem zabudowanym– 70 km/h Jezdnia o szerokości 7,0 m Nośność nawierzchni - 115 kN/oś Szerokość w liniach rozgraniczających – min. 25 m Odstępy między skrzyżowaniami – min. 800 m (poza terenem zabudowy) Rozwiązania geometryczne: Początek obwodnicy – połączenie z istniejącą drogą wojewódzką nr 830 i 827 w postaci ronda Skrzyżowanie obwodnicy z drogami gminnymi nr 107911L i 107870L za pomocą skrzyżowania skanalizowanego z wydzielonymi dodatkowymi pasami do skrętu w lewo. 14 • • • • • Budowa estakady w miejscu przejścia obwodnicy przez rzekę Bochotniczankę Skrzyżowanie obwodnicy z drogą powiatową nr 2202L w postaci skrzyżowania skanalizowanego z wydzielonymi dodatkowymi pasami do skrętu w lewo. Skrzyżowanie obwodnicy z drogą dojazdową nr 107894L w postaci skrzyżowania skanalizowanego z wydzielonymi dodatkowymi pasami do skrętu w lewo. Koniec obwodnicy- połączenie z istniejącą drogą wojewódzką nr 826 i drogą powiatową nr 2540L w postaci ronda Pozostałe drogi lokalne zostaną połączone drogami serwisowymi biegnącymi wzdłuż projektowanej obwodnicy w celu obsługi ruchu lokalnego. Odwodnienie Cieki wodne, które projektowana droga będzie przecinać będą stanowić naturalne odbiorniki dla odprowadzanych wód deszczowych spływających z powierzchni szczelnych i zielonych. Przewiduje się odprowadzenie wód deszczowych dzięki zaprojektowaniu odpowiednich pochyleń podłużnych i poprzecznych poprzez powierzchniowe odprowadzenie wody do otwartych, rowów przydrożnych, którymi wody zostaną odprowadzone do odbiorników naturalnych, lub ze względu na konfigurację terenu do zbiorników odparowujących. W rejonie skrzyżowań będzie zastosowana kanalizacja deszczowa lub odwodnienie powierzchniowe. Dokładne rozwiązania zostaną przyjęte na etapie projektu budowlanego. Taki system odwodnienia zabezpieczy środowisko glebowo-wodne przed przedostaniem się zanieczyszczeń wraz z wodami opadowymi i roztopowymi spływającymi z projektowanej jezdni. Natężenie ruchu Prognozowany ruch określono metodą uproszczoną dla obliczania prognozy dla dróg wojewódzkich i powiatowych o natężeniu ruchu w roku bazowym większym od 2500 poj./dobę. Podstawę prognozy stanowił generalny pomiar ruchu wykonany w roku 2010. Poniżej zestawiono wyniki GPR 2010 dla analizowanego obszaru. Tab.nr1. Generalny pomiar ruchu dla poszczególnych odcinków projektowanej obwodnicy Nr drogi DW 830 DW 830 DW 830 DW 826 DW 827 Nazwa odcinka Tomaszowice Nałęczów Nałęczów w granicach miasta Nałęczów Wąwolnica Markuszów – Nałęczów Sadurki – Bełżyce Pojazdy samochodow e ogółem Struktura rodzajowa M O D SC SCP A CR 5077 46 4656 223 46 61 30 15 10457 42 8857 805 199 314 209 31 3788 72 2894 508 140 64 91 19 3407 37 3023 184 58 75 20 10 2763 39 2557 64 50 14 17 22 M- motocykle, O – samochody osobowe, D – samochody dostawcze, SC – samochody ciężarowe bez przyczep, SCP – Samochody ciężarowe z przyczepami, A – autobusy, CR – ciągniki rolnicze 15 Tab.nr 2. Wyniki prognozy ruchu dla wariantu inwestycyjnego na odcinku DW830 Tomaszowice-Nałeczów: SDR (P/d) Nazwa odcinka Rok prognozy Motocykle Samochody Samochody osobowe dostawcze 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 DW 830 2022 Tomaszowice 2023 - Nałęczów 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 46 46 46 46 46 46 46 46 46 46 46 46 46 46 46 46 46 46 46 46 46 5678 5865 6058 6257 6463 6676 6874 7079 7289 7506 7729 7959 8195 8438 8688 8946 9211 9484 9765 10054 10351 257 264 270 277 284 291 297 304 311 318 325 332 339 346 354 362 370 378 386 395 403 Samochody ciężarowe bez przyczep Samochody ciężarowe z przyczepami 51 52 53 54 55 56 57 58 60 61 62 63 64 66 67 68 70 71 73 74 75 71 73 75 77 80 82 84 87 90 92 95 98 101 104 107 110 113 117 120 124 128 Autobusy Ciągniki rolnicze Pojazdy samochodowe ogółem Udział pojazdów ciężkich 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 6147 6344 6547 6757 6973 7196 7405 7619 7840 8068 8302 8542 8790 9045 9307 9577 9855 10141 10435 10737 11049 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% Pojazdy samochodowe ogółem Udział pojazdów ciężkich 4125 4257 4393 4534 4679 4829 4969 5113 5261 5414 5571 4% 4% 4% 4% 4% 4% 4% 4% 4% 4% 4% Tab. nr 3.Wyniki prognozy ruchu dla wariantu inwestycyjnego na odcinku DW826 Markuszów-Nałęczów: SDR (P/d) Nazwa odcinka Rok prognozy Motocykle Samochody Samochody osobowe dostawcze 2015 2016 2017 2018 2019 DW 826 Markuszów - 2020 Nałęczów 2021 2022 2023 2024 2025 37 37 37 37 37 37 37 37 37 37 37 3695 3818 3945 4076 4211 4350 4481 4615 4753 4895 5041 212 218 223 229 234 240 245 251 256 262 268 Samochody ciężarowe bez przyczep Samochody ciężarowe z przyczepami Autobusy Ciągniki rolnicze 64 65 67 68 69 71 72 74 75 77 78 87 90 92 95 98 101 104 107 110 113 117 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 16 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 37 37 37 37 37 37 37 37 37 37 5192 5347 5506 5671 5840 6014 6193 6377 6567 6762 274 280 286 292 299 305 312 319 326 333 80 81 83 84 86 88 90 91 93 95 120 124 128 132 135 140 144 148 152 157 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 5732 5899 6070 6246 6427 6613 6805 7002 7205 7414 4% 4% 4% 4% 4% 4% 4% 4% 4% 4% 3.3 Inwentaryzacja przyrodnicza Analizowane były 3 warianty obwodnicy różniące się pod względem warunków przyrodniczych głównie w części południowej. Rozpoznanie prowadzono zasadniczo w strefie 200 m od przyszłego pasa drogowego. Szczególną uwagę przywiązywano do terenów, które będą przekształcone w ramach realizacji inwestycji czyli w pasie drogowym i w pasie przyległym 50 m. Analizy przyrodnicze były podstawą oceny wpływu budowy i eksploatacji drogi na walory biocenotyczne oraz krajobrazowe. Badania terenowe prowadzono w pełnym transekcie przebiegu planowanej drogi w trzech jej wariantach. Koncentrowano się na ekosystemach naturalnych i seminaturalnych, za które uznano na podstawie wstępnego rozpoznania: leśne, łąkowo-pastwiskowe, szuwarowe, wodne i zadrzewieniowe ekosystemy wodno-błotne. Analizy przyrodnicze były podstawą oceny wpływu budowy i eksploatacji drogi na walory biocenotyczne oraz krajobrazowe. 3.3.1 Inwentaryzacja biocenotyczna STREFA GEOLOGICZNA: Obszar opracowania zlokalizowany jest w obrębie dwu typów stref geoekologicznych: - wysoczyzn postperyglacjalnych, występujących w odmianach pagórkowatej i falistej – zajmujących ok. 90% terenu badań i zaznaczających się wyraźnymi sfalowaniami i wzniesieniami. Wysoczyzna w stropie zbudowana jest z pylasto-gliniastych osadów peryglacjalnych – lessów. Dominują tu grunty orne, w dominacji w strukturze drobnomozaikowatej. Na niewielkim obszarze wysoczyzny zachował się grąd Tilio Carpinetum. - obniżenia dolinne – obejmuje ok. 10% terenu badań i reprezentowane jest na południu, gdzie droga przecina prostopadle dolinki dwu niewielkich cieków łaczących się na wysokości przebiegu drogi w jedną dolinę. Dolina obejmuje zróżnicowane ekosystemy z przewagą podtorfionych szuwarów, łąk i pastwisk, na które obecnie wkraczają zadrzewienia olszy czarnej, budujące kadłubowe i inicjalne formy łęgów olszowych. Miejscami w dolince zachowały się łąki zmienowilgotne i wilgotne oraz ziołorośla. W niższych położeniach dolinki, gdzie dominują grunty organiczne, występują szuwary poprzecinane ciekami i rowami melioracyjnymi. System melioracyjny nie jest zbyt 17 drożny, co ma swoje konsekwencje w zmianach, które występują na obszarach łąkowych. Obecnie znaczna część dawnych łąk i pastwisk, w szczególności w najniżej położonych obszarach, jest nieużytkowana, co prowadzi do wykształcania się ziołorośli i szuwarów, a także wspomnianych łęgów olszowych. Ograniczenie ekstensywnego użytkowania łąk i pastwisk na terenach dolinnych nie jest korzystne, ponieważ prowadzi do stopniowego ich zaniku. Oprócz zaniedbań w systemie melioracyjnym i podwyższania poziomu wód gruntowych główną przyczyną zanikania ekosystemów łąkowych jest brak zainteresowania rolników ich użytkowaniem. Rolnictwo na terenach dolinnych staje się coraz bardziej ekstensywne, a nieużytkami stają się nie tylko łąki i pastwiska, ale również przyległe skrawki gruntów ornych. W całym obniżeniu wzrasta udział spontanicznie rozwijających się zadrzewień łęgowych, co z kolei jest procesem korzystnym dla walorów przyrodniczych, związanych z lasami łęgowymi. O charakterze biocenoz w dolince decyduje także jej silne wcięcie w bazę erozyjną. W dnie dolinki panują warunki odpowiadające ekosystemom wodno-błotnym, natomiast na jej skrzydłach występują siedliska świeże odpowiadające łąkom świeżym. TYPY EKOSYSTEMÓW I ICH WALORY: Wzdłuż projektowanej obwodnicy dominują ekosystemy gruntów ornych, jedynie w części południowej występują cenniejsze mozaiki ekosystemów lasów olszowych, łąk, ziołorośli, szuwarów i jeden płat grądu. W pobliżu zlokalizowane są niewielkie kompleksy stawów. Praktycznie dla wszystkich wariantów ekosystemy przez które przebiegają są takie same szczególne dla określonego wariantu wskazano w tekście. Na terenie badań zidentyfikowano następujące typy ekosystemów: a) wody powierzchniowe – występują główne, jako uregulowane, szerokie do 3 m cieki i rowy melioracyjne, w dolinkach poza przebiegiem tras planowanej drogi występują niewielkie kompleksy stawów hodowlanych o bardzo ekstensywnym użytkowaniu. W ciekach, podobnie jak w rowach melioracyjnych występują zbiorowiska roślinności szuwarowej oraz ziołorośla. Większość rowów melioracyjnych jest zamulona i niedrożna. b) Lasy i zadrzewienia łęgowe – reprezentowane są w dennych częściach dolinek rzecznych w południowej części przebiegu planowanych wariantów obwodnicy. Występują najczęściej, jako młode drzewostany olszy czarnej, w dojrzałym wieku tworzące zbiorowiska ze związku Alnion glutinosae. Jeden płat takiego dojrzałego zbiorowiska zlokalizowany jest na przecięciu z wariantem niebieskim obwodnicy. Olsy rozwinęły się w najniższych położeniach terasy rzecznej i towarzyszą szuwarom wielkoturzycowym, trzcinowym, ziołoroślom, również pozostałościom łąk ze związku Calthion, a w sporadycznych przypadkach Molinion. Są podobnie jak one spontanicznie rozwijającymi się zbiorowiskami w ramach wtórnej sukcesji ekologicznej zachodzącej na najbardziej podmokłych obszarach po zaprzestaniu użytkowania łąk. Sukcesja ekologiczna odbywa się też często w warunkach utraty drożności systemów melioracji i związanych z nią okresowych lokalnych podtopień. Dojrzałe postaci łęgów olszowych traktowane są, jako siedlisko przyrodnicze chronione 91E0. W drzewostanie dominuje olsza czarna, bogaty jest podszyt i runo. Biocenozy zlokalizowane w dolinkach rzecznych są młodymi, ale na kilku obszarach stosunkowo dobrze wykształconymi siedliskami 18 łęgowymi. Znajdują się w fazie ekspansji i sukcesji w kierunku zbiorowisk bardziej dojrzałych, z wszystkimi charakterystycznymi gatunkami. Mają dosyć wysokie walory przyrodnicze oraz krajobrazowe. c) Łąki i pastwiska – łąki wilgotne Calthion i zmiennowilgotne Molinio-Arrhenatheretea występują w drobnoprzestrzennej mozaice w dnach dolinek rzecznych i na ich skrzydłach. Największe płaty użytkowanych łąk zinwentaryzowano na wysokości miejscowości Cynków. W najniższych położeniach wykształcone są jako łąki wilgotne ze związku Calthion i występują w różnych fazach przejściowych między łąkami, szuwarem właściwym, szuwarami wielkoturzycowymi, nadpodtokowymi ziołoroślami i olsami. Łąki zmiennowilgotne ze związku Molinion występują w wyższych położeniach. Na wysokości Cynkowa w dolince przy granicy z lasami i ciekiem występują niewielkie płaty łąk świeżych z rzędu Arrhenatheretalia elatior. Większość zbiorowisk łąk występujących w dolinie znajduje się pod presją roślinności szuwarów wielkoturzycowych i trzcinowych, a także presją roślinności segetalnej i ruderalnej, z wrotyczem, pokrzywą, nawłocią i bylicami. Powodem zanikania łąk jest zaniechanie ich użytkowania. Użytkowanie prowadzone jest na niewielkich terenach. Generalnie łąki zajmują położenia pośrednie między wyżej położonymi terenami gruntów ornych i przyległymi do rowów melioracyjnych szuwarami i zadrzewianiami łęgowymi. Degradacja łąk na terenach dolinnych spowodowała, że nie stwierdzono tu dobrze zachowanych łąk trzęślicowych, będących siedliskami przyrodniczymi chronionymi. Również płaty łąk wilgotnych ze związku Calthion są niewielkie i wyraźnie ustępują łęgom olszowym. Nie stwierdzono dobrze zachowanych płatów z ostrożeniami błotnym i warzywnym, rdestem wężownikiem i kuklikiem zwisłym. d) szuwary trzcinowe i wielkoturzycowe – kompleksy tych często zespolonych ze sobą zbiorowisk, będące w wielu przypadkach mozaiką gatunków typowych dla każdego z nich stwierdzono pospolicie w dnach dolinek w południowej części przebiegu wszystkich wariantów obwodnicy. Towarzyszą one zarówno pozostałościom łąk, jak i młodym formom łęgów olszowych. Występują tu duże płaty szuwarów wielkoturzycowych ze związku Magnocaricion i mniejsze szuwaru właściwego Phragmition z trzciną pospolitą. Zespołom roślinności szuwarowej, ziołoroślowej i wilgotnych łąk ze związku Filipendulion alumariae towarzyszą często inicjalne olsy. Szuwarom i ciekom towarzyszą kadłubowo wykształcone ziołorośla z kielisznikiem i pokrzywą zwyczajną Utrico-Calystegietum sepium. Nie są to jednak zbiorowiska wykształcone w sposób pełny i typowy, dlatego nie stanowią siedliska przyrodniczego chronionego. Charakterystyczna jest przewaga w tych zbiorowiskach pokrzywy zwyczajnej, co również może być świadectwem degradacji. Nie stwierdzono występowania ziołorośli lepiężnikowych. e) grąd Tilio-Carpinetum – dobrze zachowany duży płat tego lasu zlokalizowany jest na południe od Cynkowa i dolinki równoległej do terenów zabudowanych. Na niewielkim odcinku przecinany jest przez pomarańczowy wariant przedsięwzięcia. W drzewostanie dominuje dąb szypułkowy, liczny jest grab, towarzysząco występuje lipa szerokolistna, klon