PEST i pięć sił Portera

2013-11-18
Analiza PEST
Otoczenie zewnętrzne organizacji
Otoczenie zewnętrzne to to, co znajduje się
na zewnątrz niej, poza jej granicami i
oddziałuje na nią
Umowność rozgraniczenia organizacji i
otoczenia:
◦ Otoczenie przenika organizację – kultura, struktury
formalne, technologia
◦ Współpraca organizacji z innymi prowadzi do ich
wzajemnego przenikania się
1
2013-11-18
Organizacja jako element sieci
związki
dostawcy
SIEĆ
organizacja
grupy
nacisku
agencje
rządowe
klienci
partnerzy
konkurenci
Otoczenie ogólne
Określa ogólne warunki funkcjonowania
organizacji stwarzając jej bariery, zagrożenia
i szanse
OTOCZENIE
kulturowe
prawne
SIEĆ
polityczne
społeczne
organizacja
fizyczne
ekonomiczne
technologiczne
2
2013-11-18
Otoczenie międzynarodowe i globalne
Globalna infrastruktura informacyjna,
komunikacyjna i finansowa
Coraz bardziej zunifikowane gusty
upodobania i potrzeby, a także produkty i
technologie
Międzynarodowe porozumienia i sojusze
Analiza PEST
Analiza makrootoczenia, która bierze po
uwagę czynniki:
◦
◦
◦
◦
P – polityczno – prawne
E – ekonomiczne
S – społeczne
T - technologiczne
POLITYKA
EKONOMIA
SPOŁECZEŃST
WO
TECHNOLOGIA
3
2013-11-18
Lista czynników w metodzie PEST
Czynniki polityczne
Czynniki ekonomiczne
Stabilność polityczna. Kadencyjność.
Regulacje administracyjne. Koncesje.
Polityka ekonomiczna w tym wspieranie
innowacyjności.
Wpływ kultury i religii.
Stopy procentowe i polityka stóp
procentowych.
Poziom inflacji.
Poziom bezrobocia.
Poziom PKB i perspektywy zmian PKB.
Udział regionu w PKB i perspektywy
zmian tego udziału
Czynniki socjologiczne
Czynniki technologiczne
Stosunek społeczeństwa do globalizacji
i integracji europejskich.
Specyficzne aspekty kulturowe danego
społeczeństwa (więzi rodzinne, religia,
podejście do życia).
Role mężczyzn i kobiet w
społeczeństwie.
Zagadnienia poziomu życia
społeczeństwa (długość życia w
społeczeństwie).
Zasoby kadrowe dla realizacji zadań
technicznych.
Infrastruktura dla realizacji zadań
technicznych.
Zasoby finansowe dla realizacji zadań
technicznych.
Perspektywy zmiany każdego z tych
czynników.
Etapy
1.
2.
3.
Wyróżnienie istotnych czynników dotyczących
poszczególnych segmentów makrootoczenia – na tym etapie
należy wypisać takie czynniki danego segmentu, które
znaczą co wpływają lub mogą wpłynąć na działalność
przedsiębiorstwa,
Ustalenie wpływu każdego z czynników na funkcjonowanie
organizacji – na tym etapie wyróżnia się takie czynniki
makrootoczenia, które szczególnie mocno wpływają
na organizację, a które będą wpływały w przyszłości,
Określenie relacji między organizacją a makrootoczeniem –
zidentyfikowane wcześniej czynniki poddaje się dalszej
analizie pod kątem badania ich wpływu na pozostałe
elementy otoczenia oraz jakie skutki mogą one wywołać
w organizacji.
8
4
2013-11-18
Jak zrobić?
Lp.
Elementy oceny
Ocena punktowa
(1(1-5)
1
2
3
4
5
…
Średnia ocena segmentu oceny:
9
Ocena wpływu środowiska
Średnia ocen 4,5-5 środowisko bardzo
zachęcające,
Średnia ocen 3,9-4,5 środowisko zachęcające,
Średnia ocen 3,2-3,8 środowisko neutralne,
Średnia ocen 2,2-3,1 środowisko mało
zachęcające,
Średnia ocen 2,1 i poniżej środowisko
zniechęcające.
10
5
2013-11-18
Gdzie szukać informacji o PEST?
Roczniki i informatory wydawane przez GUS oraz
Wojewódzkie Urzędy Statystyczne
Dzienniki ustaw
Prospekty emisyjne i sprawozdania roczne przedsiębiorstw
Publikacje instytucji naukowych
Środki masowego przekazu
Targi i wystawy
Szkolenia, seminaria, konferencje
Portale internetowe
Czasopisma branżowe
Publikacje bankowe
6
2013-11-18
Porter wyróżnia następujące siły, które mają
wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstw :
◦
◦
◦
◦
◦
rywalizacja w sektorze,
groźba pojawienia się nowych produktów,
groźba pojawienia się substytutów,
siła przetargowa nabywców,
siła przetargowa dostawców.
