ład przestrzenny, gospodarka nieruchomościami, ochrona
Transkrypt
ład przestrzenny, gospodarka nieruchomościami, ochrona
ZGodna Zielona Góra Zielonogórska Platforma Obywatelska Nasz plan dla nowej i większej Zielonej Góry WSTĘP Dzisiejsza Zielona Góra to : - ok.136 tysięcy mieszkańców, - 278,3 km 2 ( 27832 ha) powierzchni miasta. TO NOWE WIĘKSZE WYZWANIA PRZED SAMORZĄDEM LOKALNYM Platforma Obywatelska zapewnia mieszkańcom Zielonej Góry stabilny, bezpieczny i prorozwojowy styl sprawowania władzy. Przez ostatnie lata Klub Radnych PO w Radzie Miasta Zielona Góra dał się poznać jako zespół pracowitych ludzi dbających o dobro mieszkańców. W kadencji 2010-2014 roku Platforma Obywatelska wielokrotnie występowała z inicjatywami uchwałodawczymi, m .in.: - w sprawie określenia trybu prac nad projektem uchwały budżetowej , - uporządkowania pracy Rady Miasta poprzez odpowiednie zmiany statutu, - sporządzenia zmiany miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, - wprowadzenia Miejskiej Karty Rodzinnej, w efekcie której powstał program Zgrana Rodzina, - poszanowania historii poprzez budowę pomnika Żołnierzy Wyklętych oraz nadania nazwy placowi imienia majora Adama Lazarowicza, - w sprawie budowy Centrum Onkologii w województwie lubuskim, - w sprawie budowy Wielospecjalistycznego Centrum Pediatrii w Zielonej Górze, - w sprawie wezwania Prezydenta Miasta Zielona Góra do zmiany decyzji Zgromadzenia Wspólników Zielonogórskich Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w zakresie realizacji projektu „Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej miasta Zielona Góra oraz gmin Zielona Góra i Świdnica” - w sprawie bonifikaty przy sprzedaży nieruchomości dla Stowarzyszenia Dalej Razem, - w sprawie ustanowienia pomników przyrody – dębów Mieszko i Dobrawa. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 1 Klub Radnych PO był inicjatorem kluczowych z punktu widzenia władzy uchwałodawczej uchwał dot.: - ustalenia Prezydentowi Miasta kierunków działania w zakresie gospodarowania gminnym zasobem nieruchomości, - w sprawie przeprowadzenia konsultacji z mieszkańcami w sprawie połączenia miasta z Gminą Zielona Góra. Radni Klubu Radnych Platformy Obywatelskiej pełnili funkcje w prezydium rady (Przewodniczący Rady i Wiceprzewodniczący Rady), a także uczestniczyli w pracach wszystkich dziewięciu komisji powołanych w Radzie Miasta Zielona Góra, w tym: - w czterech komisjach pełnili funkcje przewodniczących (Komisja Budżetu i Finansów, Komisja Edukacji i Wychowania, Komisja do spraw Rodziny, Komisja Rozwoju Miasta i Ochrony Środowiska), - w trzech komisjach pełnili funkcje wiceprzewodniczących (Komisja Rewizyjna, Komisja Zdrowia, Kultury i Sportu, Komisja Statutowo – Regulaminowa). Jak wszyscy wiemy, w naszym mieście zrobiono bardzo dużo, ale wiele pozostało do zrobienia. Platforma Obywatelska zamierza wykorzystać w większym stopniu także potencjał społeczny mieszkańców, którzy są przekonani, że idea samorządności nie oznacza pojęcia: „sam rządzę bo wiem najlepiej” lecz racjonalne działanie poprzez ciągłe podejmowanie dialogu ze społeczeństwem, w tym także z opozycją. Uważamy, że mieszkańcy Miasta powinni mieć zapewniony bezpośredni udział w podejmowaniu ważnych dla Zielonej Góry decyzji. To z tych powodów radni Platformy Obywatelskiej zgłosili propozycję obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej, w ramach której mieszkańcy Zielonej Góry mogą zgłaszać do Rady Miasta projekty uchwał, czy też możliwość zabrania głosu w czasie sesji przez każdego z mieszkańców naszego Miasta. To w tym celu należy w dalszym ciągu promować funkcjonowanie społecznych Budżetu tzw. oraz Obywatelskiego, organizować spotkania wykorzystywać instytucję z zainteresowanymi konsultacji środowiskami, np. z mieszkańcami poszczególnych osiedli Zielonej Góry na etapie konstruowania budżetu, czy uchwalania planów zagospodarowania przestrzennego. Dla zwiększenia znaczenia roli mieszkańców radni Platformy Obywatelskiej doprowadzili do utworzenia jednostki pomocniczej – dzielnicy, obejmującej obszar byłej gminy Zielona Góra. Jednocześnie zachowano 17 sołectw, kolejnych jednostek pomocniczych, które są bardzo ważne dla mieszkańców tych miejscowości. W przypadku pozytywnej oceny funkcjonowania dzielnicy należy rozważyć, po uzyskaniu akceptacji społecznej, poprzedzonej odpowiednimi konsultacjami, powołanie w Zielonej Górze dalszych jednostek pomocniczych – osiedli lub dzielnic, których rady, wybierane w demokratycznych wyborach, będą najwłaściwszym odzwierciedleniem potrzeb mieszkańców poszczególnych części Miasta. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 2 Platforma Obywatelska stawia na niewykorzystany potencjał energii społecznej mieszkańców Zielonej Góry i z Wami RAZEM, chce zrealizować wspólny program. POŁĄCZENIE MIASTA Z GMINĄ ZIELONA GÓRA Klub Radnych Platformy Obywatelskiej jako pierwszy z klubów zielonogórskiej Rady Miasta podjął uchwałę o pełnym poparciu idei połączenia miasta z gminą i jednoczesnym wzmocnieniu zespołu pracującego nad tym projektem poprzez wydelegowanie dwóch radnych Platformy Obywatelskiej do prac w zespole działającym w Urzędzie Miasta. Jednocześnie Klub Radnych opracował merytoryczne uwagi i na bieżąco weryfikował treść Kontraktu Zielonogórskiego, ostatecznie przyjętego deklaracją Rady Miasta z dnia 14 lipca 2014 r. W tym też miejscu, na samym wstępie naszego programu, Platforma Obywatelska, działając w poczuciu odpowiedzialności za zainicjowany proces łączenia Miasta Zielona Góra z Gminą Zielona Góra, którego w znacznej mierze była sprawcą, pragnie przypomnieć przyjęte zobowiązania wobec mieszkańców byłej Gminy Zielona Góra, zawarte w deklaracji Rady Miasta Zielona Góra z 14 lipca 2014 r. i jeszcze raz solennie zobowiązać się do ich realizacji. Za najważniejsze uważamy: 1) pełne realizowanie zasady dopuszczalności zmiany planów zagospodarowania przestrzennego oraz studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego na obszarach byłej gminy Zielona Góra tylko za zgodą Rady Dzielnicy Nowe Miasto, 2) prowadzenie w zakresie gospodarki wodnościekowej na terenie Miasta i Gminy jednolitej polityki taryfowej, w szczególności w zakresie stosowania dla mieszkańców jednakowej ceny i opłaty za dostarczanie wody i odbiór ścieków; 3) kontynuowanie realizacji zadań określonych w Wieloletnim Planie Gospodarczym w Gminie Zielona Góra; 4) wykonanie na terenie Gminy Zielona Góra w terminie do 31 sierpnia 2015 r. wszystkich zadań określonych w Funduszu Integracyjnym na lata 2013 i 2014; 5) zachowanie przez okres co najmniej 8 lat - w obszarach, gdzie jest to uzasadnione obsługi mieszkańców obecnej Gminy Zielona Góra i Rady Dzielnicy Zielonej Góry Nowe Miasto („Dzielnicy”) w budynku przy ul. Generała Jarosława Dąbrowskiego 41; 6) przejęcie wszystkich pracowników Urzędu Gminy Zielona Góra, Komunalnego Zakładu Gospodarczego i Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej z utrzymaniem zatrudnienia zgodnie z obowiązującymi przepisami przez okres co najmniej 8 lat; strażnicy gminni winni być włączeni w skład komórki organizacyjnej Urzędu Miasta – Straż Miejska; 7) utrzymanie przez okres co najmniej 8 lat Samorządowej Instytucji Kultury w dotychczasowej formie organizacyjno – prawnej; Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 3 8) utrzymanie dotychczasowych zasad funkcjonowania świetlic wiejskich podporządkowanych Radzie Dzielnicy; 9) utrzymanie co najmniej na dotychczasowym poziomie środków dla rad sołeckich na spotkania integracyjne mieszkańców; 10) utrzymanie tradycji święta Gminy Zielona Góra; 11) utrzymanie dotychczasowej sieci szkół: PSP Drzonków, PSP Ochla, PSP Stary Kisielin, PSP Przylep, PSP Zawada, PG Drzonków i PG Przylep; reorganizacja sieci szkół może nastąpić po pozytywnej opinii Rady Dzielnicy; 12) utrzymanie na terenie Dzielnicy Przedszkola z siedzibą w Przylepie oraz oddziałów przedszkolnych w: Zawadzie, Raculi, Ochli, Nowym Kisielinie i Zatoniu; reorganizacja sieci przedszkoli może nastąpić po pozytywnej opinii Rady Dzielnicy; 13) utrzymanie dotychczasowej organizacji dowozów dzieci do placówek oświatowych na obszarze Dzielnicy; 14) cmentarze komunalne położone w miejscowościach: Drzonków, Nowy Kisielin, Stary Kisielin, Racula, Zatonie, Łężyca, Ochla, Przylep, Jarogniewice i Zawada winny być administrowane przez jednostkę Rady Dzielnicy; 15) po wybudowaniu obwodnicy południowej na terenie miejscowości Racula i Drzonków wprowadzenie zakazu ruchu samochodów o ładowności powyżej 3,5 tony, za wyjątkiem dojazdu do firm położonych na terenie tych miejscowości./, PLANOWANIE PRZESTRZENNE Zgodnie z ustawą o zagospodarowaniu przestrzennym Miasto powinno mieć własny plan zagospodarowania przestrzennego. Powinien on być nie tylko wyrazem polityki przestrzennej Miasta, ale przede wszystkim jego prawem miejscowym. Zapisy planu mają bowiem moc ustaw. Zgodnie z obowiązującym prawem (oraz zasadami jakie obowiązują w krajach Unii Europejskiej) polityka przestrzenna w Zielonej Górze leży wyłącznie w kompetencjach Rady Miasta i Prezydenta Miasta Zielona Góra, z zastrzeżeniem, że zmiany planów zagospodarowania przestrzennego oraz studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego na obszarach byłej gminy Zielona Góra mogą nastąpić tylko za zgodą Rady Dzielnicy Nowe Miasto. Plan zagospodarowania przestrzennego jest więc podstawą działania Miasta, dokumentem z punktu widzenia rozwoju Zielonej Góry najważniejszym. Opierając się na nim, Miasto wydaje decyzje o zabudowie danych obszarów. Plan jest jednocześnie bardzo ważnym źródłem informacji zarówno dla Miasta, jak i dla potencjalnych inwestorów. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 4 Zgodnie ze stanem na dzień 31 grudnia 2014 roku na terenie miasta Zielona Góra (w granicach przed połączeniem) obowiązywały 74 miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, a kolejnych 28 planów jest w trakcie opracowywania. W trakcie kadencji 2010-2014, teren miasta objęty gotowymi planami zwiększył się z 43 proc. do 59 proc. powierzchni miasta. W tym samym czasie Gmina Zielona Góra uchwaliła podobne plany dla ok. 18-20 proc. swojej powierzchni. Pokrycie planami zagospodarowania przestrzennego części dotyczącej Miasta Zielona Góra przed zmianą granic przedstawia mapa nr 1. Studium dla części miasta Zielona Góra, obejmującej dzielnicę Nowe Miasto, stanowiącą gminę Zielona Góra w jej granicach do 2014r., zostało uchwalone w 2006 roku poprzez przyjęcie uchwały Nr LVI/332/060 przez Radę Gminy Zielona Góra. W październiku 2009 roku Rada Gminy przyjęła uchwałę Nr XXX/329/09, zmieniającą Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zielona Góra. Natomiast w czerwcu 2014 r. Rada Gminy podjęła uchwałę nr LIII.417.2014 zmieniającą Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zielona Góra, zgodnie z mapą nr 2. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 5 Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 6 Platforma Obywatelska uważa, że podstawowym priorytetem samorządu terytorialnego Zielonej Góry powinno być zintensyfikowanie działań zmierzających do ich profesjonalnego uchwalenia i scalenia lub uszczegółowienia planów, które tego wymagają. Platforma Obywatelska po dokonaniu analizy w zakresie stopnia realizacji planów zagospodarowania przestrzennego w Mieście, uważa za istotne nadanie szczególnej rangi procesom rozwojowym. PO za ważną uznaje ochronę obszarów zielonych w Mieście. Ważne jest również dostosowanie rozwiązań komunikacyjnych wynikających z rozbudowy Miasta. W pracach nad ładem przestrzennym należy pamiętać, aby: Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 7 1) W trosce o uspokojenie obaw mieszkańców związanych z połączeniem Miasta z gminą SZEROKO konsultować opracowywane plany zagospodarowania przestrzennego. Pojęcie konsultacji nie może ograniczać się jedynie do zamieszczenia ogłoszeń na stronie internetowej Miasta. Platforma Obywatelska uważa, że informacje o pracach nad planami zagospodarowania przestrzennego powinny być kolportowane w sposób umożliwiający wypowiedzenie się na temat wprowadzanego ładu wszystkim zainteresowanym mieszkańcom danego terenu. Podanie informacji o opracowywanych planach zagospodarowania jedynie w prasie i na stronach internetowych (często bardzo enigmatycznych), pozbawia mieszkańców realnego wpływu na kształt uchwał planistycznych, którzy na przykład nie mają informacji o możliwości zgłaszania uwag do planu. Dlatego też będziemy dążyli, aby na terenie całego Miasta stanęło kilkadziesiąt osiedlowych tablic informacyjnych do kontaktu z mieszkańcami, na których będą zamieszczane m. in. informacje o prowadzonych pracach nad wprowadzeniem lub zmianą planu zagospodarowania przestrzennego w danym rejonie. Jak podkreślono na wstępie, Platforma Obywatelska zamierza wykorzystać w większym stopniu potencjał społeczny mieszkańców, którzy są przekonani, że idea samorządności nie oznacza pojęcia: „sam rządzę bo wiem najlepiej” lecz racjonalne działanie poprzez ciągłe podejmowanie dialogu ze społeczeństwem. Uważamy, że mieszkańcy Miasta powinni mieć zapewniony bezpośredni udział w podejmowaniu ważnych dla Zielonej Góry decyzji, a zwłaszcza tych, które dotyczą ich najbliższej społeczności (osiedla lub sołectwa). 2) Ustalić priorytety sporządzenia planów zagospodarowania przestrzennego. Z początkiem kadencji 2015-2018 należy przyjąć plan pracy, który w pierwszej kolejności pozwoli na aktualizację i opracowywanie planów niezbędnych do tworzenia dobrego klimatu dla inwestorów chcących tworzyć nowe, dobrze płatne miejsca pracy oraz umożliwiających realizację inwestycji miejskich ze środków pozyskiwanych ze źródeł zewnętrznych. 3) Przy uchwalaniu planów zagospodarowania przestrzennego za nadrzędną regułę przyjąć zasadę zrównoważonego rozwoju i poszanowania środowiska. GOSPODAROWANIE MIENIEM MIASTA ZIELONA GÓRA Jednym z podstawowych zadań każdej wspólnoty samorządowej jest racjonalne gospodarowanie mieniem komunalnym. Wyzwanie to nabiera szczególnego znaczenia w kontekście połączenia Gminy Zielona Góra i Miasta Zielona Góra, jakie nastąpiło od 1 stycznia 2015 r. W związku z połączeniem powstaje konieczność przenalizowania na nowo Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 8 możliwości nowego samorządu pod kątem nowych obszarów inwestycyjnych i racjonalnego gospodarowania takimi terenami, uwzględniającego strategię rozwoju Zielonej Góry. W odniesieniu do gospodarowania nieruchomościami miejskimi, Platforma Obywatelska uważa za bardzo istotne wprowadzenie: 1) racjonalnej gospodarki terenami przeznaczonymi pod inwestycje o charakterze budowlanym, przemysłowo – usługowym i handlowym oraz tworzenie nowych miejsc pracy, 2) pro obywatelskiej polityki mieszkaniowej, 3) zasad zrównoważonego zagospodarowania lasów komunalnych i terenów zielonych dla celów rekreacyjnych, z uwzględnieniem realizacji koniecznych inwestycji celu publicznego. Ad. 1) Racjonalna gospodarka nieruchomościami w zakresie udostępniania miejskich terenów na cele budownictwa mieszkaniowego, przemysłowo – usługowego i handlowego musi opierać się na następujących filarach: 1) nieruchomości przeznaczane do zbycia dla inwestorów winny posiadać obowiązujący plan zagospodarowania, zgodny z zamiarami inwestora – pozwoli to uniknąć nieporozumień i sporów społecznych, kiedy wbrew okolicznym mieszkańcom, dopiero po nabyciu nieruchomości rozpoczynane są procesy mające na celu doprowadzić do zmiany przeznaczenia terenu. Sytuacje takie najczęściej powodowane są nabyciem tańszych gruntów z obowiązującym planem, który nie jest atrakcyjny inwestycyjnie, często o przeznaczeniu rekreacyjnym. Zmiany przeznaczenia mogą wtedy wywoływać protesty, których można uniknąć stosując właściwą kolejność: najpierw ustalenie przeznaczenia terenu, a dopiero następnie decyzja o jego zbyciu, 2) celowe udostępnianie gruntów miejskich potencjalnym inwestorom, zapewni realizację deklarowanych inwestycji i uniemożliwi nabywanie nieruchomości w celach dalszej odsprzedaży lub traktowania nabycia nieruchomości jako lokaty kapitału, dyskontowanej w bliżej nieokreślonej przyszłości. Należy dążyć do precyzyjnego określenia z potencjalnym inwestorem rodzaju inwestycji, jej termin rozpoczęcia i zakończenia oraz zagospodarowania terenu, wykorzystując w tym celu instytucje: - najmu lub dzierżawy z zagwarantowanym dla inwestora prawem pierwokupu w przypadku wykonania obowiązków ustalonych przed rozpoczęciem inwestycji za z góry ustalone warunki zakupu, - wpisana w procedurę