zwyczajny i jawor. W niższych położeniach występuje również jesion wyniosły. Podszyt i runo są dosyć 19 ubogie i dominują młode egzemplarze głównych gatunków drzew. Grąd występuje głównie w postaci wysokiej, żyznej i dosyć ubogiej, jedynie na skłonach dolinki przechodzi w niską postać z bujniejszym podszytem. Pospolicie występuje w nim chroniony częściowo kopytnik zwyczajny. Cały kompleks grądowy jest siedliskiem przyrodniczym chronionym 9170, wykształconym i zachowanym w dobrym stanie. f) grunty orne i nieużytki porolne – dominują na całym przebiegu wszystkich wariantów obwodnicy, w szczególności w części północnej i centralnej. Na wszystkich obszarach obecnie dominują grunty orne poprzedzielane miedzami, najczęściej w układach drobnołanowych. Bardzo rzadko towarzyszy im roślinność drzew i krzewów będąca kadłubowymi postaciami suchych i ciepłolubnych zarośli okrajkowych. Na licznych użytkowanych gruntach uprawy są dosyć ekstensywne. Na gruntach ornych występują pospolite w kraju zespoły chwastów segetalnych z klasy Stellarietea mediae. W uprawach zbożowych występują zbiorowiska z rzędu Centauretalia cyani, z takimi gatunkami jak chaber bławatek i mak polny, a w uprawach roślin okopowych z rzędu Polygono-Chenopodietea, z takimi gatunkami jak komosa biała, chwastnica jednostronna, rdest ptasi. Zbiorowiska chwastów segetalnych charakteryzują się niską bioróżnorodnością. Do cenniejszych gatunków zwierząt stwierdzanych w tych zbiorowiskach należą przepiórka, kuropatwa oraz ropucha szara. W szacie roślinnej nieużytków charakterystyczną cechą jest występowanie różnorodnych zbiorowisk chwastów segetalnych, zbiorowisk ruderalnych, łąkowych oraz zadrzewień. Do najliczniej występujących gatunków zaliczyć należy wrotycz pospolity, trzcinnik piaskowy, bylicę, nawłoć pospolitą, wilczomlecz sosnka. Na polach lokalnie rozwijają się luźne i zwarte wielogatunkowe zarośla krzewiaste z udziałem takich gatunków jak głóg jednoszyjkowy Crataegus monogyna, dzika róża Rosa canina, śliwa tarnina Prunus spinosa, ligustr pospolity Ligustrum vulgare, leszczyna pospolita Corylus avellana, wierzba iwa Salix caprea, dereń świdwa Cornus sanguinea. g) tereny zabudowane i komunikacyjne z biocenozami ruderalnymi i urządzonymi – obejmują różne typy zabudowy, głównie zabudowę mieszkaniową i zagrodową występujące w rozproszeniu. W tej grupie terenów znalazły się również drogi oraz tereny infrastruktury technicznej. Na terenach tych występują zbiorowiska roślinności ruderalnej z klasy Stellarietea mediae i rzędu Sisymbrietalia, z klasy Agropyretea intermedio-repentis, a także zbiorowiska z klasy Artemisietea vulgaris. Pospolicie stwierdzanymi gatunkami są pokrzywa, ostrożeń lancetowaty, bniec biały, bylica pospolita, rogownica zwyczajna, perz, powój polny i inne. Na znacznych terenach występuje roślinność sztucznie utrzymywana dla celów ozdobnych lub użytkowych, z licznymi odmianami i gatunkami roślin ozdobnych, warzywnych i sadowniczych. Towarzyszą im zespoły chwastów segetalnych. Wzdłuż dróg występują także zbiorowiska typowe dla terenów porębowych i okrajków leśnych. Na niektórych terenach występują także wysokie wielogatunkowe zadrzewienia. Generalnie tereny zabudowane nie mają wysokich walorów przyrodniczych i mogą stanowić zagrożenie dla terenów przyległych o wyższych walorach. 20 SIEDLISKA PRZYRODNICZE CHRONIONE ORAZ GATUNKI CHRONIONE ROŚLIN: Podczas badań na terenie opracowania stwierdzono występowanie dwóch gatunków chronionych roślin: • kopytnik pospolity Asarum europaeum – występujący pospolicie w grądzie w południowej części przebiegu obwodnicy. Niewielka populacja zlokalizowana jest też w śladzie wariantu • żółtego, kruszyna pospolita Frangula alnus Mill – występuje w rozproszeniu w podszyciu olsów w południowej części terenu, w dolinkach rzecznych natomiast nie koliduje ona z przebiegiem inwestycji w żadnym z wariantów. Na terenie opracowania stwierdzono dwa siedliska przyrodnicze o potencjalne obszarów chronionych – oceny dokonano na podstawie stanu fitosocjologicznego roślin. - 91E0 łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe – występujące jako łęg olszowy w dolinkach rzecznych w południowej części planowanego przebiegu obwodnicy. W jednym płacie wykształcony jest w postaci dojrzałej, na pozostałych, jako forma inicjalna. Inicjalnie występują też łęgi wierzbowe, głównie w postaci łozowisk na obrzeżach olszynek. Przez ten obszar przebiega wariant niebieski (wariant I). - 9170 grąd subkontynentalny – zlokalizowany w południowej części terenu opracowania – występuje w postaci dojrzałej, dobrze zachowanej z dominacją grądów wysokich i nieliczną reprezentacją niskich. Przez nie wielki kawałek tego obszaru przebiega wariant pomarańczowy (wariant III). 21 Rys. 3. Orientacyjna lokalizacja planowanego przedsięwzięcia na tle siedlisk oraz gatunków chronionych Pozostałe zbiorowiska: łąkowe, ziołoroślowe oraz leśne nie mogą być w obecnym stanie uznawane za siedliska przyrodnicze, odpowiednio: 6510 łąki niżowe użytkowane ekstensywnie, 6430-3 niżowe, nadrzeczne zbiorowiska okrajkowe, ponieważ mają lokalnie jedynie pewne cechy tych zbiorowisk i nie mogą występować jako dobrze wykształcone płaty odpowiadających im zbiorowisk fitosocjologicznych. Przedstawione wyżej siedliska tj. łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe, grąd subkontynentalny nie są formą ochrony przyrody w rozumieniu Ustawy o ochronie przyrody z 2004 r. gdyż nie zostały objęte Specjalnym Obszarem Ochrony Siedlisk Natura 2000. 22 Na terenie opracowania nie stwierdzono chronionych gatunków grzybów. Siedliska występujące na terenie planowanej inwestycji należą do częstych i pospolitych w rejonie Nałęczowa. Ich potencjał w zakresie występowania szczególnych koncentracji chronionych gatunków grzybów nie jest duży. Część łąk jest też nieużytkowana oraz podlega presji gatunków synantropijnych z trzcinnikiem, wrotyczem i nawłocią i wielkoturzycowych. na czele, Ponadto a składy także ewoluuje gatunkowe w kierunku poszczególnych szuwarów płatów właściwych zbiorowisk łąk zmiennowilgotnych użytkowanych ekstensywnie mogą się różnić w kolejnych latach, co uzależnione jest warunkami wodnymi w gruncie, a także nawrotami okresowego użytkowania. 3.3.2. Inwentaryzacja faunistyczna Walory faunistyczne terenu planowanej obwodnicy nie należą do bardzo wysokich, na co mają wpływ występujące na tym terenie uwarunkowania siedliskowe (dominacja gruntów ornych z niewielkim udziałem lasów, łąk i ekosystemów wodnych) oraz dosyć silna presja rekreacyjno-wypoczynkowa. Wyjątkiem jest dolinka w południowej części terenu będąca miejscami ostoją płazów – w szczególności w obrębie starych zaniedbanych kompleksów stawów. Przeważające ekosystemy leśne występują najczęściej w średnich i młodszych klasach wieku i nie zapewniają odpowiednich biotopów dla występowania szczególnie cennych gatunków. Na obszarze objętym opracowaniem występują następujące typy przenikających się zgrupowań faunistycznych: ZGRUPOWANIE FAUNY TERENÓW NIEUŻYTKÓW POROLNYCH, UPRAW ROLNYCH GRUNTÓW ORNYCH Z LOKALNYMI ZADRZEWIENIAMI Dominują w części centralnej i północnej. Na terenie doliny z części południowej zespół ten przenika się z zespołami faunistycznymi typowymi dla obszarów wodno-błotnych, a na obszarach zurbanizowanych z zespołami typowymi dla terenów zabudowanych. W zakresie tej strefy występują m.in.: skowronek Alauda arvensis, przepiórka Coturnix coturnix, krogulec Acipiter nisus, kuropatwa Pedrix pedrix, bażant Phasianus colchicus, zając Lepus caeusis, ropucha szara Bufo bufo, nornik zwyczajny Microtus arvalis, mysz domowa Mus musculus, kret Talpa europaea. Spotyka się tu także ssaki łowne: sarnę Capreolus capreolus, dzika Sus strofa i lisa Vulpes vulpes. Zgrupowanie nie ma wysokich walorów przyrodniczych godnych ochrony. ZGRUPOWANIE FAUNY TERENÓW STREFY EKOTONOWEJ KOMPLEKSÓW LEŚNYCH Występuje w strefie granicy las – pole, głównie na południu, ale także i wzdłuż niewielkich zadrzewień na północy. W zakresie tej strefy występują potrzeszcz Miliaria calandra, myszołów Buteo buteo, jastrząb Accipiter gentilis, krogulec Accipiter nisus, świergotek drzewny Anthus trivialis, słowik rdzawy Luscinia megarynchos, kos Turdus merula, drozd śpiewak Turdus philomelos, cierniówka Sylvia communis, kwiczoł Turdus pilaris, dzięcioł duży Dendrocopos major, dzięcioł czarny Dendrocopos martius, piecuszek Phylloscopus trochilus, ropucha paskówka Bufo calamita, sarna Capreolus capreolus, jeleń Cervus elephus, dzik Sus scrofa, lis Vulpes vulpes, zając Lepus europaeus, kuna 23 Metres martes, łasica Mustela nivalis, jeż Erinaceinae. Zgrupowanie to ma pewne znaczenie dla zachowania różnorodności przyrodniczej w skali lokalnej i wymaga racjonalnego zagospodarowania. ZGRUPOWANIE FAUNY TERENÓW ZURBANIZOWANYCH Występuje na rozproszonych, zabudowanych obszarach. Jest to zgrupowanie gatunków podobnych do strefy nieużytków gruntów ornych i tworzą je gatunki najbardziej synantropijne, w tym dymówka Hirundo rustica, oknówka Delichon urbica, jemiołuszka Bombycilla garrulus, strzyżyk Troglodytes troglodytes, rudzik Erithacus rubecula, kopciuszek Phoenicurus ochruros, pełzacz ogrodowy Certhia brachydactyla, bogatka Parus major, sroka Pica pica, kawka Corvus monedula, gawron Corvus frugilegus, wrona Corvus corone, dzwoniec Carduelis chloris, szczygieł Carduelis carduelis, czyż Carduelis spinus, makolągwa Carduelis cannabina i inne. Mimo występowania licznych gatunków chronionych ptaków nie ma znaczenia waloryzacyjnego i nie musi podlegać szczególnej ochronie. ZGRUPOWANIE FAUNY NATURALNYCH ŁĄKOWYCH, SZUWAROWYCH I ZADRZEWIENIOWYCH OBSZARÓW WODNO-BŁOTNYCH Występuje na terenie dolinek rzecznych w części południowej. W zakresie tej strefy występują m.in.: derkacz Crex crex, błotniak stawowy Circus aeruginosus, trzciniak Acrocephalus arundinaceus, trzcinniczek Acrocephalus scirpaceus, kląskawka Saxicola rubicola, większość krajowych gatunków płazów i wiele innych gatunków. Fauna obszarów wodno-błotnych charakteryzuje się najwyższymi walorami przyrodniczymi na tym obszarze, ze względu na powszechne w kraju zagrożenie tych siedlisk. ZGRUPOWANIE FAUNY TYPOWEJ DLA WNĘTRZ DUŻYCH KOMPLEKSÓW LEŚNYCH Występuje w obrębie kompleksu grądu w części południowej. Ze względu na stosunkowo niewielki obszar kompleksu oraz jego graniczne położenie z innymi typami użytkowania, jest bardzo podobne do zgrupowania fauny stref ekotonowych lasu. Większy jest jedynie udział liczebności populacji gatunków ograniczających swe wymogi do nisz ekologicznych z wnętrza kompleksu leśnego. Lokalizacja stanowisk ptaków ogranicza się głównie do miejsc ich stwierdzenia. Dolinki cieków z części południowej charakteryzują się dużymi walorami biotopowymi dla płazów. W szczególności w kompleksach starych stawów panują korzystne warunki do ich występowania. Liczne rowy melioracyjne, ciek, a także tereny z długo utrzymującą się wodą po roztopach, zalewach rzecznych i nawalnych opadach tworzą idealne warunki dla tej grupy kręgowców. Zasięg przestrzenny najcenniejszych biotopów – ostoję płazów przedstawiono na mapie inwentaryzacji. Na analizowanym terenie stwierdzono biotopy korzystne dla występowanie następujących gatunków płazów: ropuchy szarej, zielonej, ropuchy paskówki, rzekotki drzewnej, grzebiuszki ziemnej, kumaka nizinnego, żaby trawnej, śmieszki i jeziorowej. Duże jest prawdopodobieństwo występowania kilku następnych gatunków, w tym traszek. Gatunkami stwierdzonymi dosyć pospolicie były: ropucha szara, ropucha zielona, rzekotka drzewna i żaba trawna. Dla ochrony tych gatunków, a także potencjalnych siedlisk innych gatunków płazów prace w dolinie potoków należy prowadzić z zastosowaniem odpowiednich 24 zabezpieczeń przed zanieczyszczeniami substancjami chemicznymi i odpadami budowlanymi. Zabezpieczenia te będą realizowane przez całkowity zakaz wjazdu ciężkim sprzętem w nurt cieków oraz Wykonawca będzie wyposażony w sorbenty hydrofobowe które będą miały za zadanie wyłapać zanieczyszczenia w trakcie wystąpienia awarii. Zaplecze budowy także nie będzie zlokalizowane w pobliżu cieków wodnych bufor bezpieczeństwa będzie wynosił 30 m. Powinno się w szczegółowym projekcie wskazać na miejsca lokalizacji wygrodzeń tymczasowych (płotków ochronnych) zabezpieczających przed migracjami płazów na teren budowy. Płotki będą realizowane na krawędzi terenu przewidzianego pod budowę drogi w miejscach cieków wodnych na długości 100 m od koryta w stronę północną i w stronę południową. Jeżeli migracja zostanie zaobserwowana w czasie realizacji na innych odcinkach projektowanej drogi Wykonawca wprowadzi również w tym miejscu wygrodzenia ochronne. Na terenie opracowania nie stwierdzono występowania cennych gatunków chiropterofauny. Kompleksy leśne, przez które ma przebiegać obwodnica nie stanowią szczególnie cennych biotopów dla tej grupy zwierząt ze względu na stosunkowo młody wiek drzewostanów. Jedynie w grądzie warunki są korzystniejsze, ale ten kompleks leśny nie będzie przekształcony w istotny sposób podczas budowy i funkcjonowania obwodnicy. 3.3.3. Podsumowanie waloryzacji botanicznej i faunistycznej Na podstawie rozpoznania walorów przyrodniczych terenu opracowania należy uznać, że występują tu obszary i obiekty o różnej randze przyrodniczej. Nie stwierdzono występowania ekosystemów o bardzo wysokich walorach przyrodniczych, które wymagałyby wzmożonej ochrony. Stwierdzono tereny o: a. wysokich walorach przyrodniczych, obejmujące grąd i dno dolinek rzecznych, gdzie występują siedliska przyrodnicze chronione – łęgi olszowe, mozaikowate układy łąk, szuwarów i ziołorośli i bardzo korzystne warunki dla płazów. Dolinki są też lokalnymi korytarzami ekologicznymi, b. średnich walorach przyrodniczych, obejmujące niewielkie kompleksy zadrzewień, szuwarów i przekształconych łąk. Inne tereny nie wymienione w pkt a i b nie charakteryzują się istotnymi walorami przyrodniczymi, a tereny zabudowane sprzyjają niskiej bioróżnorodności. Zagrożeniami dla flory i fauny na obszarze objętym inwentaryzacją są następujące: • nie ostrożne prowadzenie prac budowlanych, • nie ostrożne prowadzenie prac w zakresie budowy obiektów i umocnień cieków, • zła lokalizacja oraz organizacja zaplecza budowy. 