recenzja 1 - Wydział Geologii UW

Dr hab. Piotr Łuczyński
Wydział Geologii
Uniwersytet Warszawski
ul. Żwirki i Wigury 93
02-089 Warszawa
Warszawa, 15 grudnia 2014
Ocena
Rozprawy habilitacyjnej i dorobku naukowego doktora Marcina Barskiego
w związku z wszczęciem postępowania habilitacyjnego
Tytuł osiągnięcia habilitacyjnego: „Organiczne cysty Dinoflagellata w analizie biostratygraficznej i w
odtwarzaniu zjawisk towarzyszących depozycjr
Dr Marcin Barski ukończył studia geologiczne na Wydziale Geologii Uniwersytetu
Warszawskiego w roku 1995, broniąc pracę magisterską pod tytułem „Utwory górnej jury pomiędzy
Ryczowem a Bydlineni", wykonaną pod opieką Prof. Bronisława A. Matyji. Następnie był studentem
studiów doktoranckich na tym samym wydziale, które ukończył w roku 2001, uzyskując stopień
naukowy doktora Nauk o Ziemi w zakresie geologii na podstawie rozprawy doktorskiej pod tytułem
^stratygrafia dinoflagellatowa i palinofacje wyższej części jury środkowej Kujaw". Promotorem pracy
był Prof. Bronisław A. Matyja.
W roku 2001 Habilitant został przyjęty na etat adiunkta na swojej macierzystej uczelni w
Zakładzie Geologii Dynamicznej Instytutu Geologii Podstawowej, na którym to etacie pozostawał do
roku 2013. W latach 2012-13 przebywał na stażu zawodowym w Fugro-Robertson w Walii na
stanowisku Project Wellsite Stratigrapher. Obecnie Dr Marcin Barski jest zatrudniony na Wydziale
Geologii Uniwersytetu Warszawskiego na stanowisku starszego wykładowcy. Od momentu obrony
pracy doktorskiej minęło ponad 13 lat, co według dzisiejszych wymogów jest okresem długim.
Niemal cały dorobek naukowy dr. Barskiego, poczynając od jego rozprawy doktorskiej,
związany jest z badaniami cyst Dinoflagellata, a zwłaszcza z ich wykorzystaniem w analizie
biostratygraficznej. Stał się on jednym w wiodących ekspertów w Polsce w tej dziedzinie, o czym
świadczy choćby znaczna liczba prac we współautorstwie, w których rolą Habilitanta była analiza
biostratygraficzna, potrzebna autorom do rozwiązania różnorakich problemów badawczych. Zwraca
także uwagę szeroki wachlarz zarówno stratygraficzny jak i regionalny kompetencji Habilitanta. Jego
pierwotnym obiektem zainteresowania była jura środkowa Kujaw, jednak w późniejszych pracach
opisuje on cysty Dinoflagellata także z jury dolnej i górnej, z kredy oraz z paleogenu, pochodzące m.in.
1
z Pienińskiego Pasa Skałkowego, Karpat fliszowycli, podłoża zapadliska przedkarpackiego. Wyżyny
Krakowsko-Częstochowskiej, mezozoicznego obrzeżenia Gór Świętokrzyskich, a nawet Iranu.
Przy tak szerokim zakresie obiektów badawczych znalezienie klamry pozwalającej
na
wyszczególnienie i nazwanie jednego spójnego osiągnięcia badawczego, które pod wspólnym tytułem
stanowić będzie podstawę do wszczęcia procedury habilitacyjnej (tak jak tego wymagają przepisy) było
zadaniem trudnym. Habilitant zdecydował się na wybór publikacji, w których, jak pisze w autoreferacie,
cysty Dinoflagellata
posłużyły do rozwiązania ważnych dla geologii regionalnej problemów
stratygraficznych oraz (a raczej lub) zostały wykorzystane do odtworzenia zjawisk syndepozycyjnych.