przetargową terminów rozpoczęcia i zakończenia inwestycji pod rygorem odszkodowań, zabezpieczonych przez obciążenie zbywanego gruntu. Opisane tryby z jednej strony gwarantują Miastu wykorzystanie udostępnionych terenów w sposób celowy, z drugiej strony jest korzystne dla przedsiębiorców, którzy chcą Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 9 realizować inwestycje pożądane społecznie, tworzące miejsca pracy w Zielonej Górze. Podmioty te często, wobec konkurencji o charakterze spekulacyjnym, nie mogą przebić się ze swoją ofertą inwestycyjną w przypadku nabywania nieruchomości w przetargu nieograniczonym. Ten ostatni tryb powinien być oczywiście priorytetowy w przypadku, gdy na danym gruncie mogą być przeprowadzone inwestycje jednorodne, szczególnie budownictwo mieszkaniowe wielorodzinne i jednorodzinne, umożliwiając uzyskanie przez Miasto najwyższej ceny, 3) tereny przeznaczane pod inwestycje o charakterze przemysłowym i budownictwo mieszkaniowe powinny być wyposażone w kompletną infrastrukturę, co zwiększa wartość tych nieruchomości i pozwala odzyskać Miastu zainwestowane w uzbrojenie terenu środki publiczne. Również i ten kierunek, zaspokajając potrzeby Miasta, jednocześnie wychodzi naprzeciw potencjalnym inwestorom, którzy otrzymując gotowy do realizacji inwestycji teren nie są skazani na łaskę lub niełaskę urzędników podejmujących decyzje o kolejności uzbrajania obszarów Miasta. Z tych powodów Miasto Zielona Góra powinno niezwłocznie przystąpić do uzbrajania wszystkich takich terenów, które to są przeznaczone w planach zagospodarowania przestrzennego głównie pod budownictwo mieszkaniowe, a do dnia dzisiejszego pozostają nieuzbrojone i niewykorzystane. Ad. 2) Gospodarka zasobem mieszkaniowym w Mieście Zielona Góra powinna opierać się na udowodnionej już od kilku wieków zasadzie, że najlepszym gospodarzem jest właściciel. Realizując tą zasadę już od 2002 roku Klub Radnych Platformy Obywatelskiej jednym ze swoich filarów programowych uczynił zbywanie lokali komunalnych na rzecz ich najemców ze znaczną bonifikatą. Mimo wielu obaw i zarzutów, dotyczących między innymi zmniejszenia wpływów do budżetu z tytułu dochodów ze sprzedaży lokali komunalnych, propozycja ta okazała się jak najbardziej zasadna. Co prawda w minionej kadencji proces ten uległ pewnemu przystopowaniu, jednak podjęta na wniosek radnych Platformy Obywatelskiej uchwała NR LXIV.539.2014 Rady Miasta Zielona Góra z dnia 25 marca 2014 r. w sprawie ustalenia Prezydentowi Miasta kierunków działania w zakresie gospodarowania gminnym zasobem nieruchomości spowodowała powrót do powszechnego zbywania lokali komunalnych na rzecz ich najemców z bonifikatą. Wysoka bonifikata przekonała wielu mieszkańców Zielonej Góry do nabycia na własność najmowanych lokali mieszkalnych. W przyszłej kadencji polityka ta powinna zostać utrzymana. Dalsze uwłaszczanie mieszkańców Miasta doprowadzi do lepszego gospodarowania zasobem mieszkaniowym, umożliwiając im m.in. podejmowanie w ramach powstałych Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 10 wspólnot mieszkaniowych decyzji o zmianie sposobu zarządzania nieruchomością wspólną, poprzez np. powierzenie zarządu przedsiębiorcy prywatnemu oraz uniezależni członków wspólnoty mieszkaniowej w zakresie decyzji remontowych. Z tego powodu należy w przyszłej kadencji usunąć obecny mankament w procesie zbywania lokali, jakim jest stosunkowo długi (niekiedy ponad roczny) czas oczekiwania na zbycie lokalu, wywołany między innymi wydłużonym czasem oczekiwania na operat szacunkowy lokalu. Programując zasady gospodarowania zasobem mieszkaniowym nie można zapominać o mieszkańcach najmujących lokale wybudowane przez stanowiące własność Miasta Komunalne Towarzystwo Budownictwa Społecznego. Towarzystwo, prowadzące swoją działalność od 1998 r., buduje w ramach rządowych projektów, finansowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego, budynki mieszkalne, znacząco poprawiając sytuację mieszkaniową w naszym Mieście, umożliwiając alternatywnie do nabycia na własność, uzyskanie mieszkania na wynajem. Należy jednak pamiętać, że w celu zawarcia umowy najmu należy wpłacić partycypację w budowie lokalu, a następnie uiszczać stosunkowo wysoki czynsz, którym spłacany jest preferencyjny kredyt, otrzymany przez KTBS od BGK. Taka formuła finansowania powoduje, że na przestrzeni kilkudziesięciu lat, kiedy kredyt na daną inwestycję zostanie spłacony, mieszkańcy KTBS ponoszą znaczący, ekonomiczny ciężar powstania lokalu. Z tych powodów koalicyjny rząd Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego wprowadził, począwszy od października 2011 r. możliwość wykupu przez najemców lokali wybudowanych przez towarzystwa budownictwa społecznego. Możliwość wykupu mają także mieszkańcy Zielonej Góry, którzy najmują lokale w zasobach Komunalnego Towarzystwa Budownictwa Społecznego. Jednak KTBS nie wyraża zgody na sprzedaż lokalu. Uważamy, że w nowej kadencji praktykę tą należy zmienić, aby tym mieszkańcom, którzy będą zainteresowani, umożliwić realizację prawa do wykupu własnego lokum w KTBS, doprowadzając w ten sposób do uwłaszczenia tego zasobu mieszkaniowego. Innym opracowania ważnym elementem długofalowego planu racjonalnej polityki mieszkaniowej jest postulat gospodarowania mieszkaniami komunalnymi w najważniejszych punktach miasta, takich jak „Starówka”. W tym celu należałoby stworzyć bufor w postaci nowego budownictwa komunalnego, aby dysponować lokalami, które mogłyby być oferowane na zamianę z lokatorami zajmującymi kosztowne w utrzymaniu i remontach mieszkania w „starym budownictwie”, a pozyskane w ten sposób nieruchomości przeznaczać na cele związane z uatrakcyjnianiem „Starówki”. Ad. 3) Również istotnym elementem gospodarczym każdego miasta jest właściwa polityka w zakresie wykorzystania lasów komunalnych i terenów zielonych oraz ich prorekreacyjnego Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 11 zagospodarowania. Część tych terenów świetnie nadaje się na stworzenie wielu ciekawych Parków Rekreacji czy miejsc aktywnego wypoczynku jak choćby Góra Tatrzańska, Wagmostaw, las – park między ul. Francuską a Br. Gierymskich czy Cegielnia, leśnych ścieżek rowerowych, punktów widokowych, szlaków spacerowych czy szeroko rozumianych miejsc rodzinnego wypoczynku połączonego z różnego rodzaju usługami małej gastronomi. Dobrym przykładem jest powstały w poprzedniej kadencji przy wsparciu radnych Platformy Obywatelskiej Park „Liliowy Las”, który następnie w ramach budżetu obywatelskiego został zagospodarowany, poprzez m.in. wyposażenie w urządzenia służące rekreacji. Uważamy, że istniejące przeznaczenie wobec istniejących obecnie terenów zielonych, służące sportowi i rekreacji mieszkańców Zielonej Góry, winno być zasadniczo utrzymywane. Zmiana takiego przeznaczenia winna następować wyjątkowo i to na niezbędne inwestycje celu publicznego, przy założeniu realizacji takich inwestycji jak najmniejszym kosztem funkcji rekreacyjnej, nawet jeśli wiązałoby się to z nieco większymi nakładami inwestycyjnymi. Przykładem takiej inwestycji jest południowa obwodnica Zielonej Góry, która jest inwestycją konieczną dla poprawy komunikacji w mieście Zielona Góra oraz w regionie, a której przebieg powinien być zaplanowany przy założeniu jak najmniejszej ingerencji w wykorzystywane dla sportu i rekreacji od wielu lat przez mieszkańców Zielonej Góry tereny leśne, określane jako „Wzgórza Piastowskie”. PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ INFRASTRUKTURA PRZEMYSŁOWA - STREFY AKTYWNOŚCI GOSPODARCZYCH, TECHNOLOGICZNYCH I NAUKOWYCH Prawidłowo przygotowany i przemyślany plan zagospodarowania przestrzennego Miasta jaki proponuje Platforma Obywatelska wraz z środkami unijnymi daje podstawy do przeprowadzenia sprawnego i szybkiego procesu w przygotowanie nowych terenów inwestycyjnych dla wielu nowych inicjatyw budownictwa mieszkaniowego, przemysłowego i naukowo – technologicznego. Już dzisiaj, dzięki między innymi staraniom Platformy Obywatelskiej i władz samorządu województwa utworzono w Nowym Kisielinie Lubuski Park Przemysłowo – Technologiczny. Powierzchnia całkowita tego obszaru wynosi 167,81 ha, spośród których 126,8 ha wchodzi w skład Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, a 41,01 ha tworzy Park Naukowo-Technologiczny Uniwersytetu Zielonogórskiego. W przyszłej kadencji należy zintensyfikować działania, mające na celu zaproszenie jak największej liczby inwestorów do tworzenia w Parku nowych miejsc pracy. Zdaniem PO RP bardzo ważne jest również wykorzystanie innych, obecnie niezagospodarowanych obszarów miasta w jego strefie przemysłowej dla małych i średnich inwestycji przemysłowych oraz na terenach mieszkalnych pod drobną działalność usługową Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 12 i handlową. Tereny przeznaczane pod inwestycje o charakterze przemysłowym i budownictwo mieszkaniowe powinny być wyposażone w kompletną infrastrukturę techniczną i drogową, co zwiększa wartość tych nieruchomości i pozwala odzyskać Miastu zainwestowane środki publiczne w uzbrojenie terenu. Jest to też korzystne dla potencjalnych inwestorów, którzy otrzymując gotowy do realizacji inwestycji teren nie są skazani na łaskę lub niełaskę urzędników podejmujących decyzje o kolejności uzbrajania obszarów Miasta. Z tych powodów Miasto Zielona Góra powinno niezwłocznie przystąpić do uzbrajania wszystkich takich terenów, które według planu zagospodarowania przestrzennego będą przewidywane pod inwestycje. Również niezbędne jest wykonanie utwardzenia w nawierzchnię asfaltową wszystkich istniejących już szutrowych dróg miejskich, a które mogą mieć znaczący wpływ na uatrakcyjnienie terenów dla przyszłych inwestorów pod działalność gospodarczą i na cele mieszkaniowe. Tego typu przedsięwzięcia w przyszłości przyniosą naszemu Miastu wiele wymiernych korzyści, a mieszkańcom nowe miejsca pracy. Przyczynią się również do stworzenia nowoczesnych warunków dla pracy naukowej nad nowymi technologiami i wdrażaniu ich do przedsiębiorstw. Taki mariaż nauki i przemysłu pozwoli również między innymi na zatrzymanie w naszym Mieście młodzieży kończącej Uniwersytet Zielonogórski i zahamuje jej odpływ do innych miejscowości w Polsce i za granicą. Przyczyni się również do większego napływu do naszego Miasta młodzieży z innych stron Polski, dając zaczątek nowemu wzrostowi demograficznemu naszego społeczeństwa. Przede wszystkim inwestowanie w tworzenie nowych i rozwój już istniejących stref aktywności gospodarczych naszego Miasta, znacząco przyczyni się do zainteresowania naszym Miastem nowy krajowy i zagraniczny kapitał, który stworzy nowe miejsca pracy. Wspieranie przedsiębiorczości nie może być sprowadzone tylko do dyskusji o już w znacznej części utworzonym Parku Przemysłowo – Technologicznym. Miasto winno wykorzystywać także inne narzędzia, wpierające bezpośrednio lub pośrednio lokalny biznes. Do tych pierwszych zaliczamy konieczność rozszerzenia zakresu pomocy de minimis – należy wprowadzić zwolnienia z podatku dla tworzących miejsca pracy: zwolnienie powinno dotyczyć tak podatku od nieruchomości jak i środków transportowych, nie ograniczać się tylko to inwestycji polegających na budowie budynku, wydłużyć okres zwolnienia do co najmniej 5 lat i obniżyć wartość inwestycji – obecnie dla mikro i małych przedsiębiorstw kwota 50.000 EURO jest bardzo wysoka, dla dużych firm to aż 5.000.000 EURO, pomoc winna być przyznana już od utworzenia co najmniej 2 nowych miejsc pracy. Jako pośrednią formę wspierania przedsiębiorczości Platforma Obywatelska proponuje przyjęcie przez przyszłą Radę Miasta programu, w ramach którego radni Miasta Zielona Góra będą, za zgodą przedsiębiorcy, odwiedzali losowo wybranych przedsiębiorców z propozycją wypełnienia ankiety; spotkania takie mają na celu podkreślenie znaczenia przedsiębiorców dla Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 13 naszego samorządu oraz uzyskanie informacji o problemach i bolączkach lokalnego biznesu, w których rozwiązaniu samorząd mógłby pomóc, Istotnym elementem lokalnej przedsiębiorczości winien być rozwój partnerstwa publiczno – prywatnego w realizacji inwestycji, np. parkingów. Partnerstwo publiczno – prywatne jest z jednej strony zwolnieniem samorządu z wykonania zadań własnych, a z drugiej wsparciem przedsiębiorcy w prowadzeniu działalności gospodarczej, INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA i TRANSPORTOWA Lokalny publiczny transport zbiorowy Transport zbiorowy w Zielonej Górze realizowany jest przede wszystkim przez Miejski Zakład Komunikacji, który w ostatnich latach poczynił nakłady na poprawę jakości i dostępność transportu zbiorowego, wykorzystując w tym celu środki unijne z Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego. Platforma Obywatelska proponuje dalszą kontynuację poprawy jakości komunikacji miejskiej w kolejnych latach dla nowej Zielonej Góry. Realizacja tych zadań będzie kontynuacją działań podjętych przez MZK w ramach długoterminowego projektu pn. „Poprawa jakości i konkurencyjności transportu miejskiego w Zielonej Górze”. Celem głównym tego projektu powinna być modernizacja obecnego systemu komunikacji miejskiej na bardziej przyjazny dla użytkowników i środowiska. Na zadowolenie pasażerów ma wpływ nie tylko dostępność, częstotliwość i czas przemieszczenia się z jednego miejsca w drugie, ale również sam komfort jazdy, tzn. jakość autobusów, warunki przejazdu, dostęp do informacji oraz obowiązujący system biletowy (dystrybucja i opłaty) stanowiących o kosztach ponoszonych przez mieszkańców. Nowa Zielona Góra potrzebuje nowoczesnych rozwiązań komunikacyjnych łączących wszystkie obszary nowego Miasta w oparciu o zintegrowany węzeł komunikacyjny i system elektronicznej analizy i monitoringu danych pozwalający na efektywne wykorzystanie taboru oraz jego zarządzanie według potrzeb strumieni pasażerów w celu optymalnego dostosowania ruchu taboru do potrzeb pasażerów. Bardzo ważnym elementem każdego nowoczesnego systemu obsługi pasażerów komunikacji zbiorowej jest system informacji pasażerskiej. Poprzez system informacji pasażerskiej MZK Zielona Góra przekazuje informacje dotyczące sytemu biletowego, rozkładu jazdy, linii autobusowych oraz dotyczące Zakładu. Wadą systemu informacji pasażerskiej Miejskiego Zakładu Komunikacji w Zielonej Górze jest jego brak dostępności w mobilnych urządzeniach teleinformatycznych i sieciach komórkowych z możliwością szerszego Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 14 wykorzystania QR – kodów i dedykowanego do tego celu oprogramowania. Brak jest również możliwości zakupu elektronicznych biletów przez telefony komórkowe z wykorzystaniem SMS-ów. W celu poprawy jakości lokalnego transportu w Zielonej Górze proponujemy kontynuację realizacji Projektu „Poprawa jakości i konkurencyjności transportu miejskiego w Zielonej Górze”, w ramach którego należy: a. Rozszerzyć w miejskiej komunikacji publicznej w Zielonej Górze system zakupu biletów oparty na SMS –ach z telefonu komórkowego. b. Wprowadzić bardziej elastyczny i zachęcający system taryf biletowych, sprzyjający zwiększaniu zainteresowania komunikacją publiczną. Nowy system taryf biletowych w nowej Zielonej Górze powinien w większym stopniu różnicować opłaty za przejazdy i umożliwić wprowadzenie nowych taryf za przejazd od 3 do 5 przystanków, tańszych od obecnego biletu jednorazowego. Równocześnie konieczne staje się wprowadzenie biletu pasażerów kontynuujących jazdę po przesiadce czasowego dla drugą i trzecią linią komunikacyjną. c. Poprawić jakość i dostępność do informacji pasażerskiej. Poprawa informacji pasażerskiej wymaga wprowadzenia dalszych nowych przekaźników informacji, w szczególności: - nowoczesnych tablic elektronicznych, - elektronicznych punktów informacji o zbiorczej komunikacji publicznej, - informacji w oparciu o sieci telefonii komórkowej. d. Zwiększyć ilość nowoczesnego taboru autobusowego w ramach miejskiego systemu transportu publicznego. Priorytetem jest zakup nowoczesnych autobusów, spełniających najwyższe wymagania środowiskowe, eksploatacyjne oraz jakościowe wyposażone w systemy zakupu biletów tradycyjnych i elektronicznych. Obecna flota Miejskiego Zakładu Komunikacji w Zielonej Górze składa się z 71 autobusów liniowych, gdzie większość taboru to pojazdy z niską podłogą i średnią wieku ok. 10 lat. Nowa powiększona Zielona Góra potrzebować będzie znacznie większej eksploatacyjnych, ilości nowoczesnego spełniającego taboru najbardziej o niskich