3.3.4. Ocena wpływu przeprowadzenia inwestycji na walory przyrodnicze 25 Realizacja przedsięwzięcia spowoduje pewne straty przyrodnicze. Największe nastąpią przy realizacji inwestycji w wariancie najdłuższym tj. pomarańczowym (wariant nr III) z uwagi na największą zajętość oraz kolizję z gatunkiem podlegającym ochronie tj. kopytnik pospolity, przejście przez grąd oraz największą ingerencję w kompleks leśny. Zniszczonych zostanie kilkadziesiąt egzemplarzy kopytnika. Jest to gatunek pospolicie występujący w przyległym grądzie i realizacja przedsięwzięcia nie zagrozi lokalnej populacji gatunku. Niewielki będą straty w siedliskach przyrodniczych chronionych, w szczególności w grądzie, który będzie zdegradowany jedynie w strefie obrzeżnej i na krótkich odcinkach. Wariant niebieski (wariant I) również będzie miał wpływ na walory przyrodnicze, co związane jest z przejściem przez łęg olszowy zniszczeniem zbiorowisk szuwarowych i innych zlokalizowanych w dolinkach rzecznych. Niewielkie straty nastąpiona na terenach zabudowanych i rolnych, przez które przechodzi wariant czerwony (wariant II) najmniej ingerujący w środowisko naturalne. Znaczne straty nastąpią w łęgu olszowym, ale jest to pospolicie występujący w dnach dolinek typ lasu i nie istnieje potrzeba jego ochrony. Jeżeli prace będą prowadzone w okresie wiosenno-letnim przed przystąpieniem do prac w dolinkach cieków proponuje się wykonanie inwentaryzacji po kątem występowania zwierząt głównie płazów wraz z ich odłowieniem i przeniesieniem poza obszar realizacji zadania. Podstawowym negatywnym oddziaływaniem będzie fragmentacja drzewostanu, utrudniająca migracje, a także zniszczenie części biocenoz leśnych oraz nieleśnych wodno-błotnych, z wprowadzeniem w ich miejsce roślinności typowej dla ciągów komunikacyjnych ze znacznym udziałem gatunków i zbiorowisk ruderalnych. Na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji wskazuje się, że do wycinki będą przeznaczane głównie drzewa liściaste, w dnach dolinek rzecznych będzie to głównie olsza czarna, a na pozostałym obszarze dęby, lipy, klony i graby. Większość drzew to egzemplarze młode i w średnich klasach wieku. Usunięcie drzew jest niezbędne do przeprowadzenia inwestycji. Zostało ono znacznie ograniczone w porównaniu do wcześniejszych koncepcji projektowych. Dla zrekompensowania strat w drzewostanie, a także ograniczenia efektu fragmentacji i otwarcia ściany lasu zaproponowano zrealizowanie nasadzeń kompensacyjnych z roślinności niskiej i średniej na granicy lasu z pasem drogowym. Wzmocnią one okrajkowy ekoton i zwiększą izolację wnętrza leśnego, które może być po zrealizowaniu inwestycji bardziej wrażliwe na negatywne oddziaływania, w tym prześwietlenie, zmiany termiczne, zwiększenie siły wiatru, zanieczyszczenie powietrza i ekspansję gatunków ruderalnych. Drugi istotny negatywny efekt realizacji inwestycji obejmuje wystąpienie barier migracyjnych dla fauny, w szczególności wybranych grup bezkręgowców, płazów, gadów, ryb i ssaków. Dla złagodzenia negatywnych konsekwencji rozcięcia kompleksu leśnego oraz dolinek rzecznych zaprojektowano na ciekach przejścia dla małej zwierzyny, w tym dla płazów. Realizacja i funkcjonowanie inwestycji nie powinno ograniczyć możliwości migracji dużych ssaków, ze względu na brak dużych kompleksów leśnych. Budowa i funkcjonowanie obwodnicy nie wpłynie znacząco negatywnie na ichtiofaunę, w tym na możliwości migracji ryb. Nie przewiduje się dokonania istotnych zmian w korytach rzecznych. Bezpośrednie oddziaływania związane z budową będą ograniczone poprzez odpowiednie planowanie 26 i wykonanie prac w dolinie rzecznej. Nie przewiduje się wystąpienia oddziaływań pośrednich. Dla ochrony ryb należy w dolinkach rzek prowadzić prace budowlane z zabezpieczeniem koryta rzeki przed zanieczyszczeniami z placu budowy oraz rygor zakazu wjazdu ciężkim sprzętem w nurt cieków. Po zastosowaniu się do środków zabezpieczających nie przewiduje się znaczącego oddziaływania realizacji inwestycji na przyrodę we wszystkich wariantach realizacyjnych. 3.3.5. Wnioski i podsumowania Na podstawie przeprowadzonych analiz można sformułować następujące wnioski: • Obszar opracowania w obrębie terenów leśnych charakteryzuje się średnimi, a w dolinkach rzecznych wysokimi walorami przyrodniczymi, przy czym nie są to walory bardzo istotne, godne zachowania w formach ochrony przyrody i stawiające pod znakiem zapytania możliwość realizacji inwestycji. • Do najbardziej kolizyjnych z drogą walorów przyrodniczych należą: -korytarz ekologiczny dolinek rzecznych ze zróżnicowanymi ekosystemami wodno-błotnymi, - lasy grądowe zlokalizowane w południowej części terenu, • Kluczowym obszarem, na którym straty przyrodnicze mogą być największe jest dolinka cieku koło Cynkowa, przez który przebiega wariant pomarańczowy i niebieski oraz grąd, przez który przebiega wariant pomarańczowy. • Obszar opracowania w dolinkach ma wysokie walory siedliskowe dla licznych gatunków płazów, w szczególności na starych kompleksach stawów. Niezależnie od przyjętego do realizacji wariantu należy na ciekach stosować obiekty mostowe lub przepusty umożliwiające migrację płazów. • Na obszarze opracowania stwierdzono występowanie chronionych gatunków roślin – kopytnika pospolitego i kruszyny zwyczajnej. Jedynie populacja kopytnika w liczbie kilkudziesięciu egzemplarzy może być uszczuplona w czasie realizacji wariantu pomarańczowego. Ze względu na pospolite i liczne występowanie gatunku w przyległym grądzie, który koliduje małym fragmentem z wariantem pomarańczowym zagrożenia dla metapopulacji należy uznać za mało znaczące. • Realizacja inwestycji nie wpłynie na położone w odległości kilku kilometrów obszary Natura 2000. Nie będzie również znacząco negatywnie wpłynąć na integralność sieci Natura 2000. • Realizacja inwestycji nie wpłynie znacząco negatywne na walory przyrodnicze i krajobrazowe odległych rezerwatów przyrody i obszarów chronionego krajobrazu. • W dolinie potoku koło Cynkowa występuje siedlisko przyrodnicze chronione łęg olszowy. Część tego siedliska w wyniku realizacji wariantu niebieskiego zostanie zniszczona podczas realizacji inwestycji. Natomiast jest on pospolicie występujący na tym terenie i nie uznaje się go za formę szczególnej ochrony. Dla zachowania potencjału ekologicznego zaprojektowano nasadzenia kompensacyjne. 27 4. Rodzaj technologii Wszelkie prace związane z realizacją przedmiotowej inwestycji zostaną wykonane z zastosowaniem najlepszej dostępnej technologii oraz jak najmniej uciążliwej dla okolicznych mieszkańców i otaczającego środowiska. Polegać one będą na częściowo ręcznej, a częściowo mechanicznej rozbiórce istniejących w terenie elementów, oraz ułożeniu nowych warstw konstrukcyjnych nawierzchni wraz z innymi elementami należącymi do zakresu opracowania. Roboty przygotowawcze – wyburzenia istniejących obiektów budowlanych kolidujących z projektowaną budową drogą przy pomocy lekkiego i ciężkiego sprzętu do robót rozbiórkowych, transport materiałów z rozbiórki transportem kołowym. Wycinka drzew kolidujących z inwestycją łącznie z karczowaniem z użyciem profesjonalnego sprzętu do wycinki dużych drzew. Usunięcie humusu z terenu drogi z zagospodarowaniem części nadającej się do ponownego wbudowania w ramach budowy i wywiezieniem pozostałej części poza teren inwestycji. Budowa drogi – roboty ziemne, podbudowy, nawierzchnie wykonane zostaną przy użyciu typowego sprzętu takiego jak: koparki, spycharki, równiarki, walce drogowe, rozściełacze mas itp. Roboty wykończeniowe częściowo ręcznie przy użyciu specjalistycznych narzędzi o napędzie elektrycznym. Wszystkie używane maszyny będą posiadały aktualne badania techniczne. Do realizacji robót budowlanych wykorzystane będą wyłącznie te materiały, które posiadają atesty dopuszczające je do stosowania w budownictwie. Wszystkie wbudowywane materiały zostaną wytworzone poza placem budowy. Roboty brukarskie wykonywane będą ręcznie lub ułożone maszynowo przy użyciu sprawnych narzędzi. Przed wykonaniem nawierzchni należy wykonać wszystkie prace związane z wykonaniem planowanej budowy poprzez przebudowę infrastruktury technicznej itp. Budowa drogowych obiektów inżynierskich – przewiduje się wykorzystanie w jak największym zakresie elementów prefabrykowanych (stalowych i żelbetowych) oraz konstrukcji monolitycznych żelbetowych, roboty prowadzone będą przy pomocy koparek, dźwigów, pomp i mieszarek do betonu itp. Roboty wykończeniowe częściowo ręcznie przy użyciu specjalistycznych narzędzi. Roboty budowlane muszą spełniać wymagania związane z ochroną środowiska oraz powinny być poprzedzone szczegółowym planem i harmonogramem robót, w którym zostaną uwzględnione: - odpowiednia organizacja placu budowy z zapleczem socjalnym, - zastosowanie sprawnego sprzętu i środków transportu, - stały nadzór nad wykonawcami robót i ich pracownikami. Wszystkie roboty wykonane zostaną zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami pod nadzorem Wykonawcy i Inwestora. Użytkowanie drogi, która powstanie w wyniku realizacji omawianej inwestycji, nie będzie związane z koniecznością zastosowania technologii produkcyjnych. Odpady powstające na etapie budowy będą gromadzone selektywnie na wydzielonych do tego powierzchniach, a następnie zostaną przekazane podmiotom posiadającym uprawnienia do odzysku lub utylizacji odpadów. Na etapie eksploatacji nie przewiduje się powstawania większych ilości odpadów. 4.1 Ryzyko występowania poważnej awarii, przy uwzględnieniu używanych substancji i stosowanych technologii Prowadzenie robót budowlanych zgodnie ze sztuką budowlaną oraz obowiązującymi przepisami ppoż. i bhp minimalizuje możliwość występowania poważnej awarii. 28 Istnieje jednak możliwość wystąpienia w fazie eksploatacji przedsięwzięcia, gdy w przypadku kolizji drogowych pojazdów przewożących materiały niebezpieczne, materiały te zostaną uwolnione do środowiska. Właściwy stan i parametry techniczne obwodnicy oraz rozwiązania zwiększające bezpieczeństwo na drodze zdecydowanie zmniejszy prawdopodobieństwo takiego zderzenia w porównaniu z sytuacją obecną. 5. Warianty przedsięwzięcia Analizowane przedsięwzięcie przewiduje zastosowanie IV wariantów realizacji inwestycji: Wariant zerowy tj. niepodejmowanie żadnych działań inwestycyjnych. Wariant I (kolor niebieski) preferowany prze Inwestora realizacyjny –budowa obwodnicy miasta Nałęczów zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Nałęczów Wariant II (kolor czerwony) alternatywny realizacyjny- budowa obwodnicy miasta Nałęczów zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Nałęczów ze zmianą przebiegu odcinka początkowego, który przebiega ulicą Cynkowską Wariant III (kolor pomarańczowy) alternatywny realizacyjny- budowa obwodnicy miasta Nałęczów poza obszarem terenu wydzielnym pod inwestycję ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Nałęczów Wariant zerowy W obrębie planowanego przedsięwzięcia, obecna sytuacja komunikacyjna prowadzi ruch drogowy, istniejącą drogą wojewódzką nr 830 i 826, przez centrum miejscowości Nałęczów. Fakt ten wiąże się, z sytuacją, że ruch odbywa się blisko gęstej zabudowy mieszkaniowej, zwiększając niebezpieczeństwo dla ruchu pieszego. Taka sytuacja powoduje wiele szkód dla zdrowia mieszkańców miasta, ponieważ tak duży ruch jaki przebiega bezpośrednio przez miejscowość związany jest z narastającym wydzielaniem się substancji zanieczyszczających, dużym hałasem i drganiami nawierzchni. Upływający czas i brak decyzji dotyczącej realizacji przedsięwzięcia, przyczyniłoby się do powstania coraz większych szkód. Podstawowym problemem byłby stale rosnący ruch, powodujący coraz większe obciążenie istniejącej nawierzchni drogi DW nr 830 i 826 i tym samym powodując ciągłe pogarszanie stanu nawierzchni, zwiększając niebezpieczeństwo na drodze. Dodatkowym równie ważnym problemem powstającym przy ciągle rosnącym natężeniu ruchu stają się utrudnienia w płynności ruchu. Powstawanie na drodze sytuacji takich jak korki uliczne, częste ruszanie i hamowanie na skrzyżowaniach, przyczyniają się do zmniejszenia komfortu jazdy. Dodatkowym problemem przy takich sytuacjach na drodze, w szczególności gdy mamy do czynienia z terenami mieszkalnymi, byłoby coraz większe pogarszanie się środowiska, poprzez ciągłe zwiększanie się emisji substancji zanieczyszczających, jak również zwiększają emisję hałasu i drgań. Niepodjęcie decyzji o budowie przedsięwzięcia byłoby związane z ciągle narastającymi i powiększającymi się problemami, które już istnieją, które zostały wymienione wyżej i które będą się tylko pogarszać. Doprowadzenie do takich sytuacji stanowczo pogorszyłoby, istniejące już złe warunki życia mieszkańców, wzdłuż biegnącej drogi DW nr 830 i 826, w szczególności wpływając niekorzystnie na środowisko i zdrowie ludzi. Ponadto obecny stan nawierzchni powoduje większy hałas najeżdżających kół samochodowych 29 co utrudnia warunki życia mieszkańców. Wariant I realizacyjny (kolor niebieski) preferowany prze Inwestora – budowa obwodnicy miasta Nałęczów zgodnie ze studium zagospodarowania przestrzennego Gminy Nałęczów uwarunkowań i kierunków Wariant I- długość obwodnicy ok. 5,1km • • • • • • • • • • • • Parametry techniczne projektowanego odcinka DW 830: Klasa techniczna drogi - G Prędkość projektowa w terenie zabudowanym – 50km/h Prędkość projektowa poza terenem zabudowanym– 70 km/h Jezdnia o szerokości 7,0 m