Groźba pojawienia
się substytutów
Siła przetargowa
dostawców
Rywalizacja między
przedsiębiorstwami
sektora
Siła przetargowa
odbiorców
Groźba pojawienia
się nowych
produktów
Pojęcie rywalizacji odnosi się do stopnia
intensywności zachowań konkurencyjnych
występujących w danym sektorze.
Istnieje szereg czynników, które określają
intensywność rywalizacji w sektorze:
◦ niskie tempo wzrostu popytu lub jego spadek,
◦ wysokie koszty stałe,
◦ nieprzewidywalność posunięć i zróżnicowanie
konkurentów,
◦ powszechny charakter produktu,
◦ cykliczność prowadząca do określonej nadwyżki
zdolności produkcyjnej.
7
2013-11-18
Nowe przedsiębiorstwa, które wchodzą na rynek w celu
zdobycia na nim określonego udziału, wnoszą swoje
wszystkie moce produkcyjne przez co w danym sektorze,
albo ceny ulegają obniżeniu, albo koszty działalności
dotychczasowych firm rosną. Oczywiście wejście do
takiego sektora jest bardzo utrudnione, a to z tego
względu, że istnieje szereg barier wejścia:
◦ Ekonomia skali. Odnosi się ona do obniżenia jednostkowego
kosztu wyrobu w miarę wzrostu wielkości produkcji w
jednostce czasu. Ekonomia skali przeciwdziała wejściu,
zmuszając wchodzącego do działania na dużą skalę i narażenia
się na ostrą reakcję istniejących firm.
◦ Zróżnicowanie wyrobów. Oznacza, że istniejące firmy mają
wyrobioną markę i wiernych klientów. Zróżnicowanie stwarza
bariery wejścia, zmuszając wchodzącego do ponoszenia dużych
wydatków dla przezwyciężenia istniejącej lojalności klientów.
◦ Potrzeby kapitałowe. Konieczność zainwestowania znacznych zasobów
finansowych, by móc konkurować, stanowi barierę wejścia, zwłaszcza
jeśli kapitał jest potrzebny na ryzykowną działalność marketingową lub
badawczo-rozwojową.
◦ Dostęp do kanałów dystrybucji. Przyczyną powstania bariery wejścia
może być potrzeba zapewnienia dystrybucji danego wyrobu przez nowo
wchodzącego. Jeśli kanały dystrybucji danego wyrobu są już
obsługiwane przez jakieś firmy, to nowe przedsiębiorstwo musi
zachęcić te kanały do przyjęcia jego wyrobów za pomocą opustów cen,
rabatów na wspólną reklamę itp., co zmniejsza jednak zyski.
◦ Gorsza sytuacja kosztowa niezależnie od skali. Istniejące firmy mogą
mieć korzystniejszą sytuację pod względem kosztów, niemożliwą do
osiągnięcia przez potencjalnych wchodzących, niezależnie od ich
wielkości i osiągniętej ekonomii skali. Czynnikami, które mają
największy wpływ na tę sytuację są : wyłączność techniki produkcji,
korzystny dostęp do surowców, korzystne lokalizacje, subsydia
państwowe.
◦ Polityka państwa. Rząd może ograniczyć, czy nawet uniemożliwić
wejście do poszczególnych sektorów za pomocą takich instrumentów,
jak obowiązek uzyskania licencji lub dostępu do surowców.
8
2013-11-18
Produkty substytucyjne stanowią alternatywny
sposób zaspokajania potrzeb klientów. Wyroby
substytucyjne ograniczają potencjalne zyski w
danym sektorze, ustalając pułap cen, które firmy
w sektorze mogłyby korzystnie wyznaczać.
Zagrożenie ze strony produktów substytucyjnych
jest wysokie w następujących okolicznościach:
◦ istnieje kilka jednakowo efektywnych pod względem
kosztów sposobów zaspokajania tej samej potrzeby
klienta,
◦ zamiana danego produktu na produkt substytucyjny
wiąże się dla klienta z niewielkimi kosztami zmiany
dostawcy,
◦ klient wykazuje wysoką wrażliwość cenową, a substytut
jest wyrobem tańszym.
Relacja popytu i podaży jest podstawowym
regulatorem stosunków między dostawcami i
odbiorcami. Jeżeli podaż przewyższa popyt mamy do
czynienia z tzw. rynkiem klienta i on ma silniejszą
pozycję przetargową i odwrotnie.
Analiza siły oddziaływania i zachowań dostawców i
nabywców powinna prowadzić do eliminowania tych
kooperantów, którzy będą w przyszłości źródłem
zagrożeń i barier rozwojowych.
9