wyśrubowane kosztach wymagania ekologiczne, wyposażonych w systemy informacyjne i wielorodzajowe systemy zakupu biletu, dostęp do Internetu i klimatyzację. Z tych powodów Platforma Obywatelska popiera i wspiera projekt sfinansowania wymiany całego taboru MZK na nowoczesne, ultraekologiczne autobusy z napędem elektrycznym. Uważamy, że projekt ten nie tylko znacząco zwiększy jakość komunikacji publicznej w Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 15 Zielonej Górze, ale mając na względzie jego pionierski charakter, bez precedensu w skali Europy, będzie również promował nasze Miasto, jako miejsce przyjazne środowisku naturalnemu. Bardzo ważnym elementem dla każdego miasta i jego mieszkańców jest możliwość sprawnego i szybkiego przemieszczania się jego obywateli w obrębie swojego regionu oraz skomunikowanie się z innymi dużymi ośrodkami miejskimi, bądź wyjazd lub wylot na wakacje i wypoczynek w kraju i zagranicą. Położenie naszego Miasta na skrzyżowaniu głównych, tranzytowych, europejskich szlaków komunikacyjnych wschód – zachód i północ – południe powinno w zasadniczy sposób ułatwić zorganizowanie siatki połączeń komunikacji kolejowej czy lotniczej z resztą kraju i światem. Tak jednak do tej pory nie było. Wcześniejsze zaniechania władz centralnych w modernizację lubuskiej infrastruktury kolejowej, dróg krajowych oraz regionalnego lotniska Zielona Góra w Babimoście doprowadziły do osłabienia dostępności komunikacyjnej Zielonej Góry. Obecnie to się zmienia dzięki wysiłkom członków Platformy Obywatelskiej, parlamentarzystów oraz zasiadających we władzach samorządowych miasta i regionu, którzy w znacznym wymiarze dzięki swoim działaniom doprowadzili do podjęcia decyzji o budowie drogi ekspresowej S3 i modernizacji części lokalnych linii kolejowych oraz przystosowania portu lotniczego Zielona Góra do wymogów międzynarodowych standardów w zakresie bezpieczeństwa lotów i obsługi pasażerów. Dostępność komunikacyjna każdego miasta ma również m.in. zasadnicze znaczenie dla rozwoju sfery gospodarczej i naukowej, co przekłada się na znaczny wzrost nowych miejsc pracy oraz poprawę jakości i standardu życia mieszkańców. Za jedną z najważniejszych spraw w zakresie komunikacji drogowej dla Miasta należy uznać wykonanie zjazdu do drogi S3 na osiedlu Pomorskim, a także wykonanie obwodnicy południowej Miasta Zielona Góra, której przebieg będzie wypracowany w wyniku szerokich konsultacji i uzgodnień z podmiotami kompetentnymi: Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad oraz Lasami Państwowymi. Istotnym elementem dla właściwego funkcjonowania nowej Zielonej Góry jest sprawnie funkcjonująca komunikacja lokalna i regionalna, łącząca bliższe i dalsze obszary regionu Lubuskiego z Zieloną Górą komunikacją kolejową i drogową. W tym celu konieczne jest działanie nowych władz Miasta na rzecz zwiększenia, dopasowanej do potrzeb pasażerów ilości połączeń transportu publicznego w ramach Lubuskiego Trójmiasta, otaczających gmin oraz miast powiatowych i skorelowanie tych połączeń w ramach miejskiego węzła komunikacyjnego z komunikacją miejską. Jako Miasto ze swoimi walorami kulturalnymi i turystycznymi musimy czynić większe starania na rzecz poprawy ilości i jakości połączeń drogowych i kolejowych z dużymi aglomeracjami – Warszawą, Wrocławiem, Poznaniem oraz Berlinem. Dalsza budowa drogi ekspresowej S3 i modernizacja magistrali kolejowej tzw. „Odrzanki” pozwoli w znaczny Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 16 sposób skrócić połączenie z tymi miastami. Podstawowym działaniem Miasta w zakresie komunikacji dalekobieżnej jest działanie na rzecz budowy mostów na Odrze w bezpośrednim sąsiedztwie Zielonej Góry. Budowa mostu w Milsku pozwoli na włączenie go do drogi krajowej DK12 co znacznie skróci dojazd do Sławy i Wschowy oraz miejscowości w Wielkopolsce Leszna, Kalisza i dalej do Lublina i granicy wschodniej. Most w Milsku miałby również ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa komunikacyjnego Zielonej Góry, będąc alternatywą w razie zagrożeń powodziowych. Bliskie sąsiedztwo Portu Lotniczego - nomen omen - Zielona Góra oraz jego atuty, nie zostały obecnie wykorzystane w sposób wystarczający. Tymczasem lokalizacja Portu Lotniczego Zielona Góra w bezpośrednim sąsiedztwie skrzyżowania autostrady A2 i drogi ekspresowej S3 oraz zelektryfikowanych kolei sprzyja rozwojowi w zakresie towarowego multimodalnego węzła transportowo-logistyczno-spedycyjnego, który byłby podstawową platformą zachęty dla budowy nowych przedsięwzięć gospodarczych w naszym Mieście oraz służyłby do obsługi już istniejących stref naukowo-przemysłowo-gospodarczych, co również w znaczny sposób może przyczynić się do szybszego rozwoju gospodarczego i społecznego nowej Zielonej Góry. Zdaniem PO RP należy w zakresie komunikacji kolejowej i lotniczej natychmiast stworzyć dla Zielonej Góry programy wsparcia dla lepszego skomunikowania naszego Miasta z otaczającymi nas metropoliami poprzez: - Współuczestniczenie w dalszej rozbudowie infrastruktury Portu Lotniczego Zielona Góra oraz stworzenie pakietu wsparcia dla szybkiego połączenia drogowego i kolejowego do lotniska, - Współdziałanie z PP Portami Lotniczymi i Samorządem Wojewódzkim w celu ciągłego wzrostu operacji lotniczych z Portu Lotniczego Zielona Góra i zwiększenia ruchu pasażerskiego w tym i turystycznego dla miasta Zielona Góra poprzez zaangażowanie się Miasta w kapitał spółki Lotnisko Zielona Góra / Babimost, - Współpracę z władzami PKP w zakresie modernizacji połączeń kolejowych na odcinkach do Wrocławia, Berlina i Szczecina oraz dalszej modernizacji infrastruktury do Poznania - Współpraca z GDDKiA w zakresie dalszej budowy drogi ekspresowej S3, południowej obwodnicy Zielonej Góry, - Wprowadzenie przy współpracy z Cottbus i Berlinem wspólnego biletu komunikacyjnego umożliwiającego podróż koleją i korzystanie w tych miastach ze zbiorowej komunikacji miejskiej, - Ścisłą współpracę z Samorządem Wojewódzkim w zakresie szybkiego połączenia kolejowego autobusami szynowymi miast Lubuskiego Trójmiasta, Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 17 - Wspólna z PKP, PKS, MZK i prywatnym transportem publicznym w celu dalszej modernizacji peronów i dworca kolejowego oraz budowy wielotransportowego miejskiego węzła komunikacyjnego, - Rozwój lotniska sportowo-dyspozycyjnego w Przylepie, czyli obecnie już w Zielonej Górze, w szczególności utwardzenie pasa na tym lotnisku, co zwiększy atrakcyjność inwestycyjną Miasta. W dziedzinie transportu Platforma Obywatelska zaproponowała jeszcze w 2013 r. wprowadzenie w Zielonej Górze miejskich wypożyczalni rowerów, dostępnych tak dla mieszkańców jak i osób odwiedzających nasze Miasto, zlokalizowanych w różnych punktach Zielonej Góry. Projekt ten należy w przyszłej kadencji doprowadzić do jak najszybszej realizacji. Szerokopasmowa infrastruktura teleinformatyczna wraz z platformą informatyczną – Wrota Zielonej Góry. We współczesnym zurbanizowanym świecie, gdzie wiedza jest ogólnym i pożądanym dobrem, dostęp do niej w każdym miejscu jest nieocenioną korzyścią, jaka może być spożytkowana przez szerokie rzesze naszych obywateli i odwiedzających nasze Miasto gości i turystów. Możliwości takie daje wszechobecny szerokopasmowy i bezprzewodowy Internet. Rozbudowa w naszym Mieście bezprzewodowych punktów dostępu do Internetu, pozwoli na wprowadzenie ogólnej informacji o sytuacji w Mieście turystom i mieszkańcom. Dzięki szerokopasmowym sieciom będzie można zbudować wiele multimedialnych punktów informujących, sprzężonych z centrum Informacji Turystycznej i Urzędem Miasta poprzez szeroką platformę informacyjną pn. „WROTA ZIELONEJ GÓRY”. Z takich punktów informacyjnych będzie można uzyskać na bieżąco uaktualniane informacje o zabytkach, obiektach turystycznych, ciekawych miejscach, miejskich szlakach turystycznych, historii Miasta, restauracjach czy też komunikacji miejskiej bądź o aktualnych wiadomościach o tym co się w Mieście dzieje. Taka mobilna informacja przyczyni się przede wszystkim do zwiększenia ruchu turystycznego i propagowania jego walorów przez odwiedzających nasze Miasto wśród znajomych. Internet to także korzyści dla mieszkańców. Bezpośredni kontakt z Urzędem bez konieczności ruszania się z domu czy też pracy, przez z skorzystanie z e-Urzędu. To również możliwość rejestracji się w placówkach zdrowia czy też przeprowadzania naboru do żłobków, przedszkoli czy też szkół, i wiele innych. Internet, to także korzyści dla ludzi biznesu, którzy odwiedzają nasze Miasto i pozostawienie dobrego wrażenia, zachęcając ich do powrotu nie koniecznie tylko Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 18 turystycznego, ale i również i biznesowego. To dostęp do wielu danych z obszaru możliwości zaangażowania kapitału w nowe przedsięwzięcia gospodarcze i społeczne. Internet to również platforma z dostępem do wielu informacji i spotkań z dziedziny kultury, sportu i szeroko rozumianego zdrowia minimalizująca wykluczenie społeczne osób niepełnosprawnych. Zdaniem Platformy Obywatelskiej RP, wspieranie przez Miasto inwestycji w platformę WROTA ZIELONEJ GÓRY i szerokopasmowy bezprzewodowy Internet na terenie całej Zielonej Góry będzie jednym z priorytetowych działań w zakresie infrastruktury komunikacyjnej. Zielona Góra – Miasto nad Odrą i żegluga śródlądowa. Nowa Zielona Góra to również miasto nad rzeką. Powiększenie Zielonej Góry spowodowało, że nasze Miasto posiada tereny z bezpośrednim dostępem do Odry. To nowe możliwości w zakresie stworzenia nowych miejsc rekreacyjnych i przystani dla żeglugi śródlądowej. Dostęp do Odry to nowa jakość dla Miasta i nowe wyzwania, a zarazem zwiększona dodatkowa dostępność turystyczna i rekreacyjna. Obecnie realizowany jest projekt wykonania ze środków UE dziesięciu przystani na rzece Odrze, z czego jedna w Krępie, będzie położona na terenie Miasta. Pozostałe będą zrealizowane w Siedlisku, Starej Wsi, Bobrownikach, Pomorsku, Gostchorze, Uradzie, Górzycy, Nietkowie i Kostrzynie). Platforma Obywatelska uważa, że na bazie tego projektu należy rozszerzać ofertę turystyczną naszego Miasta. ZAOPATRZENIE W WODĘ, KANALIZACJA, UTRZYMANIE CZYSTOŚCI I PORZĄDKU ORAZ GOSPODARKA ODPADAMI Jedną z najważniejszych dziedzin gospodarki komunalnej, która ma wielki wpływ na jakość życia mieszkańców jest gospodarka wodno-ściekowa. Na gospodarkę tą składa się dostawa wody pitnej dla mieszkańców oraz odbiór ścieków wraz z ich oczyszczaniem. Jakość i cena dostarczanej wody oraz dostępność do zintegrowanego systemu odprowadzenia ścieków bytowych jest jednym z decydujących czynników określających poziom życia mieszkańców naszego Miasta. Również cena i jakość świadczonych usług decyduje w coraz większym stopniu o rozwoju gospodarczym miast. Inwestorzy przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych (lokalizacja nowych przedsięwzięć) w coraz większym stopniu zwracają uwagę na jakość i cenę mediów, które mają bezpośredni wpływ na koszt funkcjonowania Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 19 inwestycji. Również coraz większą uwagę inwestorzy (a takimi powinna być zainteresowana Zielona Góra) zwracają na sposób unieszkodliwiania ścieków oraz stan środowiska naturalnego w najbliższej okolicy własnej inwestycji, ponieważ muszą spełniać wysokie standardy ochrony środowiska naturalnego. W chwili obecnej za gospodarkę wodno-ściekową na terenie Miasta Zielona Góra odpowiedzialna jest spółka „Zielonogórskie Wodociągi i Kanalizacja” Sp. z o.o., która zarządza również oczyszczalnią ścieków „Łącza” w Łężycy. Spółka „ZWIK” Sp. z o.o. jest właścicielem ujęć wody, sieci wodociągowych oraz kanalizacyjnych. Ujęcie wody dla Zielonej Góry składa się z 22 studni o głębokości 18 ÷ 32 m i znajduje się w Zawadzie, w odległości około 7 km od Miasta. Ze stacji uzdatniania w Zawadzie woda dostarczana jest do pompowni przy ul. Sulechowskiej dwoma magistralami o długości 6 km każda i o łącznej przepustowości 85 000 m3/d. Aby zakończyć proces łączenia terenów miejskich z terenami gminnymi należy przeprowadzić kompletną analizę hydrologiczną całego terenu obecnego miasta Zielona Góra. W dawnych miejscowościach gminy zielonogórskiej gdzie zaopatrzenie w wodę do picia odbywa się z przydomowych studni głębinowych proponuje się budowę lokalnych ujęć wody głębinowej wraz z niezbędną infrastrukturą dostarczającą wodę do gospodarstw domowych. Ścieki bytowo-gospodarcze i przemysłowe oraz częściowo deszczowe poprzez system kanałów sanitarnych i ogólnospławnych odprowadzane są do miejskiej oczyszczalni ścieków zlokalizowanej w miejscowości Łężyca, oddalonej od Zielonej Góry o 7 km, a po oczyszczeniu wprowadzane są do rzeki Łączy, następnie poprzez dopływ Zimny Potok wprowadzane są do rzeki Odry. Ciągła rozbudowa Miasta, bez ogólnego planu zagospodarowania terenu spowodowała, że nastąpiło hydrauliczne przeciążenie najstarszych zbiorczych kolektorów. Generalnie kanalizacja wybudowana została w systemie grawitacyjnym. Jednakże ze względu na znaczne zróżnicowanie terenu Miasta część osiedli mieszkaniowych odprowadza ścieki sanitarne poprzez lokalne przepompownie ścieków i dalej rurociągami tłocznymi do systemu kanalizacji grawitacyjnej. W celu umożliwienia przyjmowania do oczyszczalni ścieków dowożonych taborem asenizacyjnym zaprojektowano punkt zlewny wyposażony w pomiar przepływu i czytniki kart magnetycznych. „ZWiK” Sp. z o.o. w celu zoptymalizowania odbioru ścieków powinna dążyć do realizacji następujących planów inwestycyjnych: - dokończyć kanalizację terenów dawnego miasta Zielona Góra tak aby jak największa część dawnych terenów Miasta było skanalizowanych. - ze względu na znaczną odległość od oczyszczalni ścieków dawnych wsi gminy Zielona Góra takich jak Zatonie, Ochla, Barcikowice, itp. należy dążyć do wybudowania małych, Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 20 lokalnych oczyszczalni. Transport ścieków bytowych i gospodarczych na znaczne odległości przy pomocy kolektorów ściekowych wymagałby dodatkowych przepompowni oraz napotykałby na problemy hydrologiczno-geograficzne. - opracować plan modernizacji systemu kanałów ściekowych oraz deszczowych rozlokowanych na terenie Starówki. Obecnie kamienice na deptaku coraz częściej są podmywane. Drugim ważnym elementem w gospodarce komunalnej, mającym wpływ na jakość życia mieszkańców, rozwój gospodarczy Miasta oraz postrzeganie Miasta przez osoby przyjezdne jest utrzymanie czystości i gospodarka odpadami. Coraz więcej inwestorów przyczynia się do powstawania różnorakich odpadów, które muszą być od nich odebrane i utylizowane w sposób jak najmniej szkodliwy dla środowiska. W chwili obecnej za gospodarkę odpadami odpowiada Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Zielonej Górze, działający w formie zakładu budżetowego. Główną działalnością ZGKiM-u jest administracja i zarządzanie nieruchomościami, w tym mieszkaniami komunalnymi, wykonywanie zarządu we wspólnotach mieszkaniowych, zarządzanie Strefą Płatnego Parkowania, utrzymaniem zieleni miejskiej oraz bieżącym utrzymaniem parków oraz szeroko ujęta gospodarka odpadami. Gospodarka odpadami wraz z utrzymaniem porządku oznacza, że zakład zajmuje się wszystkim: transportem, gromadzeniem odpadów i utylizacją oraz oczyszczaniem ulic miejskich. Zakład obszarem swojego działania obejmuje całe nowe Miasto Zielona Góra. W strukturze ZGKiM znajduje się Dział Zagospodarowania Odpadów który zarządza miejskim wysypiskiem zlokalizowanym w Raculi, ponadto w Dziale Zagospodarowania Odpadów znajduje się sortownia odpadów, kompostownia, punkt odbioru odpadów niebezpiecznych i wielkogabarytowych. W chwili obecnej ZGKiM dysponuje taborem ponad 50 specjalistycznych samochodów do odbioru odpadów. Mieszkańcy czynnie uczestniczą w segregacji odpadów. Mieszkańcy domów jednorodzinnych otrzymują od ZGKiM worki do segregacji odpadów, natomiast mieszkańcy osiedli blokowych segregują odpady do wyznaczonych pojemników na szkło, metal, makulaturę i plastik. Po za tymi głównymi obszarami działania, ZGKiM zajmuje się m.in.: • administrowaniem Zielonogórską Palmiarnią, • pielęgnowaniem tradycji winiarskich, • edukacją ekologiczną poprzez prowadzenie Centrum Edukacji Ekologicznej. Z tej krótkiej prezentacji wynika, iż ZGKiM zajmuje się wieloma dziedzinami działalności gospodarczej. Zostało stworzone przedsiębiorstwo komunalne o zróżnicowanym i skomplikowanym systemie finansowania i niejasnych kierunkach przepływu środków finansowych. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 21 W najbliższym czasie należy przeprowadzić analizy w kierunku zmiany struktury organizacyjnej Zakładu, umożliwiającej funkcjonowanie w warunkach gospodarki rynkowej i spełniania standardów unijnych. W dziedzinie zarządzania nieruchomościami powinny zostać zrealizowane następujące cele: - optymalizacja zarządzania nieruchomościami miejskimi tak aby realne stało się uzyskanie dodatniego wyniku finansowego w tej części działalności zakładu, - rozbudowa zasobu mieszkań komunalnych oraz socjalnych. W branży gospodarki odpadami i porządku powinny zostać zrealizowane następujące cele: - opracowanie koncepcji modernizacji Działu Zagospodarowania Odpadów w celu optymalizacji odzyskiwania odpadów do ich ponownego przetworzenia, - pozostawienie w komunalnych rękach Działu Zagospodarowania Odpadów wraz z wysypiskiem, - opracowanie długoletniej koncepcji rozwoju wysypiska wraz ze stacją segregacji odpadów, szacunkowe dane wskazują że za około 10 lat wyczerpią się możliwości dalszego składowania odpadów na obecnym wysypisku. W obszarze Strefy Płatnego Parkowania powinny być realizowane następujące cele: - zwiększenie miejsc parkingowych w ścisłym centrum Zielonej Góry poprzez budowę parkingów wielopoziomowych i rozbudowę miejsc parkingowych przy drogach, - wprowadzenie systemu poboru opłat z wykorzystaniem telefonów komórkowych, gdzie tak jak i w MZK byłaby możliwość zakupu czasu parkingowego poprzez wysłanie SMS – a, - Modernizacja istniejących automatów poboru opłaty za parkowanie, tak aby wydawały również resztę oraz/lub dawały możliwość wyboru czasu parkowania bez konieczności odliczania konkretnej kwoty pieniędzy. EDUKACJA. Edukacja decyduje o indywidualnych losach ludzi, ale w skali kraju ma znaczenie strategiczne, bowiem wyznacza poziom cywilizacyjny państwa, jego zdolności konkurencyjne i potencjał ekonomiczny. Od okresu powojennego po dzień dzisiejszy polski system edukacji podlegał ciągłym reformom, a jego niedoskonałości tłumaczono brakiem środków finansowych. Sytuacja w oświacie jest wypadkową sytuacji społeczno-ekonomicznej państwa i zamożności jednostek samorządu terytorialnego. Platforma Obywatelska deklaruje podejmowanie prooświatowych decyzji, kończących reformowanie systemu, a umożliwiających jego doskonalenie i przywracających szkołę uczniom. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 22 Platforma Obywatelska stoi na stanowisku, że dla poprawy jej stanu oraz w trosce o przyszłość pokoleń należy: 1. Przygotować aktualny raport dotyczący stanu zielonogórskiej oświaty. 2. Podnieść jakość kształcenia i dostosować je do wymogów XXI wieku. 3. Zracjonalizować wydatki na oświatę. 4. Popierać różnorodność podmiotów prowadzących szkoły i placówki. 5. Opracować plan remontów i inwestycji oświatowych w celu wyrównania warunków nauczania na terenie całego miasta Zielona Góra. 6. Rozwijać formy kształcenia ustawicznego. 7. Wspierać wysiłek marginalizowanych, edukacyjny budując młodzieży system spoza pomocy Zielonej Góry i stypendialno-socjalnej, środowisk promującej i rozwijającej zdolności młodzieży, a także młodzieży zielonogórskiej, studiującej poza Miastem. W kontekście połączenia miasta Zielona Góra z gminą Zielona Góra w znaczący sposób zmieniła się siatka oświatowa placówek funkcjonujących w realiach nowego Miasta. Szkoły i przedszkola dotychczas będące placówkami wiejskimi stały się placówkami miejskimi, wobec których oczekiwania mieszkańców z pewnością ulegną zmianie. Biorąc pod uwagę różny stan budynków, wyposażenia placówek, liczebność klas i grup należy opracować raport dotyczący stanu oświaty na terenie całego nowego miasta Zielona Góra. Na podstawie takiego raportu będzie możliwe opracowanie planu modernizacji oraz rozbudowy szkół i przedszkoli tak, aby jak najskuteczniej zminimalizować różnice pomiędzy placówkami dawnej gminy i Miasta. Podnoszenie jakości kształcenia i dostosowanie do wymogów XXI wieku to największe wyzwanie, z którym obecnie mierzy się system oświaty. Celem głównym stawianym obecnie przed szkolnictwem jest przygotowanie młodzieży do wejścia na rynek pracy. Gospodarka staje się coraz bardziej wiedzochłonna, a zatem trzeba upowszechnić wykorzystanie nowoczesnych technologii, doskonalić jakość pracy nauczycieli, kształtować warunki lokalowe i materialne. Podniesieniu jakości pracy szkół służyć też będzie systematyczne diagnozowanie zielonogórskiej oświaty i jej standaryzacja. Aby skutecznie móc reagować na potrzeby stawiane przed systemem oświaty należy powołać do życia placówkę stanowiącą wsparcie dla Urzędu Miasta oraz Rady Miasta. Placówka ta miałaby na celu działania monitorujące stan oświaty w Mieście, koordynowałaby działania współpracy placówek oświatowych zarówno pomiędzy nimi jak również z firmami działającymi na lokalnym rynku pracy. Dodatkowo placówka ta dysponowałby ofertą edukacyjną z zakresu dziedzin wiedzy które nie są ujęte wprost w podstawach programowych szkół. Placówka ta mogłaby organizować zajęcia dla uczniów zielonogórskich szkół z zakresu Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 23 edukacji ekonomicznej, bezpieczeństwa danych, edukacji bezpieczeństwa, elementów prawa karnego i cywilnego. Zajęcia takie stanowiłyby uzupełnienie dla oferty edukacyjnej miejskich szkół i przedszkoli. Ponadto taka placówka powinna zatrudniać specjalistę ds. funduszy UE, który stanowiłby wsparcie dla dyrektorów szkół i przedszkoli starających się o dofinansowanie z funduszy UE. Podniesienie jakości kształcenia to też przygotowanie absolwentów szkół do potrzeb rynku i biznesu. Miasto powinno wypracować wspólnie z zainteresowanymi środowiskami plan na kolejnych pięć lat, zawierający potrzeby edukacyjne na naszym terenie, ustalając w ten sposób hierarchię potrzeb. Plan ten przynajmniej raz na rok podlegałby aktualizacji. Miasto Zielona Góra, jako organ prowadzący dla szkół powinien promować aktualne potrzeby edukacyjne środowiska, wspomagając te przedsięwzięcia, które chcą je zaspokoić. Samorząd swoim aparatem powinien wspomagać powstawanie szkół społecznych i prywatnych, szczególnie tych, które są zbieżne z planami edukacyjnymi Miasta. Postulat racjonalizacji wydatków na oświatę nie oznacza ich ograniczenia. Zielona Góra na oświatę przeznacza blisko 40% budżetu i ciągle nie zaspakaja potrzeb. Dlatego konieczna jest weryfikacja sieci szkół, uwzględniająca bazę rekrutacyjną i prognozę demograficzną, opracowaną na potrzeby Miasta Zielona Góra. Warunkiem racjonalizacji wydatków w oświacie jest konsekwentne przestrzeganie standardów dotyczących liczby uczniów w oddziałach, prowadzenie prac remontowych i modernizacji placówek oświatowych. Należy opracować plan motywacji dyrektorów szkół i przedszkoli do ciągłego rozwoju podległych im placówek. Każdy z dyrektorów startujący w konkursie na zajmowane stanowisko przedstawił plan rozwoju placówki, należy wprowadzić działania umożliwiające monitoring proponowanych programów. Należy wspierać oraz zachęcać dyrektorów do występowania o wsparcie z rozległych funduszy unijnych. Obecnie w szkołach miejskich realizowana jest dodatkowa godzina z matematyki. Program ten już przyniósł ogromne korzyści. Widoczny jest wzrost poziomu zdawalności egzaminów z matematyki przez uczniów z terenu miasta Zielona Góra. Ponadto wzrosło zainteresowanie technicznymi kierunkami studiów które na początku I dekady XXI wieku przeżywały silny kryzys demograficzny, a na rynku pracy brakowało specjalistów z dziedzin technicznych. Biorąc pod uwagę sukces jakim bez wątpienia okazał się program dodatkowej godziny z matematyki postuluje się wprowadzenie również dodatkowej godziny z historii. Obecnie w szkole podstawowej realizowana jest jedna godzina lekcyjna zajęć z historii. Jest to stanowczo zbyt mało aby uczniowie mogli należycie poznać chociaż podstawy historii świata Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 24 oraz Polski. Istotne jest to że zajęcia z historii obejmują również elementy wiedzy o społeczeństwie i państwie. Należy dokonać audytu placówek szkolno-oświatowych na terenie całego „nowego” miasta Zielona Góra a następnie do budżetu 2016 roku opracować kompleksowy plan modernizacji tych budynków. Plan ten powinien zawierać program racjonalizacji wydatków związanych z bieżącym utrzymaniem placówek. Należy zracjonalizować koszty ponoszone na ogrzewanie, media itp. Kształcenie ustawiczne musi charakteryzować się elastycznością i różnorodnością form oferowanych osobom dorosłym. Kształcenie ustawiczne, zgodnie z ustawą o systemie oświaty, prowadzone jest w szkołach dla dorosłych i placówkach kształcenia ustawicznego, placówkach kształcenia praktycznego i ośrodkach dokształcania i doskonalenia zawodowego. W Zielonej Górze funkcjonuje Centrum Kształcenia Ustawicznego i Praktycznego (CKUiP), Wojewódzki Ośrodek Doskonalenia Zawodowego (WODZ) oraz szkoły dla dorosłych w zespołach. W czasie ubiegłej kadencji dokonano przeniesienia CKUiP z ulicy Długiej do budynku przy ulicy Staszica zajmowanego przez Zespół Szkół Elektronicznych i Samochodowych. Dla CKUiP oznaczało to degenerację i uniemożliwienie praktycznego reagowania na potrzeby edukacyjne stawiane wobec dorosłych przez dynamicznie zmieniający się rynek pracy. Jeżeli miasto Zielona Góra ma zachować możliwość szybkiego reagowania na potrzeby zmieniającego się rynku pracy należy umożliwić takim placówkom jak CKUiP stały rozwój. Dlatego należy opracować program rozwoju szkolnictwa zawodowego dla dorosłych opartego na placówkach miejskich. Poprzez organizację szkoleń, kursów poświadczonych odpowiednimi certyfikatami i świadectwami kwalifikacyjnymi, możliwe będzie odpowiednie przekwalifikowanie mieszkańców Miasta umożliwiając im zdobycie zatrudnienia. Wspieranie wysiłku edukacyjnego środowisk marginalizowanych to budowanie systemu pomocy stypendialnej, socjalnej i promującej i rozwijającej uzdolnienia młodzieży. W Mieście Zielona Góra należy doprowadzić do większej otwartości szkół ponadgimnazjalnych na przyjmowanie uczniów spoza Zielonej Góry. Bardzo często wybór szkoły w Zielonej Górze jest ograniczony sytuacją finansową rodziny. Należy opracować system pomocy np. zwrot kosztów dojazdu, zagwarantowanie obiadów i tym podobne działania, które przyciągną, bardzo często, wyjątkowo uzdolnioną młodzież. Trzeba też usprawnić sposób wypłacania dotychczasowych form stypendialnych, zainteresowany stypendium powinien to świadczenie otrzymywać we właściwych terminach. Należy też pomagać studentom Zielonej Góry podejmującym studia poza Zieloną Górą, poprzez stworzenie funduszu stypendialnego, w ramach którego korzystający odpracowywałby kwoty otrzymane w instytucjach samorządowych Zielonej Góry, skłaniając tym samym do planowania swojej przyszłości w Zielonej Górze. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 25 SZKOLNICTWO WYŻSZE Platforma Obywatelska docenia znaczącą role Uniwersytetu Zielonogórskiego, który: - zapewnia Miastu znaczącą rangę ośrodka akademickiego, stanowi jeden z ważnych elementów podniesienia jego prestiżu i dalszego rozwoju; - umożliwia kontynuowanie nauki na poziomie wyższym absolwentom szkół średnich Zielonej Góry i województwa lubuskiego, a tym samym ogranicza odpływ zdolnej, ambitnej młodzieży do innych regionów kraju oraz za granicą; - stwarza szansę zatrzymania w Mieście ludzi z dyplomami o wysokich kwalifikacjach zawodowych, co jest niewątpliwym atutem przy wszelkich próbach pozyskiwania inwestorów, zainteresowaniem i tworzeniem przemysłu wysokich technologii; - swymi pozadydaktycznymi działaniami wzbogaca życie społeczno-kulturalne Miasta; - jest liczącym się zakładem pracy, zatrudniającym nie tylko kadrę naukowo-dydaktyczną, ale również spory personel pomocniczo-administracyjny; - -dzięki kształceniu studentów zamiejscowych, osiadłych w mieście na okres studiów, zapewnia dodatkowe dochody Miastu i jego mieszkańcom. W tej sytuacji Platforma Obywatelska opowiada się za ścisłą współpracą władz samorządowych z władzami uniwersyteckimi, wspieraniem (także finansowym) określonych działań uczelni, istotnych z punktu widzenia polityki miejskiej. Jednocześnie Platforma Obywatelska gotowa jest popierać inicjatywy, zmierzające do powołania i rozwoju innych szkół wyższych, także o charakterze niepublicznym. OCHRONA ZDROWIA Zdrowa Zielona Góra Ochrona zdrowia, rozumiana w jak najszerszym pojęciu, jest obszarem o podstawowym znaczeniu dla jakości życia i poczucia bezpieczeństwa obywateli. Stanowi też znaczący udział w wydatkach i to zarówno publicznych, finansowanych na podstawie różnych mechanizmów, jak i w budżecie przeciętnej rodziny. W ciągu ostatnich lat nastąpiła w Polsce istotna poprawa podstawowych wskaźników zdrowotności, a mianowicie długości życia, umieralności niemowląt itd. Nadal jednak występują zjawiska negatywne w postaci nadumieralności mężczyzn powyżej 40 roku życia, statystycznie gorszych efektów leczenia chorób nowotworowych. Niestety wpływ medycyny Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 26 naprawczej na te zjawiska jest ograniczony. Decydujące znaczenie na nie ma poziom i styl życia, warunki sanitarne, sposób odżywiania, czy bardzo szeroko pojęte działania profilaktyczne. Średnia długość życia mieszkańca Zielonej Góry to ponad 72 lata dla mężczyzn i 80 lat dla kobiet. Wskaźnik ten jest niższy o 3 lata dla tych dwóch grup wiekowych w stosunku do mieszkańców UE. Biorąc pod uwagę ograniczone możliwości finansowe Miasta w zakresie ochrony zdrowia, należy zastanowić się nad efektywnym przekierowaniem środków na promocję zdrowia. Pod pojęciem promocji zdrowia rozumiemy proces umożliwiający jednostkom i grupom społecznym zwiększenie kontroli nad uwarunkowaniami zdrowia w celu poprawy ich stanu zdrowia, oraz sprzyjający rozwijaniu zdrowego stylu życia, a także kształtowaniu innych środowiskowych i osobniczych czynników prowadzących do zdrowia. Na stan zdrowia mają wpływ następujące czynniki wg pól Lalonda: styl życia ludzi (55 %) środowisko życia (20 %) czynniki biologiczno-dziedziczne (15 %) organizacja opieki zdrowotnej (10 %), w tym: - Podstawowa Opieka Zdrowotna (7 %) - Specjalistyka ambulatoryjna (2 %) - Szpitale (1 %) Należy zaznaczyć, że 90 % środków wydatkowanych na ochronę zdrowia w Polsce przeznaczanych jest na organizację opieki zdrowotnej. Najwięcej na szpitalnictwo, które ma niewielki wpływ na dobrostan społeczeństwa. Pozostałe 10 % pokrywa wydatki na resztę obszarów pół Lalonda (90 %!!!). Z zestawienia tego wynika, że samorząd Miasta ma możliwość skutecznego oddziaływania na zdrowie zielonogórzan poprzez kreowanie właściwego stylu życia (55 %) oraz na środowisko życia (20 %). W pozostałych obszarach może tworzyć działania uzupełniające, jak i oparte na partnerstwie z jednostkami ochrony zdrowia, innymi samorządami np. województwa oraz NFZ i Ministerstwem Zdrowia. Zaowocuje to precyzyjniejszym określeniem celu programu i lepszym sposobem jego realizacji. Prawie 50 % przyczyn zgonów mieszkańców stanowią choroby układu krążenia (zawał serca, nadciśnienie tętnicze, udar mózgu, niewydolność krążenia i ich powikłania). Około 25 % stanowią nowotwory złośliwe. U mężczyzn dominują nowotwory płuc, prostaty. U kobiet nowotwory szyjki macicy. W obu grupach nowotwory przewodu pokarmowego. Innymi przyczynami zgonów są choroby metaboliczne, urazy i zatrucia. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 27 Problemy zdrowotne dzieci i młodzieży również stanowią wyzwanie dla władz samorządowych. W tej grupie dominują wady postawy, próchnica, otyłość, zaburzenia słuchu, widzenia oraz uzależnienia (nikotynizm, narkomania, alkoholizm). Działania samorządu na środowisko życia (20 % wpływu na zdrowie) powinny się skupiać na ochronie: 1) czystości powietrza, 2) zasobów wodnych, 3) gleby. Ad. 1 – w Zielonej Górze wzrasta stężenie zanieczyszczeń, pozostające obecnie na granicy dopuszczalnych, dlatego należy dążyć do poprawy jakości powietrza w Mieście, szczególnie w dzielnicach, w których odnotowuje się wyższe stężenia zanieczyszczeń, czyli na terenach o dużym natężeniu ruchu komunikacyjnego. Działania, które winny być poczynione to podłączenie nowych rejonów Zielonej Góry do miejskiej sieci grzewczej oraz ograniczenie komunikacji samochodowej poprzez promowanie zbiorowej komunikacji, jak i ruchu rowerowego. Należy również prowadzić politykę miejskich terenów zielonych – utrzymywać odpowiedni stan drzewostanu naszego regionu. Ad. 2 – Zielona Góra posiada ujęcie wody pitnej w Zawadzie, a także czerpie wodę ze studni głębionych. Należy stale poprawiać jakość wody w Zielonej Górze, w szczególności poprzez zwiększanie udziału wody głębinowej. Optymalnym rozwiązaniem byłoby powstanie nowego ujęcia wody pitnej o wysokiej naturalnej jakości, np. w Gryżynie (koncepcja ta wymaga jednak dużych nakładów finansowych). Ad. 3 – mimo zmniejszających się ilości wytwarzanych odpadów uciążliwych dla środowiska, rośnie ilość odpadów przejściowo gromadzonych, które to powinny być w bezpieczny spodów neutralizowane. Priorytetem zachowania czystości gleby jest dalszy rozwój nowoczesnych sieci kanalizacyjnych i utrzymanie skutecznego działania oczyszczalni ścieków. Działania samorządu na styl życia mieszkańców (55 % wpływu na zdrowie) obejmuje szeroki zakres możliwości. W grupie dzieci i młodzieży działania powinny rozpoczynać się jak najwcześniej. Ukierunkowane powinny być na tworzenie wysokich standardów higieny osobistej, kultury fizycznej i właściwego odżywiania (eliminacja słodyczy, fast foodów na rzecz naturalnych produktów zbożowych, warzyw, owoców, nabiału) oraz działań profilaktycznych, uzupełniających w stosunku do zakresu podstawowej opieki zdrowotnej. W grupie młodzieży należy szczególną uwagę poświęcić na walkę z uzależnieniami (nikotynizm, narkomania, alkoholizm). Uzupełniające programy profilaktyczno-lecznicze dla dzieci i młodzieży to: Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 28 1) zwalczania wad postawy, 2) wykrywania zaburzeń słuchu, 3) zwalczania próchnicy, 4) walki z nałogiem palenia, 5) walki z uzależnieniami. Należy odróżnić działania „prozdrowotne”, które cechuje deficytowość, epizodyczność, brak właściwego monitoringu i brak koordynacji z innymi programami (często organizowane w mieście Zielona Góra jako akcje spontaniczne). Program profilaktyczny powinien cechować się skutecznością, powszechnością, niskim kosztem, monitorowalnością i trwałością. Efekty jego widoczne są po latach. W grupie dorosłych przy współpracy z NFZ przy udziale praktyk lekarzy rodzinnych, specjalistycznej ambulatoryjnej opieki zdrowotnej stworzyć należy skuteczne formy profilaktyki: 1) chorób układu krążenia (pomiary lipidów, ciśnienia tętniczego, walki z otyłością), 2) chorób nowotworowych (nowotworów szyjki macicy, płuc, przewodu pokarmowego, raka prostaty). Promowanie zdrowego stylu życia poprzez dostęp do infrastruktury sportowej (ścieżki rowerowe, ścieżki zdrowia, boiska sportowe, wodne kompleksy rekreacyjne). Rolą miasta jest również organizowanie imprez masowych o charakterze rekreacyjno-sportowym i edukacyjnym. Istotną rolą samorządu jest walka z uzależnieniami. Osiągnąć to można poprzez: - zmniejszenie i zmianę struktury spożycia alkoholu oraz zmniejszenie szkód zdrowotnych spowodowanych alkoholem, w szczególności: o zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu, o udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychologicznej i prawnej, a w szczególności ochrony prze przemocą, o prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w szczególności dla dzieci i młodzieży, o wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych, o ustalanie szczegółowych zasad wydawania i cofania zezwoleń na prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych oraz kontrola przestrzegania zasad obrotu tymi napojami; - ograniczenie używania substancji psychoaktywnych i związanych z tym szkód oraz zmniejszenia rozpowszechniania palenia tytoniu, w szczególności poprzez działania wychowawcze, działania zapobiegawcze i działania lecznicze. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 29 Zadania te powinny być realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego przy udziale szkół i placówek oświatowych, zakładów opieki zdrowotnej i innych jednostek działających w ochronie zdrowia, jednostek wojskowych i policji oraz klubów sportowych. Demografia wskazuje, iż Polska staje się krajem ludzi starzejących się. Problem ten dotyka także Zielonej Góry. Zadaniem Miasta jest zapewnienie opieki osobom wymagającym jej. Liczba ich stale wzrasta. Opieką na osobami w wieku podeszłym zajmuje się kilka jednostek organizacyjnych. Zakres świadczonych przez nie usług, oraz sposób finansowania ich działalności jest zróżnicowany. Bywa on często kontynuacją innych działań zdrowotnych, rozpoczętych w innych placówkach ochrony zdrowia. Do tego typu placówek należy: Zakład opiekuńczo-leczniczy SPZOZ Szpital Wojewódzki w Zielonej Górze, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Dom Pomocy Społecznej, Dom Pomocy Społecznej Dla Kombatantów, Dom dziennego Pobytu, Centrum Usług Opiekuńczych, Hospicjum im. Lady Ryder of Warsaw, Ośrodek Integracji Społecznej. Platforma Obywatelska widzi potrzebę rozbudowy ze środków unijnych hospicjum oraz Ośrodka Integracji Społecznej. Należy też z wykorzystaniem tych środków doprowadzić do budowy w naszym Mieście hostelu, w którym osoby niepełnosprawne znalazłyby troskliwą opiekę w czasie, gdy z powodów o przejściowym charakterze (np. choroby) opiekun takiej osoby nie może w sposób należyty zajmować się osobą niepełnosprawną. Hostel taki mógłby też być wykorzystywany np. na czas rehabilitacji przez osobę niepełnosprawną i opiekuna. Miasto winno ściśle współpracować ze Szpitalem Wojewódzkim w Zielonej Górze oraz z Polikliniką Zielonogórską w zakresie usprzętowienia, gdyż mimo innego organu założycielskiego, jakim jest samorząd województwa, pełni on funkcje dla miasta Zielonej Góry szpitala miejskiego. Szczególnie istotne jest dalsze działanie na rzecz utworzenia w Zielonej Górze Wielospecjalistycznego Szpitala Dziecięcego. Priorytetową rolę samorządu Miasta należy także postrzegać w zakresie tworzenia kierunku lekarskiego na Uniwersytecie Zielonogórskim. Działania te powinny być prowadzone w ścisłej współpracy z władzami uczelni oraz samorządem województwa. Rola samorządu Miasta polegać powinna na tworzeniu bazy kierunku oraz pozyskiwania wykwalifikowanych pracowników naukowych. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 30 KULTURA I INSTYTUCJE KULTURY, OCHRONA ZABYTKÓW CHRONIĆ KULTURĘ, WSPIERAĆ KREATYWNOŚĆ Racjonalnie prowadzona polityka kulturalna, pobudzanie i wspieranie kreatywności, pozytywnie wpływa na rozwój i jakość życia obywateli. Należy pomagać wszystkim osobom i instytucjom wspierając ich aktywność kulturalną, począwszy od lokalnych społeczności zajmujących się ochroną naszego dziedzictwa po twórców nagradzanych i będących dumą naszego Miasta aby umożliwić im wykorzystanie szans oraz pokonywanie trudności. Sektor kultury i przemysł kreatywny sprzyjają wzrostowi gospodarczemu, zatrudnieniu, innowacjom i spójności społecznej. Sektory te wytwarzają 4,5% unijnego PKB i zatrudniają około 3,8% europejskich pracowników. Współpraca kulturalna to stymulator rozwoju. Jest wiele dowodów na to, że sektory kreatywne mogą zwiększyć liczbę miejsc pracy. W naszym Mieście działa wiele organizacji zajmujących się ochroną i promocją kultury. Aby osiągnąć cele w postaci np. integracji społecznej, wzajemnego szacunku oraz kreatywnego wytwarzania dóbr kultury, mieszkańcy muszą mieć możliwość uczestnictwa w kulturze i realizowania prawa do twórczej ekspresji. Miasto powinno wspierać organizatorów konkursów i festiwali, a także inicjować programy obywatelskie, które będą realizowały te cele, z których najważniejszym jest kształtowanie świadomości obywatelskiej. Zielona Góra już od wielu lat uznawana jest za kulturalną stolicę regionu. Działalność wiodących instytucji kultury takich jak teatr, filharmonia czy biblioteka uzupełniają organizacje pozarządowe, środowiska twórcze, amatorski ruch artystyczny czy działalność organizatorów wydarzeń i imprez kulturalnych. W ostatnich latach oferta kulturalna kierowana do mieszkańców Miasta wzbogacona została o atrakcyjne i wartościowe propozycje koncertowe zielonogórskich klubów i pubów. Bogata oferta kulturalna naszego Miasta winna być bardziej dostępna dla mieszkańców poprzez stworzenie internetowego ZIELONOGÓRSKIEGO PORTALU KULTURALNEGO. Ta nowa platforma informacyjna będzie administrowana przez miejską instytucję kultury, a jej celem będzie zbieranie i publikowanie informacji o wydarzeniach kulturalnych. Tego typu kanał informacyjny posłuży także organizatorom imprez kulturalnych w celu uniknięcia planowania atrakcyjnych wydarzeń w tym samym terminie oraz jako medium społecznościowe umożliwiające zarejestrowanym, aktywnym użytkownikom wymianę opinii oraz publikację pomysłów i propozycji. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 31 Należy kontynuować działania w celu „kulturalnego ożywienia” zielonogórskiej starówki. W tym celu szczególnie wspierane winny być projekty kulturalne oraz rozwiązania wzmacniające kulturalne znaczenie centrum Miasta. Zielona Góra zyskała nowych mieszkańców, których potrzeby kulturalne muszą znaleźć odzwierciedlenie w polityce kulturalnej realizowanej przez władze nowej Zielonej Góry. Na obszarach włączonych do Zielonej Góry również funkcjonowały instytucje kultury, które powinny uzyskać pomoc i wsparcie dla dobra mieszkańców Miasta. Należy przeprowadzić „inwentaryzację” zasobów i potrzeb kulturalnych całego Miasta, która posłuży jako podstawa do planowania i realizacji polityki kulturalnej dla całej, nowej Zielonej Góry. Realizatorem tej polityki, wypracowanej w społecznym dyskursie będzie Zielonogórski Ośrodek Kultury, który jako miejska instytucja kultury powinna rozszerzyć swoją działalność o koordynację, współpracę oraz wspieranie instytucji kultury w całym Mieście. Szczególnie ważnym elementem tej działalności jest realizowana znakomicie przez ZOK edukacja kulturalna oraz wspieranie amatorskiego ruchu artystycznego dzieci i młodzieży. W Zielonej Górze funkcjonują dwie bardzo ważne instytucje kultury, które nie są prowadzone przez Miasto, to jest Filharmonia Zielonogórska i Lubuski Teatr w Zielonej Górze. Pomimo tego, że są to instytucje samorządu województwa, to nie należy zapominać, że ich oddziaływanie w największym stopniu dotyczy mieszkańców naszego Miasta, a samorząd zielonogórski nie powinien pozostawać obojętny także na potrzeby tych placówek. W tym celu zdaniem Platformy Obywatelskiej należy współdziałać z samorządem województwa w rozwoju tych jednostek, udzielając wsparcia finansowego na wkład własny do projektów unijnych na programy ich rozbudowy. Za warty wsparcia uważamy zwłaszcza projekt rewitalizacji Starego Miasta w okolicach Teatru przy pl. Matejki, w połączeniu z utworzeniem sceny letniej Teatru. KULTURA FIZYCZNA TURYSTYKA I SPORT Jedną z podstawowych potrzeb fizjologicznych naszego organizmu jest ruch, który stanowi naturalny mechanizm oraz siłę napędową dla organizmu, sprzyja jego rozwojowi biologicznemu i fizycznemu. Dzięki ruchowi można dostosować swą motoryczność do zmieniającej się rzeczywistości. Najczęściej kulturę fizyczną kojarzy się ze sportem co jest oczywiście błędem. Sport jest jedynie formą uczestnictwa w kulturze fizycznej, co świadczy o tym, że kultura fizyczna jest zjawiskiem o wiele szerszym, bardziej złożonym. Wśród wielu definicji kultury fizycznej najpełniejszą jest holistyczna: „kultura fizyczna to ogół wytworów o charakterze materialnym i niematerialnym w dziedzinie dbałości o ciało Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 32 i fizyczne funkcjonowanie człowieka, uznawanych w niej wartości i wzorów postępowania, które zostały zobiektywizowane, przyjęte i mogą być przekazywane w danej zbiorowości”. Aby cele kultury fizycznej mogły być zrealizowane muszą przyjąć charakter masowy, co można zrealizować poprzez: 1.W ramach szkolnictwa wszystkich szczebli: - jednym z głównych celów winno być zaktywizowanie i organizacja na terenie szkół małych organizacji sportowych takich jak UKS , SKS / Uczniowskich, Szkolnych, Uczelnianych Klubów Sportowych / skupiających większość młodzieży danej szkoły, - zaangażowanie dodatkowych środków finansowych na zajęcia pozalekcyjne związane z działaniem SKSów i innej działalności klubowej na terenie szkoły, - zorganizowanie systemu rywalizacji sportowej na szczeblu szkoły przy udziale Komitetów Rodzicielskich , na szczeblu międzyszkolnym przez MOSIR, - rywalizację szkolną prowadzić w formie festynów , święta szkoły, przy maksymalnym uczestnictwie rodziców i ich znajomych, - przystosować boiska szkolne, Orliki, do wielofunkcyjnego wykorzystania pod różne dyscypliny sportu , miedzy innymi przez zamontowanie na boiskach dodatkowych gilz pod słupki do tenisa, - na boiskach szkolnych i terenach przyszkolnych zorganizować miejsca i urządzenia do różnorodnych ćwiczeń dla wszystkich grup wiekowych, - właściwie zabezpieczyć zaplecza szatniowo-socjalne boisk , z dostępem również po godzinach otwarcia szkoły, - udostępnić nieodpłatnie w pierwszej kolejności sale sportowe do zajęć SKS po zajęciach szkolnych. 2. W ramach działania MOSiR : - przygotowanie programów promujących i organizujących zajęcia dla dorosłych z różnorodnych dziedzin rekreacji i osobiste dotarcie z nimi do jak najszerszego kręgu odbiorców (kluby seniora, udział w spotkaniach organizowanych we wspólnotach i spółdzielniach mieszkaniowych i innych organizacjach mających charakteru formalny jak i nieformalny), - współdziałanie w różnorodnych formach szkolenia nauczycieli wychowania fizycznego, ukierunkowanych na przygotowane programy rozwoju kultury fizycznej, - pomoc w prowadzeniu działalności szkoleniowej ukierunkowanej na kształcenie instruktorów sportu i rekreacji (np.: dofinansowanie kursów prowadzonych przez wyspecjalizowane firmy szkoleniowe lub zlecanie przeprowadzenia takich szkoleń), Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 33 zorganizowanie stałej platformy dialogu ze środowiskami sportowymi miasta (np.: - konferencje, sympozja semestralne i roczne podsumowujące realizację zadań i wyznaczające nowe cele działań). 3.Działalność klubów sportowych Miasto powinno Zainteresowanie to być zainteresowane wspieraniem klubów sportowych. winno mieć konkretne umocowanie finansowe, a także w postaci użyczenia klubom na dogodnych warunkach miejskich obiektów sportowych, z rozważeniem zwalniania z tych opłat klubów i stowarzyszeń niekomercyjnych. Osiągnięcia i wyniki sportowe naszych sportowców na szczeblu krajowym i na arenie międzynarodowej są doskonałą promocją naszego Miasta. Pomoc udzielana klubom przez Miasto winna być uwarunkowana następującymi czynnikami: - zaangażowaniem w pracy trenerów i działaczy, - wynikami sportowymi, - ilością zawodników trenujących w danym klubie, - inicjatywami podejmowanymi przez same kluby, a które pozwalać im będą naprowadzenie działalności i rozwijanie się, - organizowaniem imprez sportowych, festynów dla mieszkańców Zielonej Góry. Miasto powinno pomagać klubom, a nie wyręczać w znajdowaniu sponsorów, reklamodawców czy darczyńców. Na szczególną uwagę należy zwrócić na działanie klubów skupiających w swoich szeregach młodzież i dorosłych uprawiających najbardziej popularne i masowe dyscypliny sportu takie jak: piłka nożna, koszykówka, lekka atletyka, piłka ręczna i siatkowa, tenis i inne dyscypliny o podobnym charakterze, nie pomijając oczywiście dyscyplin mniej popularnych. 4. W dziedzinie rekreacji Miasto winno stworzyć swoim mieszkańcom bez względu na wiek warunki do chętnego brania udziału w zajęciach o treści ruchowo- sportowej lub turystycznej. Z tych powodów w Programie Platformy Obywatelskiej RP, uwzględniając troskę o zdrowie fizyczne i psychiczne mieszkańców Zielonej Góry, znajdują się następujące propozycje: - wspieranie dotychczasowych inicjatyw np.: rozgrywek Bachus Basket Ligi, szóstek - piłkarskich oraz organizację w okresie letnim rozgrywek w siatkówkę plażową oraz - koszykówkę uliczną na Pl. Bohaterów, - MOSiR, jako organizator zajęć rekreacyjno – sportowych dla mieszkańców Miasta, powinien tworzyć na każdy rok kalendarzowy cykl imprez ze szczególnym uwzględnieniem ferii zimowych i wakacji, Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 34 - modernizacja i konserwacja już istniejących obiektów rekreacyjnych, w tym zalewu na Ochli, czy przygotowanie do tych celów Wagmostawu i byłego basenu przy ul. Źródlanej, - współpraca i wspieranie zakładów pracy, związków zawodowych, rad osiedli, parafii w organizacji festynów, zajęć sportowo-rekreacyjnych, parafiad z możliwością udostępnienia do tych celów miejskich obiektów sportowych, - organizacja, wspólnie ze Stowarzyszeniem Sportowym Start, innymi stowarzyszeniami i fundacjami imprez sportowych dla osób niepełnosprawnych. - wspieranie oddolnych inicjatyw naszych mieszkańców, które pozwolą im na czynny udział w zajęciach rekreacyjno- sportowych np. przystosowanie placów na osiedlach do gry w piłkę nożną, czy koszykówkę. 