Wybór taki jest nieco sztuczny i może budzić zastrzeżenia z kilku powodów. Po pierwsze, sprawia on
silne wrażenie wyboru ex post, a nie cyklu publikacji o wspólnej tematyce pisanych z myślą o habilitacji
i podzielonych na poszczególne prace ze względu na wymagania stawiane przez redakcje czasopism.
Po drugie, wybrane prace nie mają wyraźnego wspólnego mianownika ani pod względem regionalnym,
ani stratygraficznym, ani nawet gdy chodzi o podejmowaną problematykę. Po trzecie, analiza
stratygraficzna oparta na dinoflagellatach jest przedmiotem niemal wszystkich prac Habilitanta i
wybrane artykuły nie są pod względem istotnie odmienne od innych. Po czwarte wreszcie, określenia
„zjawiska syndepozycyjne", jak to jest w autoreferacie, czy też „zjawiska towarzyszące depozycji", jak
to jest ujęte w tytule osiągnięcia, nie oddają dobrze natury procesów opisywanych w pracach. Jako
przykłady tych
zjawisk
wymieniona jest m.in. kompakcja mechaniczna oraz tworzenie się
wczesnodiagenetycznych konkrecji węglanowych, a więc zjawiska post- a nie syndepozycyjne. Uwagi
te nie wpływają jednak na merytoryczną ocenę poszczególnych prac (o czym niżej), a jedynie wskazują
na arbitralność narzuconego przez habilitanta podziału na artykuły składające się na tzw. „osiągnięcie
naukowe" i na pozostałe prace, oceniane jako pozostały dorobek naukowy. Mam świadomość, że
podział ten jest sztucznie narzucony przepisami i że w istocie ocenie podlega całość osiągnięć
naukowych Habilitanta.
Samemu nie będąc specjalistą od cyst Dinoflagellata, w swojej ocenie skupiam się na kwestiach
innych niż taksonomia cyst oraz ich wykorzystanie w biostratygrafii. Zgodnie z zamysłem Habilitanta,
to właśnie wykorzystanie cyst do interpretacji zjawisk sedymentacyjnych, diagenetycznych i w geologii
regionalnej stanowi istotę jego osiągnięcia habilitacyjnego i na tych aspektach się skoncentruję.
Ocena osiągnięcia habilitacyjnego
Jako osiągnięcie naukowe stanowiące podstawę wszczęcia postępowania habilitacyjnego o
tytule „Organiczne
towarzyszących
cysty Dinoflagellata w analizie biostratygraficznej i w odtwarzaniu zjawisk
depozycjt doktor Marcin Barski wskazał 4 publikacje:
2
1. Barski M . & Bojanowski M . 2010. Organic-walled dinoflagellate cysts as a tool to recognize
carbonate concretions: an example from Oligocene flysch deposits of the Western Carpathians.
Geologica Carpathica 61: 121-128.
2. Barski M., Matyja B., Segit T. & Wierzbowski A . 2012. Early to Late Bajocian age of the
„black flysch" (Schlachtowa Fm.) deposits: implications for the history and geological structure
of the Pieniny Klippen Belt, Carpathians. Geological Quarterly 56: 391-410.
3. Barski M . 2012 Dinoflagellate cysts from neptunian dykes in the Middle Jurassic of Poland a stratigraphical approach. Review of Palaeobotany and Palynology 169: 38-47.
4. Barski M. 2014. Shapes of organie walled dinoflagellate cysts in early diagenetic concretions
-markers for mechanical compaction. Review of Palaeobotany and Palynology 208: 50-54.
Wymienione prace liczą w sumie 44 strony. Dwa artykuły są samodzielne, natomiast dwa zostały
napisane we współautorstwie. Swój udział w tym pracach Habilitant określa odpowiednio na 80% i
25%, co jest potwierdzone w oświadczeniach współautorów. Suma punktów M N i S W za cztery
publikacje wynosi 110, a sumaryczny Impact Factor 5,889.
