FUNDACJA POSZANOWANIA ENERGII
Transkrypt
FUNDACJA POSZANOWANIA ENERGII
FUNDACJA POSZANOWANIA ENERGII w Gdańsku ul. G. Narutowicza 11/12 80-952 Gdańsk tel. 58 347-20-46, tel./fax 58 347-12-93, e-mail: [email protected]; www.fpegda.pl NIP: 584-035-69-83 REGON: 190553800 KRS: 0000211552 AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU PRZEDSZKOLA NR 4 zlokalizowanego w Sopocie przy ul. Obodrzyców 20 Gdańsk 2013 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 1. Strona tytułowa audytu energetycznego budynku 1. Dane identyfikacyjne budynku 1.1 Rodzaj budynku PRZEDSZKOLE NR 4 w SOPOCIE 1.2 Rok budowy 1.3 Inwestor GMINA MIASTA SOPOT ul. Kościuszki 25/27 kod: 81-704 miejscowość: Sopot tel. 58 521 37 50 fax. 58 551 01 33 e-mail: [email protected] 1.4 Adres budynku ul. Obodrzyców 20 kod: 81-812 miejscowość: Sopot powiat: Sopot województwo: pomorskie (Nazw a lub imię i nazw isko, adres do korespondencji, PESEL) 1914 2. Nazwa, adres i numer REGON podmiotu wykonującego audyt FUNDACJA POSZANOWANIA ENERGII w GDAŃSKU 80-952 Gdańsk, ul. Gabriela Narutowicza 11/12 REGON : 190553800 3. Imię i nazwisko, adres audytora koordynującego wykonanie audytu, posiadane kwalifikacje, podpis dr inż Teresa Żurek, 80-808 Gdańsk, ul. Reformacka 25B/1 Studium Podyplomowe "Audyting energetyczny" Uprawnienia do wykonywania świadectw charakterystyki energetycznej nr MI/ŚE/805/2009 4. Współautorzy audytu: imiona, nazwiska, zakres prac Lp. Imię i nazw isko Zakres udziału w opracow aniu Posiadane kw alifikacje audytu energetycznego lub remontow ego (w tym upraw nienia) 1 dr inż. Teresa Żurek obliczenia bilansu cieplnego i analiza ekonomiczna jw . 2 mgr inż. Leszek Wróblewski inwentaryzacja i modernizacja systemu grzewczego Studium Pody plomowe "Ciepłownictwo i ogrzewnictwo z audy tingiem energety czny m" 3 inż. Dariusz Formela inwentaryzacja budowlana 5. Miejscowość: Gdańsk Data wykonania opracowania: Studium Pody plomowe "Audy t energety czny na potrzeby termomodernizacji oraz oceny energety cznej budy nków"" 25.02.2013 r. 6. Spis treści 1. Strona tytulowa audytu energetycznego budynku ………………………………………………………………………………………………… str. 1 2. Karta audytu energetycznego budynku ……………………………………………………………………………………………………………… str. 3 3. Dokumenty i dane źródlowe wykorzystane przy przy opracowaniu audytu oraz wytyczne i uwagi Inwestora …………………………………………………………………………………………………………. str. 5 4. Inwentaryzacja techniczno-budowlana budynku ……………………………………………………………………………………… str. 7 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. 5. str. 7 Ogólne dane o obiekcie ....................................................................................................................................... str. 8 Konstrukcja i podstawowe przegrody budowlane ................................................................................................. System grzewczy ............................................................................................................................................... str. 22 Układ zaopatrzenia budynku w ciepłą wodę użytkową ............................................................................................ str. 24 System wentylacji .................................................................................................................................................... str. 25 Określenie charakterystyk energetycznych obiektu oraz rocznych kosztów ogrzewania i c.w.u. dla stanu istniejącego ................................................................................................................... str. 29 5.1. Określenie sprawności systemu grzewczego i systemu przygotowania ciepłej wody w stanie istniejącym .............................................................................................................................................. str. 30 5.2. Zapotrzebowanie na ciepło do celów grzewczych oraz roczne koszty ogrzewania budynku dla stanu istniejącego ............................................................................................................... str. 31 5.3. Określenie zapotrzebowania na ciepło na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz rocznych kosztów c.w.u. dla stanu istniejącego .............................................................................. str. 32 5.4. Zestawienie potrzeb cieplnych budynku oraz rocznych kosztów ogrzewania i przygotowania ciepłej wody dla stanu istniejącego ................................................................................................................ str. 33 Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 1 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 6. Ocena stanu technicznego obiektu oraz wskazanie możliwości i sposobów poprawy str. 34 stanu istniejącego ………………………………………….................................................................................................................. 7. Wykaz rodzajów usprawnień i przedsięwzięć termomodernizacyjnych wybranych na podstawie oceny stanu technicznego budynku ...................................................................................................... str. 43 8. Określenie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego ...................................................................... str. 46 8.1. Wskazanie rodzajów usprawnień termomodernizacyjnych dotyczących zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło ...................................................................................................................... str. 46 8.2. Ocena opłacalności i wybór usprawnień dotyczących zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło .......................................................................................................................................... str. 46 8.2.1. Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne ........................................................................................................ str. 47 8.2.2. Ocena opłacalności i wybór wariantu przedsięwzięcia polegającego na wymianie okien i drzwi oraz poprawie systemu wentylacji ..................................................................................... str. 67 8.2.3. Zestawienie optymalnych usprawnień i przedsięwzięć w kolejności rosnącej wartości SPBT .......................................................................................................................................... str. 69 8.3. Ocena i wybór optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego poprawiającego sprawność systemu ogrzewania ............................................................................................................ str. 70 8.4. Wybór optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego .......................................................................... str. 75 8.4.1. Określenie wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych ............................................................................. str. 75 8.4.2. Zestawienie nakładów inwestycyjnych oraz określenie oszczędności energetycznych i oszczędności kosztów dla analizowanych wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych .............................................................................................................. str. 76 8.4.3. Dokumentacja wyboru optymalnego przedsięwzięcia termomodernizacyjnego dla budynku ............................................................................................................................................................. str. 79 8.4.4. Wskazanie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego ......................................................................................................................................................... str. 80 9. Opis techniczny optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego przewidzianego do realizacji ......................................................................................................................................... str. 83 9.1. Opis robót ........................................................................................................................................................... str. 83 9.2. Charakterystyka finansowa .................................................................................................................................. str. 92 9.3. Dalsze działania Inwestora ................................................................................................................................ str. 93 10. Wykaz oznaczeń stosowanych w audycie ..................................................................................................................... str. 94 11. Wykaz norm, aktów prawnych i materiałów źródłowych ..................................................................................................... str. 96 str. 97 ZAŁĄCZNIKI ...................................................................................................................................................................... ZAŁĄCZNIK NR 1. Dane dotyczące cen i taryf ZAŁĄCZNIK NR 2. Określenie współczynników przenikania ciepła podstawowych przegród budowlanych budynku ZAŁĄCZNIK NR 3. Obliczenia sezonowego zużycia energii na cele grzewcze oraz zapotrzebowania na moc cieplną dla stanu istniejącego ZAŁĄCZNIK NR 4. Obliczenia sezonowego zużycia energii na cele grzewcze oraz zapotrzebowania na moc cieplną dla stanu po modernizacji ZAŁĄCZNIK NR 5. Plan sytuacyjny, przekroje przez budynek i widoki elewacji ZAŁĄCZNIK NR 6. Zbiorcze wyniki analizy cieplno-wilgotnościowej dla ścian zewnętrznych budynku przewidzianych do docieplenia od wewnątrz przy pomocy płyt EUROTHANE G (ściany 2 - mur pruski) dla stanu po modernizacji (wariant A) Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 2 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 2. Karta audytu energetycznego budynku 1 Dane ogólne 1. 2. 3. 4. 5. 7. 8. 9. Konstrukcja/technologia budynku Liczba kondygnacji Kubatura części ogrzewanej Powierzchnia netto budynku Powierzchnia użytkowa części mieszkalnej Powierzchnia użytkowa lokali użytkowych oraz innych pomieszczeń niemieszkalnych Liczba lokali mieszkalnych Liczba osób użytkujacych budynek Sposób przygotowania ciepłej wody 10. 11. 12. Rodzaj systemu ogrzewania budynku Współczynnik kształtu A/V Inne dane charakteryzujace budynek 6. 2 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Współczynniki przenikania ciepła przez przegrody budowlane [m3] [m2] [m2] tradycyjna 1 + poddasze użytkowe 1 216 467 brak [m2] 467 brak 89 przygot. centralne w podgrzew aczu pojemnościow ym zasilanym z kotła kondensacyjnego [W/(m 2K)] Ściany zewnętrzne a) ściany parteru i poddasza (mur z cegły gr. 42 cm) b) ściany ryglowe (mur pruski) c) ściany lukarn Strop nad piwnicą nieogrzewaną Strop nad poddaszem użytkowym Strop nad parterem (pod poddaszem nieużytkowym) Dach nad poddaszem użytkowym Dachy nad lukarnami Strop zewnętrzny nad parterem Ściany wewnętrzne pomiędzy poddaszem użytkowym i nieużytkowym Okna Drzwi zewnętrzne 3 Sprawności składowe systemu ogrzewania 1. 2. 3. 4. 5. 6. Sprawność wytwarzania Sprawność przesyłania Sprawność regulacji i wykorzystania Sprawność akumulacji Uwzględnienie przerwy na ogrzewania w okresie tygodnia Uwzględnienie przerw na ogrzewanie w ciągu doby lokalna kotłownia gazowa 0,84 - [1/m] Stan przed trermomodernizacją Stan po trermomodernizacji 1,40 1,37 / 2,42 1,22 0,86 / 0,90 0,86 1,29 1,18 1,24 0,64 1,46 / 1,89 1,6 / 3,0 1,6 / 2,5 / 3,0 / 5,6 0,25 / 0,32 0,24 / 0,26 0,24 0,46 / 0,47 0,22 0,21 0,18 0,22 0,19 0,23 / 0,24 1,6÷1,8 / 2,6 1,6 / 2,6 1,00 0,98 0,98 1,00 0,85 0,95 1,00 0,98 0,99 1,00 0,85 0,95 1,00 0,80 0,86 1,00 1,00 0,80 0,86 1,00 3a Sprawności składowe systemu przygotowania c.w.u. 1) 1. 2. 3. 4. Centralne przygotowanie c.w.u. (kotłownia gazowa) Sprawność wytwarzania Sprawność transportu (dystrybucji) Sprawność akumulacji Sprawność wykorzystania 2) System solarny 1. 2. 3. 4. Sprawność Sprawność Sprawność Sprawność wytwarzania transportu (dystrybucji) akumulacji wykorzystania 4 Charakterystyka systemu wentylacji 1. Rodzaj wentylacji (naturalna, mechaniczna) 2. Sposób doprowadzenia i odprowadzenia powietrza 3. 4. Strumień powietrza wentylacyjnego - nominalny - rzeczywisty Liczba wymian 5 Charakterystyka energetyczna budynku 1. 1,00 0,80 0,86 1,00 naturalna/mechaniczna naturalna/mechaniczna okna/kanały w ent. okna/kanały w ent. + naw iew niki [m3/h] [m3/h] [1/h] 2 685 3 115 - 2 685 2 685 - Obliczeniowa moc cieplna systemu grzewczego [kW] 70,10 40,51 2. Obliczeniowa moc cieplna na przygotowanie ciepłej wody użytkowej [kW] 5,39 5,39 3. Roczne zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku (bez uwzględnienia sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) [GJ/rok] 419,20 163,49 Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 3 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 2. Karta audytu energetycznego budynku - c.d. 5 Charakterystyka energetyczna budynku - c.d. 4. Roczne obliczeniowe zużycie energii do ogrzewania budynku (z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) 5. Obliczeniowe zużycie energii do przygotowania ciepłej wody użytkowej Stan przed trermomodernizacją Stan po trermomodernizacji [GJ/rok] 352,61 136,10 - bez uwzględ. sprawności systemu przygot. c.w.u. [GJ/rok] 40,20 40,20 - z uwzględ. sprawności systemu przygot. c.w.u. [GJ/rok] 58,27 58,27 6. Zmierzone zużycie ciepła na ogrzewanie przeliczone na warunki sezonu standardowego i na przygotowanie cwu (służące do weryfikacji przyjętych składowych danych obliczeniowych bilansu ciepła) [GJ/rok] 407 --- 7. Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku (bez uwzględnienia sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) [kWh/(m 3 rok)] 95,77 37,35 8. Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku (z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) [kWh/(m 3 rok)] 80,56 31,09 9. Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku (z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) [kWh/(m 2 rok)] 235,50 90,90 6 Opłaty jednostkowe (obowiązujące w dniu sporządzania audytu) 1 Stawki opłat za energię cieplną (ogrzewanie+przygot. c.w.u.) 76,40 76,40 17 843,33 17 843,33 --- --- 9,03 9,03 Opłata za 1 GJ energii cieplnej na ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej [zł/GJ] Opłata za 1 MW mocy zamówionej na ogrzewanie i przygot. ciepłej wody użytkowej na miesiąc [zł/(MW x m-c)] Opłata abonamentowa [zł/m-c] 3 2 Opłata za wodę i ścieki 7 Charakterystyka ekonomiczna optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego [zł/m ] dla wymagań Ustawy z dn. 21.11.2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (przy ubieganiu się Inwestora o kredyt z premią termomodernizacyjną z BGK) Planowana kwota kredytu [zł] 476 804 Roczne zmniejszenie zapotrzebowania na energię [%] 52,7 Planowane koszty całkowite [zł] 476 804 Premia termomodernizacyjna [zł] 47 540 [zł] 23 770 Roczna oszczędność kosztów energii 8 Charakterystyka ekonomiczna optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego przy ubieganiu się o dotacje lub inne środki pomocowe 1 Zmniejszenie zapotrzebowania na energię cieplną 2 Roczna oszczędność kosztów energii 3 Koszty całkowite inwestycji 4 Wysokość dofinansowania 5 [%] 52,7 [zł/rok] 23 770 [zł] 476 804 80% kosztów kwalifikowanych Kwota dofinansowania [zł] 360 643 Kwota środków własnych [zł] 116 161 Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 4 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 3. Dokumenty i dane źródłowe wykorzystane przy opracowaniu audytu oraz wytyczne i uwagi Inwestora 3.1 Dokumentacja projektowa 1. Projekt podstawowy. Odwodnienia piwnic Przedszkola Nr 4 przy ul. Obotrytów 18 w Sopocie. Autor: E. Dutkowski, Sopot – luty 1971 r. 2. Projekt podstawowy. Inwentaryzacja architektoniczna budynku Przedszkola Nr 4 przy ul. Obotrytów 28 w Sopocie. Autor Wł. Podsiadły, Sopot – styczeń 1973 r. 3. Projekt techniczno-konstrukcyjny wzmocnienia stropu Sopot, ul. Obodrzyców 20. Projektant: M. Wądołowski, Sopot – lipiec 1987 r. 4. Projekt budowlano-wykonawczy. Modernizacja instalacji wewnętrznej ciepłej i zimnej wody w Przedszkolu Miejskim Nr 4 przy ul. Obodrzyców 20 w Sopocie. Opr. M. Woźniarski, J. Maniszewski, Gdynia - kwiecień 2003 r. 5. Projekt budowlano-wykonawczy. Budynek przedszkola ul. Obodrzyców 20 Sopot. Modernizacja i remont kuchni – wentylacja mechaniczna oraz grawitacyjna modernizowanych pomieszczeń. Przedsiębiorstwo H-U-P „ZODIAK” - A. Stachurski, J. Gorzoch, Pruszcz Gdański - grudzień 2008 r. 6. Projekt budowlano-wykonawczy. Termomodernizacja Przedszkola Nr 4 ul. Obodrzyców 20, 81-812 Sopot. Tom 1 – Architektura. Biuro Projektów EURO-INSTAL Leszek Kwiecień, Kraków – styczeń 2010 r. 7. Zbiorcze zestawienie kosztów inwestycji. Termomodernizacja Przedszkola Nr 4 w Sopocie. Biuro Projektów EURO-INSTAL Leszek Kwiecień, Kraków – 2010 r. 8. Opracowanie konserwatorskie. Zalecenia konserwatorskie oraz program prac dla budynku podcieniowego usytuowanego przy ul. Obodrzyców 20 w Sopocie – Przedszkole nr 4, Opr. P. Gierlasiński, Stary Henryków - lipiec 2012 r. 9. Projekt budowlano-wykonawczy. Remont elewacji i wymiana stolarki w Przedszkolu Nr 4 w Sopocie. Grupa Projektowa Z O O M s.c. M. Dąbrowski, J. Małuj, P. Szafranowicz, Gdańsk - sierpień 2012 r. 10. Projekt budowlano-wykonawczy. Przebudowa łazienek w Przedszkolu Nr 4 w Sopocie. F.H.U. Klima-YOUNG, Gdańsk - sierpień 2012 r. 11. Audyt energetyczny budynku. Przedszkole nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20. Opr. Pomorskie Centrum Termomodernizacji. T. Wróbel Sp. J. Gdańsk – lipiec 2009 r. 12. Własna inwentaryzacja budowlana oraz inwentaryzacja instalacji c.o., c.w.u. i wentylacji wykonana przez autorów w trakcie wizji lokalnych na terenie obiektu w zakresie niezbędnym do wykonania opracowania. 