Nośność nawierzchni - 115 kN/oś Szerokość w liniach rozgraniczających – min. 25 m Odstępy między skrzyżowaniami – min. 800 m (poza terenem zabudowy) Rozwiązania geometryczne: Początek obwodnicy – połączenie z istniejącą drogą wojewódzką nr 830 i 827 w postaci ronda skrzyżowanie obwodnicy z drogami gminnymi nr 107911L i 107870L za pomocą węzła budowa estakady w miejscu przejścia obwodnicy przez rzekę Bochotniczankę skrzyżowanie obwodnicy z drogą powiatową nr 2202L w postaci skrzyżowania skanalizowanego z wydzielonymi dodatkowymi pasami do skrętu w lewo. koniec obwodnicy- połączenie z istniejącą drogą wojewódzką nr 826 i drogą powiatową nr 2540L w postaci ronda Pozostałe drogi lokalne zostaną połączone drogami serwisowymi biegnącymi wzdłuż projektowanej obwodnicy w celu obsługi ruchu lokalnego. Wariant II realizacyjny (kolor czerwony) alternatywny - budowa obwodnicy miasta Nałęczów zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Nałęczów ze zmianą przebiegu odcinka początkowego, który przebiega ulicą Cynkowską (droga nr 107900L) Wariant II- długość obwodnicy ok. 3,4km • • • • • • • Parametry techniczne projektowanego odcinka DW 830: Klasa techniczna drogi - G Prędkość projektowa w terenie zabudowanym – 50km/h Prędkość projektowa poza terenem zabudowanym– 70 km/h Jezdnia o szerokości 7,0 m Nośność nawierzchni - 115 kN/oś Szerokość w liniach rozgraniczających – min. 25 m Odstępy między skrzyżowaniami – min. 800 m (poza terenem zabudowy) Rozwiązania geometryczne: początek obwodnicy – połączenie z istniejącą drogą wojewódzką nr 830 w postaci ronda budowa estakady w miejscu przejścia obwodnicy przez rzekę Bochotniczankę skrzyżowanie obwodnicy z drogą powiatową nr 2202L w postaci skrzyżowania skanalizowanego z wydzielonymi dodatkowymi pasami do skrętu w lewo. • koniec obwodnicy- połączenie z istniejącą drogą wojewódzką nr 826 i drogą powiatową nr 2540L w postaci ronda • pozostałe drogi lokalne zostaną połączone drogami serwisowymi biegnącymi wzdłuż • • • 30 projektowanej obwodnicy w celu obsługi ruchu lokalnego. Wariant III realizacyjny (kolor pomarańczowy) alternatywny - budowa obwodnicy miasta Nałęczów poza obszarem terenu wydzielnym pod inwestycję ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Nałęczów Wariant III- długość obwodnicy ok. 5,2 km • • • • • • • • • • • • • • Parametry techniczne projektowanego odcinka DW 830: Klasa techniczna drogi - G Prędkość projektowa w terenie zabudowanym – 50km/h Prędkość projektowa poza terenem zabudowanym– 70 km/h Jezdnia o szerokości 7,0 m Nośność nawierzchni - 115 kN/oś Szerokość w liniach rozgraniczających – min. 25 m Odstępy między skrzyżowaniami – min. 800 m (poza terenem zabudowy) Rozwiązania geometryczne: Początek obwodnicy – połączenie z istniejącą drogą wojewódzką nr 830 i 827 w postaci ronda skrzyżowanie obwodnicy z drogami gminnymi nr 107911L i 107870L za pomocą skrzyżowania skanalizowanego z wydzielonymi dodatkowymi pasami do skrętu w lewo. budowa estakady w miejscu przejścia obwodnicy przez rzekę Bochotniczankę skrzyżowanie obwodnicy z drogą powiatową nr 2202L w postaci skrzyżowania skanalizowanego z wydzielonymi dodatkowymi pasami do skrętu w lewo. skrzyżowanie obwodnicy z drogą dojazdową nr 107894L w postaci skrzyżowania skanalizowanego z wydzielonymi dodatkowymi pasami do skrętu w lewo. koniec obwodnicy- połączenie z istniejącą drogą wojewódzką nr 826 i drogą powiatową nr 2540L w postaci ronda pozostałe drogi lokalne zostaną połączone drogami serwisowymi biegnącymi wzdłuż projektowanej obwodnicy w celu obsługi ruchu lokalnego. 6. Przewidywana ilość wykorzystywanej wody, surowców, materiałów, paliw oraz energii Etap realizacji Przewidywana inwestycja w okresie budowy (przewidywany czas realizacji to 24 miesiące, czyli ok. 520 dni roboczych) wymaga zapotrzebowania w: W czasie budowy woda używana będzie w procesach technologicznych pielęgnacji betonu, czyszczenie sprzętu budowlanego oraz w celach socjalnych. Przewidywane przybliżone zużycie wody 2,0 m3/dobę – 2,0*520, co daje ≈ 1040 m3. W okresie budowy materiały do budowy, tj. masę asfaltowa, beton i kruszywa kamienne oraz krawężniki dowożone będą bezpośrednio w miejsce ich wbudowania z wytwórni i zaplecza magazynowego wykonawcy. Przewiduje się, iż do budowy przedmiotowego odcinka drogi zostanie zużyte ok. 16 679 m3 kruszywa kamiennego. Zapotrzebowanie na paliwo dotyczy taboru transportowego używanego na budowie oraz sprzętu budowlanego. Tankowanie odbywało się będzie poza obszarem budowy na bazach transportowo-sprzętowych. Przewidywana przybliżona ilość zużytego podczas realizacji budowy paliwa: koparki – 15l/h x 8 h/dzień x 260 (dni) x 5 (sztuk) ≈ 156 tys. litrów. samochody ciężarowe – 30l/dzień x 520 (dni) x 15 (sztuk) ≈ 234 tys. litrów. maszyny i urządzenia spalinowe – 2l/dzień x 520 (dni) ≈ 1.04 tys. litrów. Łącznie paliwa ~ 391 040 tys. litrów 31 Zapotrzebowanie na energie elektryczna przewiduje się w czasie budowy, głównie do oświetlenia i ogrzewania zaplecza budowy. Przewidywane szacunkowe zużycie ilość energii elektrycznej: 2 MWh/miesiąc – 2 x 24, co daje ≈ 48 MWh. Zapotrzebowanie na gaz w czasie realizacji inwestycji szacuje się na: 90 m3/miesiąc – 90 x 6 miesięcy, co daje ≈ 540 m3..Gaz jest wykorzystywany głównie przy spawaniu elementów stalowych (konstrukcje mostowe). Wszystkie zużyte surowce wykorzystywane będą zgodnie z obowiązującymi normami i przepisami. Materiały szkodliwe dla środowiska w sposób trwały nie będą dopuszczone do użycia. Ponadto ilości te będą pośrednio zależne od przyszłego Wykonawcy robót (m.in. od sprzętu technicznego, jakiego będzie używał). W związku z eksploatacją zużywana będzie energia elektryczna na cele oświetleniowe drogi (w miejscach oświetlonych i sygnalizację drogi) oraz materiały potrzebne do utrzymania zimowego nawierzchni. Etap eksploatacji Na etapie eksploatacji drogi zapotrzebowanie na surowce naturalne będzie znikome i będzie się przede wszystkim wiązać z wykorzystaniem mieszanki piasku z solą w zimowym utrzymaniu. Ilość mieszanki uzależniona będzie od warunków atmosferycznych panujących w okresie zimowym, przez co trudne jest do oszacowania wykorzystanie surowców naturalnych. Zużywana będzie również energia elektryczna na cele oświetleniowe drogi. 6.1 Wykorzystanie zasobów naturalnych Do budowy drogi zostaną użyte m. in. woda, kruszywo naturalne, kruszywo łamane oraz masa mineralno-asfaltowa, a także olej napędowy wykorzystywany do pracy sprzętu ciężkiego. Do zimowego utrzymania drogi wykorzystane zostaną piasek i sól. 7. Rozwiązania chroniące środowisko Etap realizacji inwestycji Zanieczyszczenie powietrza związane z fazą budowy obwodnicy miasta Nałęczowa będzie miało charakter krótkotrwały i przejściowy. Nie będzie zatem stanowić zagrożenia dla środowiska atmosferycznego. Roboty budowlane muszą spełniać wymagania związane z ochroną środowiska, winny być wykonane z zastosowaniem najlepiej dostępnej technologii jak najmniej uciążliwej dla okolicznych mieszkańców i otaczającego środowiska. Polegać one będą na częściowo ręcznej, a częściowo mechanicznej rozbiórce istniejących w terenie elementów, oraz ułożeniu projektowanych warstw konstrukcyjnych nawierzchni wraz z innymi elementami należącymi do zakresu opracowania. Prace budowlane powinny być poprzedzone szczegółowym planem i harmonogramem robót, w którym zostaną uwzględnione: - odpowiednia organizacja placu budowy z zapleczem socjalnym. - zastosowanie sprawnego sprzętu i środków transportu, - stały nadzór nad wykonawcami robót i ich pracownikami. Należy wymagać przestrzegania przez pracowników zasad bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP), przepisów przeciwpożarowych (P.POŻ.) Zakres prac zamierzonych do wykonania w ramach inwestycji: 32 Zagrożenia związane z zanieczyszczeniem wód i gruntu na etapie budowy obwodnicy miasta Nałęczowa mogą być skutecznie wyeliminowane poprzez odpowiednią organizację placu budowy. Organizacja placu budowy i zaplecza będzie polegać na jak najoszczędniejszym korzystaniu z terenu i jak najmniejszym przekształceniu jego powierzchni, a po zakończeniu prac, teren położony poza pasem drogowym zostanie zrekultywowany i przywrócony do poprzedniego stanu. Należy odpowiednio oznaczyć teren inwestycji, plac budowy oraz miejsca składowania materiałów poprzez zabezpieczenie ich taśmami, znakami oraz tablicami informacyjnymi dla zapewnienia bezpieczeństwa osób postronnych w czasie wykonywanych prac. Zaplecza budowy będą zaopatrzone w sanitariaty, a ścieki socjalno-bytowe będą odprowadzane do szczelnych zbiorników bezodpływowych, których zawartość będzie usuwana przez uprawnione podmioty. Place budowy, składy materiałowe i sprzęt budowlany należy przechowywać w wyznaczonych miejscach odpowiednio zabezpieczonych, w należytym stanie technicznym, tak aby nie były zlokalizowane w sąsiedztwie cieków wodnych, a teren na którym się będą znajdować będzie uszczelniony zapobiegając przedostawaniu się zanieczyszczeń do środowiska glebo-wodnego. Do realizacji robót budowlanych wykorzystywane będą wyłącznie te materiały, które posiadają atesty dopuszczające je do stosowania w budownictwie. Przy doborze sprzętu budowlanego i środków transportu Wykonawca musi wziąć pod uwagę zużycie paliwa, jego rodzaj, ilość i skład emitowanych spalin, poziom hałasu i drgań oraz stan techniczny, aby ograniczyć do minimum negatywny wpływ przedsięwzięcia na środowisko na etapie jego realizacji. Niekorzystne oddziaływania, jakie mogą wystąpić głównie w okresie realizacji przedsięwzięcia to uciążliwości akustyczne przekraczające dopuszczalne normy zgodnie z obowiązującym Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 października 2012 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2012r. poz. 1109). Jednakże podwyższony poziom hałasu na etapie realizacji inwestycji będzie miał charakter przejściowy. Prac w pobliżu zabudowy mieszkaniowej nie należy prowadzić w czasie ciszy nocnej (między 22:00 a 6:00). W okolicach prowadzonej inwestycji może dojść do zwiększonej ilości zanieczyszczeń pyłowych wywołanych ruchem pojazdów ciężkich, jednakże przekroczenia te będą okresowe i zanikną po przeprowadzonych pracach budowlanych. Z uwagi na to materiały wykorzystywane do budowy, odpady powstałe w czasie prac oraz urobek związany z wykopami pod korytarz drogi będą zabezpieczone opończami w czasie przewozu oraz na miejscach składowania, co ograniczy pylenie do powietrza atmosferycznego a za jego pośrednictwem innych elementów środowiska. Zbędne przejazdy na trasie pojazdów mechanicznych mają być ograniczone. Należy używać tylko sprawnych pojazdów i sprzętów. Odpady, które będą powstawać podczas realizacji inwestycji zaliczane wg katalogu odpadów do grupy 17 (Dz. U. Nr 112, poz. 1206 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów) będą gromadzone selektywnie w specjalnie wyznaczonych miejscach oraz odpowiednio segregowane- tak aby ilość odpadów przeznaczonych do składowania na składowisku była jak najmniejsza, a następnie zostaną przekazane podmiotom posiadającym uprawnienia do odzysku lub utylizacji odpadów wg obowiązującej Ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012r.(Dz. U. z 2013, poz. 21 ze zm.) Odpady niebezpieczne jak paliwa i substancje bitumiczne należy gromadzić, zgodnie z wymogami prawa ochrony środowiska, w specjalnie przygotowanym i przystosowanym miejscu na terenie zaplecza budowy z zachowaniem norm BHP i PPOŻ. Rozwiązania techniczno-organizacyjne etapu realizacji budowy: Roboty przygotowawcze: Wyburzenia istniejących obiektów budowlanych kolidujących z projektowaną budową drogi nastąpi przy pomocy lekkiego i ciężkiego sprzętu do robót rozbiórkowych. Usunięcie humusu z terenu drogi z zagospodarowaniem części nadającej się do ponownego 33 wbudowania w ramach budowy i wywiezieniem pozostałej części poza teren inwestycji w miejsce wskazane przez zarządcę drogi. Przed wykonaniem wycinki zieleni należy określić czy usuwany drzewostan nie stanowi miejsca gniazdowania się ornitofauny. Wycinka drzew kolidujących z inwestycją łącznie z karczowaniem nastąpi z użyciem profesjonalnego sprzętu do wycinki dużych drzew. Drzewa znajdujące się na placu budowy oraz w bezpośrednim sąsiedztwie prowadzonych robót budowlanych nie podlegające wycince należy zabezpieczyć przed mechanicznymi uszkodzeniami pni przez sprzęt mechaniczny (pnie obłożyć deskami do wysokości korony, przestrzeń pomiędzy deskami a pniem wyłożyć miękkim materiałem np. torfem włóknistym lub słomą bądź zużytymi oponami). Wszystkie prace wykonywane w strefie wzrostu korzeni prowadzić z zachowaniem szczególnej ostrożności i bez użycia ciężkiego sprzętu (strefę wzrostu wyznacza rzut korony drzewa powiększony o 1m), minimalna granica wszelkich prac ziemnych to odległość od osi pnia równa dwukrotnemu obwodowi pnia, zmierzonemu na wysokości 130cm (min.1m). Przy wykopach pod korytarz drogi warstwy urodzajnej gleby będą zdejmowane oddzielnie i wykorzystywane przy rekultywacji po zakończeniu robót. Przed wykonaniem prac ziemnych pod korytarz planowanej inwestycji będą wykonane badania archeologiczne powierzchniowe, które umożliwią zaewidencjonowanie wszystkich występujących tam obecnie stanowisk archeologicznych ich przewartościowanie i prawidłowe zabezpieczenie przed zniszczeniem w przypadku prac budowlanych. Budowa drogi: Wykonywanie wszystkich prac będzie przebiegać z zachowaniem przez Wykonawcę przepisów zarówno bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) jak i ochrony przeciwpożarowej (P.POŻ.) , co pozwoli zminimalizować prawdopodobieństwa wystąpienia awarii mogącej trwale wpłynąć na stosunki wodno-glebowe. Prace budowlane będą prowadzone przy użyciu najlepszej dostępnej techniki zgodnie z definicją zawartą w Art. 3, pkt 10 ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001r. (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 