Ze względu na wspomnianą wyżej różnorodność prac wchodzących w skład cyklu, zostaną one
omówione osobno.
Pierwsza z prac cyklu nosi tytuł „Organic-walled dinoflagellate cysts as a tool to recognize
carbonate concretions: an example from Oligocene flysch deposits of the Western Carpathians" (2010)
i została opublikowana w Geologica Carpathica. Analiza stratygraficzna cyst Dinoflagellata posłużyła
tu Habilitantowi do ustalenia genezy węglanowych ciał skalnych występujących w warstwach
krośnieńskich w oknie tektonicznym Świątkowej Wielkiej w Karpatach, a pośrednio do określenia
wieku samych warstw. Badane ciała węglanowe przez licznych poprzednich autorów były uważane za
egzotyki lub za porwaki tektoniczne. Występujące w nich dinoflagellaty wskazują jednak na wąski
przedział stratygraficzny w środkowym oligocenie i jest to taki sam wiek jak otaczających je skał
łupkowo-ilastych. Jednoznacznie wskazuje to na konkrecyjną
naturę badanych ciał. Analiza
biostratygraficzna cyst Dinoflagellata została tu zatem z powodzeniem zastosowana nie tylko do
określenia wieku warstw, ale także do zinterpretowania genezy opisywanycłi ciał skalnych.
Omawiana praca napisana została we współautorstwie z Maciejem Bojanowskim, a Habilitant
określa swój udział na 80%). W swoim oświadczeniu dr Bojanowski pisze, że jego udział ograniczył się
jedynie do napisania rozdziałów wstępnych i narysowania profilu litologicznego. W tym kontekście
zastanawiające jest cytowanie wcześniejszej pracy doktora Bojanowskiego (2001) „Growth mechanism
and burial conditions of calcite concretions from the Krosno shales, Polish outer Carpathians: structural
observations", w której konkrecyjną natura badanych ciał została już wcześniej stwierdzona. Jasno
wynika z tego, że to już dr Bojanowski zinterpretował badane obiekty jako konkrecje węglanowe, a
wykonana przez Habilitanta analiza stratygraficzna stanowi jedynie potwierdzenie jego wniosków (w
3
artykule cytowana jest również praca Bojanowski (2004), której jednak brakuje w bibliografii). W nieco
innych proporcjach zatem trzeba widzieć udział obu autorów w rozwiązaniu problemu badawczego
jakim było określenie natury opisywanych ciał węglanowych.
Praca "Early to Late Bajocian age of the „black flysch" (Schlachtowa Fm.) deposits: implications
for the history and geological structure of the Pieniny Klippen Belt, Carpathians", opublikowana w
Geological Quarterly, została napisana przez czterech autorów, łlabilitant jest tu wymieniony na
pierwszym miejscu, jednak ponieważ wszyscy autorzy określają swój udział na 25%, należy rozumieć
że kolejność nazwisk jest alfabetyczna. Analiza stratygraficzna cyst Dinoflagellata wykonana przez
Habilitanta pozwoliła na określenie wieku badanych utworów na bajos, co być może pozwoli zakończyć
długą kontrowersję w tej kwestii i ścieranie się, jak to ujmuje Habilitant, nurtów jurajskiego i
kredowego. Osobnym, istotnym wątkiem pracy są obserwacje cyst w świetle U V . Dr Barski zauważył,
że różne formy wykazują tu różną intensywność barw fluorescencencyjnych, co jest spowodowane
wymieszaniem form występujących in situ z formami redeponowanymi w niewielkich klastach
przynoszonych do basenu przez prądy zawiesinowe. Dało to asumpt do ciekawych
spostrzeżeń
dotyczących środowiska depozycji. Wnioski przedstawione przez autorów pracy dotyczą nie tylko
wieku badanych skał, ale także samej struktury Pienińskiego Pasa Skałkowego i zawierają postulat
istnienia odrębnego, przedpóźnoalbskiego basenu magurskiego, co w istotny sposób różni się od
dotychczasowych interpretacji. Takie konkluzje nie byłyby możliwe bez analizy stratygraficznej
wykonanej przez Habilitanta, co sprawia iż jego udział w pracy należy uznać za kluczowy.
