(Ogólne zasady postępowania na miejscu nagłego wypadku [tryb

Przedmiot:
EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA
PIERWSZA POMOC W NAGŁYCH WYPADKACH
Temat:
OGÓLNE ZASADY POSTĘPOWANIA
NA MIEJSCU WYPADKU.
OPRACOWAŁ
mgr inż. Jerzy JURKIEWICZ
29 LUTY 2012
LITERATURA
1. „Edukacja dla bezpieczeństwa – pierwsza pomoc” cz.1 / linia pierwsza edycja
dwuczęściowa/ M. Goniewicz, A. Nowak- Kowal, Z. Smutek.
2. Tablice poglądowe „Pierwsza pomoc przedmedyczna” dar od PCK Wrocław.
3. Strony o tematyce szkoleniowej z pierwszej pomocy:
www.zs23.wroclaw.pl/uczen/pomoc/urz.html;
www.grajkownia.com/topic/9382-poradnik-pierwsza-pomoc-w-roznych-przypadkach;
www.autocentrum.pl/pierwsza-pomoc-na-drodze;
www.ratownictwo.net;
www.grm.wroclaw.pck.org.pl;
www.pck.pl;
www.ock.gov.pl;
www.wzk.poznan.uw.gov.pl;
www.pckzsp1.cba.pl;
http://www.zst.edu.pl/html/pck/pomoc.html.
3. Filmy instruktażowe:
http://www.youtube.com/watch?NR=1&feature=endscreen&v=eExWG7trq0A;
http://www.youtube.com/watch?feature=endscreen&NR=1&v=CPSk8m2UL54;
http://www.youtube.com/watch?NR=1&feature=endscreen&v=N1tg9WUWOkA;
http://www.youtube.com/watch?v=_u3JcXibC3Y&feature=related;
http://www.youtube.com/watch?v=yP3MnYS7lJ8&feature=related;
http://www.youtube.com/watch?v=AOZ0YBH0Ya8&feature=related.
ZAGADNIENIA
1.
Ogólne zasady postępowania na miejscu nagłego wypadku.
–
ocena sytuacji;
–
Ocena bezpieczeństwa;
–
Pierwsza pomoc;
–
Ocena stanu przytomności;
–
Ocena oddychania
–
Wzywanie służb ratunkowych;
–
Dokładne badanie poszkodowanego;
–
Dalsza opieka nad poszkodowanym;
–
Przekazanie informacji o poszkodowanym.
CZY WIESZ JAK ZACHOWAĆ SIĘ
BĘDĄC ŚWIADKIEM SYTUACJI ZAGROŻENIA ŻYCIA?
CZAS DZIAŁA NA TWOJĄ NIEKORZYŚĆ
– MASZ TYLKO 4 MINUTY BY SKUTECZNIE POMÓC,
ZANIM DOJDZIE DO USZKODZENIA MÓZGU.
CZY WIESZ JAK MASZ TO ZROBIĆ?
Udzielając pierwszej pomocy na miejscu wypadku, należy postępować według planu, pamiętając
o kolejnych czynnościach akcji ratunkowej. Jeżeli ratownik będzie usiłował robić wszystko
równocześnie albo tylko to, co pamięta, może pominąć czynności decydujące o ludzkim życiu.
Każdy wypadek jest inny, dzieje sie w różnych okolicznościach i powoduje różne obrażenia u ludzi.
Stąd każda akcja ratunkowa jest improwizacją, musi być jednak prowadzona według
przedstawionych poniżej zasad.
Podstawowe Czynności Ratownicze
(BLS – BASIC LIFE SUPPORT)
czyli ABC Resuscytacji
Pierwsze ogniwo łańcucha to wczesne rozpoznanie
i szybkie WEZWANIE POMOCY.
POMOCY
Aby zapobiec zatrzymaniu krążenia - nie czekaj aż do niego dojdzie.
Nagłe zatrzymanie krążenia (NZK) poprzedza zazwyczaj szereg objawów świadczących o pogorszeniu
stanu poszkodowanego. Najczęściej osoba zagrożona NZK wcześniej skarży się na ból w klatce
piersiowej i złe samopoczucie, jest blada i spocona, oddycha z trudem. Część poszkodowanych ma
zaburzenia świadomości lub traci przytomność. Jeśli zauważasz niepokojące objawy niezwłocznie
wezwij Pogotowie (999, 112) lub poproś o to któregoś ze świadków (najlepiej konkretnie wskaż jedną
osobę), zanim jeszcze rozpoczniesz resuscytację.