1232 ze zm.). W przypadku wycieku olejów z maszyn budowlanych i taboru samochodowego Wykonawca odpowiedzialny będzie za zebranie i wywiezienie ich do jednostek zajmujących się ich unieszkodliwianiem lub może je zneutralizować na miejscu za pomocą sorbentów przeznaczonych do chemicznego unieszkodliwiania. Roboty ziemne, podbudowy, nawierzchnie wykonane zostaną przy użyciu typowego sprzętu takiego jak: koparki, spycharki, równiarki, walce drogowe, rozściełacze mas itp. natomiast roboty wykończeniowe częściowo ręcznie przy użyciu specjalistycznych narzędzi. Przed wykonaniem nawierzchni należy wykonać wszystkie prace związane z wykonaniem planowanej przebudowy i budowy infrastruktury technicznej w tym oświetlenia. W czasie prac należy zwrócić szczególną uwagę na nienaruszenie rowów melioracyjnych i drenaży, o ile takie istnieją na terenie objętym inwestycją lub zostaną odkryte w czasie prowadzenia prac. W przypadku konieczności oczyszczenia bądź umocnienia rowów należy użyć technologii dostosowanej do technicznych możliwości realizacyjnych tego typu robót oraz w taki sposób, aby maksymalnie ograniczyć jej wpływ na istniejące środowisko naturalne. Wody opadowe, które będą gromadzić się w wykopach oraz wody gruntowe napływowe zostaną odpompowane za pomocą pomp ssąco-tłoczących. Odbiornikiem wód pochodzących z wykopów będą istniejące cieki i rowy melioracyjne po wcześniejszym ich podczyszczeniu. Wykonanie wszystkich prac szczególnie prac ziemnych będzie przebiegać z zachowaniem wszelkich środków ostrożności, co pozwoli zminimalizować ryzyko popełnienia błędów mogących trwale wpłynąć na stosunki wodno-glebowe. Prace przy budowie obiektów inżynierskich będą odbywać się ze szczególną ostrożnością, aby nie zanieczyścić wód płynących szczególnie substancjami ropochodnymi. W celu ochrony zwierząt, podczas wykonywania prac budowlanych teren inwestycji będzie sprawdzany pod kątem obecności zwierząt w cel ich ochrony, a pod koniec każdego dnia 34 roboczego, teren będzie zabezpieczony przed powstawaniem przypadkowych pułapek typu otwarte wykopy, jamy, otwarte studzienki poprzez zasypanie bądź przykrycie takich miejsc. Prace ziemne w okresach masowej migracji płazów tj. w okresie od marca do maja i od połowy września do końca października oraz rozrodu (w zależności od gatunku może to być okres od początku marca do końca sierpnia) będą prowadzone ze szczególną ostrożnością. Na etapie budowy przedmiotowej inwestycji w miejscach niedalekiej bliskości cieków będą wykonywane zabezpieczenia w postaci ogrodzeń tymczasowych, które mają na celu ograniczenie śmiertelności płazów. W przypadku natrafienia, podczas prowadzenia prac ziemnych, na przedmiot noszący znamiona zabytku archeologicznego, należy przerwać prace i niezwłocznie poinformować o znalezisku Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie, co wynika z art. 33 przepisów ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. nr 162 poz. 1568) z dnia 23 lipca 2003 r. i ustawy z dnia 18 marca 2010r. zmieniającą ustawę o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. 2010 nr 75 poz. 474) Ze względu na nieinwazyjną technologię prowadzenia robót budowlanych nie nastąpi wzrost szkodliwych dla środowiska oddziaływań. Przy prawidłowo prowadzonych pracach budowlanych, oddziaływanie na środowisko będzie krótkotrwałe i niewpływające ponadnormatywnie na stan środowiska naturalnego. Etap eksploatacji Realizacja nowej drogi jako połączenie dróg wojewódzkich nr 830 i 826, stanowiąca obwodnicę miasta Nałęczów, zapewni objazd dla ruchu tranzytowego obszarów gminy o intensywnej zabudowie. Taka zmiana znacząco wpłynie na poprawę stanu powietrza atmosferycznego oraz klimatu akustycznego w miejscowości Nałęczów oraz będzie miała wpływ na bezpieczeństwo wszystkich użytkowników dróg w centrum miasta. Nastąpi ograniczenie hałasu, drgań i zapylenia środowiska w czasie eksploatacji nowej drogi. Ze względu na stosunkowo nieduże natężenie ruchu nie przewiduje się przekroczeń dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń powietrza. Budowa obwodnicy spowoduje odciążenie starego przebiegu DW 830 i 826 w mieście Nałęczów od zbędnego ruchu samochodowego w szczególności ruchu tranzytowego ze względu na lepsze warunki i parametry techniczne drogi, zwiększając komfort, jakość, ekonomiczność jazdy oraz jej szybkość. Jest to również pozytywne rozwiązanie dla mieszkańców, ponieważ wyprowadzenie znacznej części ruchu samochodowego i tranzytowego na obwodnice z terenów zwartej zabudowy mieszkaniowej, przyczyni się do polepszenia warunków życia i zdrowia mieszkańców, poprzez obniżenie poziomu emisji zanieczyszczeń i hałasu. Zlikwiduje to również podstawowy problem, powstawania zatorów ulicznych, poprawiając warunki i komfort jazdy w mieście oraz zwiększając bezpieczeństwo na drodze. Budowa obwodnicy spowoduje w znacznym stopniu zwiększenie izolacji przed negatywnym wpływem działań ruchu samochodowego, wpływając pozytywnie na warunki środowiska, poprawiając klimat akustyczny. Cieki wodne, które projektowana droga będzie przecinać będą stanowić naturalne odbiorniki dla odprowadzanych wód deszczowych spływających z powierzchni szczelnych i zielonych. Przewiduje się odprowadzenie wód deszczowych dzięki zaprojektowaniu odpowiednich pochyleń podłużnych i poprzecznych poprzez powierzchniowe odprowadzenie wody do otwartych, rowów przydrożnych którymi wody zostaną odprowadzone do odbiorników naturalnych, lub ze względu na konfigurację terenu do zbiorników odparowujących. W rejonie skrzyżowań będzie zastosowana kanalizacja deszczowa lub odwodnienie powierzchniowe. Dokładne rozwiązania zostaną przyjęte na etapie projektu budowlanego. Taki system odwodnienia zabezpieczy środowisko glebowo-wodne przed przedostaniem się zanieczyszczeń wraz z wodami opadowymi i roztopowymi spływającymi z projektowanej jezdni. Ze względu na zakres i skalę przedsięwzięcia oraz brak negatywnego wpływu drogi na 35 biotyczne elementy środowiska nie nastąpi pogorszenie się walorów przyrodniczokrajobrazowych otoczenia, nie spowoduje istotnych zmian w krajobrazie oraz nie wpłynie na pogorszenie stanu zanieczyszczenia powietrza. Minimalizacja wpływu drogi na krajobraz na etapie eksploatacji może być przeprowadzona dzięki stworzeniu w jej otoczeniu funkcji estetyczno-krajobrazowych. Osiągnięte będzie to poprzez wprowadzenie w otoczenie drogi w niektórych miejscach nasadzeń drzew i krzewów. Zmiana przebiegu trasy poprzez znaczące oddalenie drogi od terenów zabudowanych i przejęcie ruchu samochodowego „na siebie”, w znaczącym stopniu zwiększy izolację przed negatywnym wpływem działań ruchu samochodowego, wpływając pozytywnie na warunki środowiska oraz poprawiając klimat akustyczny. Planowane przedsięwzięcie może nawet spowodować zmniejszenie stopnia zanieczyszczenia atmosfery składnikami spalin, poprzez czynniki takie jak: - poprawa warunków drogowych – lepsze warunki i parametry techniczne drogi, zwiększą komfort, jakość, ekonomiczność jazdy oraz jej szybkość polepszając warunki środowiskowe. - zmniejszenie poziomu hałasu- wyprowadzenie zbędnego ruchu z miasta przyczyni się do likwidacji zatorów ulicznych, przez co nastąpi upłynnienie ruchu na drodze i na ważnych skrzyżowaniach przyczyniając się do poprawy klimatu akustycznego. Budowa obwodnicy przyczyni się do zwiększenia izolacji przed negatywnym wpływem działań ruchu samochodowego, wpływając pozytywnie na warunki środowiska oraz poprawiając klimat akustyczny. Inwestycja bez wątpienia poprawi klimat akustyczny w obrębie istniejącej drogi w stosunku do stanu istniejącego. - ogólnoświatowa tendencja ograniczenia emisji spalin z silników samochodowych. Podstawowe zanieczyszczenia w komunikacji samochodowej to: tlenki azotu (NOx), wśród których dominuje dwutlenek azotu (NO2), powstający podczas spalania paliw w silnikach, pary ołowiu, tlenki siarki (SOx), z przewagą dwutlenku siarki (SO2), powstający podczas spalania oleju napędowego. Na ilość emitowanych przez pojazdy zanieczyszczeń mają wpływ takie czynniki, jak: rodzaj spalanego paliwa, rozwiązania konstrukcyjne silnika i układu paliwowego, pojemność silnika, moc i związane z nimi zużycie paliwa, konstrukcja układu wydechowego (katalizator), stan techniczny silnika i innych podzespołów, prędkość jazdy, technika jazdy, płynność jazdy, pochylenie niwelety. Wobec tak dużej ilości parametrów, od których zależy emisja, jej dokładne oszacowanie ilościowe jest bardzo trudne, a wszystkie stosowane metody obliczeniowe obarczone są pewnymi błędami. Emisja spalin na starym odcinku DW 830 w fazie eksploatacji obwodnicy będzie mniejsza niż w stanie istniejącym ze względu na fakt, iż nowy odcinek drogi przejmie funkcje DW nr 830 i 826, przekierowując znaczną część ruchu „na siebie”, oraz będzie charakteryzowała się odpowiednim stanem technicznym na przyjęcie ruchu o dużym natężeniu, przystosowanym również na pojazdy ciężkie, przez co nastąpi zwiększenie płynności, jakości i komfortu jazdy na całym opracowywanym odcinku. Z uwagi na to nie przewiduje się, że do powietrza będą wprowadzane zanieczyszczenia o stężeniu przekraczającym dopuszczalne normy. - ograniczenia zanieczyszczeń wód i ziemi Stężenia zanieczyszczeń w wodach opadowych spływające z powierzchni drogi nie będą przekraczać obowiązujących norm określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dn. 24 lipca 2006r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzeniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. nr 137 poz. 984 z późn. zm.) ze względu na zastosowanie urządzeń podczyszczających w postaci separatorów z osadnikami. Zgodnie z §19 ust.1 ww. rozporządzenia powinien być spełniony warunek: - zawiesiny ogólne ≤100mg/l - węglowodory ropopochodne ≤15mg/l 36 - ograniczenia występowania odpadów Odpady, które powstaną podczas eksploatacji inwestycji zaliczane wg katalogu odpadów do różnych grup zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206) będą zbierane i składowane wg obowiązującej ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012r (Dz. U. z 2013r. poz. 21 ze zm.) Jednostki zarządzające daną drogą powinny zapewnić odbiór odpadów powstających w jej obrębie, uwzględniając zdarzenia losowe. Odpady winny być usuwane i unieszkodliwiane wyłącznie przez odbiorców-wyspecjalizowane firmy, posiadających stosowne zezwolenia na prowadzenie tego typu działalności. Zachowanie odpowiedniej organizacji w zakresie usuwania odpadów oraz spełnienie wymagań prawnych pozwoli zachować lub nawet zmniejszyć ilość odpadów na skutek użytkowania i utrzymania drogi. -zieleń Po zakończeniu budowy, jeśli zostaną zasadzone nowe drzewa i krzewy, należy objąć je co najmniej 3-letnią gwarancją pielęgnacyjną polegającą na odpowiednim ściółkowaniu strefy korzeniowej, podlewaniu, nawożeniu, usuwaniu chwastów i koszeniu traw. 8. Rodzaje i przewidywane ilości wprowadzanych do środowiska substancji lub energii przy zastosowaniu rozwiązań chroniących środowisko 8.1 Emisja i występowanie innych uciążliwości 8.1.1. Wprowadzanie zanieczyszczeń do wód i do ziemi Etap realizacji inwestycji: Zapobieganie zanieczyszczeniu powierzchni ziemi związane będzie głownie z taką organizacją placu budowy, aby na jego terenie i w okolicy nie pozostawały resztki materiałów budowlanych, które mogłyby powodować zanieczyszczenie gruntu. Ponadto w trakcie realizacji przedsięwzięcia podejmowane będą działania zmierzające do zapewnienia należytego stanu technicznego wykorzystywanych maszyn i urządzeń w celu zminimalizowania możliwości wycieku z nich substancji niebezpiecznych (olejów, benzyn). Wytwarzane w trakcie budowy odpady budowlane składowane będą czasowo w miejscach do tego przeznaczonych, przy czym ewentualne odpady niebezpieczne magazynowane będą w specjalistycznych pojemnikach. Wszystkie wytworzone odpady zostaną przekazane do odzysku lub unieszkodliwienia zgodnie z wymogami ochrony środowiska odbiorcy posiadającemu zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie gospodarki odpadami. Ścieki bytowe gromadzone będą w szczelnym zbiorniku bezodpływowymi wywożone wozem asenizacyjnym, a wody opadowe powstające w trakcie prac budowlanych będą odprowadzane powierzchniowo. Prowadzenie robót budowlanych nie wpłynie na jakość i dynamikę ilości przepływu wód z uwagi na to, że zabroniony będzie zrzut ścieków z budowy do wód powierzchniowych oraz ich zanieczyszczanie podczas prowadzenia prac. Do wód powierzchniowych nie będą wprowadzane żadne zanieczyszczenia. Należy zatem uznać, ze roboty budowlane nie będą wpływały negatywnie na wody powierzchniowe. Etap eksploatacji inwestycji: Na etapie użytkowania woda opadowa, przewiduje się odprowadzenie wód deszczowych dzięki zaprojektowaniu odpowiednich pochyleń podłużnych i poprzecznych poprzez powierzchniowe odprowadzenie wody do otwartych, rowów przydrożnych, którymi wody zostaną odprowadzone do odbiorników (cieków wodnych) naturalnych, lub ze względu na konfigurację terenu do 37 zbiorników odparowujących. W rejonie skrzyżowań będzie zastosowana kanalizacja deszczowa lub odwodnienie powierzchniowe. Dokładne rozwiązania zostaną przyjęte na etapie projektu budowlanego. Ilość zanieczyszczeń odprowadzanych w wodach opadowych na etapie eksploatacji: Warunki wprowadzania ścieków do wód tj. w omawianym przypadku wód opadowych i roztopowych określone są w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dn. 24 lipca 2006r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzeniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. nr 137 poz. 984 z późn. zm.) Zgodnie z §19 ust.1 ww. rozporządzenia powinien być spełniony warunek: - zawiesiny ogólne ≤100mg/l - węglowodory ropopochodne ≤15mg/l W celu określenia możliwego wpływu inwestycji na wody powierzchniowe, podziemne oraz