W artykule „Dinoflagelłate cysts from neptunian dykes in the Middle Jurassic od Poland - a
stratigraphical approach" (2012), opublikowanym w Review of Palaeobotany and Palynology,
Habilitant odtwarza historię żył neptunicznych przecinających środkowojurajskie iły rudonośne Jury
Krakowsko-Wieluńskiej. Analiza stratygraficzna zespołów cyst Dinoflagellata pochodzących z osadów
wypełniających żyły wykazała wymieszanie form środkowo- i późnojurajskich o niezazębiających się
zasięgach. Zjawisko wymieszania faun (a zwłaszcza mikrofaun) różnego wieku w żyłach neptunicznych
jest zjawiskiem dość częstym i dotyczy np. konodontów i otwomic. Może być ono spowodowane
wieloma czynnikami, takimi jak np. rozmywanie ścian otwartych szczelin przed ich wypełnieniem,
rzeczywistą
kondensacją
statygraficzną
w pustkach, obecnością klastów skały goszczącej
w
rozpuszczanych próbach, gwahownego zassania do żyły miąższych pakietów osadów, itp. Interpretacja
tych zjawisk każdorazowo wymaga pogłębionej analizy stratygraficznej, powiązanej z badaniami
sedymentologicznymi i tektonicznymi. Habilitant wykonał taką analizę i zinterpretował zaobserwowane
przez siebie wymieszanie fauny jako efekt rozmywania ilastych skał środkowojurajskich przecinanych
przez żyły neptuniczne oraz iniekcji nieskonsolidowanego osadu późnojurajskiego złożonego na dnie
morskim do szczelin rozwierających się w podłożu. Przedstawiony scenariusz rzeczywiście wydaje się
dobrze tłumaczyć zaistniały efekt, a jego przyjęcie pozwoliło na znaczne zawężenie przedziału czasu,
w którym żyły mogły być otwarte. Niestety w artykule bardzo myląca jest kluczowa figura 7, podpisana
4
jako „Proponowany mechanizm otwierania się żył neptunicznych", która wskazuje na coś odwrotnego,
czyli na otwarcie szczeliny i napławianie do niej cyst złożonych na dnie morskim, a także pochodzących
z toni wodnej, a więc na scenariusz alternatywny. Pozostawia to czytelnika w konfuzji. Tym niemniej,
w omawianym artykule Habilitant wykazał dojrzałe podejście do wykorzystania mikroskamieniałości
w datowaniu tak specyficznego procesu depozycyjnego, jakim jest wypełnianie żył neptunicznych,
odpowiednio dobierając metodę i unikając licznych możliwych pułapek, co zasługuje na uznanie.
Ciekawa metodologicznie, a także pod względem przedstawionych wniosków, jest praca
najnowsza, pt. „Shapes of organie walled dinofłagellate cysts in early diagenetic concretions - markers
for mechanical compaction" (2014) opublikowana w Review of Palaeobotany and Palynology.
Habilitant wykorzystał tu cysty Dinoflagellata do oceny kompakcji mechanicznej skał. Zauważył on, że
cysty pochodzące z konkrecji syderytowych i węglanowych oraz z
otaczających je skał ilastych
odznaczają się różnym stopniem spłaszczenia. Opracował stosunkowo prostą i obiektywną metodę
oceny stopnia ich deformacji polegającą
na obserwacji głębi ostrości obiektów w obrazie
mikroskopowym. Na uznanie zasługuje, że dr Barski podjął w tej pracy problematykę odległą od
taksonomii i stratygrafii, co nie jest częste wśród badaczy skoncentrowanych na określonych grupach
skamieniałości. W swoich wnioskach dr Barski wskazuje na szeroki i uniwersalny potencjał
zaproponowanej przez siebie metody, choć, jak sam pisze, jest to jedynie pierwsza przymiarka i
wymagane są w tym zakresie dalsze prace. Moje wątpliwości budzi jednak rzeczywista możliwość jej
szerszego zastosowania, gdyż wymaga to specjalistycznej wiedzy palinologicznej, jak np. znajomości
pierwotnych kształtów palinomorf Ponadto, nie jest do końca jasne, w jakim stopniu spłaszczenie cyst
odzwierciedla kompakcję całej skały, co stawia pytanie o reprezentatywność uzyskiwanych wyników.
