Spis treści

Spis treści
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1. Rozwój języka dziecka i zabawy stymulujące w poszczególnych etapach życia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wiek: 3.–9. miesiąc życia płodowego . . . . . . . . . . . . . . . . Rozwój mowy: etap przygotowawczy . . . . . . . . . . . . . Wiek: 0–6 miesięcy życia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozwój mowy: okres melodii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wiek: 7.–12. miesiąc życia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozwój mowy: okres melodii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wiek: 13.–24. miesiąc życia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozwój mowy: okres wyrazu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wiek: 3. rok życia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozwój mowy: okres zdania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wiek: 4. rok życia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozwój mowy: okres swoistej mowy dziecięcej . . . . . Wiek: 5. rok życia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozwój mowy: okres opowiadania, fantazjowania
i złożonych dialogów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
15
15
15
17
17
22
22
27
27
35
35
41
41
48
48
8
Jak dzieci uczą się mówić
Wiek: okres szkolny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozwój mowy: budowanie coraz dłuższych wypowiedzi złożonych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Podsumowanie – rozwój mowy czynnej . . . . . . . . . . . . . . 2. Zaburzenia rozwoju mowy spowodowane różnymi czynnikami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Najczęstsze rodzaje zaburzeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jak mózg uczy się języka? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Co można zrobić, aby pomóc mózgowi uczyć się języka? . Co oddychanie ma wspólnego z mówieniem? . . . . . . . . . . Co wpływa na tempo uczenia się języka? . . . . . . . . . . . . . Kiedy mówimy o opóźnionym rozwoju mowy? . . . . . . . . 3. Trudna sztuka słuchania, czyli kilka słów o słuchu fonemowym i pamięci językowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Fakty i mity, czyli najczęstsze pytania rodziców . . . . . . . . . . Kiedy trzeba udać się do logopedy? . . . . . . . . . . . . . . . . . Czego można spodziewać się u logopedy? . . . . . . . . . . . . Gdzie należy udać się do logopedy? . . . . . . . . . . . . . . . . . Na czym polega masaż logopedyczny? . . . . . . . . . . . . . . . Zasady masowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pozycja do masażu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dlaczego niektóre dzieci mówią „po chińsku”? . . . . . . . . Czy dawać dziecku do żucia skórkę od chleba? . . . . . . . . Dlaczego gesty i mimika mają znaczenie? . . . . . . . . . . . . Dlaczego rytm ma znaczenie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Czy język rozwija się według określonych reguł? . . . . . . Śpiewać czy mówić? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Czytać czy opowiadać? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . O czym i w jaki sposób opowiadać? . . . . . . . . . . . . . . Jak zachęcić dziecko do opowiadania? . . . . . . . . . . . . Co, kiedy i jak czytać? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Czy zabawki pomagają mówić? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
55
59
61
62
64
67
67
72
73
77
81
81
82
84
85
85
86
86
87
90
92
94
96
99
100
101
102
103
Spis treści
Jak wzmocnić mięśnie potrzebne do mówienia? . . . . . . . .
Czy można milczka zachęcić do mówienia? . . . . . . . . . . .
Kiedy, co i komu powiedzieć? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Czy chłopcy mówią później? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Niedaleko pada jabłko od jabłoni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Językowy kodeks rodzica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Gaduła i milczek, czyli kilka słów o wrodzonym temperamencie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9
104
105
106
106
109
109
110