Pamiętaj, że wczesne wezwanie pomocy gwarantuje Ci szybkie jej przybycie - być może dzięki
temu uda się zapobiec nagłemu zatrzymaniu krążenia
krążenia..
Jeśli zaś jesteś sam, i nie masz przy sobie np. telefonu komórkowego niezwłocznie udaj się po pomoc.
Wezwij Pogotowie sam lub poproś o to pierwsza napotkaną osobę, i dopiero wówczas wróć
do poszkodowanego.
ŁAŃCUCH PRZETRWANIA – to umowna nazwa sekwencji czynności, które mają ogromne
znaczenie w zatrzymaniu krążenia. Kiedy ich kolejność jest zachowana a czas w pełni
wykorzystany, szanse na przeżycie ofiary nagłego zatrzymania krążenia (NZK) znacznie
wzrastają.
Pierwsza pomoc przedlekarska w wypadku komunikacyjnym polega na wykonaniu
podstawowych czynności mających na celu ratowanie życia lub zdrowia osób
poszkodowanych przed przybyciem pogotowia ratunkowego lub straży pożarnej. Udzielając
pierwszej pomocy pamiętaj o tym, aby postępować zgodnie z zasadą "PO PIERWSZE NIE
SZKODZIĆ",, a także o swoim bezpieczeństwie. W trakcie pomocy zawsze istnieje ryzyko
SZKODZIĆ"
bezpośredniego
kontaktu
z
płynami
ustrojowymi,
wydzielinami
i
wydalinami
poszkodowanego, które mogą być źródłem zakażenia. Do niebezpiecznych chorób
przenoszonych za ich pośrednictwem należą między innymi HIV i wirusowe zapalenie
wątroby. Dlatego też podczas udzielania pierwszej pomocy ratownik powinien korzystać
z lateksowych lub foliowych rękawiczek, maseczki (woreczka foliowego) do oddychania.
OGÓLNE ZASADY POSTĘPOWANIA NA MIEJSCU
NAGŁEGO WYPADKU:
1.
Ocena sytuacji;
2.
Ocena bezpieczeństwa;
3.
Pierwsza pomoc;
4.
Dalsza opieka nad poszkodowanym
5.
Przekazanie informacji o poszkodowanym.
Przystępując do udzielania pierwszej pomocy, należy działać energicznie
i logicznie, ale przede wszystkim spokojnie. Jest to warunek opanowania sytuacji
i stworzenia atmosfery zaufania poszkodowanego do ratownika.
OCENIAJĄC SYTUACJĘ, RATOWNIK MUSI ODPOWIEDZIEĆ
SOBIE NA NASTĘPUJĄCE PYTANIA:
1.
Co się stało?;
2.
Jakie były okoliczności i przyczyny wypadku?;
3.
Czy zagrożone jest czyjeś życie?;
4.
Czy poszkodowany choruje?;
5.
Czy poszkodowany bierze lekarstwa?;
6.
Czy przy poszkodowanym znajdują się przedmioty mogące pomóc w ocenie
przyczyn wypadku?;
7.
Czym dysponuję i jakiej pomocy będę potrzebował?;
8.
Czy będzie potrzebna pomoc specjalistyczna?;
9.
Czy mogą mi pomóc inni świadkowie wypadku?;
PRZYCZYNY WYPADKU MOGĄ STANOWIĆ
ZAGROŻENIE RÓWNIEŻ DLA RATOWNIKA.
BEZPIECZEŃSTWO RATOWNIKA JEST
NAJWAŻNIEJSZE.
RATOWNIK NIE UDZIELI POMOCY
POSZKODOWANEMU,
GDY SAM STANIE SIĘ OFIARĄ WYPADKU.
OCENIAJĄC BEZPIECZEŃSTWO, NALEŻY:
1.
zlokalizować zagrożenia dla siebie i dla poszkodowanego;
2.
nie narażać się na niebezpieczeństwo;
3.
jeżeli to możliwe, zlikwidować zagrożenie, odizolować od niego ofiarę wypadku;
4.
wyciągnąć poszkodowanego i przenieść go w bezpieczne miejsce;
5.
stosować środki ochrony osobistej (jeżeli są dostępne).