Niezależnie od eklektyczności doboru prac przedstawionych wspólnie jako osiągnięcie
habilitacyjne, każda z nich osobno stanowi rozwiązanie istotnego problemu badawczego i w każdej
Habilitant wykazał, że w swoim podejściu do cyst Dinoflagellata nie ogranicza się on do czystej
biostratygrafii (co zresztą samo w sobie nie musiałoby stanowić zarzutu), a wykorzystuje cysty do
interpretacji zjawisk sedymentacyjnych, diagenetycznych i w geologii regionalnej. Podsumowując
stwierdzam, że przedstawiona rozprawa spełnia wymagania stawiane habilitacjom i stanowi
poważny wkład w rozwój nauk geologicznych.
Ocena pozostałego dorobku naukowego
W przedstawionym przez Habilitanta wykazie publikacji w czasopismach widnieje 19 pozycji
z okresu po doktoracie, wyłączając z tego prace zaliczone do osiągnięcia habilitacyjnego. Z tego sześć
pozycji jest w języku angielskim, pozostałe ukazały się po polsku. Pięć prac jest samodzielnych,
pozostałe we współautorstwie, z czego w sześciu dr Barski jest pierwszym autorem (choć w niektórych
przypadkach prawdopodobnie wynika to z alfabetycznego uszeregowania nazwisk). Oczywiście ranga
5
tych pubhkacji jest bardzo różna. Są wśród nich prace, które ukazały się w liczących się czasopismach
zagranicznych lub o zasięgu międzynarodowym, takich jak: Neues Jahrbuch fur Geologie und
Paldontologie, Journal of Micropaleontology, Studia Geologica Polonica i Geological Quaterly, ale są
też np. komunikaty Kwartalnika Akademii Górniczo-Hutniczej.
Cztery prace wymienione jako
publikacja w czasopiśmie mają w istocie rangę jedno-dwustronicowego komunikatu. Trzy pozycje to
publikacje w/"ro/z/ac/z Głębokich Otworów Wiertniczych, aż pięć prac ukazało się w Tomach Jurajskich
(później przemianowanych na Volumina Jurassica), a trzy w Przeglądzie Geologicznym. Zgodnie z
wykazem przedstawionym przez Habilitanta, dziesięć publikacji ukazało się w czasopismach
niepunktowanych w danym czasie przez M N i S W . Pozostałe dziewięć przynosi w sumie 89 punktów
MNiSW.
Oprócz publikacji w czasopismach, Habilitant wskazał także 13 pozycji (po doktoracie)
określonych jako publikacje w książce. Są to wszystko (poza jedną pozycją) materiały konferencyjne
(dziewięć komunikatów i trzy artykuły konferencyjne). Dr Barski uczestniczył w ośmiu konferencjach
krajowych i pięciu zagranicznych. Ponadto, w okresie po doktoracie, był na dwumiesięcznym stażu
naukowym w Londynie i na rocznym stażu zawodowym w Walii, w firmie Furgo-Robertson, gdzie
pracował na stanowisku Project Wellsite Stratigrapher.
Dr Barski brał udział w sześciu projektach badawczych, co zasługuje na uznanie. Jeden z tych
projektów nie doszedł do skutku w powodu odmowy zezwolenia na prace badawcze na Ziemi
Franciszka Józefa przez Ministerstwo Obrony Rosji. W pięciu projektach Habilitant był wykonawcą, w
jednym kierownikiem.