5. Obiekty i urządzenia sportowe Jednym z bardzo ważnych czynników, który ma duży wpływ na rozwój kultury fizycznej są obiekty sportowe i urządzenia sportowe. Dobrze zorganizowana baza materialna jest bodźcem dla nauczycieli, trenerów, działaczy do organizowania imprez sportowo – rekreacyjnych, a dla innych jest motywacją do aktywności fizycznej. W ocenie Platformy Obywatelskiej należy podjąć następujące działania : - dokonać przeglądu bazy sportowo- rekreacyjnej w granicach nowej Zielonej Góry , - określić potrzeby i problemy do rozwiązania na najbliższy okres i dalszą perspektywę , - budować nowe obiekty sportowe i modernizować istniejące , w tym remont i modernizacja stadionu piłkarskiego przy ul. Sulechowskiej na 5- 6 tys. osób , budowa nowej hali do gry w tenisa – sportu , który w ostatnich latach stał się bardzo popularny uprawiany masowo przez osoby w praktycznie wszystkich grupach wiekowych, - budować nowe obiekty o charakterze sportowo – rekreacyjnym (ścieżki zdrowia, trasy rowerowe, spacerowe, obiekty łączące rekreację z zabawą i wypoczynkiem itp.). Należy tu wymienić takie obiekty jak: - zagospodarowanie Góry Tatrzańskiej - Park Rekreacji Zabaw i Sportu przy ul. Francuskiej i Br. Gierymskich - budowa siłowni i ścieżek zdrowia (plenerowych) na osiedlach mieszkaniowych i parkach. 6. Do zadań szczególnie ważnych należy zaliczyć : - powołanie niezależnego ciała ds. sportu, turystyki i rekreacji, które będzie koordynowało wszystkie działania związane z tą dziedziną, w tym decydowało o podziale środków budżetowych, - zwiększenie środków finansowych przeznaczonych głównie na sport masowy, Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 35 udostępnianie podmiotom prywatnym terenów miejskich w formie nisko płatnej - dzierżawy pod działalność sportowo rekreacyjną o masowym charakterze, udostępnianie obiektów sportowych, będących w zarządzie MOSIR w większym - stopniu do codziennego użytku przez SKS, większą aktywność MOSIR w koordynacji różnych form sportu turystyki i rekreacji - w powiązaniu z klubami sportowymi i szkołami. Na zakończenie tego działu, choć nie jako najmniej istotne, należy zauważyć, że od 1 stycznia 2015 r. na terenie naszego Miasta działa Wojewódzki Ośrodek Sportu i Rekreacji w Drzonkowie. Pomimo tego, że jest to instytucja samorządu województwa, oddziałuje ona w znacznym stopniu na uprawianie różnych dyscyplin sportowych i rekreacji dla mieszkańców Zielonej Góry, szczególnie po połączeniu. Dlatego Zielona Góra winna w sposób bardziej aktywny włączyć się w wspieranie tego Ośrodka, rozważając pomoc w sfinansowaniu wkładu własnego dla projektów WOSiR ze środków UE. TURYSTYKA Miasto Zielona Góra dysponuje stosunkowo bogatą ofertą turystyczną. Składa się na nią duża baza hotelowa, liczne zabytki architektury Starego Miasta, tradycja i obiekty zawiązane z winiarstwem (Palmiarnia, wzgórze winne, muzeum winiarstwa, Winobranie, okoliczne winnice). Wybudowanie (zaadaptowanie) na terenie Miasta obiektu pokazującego produkcję wina od zbioru winogron po produkt finalny w połączeniu z promocją win z lokalnych winnic np. w formie objazdu po okolicznych winnicach, podniesie poziom atrakcyjności turystycznej Miasta. Od kilku lat można zaobserwować zmianę charakteru Dni Zielonej Góry – Winobrania, poprzez odejście od formuły jarmarcznej w kierunku podkreślania tradycji winiarskich i promocji winiarstwa jako takiego. Kierunek ten winien być utrzymany, ze zwiększaniem w latach kolejnych udziału winiarzy w tym święcie. Atrakcjami Miasta są nie tylko zabytki architektury ale liczne imprezy kulturalne o renomie krajowej i światowej, a także imprezy sportowe. Podstawowym mankamentem jest brak właściwej promocji, budowy całościowej oferty dla przyjezdnego turysty, obejmującej różne oferty Miasta w zakresie imprez kulturalnych i sportowych. Zadanie to powinno być realizowane przez odpowiednio rozbudowane Centrum Informacji Turystycznej przy wsparciu organizacji turystycznych np. PTTK. To CIT powinno opracować kilka wariantów ofert turystycznych dla przyjezdnych na 1 dzień, dwa lub więcej dni. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 36 Oferta powinna być udostępniana już na dworcach autobusowym i kolejowym w formie osobnego stoiska lub w punktach już istniejących np. sprzedających prasę (po uprzednim przeszkoleniu pracownika, który za dodatkowym wynagrodzeniem podjąłby się takiej działalności). Oferta powinna uwzględniać wszelkie okresowe imprezy organizowane w Mieście i jej bliskiej okolicy. Centrum Informacji Turystycznej winno koordynować, propagować i oferować opracowane programy do turoperatorów krajowych i zagranicznych. BIEZPIECZEŃSTWO MIASTA - BEZPIECZEŃSTWO MIESZKAŃCÓW Celem prowadzenia polityki w zakresie bezpieczeństwa winno być stałe zwiększanie poczucia bezpieczeństwa, zapobieganie występowaniu sytuacji kryzysowych i sprawne likwidowanie ich następstw. Wykonywanie ich winno być prowadzone przy ścisłej współpracy z Państwową Strażą Pożarną, Policją, Strażą Miejską, profesjonalnymi i ochotniczymi służbami ratowniczymi, pogotowiem medycznym i technicznym /Pogotowie Ratunkowe, Pogotowie Gazownicze, Pogotowie Energetyczne, itp.), organizacjami, związkami i instytucjami obywatelskimi. Główną rolą organów samorządu są działania inspirujące, koordynujące i wspierające. Do najważniejszych obszarów wymagających podjęcia i kontynuowania dalszych działań należy zaliczyć: Bezpieczeństwo w miejscach publicznych i w miejscu zamieszkania, Bezpieczeństwo w szkole, Bezpieczeństwo w środkach komunikacji publicznej, Bezpieczeństwo w ruchu drogowym, Bezpieczeństwo w rodzinie. Realizacja dobrze zaplanowanego programu bezpieczeństwa winna doprowadzić do: - poprawy poczucia bezpieczeństwa mieszkańców oraz osób przebywających czasowo w Mieście, - uaktywnienia społeczności lokalnych i wspierania inicjatyw lokalnych na rzecz poprawy własnego bezpieczeństwa, - zwiększenia częstotliwości kontaktów i spotkań służb z mieszkańcami /ściślejsza współpraca/, Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 37 - zbudowania sprawnych struktur zarządzania kryzysowego – zintegrowany system bezpieczeństwa, - wzrostu skuteczności działalności służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i porządek publiczny, - wspierania działań tworzących zintegrowane systemy ratownictwa, - poprawy bezpieczeństwa na akwenach i w ich otoczeniu, - uwolnienia centrum Miasta od transportu materiałów niebezpiecznych, - przeciwdziałania patologiom społecznym. 1. STRAZ POŻARNA Wiodącą rolę w systemie ratowniczym Miasta pełnić będą jednostki Państwowej Straży Pożarnej wraz z jednostkami ochotniczej straży pożarnej zlokalizowanymi w Nowym Mieście Zielona Góra. Od sprawności ich działań w dużym stopniu zależą skutki, jakie niosą za sobą wszelkiego rodzaju zdarzenia. Sprawnie przeprowadzone akcje ratownicze nie tylko minimalizują straty wynikłe z wypadków i innych zdarzeń, ale wpływają tez na poziom poczucia bezpieczeństwa mieszkańców. Aby możliwe było udzielenie szybkiej i skutecznej pomocy w każdej sytuacji zagrożenia konieczne jest: - doposażanie Jednostek Ratowniczo-Gaśniczych PSP w sprzęt i samochody umożliwiający szybki dojazd na miejsce zdarzenia. Obecnie drabina mechaniczna o wysięgu 37,0m ma już 22 lata oraz wymianę od 2-4 średnich samochodów gaśniczych, - włączenie do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego jednostki OSP Ochla i Jarogniewice, - rozszerzanie specjalizacji wśród jednostek w ratownictwie i ich doposażanie. Obecnie występują jednostki ratownicze PSP specjalizujące się w ratownictwie wysokościowym, chemicznym i nurkowaniu. Za niezbędne jest powołanie sekcji ratownictwa wodnego /do walki z powodziami/ - dalsze wsparcie finansowe jednostek OSP na obszarze Nowego Miasta Zielona Góra na zasadach dotychczasowych, związanymi z wydatkami bieżącymi i obsadę kierowców, - poszerzanie oferty prewencyjnej oraz współpracy z młodzieżą poprzez: * organizowanie pogadanek w szkołach i remizach, * wspólne ćwiczenia służb ratowniczych, * pokazy ratownicze, * propagowanie tematyki bezpieczeństwa w mediach lokalnych oraz w formie broszur informacyjnych, * turnieje wiedzy o pożarnictwie. * organizowanie turnusów wypoczynkowych dla młodzieży chętnej do wstąpienia do OSP, Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 38 - zwiększenie pomocy w zakresie tzw. „osłony psychologicznej” dla ratowników w związku z traumą wynikającą z sytuacji zastanych w miejscu tragicznych zdarzeń, - podjęcie działań w celu wyposażenia lokali mieszkalnych posiadających junkersy gazowe w czujki reagujące na czad, - analiza warunków bezpieczeństwa pożarowego w obiektach istniejących pod kątem wystąpienia sytuacji uznanych za zagrażające życiu i zdrowiu ludzi w tym w budynkach mieszkalnych wysokich /powyżej 25,0m / oraz ich likwidacja. 2. POLICJA Sprawnie działająca policja pełni wiodącą rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa mieszkańców. Aby zapewnić efekt zwiększenia bezpieczeństwa, potrzebna jest społeczna akceptacja podejmowanych działań. Sprawność, efektywność i akceptowalność działań jest podstawą osiągnięcia jego zwiększenia, wpływa też w decydujący sposób na poczucie bezpieczeństwa mieszkańców. Osiągnięcie takiego stanu wymaga działań zmierzających do: - zwiększenia jakości i efektywności pełnienia służby oraz skuteczności zwalczania przestępczości, przede wszystkim w tym właśnie celu Miasto Zielona Góra winno utrzymać wdrażany id kilku lat projekt dofinansowywania dodatkowych patroli Policji, - zapewnienia bezpieczeństwa w Ruchu Drogowym, - prowadzenia działań antykorupcyjnych, - zapewnienia bezpieczeństwa uczestnikom imprez masowych, - poprawy działań ukierunkowanych na ochronę dzieci i młodzieży przed patologiami społecznymi, - rozwoju programów prewencyjnych oraz działalności informacyjnej, - wzrostu zaufania społecznego dla działań policji, - poprawy warunków pełnienia służby, - zapewnienia bezpieczeństwa turystom ze szczególnym zwróceniem uwagi na osoby uprawiające turystykę na akwenach /stawy, rzeka Odra/. 3. STRAŻ MIEJSKA Istotną rolę w systemie zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony porządku w Mieście pełni Straż Miejska. Aby mogła wykonywać swe ustawowe obowiązki w sposób, który zasadnicza poprawi bezpieczeństwo i przyczyni się do zwiększenia porządku w mieście konieczne jest: - sukcesywne dostosowywanie stanu osobowego straży do liczny mieszkańców, zakresu zadań oraz liczby i rodzaju występujących zagrożeń, - dostosowywanie ilości i rozmieszczenie placówek dla zidentyfikowanych potrzeb mieszkańców, Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 39 - tworzenie sekcji o wyspecjalizowanym profilu działania, - poprawienie stanu wyposażenia technicznego w tym środków transportu, - doskonalenie form współpracy z lokalnymi społecznościami w tym z Radami Osiedlowymi, - szerokie włączanie się do działań edukacyjno-informacyjnych, takich jak spotkania z mieszkańcami, udział w szkoleniach, - zbudowanie systemu kontroli w zakresie podstawowych przepisów bezpieczeństwa i przestrzegania prawa miejscowego, - stałe podnoszenie kwalifikacji strażników, - tworzenie systemu dokumentowania prowadzonych spraw i i przeprowadzanych działań – zbudowanie bazy danych pozwalającej na planowanie programów prewencyjnych, - wspólne patrole i działania z przedstawicielami innych służb. Do obowiązków Straży Miejskiej należy ponadto zapewnienie przez Miasto potrzeb obywateli w zakresie szeroko rozumianego bezpieczeństwa, to jest: - obsługa imprez o charakterze masowym, - zabezpieczenie miejsc w sytuacjach kryzysowych, pożarów , kataklizmów itp. - bieżące interwencje w ruch drogowym a w szczególności niewłaściwego parkowania pojazdów np. na drogach pożarowych ,miejscach kolidujących w prawidłowym utrzymaniu ruchu drogowego, przy organizowanych imprezach ze znaczną ilością osób, - ochrona osób bezdomnych, często pod wpływem alkoholu a zagrożonych wyziębieniem, - działanie interwencyjne w sprawach porządku publicznego zgłaszanych przez obywateli, - prowadzenie zajęć profilaktycznych w szkołach, - pilnowanie ładu i czystości na terenie całego Miasta, przez stałe kontrole poszczególnych jego dzielnic. Działanie Straży Miejskiej powinno mieć głównie charakter upominawczy, a w przypadkach braku jego skutków powinny być stosowane kary /mandaty/ z zachowaniem ich stopniowania. Do jej obowiązków powinno należeć m.in.: - diagnozowanie potrzeb mieszkańców i zgłaszanie ich do odpowiednich instytucji miejskich, - ocena potrzeb lokalizacji nowych parkingów, - przeciwdziałanie dewastacji np. placów zabaw, parków, zaśmiecania ulic, uszkadzaniu infrastruktury miejskiej /lamp ulicznych ,śmietników/, - egzekwowanie utrzymywania porządku na posesjach i wokół nich oraz egzekwowanie usuwania nieczystości przez właścicieli psów podczas ich wyprowadzania, - nadzór nad przejezdnością dróg pożarowych do budynków dla służb ratowniczych szczególnie do budynków średniowysokich, - ściganie sprawców wypalania traw i pozostałości roślinnych. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 40 4. SPOŁECZNOŚCI LOKALNE Dla skutecznego działania służb mundurowych na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa konieczne jest ścisłe współdziałanie z lokalnymi społecznościami. Zaangażowanie, wiedza na temat funkcjonowania systemu bezpieczeństwa, a także świadomość możliwości z pomocy profesjonalnych służb w sytuacjach zagrożenia jest podstawowym procesem zwiększenia poczucia bezpieczeństwa mieszkańców. Rady Osiedli powinny pełnić wiodącą rolę w organizowaniu współdziałania lokalnych społeczności ze służbami i instytucjami odpowiedzialnymi za zapewnienie bezpieczeństwa poprzez: - tworzenie programów aktywizujących mieszkańców osiedli, - ułatwianie kontaktu mieszkańców z przedstawicielami służb, - współdziałanie instytucji i organizacji lokalnych, - propagowanie wiedzy o sposobach radzenia sobie i możliwości uzyskania pomocy w sytuacjach zagrożenia. 5. ORGANIZACJE POZARZADOWE Sprawnie działające organizacje pozarządowe pozwalają w istotny sposób odciążyć sektor publiczny w realizacji współodpowiedzialności niektórych mieszkańców za zadań. swoje Aby osiągnąć bezpieczeństwo efekt należy poczucia powierzać organizacjom pozarządowych realizację zadań szczególnie w zakresie: - porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz przeciwdziałaniu patologiom społecznym, - upowszechnianie wiedzy i umiejętności z zakresu bezpieczeństwa za pośrednictwem konkursów edukacyjnych dla dzieci, działań edukacyjnych skierowanych do kierowców, programów edukacyjnych dla rodziców i dzieci związanych z zagrożeniami używkami, - działań związanych z bezpieczeństwem na wodzie i w jej okolicy, - działań z zakresu bezpieczeństwa w ruchu drogowym, - programów realizowanych w celu aktywizacji lokalnych społeczności zmierzających do zwiększenia poczucia bezpieczeństwa. FORMY PROWADZENIA PRZECIWDZIAŁAŃ W ZAKRESIE: 1. DEMORALIZACJI I PRZESTEPCZOŚCI NIELETNICH - BEZPIECZEŃSTWO W SZKOLE POPRZEZ: - rzetelną analizę i identyfikację problemów bezpieczeństwa szkolnego w oparciu m.in. o tzw. „trójki”, w których udział bierze przedstawiciel Policji, kuratorium i prokurator. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 41 - zbudowanie skutecznych i podlegających ocenie mechanizmów współpracy dyrekcji (nauczycieli) – rodziców – uczniów i Policji wraz ze strażami gminnymi (miejskimi) w zakresie bezpieczeństwa w szkołach. - zwiększenie skuteczności ochrony szkół: a) powiązanie odpowiedzialności policjantów i strażników miejskich za poszczególne rejony szkolne, b) upowszechnienie wizyjnego monitorowania wejść do szkół i placówek oświatowych dla dzieci i młodzieży. - konsekwentne reagowanie na patologie – budowanie przekonania, że nie są one tolerowane. - ograniczenie dostępu do alkoholu i narkotyków w środowisku szkolnym oraz jedzenia „śmieciowego” w kioskach na terenie szkół. - systematyczne kontrolowanie pod względem bezpieczeństwa szkół i ich okolic, w szczególności dróg do i ze szkoły. - upowszechnienie w szkołach programów profilaktycznych ukierunkowanych na wyeliminowanie agresji wśród młodzieży oraz używania przez nią substancji psychoaktywnych (alkohol, narkotyki, dopalacze itp.). - wykorzystanie środków masowego przekazu w celu promowania prospołecznych wzorców zachowań. - tworzenie grup problemowych szkolnych – łączących dyrekcje szkół, nauczycieli, rodziców, Policję i Straż Miejską, dokonujących wspólnych analiz zagrożeń, wypracowujących szkolne programy bezpieczeństwa, oceniających stan bezpieczeństwa szkoły i okolicy. - inicjowanie i prowadzenie badań dotyczących bezpieczeństwa szkolnego. - promowanie skutecznych rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa szkolnego. - kontynuowanie programu „Bezpieczna Szkoła”. - propagowanie idei spędzania wolnego czasu w sposób wolny od patologii. 