glebę wykonano prognozy emisji zawiesiny ogólnej Zarządzeniem Nr 29 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 30 października 2006r -„Wytyczne prognozowania stężenia zawiesin ogólnych i węglowodorów ropopochodnych w ściekach z dróg krajowych”, z czego za pomocą Polskiej Normy „Odwodnienie Dróg” PN-S-02204 obliczono substancje ekstrahujące się ekstraktem eterowym ze wzoru: SZ0 = 0,718*Q0,529 [mg/ dm3 ] < 100mg/dm3 Gdzie: SZ0 – stężenie zawiesiny ogólnej w ściekach z dróg Q – dobowe natężenie ruchu (SDR) w zakresie od 1000 do 17500 pojazdów/dobę [P/d] SZ0 = 0,718 x Q0,529 < 100mg/dm3 Stężenie olejów i tłuszczy (ekstrakt eterowy): SE = 0,08 x SZ0 [mg/ dm3] < 15 mg/ dm3 SE – stężenie olejów i tłuszczy w ściekach z dróg Stężenie węglowodorów ropopochodnych: SRP – stężenie węglowodorów ropopochodnych w ściekach z dróg SRP = 1,1 x SE [mg/ dm3] < 15 mg/ dm3 Stężenia oszacowano dla objętego opracowaniem przebiegu inwestycji dla natężenia ruchu przewidywanego w latach 2015 do 2035. Poniżej zestawienie prognozowanego natężenia ruchu oraz wyniki prognozy emisji zanieczyszczeń: 38 TABELA NR 4. PROGNOZA STĘŻENIA ZAWIESINY OGÓLNEJ ORAZ SUBSTANCJI EKSTRAHUJĄCYCH W SPŁYWACH DESZCZOWYCH Z POWIERZCHNI POSZCZEGÓLNYCH ODCINKÓW OBWODNICY MIEJSCOWOŚCI NAŁĘĆŻÓW Odcinek DW 830 TomaszowiceNałęczów DW 826 MarkuszówNałęczów Rok prognozy Prognozowane natężenie ruchu [Poj./d] Prognozowane całkowite stężenie zawiesiny ogólnej [mg/l] Prognozowane całkowite stężenie substancji ekstrahujących 83,22 Dopuszczalne stężenie zawiesiny ogólnej < 100 [mg/l] Dopuszczalne stężenie węglowodorów ropopochodnych < 15 [mg/l] 7,33 100 15 84,63 7,45 100 15 86,04 7,57 100 15 87,50 7,69 100 15 88,97 7,83 100 15 90,46 7,96 100 15 78,43 8,08 100 15 93,22 8,20 100 15 94,64 8,34 100 15 96,11 8,46 100 15 97,56 8,58 100 15 99,04 8,71 100 15 100,55 8,85 100 15 102,08 8,98 100 15 103,64 9,13 100 15 105,22 9,26 100 15 106,83 9,41 100 15 108,46 9,54 100 15 110,11 9,69 100 15 111,78 9,84 100 15 113,49 9,98 100 15 [mg/l] 2015 6147 2016 6344 2017 6547 2018 6757 2019 6973 2020 7196 2021 7405 2022 7619 2023 7840 2024 8068 2025 8302 2026 8542 2027 8790 2028 9045 2029 9307 2030 9577 2031 9855 2032 10141 2033 10435 2034 10737 2035 11049 2015 4125 58.71 5.17 100 15 2016 4257 59.69 5.26 100 15 2017 4393 60.69 5.35 100 15 2018 4534 61.72 5.43 100 15 39 2019 4679 62.75 5.52 100 15 2020 4829 63.81 5.61 100 15 2021 4969 64.78 5.70 100 15 2022 5113 65.77 5.79 100 15 2023 5261 66.77 5.87 100 15 2024 5414 67.79 5.96 100 15 2025 5571 68.82 6.06 100 15 2026 5732 69.87 6.15 100 15 2027 5899 70.94 6.25 100 15 2028 6070 72.02 6.34 100 15 2029 6246 73.11 6.44 100 15 2030 6427 74.23 6.53 100 15 2031 6613 75.36 6.63 100 15 2032 6805 76.51 6.73 100 15 2033 7002 77.67 6.83 100 15 2034 7205 78.85 6.94 100 15 2035 7414 80.05 7.04 100 15 Obliczenia przy zakładanym ruchu wykazały przekroczenie dopuszczalnego stężenia zawiesiny ogólnej w roku 2026 i brak przekroczeń dopuszczalnych węglowodorów ropopochodnych. Wykonane obliczenia odnoszą się do substancji ekstrahujących, gdyż nie ma możliwości obliczenia bezpośrednio ze wzoru węglowodorów ropopochodnych. Obliczeń można dokonać jedynie na podstawie odniesienia, gdyż węglowodory ropopochodne stanowią tylko niewielką część substancji ekstrahujących. Na tej podstawie stwierdza się, iż brak przekroczenia substancji ekstrahujących w stosunku do wartości normatywnych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie warunków, jakie należy spełniać przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137 poz. 984 z późn. zm.), określa brak możliwości przekroczenia dopuszczalnych stężeń przez węglowodory ropopochodne. Z uwagi na powyższe przewiduje się zastosowanie zestawów podczyszczających z separatorem i osadnikiem. Droga nie będzie zagrażać środowisku naturalnemu. 8.1.2. Ilości ścieków bytowych Na etapie realizacji przedsięwzięcia pojawią się ścieki bytowe związane z obecnością zaplecza budowy. Na te potrzeby zastosowane zostaną przenośne kabiny sanitarne. Orientacyjna liczba pracowników będzie w przedziale 40-60 osób. Dobowa produkcja ścieków bytowych będzie się kształtowała na poziomie 40 litrów/dobę. Utylizacją powstających ścieków zajmować się będą firmy świadczące kompleksową obsługa sanitarną. 40 8.1.3 Emisja hałasu Etap realizacji inwestycji: Przewidywany zakres prac spowoduje chwilowe zmiany w klimacie akustycznym. Wzmożony hałas w trakcie robót drogowych i budowlanych spowodowany będzie pracą maszyn, urządzeń i transportem samochodowym. Przewiduje się, że najbardziej uciążliwa pod względem akustycznym będzie praca ciężkiego sprzętu budowlanego. Może być on źródłem hałasu o poziomie przekraczającym nawet 90 dB, jednakże roboty prowadzone będą wyłącznie w porze dziennej. Ponadnormatywny poziom hałasu emitowany do środowiska będzie jednak hałasem okresowym, oddziałującym lokalnie i charakteryzującym się dużą dynamiką zmian. Uciążliwości hałasowe ustąpią wraz z zakończeniem etapu realizacji. Etap eksploatacji inwestycji: Wartości dopuszczalnego równoważnego poziomu hałasu w środowisku, ustala się w zależności od istniejącego i planowanego sposobu użytkowania terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową, zabudowę związaną z ochroną zdrowia i oświatą oraz terenów ochrony uzdrowiskowej i wypoczynkowo-rekreacyjnej poza miastem. Polskie wymagania prawne w zakresie ochrony środowiska przed hałasem odnoszą się osobno do dwóch pór doby: -16 godzin w porze dziennej w przedziale - 6:00 – 22:00. - 8 godzin w porze nocnej w przedziale - 22:00 – 6:00 Wartości dopuszczalnych poziomów hałasu (równoważnych, oznaczonych LAeq) w środowisku, zarówno dla pory dziennej jak i nocnej, zawiera poniższa tabela nr 5 zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska 1 października 2012 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2012 poz. 1109). Tabela nr. 5. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne grupy źródeł hałasu, z wyłączeniem hałasu powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne, wyrażone wskaźnikiem LAeqD i LAeqN które to wskaźniki mają zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska, w odniesieniu do jednej doby. Lp. 1 2 3 4 Przeznaczenie terenu - Strefa ochronna „A” uzdrowiska - Tereny szpitali poza miastem - Tereny budowy mieszkaniowej jednorodzinnej - Tereny zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży ² - Tereny domów opieki społecznej - Tereny szpitali w miastach - Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego -Tereny zabudowy zagrodowej - Tereny rekreacyjnowypoczynkowe ² - Tereny mieszkaniowo-usługowe - Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tyś. mieszkańców ³ Dopuszczalny poziom hałasu w [dB] źródłem, którego są drogi lub linie kolejowe Pora dnia – przedział Pora nocy – przedział czasu odniesienia czasu odniesienia równy 16h LAeqD równy 8h LAeqN 50 45 61 56 65 56 68 60 41 1)Wartości określone dla dróg i linii kolejowych stosuje się także dla torowisk tramwajowych poza pasem drogowym i kolei linowych. 2)W przypadku niewykorzystywania tych terenów, zgodnie z ich funkcją, w porze nocy, nie obowiązuje na nich dopuszczalny poziom hałasu w porze nocy. 3)Strefa śródmiejska miast powyżej 100 tys. mieszkańców to teren zwartej zabudowy mieszkaniowej z koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych. W przypadku miast, w których występują dzielnice o liczbie mieszkańców powyżej 100 tys., można wyznaczyć w tych dzielnicach strefę śródmiejską, jeżeli charakteryzuje się ona zwartą zabudową mieszkaniową z koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych. Projektowane warianty trasy obwodnicy przebiegają głównie po terenach nieużytków łąk i upraw rolnych. Natomiast przebiegają i sąsiadują z terenami, które w rozumieniu art. 113 Ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001r. (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 1232 ze zm.) są zaliczane do terenów chronionych akustycznie. Tymi terenami jest: zabudowa mieszkaniowa, zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, zabudowy mieszkaniowo–usługowej. Wartości dopuszczalne dla tych obszarów zostały zaznaczone kolorem szarym. 8.1.4. Wprowadzanie zanieczyszczeń do powietrza Podczas robót budowlanych może dojść do chwilowego zwiększenia emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych z maszyn drogowych i środków transportu, przejazdu pojazdów przewożących materiały sypkie do budowy drogi oraz pylenia będącego skutkiem układania nawierzchni bitumicznych (emisja węglowodorów). Natomiast emisje te będą miały charakter czasowy, tzn. zanikną wraz z zakończeniem prac budowlanych. 8.1.5. Wytwarzanie odpadów Zgodnie z Ustawą o odpadach z dnia z dnia 14 grudnia 2012r (Dz. U. z 2013r. poz. 21 ze zm.) wytwarzający odpady jest zobowiązany do stosowania takich sposobów produkcji i form usług lub wykorzystywania surowców i materiałów, które zapobiegają wytwarzaniu odpadów albo pozwalają na wykorzystywanie na odpowiednim poziomie ich ilości, a także zmniejszają uciążliwość bądź zagrożenie ze strony odpadów dla życia lub zdrowia ludzi oraz dla środowiska. Ponadto wytwarzający odpady jest obowiązany do prowadzenia ilościowej i jakościowej ewidencji, zgodnie z przyjętą klasyfikacją odpadów oraz listą odpadów niebezpiecznych. Obowiązek ten ułatwia prowadzenie selektywnej zbiórki odpadów. W przypadku odpadów nadających się do wykorzystania, selektywna zbiórka ma szczególne znaczenie, bowiem zmieszanie ich z innymi odpadami - zwłaszcza mokrymi organicznymi powoduje dodatkowe zabrudzenie utrudniające lub uniemożliwiające ich zbiórkę i dalsze unieszkodliwianie. Gromadzenie osobno każdego rodzaju surowca pozwala pominąć, lub znacznie uprościć, bardzo pracochłonną i kosztowną operację sortowania stanowiącą pierwszy etap w procesach przetwarzania surowców wtórnych. Na podstawie Ustawy o odpadach zostało wydane Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001r. w sprawie katalogu odpadów, które zawiera także listę odpadów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 112, poz. 1206). Odpady według wyżej cytowanego rozporządzenia zostały sklasyfikowane w zależności od źródła ich powstawania dzieląc je na grupy, podgrupy i rodzaje. Dwie pierwsze cyfry oznaczają grupę odpadów wskazującą źródło ich powstawania. Oznaczenie grupy odpadów łącznie z dwiema następnymi cyframi identyfikuje podgrupę odpadów, a kod składający się z sześciu cyfr identyfikuje rodzaj odpadów. Etap realizacji inwestycji: Podczas budowy drogi będą powstawać odpady zaliczane do grupy 17 – odpady z budowy, remontu i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych), a wśród nich: -odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów (kod 17 01 01) -gruz ceglany (kod 17 01 02) -odpady z remontów i przebudowy dróg (kod17 01 81) 42 -drewno (kod 17 02 01) -szkło (kod 17 02 02) -tworzywa sztuczne (kod 17 02 03) -asfalt inny niż wymieniony w 17 03 01 (kod 17 03 02) -odpadowa masa roślinna (kod 02 01 03) -żelazo i stal (kod 17 04 05) -kable inne niż wymienione w 17 01 10 (kod 17 04 11) -gleba i ziemia, w tym kamienie (kod 17 05 04 ) -urobek z pogłębiania inny niż w 17 05 05 (kod 17 05 06 ) -materiały izolacyjne-inne niż wymienione w 17 06 01 i 17 06 03 (kod 17 06 04) -zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu inne niż wymienione w 17 09 01, 17 09 02 i 17 09 03 (kod 17 09 04) -odpady ulegające biodegradacji (kod 20 02 01) -niesegregowane odpady komunalne (kod 20 03 01) -Szlamy ze zbiorników bezodpływowych, służących do gromadzenia nieczystości, nie zaliczanych do odpadów niebezpiecznych oraz odpady komunalne (kod 20 03 04) Ponadto przewiduje się powstawanie odpadów związanych z funkcjonowaniem zaplecza budowy, takich jak: -odpadowe oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe (grupa 13 02) -baterie i akumulatory (grupa 16 06) z wyłączeniem - baterie zawierające rtęć (kod 16 06 03*) i selektywnie gromadzony elektrolit z baterii i akumulatorów (16 06 06*) -zużyte opony (kod 16 01 03) -tworzywa sztuczne (kod 16 01 19) -szkło (kod 16 01 20) -inne niewymienione odpady (kod 16 01 99) -różnego rodzaju opakowania (grupa 15 01) z wyłączeniem - opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone np. środkami ochrony roślin I i II klasy toksyczności – bardzo toksyczne i toksyczne (15 01 10*) i Opakowania z metali zawierające niebezpieczne porowate elementy wzmocnienia konstrukcyjnego np. azbest, włącznie z pustymi pojemnikami ciśnieniowymi (15 01 11*) - niesegregowane odpady komunalne (kod 20 03 01) Demontaż elementów infrastruktury drogowej, oraz prace rozbiórkowe odbywać się będą zgodnie ze sztuką budowlaną oraz obowiązującymi przepisami p-poż. i bhp. Etap eksploatacji inwestycji: W trakcie eksploatacji drogi przewiduje się powstawanie niewielkich ilości następujących rodzajów odpadów (wg Katalogu odpadów): - Zużyte źródła światła zawierających rtęć (kod 16 02 15*) - Zużyte oprawy oświetleniowych (kod 16 02 16) -szkło (kod 20 01 02); -tworzywa sztuczne(kod 20 01 39) -inne niewymienione frakcje zbierane w sposób selektywny (kod 20 01 99) -odpady ulegające biodegradacji (kod 20 02 01); -gleba i ziemia, w tym kamienie (kod 20 02 02); -odpady z oczyszczania gleby, ziemi i wód podziemnych (odpady stałe z oczyszczania gleby i ziemi inne niż wymienione w 19 13 01) (kod 19 13 02) -szlamy z oczyszczania gleby i ziemi inne niż wymienione w 19 13 03 (kod 19 13 04) - odpady ulegające biodegradacji (kod 20 02 01) - niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne (kod 20 03 01) - odpady związane z utrzymaniem jezdni – szczególnie w okresie zimowym (kod 20 03 03). - odpady ze studzienek kanalizacyjnych (kod 20 03 06) - odpady komunalne niewymienione w innych podgrupach (kod 20 03 99) 43 Szczególną grupą odpadów, których powstawania nie można wykluczyć są odpady powstałe w wyniku wypadków i zdarzeń losowych (poważnych awarii), w tym: - odpady wykazujące właściwości niebezpieczne (kod 16 81 01*) - odpady inne niż wymienione w 16 81 01 (kod 16 81 02). Oszacowanie ilości odpadów powstających wskutek poważnej awarii nie jest możliwe metodami teoretycznymi, gdyż na omawianym terenie nie są znane informacje o poważnej awarii w rozumieniu przepisów ochrony środowiska, o wypadkach samochodów przewożących materiały niebezpieczne prowadzących do natychmiastowych zagrożeń życia lub zdrowia. 