Jak wspomniałem powyżej, wachlarz tematyki podejmowanej w pracach dr. Barskiego jest
bardzo szeroki. Sam Habilitant dzieli go na aż osiem dziedzin (poza osiągnięciem habilitacyjnym):
stratygrafia jury górnej, stratygrafia jury środkowej, stratygrafia jury dolnej, stratygrafia
i
sedymentologia ruchów masowych i osadów redeponowanych, analiza palinofacjalna, stratygrafia
paleogenu niżu polskiego, badania palinologiczne ofiolitów z Iranu oraz badania sporowo-pyłkowe
triasu Tatr. To co przy ocenie osiągnięcia habilitacyjnego zostało uznane za pewien mankament, przy
omawianiu pozostałego dorobku musi być uważane za atut. Prace, które uważam za najistotniejsze,
zostały pokrótce omówione poniżej.
Stratygrafia jury górnej. Bardzo ważną pozycją w dorobku dr Barskiego są wspólne prace z Prof Matyja
dotyczące górnej jury zapadliska przedkarpackiego (Matyja & Barski 2007, Barski & Matyja 2008).
Dzięki opartej na dinoflagellatach stratygrafii udało się stwierdzić znaczne różnice w wykształceniu jury
na tym obszarze w odniesieniu do np. lepiej poznanego obrzeżenia Gór Świętokrzyskich czy Jury
Polskiej. Są to wnioski na tyle istotne, że aż dziwi, że nie zostały opublikowane po angielsku w
czasopiśmie o wysokiej randze międzynarodowej. Osobnym problemem badawczym podejmowanym
przez Habilitanta jest próba korelacji stratygrafii opartej na cystach Dinoflagellata z klasycznymi
6
podziałami amonitowymi. Jest to kwestia pierwszorzędnej wagi, której rozstrzygnięcie jednak z
pewnością wymaga wielu dalszycłi prac.
Wśród prac poświęconych jurze środkowej wyróżnić należy publikację z Journal of
Micropalaeontology (Barski 2002), w której ustanowiono nowy gatunek cysty Eodinia poulseni.
Pozostałe poświęcone były przede wszystkim ustaleniu precyzyjnej stratygrafii kompleksów jury
środkowej na terenie Kujaw, a także Pienin i Ukrainy.
Bardzo ciekawe są wyniki prac dotyczących stratygrafii i sedymentologii ruchów masowych i
osadów redeponowanych. Wraz z dr. Mieszkowskim, przy użyciu płytkiej geofizyki elektrooporowej,
połączonej ze szczegółową analizą sedymentologjczną przeprowadzoną w odsłonięciach, dr Barski
rozpoznał znajdujące się pod powierzchnią terenu ciała typu debrisflow,określając także ich rozmiar i
geometrię (Barski & Mieszkowski 2014). Artykuł został opublikowany w wysoko punktowanym Neues
Jahrbuch fur Geologie und Palaeontologie, a wkład Habilitanta został określony na 90%. Zwraca
uwagę, że jest to praca sedymentologiczna z wykorzystaniem metod geofizycznych, co raz jeszcze
potwierdza horyzonty badawcze dr. Barskiego i to że nie boi się on podejmować tematów odległych od
swojego głównego przedmiotu zainteresowań, czyli cyst Dinoflagellata. W pracy Arabas i inni (2011)
analiza cyst pozwoliła na określenie wieku brekcji z Wapiennika (Pieniński Pas Skałkowy), które
okazały się być kredowe, a nie jak dotąd uważano jurajskie. Ta pozycja z kolei stanowi kolejny przykład
wykorzystania dinoflagellatów do odtwarzania przebiegu procesów depozycyjnych i można się nawet
zastanawiać czy nie powinna być ona włączona do osiągnięcia habilitacyjnego, przy takim jego
sformułowaniu.