DO ŚRODKÓW OCHRONY OSOBISTEJ RATOWNIKA
PODCZAS UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY
NA MIEJSCY WYPADKU ZALICZA SIĘ:
1. rękawiczki jednorazowe;
2. maseczkę do sztucznego oddychania metodą "usta-usta„
Dzięki filtrowi oraz zastawce maseczka zapewnia bezpieczeństwo udzielającemu pierwszej
pomocy - chroni go przed bezpośrednim kontaktem z wydzielinami poszkodowanego
zmniejszając tym samym ryzyko zakażenia
3. okulary ochronne
CZYNNOŚCI PIERWSZEJ POMOCY TO:
1.
szybkie badanie wstępne poszkodowanego- ocena podstawowych funkcji życiowych:
•
czy ofiara jest przytomna?
•
czy jej drogi oddechowe są drożne?
•
czy ofiara oddycha?
CZYNNOŚCI PIERWSZEJ POMOCY TO:
2.
wezwanie służb ratunkowych;
3.
likwidacja stanów bezpośredniego zagrożenia życia;
4.
dokładne badanie poszkodowanego;
5.
opatrywanie obrażeń;
6.
ochrona poszkodowanego przed wpływem warunków atmosferycznych.
OCENIAJĄC STAN PRZYTOMNOŚCI
POSZKODOWANEGO NALEŻY:
1.
Podchodząc do poszkodowanego, głośno zapytać na przykład:
„CO SIĘ STAŁO?”
2.
Pochylić się nad poszkodowanym, potrzasnąć jego ramionami i głośno zapytać,
na przykład:
„CZY WSZYSTKO W PORZĄDKU? CZY MNIE SŁYSZYSZ?”
3.
Polecić wykonanie prostych czynności, na przykład:
„OTWÓRZ OCZY!”
JEDNOCZEŚNIE CAŁY CZAS NALEŻY OBSERWOWAĆ
POSZKODOWANEGO ORAZ ZWRÓCIĆ UWAGĘ NA:
1. wyciek krwi lub płynu surowiczo-krwistego z nosa albo uszu;
2. rany głowy;
3. zapach acetonu z ust (wskazuje to na śpiączkę cukrzycową)
4. informacje o chorobie (bransoletki, znaczki, krew karta, ICE itp.)
OCENA ODDYCHANIA POLEGA NA:
1.
pochyleniu się nad twarzą poszkodowanego;
OCENA ODDYCHANIA POLEGA NA:
2.
Po udrożnieniu jego dróg oddechowych (po odchyleniu lekko głowy do tyłu i uniesieniu
żuchwy) oraz zbliżeniu własnego policzka i ucha do ust ofiary. W ten sposób ratownik
usłyszy szmer oddechu i poczucie jego ciepło na policzku.
3.
Ratownik powinien skierować wzrok na klatkę piersiową poszkodowanego i obserwować
jej ruchomość. Na badanie oddychania należy przeznaczyć około 10 sekund.
W celu udrożnienia dróg oddechowych przez odgięcie głowy i uniesienie żuchwy
żuchwy::
1. klęknij obok głowy poszkodowanego;
2. połóż jedną rękę na czole poszkodowanego i delikatnie odegnij jego głowę do tyłu pozostaw
wolny kciuk i palec wskazujący w celu zatkania nim nosa poszkodowanego wtedy, gdy
będziesz musiał wykonywać oddechy ratunkowe;
3. końce palców drugiej ręki umieść na żuchwie poszkodowanego, a następnie unieś ją w celu
udrożnienia dróg oddechowych.
WZYWANIE POMOCY - PAMIĘTAJ, ABY JAK NAJSZYBCIEJ
WEZWAĆ POMOC.
Zgodnie z wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji z 2000 r.
Jeżeli jest co najmniej dwóch ratujących, jeden z nich udaje się po pomoc, zaraz po stwierdzeniu, że
poszkodowany nie oddycha. Gdy na miejscu wypadku jest jeden ratujący, a poszkodowany jest osobą
dorosła, która nie oddycha, prawdopodobnie w wyniku choroby serca, należy natychmiast wezwać pomoc
(najpierw wzywasz pomoc, a następnie reanimujesz, gdyż masaż serca może przedłużyć się do
kilkudziesięciu minut), ostateczna decyzja zależy od dostępu środków łączności ze służbami
ratowniczymi.
WZYWANIE POMOCY - PAMIĘTAJ, ABY JAK NAJSZYBCIEJ WEZWAĆ POMOC.
WZYWAJĄC POMOCY SŁUŻB RATUNKOWYCH PAMIĘTAJ
O PRZEKAZANIU INFORMACJI:
CO?