3.2 Inne dokumenty i dane źródłowe 1. Dane udostępnione przez Urząd Miasta w Sopocie oraz Dyrekcję Przedszkola Nr 4 dotyczące: • Liczby użytkowników oraz harmonogramu wykorzystania obiektu • Zużycia energii cieplnej na terenie obiektu w latach 2010-2012 • Aktualnych taryf i stawek opłat ponoszonych za energię cieplną oraz wodę i ścieki • Zakresu przeprowadzonych dotychczas prac modernizacyjnych na terenie obiektu 2. Raport z pomiarów stopnia zawilgocenia ścian budynku przeprowadzonych przez firmę Aquapol Polska podczas wizji lokalnej na terenie obiektu w dn. 22.01.2013 r. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 5 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 3.3 Osoby udzielające informacji 1. Urząd Miasta w Sopocie 2. Dyrektor Przedszkola nr 4 w Sopocie 3. Nadzór techniczny przedszkola - p. Janusz Błaszczak - p. Iwona Karczewska - p. Marek Kaucki 3.4 Daty wizji lokalnych 03.12. 2012 r. 08÷10.01.2013 r. 22.01.2013 r. 3.5 Wytyczne, sugestie, ograniczenia i uwagi Inwestora / zleceniodawcy 1. Zmniejszenie zużycia energii cieplnej na terenie obiektu oraz kosztów ponoszonych na ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej 2. Określić program termomodernizacji budynku umożliwiający realizację usprawnień w oparciu o różne (alternatywne) mechanizmy finansowania: • Wykorzystanie kredytu bankowego i pomocy Państwa na warunkach określonych w Ustawie z dnia 21.11.2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów • Ubieganie się o pozyskanie środków na termomodernizację z innych źródeł (dotacje lub inne środki pomocowe z UE) 3. Wytyczne i ograniczenia dotyczące zakresu usprawnień: • Przeanalizować usprawnienia poprawiające izolacyjność cieplną budynku • Uwzględnić ograniczenia wynikające z zabytkowego charakteru obiektu • Przeanalizować możliwość zastosowania odnawialnych źródeł energii przy modernizacji systemu grzewczego i systemu przygotowania ciepłej wody na terenie obiektu. 3.6 Zadeklarowany maksymalny wkład własny na pokrycie kosztów termomodernizacji 1. Przy finansowaniu inwestycji na warunkach Ustawy z dnia 21.11.2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów Inwestycja realizowana w całości w oparciu o kredyt termomodernizacyjny: a) wielkość środków własnych – 0,00 zł b) wielkość kredytu – 100% kosztów całkowitych inwestycji. 2. Przy finansowaniu z innych źródeł (dotacje lub inne środki pomocowe z UE) Wysokość dofinansowania – max 80% całkowitych kosztów kwalifikowanych projektu 3.7 Uwagi dotyczące cen Ceny urządzeń, materiałów oraz koszty robót modernizacyjnych przyjmowane do analizy ekonomicznej są cenami brutto i zawierają podatek VAT. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 6 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 4. Inwentaryzacja techniczno-budowlana budynku 4.1 Ogólne dane o obiekcie Gmina Sopot Własność Przedszkole nr 4 Nazwa obiektu budynek przedszkolny Przeznaczenie budynku 81-812 Sopot ul. Obodrzyców 20 Adres 1914 Rok budowy tradycyjna Technologia budynku 1 Powierzchnia zabudowy [m2] 207 2 Kubatura budynku [m3] 1 600 3 Kubatura ogrzewanej części budynku [m3] 1 216 4 5 Powierzchnia użytkowa budynku Powierzchnia ogrzewanej części budynku 2 467 2 [m ] 415,91 [m2] 36,41 [m ] w tym: 1) Piwnica ogrzewana 2) Kondygnacje nadziemne a) Sale zajęć [m2] 217,70 b) Szatnia [m2] 20,70 c) Kuchnia z zapleczem [m2] 15,20 d) e) Sanitariaty Pomieszczenia pozostałe [m ] 103,50 Kond. nadziemne razem [m2] 379,50 Podpiwniczenie budynku 7 Liczba klatek schodowych 8 Liczba kondygnacji nadziemnych 9 Wysokość kondygnacji w świetle 11 22,40 2 [m ] 6 10 2 około 40% 1 1 + poddasze użytkowe a) piwnice [m] (2,02÷2,17) - śr. 2,11 b) parter [m] 3,35 c) piętro [m] (1,98÷2,67) - śr. 2,33 a/ liczba dzieci [osób] 75 b/ liczba personelu [osób] 14 c/ ogólna liczba użytkowników [osób] 89 Liczba użytkowników Pn÷Pt (630÷1630) Wykorzystanie obiektu 11 m-cy / rok 12 Liczba mieszkań na terenie obiektu [szt.] Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 brak 7 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 4.2 Konstrukcja i podstawowe przegrody budowlane Przedmiotem niniejszego opracowania jest budynek Przedszkola nr 4 zlokalizowany w Sopocie przy ul. Obodrzyców 20. Plan sytuacyjny budynku pokazano na rys. 1 w załączniku nr 5. Obiekt zlokalizowany jest na terenie objętym nadzorem Konserwatora Zabytków Miasta Sopotu. Obiekt wolnostojący, parterowy - z poddaszem użytkowym, częściowo podpiwniczony. Wybudowany został około 1914 r. w osi północ-południe, na planie litery „L” z krótszym skrzydłem zwróconym w kierunku wschodnim. Pierwotny podcień obejmował frontową część budynku od ulicy Obodrzyców (obecnie zachowany) i wewnętrzną w zgięciu litery „L” od strony obecnego placu zabaw - niezachowany i adoptowany na korytarz/szatnię. Od strony placu zabaw podmurówka i mur oporowy tarasu z łamanego kamienia polnego. Budynek prawdopodobnie pierwotnie był wykorzystywany przez administrację państwową – Urząd Celny, a po zakończeniu II wojny wykorzystywany jest jako placówka przedszkolna. Powierzchnia zabudowy – około 207 m2. Powierzchnia użytkowa budynku – 467 m2. Wejście główne do budynku od strony południowej poprzez szatnię. Dodatkowe wejście od strony północnej prowadzi na klatkę schodową. Charakterystycznym elementem budynku jest podcień z okazałą konstrukcją drewnianych podciągów, belek stropowych i słupów, oraz mur pruski w ścianach szczytowych poddasza od strony południowej i wschodniej. Podpiwniczenie budynku – około 40%. Piwnica położona w północno-zachodniej części budynku. Na parterze budynku usytuowana jest szatnia, kuchnia, sanitariaty oraz dwie sale zajęć dla I i II grupy dzieci (sala nr 1 i 2). Na poddaszu użytkowym znajdują się pomieszczenia biurowe, magazynowe, dwie sale dydaktyczne (sala 3 i 3a) oraz sala dla III grupy dzieci (sala nr 4). Przedszkole pracuje przez 11 miesięcy w roku. W sezonie letnim w okresie jednego miesiąca obiekt nie pracuje. Czas pracy w dni powszednie (Pn-Pt): 630 ÷ 1630 Weekendy – obiekt zamknięty. Czas pracy kuchni: 600 ÷ 1430 Wyżywienie obejmuje 3 posiłki dziennie na 1 dziecko. Liczba użytkowników: 1) Liczba dzieci – 75 osób (3 grupy po 25 dzieci). 2) Liczba personelu – około 14 osób. Ogólną charakterystykę obiektu przedstawiono w tabeli pkt. 4.1. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 8 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Uwagi: 1) Budynek nie posiada kompletnej dokumentacji budowlanej odzwierciedlającej stan istniejący. W związku z powyższym dla potrzeb niniejszego opracowania przeprowadzono pomiary własne oraz badania przegród budowlanych w miejscach dostępnych (w tym na poddaszu nieużytkowym) oraz wykonano własną uzupełniającą inwentaryzację budowlaną w zakresie niezbędnym do wykonania audytu. 2) Ze względu na brak danych dotyczących szczegółowej struktury części przegród budowlanych (głównie stropów) dla celów niniejszego opracowania przyjmowano strukturę prawdopodobną w oparciu o dane doświadczalne i wiedzę techniczną dotyczącą stosowanych materiałów i sposobów budowania obiektów podobnego typu na początku XX wieku 4.2.1. Charakterystyka przegród budowlanych Rzuty poszczególnych kondygnacji oraz przekrój pionowy przez budynek przedstawiono na rysunkach nr 2-6 zamieszczonych w załączniku nr 5. Widoki elewacji pokazano na fotografiach załącznika nr 5. Budynek wykonany w technologii tradycyjnej. Ściana zewnętrzne podpiwniczenia murowane z cegły ceramicznej pełnej, otynkowane (grubość tynku wewnętrznego – ok. 2 cm, jednakże na części ścian występują prawie całkowite ubytki tynków wewnętrznych). Wysokość piwnic w świetle: 2,02÷2,19 m. Ściany zewnętrzne przyziemia murowane z cegły ceramicznej pełnej obustronnie tynkowanej - średnio o grubości 42 cm. Tynki na elewacji mają cechy złuszczenia, część cokołowa miejscowo uzupełniana. Dwie ściany szczytowe poddasza (południowa i wschodnia) – ściany ryglowe wypełnione murem z cegły (tzw. mur pruski). Ściany wewnętrzne na terenie obiektu o zróżnicowanej konstrukcji. Występują ściany wykonane z cegły ceramicznej pełnej o grubościach od 12 do 24 cm oraz ścianki drewniane. Ścianki kolankowe (oraz ścianki boczne przy lukarnach) oddzielające pomieszczenia na poddaszu od zamkniętych przestrzeni poddasza nieużytkowego wykonane z cegły o grubości 6 cm i docieplone od strony poddasza nieużytkowego supremą o gr. 3 cm (z miejscowymi ubytkami izolacji). Strop nad piwnicą – ceramiczny typu Kleina na belkach stalowych, otynkowany z polepą ocieplającą (przyjęto gruz ceglany z wapnem o gr. 8 cm). Stropy nad parterem i poddaszem – drewniane belkowe typu kasetonowego. Izolacja termiczna stropów – suprema, zasypka gruzowo-piaskowa lub podobnego typu polepa ocieplająca. Zgodnie z projektem technicznym konstrukcji wzmocnienia stropu w budynku przedszkola opracowanym w 2987 r. (patrz pkt. 3.1 – poz. 3) izolację termiczną stropu nad parterem stanowi suprema o gr. 10 cm. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 9 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Podczas oględzin przestrzeni poddasza nieużytkowego nad parterem (pustki za ściankami kolankowymi poddasza użytkowego) stwierdzono, że izolacja tej części stropu jest w bardzo złym stanie technicznym i prawdopodobnie nie spełnia swoich funkcji. Na stropie zalegają przeróżne odpady pozostawione po remoncie dachu wymieszane z gruzem, piaskiem, supremą i trocinami. W związku z powyższym (uwzględniając stan rzeczywisty górnej warstwy stropu) do obliczeń przyjmuje się umownie zmniejszoną (ekwiwalentną) warstwę izolacji odpowiadającą 5 cm supremy. Dostęp do zamkniętych przestrzeni poddasza nieużytkowego (przy poddaszu użytkowym) przez drzwiczki umieszczone w ściankach lukarn lub w ścianach kolankowych. Dostęp do górnego poddasza nieużytkowego (strych górny) poprzez wewnętrzny właz z korytarza poddasza użytkowego. Dachy nad budynkiem drewniany o konstrukcji płatwiowo-kleszczowej. Pokrycie dachowe – dachówka ceramiczna na odeskowaniu pełnym. Pokrycie dachowe wymieniano w 2004 r. Obecnie znajduje się w dobrym stanie technicznym. W połaci dachu znajduję się 7 lukarn drewnianych. Dachy nad lukarnami – drewniane pokryte papą na odeskowaniu. Według informacji przekazanych przez inspektora sprawującego nadzór techniczny nad obiektem w trakcie remontu dachu przeprowadzonego w 2004 r. nie wykonywano żadnych dociepleń ani w obrębie dachu głównego ani dachów lukarn poddasza. Podłogi w pomieszczeniach piwnicy – posadzki cementowe lub terakota. Posadzki parteru i poddasza – terakota, parkiet, PCV. Na strychu górnym na poddaszu wykonana podłoga drewniana. Strukturę przegród budowlanych budynku przedszkola oraz zestawienie podstawowych charakterystyk niezbędnych do określenia potrzeb cieplnych obiektu przedstawiono w tabelach 4.2.1 i 4.2.2. Szczegółowe obliczenia współczynników przenikania ciepła dla przegród budowlanych zamieszczono w załączniku nr 2. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 10 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 4.2.2. Charakterystyka stolarki okiennej i drzwiowej Oryginalna stolarka okienna na terenie obiektu nietypowa drewniana. Okna skrzynkowe zróżnicowanych typów i podziałów. Jedno okno klatki schodowej na poziomie poddasza zostało wymienione na nowe, drewniane. W ogrzewanych pomieszczeniach piwnicy zamontowano okna PCV. Nowe okna o dobrej szczelności i zadowalającej izolacyjności cieplnej. Stara stolarka okienna o bardzo dużym stopniu zużycia i bardzo nieszczelna. Charakteryzuje się wysokimi współczynnikami przenikania i bardzo niską izolacyjnością cieplną. Występuje nadmierny napływ zimnego powietrza w okresie zimowym przez nieszczelności w stolarce okiennej. W odniesieniu do okien w analizowanym budynku przyjęto następujące parametry charakteryzujące stan istniejący: 1. Okna w pomieszczeniach z wymienioną stolarką okienną UOKIEN = 1,6 W/(m2 K) Okna drewniane lub PCV o dobrej izolacyjności cieplnej. W dobrym stanie technicznym. Współczynniki korekcyjne do obliczeń zapotrzebowania na ciepło na podgrzanie powietrza wentylacyjnego: Cr = 1,0 ; Cm=1,0 . Okno o zadowalającej szczelności. Nie stwierdza się za małego przewietrzania. Nie występuje nadmierny napływ chłodnego powietrza w okresie zimowym. 2. Okna w pomieszczeniach ze starą stolarką okienną UOKIEN = 3,0 W/(m2 K) Okna drewniane skrzynkowe. Okna o dużym stopniu zużycia – w bardzo złym stanie technicznym. Współczynniki korekcyjne do obliczeń zapotrzebowania na ciepło na podgrzanie powietrza wentylacyjnego: Cr = 1,20 ; Cm=1,30 . Stolarka okienna bardzo nieszczelna. Występuje nadmierny (bardzo duży) napływ chłodnego powietrza w okresie zimowym. Główne drzwi zewnętrzne wejściowe do budynku wymienione na nowe drzwi drewniane. Drzwi w dobrym stanie technicznym. Współczynnik przenikania: UDRZWI = 2,5 W/(m2 K). Drzwi wejściowe do klatki schodowej (od strony północnej) drewniane - o dużym stopniu zużycia i w niezadowalającym stanie technicznym. Współczynnik przenikania: UDRZWI = 3,0 W/(m2 K). Drzwi zewnętrzne wejściowe do pomieszczeń technicznych w kotłowni wymienione na nowe drzwi wykonane z AL (udział przeszklenia - ok. 30%). W bardzo dobrym stanie technicznym. Współczynnik przenikania: UDRZWI = 1,6 W/(m2 K). Od strony wschodniej w magazynku piwnicy zamontowane stalowe wrota (250x138 cm) o bardzo złej szczelności i wyjątkowo niskiej izolacyjności cieplnej. Współczynnik przenikania: UDRZWI = 5,6 W/(m2 K). Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 11 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Drzwi wewnętrzne wejściowe do pomieszczeń – stare, drewniane. Współczynnik przenikania: UDRZWI = 2,5 W/(m2 K). 4.2.3. Uwagi dodatkowe 1/ Uwagi dodatkowe dotyczące stolarki okiennej i drzwiowej w pomieszczeniach nieogrzewanych Stara stolarka okienna i drzwi zewnętrzne (wrota magazynowe) w piwnicy nieogrzewanej charakteryzują się bardzo złym stanem technicznym i wysokimi współczynnikami przenikania ciepła. Pomimo tego, że są to pomieszczenia nieogrzewane, ocenia się, że okna w nich zamontowane (z tytułu bardzo złego stanu technicznego i niskiej izolacyjności cieplnej oraz dużej nieszczelności) posiadają istotny wpływ na wielkość potrzeb cieplnych budynku, gdyż powodują silne wychłodzenie ww. pomieszczeń i (pośrednio) znacznie zwiększają ucieczkę ciepła z pomieszczeń ogrzewanych przez ściany i stropy sąsiadujące z nimi. W związku z powyższym wymiana okien w pomieszczeniach nieogrzewanych budynku może być traktowana w odniesieniu do danego obiektu w kategoriach usprawnienia termomodernizacyjnego. 2/ Izolacje przeciwwilgociowe Ściany podpiwniczenia budynku wykazują bardzo duże oznaki zawilgocenia objawiające się plamami na powierzchniach tynków, nieprzyjemnym zapachem oraz odpadającym tynkiem. Pomimo wykonanej w przeszłości izolacji pionowej oraz częściowej izolacji poziomej (widoczne miejscowo ślady po wykonanej iniekcji) objawy zawilgocenia wskazują na nieskuteczność istniejących zabezpieczeń przeciwwilgociowych. Pomiary stopnia zawilgocenia ścian budynku przeprowadzone przez firmę Aquapol Polska podczas wizji lokalnej na terenie obiektu w dn. 22.01.2013 r. wykazały, że ściany podpiwniczenia i kondygnacji parteru są bardzo silnie zawilgocone. Wykonano badanie poziomu zawilgocenia urządzeniem TROTEC T650, służącym do diagnozy rozkładu zawilgocenia murów. Zgodnie z raportem opracowanym przez firmę Aquapol urządzenie wskazuje mokre mury do wysokości około 210 cm powyżej posadzki parteru. Wysokość zawilgocenia jest duża zarówno w murach zewnętrznych jak i wewnętrznych nienarażonych na inne niż kapilarne przyczyny zawilgocenia - opady czy zalewanie. Jest to ewidentną cechą podciągania kapilarnego wody, przez wszystkie mury Istnieje konieczność wykonania bardziej skutecznego zabezpieczenia murów przed wilgocią (zastosowanie efektywnej izolacji poziomej) oraz osuszenia murów. W celu spełnienia wymagań obowiązujących przepisów techniczno-budowlanych: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dn. 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie - rozdział 4, §317, do programu modernizacji budynku włącza się dodatkowo prace obejmujące wykonanie skutecznej izolacji przeciwwilgociowej ścian stykających się z gruntem oraz osuszenie murów. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 12 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Koszty wykonania ww. prac włącza się do nakładów na realizację prac termomodernizacyjnych proponowanych dla analizowanego obiektu w oparciu o: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego jako koszty związane ze spełnieniem obowiązujących przepisów techniczno-budowlanych, również w przypadku, gdy działanie to nie przynosi oszczędności energii (załącznik nr 1 rozporządzenia, część 3, pkt.4, ppkt. 4.1 a). 3/ Ograniczenia i wytyczne wynikające zabytkowego charakteru obiektu 1) Stolarka okienna i drzwiowa Opracowany w 2012 r. przez Grupę Projektową ZOOM projekt wymiany stolarki okiennej i drzwiowej w budynku przedszkola nr 4 został pozytywnie zaopiniowany przez Konserwatora Zabytków Miasta Sopotu. Zgodnie z ww. projektem przewiduje się wymianę istniejących okien na nowe drewniane jednoramowe o zachowanych oryginalnych podziałach i kształtach profili. Okna dwuszybowe ze szkłem niskoemisyjnym z wypełnieniem argonem o współczynniku przenikania U = 1,30 W/(m2K). Rozszczelnienie okien – poprzez wycięcie uszczelki. Dekoracyjne ramy okienne (w zależności od ich stanu technicznego) zostaną poddane renowacji lub wymianie z odtworzeniem istniejących detali. Projekt przewiduje wymianę następujących drzwi zewnętrznych: a) drzwi wejściowych do klatki schodowej budynku od strony północnej – wymiana na drzwi drewniane (naświetle dwuszybowe ze szkłem niskoemisyjnym – wypełnienie argonem); b) wrota piwniczne do magazynu – wymiana na drewniane pełne w ramie stalowej. Uwaga: 1. Projekt wymiany stolarki okiennej przewiduje rozszczelnienie okien poprzez wycięcie uszczelki. W tym przypadku dopływ powietrza zewnętrznego do pomieszczeń odbywał się będzie na drodze infiltracji poprzez nieszczelności w uszczelkach, zaś współczynnik infiltracji dla okien będzie kształtował się na poziomie: 0,5 < a < 1,0 . Zgodnie z aktualnymi wymaganiami Warunków Technicznych w budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej współczynnik infiltracji powietrza dla otwieranych okien powinien wynosić nie więcej niż 0,3 m3/(m·h·daPa 2/3), zaś w przypadku zastosowania w pomieszczeniach innego rodzaju wentylacji niż wentylacja mechaniczna nawiewna lub nawiewno-wywiewna dopływ powietrza zewnętrznego w ilości niezbędnej dla potrzeb wentylacyjnych należy zapewnić poprzez urządzenia nawiewne umieszczane w oknach lub innych częściach przegród zewnętrznych. W związku z powyższym istniejący projekt wymiany stolarki okiennej w budynku przedszkola należy zmodyfikować pod kątem aktualnych wymagań Warunków Technicznych i przewidzieć montaż okien szczelnych (współczynnik infiltracji a < 0,3), ale obowiązkowo wyposażonych w nawiewniki. 2. Projekt nie precyzuje wymagań dotyczących współczynników przenikania ciepła dla drzwi zewnętrznych. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 13 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Zgodnie z aktualnymi Warunkami Technicznymi maksymalnie dopuszczalny współczynnik przenikania ciepła dla drzwi zewnętrznych wejściowych do budynków (a także w stosunku do wrót w przegrodach zewnętrznych dla pom. magazynowych) wynosi: Umax=2,6 W/(m2K). Zaprojektowane drzwi i wrota drewniane umożliwią spełnienie przytoczonych powyżej wymagań, jednakże z punktu widzenia audytingu energetycznego oraz w aspekcie ograniczeń dotyczących docieplenia elewacji, wskazane jest stosowanie rozwiązań umożliwiających osiągnięcie maksymalnie możliwych efektów energetycznych. W danym przypadku powinno się podwyższyć wymagania dotyczące izolacyjności cieplnej drzwi klatki schodowej (która jest pomieszczeniem ogrzewanym) i zastosować drzwi drewniane z przekładką termiczną. 2) Docieplenie ścian zewnętrznych Ustalenia i wytyczne Inwestora dotyczące możliwości docieplenia ścian zewnętrznych budynku (rozwiązania przekonsultowane z konserwatorem zabytków): 1. Ściany z murem pruskim nie mogą być docieplane od strony zewnętrznej. 2. W przypadku tylnej ściany szczytowej (ściana północna - bez muru pruskiego) oraz ściany parteru w podcieniu (od frontu budynku) możliwe jest zastosowanie docieplenia od zewnątrz warstwą materiału izolacyjnego o maksymalnej grubości 10 cm. 3. Pozostałe ściany zewnętrze parteru mogą być docieplane od zewnątrz grubością materiału izolacyjnego równą 5 cm. 4. Możliwe jest docieplenie ścianek zewnętrznych lukarn poddasza od strony zewnętrznej – możliwe jest rozebranie istniejących ścianek drewnianych oraz ponowne ich odtworzenie po dociepleniu. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 14 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Tabela 4.2.1 Charakterystyka podstawowych przegród budowlanych i określenie współczynników przenikania ciepła Lp. Rodzaj przegrody Oznacz. Opis warstw Grubość [m] I Ściany zewnętrzne 1 Ściany zewnętrzne piwnicy przy gruncie gr. 40 cm Ściany zewnętrzne piwnicy przy gruncie gr. 57 cm (w kotłowni) 2 SG-1 SG-1A 3 Ściany zewnętrzne piwnicy powyżej gruntu gr. 42 cm SZ-1 4 Ściany zewnętrzne piwnicy powyżej gruntu gr. 53 cm (w kotłowni) SZ-1A 5 Ściany zewnętrzne piwnicy gr. 46 cm SZ-1B 6 Ściany zewnętrzne parteru i piętra gr. 42 cm SZ-2 SZ-2A 7 Ściany zewnętrzne lukarn gr. 11 cm SZ-3 8 Ściany szczytowe poddasza - 1 Mur pruski - 40 cm SZ-4 9 Ściany szczytowe poddasza - 2 Mur pruski - 16 cm SZ-5 II Ściany wewnętrzne 1 Ściany wewnętrzne piwnicy gr. 42 cm SW-1 2 Ściany wewnętrzne piwnicy gr. 29 cm SW-2 3 Ściany wewnętrzne piwnicy gr. 16 cm SW-3 4 Ściany wewnętrzne piwnicy gr. 12 cm SW-4 5 Ściany wewnętrzne parteru gr. 41 cm SW-5 6 Ściany wewnętrzne parteru gr. 28 cm SW-6 7 Ściany wewnętrzne parteru gr. 15 cm SW-7 8 Ściany wewnętrzne parteru gr. 9 cm SW-8 9 Ściany wewnętrzne (kolankowe) poddasza gr. 11 cm (sale 3, 3a, 4) Ściany wewnętrzne (kolankowe) poddasza gr. 6 cm (kl. schodowa) SW-9 10 SW-10 Współczynnik przenikania ciepła [(W/m 2) K] Tynk cementowo-wapienny Cegła ceramiczna pełna Cegła ceramiczna pełna Pustka powietrzna Tynk cementowo-wapienny Cegła ceramiczna pełna Tynk cementowo-wapienny Cegła ceramiczna pełna Tynk cementowo-wapienny Cegła ceramiczna pełna Pustka powietrzna Tynk cementowo-wapienny Cegła ceramiczna pełna Tynk cementowo-wapienny Tynk cementowo-wapienny Cegła ceramiczna pełna Kamień Tynk cementowo-wapienny Cegła ceramiczna pełna Tynk cementowo-wapienny Deska x 2 Płyty wiórkowo-cementowe Deska Trzcina Tynk wapienny Tynk cementowo-wapienny Cegła ceramiczna pełna Mur pruski Tynk cementowo-wapienny Mur pruski 0,020 0,380 0,120 0,050 0,020 0,380 0,020 0,380 0,020 0,060 0,050 0,020 0,380 0,020 0,020 0,380 0,060 0,020 0,380 0,020 0,040 0,030 0,019 0,010 0,015 0,020 0,240 0,140 0,020 0,140 U= 0,66 Tynk cementowo-wapienny Cegła ceramiczna pełna Tynk cementowo-wapienny Tynk cementowo-wapienny Cegła ceramiczna pełna Tynk cementowo-wapienny Tynk cementowo-wapienny Cegła ceramiczna pełna Tynk cementowo-wapienny Tynk cementowo-wapienny Cegła ceramiczna pełna Tynk cementowo-wapienny Glazura Tynk cementowo-wapienny Cegła ceramiczna pełna Tynk cementowo-wapienny Tynk cementowo-wapienny Cegła ceramiczna pełna Tynk cementowo-wapienny Tynk cementowo-wapienny Cegła ceramiczna pełna Tynk cementowo-wapienny Tynk cementowo-wapienny Cegła ceramiczna dziurawka Tynk cementowo-wapienny Tynk cementowo-wapienny Cegła dziurawka Płyty wiórkowo-cementowe Tynk cementowo-wapienny Deski x 2 0,020 0,380 0,020 0,020 0,250 0,020 0,020 0,120 0,020 0,020 0,060 0,020 0,015 0,015 0,380 0,015 0,015 0,250 0,015 0,015 0,120 0,015 0,015 0,060 0,015 0,015 0,060 0,030 0,015 0,040 U= 1,25 Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 U= 0,55 U= 1,40 U= 1,03 U= 1,41 U= 1,40 U= 1,22 U= 1,37 U= 2,42 U= 1,58 U= 2,15 U= 2,49 U= 1,27 U= 1,61 U= 2,21 U= 2,54 U= 1,46 U= 1,89 15 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Tabela 4.2.1 - c.d. Lp. Rodzaj przegrody Oznacz. Opis warstw Grubość [m] III Stropy, dachy i stropodachy 1 Strop nad piwnicą - 1 Piwnica nieogrzewana - strop pod korytarzem - strop pod klatką 2 3 4 5 6 7 8 STR-1 Strop nad piwnicą -2 Piwnica ogrzewana (strop pod salą nr 2) STR-1A Strop nad piwnicą - 3 Strop nad piwnicą nieogrzewaną (pod kuchnią) Strop nad piwnicą ogrzewaną (pod łazienką - nad mag. 2) Strop nad piwnicą - 4 (strop nad kotłownią) STR-1B-K STR-1B-Ł STR-1C Strop nad parterem - 1 (pod zamkniętymi przestrzeniami poddasza nieużytkowego) STR-2 Strop nad parterem - 2 (strop nad wiatrołapem pod salą nr 4) STR-2B Strop nad parterem - 3 (strop nad kuchnią) STR-3 Strop nad poddaszem użytkowym (pod strychem głównym) STR-4 Wykładzina PCV Parkiet Ślepa podłoga z desek Pustka powietrzna Polepa ocieplająca (gruz ceglany z wapnem) Cegła ceramiczna pełna Tynk cementowo-wapienny 0,005 0,020 0,032 0,040 0,080 Parkiet Ślepa podłoga z desek Pustka powietrzna Polepa ocieplająca (gruz ceglany z wapnem) Cegła ceramiczna pełna Tynk cementowo-wapienny 0,020 0,032 0,040 0,080 Terakota Podłoga Ślepa podłoga z desek Pustka powietrzna Polepa ocieplająca (gruz ceglany z wapnem) Cegła ceramiczna pełna Tynk cementowo- wapienny 0,005 0,025 0,032 0,040 0,080 [(W/m 2) K] U= 0,90 przepływ ciepła do dołu 0,120 0,015 U= 0,92 przepływ ciepła do dołu 0,120 0,015 U= 0,86 przepływ ciepła do dołu 0,120 0,015 Wykładzina PCV Parkiet Ślepa podłoga z desek Pustka powietrzna Polepa ocieplająca (gruz ceglany z wapnem) Cegła ceramiczna pełna Tynk cementowo- wapienny 0,005 0,020 0,032 0,040 0,080 Szlichta cementowa Płyty wiórkowo-cementowe Deski 0,030 0,050 0,030 Deski Pustka powietrzna Płyty wiórkowo-cementowe Deski 0,040 0,030 0,100 0,030 Deski Pustka powietrzna Płyty wiórkowo-cementowe Deski Pustka powietrzna Podsufitka z desek Trzcina Tynk wapienny 0,040 0,030 0,100 0,030 0,075 0,019 0,010 0,015 Deski Pustka powietrzna Zasypka gruzowo-piaskowa Deski Pustka powietrzna Podsufitka z desek Trzcina Tynk wapienny 0,032 0,050 0,050 0,025 0,080 0,019 0,010 0,015 Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 Współczynnik przenikania ciepła U= 0,90 przepływ ciepła do dołu 0,120 0,015 U= 1,29 przepływ ciepła do góry U= 0,60 przepływ ciepła do dołu U= 0,46 przepływ ciepła do dołu U= 0,86 przepływ ciepła do góry 16 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Tabela 4.2.1 - c.d. Współczynnik Grubość Rodzaj przegrody Lp. Oznacz. przenikania ciepła Opis warstw [m] 9 Strop zewnętrzny pod salą nr 4 (w podcieniu - wejście główne) STR-5 Deski Pustka powietrzna Płyty wiórkowo-cementowe Deski 0,040 0,030 0,100 0,030 [(W/m 2) K] U= 0,64 przepływ ciepła do dołu 10 Połacie dachowe nad poddaszem użytkowym DACH-1 Dachówka ceramiczna Pustka powietrzna Papa Deski Pustka powietrzna Deski Trzcina Tynk wapienny 0,015 0,040 0,003 0,025 0,150 0,025 0,010 0,015 U= 1,18 11 Dachy nad lukarnami DACH-2 Papa asfaltowa x2 Deski Pustka powietrzna (średnio) Podsufitka z desek Trzcina Tynk wapienny 0,005 0,032 0,100 0,019 0,010 0,015 U= 1,24 IV Podłogi na gruncie 1 Podłoga w piwnicy - 1 PODŁ-1 Posadzka betonowa Papa asfaltowa x 2 Zasypka żwirowa Beton Piasek średni 0,070 0,005 0,080 0,050 0,150 U= 0,39 2 Podłoga w piwnicy - 2 (terakota) PODŁ-2 Terakota Posadzka betonowa Papa asfaltowa x 2 Zasypka żwirowa Beton Piasek średni 0,005 0,070 0,005 0,080 0,050 0,150 U= 0,39 3 Podłoga na gruncie - 1 Parter - szatnia PODŁ-3 Wykładzina PCV Parkiet Ślepa podłoga z desek Pustka powietrzna Zasypka gruzowo-piaskowa Ubita glina 0,005 0,020 0,032 0,050 0,100 0,200 U= 0,38 4 Podłoga na gruncie - 2 Parter - sala nr 1 PODŁ-4 Parkiet Ślepa podłoga z desek Pustka powietrzna Zasypka gruzowo-piaskowa Ubita glina 0,020 0,032 0,050 0,100 0,200 U= 0,38 Uwagi: 1) Ściany SZ-2 : maksymalnie możliwa do zastosowania grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej wynosi 5 cm. 2) Ściany SZ-2A : możliwe jest docieplenie grubością izolacji termicznej nie przekraczającą 10 cm. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 17 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Tabela 4.2.2 L.p. Zestawienie podstawowych przegród budowlanych Opis Grupy sąsiadujące Oznacz. Orient. Długość l [m ] Wysokość lub szerokość h lub d [m ] 4,65 2,38 Pow ierzchnia Pow ierzchnia do przegrody obliczeń do strat ciepła docieplenia AOBL ADOC [m 2] [m 2] U przegrody [W/(m 2 K)] I ŚCIANY ZEWNĘTRZNE 1 Ściany zewnętrzne piwnicy przy gruncie (kotłownia) Ściany zewnętrzne piwnicy powyżej gruntu (kotłownia) Ściany zewnętrzne piwnicy ogrzewanej przy gruncie - Magazynek nr 1 1-0* SG-1A 1-0 SZ-1A S W W 2-0* - Magazynek nr 2 2-0* - Przygotowywalnia brudna 2-0* Ściany zewnętrzne piwnicy ogrzewanej powyżej gruntu (Magazynek nr 1 i 2) Ściany zewnętrzne piwnicy nieogrzewanej przy gruncie - Pomieszczenie woźnego - Korytarz - Magazynek warzyw 2-0 SG-1 SG-1 SG-1 SG-1 SG-1 SG-1 SZ-1 SZ-1 W N N E W S W N 3,71 4,63 5,89 1,10 2,82 7,96 1,60 1,60 2,37 2,37 2,50 2,50 2,35 2,35 1,40 1,40 6,54 10,96 12,47 2,75 6,61 18,67 2,24 2,24 3-0* 3-0* 3-0* - Magazynek nr 3 - Klatka schodowa 3-0* 3-0* SG-1 SG-1 SG-1 SG-1 SG-1 SG-1 SG-1 SG-1 ------E E N N E 3,34 1,70 2,33 2,87 3,10 3,12 0,60 3,25 2,48 2,48 2,35 0,55 0,70 2,50 1,30 1,30 8,27 4,21 5,46 1,56 2,15 7,78 0,78 4,23 0,66 0,66 0,66 0,66 0,66 0,66 0,66 0,66 Ściany zewnętrzne piwnicy nieogrzewanej powyżej gruntu - Magazynek warzyw - Magazynek nr 3 - Klatka schodowa 3-0 3-0 3-0 SZ-1B SZ-1B SZ-1B SZ-1B SZ-2A SZ-2 E E N E S E 2,87 3,10 0,60 3,25 3,54 1,42 1,80 1,80 1,20 1,20 3,55 3,55 5,17 5,58 0,72 3,90 12,57 5,04 7,65 5,96 1,41 1,41 1,41 1,41 1,40 1,40 SZ-2A SZ-2 SZ-2A SZ-2 SZ-2 SZ-2 SZ-2A SZ-2 SZ-2 SZ-2 S W N E S E N E N E 8,18 20,00 4,64 7,96 3,90 6,16 6,01 1,10 3,75 3,24 3,55 3,55 3,55 3,55 3,55 3,55 3,55 3,55 3,55 3,55 29,04 71,00 16,47 28,26 13,85 21,87 21,34 3,91 13,31 11,50 22,08 73,53 18,49 27,83 15,11 18,79 18,32 4,18 12,77 11,82 1,40 1,40 1,40 1,40 1,40 1,40 1,40 1,40 1,40 1,40 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Ściany zewnętrzne parteru - Wiatrołap Ściany zewnętrzne parteru - Sala nr 1 i 2 4-0 - Sala nr 2 Ściana zewnętrzna szatni Ściany zewnętrzne kuchni 5-0 6-0 7-0 Ściany zewnętrzne parteru Sanitariaty Ściany zewnętrzne parteru Klatka schodowa 8-0 5-0 9-0 11,05 4,85 4,85 Oznacz. typu okien lub drzw i Ilość okien lub drzw i [szt.] Szerokość Wysokość okien okien lub lub drzw i drzw i [m ] [m ] Pow ierzchnia okien lub drzw i AOK lub ADRZ [m 2] UOK lub UDRZ [W/(m 2 K)] 0,55 2,89 1,03 DZ-1 1 0,99 1,98 1,96 1,60 1,31 1,31 0,66 0,66 0,66 0,66 0,66 0,66 1,40 1,40 OK-1N OK-1N 1 1 1,09 1,09 0,86 0,86 0,93 0,93 1,60 1,60 OK-2N DZ-2 1 1 0,58 2,50 0,75 1,38 0,43 3,45 1,60 5,60 OK-2S DZ-3 1 1 0,58 1,52 0,75 2,77 0,43 4,21 3,00 2,50 OK-6 OK-7 3 5 1,19 1,17 1,75 1,96 6,25 11,47 3,00 3,00 OK-3 OK-4 OK-5 OK-8 2 2 3 3 2,01 0,48 0,64 0,83 1,64 1,12 2,12 1,09 6,59 1,08 4,04 2,70 3,00 3,00 3,00 3,00 DZ-4 1 1,11 2,52 2,80 3,00 Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 18 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Tabela 4.2.2 L.p. 13 14 15 16 17 18 Zestawienie podstawowych przegród budowlanych - c.d. Opis Ściany zewnętrzne poddasza Sala nr 4 Ściany zew. poddasza szczytowa - pokój intendenta Ściana zewnętrzna poddasza szczytowa - WC Ściany zewnętrzne poddasza Klatka schodowa Ściany zewnętrzne poddasza Pokój dyrektora Ściany zewnętrzne lukarn (ścianki ponad dachem) 0,58 1,37 OK-11 3 2,42 OK-12N 5,87 1,37 3,38 3,38 2,04 1,69 1,69 1,02 0,85 0,85 0,51 1,22 1,22 1,22 1,22 1,22 1,22 1,22 1,22 1,22 10,94 1,21 9,71 4,26 9,97 4,68 8,88 3,72 12,22 4,61 29,22 12,22 9,26 7,54 11,36 8,90 23,09 11,76 23,09 5,88 3,90 22,37 9,79 22,37 4,89 2,87 2,15 1,25 1,25 1,58 1,58 1,58 2,49 1,58 2,21 1,27 1,27 1,27 1,61 2,21 2,54 1,61 1,46 1,46 1,46 1,46 1,89 8,71 2,94 7,92 3,60 1,46 1,46 9-0 SZ-2A N 6,62 --5,57 8-0 SZ-2A N --- --- 3,40 2,83 1,37 9-0 SZ-5 E SZ-4 E 1,98 --2,95 2,89 1,16 9,85 2,45 9-0 1,46 --3,34 5-0 SZ-3 SZ-3 SZ-3 SZ-3 SZ-3 SZ-3 SZ-3 SZ-3 SZ-3 S N W S N E S N W 5,20 5,20 4,80 2,60 2,60 2,40 1,30 1,30 1,20 1,30 1,30 1,30 1,30 1,30 1,30 1,30 1,30 1,30 3,38 3,38 6,24 1,69 1,69 3,12 0,85 0,85 1,56 SW-3 SW-1 SW-1 SW-4 SW-2 SW-7 SW-5 SW-5 SW-5 SW-6 SW-7 SW-8 SW-6 SW-9 SW-9 SW-9 SW-9 SW-10 ------------------------------------------- 4,53 0,50 4,02 1,70 3,98 1,90 3,78 1,49 3,41 1,29 8,14 3,41 2,58 2,10 3,17 2,48 11,66 --11,66 --2,91 2,42 2,42 2,42 2,51 2,51 2,47 2,35 2,51 3,59 3,59 3,59 3,59 3,59 3,59 3,59 3,59 1,98 --1,98 --1,34 SW-9 SW-9 ----- 4,40 4,40 1,98 0,90 1-2 Kotłownia - Pom. woźnego Magazynek nr 2 - Przedsionek Magazynek nr 2 - Pom. Woźnego Przygot. brudna - Korytarz Przygot. brudna - Mag. warzyw Magazynek nr 2 - Kl. Schodowa Wiatrołap - Szatnia Wiatrołap - Sala nr 1 Sala nr 1 - Szatnia Szatnia - Korytarz Kuchnia - Korytarz 1-3 9-0 SW-2 2-3 4-6 4-5 5-6 6-9 7-9 Pokój intend. - Poddasze nieużyt. 