Podsumowując ten wątek, mogę stwierdzić, że wśród publikacji składających się na tzw.
pozostały dorobek naukowy Habilitanta znajdują się pozycje bardzo wartościowe, opublikowane w
znaczących czasopismach i o dużym znaczeniu dla rozwoju wiedzy geologicznej.
Zestawienie danych bibliometrycznych, w tym dotyczących cytowania prac opublikowanych
przez Habilitanta, wygląda dosyć skromnie. Sumaryczny Impact Factor wszystkich publikacji jest dość
wysoki (8,5), natomiast łączne liczby cytowań już nie. Wynoszą one odpowiednio 15 według Web of
Science i 22 według Scopus. Indeks Hirscha w obu przypadkach wynosi trzy (na rok 2013). Mam pełną
świadomość, że dane te, w założeniu mające obiektywizować ocenę, mogą być bardzo mylące. Co do
zasady, dają one niższe wartości dla osób skoncentrowanych na wąskiej dziedzinie, zwłaszcza jeżeli
zajmuje się nią niewielu badaczy. Stratygrafia cyst Dinoflagellata jest taką dziedziną, choć w ostatnich
latach rozwijającą się bardzo szybko. Z drugiej strony, na co już kilkakrotnie zwracałem uwagę,
wachlarz zainteresowań badawczych Habilitanta i podejmowanych przez niego tematów jest bardzo
szeroki, co powinno znaleźć swoje odzwierciedlenie w ilości cytowań. Tak chyba się jednak nie dzieje.
Może to być spowodowane m.in. opublikowaniem niektórych prac, które zasługują na szerokie
audytorium, po polsku i w periodykach o niewielkim zakresie oddziaływania (np. Matyja & Barski
7
2007). Nie bez znaczenia jest również to, że nie minął wystarczający czas żeby prace opublikowane w
roku 2012 i później zdążyły być zacytowane. A są to prace ważne, w tym aż trzy pozycje wchodzące w
skład osiągnięcia habilitacyjnego.
Osobną kwestią jest kompletność, a więc także reprezentatywność, danych dostępnych w
głównych bazach, łłabilitant przekazał recenzentom także wydruk wykazu cytowań liczonego „ręcznie"
w Web of Science, w którym sumaryczna liczba cytowań jego prac wynosi 70. Indeks Hirscha policzony
według tego wykazu wyniósłby cztery. Paradoksalnie najwięcej cytowań mają tu prace, które w ogóle
nie są ujęte w bazach głównych (Barski & Ostrowski 2004, Matyja i in. 2006). Potwierdza to moją
wcześniejszą sugestię, że niektóre ważne wyniki badań zostały opublikowane w miejscach o niewielkim
zasięgu międzynarodowego oddziaływania. Uważam jednak, że przy braku lepszych narzędzi
bibliometrycznych, a mając na uwadze konieczność możliwości łatwego porównywania osiągnięć
poszczególnych badaczy, należy opierać się przede wszystkim na głównych, „oficjalnych" wykazach
cytowań dostępnych w Web of Science i Scopus.
Podsumowując, uważam że dorobek naukowy dr Barskiego, obejmujący pozycje poza
wchodzącymi w skład rozprawy habilitacyjnej i napisane po uzyskaniu stopnia doktora, jest znaczący.
W jego skład wchodzą prace o szerokim wachlarzu tematycznym, a część z nich została opublikowana
w prestiżowych czasopismach o zasięgu międzynarodowym. Liczba cytowań, jak na ten moment kariery
naukowej Habilitanta, nie jest zbyt wielka, jednak można uznać, że jego prace mają odpowiedni
oddźwięk w środowisku naukowym. Duża liczba prac we współautorstwie i to w bardzo różnych
zestawach autorów, świadczy że dr Barski jest uznanym specjalistą w swojej dziedzinie i jest chętnie
zapraszany do zespołów badawczych. Na to samo wskazuje udział w sześciu projektach badawczych.