– rodzaj wypadku (np. zderzenie się samochodów, upadek z drabiny, utonięcie, atak
padaczki, itp.
GDZIE?
– miejsce wypadku;
ILE?
– orientacyjna liczba poszkodowanych osób;
JAK?
– stan poszkodowanych osób;
CO ROBISZ?
– informacja o udzielonej dotychczasowo pomocy;
KIM JESTEŚ?
– dane personalne osoby wzywającej pomoc (numer telefonu z którego dzwonisz).
SZCZEGÓŁOWE BADANIE POLEGA NA:
W sytuacji, gdy poszkodowany znajduje się w bezpiecznym miejscu i nie są konieczne czynności
resuscytacji krążeniowo-oddechowe, należy przystąpić do szczegółowego badania. Musi być ono
przeprowadzone szybko, dokładnie ale jednocześnie delikatnie, by nie sprawiać poszkodowanemu
dodatkowego bólu. Badanie trzeba wykonywać dwoma rękami.
Polega ono na lekkim uciskaniu całego ciała poszkodowanego, miejsce po miejscu,
przy jednoczesnej wnikliwej obserwacji.
PODCZAS BADANIA NALEŻY:
1. osobę przytomną prosić o podanie okoliczności nagłego zdarzenia oraz wymienione aktualnych
dolegliwości, na przykład: bólu, zawrotów głowy, nudności, wymiotów, uczucia ciepła lub zimna,
ogólnego osłabienia, wzmożonego pragnienia itp;
2. obserwować twarz poszkodowanego- grymas bólu może pomóc w lokalizacji i rozwiązaniu
obrażenia;
3. porównywać symetralne okolice ciała (np. prawą i lewą kończynę górną), co zwiększa szanse na
wykrycie nieprawidłowości;
4. osobę przytomną prosić o wypowiedzenie tego, co czuje podczas badania- pozwala to wykryć
miejsca wrażliwe na dotyk;
5. zwrócić uwagę na widoczne objawy obrażenia lub choroby; cierpienie na twarzy, lęk, jęczenie,
płacz, krzyk, drgawki, krwawienie, pot, nienaturalne zabarwienie skóry,
6. badanie należy przeprowadzić systematycznie od czubka głowy do palców stóp.
DALSZA OPIEKA NAD POSZKODOWANYM:
Osoba udzielająca pierwszej pomocy powinna:
1. Ułożyć poszkodowanego w wygodnej dla niego pozycji cały czas obserwując twarz
poszkodowanego czy w trakcie pomocy nie wystąpiły nieoczekiwane grymasy bólu wskazujące
na możliwość wystąpienia innych nie wykrytych dotąd obrażeń;
2. Zabezpieczyć poszkodowanego przed wpływem warunków zewnętrznych (np. opadu deszczu,
słońca, wiatru, itp.);
3. Pozostać z poszkodowanym do czasu przyjazdu pogotowia lub innych służb ratowniczych;
4. Rozmawiać jeśli jest to możliwe z poszkodowanym np. uzyskując istotne dla zdrowia informację;
5. Odsunąć przypadkowych gapiów od poszkodowanego;
6. Zabezpieczyć osobiste rzeczy poszkodowanego;
7. Przekazać poszkodowanego przybyłym ratownikom.
PRZEKAZANIE INFORMACJI O POSZKODOWANYM:
Po przybyciu pogotowia ratunkowego osoba udzielająca pierwszej pomocy powinna im przekazać
zebrane dane o zdrowiu, przebytych chorobach, alergiach i wszelkie informacje o okolicznościach
samego wypadku.
Dane takie powinny zawierać:
1. Opis przyczyny i okoliczności wypadku;
2. Dane personalne i kontaktowe najbliższej rodziny poszkodowanego;
3. Informacje o aktualnym leczeniu, pobieranych lekach i stanie zdrowia;
4. Informacje o zaobserwowanych reakcjach poszkodowanego, utraty przytomności, zaburzenia
mowy itp.;
5. Stwierdzone u poszkodowanego obrażenia i rany;
6. Zakres udzielonej pomocy.
PAMIĘTAJ!!!!
JEDYNĄ I NAJWIĘKSZĄ NAGRODĄ ZA
UDZIELENIE POSZKODOWANEJ OSOBIE
POMOCY BĘDZIE TWOJA ŚWIADOMOŚĆ,
ŻE PRZYCZYNIŁEŚ SIĘ DO URATOWANIA JEJ
ŻYCIA I DOBRZE WYPEŁNIONEGO
OBOWIĄZKU.