6 7,93 4,49 28,48 S Kotłownia - Magazynek nr 1 10 OK-9 13,11 5,72 16,43 SZ-4 1 9 1,37 1,98 --2,95 5-0 ŚCIANY WEWNĘTRZNE 8 Ilość okien lub drzw i [szt.] Orient. II Kuchnia - Kl. schodowa Sale nr 3 i 4 -Poddasze nieużyt. (strona zachodnia) Sale nr 4 i 3a - Poddasze nieużyt. (strona wschodnia) WC - Poddasze nieużyt. Oznacz. typu okien lub drzw i Oznacz. Ściany zewnętrzne lukarn (ścianki ponad dachem) 3 4 5 6 7 U przegrody [W/(m 2 K)] Wysokość lub szerokość h lub d [m ] Grupy sąsiadujące 19 2 Pow ierzchnia Pow ierzchnia do przegrody obliczeń do strat ciepła docieplenia AOBL ADOC [m 2] [m 2] Długość l [m ] 5-0** (btr = 0,9) 8-0** Szerokość Wysokość okien okien lub lub drzw i drzw i [m] [m ] Pow ierzchnia okien lub drzw i AOK lub ADRZ [m 2] UOK lub UDRZ [W/(m 2 K)] 1,17 4,07 3,00 0,85 1,14 2,91 3,00 1 0,64 1,01 0,65 1,60 OK-12S 4 0,64 1,01 2,59 3,00 OK-10 4 0,93 1,13 4,20 3,00 OK-10 2 0,93 1,13 2,10 3,00 OK-10 1 0,93 1,13 1,05 3,00 DW-1 1 1,00 2,05 2,05 5,60 DW-2 1 0,98 2,05 2,01 2,50 OT-1 DW-3 DW-4 1 1 1 0,90 0,89 0,94 1,82 1,83 1,82 1,64 1,63 1,71 5,00 2,50 2,50 DW-5 1 1,50 2,08 3,12 2,50 DW-6 DW-5 2 1 1,58 1,50 2,78 2,08 8,78 3,12 2,50 2,50 DW-7 1 0,82 2,06 1,69 2,50 DW-8 4 0,58 0,85 1,97 3,50 DW-8 DW-8 2 1 0,58 0,58 0,85 0,85 0,99 0,49 3,50 3,50 (btr = 0,9) 9-0** Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 19 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Tabela 4.2.2 L.p. Zestawienie podstawowych przegród budowlanych - c.d. Opis Pokój dyr. - Poddasze nieużyt. 11 Kl. schodowa - Poddasze nieużyt. III STROPY, DACHY I STROPODACHY 1 Strop nad kotłownią (pod salą nr 2 i częścią sali nr 1) Strop nad piwnicą ogrzewaną (pod salą nr 2 - nad mag. 1) Strop nad piwnicą ogrzewaną (pod sanitariatami) Strop nad piwnicą nieogrzewaną (pod kuchnią) Strop nad piwnicą nieogrzewaną - pod korytarzem - pod klatką schodową 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Strop zewnętrzny nad parterem (w podcieniu - wejście główne) Strop nad wiatrołapem - 1 (pod salą nr 4) Strop nad kuchnią (pod pom. biurowym) Strop nad wiatrołapem - 2 (pod poddaszem nieużyt.) Strop nad salą nr 1 i 2 (pod poddaszem nieużyt.) Strop nad szatnią (pod poddaszem nieużyt.) Strop nad kuchnią (pod podaszem nieużyt.) Strop nad klatką schodową (pod podaszem nieużyt.) Strop nad poddaszem użytkowym (pod salami zajęć) Strop nad poddaszem użytkowym (nad pom. pozostałymi) - nad p. intendenta - nad magazynkiem i komórką - nad korytarzem wej.do sali nr 3 Pow ierzchnia Pow ierzchnia do przegrody obliczeń do strat ciepła docieplenia AOBL ADOC [m 2] [m 2] Oznacz. Orient. (btr = 0,9) SW-9 SW-9 SW-10 SW-10 --------- 3,35 1,83 4,90 4,90 2,01 0,55 1,68 0,75 6,73 1,01 8,23 3,68 1-5 STR-1C --- 4,53 4,02 18,21 0,90 2-5 STR-1A --- 4,64 3,73 17,31 0,92 2-8 STR-1B-Ł --- 5,87 4,26 25,01 0,86 3-7 5-0 STR-1B-K STR-1B-K STR-1 STR-1 STR-1 STR-1 STR-5 --------------- 2,87 3,10 3,34 1,70 1,70 3,19 3,58 2,41 2,27 3,98 1,83 1,83 3,63 6,47 6,92 7,04 13,29 3,11 5,59 11,55 23,16 0,86 0,86 0,90 0,90 0,90 0,90 0,64 5-4 STR-2B --- 1,20 1,50 1,79 0,60 7-9 STR-3 --- 2,42 3,17 7,66 0,46 4-0** STR-2 --- 2,42 1,50 3,61 1,93 1,29 STR-2 STR-2 STR-2 STR-2 STR-2 ----------- 1,74 0,74 9,39 4,00 --- 1,36 5,80 1,74 2,64 --- 2,37 4,29 16,34 10,56 15,93 1,20 1,50 12,00 4,73 14,33 1,29 1,29 1,29 1,29 1,29 STR-2 --- --- --- 7,64 7,26 1,29 STR-2 --- --- --- 7,49 6,57 1,29 STR-4 --- 4,76 15,62 74,35 74,35 0,86 STR-4 STR-4 ----------- 4,04 3,63 1,15 4,04 3,60 4,60 2,65 4,08 3,25 4,05 18,58 9,62 4,69 13,14 14,58 18,58 9,62 2,89 13,14 14,58 0,86 0,86 0,86 0,86 0,86 Grupy sąsiadujące (btr = 0,9) 9-0** 3-9 2,46 1,01 7,56 3,38 34,57 31,45 U przegrody [W/(m 2 K)] 1,46 1,46 1,89 1,89 Oznacz. typu okien lub drzw i Ilość okien lub drzw i [szt.] Szerokość okien lub drzw i [m ] Wysokość okien lub drzw i [m ] Pow ierzchnia okien lub drzw i AOK lub ADRZ [m 2] UOK lub UDRZ [W/(m 2 K)] DW-8 1 0,58 0,85 0,49 3,50 DW-9 1 0,90 2,00 1,80 3,00 (btr = 0,9) 5-0** (btr = 0,9) 6-0** (btr = 0,9) 7-0** (btr = 0,9) 9-0** (btr = 0,9) 5-0** (btr = 0,9) 9-0** (btr = 0,9) - nad pokojem dyrektora Wysokość lub szerokość h lub d [m ] Długość l [m ] STR-4 STR-4 Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 20 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Tabela 4.2.2 L.p. 16 17 18 19 20 Zestawienie podstawowych przegród budowlanych - c.d. Opis - nad klatką schodową Dach nad poddaszem użyt. Sala 3, 3a i 4 Dach nad poddaszem użyt. WC Dach nad poddaszem użyt. Magazynek i komórka Pokój intendenta Pokój kierownika Klatka schodowa Dachy nad lukarnami (sala 3, 3a, 4) Dachy nad lukarnami (magazynek, komórka) IV PODŁOGI 1 2 Podłoga w pom. technicznych Podłoga w magazynku nr 1 Podłoga w magazynku nr 2 Podłoga w przyg. Brudnej Podłoga w pom. woźnego Podłoga w przedsionku Podłoga w korytarzu Podłoga w mag. warzyw Podłoga w magazynku nr 3 Podłoga kl. schodowej Podłoga wiarołapie Podłoga w sali nr 1 Podłoga w szatni 3 4 5 6 Grupy sąsiadujące Orient. STR-4 --W E W 0,76 11,66 13,66 1,77 6,51 1,05 1,05 2,97 4,95 12,24 14,34 5,26 4,95 12,24 14,34 4,12 0,86 1,18 1,18 1,18 2,93 4,04 2,30 4,11 0,50 1,20 1,20 1,20 1,20 2,87 1,05 0,65 0,85 0,70 1,30 1,30 1,30 1,30 8,41 4,24 1,50 3,49 0,35 3,12 1,56 4,68 1,56 7,35 4,24 1,50 3,49 0,35 3,50 1,94 5,06 1,94 1,18 1,18 1,18 1,18 1,18 1,24 1,24 1,24 1,24 4,53 3,56 5,87 2,68 3,78 1,72 --2,87 3,10 3,72 3,62 7,47 3,54 4,02 4,42 4,26 2,10 3,39 1,85 --2,41 2,27 3,25 1,42 9,00 7,96 18,21 15,71 24,98 5,63 12,80 3,17 5,59 6,92 7,04 12,09 5,14 67,23 28,18 5-0 DACH-1 DACH-1 9-0 DACH-1 DACH-1 DACH-1 5-0 DACH-2 9-0 DACH-2 W W S N N --------- 1-0* PODŁ-2 PODŁ-1 PODŁ-1 PODŁ-2 PODŁ-1 PODŁ-1 PODŁ-1 PODŁ-1 PODŁ-1 PODŁ-1 PODŁ-3 PODŁ-4 PODŁ-3 --------------------------- DACH-1 3-0* 4-0* 5-0* 6-0* Pow ierzchnia Pow ierzchnia do przegrody obliczeń do strat ciepła docieplenia AOBL ADOC [m 2] [m 2] Oznacz. 8-0 2-0* Wysokość lub szerokość h lub d [m ] Długość l [m ] U przegrody [W/(m 2 K)] Oznacz. typu okien lub drzw i Ilość okien lub drzw i [szt.] OK-13 1 Szerokość Wysokość okien okien lub lub drzw i drzw i [m ] [m ] 0,40 0,50 Pow ierzchnia okien lub drzw i AOK lub ADRZ [m 2] UOK lub UDRZ [W/(m 2 K)] 0,20 3,00 0,39 0,39 0,39 0,39 0,39 0,39 0,39 0,39 0,39 0,39 0,38 0,38 0,38 Oznaczenia: U - współczynnik przenikania ciepła dla przegrody obliczony zgodnie z normą PN-EN ISO 6946 A OBL - powierzchnia przegrady do obliczeń strat ciepła dla Programu OZC (łącznie z powierzchnią okien i drzwi) A DOC - powierzchnia rzeczywista przegrody do docieplenia Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 */ Oznaczenia grup : 0 0* 0** 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Strefa zewnętrzna Grunt Poddasze nieużytkowe Piwnica - pom. techniczne Piwnica - pom. ogrzewane Piwnica - pom. nieogrzewane Wiarołap Sale zajęć Szatnia Kuchnia z zapleczem Sanitariaty Pomieszczenia pozostałe 21 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 4.3. System grzewczy 4.3.1. Źródło ciepła Budynek Przedszkola nr 4 w Sopocie znajdujący się przy ul. Obodrzyców 20 w dzielnicy Kamienny Potok zaopatrywany jest w ciepło z kotłowni gazowej zlokalizowanej w pomieszczeniach piwnicy budynku, która jest własnością firmy Orchis Energia Sopot Sp. z o.o. Kotłownia została zmodernizowana w 2009 r. Kotłownia wyposażona jest w kocioł gazowy, kondensacyjny, wodny, niskociśnieniowy i niskotemperaturowy UltraGas, typ 70, firmy Hoval o mocy nominalnej od 13,6 do 69,9 kW, przy temperaturach nominalnych 40/30 ºC na zasilaniu i powrocie, czyli optymalnych temperaturach dla procesu kondensacji dla której sprawność nominalna wynosi 109,6%. Przy temperaturach zasilania i powrotu na poziomie 80/60 ºC moc nominalna kotła wynosi od 12,2 do 63,3 kW, a sprawność nominalna spada do poziomu 107,1%. Kocioł przeznaczony jest do pracy na cele centralnego ogrzewania (c.o.) i przygotowania ciepłej wody użytkowej (c.w.u.). Kocioł gazowy wyposażony jest w palnik modulowany ze wstępnym mieszaniem z dmuchawą i układem Venturi. Obieg czynnika grzewczego przez kocioł gazowy oraz obieg czynnika w instalacji centralnego ogrzewania zapewniają pompy obiegowe firmy Grundfos z regulacją wydajności (zmiennoprzepływowe). Ciepła woda użytkowa przygotowywana jest w zasobniku c.w.u. o pojemności 200 dm3. Czynnik grzewczy z kotła podawany jest do zasobnika pompą ładującą zasobnik, firmy Grundfos. Cyrkulacja c.w.u. zapewniona jest przy pomocy pompy cyrkulacyjnej. Kocioł zabezpieczony jest przed wzrostem ciśnienia ponad wartości dopuszczalne zaworem bezpieczeństwa zamontowanym na kotle. Sterowanie pracą kotła realizowane jest przez sterownik kotła TopTronic (regulator pogodowy) w zależności od temperatury zewnętrznej. Sterownik kotła utrzymuje także temperaturę ciepłej wody na zadanym poziomie. Jako paliwo zastosowano gaz ziemny E (dawne oznaczenie GZ-50) o wartości opałowej 34,43 MJ/Nm3. Maksymalna dopuszczalna temperatura czynnika grzewczego w kotle wynosi 85ºC. Kotłownia oraz instalacja wewnętrzna centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej zabezpieczone są ciśnieniowymi naczyniami wzbiorczymi firmy REFLEX, zlokalizowanymi w pomieszczeniu kotłowni. Parametry nominalne pracy kotłowni 80/60 ºC. Czynnik grzewczy do kotła przygotowywany jest w stacji uzdatniania wody typu Cosmo, zlokalizowanej w pomieszczeniu kotłowni. Czynnik grzewczy z kotła dostarczany jest do rozdzielaczy instalacji wewnętrznej centralnego ogrzewania oraz do zasobnika c.w.u. Temperatura wody grzewczej w instalacji regulowana jest przy pomocy regulatora pogodowego kotła, utrzymującego wymaganą temperaturę czynnika grzewczego, według zadanej krzywej grzewczej. Wszystkie przewody w obrębie kotłowni wykonane są z miedzi. Rurociągi centralnego ogrzewania (zasilanie i powrót), ciepłej wody oraz urządzenia technologiczne w obrębie pomieszczenia kotłowni są zaizolowane izolacją z pianki poliuretanowej. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 22 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Rurociągi centralnego ogrzewania (zasilanie i powrót), oraz ciepłej wody poprowadzone są pod stropem piwnicy budynku, skąd bezpośrednio doprowadzone są do poszczególnych pionów zasilających grzejniki. Rozliczanie dostarczonego ciepła do budynku przedszkola odbywa się na podstawie pomiaru zużycia ciepła realizowanego przy pomocy przepływomierza ultradźwiękowego przelicznikiem marki Itron, typu CF55, zamontowanego na rurociągu powrotnym. 4.3.2. Instalacja centralnego ogrzewania Instalacja wewnętrzna centralnego ogrzewania (c.o.) w budynku przedszkola przy ul. Obodrzyców 20, prawdopodobnie została zbudowana w połowie ubiegłego wieku. Instalacja wykonana została jako wodna, grawitacyjna, systemu otwartego, dwururowego z rozdziałem dolnym o parametrach wody instalacyjnej 90/70oC, ze zbiorczym układem odpowietrzania i dostosowana była do zasilania wodą przygotowywaną w kotle węglowym. Pod koniec XX wieku w budynku został zlikwidowany kocioł węglowy i zainstalowany kocioł gazowy, który następnie kilka lat temu został zastąpiony kotłem kondensacyjnym. W związku z powyższym w tym samym okresie czasu instalacja centralnego ogrzewania została zmodernizowana. Aktualnie jest to instalacja pompowa, zamknięta z odpowietrznikami przy grzejnikach. W pomieszczeniach budynku zostały zamontowane grzejniki płytowe (panelowe) z zaworami termostatycznymi. Regulacja hydrauliczna instalacji realizowana jest zaworami w kotłowni oraz zaworami termostatycznymi. Instalacja została wykonana częściowo z rur stalowych czarnych oraz częściowo z rur miedzianych. Instalacja pozioma rozprowadzająca prowadzona jest pod stropem piwnicy budynku. Izolacja instalacji poziomej wykonana jest z pianki poliuretanowej. Stan techniczny instalacji wewnętrznej c.o. – dobry. Przewody c.o. – stalowe, czarne, spawane i miedziane lutowane. Piony c.o. - nieizolowane, prowadzone w bruzdach w ścianach. Ilość pionów - 7 szt. Wszystkie grzejniki płytowe zostały wyposażone w odpowietrzniki. Zestawienie grzejników: Piwnica Grzejniki panelowe - 3 szt. Parter Grzejniki panelowe - 12 szt. I Piętro – poddasze użytkowe Grzejniki panelowe - 11 szt. Sumaryczna ilość grzejników panelowych zamontowanych w budynku - 26 szt. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 23 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Zakres dotychczas wykonanych prac przy termomodernizacji układu zaopatrzenia w ciepło i instalacji wewnętrznej c.o. Układ zaopatrzenia w ciepło i instalacja wewnętrzna centralnego ogrzewania w budynku zostały poddane termomodernizacji. Zakres przeprowadzonej modernizacji obejmował wprowadzenie następujących usprawnień: a) instalacja kotła gazowego kondensacyjnego, b) w pomieszczeniach kotłowni zostały zainstalowane zawory ograniczające przepływ w instalacji, c) instalacja pozioma rozprowadzająca położona w piwnicy została wykonana częściowo z rur miedzianych i zaizolowana otulinami z pianki poliuretanowej, d) wymiana grzejników na panelowe, płytowe we wszystkich pomieszczeniach z odpowietrznikami przy grzejnikach, e) przy wszystkich grzejnikach zostały zamontowane zawory termostatyczne. 4.4. Układ zaopatrzenia budynku w ciepłą wodę użytkową Ciepła woda użytkowa (c.w.u.) dla potrzeb użytkowników w budynku przedszkola przygotowywana jest podgrzewaczu zasobnikowym ciepłej wody użytkowej zlokalizowanym w pomieszczeniu kotłowni i zaopatrywanym w ciepło z gazowego kotła kondensacyjnego. Ciepła woda do punktów poboru w pomieszczeniach sanitarnych oraz kuchni dostarczana jest instalacją poziomą c.w.u. (zasilanie i cyrkulacja) wykonaną z rur miedzianych i zaizolowaną otulinami z pianki poliuretanowej, a następnie pionami c.w.u. które prowadzone są w ścianach. Rurociągi cyrkulacyjne doprowadzone są tylko do pionów instalacyjnych. Piony instalacyjne wykonane są najprawdopodobniej z rur stalowych ocynkowanych. Jeden dodatkowo wykonany pion instalacji c.w.u. do pomieszczenia na piętrze został wykonany z rur miedzianych. Ciepła woda dostarczana jest do następujących pomieszczeń: Parter Kuchnia i pomieszczenia pomocnicze Pomieszczenia sanitarne - I Piętro – poddasze użytkowe Pomieszczenie sanitarne Ogółem - 1 punkt poboru c.w.u. - 12 punktów poboru c.w.u. 3 punkty poboru c.w.u. 8 punktów poboru c.w.u. Zakres dotychczas wykonanych prac przy termomodernizacji instalacji ciepłej wody użytkowej (prace wykonane do roku 2004) Układ przygotowania c.w.u. i instalacja wewnętrzna c.w.u. w budynku została poddana termomodernizacji. Zakres przeprowadzonej modernizacji obejmował wprowadzenie następujących usprawnień: Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 24 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 a) b) c) d) instalacja kotła gazowego kondensacyjnego, montaż nowoczesnego podgrzewacza – zasobnika c.w.u., jeden dodatkowy pion wykonany z rur miedzianych, instalacja pozioma rozprowadzająca położona w piwnicy została wykonana z rur miedzianych i zaizolowana otulinami z pianki poliuretanowej. 4.5. System wentylacji 1) Wentylacja mechaniczna kuchni W kuchni została zainstalowana wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna, która odprowadza nagrzane powietrze znad urządzeń kuchennych. Zostały zainstalowane nad urządzeniami kuchennymi 2 okapy powietrzne, z których bezpośrednio odprowadzane jest nagrzane powietrze i opary na zewnątrz. Kanały wentylacyjne wywiewne mają średnicę 200 mm. Wentylacja wywiewna, tj. wyciąg zużytego powietrza realizowany jest przez dwa wentylatory dachowe o wydajności 990 m3/h każdy, natomiast nawiew świeżego powietrza realizowany jest kanałem nawiewnym o średnicy 300 mm z wykorzystaniem wentylatora kanałowego o wydajności 2000 m3/h, poprzez dwie czerpnie ścienne, jedna o średnicy 300 mm i druga o średnicy 200 mm. W celu podgrzania nawiewanego powietrza na kanale nawiewnym zainstalowano nagrzewnicę kanałową elektryczną. Wentylatory dachowe wywiewne i wentylator nawiewny muszą być zsynchronizowane w działaniu, tj. muszą się razem załączać. W pomieszczeniach pomocniczych kuchni, tj. w zmywalni na parterze został wykonany kanał wentylacji grawitacyjnej wywiewnej z rur stalowych ocynkowanych o średnicy 160 mm, natomiast dla pomieszczenia tzw. „przygotowalni brudnej” znajdującej się w piwnicy budynku zainstalowano kanał wentylacji grawitacyjnej wywiewnej z rur stalowych ocynkowanych o średnicy 160 mm. W pomieszczeniach kuchni i pomocniczych zainstalowano dwie kratki wywiewne. Nowa instalacja wentylacji pomieszczeń kuchni i pomocniczych została wykonana w 2009 r. 2) Wentylacja grawitacyjna - pomieszczenia pozostałe W pozostałych pomieszczeniach na terenie obiektu wentylacja grawitacyjna Dopływ powietrza zewnętrznego do pomieszczeń przez nieszczelności w stolarce otworowej oraz poprzez otwieranie okien. Odprowadzenie powietrza poprzez kanały wentylacyjne. Nie stwierdza się za małego przewietrzania. W okresie zimowym w budynku występuje duży ponadnormatywny napływ zimnego powietrza przez nieszczelności w stolarce okiennej charakteryzującej się bardzo złym stanem technicznym. Obliczenia strumienia powietrza wentylacyjnego dla budynku zamieszczono w tabeli 4.5.1. Uwaga: 1. Ze względu na obecny sposób doprowadzenia powietrza zewnętrznego do większości pomieszczeń (przez nieszczelności w stolarce otworowej oraz poprzez otwieranie okien) oraz specyficzny harmonogram wykorzystania obiektu i okresowość pracy wentylacji mechanicznej różnicuje się wielkość strumienia powierza wentylacyjnego przyjmowanego do obliczeń zapotrzebowania mocy oraz do obliczeń zapotrzebowania na ciepło. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 25 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Przyjmuje się wielkość strumienia wentylacyjnego: 1) W godzinach pracy przedszkola - na poziomie Vnom 2) W godzinach zamknięcia przedszkola - na poziomie 0,3 wym/h. Do obliczeń zapotrzebowania mocy przyjmuje się strumień nominalny. Przy obliczeniach zapotrzebowania na ciepło przyjmuje się strumień średni uwzględniający harmonogram wykorzystania obiektu oraz ferie i przerwy świąteczne. Strumień średni określa się poprzez wprowadzenie dodatkowego współczynnika korekcyjnego CH w stosunku do strumienia nominalnego (uśrednionego dla całego okresu sezonu grzewczego), który wyliczono w oparciu o analizę harmonogramu pracy obiektu na następującym poziomie: CH = 0,39 . 2. Przy określaniu rzeczywistego strumienia powietrza wentylacyjnego dla budynku współczynniki korekcyjne stosowano jedynie w odniesieniu do tej części powietrza wentylacyjnego, którego napływ zapewniony jest przez infiltrację przez okna. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 26 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Tabela 4.5.1 Obliczenie strumienia powietrza wentylacyjnego 1 3 wym/h 82 3 2 1 wym/h 77 3 Piwnica - pom. nieogrzewane 6 3 1 wym/h 73 4 Wiarołap 1 4 1 wym/h 10 15 m3/h na dziecko 1 125 5 5 Sale zajęć a) [m 3/h] 1 Piwnica - pom. ogrzewane Strumień powietrza wentylacyjnego Piwnica - pom. techniczne 2 Rodzaj pomieszczeń [m 3/h] 1 Nr Założenie lub norma Grupa pomieszczeń Obliczenie nominalnego strumienia powietrza wentylacyjnego Ilość pomieszczeń A/ 3 sale 25-osobowe (dzieci) 3 3 sale x 25 dzieci b) 3 sale x 2 opiekunów na 1 grupę 3 120 20 m3/h na osobę 3 grupy x 2 opiekunów c) 2 sale (wykorzystywane czasowo) 2 1 wym/h 114 Razem (sale zajęć) 1 359 6 Szatnia 1 6 1 wym/h 69 7 Kuchnia z zapleczem 2 7 10 wym/h 509 30 m 3/1 ustęp 210 1 wym/h 296 8 9 Sanitariaty 8 ( łącznie 7 ustępów) 2 Pomieszczenia pozostałe 9 9 ŁĄCZNIE Vnom : 2 685 ZESTAWIENIE ZBIORCZE DLA GRUP POMIESZCZEŃ Grupa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Nazwa Piwnica - pom. techniczne Piwnica - pom. ogrzewane Piwnica - pom. nieogrzewane Wiarołap Sale zajęć Szatnia Kuchnia z zapleczem Sanitariaty Pomieszczenia pozostałe RAZEM B/ Vnom w tym pomieszczenia: [m /h] 82 77 73 10 1 359 69 509 210 296 okna nowe okna stare 0 77 37 0 0 0 0 0 27 82 0 37 10 1 359 69 509 210 269 2 685 140 2 545 3 Określenie strumienia powietrza wentylacyjnego do obliczania zapotrzebowania na moc i na ciepło dla stanu istniejącego z uwzględnieniem współczynników korekcyjnych I Określenie współczynników korekcyjnych Wspólczynniki korekcyjne Lp. 1 Rodzaj i uzasadnienie przyjętych współczynników korekcyjnych Współczynniki korekcyjne uwzględniające szczelność okien i drzwi Pomieszczenia z wymienioną stolarką okienną Nie stwierdza się za małego przewietrzania do obliczeń zapotrzebowania na moc na ciepło Cm Cr 1,00 1,00 1,30 1,20 Nie występuje nadmierny napływ chłodnego powietrza w okresie zimowym Pomieszczenia ze starą stolarką okienną Okna o bardzo dużym stopniu zużycia. W złym stanie technicznym. Stolarka okienna bardzo nieszczelna. Występuje nadmierny (bardzo duży) napływ chłodnego powietrza w okresie zimowym. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 27 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Tabela 4.5.1 - c.d. B/ Określenie strumienia powietrza wentylacyjnego do obliczania zapotrzebowania na moc i na ciepło dla stanu istniejącego z uwzględnieniem współczynników korekcyjnych I Określenie współczynników korekcyjnych Wspólczynniki korekcyjne Lp. do obliczeń zapotrzebowania Rodzaj i uzasadnienie przyjętych współczynników korekcyjnych na moc 2 Współczynnik korekcyjny uwzględniający stopień wyeksponowania Cw na działanie wiatru Budynek na przestrzeni zabudowanej 3 na ciepło --- 1,00 Współczynnik korekcyjny uwzględniający harmonogram wykorzystania obiektu CH Przyjmuje się wielkość strumienia wentylacyjnego: a/ w godzinach pracy przedszkola - na poziomie Vnom b/ w godzinach zamknięcia przedszkola - na poziomie 0,3 wym/h Uwzględnia się dobowy oraz tygodniowy harmonogram wykorzystania obiektu oraz ferie i przerwy świąteczne Współczynnik korekcyjny CH - uśredniony dla całego okresu --- 0,39 sezonu grzewczego (w stosunku do strumienia nominalego): II Określenie strumienia powietrza wentylacyjnego do obliczeń zapotrzebowania mocy VM = Vnom x Cm Grupa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 III Nazwa Piwnica - pom. techniczne Piwnica - pom. ogrzewane Piwnica - pom. nieogrzewane Wiarołap Sale zajęć Szatnia Kuchnia z zapleczem Sanitariaty Pomieszczenia pozostałe RAZEM VM [m 3/h] 107 77 84 13 1 563 90 532 273 377 3 115 w tym pomieszczenia: okna nowe 0 77 37 0 0 0 0 0 27 140 okna stare 107 0 47 13 1 563 90 532 273 350 2 975 Określenie strumienia powietrza wentylacyjnego do obliczeń zapotrzebowania na ciepło VR = Vnom x Cr x Cw x CH Grupa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Nazwa Piwnica - pom. techniczne Piwnica - pom. ogrzewane Piwnica - pom. nieogrzewane Wiarołap Sale zajęć Szatnia Kuchnia z zapleczem Sanitariaty Pomieszczenia pozostałe RAZEM VR [m 3/h] 38 30 31 5 583 32 204 98 136 1159 w tym pomieszczenia: okna nowe okna stare 0 38 30 0 14 17 0 5 0 583 0 32 0 204 0 98 10 126 55 1104 Sumaryczny strumień powietrza wentylacyjnego dla budynku dla stanu istniejącego (dane dla programu Audytor OZC - z uwzględnieniem korekt): - do obliczenia zapotrzebowania na moc: 3 115 m 3 /h - do obliczenia zapotrzebowania na ciepło: 1 159 m 3 /h Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 28 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 5. Określenie charakterystyk energetycznych obiektu oraz rocznych kosztów ogrzewania i c.w.u. dla stanu istniejącego Obliczenia sezonowego zużycia energii na cele grzewcze oraz zapotrzebowania na moc cieplną przeprowadzono przy pomocy programu komputerowego Audytor OZC 3D 5.0. Norma na obliczanie zapotrzebowania mocy (projekt. obciążenia cieplnego) - PN-EN 12831:2006 . Norma na obliczanie zapotrzebowania na ciepło - PN-EN ISO 13790 : 2009. Obliczenia przeprowadzono z uwzględnieniem podziału obiektu na następujące grupy pomieszczeń odpowiadające wydzielonym strefom temperaturowym: Nr 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Grupa pomieszczeń Piwnica - pom. techniczne Piwnica - pom. ogrzewane Piwnica - pom. nieogrzewane Wiarołap Sale zajęć Szatnia Kuchnia z zapleczem Sanitariaty Pomieszczenia pozostałe Razem Temperatura wewnętrzna Tw Powierzchnia ogrzewana Sogrz. Kubatura V [°C] [m 2] [m 3] nieogrze. 16 nieogrze. nieogrze. 20 16 16 20 20 brak 36,41 brak brak 217,70 20,70 15,20 22,40 103,50 415,91 27,5 77,4 73,2 10,1 648,9 69,3 50,9 73,3 296,1 1 326,6 Założenia i dane wyjściowe do obliczeń: 1. Strefa klimatyczna - I (PN-EN 12831 : 2006 [6]). Projektowa temperatura powietrza zewnętrznego Tz,min = -16°C. Obliczenia przeprowadza się w oparciu o nowe dane klimatyczne opracowane przez Ministerstwo Infrastruktury [14], które wykorzystuje uaktualniona baza danych klimatycznych programu Audytor OZC. Stacja meteorologiczna: Gdańsk - Port Północny. 2. Temperatury wewnętrzne w pomieszczeniach ogrzewanych Zgodnie z normą PN-EN 12831[6] oraz Rozporządzeniem MI [3]. 3. Charakterystyki podstawowych przegród budowlanych budynku Zgodnie z tabelami 4.2.1÷4.2.2 i załącznikiem nr 2. 4. Strumień powietrza wentylacyjnego - zgodnie z tabelą 4.5.1. 5. Sprawności składowe oraz całkowita sprawność systemu grzewczego i systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej - zgodnie z pkt. 5.1. 6. Stawki opłat za energię cieplną oraz wodę i ścieki - zgodnie z załącznikiem nr 1. Wyniki obliczeń strat i zysków oraz zapotrzebowania na moc szczytową i energię cieplną użytkową do celów grzewczych obiektu dla stanu istniejącego przedstawiono w załączniku nr 3. Zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania obiektu dla stanu istniejącego z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu oraz powierzchniowy i kubaturowy wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię cieplną do ogrzewania zestawiono w tabeli pkt. 5.2. W pkt. 5.3 przeprowadzono ocenę zapotrzebowania na ciepło na potrzeby przygotowania c.w.u. Zestawienie zbiorcze potrzeb cieplnych obiektu oraz kosztów rocznych ogrzewania i ciepłej wody użytkowej zamieszczono w tabeli pkt. 5.4. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 29 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 5.1. Określenie sprawności systemu grzewczego i systemu przygotowania ciepłej wody w stanie istniejącym Lp. Nazwa I System grzewczy 1 Sprawność wytwarzania Oznacz. ηg Wartość 1,00 (0,93) 2 Sprawność przesyłania ηd 0,98 Uzasadnienie - podstawa przyjetych wartości System centralnego ogrzewania zasilany z niskoparametrowego, gazowego kotła kondensacyjnego pracującego na parametrach 80/60oC. Moc maksymalna kotła dla powyższych parametrów wynosi 63,3 kW. Uwzględniając parametry pracy sprawność kotła szacuje się na poziomie 0,93 . Ze względu na fakt, że źródło jest własnością dostawcy ciepła, zaś obiorca rozliczany jest wg wskazań licznika ciepła zamontowanego na rurociagu powrotnym przyjmuje się sprawność obliczeniową równą 1,0 . Instalacja c.o. z przewodami izolowanymi - w dobrym stanie technicznym. Instalacja zamknięta, hermetyczna. Ciepłomierz zamontowany na rurociągu powrotnym niskich parametrów. Instalacja wewnętrzna zmodernizowana - w dobrym stanie technicznym. Ogrzewanie centralne wodne z lokalnego źródła ciepła usytuowanego w ogrzewanym budynku z dobrą izolacja przewodów, armatury i urzadzeń. 3 Sprawność regulacji i wykorzystania ηe 0,98 Ogrzewanie tradycyjne - wodne z grzejnikami płytowymi. Grzejniki prawidłowo usytuowane w pomieszczeniach. Większość grzejników z przesłonami. Obudowa grzejników nie uwzględniona w procesie projektowania. Brak ekranów zagrzejnikowych - częściowe straty ciepła bezpośrednio przez ściany zewnętrzne. Zamontowane zawory termostatyczne z głowicami przy wszystkich grzejnikach. Regulacja hydrauliczna w instalacji realizowana zaworami ograniczającymi przepływ znajdującymi się w pom. kotłowni oraz zaworami termostatycznymi. System charakteryzujący się małą bezwładnością cieplną. Ogrzewanie wodne z grzejnikami płytowymi z regulacją centralną i miejscową. Przyjęto sprawność dla ogrzewania wodnego z grzejnikami płytowymi z regulacją centralną adaptacyjną i miejscową. 4 Sprawność akumulacji 5 Sprawność całkowita systemu grzewczego ηo,co = ηg · ηd · ηe · ηs 6 Przerwa na ogrzewanie w okresie tygodnia 7 Przerwa na ogrzewanie w okresie doby II System przygotowania c.w.u. 1 Sprawność wytwarzania 1,00 ηo,co 0,96 wt wd 0,85 Występuje. Czas ogrzewania - 5 dni. 0,95 Występuje. Czas ogrzewania - 16 godzin/dobę. 1,00 Ciepła woda użytkowa przygotowywana jest centralnie w podgrzewaczu pojemnościowym zasilanym z kotła kondensacyjnego. Źródło ciepła stanowi własność dostawcy ciepła. ηg (0,88) 2 Sprawność transportu (dystrybucji) Brak zasobnika ciepła ηs ηd 0,80 Ciepła woda doprowadzona jest z podgrzewacza instalacją poziomą zaizolowaną oraz przewodami pionowymi do punktów poboru c.w.u. Instalacja z przwodami cyrkulacyjnymi. Kilkanaście punktów poboru. Praca pompy cyrkulacyjnej sterowana sterownikiem kotła z ograniczeniem czasu pracy. 3 Sprawność akumulacji ηs 0,86 4 Sprawność wykorzystania ηe 1,00 ηo,cw 0,69 5 Sprawność systemu przygot. c.w.u. ηo,cw = ηg · ηd · ηs · ηe Nowoczesny zasobnik c.w.u. o pojemnosci 200 l według standardu budynku niskoenergetycznego. Uwagi: Sprawności cząstkowe i sprawność całkowitą systemu grzewczego i systemu przygotowania ciepłej wody określono zgodnie z: Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej [4]. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 30 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 5.2. Zapotrzebowanie na ciepło do celów grzewczych oraz roczne koszty ogrzewania budynku dla stanu istniejącego Lp. Nazwa Oznacz. / Jedn. Wielkość 1 Zapotrzebowanie na moc cieplną do ogrzewania qo,co [kW] 70,10 2 Roczne zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku (bez uwzględnienia sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) Qo,co [GJ] 419,20 3 Sprawność systemu grzewczego dla stanu istniejącego ηo,co 0,96 4 Przerwy na ogrzewanie - w okresie tygodnia wt,o 0,85 - w okresie doby wd,o 0,95 Qo,co * [GJ] 352,61 E [kWh/m2 a] 279,98 E [kWh/m3 a] 95,77 5 Roczne zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku (z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) Qo,co* = Qo,co · wt,o · wd,o / nco 6 Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania - bez uwzględnienia sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu - z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu 2 235,50 3 Es [kWh/m a] 80,56 Om [zł/(MW· m-c)] 17 843,33 Oz [zł/GJ] 76,40 Ab [zł / m-c] --- zł / rok 41 949 Es [kWh/m a] Stawki opłat za ogrzewanie 7 opłata stała opłata zmienna opłata abonamentowa 8 Roczne koszty ogrzewania budynku dla stanu istniejącego Opo,co = Qo,co *· Oz + 12 · qo,co x Om /1000 + 12 · Ab Uwagi: Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 31 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 5.3. Określenie zapotrzebowania na ciepło na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz rocznych kosztów c.w.u. dla stanu istniejącego Lp. Nazwa 1 Liczba użytkowników 2 Jednostkowe dobowe zapotrzebowanie na ciepłą wodę pom. sanitarne Oznacz. / Formuła L= Vcw = kuchnia z zapleczem Czas użytkowania instalacji w ciągu doby Średnie dobowe zapotrzebowanie cwu w budynku 4 Średnie godzinowe zapotrzebowanie cwu 5 6 Ciepło właściwe wody 7 8 75 14 75 osób 8 7 7 dm3/os. dobę Mnożnik korekcyjny na temperaturę ciepłej wody Czas użytkowania 11 Roczne zużycie ciepłej wody w budynku 12 Zapotrzebowanie na ciepło użytkowe do przygotowania cwu Sprawność całkowita systemu przygotowania c.w.u. Zapotrzebowanie na energię końcową do przygotowania cwu (z uwzględnieniem sprawności systemu przygot. c.w.u.) 1) Stawki opłat za energię cieplną a) opłata stała b) opłata zmienna c) opłata abonamentowa Koszt roczny przygotowania cwu 18 19 20 10 8 h/dobę 0,098 0,263 m3/dobę Vh,śr =Vd,śr / t d = 0,060 0,010 0,033 cw = ρw = tcw = tz = 4,19 1000 4,19 1000 4,19 1000 m3/h kJ/(kg ºC) 55 55 55 10 10 10 qo,cw = Vh,śr · cw · ρw · (tcw – tz ) / 3600 = 3,14 0,52 1,73 kt = 1,00 1,00 1,00 t uz = 222 222 222 133,200 21,756 58,275 213,231 m3 1/ 2/ 13 14 17 10 0,600 Temperatura wody zimnej 9 16 td = Vd,śr = Vcw x L / 1000 = Temperatura wody ciepłej 10 15 na 1 dziecko na 3 posiłki Gęstość wody Średnie zapotrzebowanie na moc cieplną do podgrzewu c.w.u. Jednostkowy koszt wody zimnej (łącznie z opłatą za ścieki) Koszt wody zimnej Sumaryczny koszt roczny cwu Średni koszt 1 m3 cwu Jednostka personel przypadające na 1 użytkownika 3 razem dzieci Vcw,r = Vd,śr · t uz = kg/m3 ºC ºC 5,39 kW doby Qo,cw = Vcw·L·cw· ρw· (tcw – tz ) ·kt · tuz ·10-9 = 25,11 4,10 10,99 40,20 GJ ηo,cw = / ηo,cw = 0,69 36,40 0,69 5,95 0,69 15,92 58,27 --GJ 17 843,33 76,40 --3 454 17 843,33 76,40 --566 17 843,33 76,40 --1 587 5 607 zł/(MW· m-c) zł/GJ zł /m-c zł /rok 9,03 9,03 9,03 1 203 4 657 196 763 526 2 113 Qo,cw* = Qo,cw Om = Oz = Ab = Qo,cw * ·Oz + 12·qo,cw ·Om/1000 + 12·Ab = Czw = Vcw,r · Czw = Op,cw = Op,cw / Vcw,r = zł/m3 1 925 7 532 35,32 zł /rok zł /rok zł/m3 Uwagi: 1/ Czas pracy przedszkola : 6 30 ÷ 1630 (10 godz. dziennie) Czas pracy kuchni : 6 30 ÷ 1430 (8 godz. dziennie) 2/ Określenie czasu użytkowania instalacji c.w.u. dla przedszkola: Okres wakacji letnich (1 miesiąc - obiekt zamkniety, drugi miesiąc - obłożenie 60%) Święta i dni wolne od pracy Długość roku przedszkolnego bez wakacji i dni wolnych Ilość dni weekendowych w okresie roku przedszkolnego Rzeczywisty czas użytkowania instalacji c.w.u.: Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 43 dni 12 310 88 222 dni dni dni dni / rok. 32 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 5.4. Zestawienie potrzeb cieplnych budynku oraz rocznych kosztów ogrzewania i przygotowania ciepłej wody dla stanu istniejącego Lp. 1 Nazwa Oznaczenie Jednostka Wielkość qo,co kW 70,10 qo,cw qo kW 5,39 Łącznie: kW 75,49 Zapotrzebowanie na energię cieplną użytkową a/ ogrzewanie Qo,co GJ / rok 419,20 Obliczeniowe zapotrzebowanie budynku na moc cieplną a/ ogrzewanie b/ przygotowanie c.w.u. 2 b/ przygotowanie c.w.u. Łącznie: 3 Zapotrzebowanie na energię cieplną końcową * a/ ogrzewanie b/ przygotowanie c.w.u. Łącznie: 4 Koszty roczne a/ ogrzewania b/ ciepłej wody użytkowej Łącznie: Qo,cw GJ / rok 40,20 Q o,co+cw GJ / rok 459,40 Qo,co* GJ / rok 352,61 Qo,cw* Q o,r GJ / rok 58,27 GJ / rok 410,88 Opo,co zł / rok 41 949 Opo,cw Op o,r zł / rok 7 532 zł / rok 49 481 Uwagi: */ - z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu oraz sprawności całkowitej systemu przygotowania c.w.u. Podsumowanie i wnioski: 1. 2. 