2. W ZAKRESIE PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE POPRZEZ: - promowanie odpowiednich wzorców życia rodzinnego (opartych na wzajemnej pomocy, szacunku, partnerstwie, umiejętności rozwiązywania konfliktów bez przemocy itp.). - edukowanie osób dotkniętych przemocą w rodzinie w zakresie procedury prawnej. - zwiększenie skuteczności procedury „Niebieskich Kart” oraz zacieśnienie współpracy instytucji i organizacji społecznych świadczących pomoc prawną, psychologiczną i socjalną dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 42 - organizowanie szkoleń tematycznych dla osób pracujących nad ograniczeniem zjawiska. - wspieranie lokalnych inicjatyw społecznych na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. - zlecanie organizacjom pozarządowym zadań w zakresie szkoleń, poradnictwa, pomocy osobom dotkniętym przemocą w rodzinie. - podniesienie wiedzy na temat symptomów przemocy w rodzinie wśród personelu pedagogicznego szkół i placówek oświatowych. - kontynuowanie programu „Pomocy Ofiarom Przestępstw”. - propagowanie wiedzy na temat instytucji pomocowych m.in. o „Niebieskiej Linii”, Ośrodku Wsparcia Dziecka i Rodziny, Świetlicy Środowiskowej. 3. W ZAKRESIE OGRANICZENIA NARKOMANII kontynuowanie badań ankieterskich pozwalających na określenie rozmiarów i uwarunkowań zjawiska narkomanii wśród dzieci i młodzieży oraz obrazu społecznego przyzwolenia dla zjawiska, upowszechnienie wśród nauczycieli, rodziców oraz policjantów identyfikatora uzależnień opracowanego przez pracowników Punktu Konsultacyjnego ds. Uzależnień od środków psychoaktywnych co pozwoli na formułowanie trafnych diagnoz identyfikacyjnych osób przyjmujących substancje psychoaktywne, wykorzystanie psa służbowego o specjalności wyszukiwania zapachów środków narkotycznych do bieżącej pracy w zakresie stałego rozpoznawania i eliminowania przestępczości narkotykowej, w tym na terenie placówek szkolnych, rygorystyczne przestrzeganie przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii przez instytucje odpowiedzialne za realizację ustawy, prowadzenie przez asystentów ds. nieletnich oraz specjalistów w dziedzinie profilaktyki narkomanii (lekarzy, pedagogów, psychologów ) spotkań z młodzieżą, rodzicami i nauczycielami, uruchomienie w zielonogórskim szpitalu oddziału detoksykacyjnego, zintensyfikowanie szkoleń prowadzonych przez Konsultanta ds. Uzależnień w zakresie terapii uzależnień, opracowanie ulotki – informatora z wykazem punktów i placówek leczenia uzależnień dla dorosłych i młodzieży, wprowadzenie monitoringu i identyfikatorów dla uczniów i personelu placówek szkolnych, tworzenie atrakcyjnych ofert spędzania czasu wolnego dla młodzieży. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 43 4. W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA W ŚRODKACH KOMUNIKACJI PUBLICZNEJ POPRZEZ: - analizę zagrożeń przeprowadzonej wspólnie przez Policję, Straż Miejską, administrację odpowiedzialną za transport, straż ochrony kolei, spółki kolejowe ustalenie szlaków, miejsc, czasu i charakteru najpoważniejszych zagrożeń. - dokonanie podobnej analizy publicznej komunikacji miejskiej we współpracy z administracją samorządową i przy wykorzystaniu opinii mieszkańców. - organizacja służby adekwatnie do zidentyfikowanych zagrożeń. Wykorzystanie Straży Ochrony Kolei, Straży Miejskiej i innych formacji do realizacji zadań w dziedzinie ochrony bezpieczeństwa. - systematyczne ocenianie efektów działań i dokonywanie ewentualnych korekt. - promowanie technicznych środków wspierających bezpieczeństwo (np. komunikacyjnych systemów antynapadowych). 5. W ZAKRESIE POPRAWY BEZPIECZEŃSTWA W RUCHU DROGOWYM POPRZEZ: - zwiększenie liczby i aktywności patroli policyjnych na drogach, szczególnie w rejonach zagrożonych i o dużym natężeniu ruchu. - kontynuowanie działań z zakresu rygorystycznej kontroli technicznej pojazdów. - intensyfikacja kontroli przewoźników pod względem przestrzegania przepisów ustawy o transporcie drogowym (kontynuowanie współpracy Policji z Inspekcją Transportu Drogowego). - edukacja w celu kształtowania świadomego i kulturalnego uczestnika ruchu drogowego, respektującego prawo i szanującego prawa innych uczestników tego ruchu. - upowszechnianie zasad ratownictwa drogowego oraz z zakresu udzielania pierwszej pomocy. - promowanie działań na rzecz bezpieczeństwa w ruchu drogowym. - udział w ogólnopolskich i wojewódzkich akcjach prewencyjno – restrykcyjnych, m.in. „Trzeźwość”, „Radar”, „Pieszy”, „Bezpieczna Droga do Szkoły”, „Znicz” itp. - publikowanie wizerunków nietrzeźwych kierujących na łamach internetu na podstawie orzeczonych wyroków sądowych. - dokonanie lustracji elementów infrastruktury drogowej przez przedstawicieli Policji, Zarządów Dróg, samorządowców, przedstawicieli administracji terenowej mającej na celu opracowanie katalogu miejsc, problemów i sposobów ich rozwiązania dotyczących remontu, budowy lub modernizacji dróg objazdowych, obwodnic, parkingów, skrzyżowań i przejść bezkolizyjnych. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 44 WSPÓŁDZIAŁANIE MIASTA Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI WSPARCIE OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH WSPÓŁDZIAŁANIE MIASTA Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI Platforma Obywatelska z całą stanowczością podkreśla znaczną rolę organizacji pozarządowych w rozwoju społeczeństwa obywatelskiego i będzie wspierać budowanie partnerstwa między administracją, a organizacjami pozarządowymi, które wspiera demokratyczną formę samorządu. Ciągłego wsparcia wymaga tworzenie warunków dla powstania inicjatyw i struktur działających na rzecz społeczności lokalnych, dzięki czemu zwiększeniu ulegnie wpływ obywateli na kreowanie polityki społecznej w Mieście, a więc poprawę jakości życia. Platforma Obywatelska wspiera integrację oraz współdziałanie podmiotów, na zasadzie partnerstwa, suwerenności stron oraz efektywności i jawności podejmowanych działań realizujących zadania publiczne, prowadzące do wzrostu innowacyjności oraz skuteczności działań podejmowanych na rzecz społeczności lokalnej. W związku z tym, iż organizacje pozarządowe potrafią w sposób efektywny wydatkować publiczne środki, podjęte zostaną działania mające na celu opracowanie „Księgi współpracy III sektora z administracją samorządową w Mieście Zielona Góra”, na podstawie której określone zostaną obszary realizowanej polityki społecznej, w których organizacje pozarządowe będą mogły podejmować większą liczbę działań wspierane publicznymi środkami finansowymi. Rozwój współpracy administracji samorządowej z organizacjami przyczyni się do zwiększenia pozyskanych środków pozabudżetowych. W ocenie Platformy Obywatelskiej, Księga Współpracy przyczyni się do zwiększenia efektywności podejmowania publicznej dyskusji nad zagadnieniami społeczeństwa obywatelskiego. Doprowadzi również do inicjowania wspólnych przedsięwzięć, organizowania wymiany doświadczeń i dobrych praktyk, tak aby współpraca samorządu terytorialnego stała się faktem, a nie obietnicą złożoną na papierze. Transparentność w wydatkowaniu środków publicznych na działalność organizacji pozarządowych jest najważniejszym celem, dlatego Platforma Obywatelska będzie dążyć do zapewnienia wszystkim organizacjom czytelnego i jasnego podziału wydatkowania środków publicznych na określone cele społeczne, do którego organizacje będą mogły wnieść własne uwagi. Należy też rozważyć, w przypadku niektórych konkursów, szczególnie dotyczących zlecania zadań publicznych wykonywanych nieprzerwanie, organizowanie ich na okresy Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 45 dłuższe niż roczne, co zapewni zleceniobiorcom większą stabilizację w planowaniu swojej działalności. Skuteczność działań podmiotów społecznych może być zdecydowanie większa, jeżeli otrzymałyby wsparcie w działaniu od samorządu, dlatego w tym celu należałoby organizować cykliczne spotkania skierowane do wszystkich przedstawicieli III sektora. Ich przedmiotem winna być pomoc organizacjom w nawiązywaniu partnerstwa z instytucjami samorządowymi, czy wspieranie działań organizowanych dla mieszkańców. W ramach obecnych struktur organizacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem organizacji wspierających III sektor, można byłoby zainicjować działalność skierowaną na bieżące wspieranie organizacji, które mają problemy z księgowością, doradztwem prawnym albo problemami braku lokalu na spotkania. Niniejsze działania wspierające nie wymagają zwiększenia wydatkowania środków publicznych, gdyż będą mogły być realizowane poprzez wykorzystanie obecnych rezerw instytucjonalnych. Konieczne jest podkreślenie, iż organizacje pozarządowe potrafią bardzo efektywnie wydatkować środki publiczne, dlatego trzeba je wesprzeć i zapewnić większe możliwości działania, poprzez: - transparentne wydatkowanie środków publicznych; - wspieranie organizacji w ich codziennych kłopotach; - organizowanie systematycznych spotkań przedstawicieli instytucji samorządowych z reprezentantami organizacji pozarządowych; - zapewnienie możliwości koordynacji działań wspólnie z instytucjami samorządowymi. WSPARCIE OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ Platforma Obywatelska wspiera i rozwija wszystkie inicjatywy prowadzące do wzrostu podmiotowości osób z niepełnosprawnością, w szczególności zaś dopomina się o prawo do życia w środowisku wolnym od barier funkcjonalnych, swobodny dostęp do obiektów użyteczności publicznej, swobodne komunikowanie się i przemieszczanie, dostęp do informacji oraz pełne uczestnictwo w życiu publicznym. Platforma Obywatelska dąży do realizacji spójnego i efektywnego programu działań i inicjatyw podejmowanych na rzecz osób z różną niepełnosprawnością. Jesteśmy przeciwni lekceważącemu traktowaniu zapisów prawa, które stanowią o zakazie dyskryminacji niesprawnych w każdej dziedzinie życia publicznego. Zielonogórska Platforma Obywatelska nie faworyzuje żadnego rodzaju bądź stopnia niepełnosprawności i zobowiązuje się poświęcić tyle czasu i uwagi, by każdy głos lub sygnał został należycie zrozumiany. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 46 Platforma Obywatelska w Zielonej Górze chce realizować ww. założenia poprzez programy, kampanie i zadania m.in.: - sukcesywna, uwzględniająca specyficzne potrzeby różnych niepełnosprawności likwidacja w Mieście Zielona Góra barier architektonicznych, urbanistycznych, komunikacyjnych i w komunikowaniu się w sposób fachowy – część zbudowanych w ostatnich latach podjazdów nie nadaje się do użytku nawet przez osoby sprawne, - wielopłaszczyznowe wspieranie zielonogórskich stowarzyszeń działających na rzecz osób z niepełnosprawnością, w tym dofinansowanie programów i zadań realizowanych przez organizacje pozarządowe, - implementowanie zaleceń Parlamentu Europejskiego oraz Komisji Europejskiej w zakresie budowy społeczeństwa przyjaznego osobom z niepełnosprawnością, - przygotowanie programów służących rozwojowi sprawności intelektualnej i fizycznej osób starszych. PROMOCJA MIASTA Promocja Miasta Zielona Góra powinna stawiać sobie za cel kompleksowy plan realizację strategii promocji Miasta uwzględniający wszystkie dziedziny aktywności (wydarzenia kulturalne, sportowe, turystyczne i wiele innych). Miasto powinno realizować swoje cele między innymi przez : 1) Klasyczną reklamę: - ogłoszenia prasowe dotyczące imprez miejskich takich jak: Winobranie, Lato Muz Wszelakich, Festiwal Kabaretu, Jarmark Bożonarodzeniowy – Wigilia, Zielonogórski Kiermasz Palm, Wypieków i Pisanek Wielkanocnych – Kraszanka (media: Gazeta Lubuska, Gazeta Wyborcza, Rzeczpospolita). Informacje dotyczące potencjału gospodarczego Miasta i strategii rozwoju (media: Polish Business Magazine, Rynki Zagraniczne, TTG Polska, Baltic Panorama, The Warsaw Voice), - filmy reklamowe: „Wydarzenie roku”, „Promocja Strefy Aktywności Gospodarczej”, - plakaty i kalendarze: promocja nazwy Zielona Góra, herbu i logo Miasta, adresu strony internetowej, - prospekty i broszury informacyjne: Vademecum Turysty, Vademecum Inwestora, ulotki o ofercie kulturalnej i turystycznej; broszury z planem Miasta; broszury tematyczne, - audiowizualne i interaktywne środki promocji i informacji: płyta CD-ROM prezentująca atuty Miasta, wizerunek gospodarczy, ofertę inwestycyjną, kulturalną i turystyczną w kilku wersjach językowych; płyta CD-ROM przewodnik po mieście; terminale Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 47 multimedialne, stanowiska informacyjne na dworcach, w ośrodkach turystycznych, na lotniskach, przy Ratuszu, - katalogi, foldery i albumy m.in.: „Zabytki Zielonej Góry”, „Spacer z przeszłością”, „Lubuskie Trójmiasto”, „Szlakiem zielonogórskich winnic”, „Zielona Góra – obrazy Miasta”, „Bajki o Zielonej Górze”, - gadżety i inne materiały promocyjne z herbem, logo, adresem strony internetowej, np. znaczki z herbem Miasta, z logo „Lubuskiego TrójMiasta”, długopisy, ołówki, notesy, teczki, torby, filiżanki, biwuary, widokówki, parasolki, portfele, koszulki, herby, dyplomy... 2) Udział w międzynarodowych targach turystycznych (m.in. w Cottbus, Frankfurcie ,Brukseli Berlinie, a także w miastach w Polsce) w miarę posiadanych środków na ten cel. 3) Prowadzenie miejskiego katalogu firm i Miejskiej bazy Ofert Współpracy. 4) Promocja miasta przy organizowanych konferencjach na Uniwersytecie Zielonogórskim, szkoleniach, spotkaniach szczególnie o charakterze ogólnopolskim i międzynarodowym . 5) Wspieranie współpracy transgranicznej mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, tworzenie wzajemnej płaszczyzny dialogu pomiędzy organizacjami biznesowymi. 6) Opracowanie i wdrożenie planu aktywizacji ,promocji Starego Rynku. Szczególną uwagę należy zwrócić na promocję projektów o znaczeniu ponadlokalnym takich jak Winobranie, festiwale i inne imprezy o charakterze ponadregionalnym. Promocja Miasta to wsparcie zielonogórskich klubów sportowych, osiągających wyniki na arenie ogólnokrajowej i międzynarodowej /ZKŻ Falubaz Zielona Góra, klub sportowy Stelmet Zielona Góra/. Należy pozyskiwać sponsorów oraz prowadzić dobrą współpracę ze środkami masowego przekazu. Konieczne jest również podejmowanie i inicjowanie działań mających na celu upowszechnianie wiedzy o Mieście wśród mieszkańców i turystów, oraz konsekwentne kształtowanie marki Zielonej Góry. Imprezy takie jak: 1) Winobranie – kampania promocyjna powinna być prowadzona przez cały rok, z wykorzystaniem narzędzi promocyjnych Miasta i organizatora imprezy, 2) Odradzanie tradycji winiarskich: wspieranie działalności Stowarzyszenia Zielonogórskich Winiarzy; utworzenie w Zielonej Górze centrum spotkań polskich winiarzy z europejskimi, 3) Wykreowanie i promocja lotniska pasażersko-towarowego Zielona Góra – Babimost. Zadania w zakresie promocji Miasta powinny być realizowane nie tylko przez Urząd Miasta ale też Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji (Informacja Turystyczna), Centrum Biznesu, Organizacja Pracodawców Ziemi Lubuskiej, Lubuska Organizacja Turystyczna, Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych, Lubuskie Centrum Obsługi Interesanta, Biuro Przedstawicielstwa Urzędu Marszałkowskiego w Brukseli. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 48 Konieczny jest też wybór jednostki, np. Biura Promocji i Informacji, której zadaniem będzie koordynacja wszystkich form promocji realizowanych dotychczas przez różne instytucje miejskie. Szczególnie ważna jest promocja ofert gospodarczych miasta, które są czynnikiem miastotwórczym, określającym stan dobrobytu Miasta. Zadaniem tej instytucji powinno być stworzenie szerokiego programu promocyjno – informacyjnego, obejmującego wszystkie dziedziny życia społecznego (np. gospodarki, kultury, sportu, turystyki, zdrowia itp.). Ta instytucja powinna dokonywać stałej analizy skuteczności poszczególnych form promocji, być animatorem nowych rozwiązań, realizować swoje cele przez wszystkie instytucje miejskie, samorządowe, organizacje pozarządowe, samodzielne jednostki kultury i nauki. WYKORZYSTANIE PRZEZ MIASTO ŚRODKÓW UNIJNYCH Priorytetem Platformy Obywatelskiej w nadchodzącej kadencji samorządu lokalnego w Zielonej Górze będzie pozyskiwanie jak największej ilości środków unijnych na rozwój Miasta. W latach 2015 – 2020 w ocenie Platformy Obywatelskiej koniecznym jest aplikowanie o fundusze z następujących działów: Cel 3 – Europejska Współpraca Transgraniczna 1. Infrastruktura komunalna Środki z tego działu mogą być przeznaczone na budowę ścieżek rowerowych (w porozumieniu z sąsiadującymi gminami) oraz budowę schroniska młodzieżowego na terenie Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji jako bazy dla Europejskiej Szkoły Sportowej. 