Habilitant jest także aktywny na konferencjach, gdzie prezentuje wyniki swoich badań. Wszystko to
pozwala mi stwierdzić, że dorobek Habilitanta spełnia wymogi stawiane w przewodach
habilitacyjnych.
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
Dr Barski przez całą swoją karierę zawodową związany jest z Wydziałem Geologii
Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie pracuje w Zakładzie Geologii Dynamicznej Instytutu Geologii
Podstawowej.
Na przestrzeni lat prowadził on (lub nadal prowadzi) szeroki wachlarz zajęć dla
studentów, obejmujący m.in. ćwiczenia z geologii dynamicznej i z sedymentologii, a także kursy
terenowe w Górach Świętokrzyskich i nad Bałtykiem. Wykłada także autorski przedmiot Geologia
Morza/Oceanologia
dla studentów Wydziału Geologii i Międzywydziałowych Studiów Ochrony
Środowiska. Jest on też współautorem skryptów do zajęć dydaktycznych, w tym przewodników do
ćwiczeń. Wypromował 4 magistrantów i 5 licencjuszy, a także jest opiekunem pomocniczym doktoratu.
Wymienienie tego jest ważne, mimo że działalność dydaktyczna i organizacyjna nie podlegają tu
8
formalnej ocenie, żeby podkreślić wkład pracy i czasu jaki Habilitant musiał poświęcić nauczaniu. Z tej
przyczyny dla pracowników uczelni proporcjonalnie mniej czasu pozostaje na działalność ściśle
naukową i może to częściowo tłumaczyć stosunkowo długi okres jaki upłynął pomiędzy obroną
doktoratu dr. Barskiego, a przygotowaniem przez niego wniosku habilitacyjnego.
Oprócz pracy dydaktycznej, dr Barski
popularyzatorską
i organizacyjną.
Jest
zaangażowany jest w różnoraką
założycielem
i opiekunem
działalność
laboratorium
preparacji
palinologicznej i pracowni mikroskopowej na Wydziale Geologii U W . Organizował stoiska Wydziału
na targach nauki i targach geoturystycznych, prowadził wykłady internetowe, jest współzałożycielem i
wykładowcą studiów podyplomowych „Geoturystyka" oraz twórcą programu studiów anglojęzycznych
„Applied Petroleum Geosciences" na Wydziale Geologii U W . Był współorganizatorem kilku
konferencji „Jurassica" oraz sekretarzem Międzynarodowego Sympozjum Jurajskiego w 2006 roku. Za
działalność naukową i dydaktyczną otrzymywał nagrody i stypendia Rektora U W . Był recenzentem
projektów K B N i publikacji w liczących się czasopismach. Wszystko to składa się na obraz
zaangażowanego pracownika naukowego, aktywnego na wielu polach.
Wnioski końcowe
Stwierdzani, że pomimo wyrażonych uwag krytycznych, Pan Dr Marcin Barski
niewątpliwie osiągnął pozycję uznanego eksperta w dziedzinie organicznych cyst Dinoflagellata i
ich wykorzystania w analizie biostratygraficznej, a także do odtwarzania różnorakich zjawisk
depozyzyjnych i post-depozycyjnych. Wniósł on znaczący wkład w rozwój uprawianej dziedziny
i wykazuje się istotną aktywnością naukową. Tym samym spełnia kryteria wskazane przez
ustawodawcę w Ustawie z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o
stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. z 2003 r. Nr 65, poz. 595 z późn. zm) i
Rozporządzeniu
Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 1 września 2011 r. w sprawie kryteriów oceny osiągnięć
osoby ubiegającej się o nadanie stopnia doktora habilitowanego. Dz. U. z 2011 r. nr 196, poz. 1165.
Wnioskuję o dopuszczenie Pana Dr Marcina Barskiego do dalszych etapów postępowania
habilitacyjnego.
9