8.1.6 Obiekty inżynierskie Przedmiotowe przedsięwzięcie w obiektach inżynierskich będzie posiadało rozwiązania, które umożliwią bezkolizyjną migrację zwierząt w związku, z czym nie nastąpi dodatkowa izolacja populacji zwierząt oraz funkcjonowanie lokalnych korytarzy migracyjnych będzie niezakłócone. Zastosowanie środków chroniących środowisko ograniczy ww. oddziaływania fazy realizacji i eksploatacji, dzięki czemu inwestycja nie będzie znacząco oddziaływać na środowisko. 9. Transgraniczne oddziaływanie na środowisko Inwestycja nie jest zlokalizowana w terenie przygranicznym oraz ze względu jego lokalny charakter, nie wystąpi transgraniczne oddziaływanie na środowisko naturalne innych krajów. Najbliższa granica kraju sąsiedniego znajduje się ok. 120km od planowanego przedsięwzięcia 10. Obszary podlegające ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody, znajdujących się w zasięgu znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia 1. OBSZARY I OBIEKTY OBJETE OCHRONĄ PRAWNĄ • Obszary Natura 2000 Z analizy rozmieszczenia obszarów Natura 2000, w nawiązaniu do zapisów Dyrektywy Rady 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, oraz Dyrektywy Rady 2009/147/WE z 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa wynika, że teren planowanej inwestycji nie wchodzi w kolizję z obszarem Sieci Natura 2000. Najbliżej położonymi obszarami są: - w odległości ok. 14 km Natura 2000 PLH060015 Płaskowyż Nałęczowski (Powierzchnia: 1080.69 ha) • powierzchnia – 1080,69 ha, • region administracyjny –lubelskie, • region biogeograficzny – Kontynentalny, Ostoja obejmuje zachodni, najsilniej urzeźbiony fragment Płaskowyżu Nałęczowskiego. Labirynt lessowych wąwozów osiąga tu gęstość 10 km/km kw., co jest jednym z najwyższych wskaźników w Europie. Grzbiety wierzchowinowe są użytkowane rolniczo. Obszar obejmuje wapienne groty w Bochotnicy - unikatowe stanowisko geologiczne (modelowo wykształcona strefa kontaktu mastrychtu dolnego i górnego). Groty powstały wskutek eksploatacji wapienia 44 metodą komorową. Położone są na prawym zboczu doliny Bystrej osiągającym wysokość względną 70 m i spadek ok. 20%. ściana wyrobiska ma ekspozycję południowo-wschodnią. Zbocza i dna wąwozów porasta grąd lipowo-grabowy, z licznymi gatunkami grzybów i roślin naczyniowych objętych w Polsce ochroną prawną. Lokalnie występuje też świetlista dąbrowa. Szczególnie cennym elementem tej ostoi są wapienne groty w Bochotnicy - unikatowe stanowisko geologiczne o randze europejskiej (modelowo wykształcona strefa kontaktu mastrychtu dolnego i górnego) oraz ostoja nietoperzy. Jest to jedna z 20 największych kolonii zimowych nietoperzy w Polsce, a największa znana na Lubelszczyśnie (14 gatunków). Miejsce zimowania 4 gatunków nietoperzy z Załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Obiekt ma także znaczenie kulturowe, jako pamiątka dawnego sposobu eksploatowania kamienia na tym terenie. W skład ostoi wchodzi też wybitnie cenny odcinek doliny rzeki Bystrej (rzeka ta należy do krainy pstrąga i lipienia), z zespołami stawów i wilgotnych, wielogatunkowych, ekstensywnie użytkowanych łąk. Łącznie zidentyfikowano tu 6 siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG i 13 gatunków z Załącznika II. - w odległości ok. 16 km Natura 2000 PLH060054 Opole Lubelskie (Powierzchnia: 2724.43ha) Opole Lubelskie leży w Kotlinie Chodelskiej. Budynek Liceum Ogólnokształcącego w Opolu Lubelskim wybudowany został w XVII wieku jako pałac Lubomirskich. Ostatni remont dachu przeszedł w latach 2001-2002. Zgodnie z Kryteriami wyboru schronień nietoperzy do ochrony w ramach polskiej części sieci Natura 2000, obiekt uzyskał 14 punktów, co daje podstawy do włączenia go do sieci Natura 2000. W ostoi znajduje się kolonia rozrodcza gatunku nietoperzy z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Druga co do wielkości kolonia rozrodcza gatunku w regionie. Ze względu na miejsce ochronę można połączyć z edukacją. Obszar obejmuje również żerowisko nietoperzy. Planowana inwestycja nie będzie oddziaływać na powyższe obszary Natura 2000, gdyż oddziaływanie inwestycji będzie sięgało 30m od projektowanej granicy pasa drogowego, a najbliższy obszar Natura 2000 znajduje się w odległości ok. 14km. Z analizy rozmieszczenia pozostałych obszarów chronionych wymienione w art. 6 ust 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie inwestycja nie wchodzi w kolizję z żadnym obszarów wymienionych w ustawie ( analizie poddano obszary w odległości do 15 km): • Obszary chronionego krajobrazu Obszar Chronionego Krajobrazu Kozi Bór zlokalizowany w odległości ok 10,4 km od planowanej inwestycji. Obszar chronionego krajobrazu utworzony w 1990 roku. Jego powierzchnia liczy 12681 ha. Znajduje się na terenie gmin: Żyrzyn – 22,21 km², Kurów – 1064 ha, Abramów, Markuszów, Garbów, Kamionka. Jest to las mieszany, częściowo położony na bagnach. Stanowi własność Skarbu Państwa w zarządzie nadleśnictwa Puławy (leśnictwo Kozi Bór w obrębie Żyrzyn). • Parki krajobrazowe Kazimierski Park Krajobrazowy Zlokalizowany w odległości ok 4,2 km od planowanej inwestycji. Kazimierski Park Krajobrazowy utworzony został w 1979 r. i jest najstarszym parkiem krajobrazowym w województwie lubelskim. Walory przyrodnicze, kulturowe i krajobrazowe Kazimierza, Nałęczowa i Puław znane i doceniane były od lat. Utworzenie parku krajobrazowego stało się ukoronowaniem wieloletnich starań naukowców i krajoznawców. Niezwykle interesująca jest budowa geologiczna parku. Jego skalne podłoże powstało w istniejącym tu u schyłku okresu kredowego morzu. Szkielety żyjących w nim organizmów 45 opadły na dno i utworzyły skały wapienne o różnej twardości. Ślady licznych gatunków zwierząt zamieszkujących dawne morze kredowe znajdujemy do dziś we wszystkich niemal kamieniołomach na terenie parku. Na obecny krajobraz parku miały również wpływ zlodowacenia a przede wszystkim przyniesione przez wiatr wielkie ilości pyłu lessowego, który miejscami tworzy ponad 30 metrowej grubości czapę. W której po epoki lodowcowej rozpoczęły się trwające do dziś procesy erozyjne. Wyjątkowo podatne na rozmywanie wyniosłości lessowe rozczłonkowane zostały przez niezliczoną ilość wąwozów. Południowa i zachodnia część gminy wraz z miastem Nałęczów stanowi otulinę Kazimierskiego Parku Krajobrazowego. Obejmuje obszar o powierzchni 3130ha w tym obszar uzdrowiska. Projektowane warianty przebiegają w otulinie Kazimierskiego Parku Krajobrazowego. Jednakże zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Nałęczów na obszarze Kazimierskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny dopuszcza się zagospodarowanie zgodnie z ustaleniami studium i planów miejscowych. • Zespoły przyrodniczo krajobrazowe Zespół przyrodniczo-krajobrazowy obejmujący dno doliny rzeki Bystrej Zlokalizowany w odległości ok 10,8 km od planowanej inwestycji. Zgodnie ze studium ochroną prawną obejmuje się również obszary i obiekty odgrywające znaczącą rolę w krajowym i regionalnym systemie powiązań przyrodniczych. W granicach miasta i gminy Nałęczów znajdują się wymienione poniżej obszary i obiekty prawnie chronione zgodnie z przepisami z zakresu ochrony środowiska. • Europejskie systemy przyrodnicze Krajowa Sieć Ekologiczna ECONET-PL jako element paneuropejskiej sieci ekologicznej EECONET nie posiada umocowania prawnego, stanowi jednak ważną wytyczną polityki przestrzennej kraju w zakresie ochrony środowiska. Wyznaczone obszary podlegają ochronie, miedzy innymi poprzez ustalenie zasad ochrony w opracowaniach planistycznych. Południowa część gminy Nałęczów (do linii kolejowej) położona jest w obrębie obszaru węzłowego Krajowej Sieci Ekologicznej ECONET-PL o znaczeniu międzynarodowym - Obszar Środkowej Wisły, rozciągającym się do Sandomierza do Warszawy. Ochroną obejmuje się dolinę Wisły jako transregionalny korytarz ekologiczny, będący główną drogą migracji gatunków w skali kraju, oraz powiązane z nim parki krajobrazowe i systemy chronionego krajobrazu. W programie CORINE biotopes wskazano dolinę Ciemięgi jako ostoję przyrodniczą znaczeniu europejskim, wskazaną do szczególnej ochrony z uwagi na walory krajobrazowe siedliskowe. Dolina Ciemięgi sąsiaduje z gminą Nałęczów, rzeka płynie wzdłuż najbardziej wysuniętego na wschód odcinka granicy. • Pomniki przyrody W mieście i gminie Nałęczów ochroną prawną objęto 17 pomników przyrody - drzew o szczególnej wartości przyrodniczej i krajobrazowej. Dana inwestycja przebiegać będzie w sąsiedztwie pomnika przyrody nr 5-lipy drobnolistnej, której stan na chwilę obecną jest zły. Pomnik ten zlokalizowany jest przy drodze wojewódzkiej Sadurki-Nałęczów. 46 Zgodnie ze studium w otoczeniu pomnika przyrody istnieje możliwość prowadzenia robot ziemnych przedmiotowej inwestycji celu publicznego, z niezbędną ostrożnością. Pozostałe pomniki przyrody znajdują się w bezpiecznej odległości od obszaru oddziaływania przedmiotowej inwestycji. Występują również aleje drzew wpisane do rejestru zabytków. Ochroną prawną poprzez wpisanie do rejestru zabytków objęte są aleje drzew: - aleja 149 lip drobnolistnych w Drzewcach oraz aleja 60 kasztanowców wzdłuż drogi prowadzącej do pałacu w Drzewcach, wpisane do rejestru zabytków pod nr A/754 - aleja 86 lip drobnolistnych w Czesławicach, przy bocznej drodze do Piotrowic Małych oraz aleje lip drobnolistnych przy drogach do Nałęczowa i do Sadurek, wpisane do rejestru zabytków pod nr A/727. Powyższe aleje nie znajdują się w strefie oddziaływania przedmiotowej inwestycji. Dodatkowo studium uwzględnia obszary i obiekty wskazane do objęcia ochroną prawną: - drzewa i aleje drzew o walorach pomnikowych Studium wskazuje następujące drzewa i aleje drzew o wyjątkowych walorach przyrodniczych i krajobrazowych do objęcia ochroną prawną przez ustanowienie pomników przyrody, w drodze uchwały Rady Miejskiej, po uzgodnieniu z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska: - aleja 149 lip drobnolistnych w Drzewcach wzdłuż drogi Drzewce - Bronice, - 13 lip drobnolistnych w Ludwinowie, w centralnej części wsi, - 86 lip drobnolistnych w Czesławicach, przy bocznej drodze do Piotrowic Małych, - lipa drobnolistna o obwodzie pnia 390 cm w Sadurkach przy drodze do Ożarowa, - lipa drobnolistna o obwodzie pnia 350 cm w Sadurkach przy szkole podstawowej, - lipa drobnolistna o obwodzie pnia 310 cm w Sadurkach na gruncie p. Poniatowskiego. Do czasu uznania za pomniki przyrody, wskazane drzewa i aleje drzew należy objąć ochroną jak dla ustanowionych pomników przyrody. Jednakże zgodnie ze studium w otoczeniu pomników przyrody istnieje możliwość prowadzenia robot ziemnych przedmiotowej inwestycji celu publicznego. Przewiduje się wycinkę części drzew, a drzewa do pozostawienia w sąsiedztwie inwestycji zostaną odpowiednio zabezpieczone i prace budowlane będą odbywały się z niezbędną ostrożnością. - Żródło w Cynkowie Źródło descensyjne podzboczowe w Cynkowie, utworzone w szczelinach skał kredowych na lewym brzegu rzeki Bochotniczanki. Źródło stanowi swobodny wypływ wód podziemnych, o wydajności szacowanej na około 33 l/sek. Do czasu uznania za pomnik przyrody, źródło należy objąć ochroną jak dla ustanowionych pomników przyrody. • Projektowane zespoły przyrodniczo-krajobrazowe Studium wskazuje do objęcia ochrona prawną przez ustanowienie zespołów przyrodniczokrajobrazowych, obszary o wybitnych walorach przyrodniczych i krajobrazowych, tj. Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Stawy w Czesławicach” Projektowany zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Stawy w Czesławicach” o powierzchni 16,5 ha obejmuje ogrodzony staw pałacowy i stawy przyległe do niego od południowego- wschodu w zespole dworsko-parkowym w Czesławicach. Zespół stawów stanowi dobre warunki dla 47 bytowania i gniazdowania ptaków wodnych. Obszar położony jest w granicach otuliny Kazimierskiego Parku Krajobrazowego. Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Antopol” Projektowany zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Antopol” w Bochotnicy Kolonii obejmuje zespół parkowo-dworski ze stawami w dolinie Bochotniczanki i izolowane zalesione wzniesienie o długości 400 m i wysokości 14 m, położone na północny-zachód od stawów w Antopolu. Wskazuje się do objęcia ochroną zespół parkowo-dworski i fragmentarycznie wykształcony las bukowy i lipowo-klonowy. Jest to jedno z nielicznych stanowisk buka zwyczajnego poza granicą jego zasięgu. Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Łysa Góra” Projektowany zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Łysa Góra” obejmuje kompleks leśny w Bochotnicy. Kompleks leśny stanowi las grabowo-dębowy i lipowy ze stanowiskami roślin chronionych: -wawrzynek wilczełyko, lilia złotogłów, storczyki podkolan zielony i kruszczyk, przylaszczka; oraz roślin rzadkich: - kokorycz, kokoryczka, zawilec gajowy; a także ze starodrzewem dębowym i lipowym, w większości o walorach pomnikowych. Wariant inwestycyjny I i III przebiega na granicy zespołu przyrodniczo-krajobrazowego „Antopol” jednakże przy realizacji inwestycji celu publicznego zakazy o których mowa w studium jej nie obejmują. 