2. Ochrona Środowiska Aplikacja o środki na rewitalizację Parku Tysiąclecia i Parku w Zatoniu. Regionalny Program Operacyjny Lubuskie2020 Oś Priorytetowa I. Gospodarka i innowacje. W ramach Działania 1.3.1 Tworzenie i rozwój terenów inwestycyjnych o dofinansowanie do dalszej rozbudowy Parku Naukowo – Technologicznego (dofinansowanie do laboratoriów, inkubatorów), rozbudowy Strefy Aktywności Gospodarczej o tereny leśne położone wzdłuż drogi S3 oraz do utworzenia regionalnego lub lokalnego centrum obsługi inwestora. W ramach Działania 1.4 Promocja regionu i umiędzynarodowienie sektora MŚP możliwe jest pozyskanie środków unijnych z przeznaczeniem na profesjonalną promocję miasta i przedsiębiorczości zielonogórskiej Oś Priorytetowa II. Rozwój cyfrowy. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 49 Dofinansowanie na projekty w celu tworzenia i rozwoju systemów informacji przestrzennej (GIS), przygotowanie instytucji samorządowych Miasta Zielona Góra do elektronicznego obiegu i archiwizacji dokumentów, rozwoju elektronicznych usług dla ludności z wykorzystaniem podpisu elektronicznego i modernizację infrastruktury informatycznej czy uruchomienie bezpłatnego bezprzewodowego dostępu do Internetu na terenie całego Miasta Zielona Góra. Działanie 2.2 Działanie 2.3 Zarządzanie środowiskiem przyrodniczym - stworzenie systemu pomiaru zanieczyszczeń, hałasu, poziomu wód gruntowych w Zielonej Górze, . Oś Priorytetowa III. Gospodarka niskoemisyjna Działanie 3.1 Odnawialne źródła energii Poprawa jakości powietrza, efektywności energetycznej oraz rozwój i wykorzystanie alternatywnych źródeł energii - modernizacja instalacji c.o. w placówkach oświatowych Zielonej Góry z zastosowaniem alternatywnych źródeł energii. Oś Priorytetowa VII. Równowaga społeczna Działanie 7.4. Aktywne włączenie w ramach podmiotów integracji społecznej. Projekt wsparcia dofinansowaniem miejskiego Centrum Integracji Społecznej Oś Priorytetowa VIII. Nowoczesna edukacja (realizowana w ramach ZIT) Działanie 8.1. Poprawa dostępności i jakości edukacji przedszkolnej. Projekt wyposażenia i funkcjonowania trzech miejskich przedszkoli: na Osiedlu Zastalowskim, Czarkowie i ul. Szczekocińskiej. Działanie 8.2. Wyrównywanie dysproporcji na poziomie ogólnym. Projekt finansowania funkcjonowania Centrum Nauki Keplera jako placówki rozwijającej kompetencje kluczowe uczniów w zakresie przedmiotów matematycznych i przyrodniczych. Oś Priorytetowa IX. Infrastruktura społeczna Działanie 9.1 Infrastruktura zdrowotna i Działanie 9.2 Rozwój obszarów zmarginalizowanych Budowa hostelu dla niepełnosprawnych Rozbudowa hospicjum i Ośrodka Integracji Społecznej Działanie 9.3 Rozwój infrastruktury edukacyjnej Budowa przedszkola na Os. Czarkowo. Przedstawiony wyżej tak szeroki zakres możliwości pozyskania dla Miasta Zielona Góra środków pomocowych jest jednocześnie bardzo poważnym wyzwaniem organizacyjnym. Tworzeniem wniosków muszą zajmować się zatrudnieni przez Miasto najwyższej klasy specjaliści, z powołaniem w ramach Urzędu Miasta wyspecjalizowanego Wydziału, który Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 50 organizacyjnie będzie podporządkowany bezpośrednio Prezydentowi Miasta Zielona Góra lub Pierwszemu Zastępcy Prezydenta. Niezwykle ważnym instrumentem pozyskiwania środków europejskich dla Miasta Zielona Góra będzie formuła Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. W ramach RPO – Lubuskie 2020 zintegrowane inwestycje terytorialne (ZIT) realizowane będą na terenie dwóch miast wojewódzkich (Zielona Góra i Gorzów Wlkp.) oraz ich obszarów funkcjonalnych. Zielona Góra, jako ważny ośrodek o znaczeniu regionalnym i krajowym, stanowi dla województwa lubuskiego strefę koncentracji aktywności gospodarczej, funkcji naukowych, kulturalnych i społecznych. Jest również ważnym ośrodkiem wzrostu dla Polski zachodniej i dla współpracy transgranicznej. Zorganizowany park przemysłowo-technologiczny w Nowym Kisielinie daje perspektywę nawiązania w nim współpracy sektora naukowego z biznesowym co powinno przyczynić się do zwiększenia innowacyjności gospodarki regionalnej. Korzystne położenie pomiędzy dużymi metropoliami (Berlin, Poznań, Wrocław, Szczecin), systematycznie poprawiająca się dostępność komunikacyjna Miasta oraz dostępność terenów inwestycyjnych w obszarze funkcjonalnym są dodatkowymi atutami przemawiającymi na korzyść tego potencjału rozwojowego. Rozwój funkcji metropolitalnych Zielonej Góry uzależniony będzie również od rozwoju usług publicznych wyższego rzędu. Oferta kulturalna, dostępność do terenów mieszkaniowych wyposażonych w infrastrukturę techniczną, oferta sportowo-rekreacyjna, poziom bezpieczeństwa, rewitalizacja centrów miast i obszarów poprzemysłowych, będą stanowiły (obok wskazywanej już funkcji naukowej i gospodarczej) o atrakcyjności Miasta dla mieszkańców, inwestorów i turystów, a w konsekwencji o jego rozwoju. Miejski obszar funkcjonalny dla Miasta Zielona Góra: Zielona Góra (miasto), Czerwieńsk, Sulechów, Świdnica, Zabór. Alokacja ZIT: alokacja RPO: 906,9 mln euro w tym alokacja ZIT: 107 628 028,00 euro w tym: EFRR (w euro) EFS (w euro) ZIT dla MOF Zielona Góra: 58 345 706,00 euro, w tym 46 859 189,00 11 486 517,00 Projekty, które będą realizowane w ramach ZIT przynoszą wartość nie tylko w postaci pieniędzy, ale także w postaci konieczności wypracowania płaszczyzn współpracy z sąsiednimi gminami na wielu poziomach. Zgodna i konsekwentna realizacja inwestycji Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 51 w ramach ZIT może stworzyć realną szansę rozwoju w oparciu o partnerstwa gmin wchodzących w skład zielonogórskiego miejskiego obszaru funkcjonalnego. Premiowane są tutaj projekty, które rozwiązują problemy więcej niż jednej gminy czy miasta, a zatem wymagają porozumienia i zgody już na etapie wyboru przedsięwzięć inwestycyjnych, a później na etapie ich realizacji. Tym samym szczególnego znaczenia nabiera tutaj nasze hasło „ZGodna Zielona Góra”. Zgodna – czyli otwarta na dyskusję i gotowa do zawierania kompromisów z ościennymi samorządami. Kompromisów korzystnych dla wszystkich stron. Dzięki projektom realizowanym w ramach ZIT, istnieje niepowtarzalna szansa stworzenia powiązań funkcjonalnych na szerokim obszarze od Sulechowa po Świdnicę i od Czerwieńska po Zabór. Miasto Zielona Góra, leżące w centrum tego obszaru, może na takich powiązaniach wyłącznie zyskać. W samej Zielonej Górze środki z ZIT będą też wykorzystane do wykonania ul. Aglomeracyjnej. Należy też, nie zapominając o osobach w najtrudniejszej sytuacji, przy wsparciu tych środków unijnych rozbudować zielonogórskie hospicjum oraz Ośrodek Integracji Społecznej na Zaciszu. Przedstawione wyżej źródła finansowania zewnętrznego miejskich inwestycji koncentrują się na Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubuskiego oraz Europejskiej Współpracy Terytorialnej realizowanej w Polsce w ramach polityki spójności UE 2014-2020. Jednak jednostka samorządu terytorialnego o takim potencjale jak Zielona Góra, powinna wykazać się dużą aktywnością w pozyskiwaniu pieniędzy z programów horyzontalnych (krajowych). Eksperci szacują, że dobrze przygotowane projekty pozwolą pozyskać przez Miasto z programów horyzontalnych co najmniej tyle samo środków ile planuje otrzymać MOF Zielona Góra w ramach ZIT. W latach 2014-2020 w Polsce realizowane będą takie programy jak: Program Operacyjny Inteligentny Rozwój, Program Operacyjny Polska Cyfrowa, Program Operacyjny Wiedza, Edukacja Rozwój, Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko. Najszersze, a zarazem największe możliwości stwarza PO Infrastruktura i Środowisko, w ramach którego Miasto może pozyskać środki finansowe na realizację wielu ważnych projektów z zakresu ograniczenia emisyjności gospodarki, ochrony środowiska, rozwoju transportu zbiorowego, ochrony i rozwoju zasobów kultury. Do najważniejszych osi priorytetowych, z których powinna korzystać Zielona Góra należy zaliczyć: - I oś priorytetowa - Zmniejszenie emisyjności gospodarki, - II oś priorytetowa - Ochronę środowiska, w tym adaptacje do zmian klimatu, - V oś priorytetowa - Rozwój niskoemisyjnego transportu zbiorowego w miastach, - VIII oś priorytetowa - Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 52 W ramach ww. programów horyzontalnych Zielona Góra powinna sfinansować projekt wprowadzenia w Mieście transportu bezemisyjnego (elektryczne autobusy) i modernizacji układu transportowego dla tego transportu, a także projekty termomodernizacji budynków, modernizacji sieci ciepłowniczych, zagospodarowanie wód opadowych, czy szczególnie ważny dla naszego miasta program rewitalizacji terenów zielonych, zwany Programem Zielona Zielona Góra. Za priorytetowe przedsięwzięcie, możliwe do sfinansowania środkami zewnętrznymi należy potraktować rozwój komunikacji przyjaznej środowisku, czyli niskoemisyjny transport zbiorowy. Nie chodzi tutaj tylko o elektryczne autobusy. Potrzebny jest także transport kolejowy (szynobusy lub pociągi elektryczne) w ramach Lubuskiego Trójmiasta. Musimy postawić na tani transport zbiorowy nie tylko z przyczyn środowiskowych i społecznych, ale także z przyczyn gospodarczych. Tak zwana kolej trójmiejska (Nowa Sól – Zielona Góra – Sulechów) może być istotnym elementem rozwoju gospodarczego, ponieważ połączyłaby obszary podstref ekonomicznych Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej Stefy Ekonomicznej w Nowej Soli i Nowym Kisielinie. W przyszłości, po wybudowaniu obwodnicy południowej, należałoby rozważyć powiększenie strefy deptakowej w mieście w taki sposób, by starówka stanowiła realną alternatywę dla spędzania wolnego czasu w galeriach i centrach handlowych. Biorąc pod uwagę nasilające się ekstremalne zjawiska atmosferyczne, które nie omijają także Zielonej Góry, za szczególnie istotne przedsięwzięcie uznajemy rozbudowę sieci kanalizacji deszczowej i zagospodarowanie wód opadowych w mieście Zielona Góra. BUDŻET OBYWATELSKI Zielonogórska Platforma Obywatelska inicjowała wprowadzenie w naszym samorządzie Budżetu Obywatelskiego, jako kolejnej, obok inicjatywy uchwałodawczej mieszkańców, czy instytucji konsultacji społecznych, formy tworzenia w Mieście prawdziwego społeczeństwa obywatelskiego. Oceniając funkcjonowanie BO należy uznać, że zasadniczo ta forma wskazywania przez mieszkańców wydatków inwestycyjnych okazała się sukcesem i cieszy się sporym zainteresowaniem mieszkańców. Dlatego konieczne jest dalsze wzmacnianie aktywności oddolnej mieszkańców poprzez rozwój Budżetu Obywatelskiego oraz większą ilość środków przeznaczanych na inwestycje realizowane w ten sposób. Platforma Obywatelska proponuje uzależnienie wysokości Budżetu Obywatelskiego od procentowego wskaźnika wysokości środków przeznaczanych na inwestycje w budżecie ogólnym Miasta. Zagwarantuje to systematyczny wzrost środków dystrybuowanych w ramach Budżetu Obywatelskiego. Ponadto, w celu zwiększenia aktywności mieszkańców, proponujemy dokonanie podziału na zadania drobne, małe oraz duże. Dodanie kategorii Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 53 drobne umożliwi mieszkańcom rozwiązywanie najmniejszych, a często bardzo poważnych problemów, na które w ramach rosnącej konkurencji ze strony zorganizowanych podmiotów, nie będzie możliwości pozyskania środków z zadań małych i dużych. Większe zaangażowanie organizacji pozarządowych w promowanie poszczególnych zadań jest przykładem obywatelskości, jednakże sprawia, iż problemy pojedynczych mieszkańców w dalszym ciągu pozostaną nierozwiązane. Należy też rozważyć wprowadzenie w systemie wyboru zadań finansowanych w ramach Budżetu Obywatelskiego podziału Miasta na okręgi, w ramach których mieszkańcy wybieraliby do realizacji zadania zgłoszone do Budżetu Obywatelskiego z danego obszaru. Wpłynie to na równomierne wydatkowanie środków i wykluczy sytuacje w których liczniejsze grupy mieszkańców będą w kolejnych latach „przegłosowywały” mniejszych. Dodatkowo zaproponowana zostanie techniczna zmiana sposobu głosowania tak, aby uniemożliwić oddawanie głosu w czyimś imieniu bez jego wiedzy (dziś wystarczy znać numer PESEL, aby oddać głos). Platforma Obywatelska zwraca jednak uwagę, że Budżet Obywatelski nie może być sam dla siebie trybem rozstrzygania o tym, na co środki publiczne będą wydane. Nie jest możliwe realizowanie tylko takich inwestycji, które w głosowaniu uzyskały największą liczbę głosów, choćby z tego powodu, że pewne zadania wymagają realizacji pomimo tego, że dotyczą mniejszej grupy mieszkańców i nie mogą liczyć na znaczące poparcie społeczne. W tym też celu należy weryfikować zgłaszane w kolejnych latach propozycje zadań do realizacji i wykonywać je pomimo tego, że nie zostały wybrane w plebiscycie. Analiza już zgłoszonych propozycji pozwala wygenerować istotne dla mieszkańców Zielonej Góry sprawy, które można zbiorczo zestawić w następujące grupy: 1. Budowa, modernizacja, remont dróg lokalnych. 2. Oświetlenie ulic, placów, terenów przyszkolnych. 3. Budowa parkingów w różnych częściach miasta, szczególnie w centrum Miasta, tzw. sypialniach miasta oraz przy obiektach użyteczności publicznej. 4. Rewitalizacja istniejących parków (oświetlenie, infrastruktura sportowo rekreacyjna). 5. Budowa i remont placów zabaw. 6. Budowa i remont boisk. Inne wnioski i zadania duże zgłoszone do Budżetu Obywatelskiego 1. Budowa całorocznego lodowiska. 2. Piec krematoryjny na cmentarzu komunalnym. 3. Zagospodarowanie glinianek (po dawnej cegielni). 4. Remont boiska piłkarskiego MOSIR . 5. Park rekreacji zabaw i sportu przy ul. Francuska , Br. Gierymskich. 6. Ochrona siedliska kasztanów jadalnych. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 54 7. Kładka na Przylesie. 8. Budowa Ośrodka Rehabilitacji Dzikich Zwierząt. 9. Budowa pomnika Marszałka Piłsudzkiego. 10. Rewitalizacja cmentarza Żydowskiego. 11. Muzeum Kolei Szprotawskiej. 12. Akcenty winiarskie na terenie Miasta. Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 55 Spis treści WSTĘP………………………………………………………………………….. ..................................................... 1 POŁĄCZENIE MIASTA Z GMINĄ ZIELONA GÓRA…………….. ..................................................... 3 PLANOWANIE PRZESTRZENNE……………………………………… .................................................... 4 GOSPODAROWANIE MIENIEM MIASTA ZIELONA GÓRA ....................................................... 8 INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA i TRANSPORTOWA .................................................14 ZAOPATRZENIE W WODĘ, KANALIZACJA, UTRZYMANIE CZYSTOŚCI I PORZĄDKU ORAZ GOSPODARKA ODPADAMI…………………………………… .................................................19 EDUKACJA………………………………………………………………………. ................................................22 OCHRONA ZDROWIA…………………………………………………….. ...................................................26 KULTURA I INSTYTUCJE KULTURY, OCHRONA ZABYTKÓW ..............................................31 KULTURA FIZYCZNA TURYSTYKA I SPORT…………………….. .................................................32 BIEZPIECZEŃSTWO MIASTA - BEZPIECZEŃSTWO MIESZKAŃCÓW ................................37 WSPÓŁDZIAŁANIE MIASTA Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI WSPARCIE OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH…………………………………. .........................................................45 WSPÓŁDZIAŁANIE MIASTA Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ............................... 45 WSPARCIE OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ ........................................................................ 46 PROMOCJA MIASTA……………………………………………………… ....................................................47 WYKORZYSTANIE PRZEZ MIASTO ŚRODKÓW UNIJNYCH ...............................................49 BUDŻET OBYWATELSKI………………………………………………......................................................53 Program Platformy Obywatelskiej dla Zielonej Góry Strona 56