2. OBSZARY I OBIEKTY OBJETE OCHRONĄ PLANISTYCZNĄ • Regionalny System Obszarów Chronionych -korytarze ekologiczne Zgodnie z pismem Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Lublinie znak WSTV.600.8.2014.AP najcenniejsze z punktu widzenia przyrodniczego w obszarze inwestycji są elementy tworzące System Przyrodniczy Miasta (Gminy), na które składają się zasadniczo korytarze ekologiczne: doliny rzeki Bochotniczanki (dopływ z Nałęczowa i dopływ z Sadurek - JCWP o kodzie: RW2000624686) i Bystrej. Doliny rzek: Bystrej i Bochotniczanki uznaje się za ekosystemy kluczowe w skali regionalnej, gdyż korytarze ekologiczne dolin rzek zapewniają łączność pomiędzy Kazimierskim Parkiem Krajobrazowym a Obszarem Chronionego Krajobrazu „Dolina Ciemięgi”. Zachowanie ciągłości przestrzennej systemów ekologicznych jest niezbędne dla ochrony i kształtowania różnorodności biologicznej i krajobrazowej regionu. Proponowane warianty przebiegają przez powyższy korytarz ekologiczny jednakże przez ten obszar obwodnica zostanie poprowadzona estakadą celem zachowana ciągłości przestrzennej systemów ekologicznych niezbędnych dla ochrony i kształtowania różnorodności biologicznej i krajobrazowej regionu. -Lokalny ekologiczny system obszarów chronionych (ESOCH) zwany Systemem Przyrodniczym Gminy (SPG) System przyrodniczy gminy, stanowiący ekologicznie aktywny, ciągły przestrzennie układ, tworzą: - kompleksy leśne: Las Cynkowski, Las Zakładowy, Lasy Bochotnickie, 48 - doliny rzek Bystrej, Bochotniczanki i Strumyka Olszowieckiego, - tereny polno-leśne o podwyższonej różnorodności biologicznej i krajobrazowej, - doliny cieków wodnych o wilgotnym podłożu, - zalesione i zadrzewione wąwozy, - suche doliny erozyjne jako potencjalne powiązania przyrodnicze, - enklawy i półenklawy leśne, łąkowo-polne i łąkowo-leśne, - pasy ochrony warunków siedliskowych lasów. Ustanowienie SPG, poprzez wzmocnienie powiązań z Regionalnym Systemem Obszarów Chronionych, stanowić będzie czynnik budujący odporność środowiska na antropopresję i zapewniający związki pomiędzy ekosystemami naturalnymi i zbliżonymi do naturalnych a otwartymi terenami rolniczymi, a tym samym chroniący stabilność krajobrazu. - Obszar Ochrony Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 406 „Niecka Lubelska” Studium wskazuje do objęcia ochroną planistyczną zasoby wód podziemnych występujące na terenie całej gminy. Główny Zbiornik Wód Podziemnych nr 406 stanowi obszar występowania wód poziomu kredowego, silnie narażonych na zanieczyszczenia powierzchniowe ze względu na brak warstw izolujących. Celem ochrony jest tworzenie warunków dla zachowania czystości wód trzeciorzędowych poziomów wodonośnych, dla ich obecnego i przyszłego wykorzystania. Południowa część gminy znajduje się w Obszarze Wysokiej Ochrony (OWO) GZWP nr 406. Wynika to ze stosunkowo słabej izolacyjności nadkładu, co powoduje średnie i silne zagrożenie dla wód podziemnych. Ujęcia wód „Nałęczów” W sąsiedztwie planowanej inwestycji będzie występowało ujęcie wód „Nałęczów”, dla której została wyznaczona strefa ochronna pośrednia zewnętrzna i wewnętrzna. Studium wskazuje również na terenie oddziaływani inwestycji ujęcia wód mineralnych, położone w granicach terenów zakładów „Nałęczowianka”. Opracowywana inwestycja nie przebiega przez strefę ochronną pośrednią zewnętrzną ani wewnętrzną ujęcia wód „Nałęczów”.. 3. OCHRONA ZASOBÓW ŚRODOWISKA LASY Zgodnie ze studium wskazuje się obszary leśne (stanowiące własność prywatną) do uznania w drodze decyzji Starosty Puławskiego za lasy ochronne, zgodnie z przepisami odrębnymi: - lasy wodochronne – chroniące zasoby wód podziemnych i powierzchniowych, położone w obszarze źródliskowym, wzdłuż cieku wodnego oraz w strefie ochrony pośredniej Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Nałęczów Kierunki zagospodarowania przestrzennego 28 zewnętrznej ujęcia wody w Charzu A: Las Cynkowski, teren leśny wzdłuż dopływu Bochotniczanki w Antopolu, część Lasu Zakładowego; - lasy glebochronne – na zboczach o nachyleniu ponad 20%, na terenach podatnych na osuwiska, na stromych zboczach wąwozów lessowych, zagrożonych erozją wietrzną, wodną i wąwozową: Las Wąwozy w Nałęczowie oraz lasy w miejscowościach Bochotnica Kolonia, Bronice, Bronice Kolonia, Chruszczów Kolonia, Cynków, Czesławice, Drzewce, Drzewce Kolonia, Ludwinów, Paulinów, Piotrowice, Sadurki i Strzelce; - lasy stabilizacji klimatycznej, pełniące funkcję ochrony i stabilizacji klimatu uzdrowiska – Las Wąwozy w Nałęczowie i lasy położone w granicach strefy C ochrony uzdrowiskowej w miejscowościach Charz A i B, Bochotnica, Bochotnica Kolonia, Sadurki i Cynków. 49 W otoczeniu obszarów inwestycji systemem przyrodniczym Gminy jest Las Cynkowski, który zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Nałęczów stanowi las ochronny (glebochronnym/wodochronnym) i jednocześnie lasem stabilizacji klimatycznej wokół Uzdrowiska Nałęczów. Przy budowie obwodnicy Nałęczowa zostaną zastosowane rozwiązania techniczne, pozwalające w maksymalnym stopniu chronić walory krajobrazowe i środowisko gminy. 4. ZABYTKI OBJĘTE OCHRONĄ KONSERWATORSKĄ Na obszarze Inwestycji zgodnie z opinią Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie (znak pisma: IA.5183.36.1.2014) zlokalizowane są zabytki objęte ochroną konserwatorską. I. W grupie obiektów architektonicznych i obszarów objętych ścisła ochroną poprzez wpis do rejestru zabytków znalazły się: - zespół architektoniczno - krajobrazowy Nałęczowa - wpisany do rejestru zabytków na podstawie decyzji WKZ w Lublinie z dn. 28.03.1972, znak: KL.IV-7/22/72, nr w rejestrze zabytków: A/585 - zespół kościoła parafialnego położony na działkach nr 229 i 230 przy ul. Bochotnica w Nałęczowie, obejmujący: kościół pw. św. Jana Chrzciciela, ogrodzenie cmentarza kościelnego, „starą” plebanię, zadrzewienie i wzgórze - wpisany do rejestru zabytków na podstawie decyzji WKZ w Lublinie z dn. 6.07.1989, znak: KL.1V.5349/19/89, oraz uznany za zabytek orzeczeniem PWRN w Lublinie z dn. 10.09.1956, znak: K1.V- Oa/141/56, nr w rejestrze zabytków: A/978, - cmentarz parafialny, zlokalizowany na działce nr 230 przy ul. Bochotnica w Nałęczowie wpisany do rejestru zabytków na podstawie decyzji WKZ w Lublinie z dn. 10.03.1989, znak: KL.IV.5349(5)89, nr w rejestrze zabytków: A/972, - park w Antopolu (właściwy obręb geodezyjny: Bochotnica Kolonia), obejmujący park komponowany, stanowiący otoczenie dworu, układ wody złożony z 4 połączonych ze sobą stawów i otaczający go od północy drzewostan. Przedmiotem ochrony konserwatorskiej jest: ukształtowanie terenu, drzewostan, układ wodny i drogowy, w granicach według załączonego planu. Park został wpisany decyzją WKZ w Lublinie z dn. 27.08.1981, znak: KL.IY.5349/7/81, nr w rejestrze zabytków: A/820. Ze względu na brak odniesienia w decyzji do obowiązujących podziałów geodezyjnych można stwierdzić, że obszar objęty w/w wpisem do rejestru zabytków jest zlokalizowany na działkach nr 298/12, 298/14 i 298/19, położonych w obrębie ewidencyjnym Bochotnica Kolonia. - zespół pałacowo-parkowy położony na działkach nr: 1233/2. 1234/L 1235. 1236. 1237. 1233/1. 1249. 1009. 1069. 1242 w miejscowości Czesławice. obejmujący: pałac, bramę, dwa fragmenty ogrodzenia, powozownię, park z drzewostanem i układem wodnym, trzy aleje dojazdowe (jesionowo - klonową z Czesławie do Nałęczowa, jesionowo-klonową z Czesławie do Sadurek oraz lipowa z Czesławie do Piotrowic). Zespół w Czesławicach został wpisany do rejestru zabytków na podstawie decyzji Dyrektora Wydziału Kultury i Sztuki UW w Lublinie z 50 dn. 9.08.1977, znak: KL.IV-7/13/77 oraz decyzji WKZ w Lublinie z dn. 11.12.1997, znak: WICZ-l/KD/IV/67/4890/97, nr w rejestrze zabytków: A/72 W przypadku prowadzenia prac drogowych w ich granicach wymagane jest uzyskania odrębnego pozwolenia Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków - zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. II. Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Projektowana inwestycja drogowa przebiegać będzie przez tereny występowania stanowisk archeologicznych ujętych w wojewódzkiej ewidencji zabytków oraz figurujących w wykazie przekazanym Wójtowi Gminy Nałęczów w celu ujęcia w gminnej ewidencji zabytków*. Wykaz 21 stanowisk archeologicznych zlokalizowanych na oznaczonej na ideogramie graficznym strefie został przedstawiony poniżej. Zostały one wskazane na załącznikach do niniejszego dokumentu. nr stanowiska archeologicznego wg. AZP 76-78/62-3 76-78/16-2 76-78/66-8 76-78/87-9 76-78/85-7 76-78/22-1 76-78/23-2 76-78/84-3 76-78/83-6 76-78/17-2 76-78/18-3 76-78/19-4 76-78/15-1 76-78/24-5 76-78/21-2 76-78/20-1 77-78/4-1 77-78/8-2 77-78/7-7 77-78/36-2 76-78/13-1 Miejscowość Gmina STRZELCE STRZELCE BOCHOTNICA BOCHOTNICA BOCHOTNICA BOCHOTNICA BOCHOTNICA BOCHOTNICA BOCHOTNICA CYNKÓW CYNKÓW CYNKEW CYNKÓW CYNKÓW SADURKI SADURKI SADURKI BOCHOTNICA KOLONIA BOCHOTNICA KOLONIA BOCHOTNICA KOLONIA NAŁĘCZÓW Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Nałęczów Wymienione stanowiska zostały rozpoznane metodą zwiadu powierzchniowego (AZP). Wśród wyróżnionych znalazły się ślady osadnicze, pozostałości osad z okresu pradziejowego średniowiecznego oraz nowożytnego. Do najważniejszych należy rozległe stanowisko oznaczone nr AZP 77-78/36-2 w m. Bochotnica Kolonia, które rozpoznane zostało jako osadę z okresu neolitu zamieszkałą przez ludność tzw. kultury amfor kulistych oraz kultury pucharów lejkowatych. Dotychczas stanowisko nie było badane metoda wykopaliskowy. 51 Mając na uwadze nasycenie obszaru stanowiskami archeologicznych, niewystarczający stan ich rozpoznania (obszar badany był w 80-tych latach XX wieku) oraz wystąpienie ewentualnego zagrożenia dla zabytków archeologicznych znajdujących się w granicach inwestycji - Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków wskazuje na konieczność przeprowadzenia niezbędnych badań archeologicznych w zakresie: a. badań weryfikacyjno - sondażowych na trasie przebiegu inwestycji - w strefie ok. 50 m od osi projektowanej obwodnicy miasta, w okresie wczesnowiosennym lub jesiennym. Wyniki tych badań będą stanowić podstawę do wyznaczenia zakresu ewentualnych badań wymienionych w pkt. b, b. przedinwestycyjnych, wykopaliskowych badań ratowniczych na wytypowanych stanowiskach bezpośrednio zagrożonych zniszczeniem w trakcie prac ziemnych związanych z budową drogi, c. nadzoru archeologicznego nad całością prac ziemnych związanych z planowaną inwestycją, w szczególności nad pracami przy: odhumusowaniu obszaru inwestycji, przebudowie infrastruktury technicznej, budowie obiektów towarzyszących tzw. „inżynierskich” d. w przypadku stwierdzenia podczas wykonywania prac ziemnych nawarstwień kulturowych, obiektów archeologicznych, reliktów zabudowy lub zabytków ruchomych, prace ziemne należy wstrzymać w celu przeprowadzenia ratowniczych badań wykopaliskowych, polegających na zadokumentowaniu odkryć i wyeksplorowaniu obiektów archeologicznych w całości. e. na przeprowadzenie w/w badań archeologicznych należy uzyskać pozwolenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie zgodnie z art. 36 ust.l pkt.5 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. 5. UZDROWISKO NAŁECZÓW Obszar uzdrowiska obejmuje miasto Nałęczów i obręby wiejskie: Chruszczów Kolonia, Strzelce, Cynków, Bochotnica Kolonia. Powierzchnia uzdrowiska wynosi 2389 ha. W uzdrowisku wyznacza się strefy ochrony uzdrowiskowej: „A”, „B”, „C” Analizowany obszar położony jest w strefach „B” i „C” ochrony uzdrowiskowych Uzdrowiska Nałęczów, z czego wariant I I i II zlokalizowany jest w strefie ochronnej uzdrowiska „B” i „C” z czego przez strefę „B” przebiegają przez niewielki jej obszar , natomiast wariant III tylko przez strefę „C” W strefie B obejmująca obszar przyległy do strefy A i stanowiący jej otoczenie, przeznaczony dla niemających negatywnego wpływu na właściwości lecznicze uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej oraz nieuciążliwych dla pacjentów – obiektów usługowych, turystycznych, w tym hoteli, rekreacyjnych, sportowych i komunalnych, budownictwa mieszkaniowego oraz innych związanych z zaspokajaniem potrzeb osób przebywających na tym obszarze, Powierzchnia obszaru objętego granicami strefy B (bez strefy A) wynosi 962,7 ha. Strefa C ochrony uzdrowiskowej stanowi otoczenie strefy B; zasady zagospodarowania strefy służą stabilizacji korzystnego klimatu uzdrowiska, zachowaniu czystości powietrza, walorów krajobrazowych oraz ochronie udokumentowanego złoża wód leczniczych. Powierzchnia strefy C wynosi (bez strefy A i B) 1292,4 ha. 52 11. Wariant preferowany do realizacji Wybór wariantu preferowanego do realizacji został dokonany w oparciu o uwarunkowania: • funkcjonalno - przestrzenne, Wariant 1, jako jedyny, jest w pełni zgodny z Studium Uwarunkowań Gminy Nałęczów. • ochrony środowiska, Wariant 1 w możliwie najkrótszym odcinku przebiega przez dolinę rzeki Bochotniczanki, a w stosunku do wariantu 2 jest oddalony od źródeł wód przedsiębiorstwa „Nałęczowianka”. Wariant 1, będąc krótszym od wariantu 3 i przebiegając przez podobne tereny jak przed jest mniej szkodliwy dla środowiska. • społecznym, Przebieg wariantu 1 był niejednokrotnie przedstawiany mieszkańcom i jest akceptowalny społecznie. Pozostałe warianty mogą być negatywnie odebrane przez społeczeństwo. • technicznym, Wszystkie warianty spełniają warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie. Wariant 1 w stosunku do wariantu 2, ze względu na odsunięcie od obszarów Nałęczowa i ominięcie terenów zabudowanych, jest rozwiązaniem lepszym technicznie W wyniku przeprowadzenia analiz i konsultacji z Inwestorem oraz władzami lokalnymi za najkorzystniejszy uznano wariant 1 i jest rekomendowany do realizacji. 12. Spis załączników Załącznik nr 1 – Mapa ewidencyjna wraz z zakresem oddziaływania inwestycji Załącznik nr 2 –Mapa ewidencyjna Załącznik nr 3 –Uzgodnienia i opinie uzyskane na etapie opracowywania projektu. 53