3. Aktualna wielkość mocy zamówionej dla budynku u dostawcy ciepła na potrzeby ogrzewania i przygotowania ciepłej wody wynosi 40 kW. Zgodnie z obliczeniami aktualne zapotrzebowanie budynku na moc cieplną kształtuje się na poziomie ok. 75 kW. Wielkość mocy zamówionej jest znacznie zaniżona i nie odzwierciedla aktualnych potrzeb cieplnych obiektu. Rzeczywiste zużycie energii cieplnej w budynku w 2012 r. wynosiło 390,4 GJ (co+cwu). Szacuje się, że udział energii cieplnej na przygotowanie c.w.u. w sumarycznym zużyciu ciepła przez budynek kształtował się na poziomie około 15%. Zużycie ciepła na potrzeby ogrzewania budynku wynosiło więc (wynikowo) około 332 GJ. Rzeczywiste zużycie ciepła na ogrzewanie przeliczone na warunki sezonu standardowego równe jest 345 GJ. Łączne rzeczywiste zużycie ciepła przez budynek w 2012 r. (co+cwu) przeliczone na warunki sezonu standardowego kształtuje się na poziomie 407 GJ. Zgodnie z wynikami obliczeń sumaryczne zapotrzebowanie na energię cieplną w budynku (co+cwu) wynosi około 411 GJ. Rzeczywiste zużycie ciepła przez budynek w 2012 r. (przeliczone na warunki standardowego sezonu grzewczego) stanowiło więc około 99% obliczeniowego zapotrzebowania. Ocenia się, że dane obliczeniowe wiarygodnie odzwierciedlają stan rzeczywisty i aktualne potrzeby cieplne budynku. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 33 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 6. Ocena stanu technicznego obiektu oraz wskazanie możliwości i sposobów poprawy stanu istniejącego Ogólny stan elementów konstrukcyjnych budynku jest zadowalający. Stolarka okienna na terenie obiektu stara, nieszczelna i o bardzo niskiej izolacyjności cieplnej. Ściany zewnętrzne kondygnacji nadziemnych budynku charakteryzują się wysokimi współczynnikami przenikania i posiadają bardzo niską izolacyjność cieplną. Strop nad piwnicą o niskiej izolacyjności cieplnej. Izolacyjność cieplna stropów pod poddaszem nieużytkowym, dachów skośnych oraz dachów nad lukarnami budynku - niezadowalająca. Występują nadmierne straty na ogrzewanie powietrza wentylacyjnego. Budynek charakteryzuje się nadmiernym zużyciem energii cieplnej do celów grzewczych. Występuje duże zawilgocenie ścian piwnic i kondygnacji parteru budynku. Istniejące izolacje przeciwwilgociowe są niewystarczające i nie spełniają swojej funkcji (aktualnie praktycznie brak izolacji poziomej). Istnieje konieczność wykonania efektywnej izolacji poziomej oraz osuszenia murów. Budynek zaopatrywany jest w ciepło z niskoparametrowej, kondensacyjnej kotłowni gazowej o parametrach nominalnych 80/60°C. Czynnik grzewczy do instalacji wewnętrznych z kotłowni doprowadzany jest na cele centralnego ogrzewania oraz przygotowania c.w.u. Temperatura w instalacji c.o regulowana jest przy pomocy regulatora pogodowego zainstalowanego na kotle, który jednocześnie utrzymuje temperaturę c.w.u. na zadanym poziomie. Rurociągi centralnego ogrzewania w obrębie kotłowni wykonane są z miedzi i zaizolowane otulinami z pianki poliuretanowej. Parametry nominalne czynnika grzewczego w instalacji centralnego ogrzewania - 80/60°C. Instalacja pozioma rozprowadzająca ciepło do poszczególnych pionów w budynku prowadzona jest pod stropem piwnicy i wykonana jest z rur stalowych, czarnych, łączonych przez spawanie oraz z rur miedzianych łączonych przez lutowanie. Rurociągi poziome instalacji c.o. i c.w.u. izolowane są otulinami z pianki poliuretanowej. Stan rurociągów - dobry. Stan izolacji – dobry. Instalacja wewnętrzna c.o. została zmodernizowana na przełomie XX i XXI wieku i jest w dobrym stanie technicznym. Instalacja pompowa, zamknięta, z odpowietrznikami przy grzejnikach. Zamontowane są nowe zawory termostatyczne z głowicami. System grzewczy w stanie obecnym charakteryzuje się wysoką sprawnością. Przygotowanie ciepłej wody użytkowej dla potrzeb obiektu odbywa się podgrzewaczu pojemnościowym (zasobniku c.w.u.), który zasilany jest z kotła gazowego, kondensacyjnego. Pomiar zużycia ciepła na cele c.o. i przygotowania c.w.u. realizowany jest w węźle przy pomocy ciepłomierza ultradźwiękowego. W poniższej tabeli przedstawiono zbiorczą ocenę stanu technicznego budynku oraz przedstawiono możliwości i sposobu poprawy stanu istniejącego z punku widzenia przedsięwzięć termomodernizacyjnych przyczyniających się do obniżenia zapotrzebowania obiektu na moc cieplną oraz zmniejszenia zużycia energii cieplnej na ogrzewanie i przygotowanie c.w.u. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 34 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 L.p. Charakterystyka stanu istniejącego Możliwości i sposób poprawy 2 3 1 1 Przegrody budowlane 1 Ściany zewnętrzne kondygnacji podziemnych (piwnica ogrzewana) Ściany zewnętrzne piwnicy ogrzewanej murowane z cegły ceramicznej pełnej o gr. 38 cm. Przegrody charakteryzują się wielkością współczynnika przenikania na poziomie: a) ściany poniżej gruntu: U = 0,66, b) ściany powyżej gruntu: U = 1,40. Przegrody o niskiej izolacyjności cieplnej. 2 Możliwe jest osiągnięcie pewnych oszczędności energetycznych poprzez przeprowadzenie docieplenia ścian zewnętrznych pomieszczeń w piwnicy ogrzewanej. Jednakże ze względu na bardzo silne zawilgocenie ścian kondygnacji podziemnej i długotrwały proces planowanego osuszania murów (3-4 lata) niewskazane jest przeprowadzanie docieplenia ścian piwnic na obecnym etapie. Należy rozważyć taką możliwość za kilka lat (po wdrożeniu systemu efektywnego zabezpieczenia ścian przed podciąganiem kapilarnym i po skutecznym osuszeniu murów). Na obecnym etapie przegrody proponuje się pozostawić bez zmian. Ściany zewnętrzne kond. nadziemnych - 1 (bez ścian ryglowych) Ściany parteru i tylna (północna) ściana szczytowa poddasza - murowane z cegły ceramicznej pełnej o gr. 38 cm (otynkowane). W stanie obecnym przegrody charakteryzują się wielkością współczynnika przenikania na poziomie: U = 1,40. Przegrody o bardzo niskiej izolacyjności cieplnej. Konieczne jest przeprowadzenie docieplenia ścian zewnętrznych parteru i północnej ściany szczytowej poddasza budynku charakteryzujących się bardzo niską izolacyjnością cieplną. Wymagana wartość oporu cieplnego ścian po dociepleniu: 2 R ≥ 4,0 (m K)/W . 1) Proponowana technologia docieplenia Proponuje się przeprowadzenie docieplenia ścian od strony zewnętrznej z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z zabytkowego charakteru obiektu: Maksymalnie dopuszczalna grubość warstwy izolacji termicznej wynosi: a) tylna ściana szczytowa (ściana północna) oraz ściana parteru w podcieniu (od frontu budynku) - 10 cm; b) pozostałe ściany zewnętrze parteru - 5 cm. Ze względu na ograniczenia dotyczące grubości dodatkowej warstwy izolacji termicznej należy zastosować materiały charakteryzujące się możliwie najwyższą izolacyjnością cieplną i umożliwiające osiągnięcie maksymalnie możliwych efektów energetycznych przy dopuszczalnych do zastosowania grubościach izolacji. Proponuje się wykorzystanie płyt ze sztywnej pianki fenolowej weber PH930 (Kooltherm K5) przy zastosowaniu systemu dociepleń weber.therm LAMBDA . Płyty charakteryzują się bardzo wysoką izolacyjnością cieplną (około 2 razy lepszą od styropianu czy wełny mineralnej), co umożliwia osiągnięcie znacznie lepszych parametrów termicznych ścian przy analogicznych w porównaniu z innymi materiałami grubościach izolacji. 2) Usprawnienia powiązane Ze względu na duże zawilgocenie ścian kondygnacji podziemnych oraz przyziemia budynku w celu spełnienia obowiązujących przepisów techniczno-budowlanych (istniejące izolacje przeciwwilgociowe nie spełniają swojej funkcji aktualnie praktycznie brak izolacji poziomej) w ramach danego usprawnienia należy również wykonać prace obejmujące wykonanie efektywnej poziomej izolacji przeciwwilgociowej ścian piwnic oraz osuszenie murów. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 35 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 L.p. Charakterystyka stanu istniejącego Możliwości i sposób poprawy 1 2 3 Uwzględniając zabytkowy charakter obiektu proponuje się zastosowanie bezinwazyjnego systemu osuszania murów Aquapol spełniającego również funkcję izolacji poziomej. Prace obejmujące docieplenie ścian zewnętrznych kondygnacji nadziemnych - 1 (ściany bez muru pruskiego) oraz wykonanie izolacji poziomej i osuszenie murów rozpatruje się jako jedno kompleksowe usprawnienie. 3 Ściany zewnętrzne kond. nadziemnych – 2 (ściany ryglowe - mur pruski) Obejmują ściany szczytowe poddasza od strony południowej i wschodniej. Ściany ryglowe wypełnione murem z cegły. Obmurowane od wewnątrz ścianką z cegły gr. 24 cm (miejscowo bez obmurowania). Grubości ścian - 40 i 16 cm. Charakteryzują się wielkością współczynnika przenikania na poziomie : U = 1,37÷2,42. Przegrody o bardzo niskiej izolacyjności cieplnej. 4 Konieczne jest przeprowadzenie docieplenia ścian zewnętrznych budynku o konstrukcji ryglowej (mur pruski) charakteryzujących się bardzo niską izolacyjnością cieplną. Wymagana wartość oporu cieplnego ścian po dociepleniu: 2 R ≥ 4,0 (m K)/W . Proponowana technologia docieplenia Ze względu na brak możliwości docieplenia analizowanych przegród od strony zewnętrznej usprawnienie należy realizować z wykorzystaniem technologii docieplania ścian od strony wewnętrznej. Możliwe jest zastosowanie płyt EUROTHANE G, IQTHERM lub płyt klimatycznych. Wybór rodzaju płyt izolacyjnych powinien być przeprowadzony przy założeniu osiągnięcia maksymalnie możliwych efektów energetycznych z jednoczesnym uwzględnieniem analizy cieplno-wilgotnościowej w celu określenia zabezpieczenia przegród przed kondensacją pary wodnej (powierzchniową i międzywarstwową). Wstępna analiza możliwych technologii docieplenia wykazała, że optymalnym wariantem jest zastosowanie płyt EUROTHANE G ze względu na następujące czynniki: c) płyty charakteryzują się najlepszą izolacyjnością cieplną (np. 2,5 raza lepszą od płyt klimatycznych), co umożliwia osiągnięcie znacznie lepszych efektów energetycznych przy analogicznych w porównaniu z innymi materiałami grubościach izolacji; d) praktycznie nie występują ograniczenia dotyczące dostępnego typoszeregu grubości (dostępne są w grubościach do 12 cm – w przypadku innych materiałów jest to max 5 cm); e) płyty zapewniają zabezpieczenie ścian przed kondensacją pary wodnej przy zwiększonych (w porównaniu z innymi materiałami) grubościach izolacji, co pozwala uzyskać lepsze parametry termiczne ścian i umożliwia spełnienie wymagań warunków technicznych dotyczących izolacyjności cieplnej. Strop nad piwnicą nieogrzewaną Strop nad piwnicą - ceramiczny typu Kleina z polepą ocieplającą. Współczynnik przenikania : U = 0,86÷0,90. Przegroda o niskiej izolacyjności cieplnej. Należy przeprowadzić docieplenie stropu nad piwnicą nieogrzewaną budynku o niskiej izolacyjności cieplnej. Wymagana wartość oporu cieplnego stropu po dociepleniu: 2 R ≥ 2,0 (m K)/W . Usprawnienie powinno być realizowane od strony pomieszczeń piwnicznych poprzez docieplenie stropu metodą natrysku z wykorzystaniem wełny mineralnej (np. technologia CAFKO-THERM). Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 36 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 L.p. Charakterystyka stanu istniejącego Możliwości i sposób poprawy 1 2 3 5 Strop nad poddaszem użytkowym (strop pod strychem głównym) Nad poddaszem nieużytkowym budynku dach o konstrukcji drewnianej pokryty dachówką ceramiczną na odeskowaniu. Strop nad poddaszem użytkowym - drewniany belkowy z polepą ocieplającą. Należy przeprowadzić docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkowym budynku o niezadowalającej izolacyjności cieplnej. Wymagana wartość oporu cieplnego stropu po dociepleniu: 2 R ≥ 4,5 (m K)/W . Dostęp na strych główny przez wewnętrzny właz w stropie z korytarza poddasza użytkowego . Proponuje się docieplenie stropu od strony poddasza nieużytkowego przy pomocy wełny mineralnej. W celu realizacji docieplenia należy wykonać następujące prace: 1) Demontaż istniejącej podłogi 2) Usunięcie starej izolacji (w miarę możliwości) 3) Ułożenie mat z wełny mineralnej 4) Wykonanie nowej podłogi. Strop nad poddaszem użytkowym w stanie obecnym charakteryzuje się wielkością współczynnika przenikania ciepła na poziomie: U = 0,86. Przegroda o niezadowalającej izolacyjności cieplnej. 6 Strop pod poddaszem nieużytkowym (strop nad parterem - pod przestrzeniami pustek powietrznych za ściankami kolankowymi przy pom. poddasza użytkowego) Nad zamkniętymi przestrzeniami poddasza nieużytkowego dach o konstrukcji drewnianej pokryty dachówką ceramiczną na odeskowaniu. Strop nad parterem (pod pustką) – drewniany. Izolacja stropu w złym stanie technicznym (odpady poremontowe wymieszane z supremą, gruzem, piaskiem i sieczką) – nie spełnia swoich funkcji. Dostęp do zamkniętych przestrzeni nieużytkowych nad parterem poprzez drzwiczki zamontowane w ściankach bocznych przy lukarnach poddasza. Strop pod poddaszem nieużytkowym nad parterem w stanie obecnym charakteryzuje się wielkością współczynnika przenikania ciepła na poziomie : U = 1,29. Konieczne jest przeprowadzenie docieplenia stropu pod poddaszem nieużytkowym nad parterem (pod przestrzeniami pustek powietrznych przy pom. poddasza użytkowego) o bardzo niskiej izolacyjności cieplnej. Wymagana wartość oporu cieplnego stropu po dociepleniu: 2 R ≥ 4,5 (m K)/W . Proponuje się docieplenie stropu od strony istniejących pustek powietrznych poddasza nieużytkowego poprzez ułożenie na stropie mat wełny mineralnej. W celu maksymalnego odciążenia stropu drewnianego przed realizacją usprawnienia należy: a) usunąć odpady i różnego rodzaju zanieczyszczenia zalegające na stropie; b) w miarę możliwości usunąć starą istniejącą izolację termiczną stropu. Przegroda o bardzo niskiej izolacyjności cieplnej. 7 Strop zewnętrzny nad parterem (strop nad frontowym podcieniem) Strop drewniany belkowy. Ocieplony supremą o gr. 10 cm. Od strony zewnętrznej wykończony podbitką z desek. Wskazane jest przeprowadzenie docieplenia stropu zewnętrznego nad frontowym podcieniem budynku. Wymagana wartość oporu cieplnego stropu po dociepleniu: 2 R ≥ 4,0 (m K)/W . Współczynnik przenikania : U = 0,64. Proponuje się docieplenie stropu od zewnątrz przy pomocy wełny mineralnej połączone z wykonaniem nowej podbitki. Przegroda o niezadowalającej izolacyjności cieplnej. Sposób mocowania izolacji do istniejącej konstrukcji stropu powinien być opracowany na etapie wykonywania projektu budowlanego (w celu uproszczenia prac należy rozważyć możliwość pozostawienia istniejącej podbitki oraz wykonania montażu nowej izolacji poniżej istniejącej podbitki). Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 37 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 L.p. Charakterystyka stanu istniejącego Możliwości i sposób poprawy 1 2 3 8 Dach nad poddaszem użytkowym Dach o konstrukcji drewnianej. Pokrycie dachowe – dachówka ceramiczna ułożona na odeskowaniu - brak izolacji termicznej. Pustka powietrzna pomiędzy krokwiami o grubości 17 cm. Możliwy dostęp od strony górnego strychu. Współczynnik przenikania ciepła : U = 1,18. Przegroda o bardzo niskiej izolacyjności cieplnej. Należy przeprowadzić docieplenie dachu skośnego nad poddaszem użytkowym budynku ze względu na jego bardzo niską izolacyjność cieplną. Wymagana wartość oporu cieplnego dachu po dociepleniu: 2 R ≥ 4,5 (m K)/W . Proponuje się docieplenie dachu metodą wdmuchiwania izolacji w przestrzeń pustki powietrznej pomiędzy krokwiami dachu. Proponowany materiał izolacyjny: granulat celulozy lub alternatywnie granulat wełny mineralnej. Preferowanym materiałem jest granulat celulozy, ponieważ nie wymaga stosowania paroizolacji oraz ma zdolność przyjmowania i szybkiego uwalniania wilgoci ze swojej powierzchni. Przewiduje się realizację usprawnienia od strony górnego poddasza nieużytkowego (strychu głównego). Warunkiem koniecznym wykonania usprawnienia jest wcześniejsze zamknięcie dolnych części pustek powietrznych pomiędzy krokwiami od strony bocznych nieużytkowych stryszków niższego poddasza (za ściankami kolankowymi) poprzez ich zaślepienie na poziomie styku dachu ze ścianą kolankową (np. przy pomocy desek lub gęstych siatek). 9 Ściany wewnętrzne pomiędzy poddaszem użytkowym i nieużytkowym (kolankowe i boczne przy lukarnach) Ścianki murowane z cegły o gr. 6 cm docieplone płytami wiórkowo-cementowymi o gr. 3 cm. Izolacja w złym stanie technicznym (ubytki i uszkodzenia). Współczynnik przenikania : U = 1,46. Przegrody o bardzo niskiej izolacyjności cieplnej. 10 Należy przeprowadzić docieplenie ścianek wewnętrznych pomiędzy poddaszem użytkowym i nieużytkowym (kolankowych i bocznych przy lukarnach) ze względu na ich bardzo niską izolacyjność cieplną. Wymagana wartość oporu cieplnego ścian po dociepleniu: 2 R ≥ 4,0 (m K)/W . Proponuje się docieplenie ścianek od strony nieużytkowych przestrzeni poddasza przy pomocy płyt z wełny mineralnej (ew. płyt styropianowych). W ściankach bocznych przy lukarnach należy przewidzieć montaż nowych drzwiczek z izolacją cieplną. Dachy nad lukarnami Dachy drewniane - pokryte papą na odeskowaniu. W stanie obecnym przegrody charakteryzują się wielkością współczynników przenikania na poziomie : U=1,24. Przegrody o bardzo niskiej izolacyjności cieplnej. Należy przeprowadzić docieplenie dachów nad lukarnami budynku o bardzo niskiej izolacyjności cieplnej. Wymagana wartość oporu cieplnego dachów po docieple2 niu: R ≥ 4,5 (m K)/W . Proponuje się docieplenie dachów od zewnątrz przy zastosowaniu twardych płyt izolacyjnych w połączeniu z wykonaniem nowego pokrycia dachowego. Możliwe jest zastosowanie płyt twardych typu dachowego ze styropianu, wełny mineralnej lub płyt poliuretanowych PUR lub poliizocjanurowych PIR (np. płyty EUROTHANE Bi-3 lub POWERDECK F). Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 38 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 L.p. Charakterystyka stanu istniejącego Możliwości i sposób poprawy 1 2 3 Ze względu na zabytkowy charakter obiektu (niewskazane dodatkowe obciążanie konstrukcji budynku) zaleca się zastosowanie materiału izolacyjnego charakteryzującego się najlepszą izolacyjnością cieplną oraz możliwie niskim ciężarem jednostkowym. Optymalnym wariantem jest zastosowanie płyt z pianki PUR lub PIR charakteryzujących się najlepszą izolacyjnością cieplną (np. 1,5 raza lepszą od styropianu i wełny), co umożliwia osiągnięcie analogicznych efektów energetycznych przy niższych w porównaniu z innymi materiałami grubościach izolacji, a tym samym mniejsze dodatkowe obciążenie konstrukcji budynku. 11 Ściany zewnętrzne lukarn (ponad dachem) Ścianki drewniane. Prawdopodobna izolacja – suprema. Współczynnik przenikania : U = 1,22. Należy przeprowadzić docieplenie drewnianych ścianek zewnętrznych lukarn ponad dachem budynku. Przegrody o bardzo niskiej izolacyjności cieplnej. Wymagana wartość oporu cieplnego ścian po dociepleniu: 2 R ≥ 4,0 (m K)/W . Proponuje się docieplenie ścianek od strony zewnętrznej przy zastosowaniu wełny mineralnej. Usprawnienie wymaga: 1) Demontażu istniejącej oblicówki z desek 2) Usunięcia starej izolacji 3) Ułożenia nowej izolacji z wełny mineralnej 4) Wykonania nowej oblicówki z desek. 2 Okna 1 Wymieniona stolarka okienna w budynku Większość okien w pom. piwnicy oraz okno na klatce schodowej zostały wymienione na nowe. Współczynnik przenikania okien: 2 UOKIEN = 1,6 W/(m K). Okna o dobrej szczelności i zadowalającej izolacyjności cieplnej. W dobrym stanie technicznym. 2 Pozostawić bez zmian Okna pozostałe Okna skrzynkowe – bardzo stare. W bardzo złym stanie technicznym i bardzo nieszczelne. Współczynnik przenikania okien: 2 UOKIEN = 3,0 W/(m K). Wskazane jest przeprowadzenie wymiany starej stolarki okiennej umożliwiające zmniejszenie strat przez przenikanie przez okna. Przewiduje się montaż jednoramowych okien drewnianych z szybą zespoloną o dobrej izolacyjności cieplnej (z zachowaniem kształtu i podziałów okien istniejących). Zgodnie z wymaganiami warunków technicznych (WT2008) wymagana wartość współczynnika przenikania dla okien nowych powinna wynosić: o a) pom. ogrzewane do temperatury Tw>16 C: 2 UOKIEN ≤ 1,8 W/(m K) o o b) pom. ogrzewane do temperatury 8 C<Tw ≤16 C: 2 UOKIEN ≤ 2,6 W/(m K) . Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 39 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 L.p. Charakterystyka stanu istniejącego Możliwości i sposób poprawy 1 2 3 3 Drzwi zewnętrzne -----------------------------------------------------------------Główne drzwi zewnętrzne wejściowe do budynku wymienione na nowe drzwi drewniane. Drzwi w dobrym stanie technicznym. Współczynnik przenikania: 2 UDRZWI = 2,5 W/(m K). Drzwi zewnętrzne wejściowe do pomieszczeń technicznych w kotłowni wymienione na nowe drzwi wykonane z AL. W bardzo dobrym stanie technicznym. Współczynnik przenikania: 2 UDRZWI = 1,6 W/(m K). -----------------------------------------------------------------Drzwi wejściowe do klatki schodowej (od strony północnej) drewniane - o dużym stopniu zużycia i w niezadowalającym stanie technicznym. Współczynnik przenikania: 2 UDRZWI = 3,0 W/(m K). Metalowe wrota zamontowane w magazynku piwnicy od strony wschodniej o bardzo złej szczelności i wyjątkowo niskiej izolacyjności cieplnej. Powodują silne wychładzanie piwnicy wskazana wymiana. Współczynnik przenikania ciepła: 2 UDRZWI = 5,6 W/(m K). 3 Wentylacja ------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------ Pozostawić bez zmian -----------------------------------------------------------------------------Ze względu na zły stan techniczny oraz niską izolacyjność cieplną należy przeprowadzić wymianę starych drzwi zewnętrznych wejściowych do klatki schodowej budynku na drzwi o korzystnym współczynniku przenikania. Wskazane jest objęcie wymianą również wrót do magazynu w piwnicy (pomimo tego, że zamontowane są w pom. nieogrzewanym) ze względu na ich znaczący wpływ na ucieczkę ciepła z sąsiadujących pomieszczeń ogrzewanych. ------------------------------------------------------------------------------ 1) Wentylacja mechaniczna W kuchni została zainstalowana wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna, która odprowadza nagrzane powietrze znad urządzeń kuchennych. Wentylacja wywiewna, realizowana jest przez 3 dwa wentylatory dachowe o wydajności 990 m /h każdy, natomiast wentylacja nawiewna realizowana jest kanałem nawiewnym o średnicy 300 mm z wykorzystaniem wentylatora kanałowego o wydaj3 ności 2000 m /h, poprzez dwie czerpnie ścienne, jedna o średnicy 300 mm i druga o średnicy 200 mm. Podgrzew nawiewanego powietrza realizowany jest nagrzewnicą kanałową elektryczną. Istnieje konieczność dostosowania wentylacji pomieszczeń dydaktycznych do wymagań normowych. W związku z powyższym należy przewidzieć konieczność wykonania wentylacji mechanicznej wywiewnej z pomieszczeń dydaktycznych z wykorzystaniem istniejących kanałów wentylacyjnych lub dymowych. Nawiew świeżego powietrza może być realizowany przez nawiewniki w stolarce okiennej lub przez dodatkowo wykonane kanały umożliwiające doprowadzenie powietrza z korytarzy lub z zewnątrz budynku. Modernizacja wentylacji powinna dotyczyć także pomieszczeń sanitarnych. ------------------------------------------------------------------ ----------------------------------------------------------------------------- W przypadku realizacji wentylacji mechanicznej wskazane jest zastosowanie rekuperacji powietrza wentylacyjnego. Należy rozpatrzeć możliwość rekuperacji powietrza także z pomieszczeń sanitarnych w przypadku ich modernizacji, a także rekuperacji powietrza z pomieszczeń kuchennych. 2) Wentylacja grawitacyjna W pozostałych pomieszczeniach na terenie obiektu wentylacja grawitacyjna Dopływ powietrza zewnętrznego do pomieszczeń przez nieszczelności w stolarce otworowej oraz poprzez otwieranie okien. Odprowadzenie powietrza poprzez kanały wentylacyjne. Nie stwierdza się za małego przewietrzania. Możliwe jest zmniejszenie zużycia ciepła na ogrzewanie powietrza wentylacyjnego poprzez wprowadzenie następujących usprawnień: 1. Wymiana starej stolarki okiennej w budynku na okna o dobrej szczelności. 2. Wymiana drzwi zewnętrznych wejściowych do klatki schodowej budynku oraz wrót magazynowych w piwnicy na drzwi i wrota szczelne. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 40 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 L.p. Charakterystyka stanu istniejącego Możliwości i sposób poprawy 1 2 3 W okresie zimowym w pomieszczeniach budynku występuje duży ponadnormatywny napływ zimnego powietrza przez nieszczelności w stolarce okiennej charakteryzującej się bardzo złym stanem technicznym. 4 3. Modernizacja wentylacji obejmująca: a) montaż nawiewników okiennych regulowanych automatycznie; b) wprowadzenie wentylacji mechanicznej wywiewnej w salach zajęć i pom. sanitarnych. System grzewczy 4.1. Źródło ciepła Kotłownia gazowa z kotłem niskotemperaturowym, kondensacyjnym. Kotłownia jest własnością dostawcy ciepła – firmy Orchis Energia Sopot Sp. z o.o. Urządzenia są w dobrym stanie technicznym. Z uwagi na modernizację źródła ciepła w 2009 r. z wykorzystaniem techniki kondensacji w kotle gazowym i możliwość osiągania sprawności wytwarzania nawet rzędu 109%, niecelowa jest wymiana źródła ciepła na inne, np. odnawialne, typu pompa ciepła i ewentualna współpraca tych źródeł, z uwagi na brak możliwości wykorzystania potencjału każdego z tych urządzeń. Proponuje się przeprowadzenie dalszej modernizacji systemu zaopatrzenia budynku w ciepło. Proponowany wariant modernizacji: A) System zaopatrzenia w ciepło na potrzeby ogrzewania (c.o.) Źródło ciepła Kotłownia gazowa z kotłem niskotemperaturowym, kondensacyjnym. Po termomodernizacji budynku obniżenie temperatury na zasilaniu i powrocie do parametrów zapewniających dostarczenie odpowiedniej mocy do ogrzewanych pomieszczeń na podstawie wykonanych obliczeń cieplnych. o Najbardziej optymalne temperatury to 40/30 C, co pozwoli wykorzystać w pełnym zakresie proces kondensacji w kotle i podnieść sprawność wytwarzania. B) System przygotowania ciepłej wody użytkowej Źródło podstawowe Wprowadzenie odnawialnych źródeł energii do przygotowania c.w.u. Montaż kolektorów słonecznych z zasobnikiem c.w.u. pokrywających większą część zapotrzebowania na ciepło na przygotowanie ciepłej wody użytkowej. Montaż kolektorów na części dachu bezpośrednio skierowanym swoją powierzchnią w kierunku południowym lub w przypadku braku zgody konserwatora zabytków usytuowanie ich na podwyższeniu terenu położonym od strony wschodniej budynku, w takim miejscu gdzie będzie dobra penetracja słońca, niezasłanianego przez drzewa oraz położone po drugiej stronie ulicy budynki. W celu wykorzystania energii słońca wymiana istniejącego podgrzewacza c.w.u na podgrzewacz dwuwężownicowy. Źródło uzupełniające Zmiana kategorii dotychczasowego podstawowego źródła ciepła na przygotowanie c.w.u. (kocioł gazowy) na źródło uzupełniające wspomagające pracę systemu solarnego Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 41 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 L.p. Charakterystyka stanu istniejącego Możliwości i sposób poprawy 1 2 3 4.2. Instalacja centralnego ogrzewania Instalacja c.o. wodna, typu zamkniętego, pompowa, z odpowietrznikami przy grzejnikach, o parametrach obliczeniowych 80/60°C. Instalacja wewnętrzna w dobrym stanie technicznym. Przewody c.o. – stalowe czarne, spawane i miedziane lutowane. Piony c.o. - nie izolowane. Prowadzone w bruzdach ścian. Istnieją możliwości obniżenia zużycia ciepła na ogrzewanie poprzez wprowadzenie usprawnień powodujących podwyższenie sprawności regulacji i wykorzystania ciepła poprzez: Montaż ekranów zagrzejnikowych przy wszystkich grzejnikach zamontowanych przy ścianach zewnętrznych (21 szt.) oraz usprawnienie przesłon grzejnikowych. Izolacja rurociągów poziomych rozprowadzonych pod stropami piwnic z pianki poliuretanowej - w dobrym stanie technicznym. Stan rurociągów – dobry. W kotłowni izolacja wykonana z pianki poliuretanowej – w dobrym stanie technicznym. Stan zaworów zaporowych i przelotowych w instalacji poziomej – dobry. Szczelność instalacji wewnętrznej – dobra. Regulacja hydraulicznej instalacji - zworami ograniczającymi przepływ w kotłowni oraz zaworami termostatycznymi. Zainstalowane przygrzejnikowe zawory termostatyczne z głowicami. Ilość grzejników zamontowanych obiektu – 26 szt. (grzejniki płytowe). na terenie Ilość pionów w budynku – 7 szt. 5 Układ zaopatrzenia budynku w ciepłą wodę użytkową Ciepła woda użytkowa przygotowywana jest w podgrzewaczu pojemnościowym (zasobnik c.w.u.), zaopatrywanym w ciepło z kotła kondensacyjnego Przewody c.w.u. – stalowe czarne, spawane i miedziane lutowane. Rurociągi c.w.u wykonane są z miedzi. Instalacja posiada cyrkulację. Istnieją możliwości obniżenia zużycia ciepła na przygotowanie c.w.u. poprzez wprowadzenie następujących usprawnień: Montaż kolektorów słonecznych do częściowego przygotowania c.w.u. – zgodnie z pkt. 4.1. Izolacja rurociągów poziomych rozprowadzonych pod stropami piwnic z pianki poliuretanowej - w dobrym stanie technicznym. Stan rurociągów – dobry. Uwagi: Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 42 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 7. Wykaz rodzajów usprawnień i przedsięwzięć termomodernizacyjnych wybranych na podstawie oceny stanu technicznego budynku W poniższej tabeli zamieszczono wykaz usprawnień i przedsięwzięć termomodernizacyjnych wybranych na podstawie oceny stanu technicznego budynku. W przypadku usprawnień, dla których w pkt. 6 wskazano alternatywne warianty rozwiązań wybrano usprawnienia możliwie optymalne z punktu widzenia audytingu energetycznego z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z zabytkowego charakteru obiektu. L.p. Rodzaj usprawnień i przedsięwzięć Sposób realizacji 1 Zmniejszenie strat ciepła przez przenikanie przez ściany zewnętrzne - 1 a) Ściany parteru b) Północna ściana szczytowa poddasza Docieplenie ścian od strony zewnętrznej (z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z zabytkowego charakteru obiektu) z wykorzystaniem płyt z pianki fenolowej weber PH930 (Kooltherm K5) przy zastosowaniu systemu dociepleń weber.therm LAMBDA . Usprawnienie połączone z wykonaniem efektywnej poziomej izolacji przeciwwilgociowej ścian piwnic oraz osuszeniem murów (zastosowanie bezinwazyjnego systemu osuszania murów Aquapol spełniającego również funkcję izolacji poziomej). Rozpatruje się jako jedno kompleksowe usprawnienie. 2 Zmniejszenie strat ciepła przez przenikanie przez ściany zewnętrzne – 2 Ściany ryglowe - mur pruski. Ściany szczytowe poddasza od strony południowej i wschodniej Docieplenie ścian od strony wewnętrznej z wykorzystaniem twardych poliizocjanurowych płyt izolacyjnych EUROTHANE G. 3 Zmniejszenie strat ciepła przez przenikanie przez strop nad piwnicą nieogrzewaną Docieplenie stropu nad piwnicą nieogrzewaną metodą natrysku z wykorzystaniem wełny mineralnej (np. technologia CAFKO-THERM). Usprawnienie realizowane od strony pomieszczeń piwnicznych. 4 Zmniejszenie strat ciepła przez przenikanie przez strop nad poddaszem użytkowym Strop pod strychem głównym Docieplenie stropu od strony poddasza nieużytkowego przy pomocy wełny mineralnej. Usprawnienie obejmuje demontaż istniejącej podłogi, usunięcie starej izolacji (w miarę możliwości), ułożenie mat z wełny mineralnej i wykonanie nowej podłogi. 5 Zmniejszenie strat ciepła przez przenikanie przez strop pod poddaszem nieużytkowym Strop nad parterem - pod przestrzeniami pustek powietrznych za ściankami kolankowymi przy pom. poddasza użytkowego Docieplenie stropu od strony istniejących pustek powietrznych poddasza nieużytkowego poprzez ułożenie na stropie mat wełny mineralnej. 6 Zmniejszenie strat ciepła przez przenikanie przez strop zewnętrzny nad parterem (strop nad frontowym podcieniem) Docieplenie stropu od zewnątrz przy pomocy wełny mineralnej połączone z wykonaniem nowej podbitki. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 43 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 L.p. Rodzaj usprawnień i przedsięwzięć Sposób realizacji 7 Zmniejszenie strat ciepła przez przenikanie przez dach nad poddaszem użytkowym Docieplenie skośnych połaci dachowych nad poddaszem użytkowym przy zastosowaniu granulatu celulozy. Docieplenie realizowane od strony górnego poddasza nieużytkowego (strychu głównego) metodą wdmuchiwania izolacji w przestrzeń pustki powietrznej pomiędzy krokwiami dachu - po wcześniejszym zamknięciu dolnych części pustek powietrznych pomiędzy krokwiami od strony bocznych nieużytkowych stryszków niższego poddasza (za ściankami kolankowymi) poprzez ich zaślepienie na poziomie styku dachu ze ścianą kolankową. 8 Zmniejszenie strat ciepła przez przenikanie przez ściany wewnętrzne pomiędzy poddaszem użytkowym i nieużytkowym (kolankowe i boczne przy lukarnach) Docieplenie ścian od strony nieużytkowych przestrzeni poddasza przy pomocy płyt z wełny mineralnej (ew. płyt styropianowych). 9 Zmniejszenie strat ciepła przez przenikanie przez dachy nad lukarnami Docieplenie dachów nad lukarnami od strony zewnętrznej przy zastosowaniu płyt poliuretanowych PUR lub poliizocjanurowych PIR (np. płyty EUROTHANE Bi-3 lub POWERDECK F). Usprawnienie połączone z wykonaniem nowego pokrycia dachowego. 10 Zmniejszenie strat ciepła przez przenikanie przez ściany zewnętrzne lukarn Docieplenie ścianek zewnętrznych lukarn ponad dachem budynku od strony zewnętrznej przy zastosowaniu wełny mineralnej połączone z wykonaniem nowej oblicówki z desek. 11 Zmniejszenie strat ciepła przez przenikanie przez okna i drzwi zewnętrzne oraz zmniejszenie strat na podgrzanie powietrza wentylacyjnego 1. Wymiana starej stolarki okiennej w budynku na okna o dobrej szczelności i izolacyjności cieplnej. 2. Wymiana drzwi zewnętrznych wejściowych do klatki schodowej budynku oraz wrót magazynowych w piwnicy na drzwi i wrota szczelne o korzystnych współczynnikach przenikania. 3. Modernizacja wentylacji obejmująca: a) montaż nawiewników okiennych regulowanych automatycznie; b) wprowadzenie wentylacji mechanicznej wywiewnej w salach zajęć i pom. sanitarnych. Rozpatruje się jako jedno kompleksowe usprawnienie. 12 Podwyższenie sprawności systemu grzewczego i systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej Obejmuje usprawnienia przyczyniające się do zmniejszenia strat ciepła w budynku poprzez podwyższenie sprawności całkowitej systemu grzewczego i systemu zaopatrzenia budynku w ciepłą wodę użytkowa. Rozpatruje się jako jedno kompleksowe usprawnienie. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 44 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 L.p. Rodzaj usprawnień i przedsięwzięć 12.1 Modernizacja systemu zaopatrzenia obiektu w energię cieplną Sposób realizacji Należy przeprowadzić modernizację systemu zaopatrzenia w ciepło budynku przedszkola. Proponowany wariant modernizacji: A) System zaopatrzenia w ciepło na potrzeby ogrzewania (c.o.) Źródło ciepła Kotłownia gazowa z kotłem niskotemperaturowym, kondensacyjnym. Po termomodernizacji budynku obniżenie temperatury na zasilaniu i powrocie do parametrów zapewniających dostarczenie odpowiedniej mocy do ogrzewanych pomieszczeń na podstawie wykonanych obliczeń cieplnych. Najbardziej optymalne temperatury to o 40/30 C, co pozwoli wykorzystać w pełnym zakresie proces kondensacji w kotle i podnieść sprawność wytwarzania. B) System przygotowania ciepłej wody użytkowej Źródło podstawowe Wprowadzenie odnawialnych źródeł energii do przygotowania c.w.u. Montaż kolektorów słonecznych z zasobnikiem c.w.u. pokrywających większą część zapotrzebowania na ciepło na przygotowanie ciepłej wody użytkowej. Montaż kolektorów na części dachu bezpośrednio skierowanym swoją powierzchnią w kierunku południowym lub w przypadku braku zgody konserwatora zabytków usytuowanie ich na terenie przedszkola, skierowanych w stronę południową, w takim miejscu gdzie będzie dobra penetracja słońca, niezasłanianego przez drzewa. W celu wykorzystania energii słońca wymiana istniejącego podgrzewacza c.w.u na podgrzewacz dwuwężownicowy. Źródło uzupełniające Kotłownia gazowa z kotłem niskotemperaturowym kondensacyjnym wspomagająca pracę systemu solarnego. 12.2 Modernizacja instalacji wewnętrznej centralnego ogrzewania 1/ Montaż ekranów zagrzejnikowych przy wszystkich grzejnikach zamontowanych przy ścianach zewnętrznych – 21 szt. 2/ Usprawnienie przesłon grzejników 12.3 Modernizacja instalacji wewnętrznej ciepłej wody użytkowej Montaż kolektorów słonecznych do częściowego przygotowania c.w.u. – zgodnie z pkt. 8.1. Uwagi: Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 45 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8. Określenie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego 8.1. Wskazanie rodzajów usprawnień termomodernizacyjnych dotyczących zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło Lp. Grupa usprawnień Rodzaje usprawnień I Usprawnienia dotyczące zmniejszenia strat ciepła przez przenikanie przez przegrody budowlane 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Docieplenie ścian zewnętrznych - 1 (parter+szczyt N) Docieplenie ścian zewnętrznych - 2 (mur pruski) Docieplenie stropu nad piwnicą nieogrzewaną Docieplenie stropu nad poddaszem użytkowym Docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkowym Docieplenie stropu zewnętrznego nad parterem Docieplenie dachu nad poddaszem użytkowym Docieplenie ścian wewnętrznych pomiędzy poddaszem użytkowym i nieużytkowym 9. Docieplenie dachów nad lukarnami 10. Docieplenie ścian zewnętrznych lukarn II Usprawnienia dotyczące zmniejszenia strat ciepła przez przenikanie przez okna i drzwi zewnętrzne oraz na ogrzewanie powietrza wentylacyjnego Wymiana stolarki okiennej i drzwi zewnętrznych oraz poprawa wentylacji 8.2. Ocena opłacalności i wybór usprawnień dotyczących zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło W niniejszym rozdziale w kolejnych tabelach przeprowadza się: 1/ 2/ 3/ Ocenę opłacalności i wybór optymalnych usprawnień prowadzących do zmniejszenia strat ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne Ocenę opłacalności i wybór optymalnego wariantu przedsięwzięcia polegającego na wymianie okien i drzwi zewnętrznych oraz zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło na ogrzewanie powietrza wentylacyjnego Zestawienie optymalnych usprawnień i przedsięwzięć w kolejności rosnącej wartości prostego czasu zwrotu nakładów (SPBT) charakteryzującego każde usprawnienie. W obliczeniach przyjęto następujące dane: Lp. Nazwa Oznacz. 1 Minimalna temperatura zewnętrzna Tz,o 2 Temperatury wewnętrzne w pomieszczeniach - sale zajęć i pom. biurowe - sanitariaty - komunikacja - kuchnia z zapleczem - szatnie + piwnica ogrzewana - wiatrołap - piwnica nieogrzewana Liczba stopniodni - dla ścian zewnętrznych - 1 ŚCIANY 1 Tw,o 3 Jednostka 4 Stawki opłat za energię cieplną opłata stała opłata zmienna opłata abonamentowa -16 0 C 20 0 C 16 Sd dzień K dzień K dzień K dzień K dzień K dzień K dzień K dzień K dzień K dzień K dzień K dzień K dzień K dzień K 3494 3596 3596 2102 2877 3237 3138 3596 3596 3596 3237 3596 3494 3596 zł/(MWxm-c) zł/GJ zł / m-c 17 843,33 76,40 --- STROP 1 STROP 2 - dla stropu nad poddaszem użytkowym - dla stropu pod poddaszem nieużytkowym - dla stropu zewnętrznego nad parterem - dla dachu nad poddaszem użytkowym - dla dachów nad lukarnami - dla ściany wewnętrznej poddasza - dla ścian zewnętrznych lukarn - dla okien i drzwi zewnętrznych C temperatura wynikowa (z obliczeń bilansu cieplnego) ŚCIANY 2 - dla ścian zewnętrznych - 2 - dla stropu nad piwnicą Wartość 0 OKNA 1 DRZWI 1 Om Oz Ab Uwagi: 1/ Liczbę stopniodni określono w oparciu o nowe dane klimatyczne opracowane przez Ministerstwo Infrastruktury dla potrzeb wykonywania świadectw energetycznych [14]. Liczbę dnia ogrzewania przyjęto w oparciu o Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dn. 17.03.2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego [2]. 2/ Stawki opłat po modernizacji przyjęto bez zmian. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 46 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Przegroda: 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne ściany zewnętrzne - 1 8.2.1-A Docieplenie ścian zewnętrznych - 1 ŚCIANY 1 ŚCIANY 2 SZ-2 SZ-2A Grupa pomieszczeń 5-9 5+8+9 ŚCIANY 3 ŚCIANY 4 ŚCIANY 5 ŚCIANY 6 ŚCIANY 7 SZ-2 SZ-2A SZ-1A SZ-1 (1) SZ-1 (2) 4 4 1 2 2 Dane wyjściowe: gmax = 5 cm gmax = 10 cm Dodatkowe powierzchnie do docieplenia: a) wiatrołap (gmax = 5 cm) b) wiatrołap (gmax = 10 cm) c) piwnica (gmax = 5 cm) d) piwnica (gmax = 10 cm) RAZEM : Tw.o [°C] 19,58 20 Sd [dzień K] 3 494 3 596 Uo [W/(m 2 K] 1,40 1,40 nieogrz. nieogrz. nieogrz. 16 16 ----------- 1,40 1,40 1,03 1,40 1,40 A [m 2] 137,72 74,82 ADOC1 [m 2] 164,03 90,19 ----------212,54 5,96 7,65 2,89 1,31 1,31 273,34 gmax - maksymalnie możliw a do zastosow ania grubość izolacji Oznaczenia: Tw,o Temperatura wewnętrzna [°C] Sd Uo Liczba stopniodni dla przegrody [dzień K] Współczynnik przenikania ciepła dla przegrody w stanie istniejącym [W/(m 2 K)] A ADOC1 Kryterium optymalizacji: 1. SPBT = min. 2. R1 ≥ 4,0 (m2 K)/W Powierzchnia przegrody do obliczeń strat ciepła (A = AOB - AOKIEN - ADRZWI) Powierzchnia przegrody do docieplenia Opis wariantów usprawnienia: Rodzaj usprawnienia - kompleksowe docieplenie ścian zewnętrznych budynku wykonanych z cegły ceramicznej pełnej (bez ścian ryglowych). Usprawnienie obejmuje wszystkie ściany parteru oraz tylną (północną) ścianę szczytową poddasza. Przewiduje się docieplenie ścian od strony zewnętrznej z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z zabytkowego charakteru obiektu. Maksymalnie dopuszczalna grubość warstwy izolacji termicznej wynosi: a) tylna ściana szczytowa (ściana północna) oraz ściana parteru w podcieniu (od frontu budynku) - 10 cm; b) pozostałe ściany zewnętrze parteru - 5 cm. Ze względu na zróżnicowanie dopuszczalnych grubości docieplenia ścian oraz temperatur wewnętrznych w pomieszczeniach wydziela się 2 podstawowe grupy obliczeniowe (ŚCIANY 1-2). Do nakładów na realizację usprawnienia wlicza się również dodatkowo docieplenie ścian zewnętrznych wiatrołapu (pom. nieogrzewane) oraz fragmentów ścian piwnic. Ze względu na duże zawilgocenie ścian kondygnacji podziemnych oraz przyziemia budynku w celu spełnienia obowiązujących przepisów techniczno-budowlanych (istniejące izolacje przeciwwilgociowe nie spełniają swojej funkcji - aktualnie praktycznie brak izolacji poziomej) w ramach danego usprawnienia należy również wykonać prace obejmujące wykonanie efektywnej poziomej izolacji przeciwwilgociowej ścian piwnic oraz osuszenie murów (uzasadnienie - patrz pkt. 4.2.3). Uwzględniając zabytkowy charakter obiektu proponuje się zastosowanie bezinwazyjnego systemu osuszania murów Aquapol spełniającego również funkcję izolacji poziomej. Prace obejmujące docieplenie ścian zewnętrznych kondygnacji nadziemnych - 1 (ściany bez muru pruskiego) oraz wykonanie efektywnej izolacji poziomej i osuszenie murów rozpatruje się jako jedno kompleksowe usprawnienie. Przewiduje się docieplenie ścian z wykorzystaniem płyt termoizolacyjnych z pianki fenolowej (płyty weber PH930 / Kooltherm K5 - system dociepleń weber.therm LAMBDA) 0,021 W/(m K) o współczynniku przewodności: λ ≤ Wariant nr 1 określa grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej , przy której spełnione będzie wymaganie wielkości oporu cieplnego przegród po dociepleniu R1 ≥ 4,0 (m2 K)/W (grubość izolacji 7 cm). Kolejne warianty uwzględniają dopuszczalną grubość izolacji dla ŚCIAN 1 (5 cm) oraz analizują zwiększone grubości izolacji dla ŚCIAN 2 do 9 cm włącznie (największa grubość w asortymencie dostępnych płyt z pianki fenolowej). ŚCIANY 1+3+5+6 ŚCIANY 2+4+7 Powierzchnia ścian zewnętrznych do docieplenia ADOC1 [m2]: 174,19 Całkowita powierzchnia ościeży do docieplenia ADOC2 [m2]: 2 Sumaryczna powierzchnia do docieplenia (ściany+ościeża) A DOC [m ]: 99,15 wariant 1 wariant 2 wariant 3 wariant 4 wariant 1 wariant 2 wariant 3 wariant 4 18,44 16,76 16,76 16,76 11,44 11,44 11,96 12,48 192,63 190,96 190,96 190,96 110,59 110,59 111,11 111,63 Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 47 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Przegroda: 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne ściany zewnętrzne - 1 8.2.1-A Docieplenie ścian zewnętrznych -1 - c.d. stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. 1 2 1 Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej 2 Zwiększenie oporu cieplnego 3 Opór cieplny przegrody R 4 Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie Q0U , Q1U = 8.64·10-5 ·Sd ·A / R Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie q0U , q1U = 10-6 ·A·(Tw,o - Tz,o) / R Roczna oszczędność kosztów 5 6 ŚCIANY 1 ŚCIANY 2 ŚCIANY 1 ŚCIANY 2 ŚCIANY 1 ŚCIANY 2 ŚCIANY 1 ŚCIANY 2 RAZEM ŚCIANY 1 ŚCIANY 2 8 9 10 wartość oznacz. 3 4 5 6 cm --- --- (m2 K)/W --- --- (m2 K)/W R0 GJ/rok Q0U 0,71 0,71 58,21 32,55 q0U 90,76 0,0069 0,0038 MW 1 4 7 8 9 10 Q1U 7 7 3,33 3,33 4,05 4,05 10,27 5,74 5 7 2,38 3,33 3,10 4,05 13,43 5,74 5 8 2,38 3,81 3,10 4,52 13,43 5,14 5 9 2,38 4,29 3,10 5,00 13,43 4,65 q1U 16,02 0,0012 0,0007 19,18 0,0016 0,0007 18,57 0,0016 0,0006 18,08 0,0016 0,0005 0,0019 0,0022 0,0022 0,0021 ∆R R1 0,0106 RAZEM zł/rok --- --- ∆Oru 7 585 7 264 7 325 7 374 ŚCIANY 1 zł/m 2 --- --- --- 337 280 280 280 ŚCIANY 2 zł/m2 --- --- --- 337 337 354 391 OŚCIEŻA zł/m2 --- --- --- 220 220 220 220 Koszt całkowity realizacji usprawnienia NU a) koszt docieplenia ścian b) koszt docieplenia ościeży zł zł ----- ----- NU,1 NU,2 92 115 6 575 82 186 6 206 83 872 6 320 87 540 6 435 c) koszt docieplenia razem (ściany+ościeża) d) koszty dodatkowe (system osuszania murów) e) koszt całkowity realizacji usprawnienia NU zł zł zł ------- ------- NU,3 NU 98 690 31 600 130 290 88 392 31 600 119 992 90 192 31 600 121 792 93 975 31 600 125 575 lata --- --- SPBT 17,18 16,52 16,63 17,03 U0 1,40 1,40 U1 0,25 0,25 0,32 0,25 0,32 0,22 0,32 0,20 ∆Oru = (Q0U - Q1U ) ·Oz +12 ·(q0U - q1U ) ·Om 7 oznacz. stan po modernizacji Numer wariantu 2 3 Koszt jednostkowy docieplenia ścian Prosty czas zwrotu nakładów SPBT = NU / ∆Oru Współczynnik przenikania ciepła dla przegrody ŚCIANY 1 ŚCIANY 2 W/(m2 K) Uwagi: Wartości nakładów na realizację usprawnienia Nu określono w oparciu o: 1) Koszty docieplenia ścian a) kalkulacja cenowa systemu dociepleń weber.therm LAMBDA opracowana przez firmę Saint-Gobain Construction Products Polska Sp. z o.o. b) koszty wykonania robót - w oparciu o uśrednione ceny wg ofert lokalnych firm budowlanych. Koszt docieplenia ścian stanow i iloczyn ceny jednostkow ej [zł/m2] i rzeczyw istej pow ierzchni ściany zew nętrznej do docieplenia (A DOC1) - po odjęciu otw orów okiennych i drzw iow ych. Koszt docieplenia ościeży stanow i iloczyn ceny jednostkow ej [zł/m2] i pow ierzchni ościeży do docieplenia (A DOC2) liczonej z uw zględ. przyrostu grubości ścian zew nętrznych po dociepleniu. 2) Koszt zainstalowania systemu osuszania murów - w oparciu o ofertę firmy Aquapol Polska CPV w Świebodzicach. WYBRANY WARIANT: 2 KOSZT REALIZACJI: 119 992 zł Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 SPBT: 16,52 lat 48 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Przegroda: 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne ściany zewnętrzne - 2 (mur pruski) 8.2.1-B Docieplenie ścian zewnętrznych - 2 Dane wyjściowe: Grupa Tw.o Sd Uo A ADOC pomieszczeń [°C] [dzień K] [W/(m 2 K] [m 2] [m 2] 20 3 596 1,37 22,03 18,28 20 3 596 2,42 3,41 2,45 25,43 20,73 Mur pruski - 40 cm ŚCIANY 1 SZ-4 5+9 Mur pruski - 16 cm ŚCIANY 2 SZ-5 9 RAZEM : Oznaczenia: Tw,o Temperatura wewnętrzna [°C] Sd Liczba stopniodni dla przegrody [dzień K] Kryterium optymalizacji: Uo Współczynnik przenikania ciepła dla przegrody w stanie istniejącym [W/(m 2 K)] 1. SPBT = min. A Powierzchnia przegrody do obliczeń strat ciepła (A = AOB - AOKIEN - ADRZWI) 2. R1 ≥ 4,0 (m K)/W ADOC1 2 Powierzchnia przegrody do docieplenia Opis wariantów usprawnienia: Rodzaj usprawnienia - docieplenie ścian zewnętrznych budynku wykonanych jako ściany ryglowe (mur pruski). Usprawnienie obejmuje ściany szczytowe poddasza od strony południowej i wschodniej. Przewiduje się docieplenie ścian od wewnątrz z wykorzystaniem twardych poliizocjanurowych płyt termoizolacyjnych EUROTHANE G o współczynniku przewodności: λ ≤ 0,023 W/(m K) Rozpatruje się wariant wyjściowy o grubości dodatkowej warstwy izolacji termicznej , przy której spełnione będzie wymaganie wielkości oporu cieplnego przegród po dociepleniu R1 ≥ 4,0 (m2 K)/W (wariant nr 1 - grubość izolacji 8 cm) oraz kolejne warianty o grubości izolacji zwiększonej o 2 i 4 cm. Całkowita powierzchnia ścian zewnętrznych do docieplenia ADOC [m2]: 20,73 Przy realizacji usprawnienia w miejscach możliwych (ze względu na osadzenie okien) należy przewidzieć docieplenie ościeży okiennych i drzwiowych cienkimi płytami izolacyjnymi o grubości 2-3 cm. Ograniczenia wynikające z zabytkowego charakteru obiektu: Maksymalnie możliwa do zastosowania grubości izolacji termicznej ścian układanej od strony wewnętrznej wynosi 8 cm. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 49 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Przegroda: 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne ściany zewnętrzne - 2 (mur pruski) 8.2.1-B Docieplenie ścian zewnętrznych - 2 - c.d. stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. 1 2 3 1 Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej 2 Zwiększenie oporu cieplnego 3 Opór cieplny przegrody R 4 Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie Q0U , Q1U = 8.64·10-5 ·Sd ·A / R Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie q0U , q1U = 10-6 ·A·(Tw,o - Tz,o) / R 5 6 oznacz. 4 5 6 ŚCIANY 1 ŚCIANY 2 ŚCIANY 1 ŚCIANY 2 RAZEM ŚCIANY 1 ŚCIANY 2 (m2 K)/W --- (m2 K)/W R0 GJ/rok Q0U 0,73 0,41 9,38 2,56 q0U 11,94 0,0011 0,0003 MW --- 3 7 8 9 8 10 12 3,48 4,35 5,22 Q1U 4,21 3,89 1,63 0,27 5,08 4,76 1,35 0,22 5,95 5,63 1,15 0,19 q1U 1,90 0,0002 0,0000 1,57 0,0002 0,0000 1,34 0,0001 0,0000 0,0002 0,0002 0,0002 ∆R R1 0,0014 RAZEM stan po modernizacji Numer wariantu 1 2 Roczna oszczędność kosztów 7 Koszt jednostkowy docieplenia ścian 8 Koszt całkowity realizacji usprawnienia NU 10 wartość cm ∆Oru = (Q0U - Q1U ) ·Oz +12 ·(q0U - q1U ) ·Om 9 oznacz. zł/rok --- --- ∆Oru 1 016 1 049 1 073 2 --- --- --- 300 325 350 zł/m a) koszt docieplenia ścian zł --- --- NU,1 6 220 6 738 7 256 b) koszt docieplenia ościeży zł --- --- NU,2 1 244 1 244 1 244 Koszt całkowity realizacji usprawnienia NU zł --- --- NU 7 464 7 982 8 500 lata --- --- SPBT 7,35 7,61 7,92 W/(m2 K) U0 1,37 2,42 U1 0,24 0,26 0,20 0,21 0,17 0,18 Prosty czas zwrotu nakładów SPBT = NU / ∆Oru Współczynnik przenikania ciepła dla przegrody ŚCIANY 1 ŚCIANY 2 Uwagi: Wartości nakładów na realizację usprawnienia Nu określono w oparciu o uśrednione ceny wg ofert lokalnych firm budowlanych. Koszt docieplenia ścian stanowi iloczyn ceny jednostkowej [zł/m2] i rzeczywistej powierzchni ściany zewnętrznej do docieplenia liczonej od wewnątrz (ADOC ) - po odjęciu otworów okiennych i drzwiowych. Do kosztów docieplenia włączono rezerwę w wysokości 20% na docieplenie ościeży okiennych (w miejscach możliwych). WYBRANY WARIANT: 1 KOSZT REALIZACJI: 7 464 zł Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 SPBT: 7,35 lat 50 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Przegroda: 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne strop nad piwnicą niegrzewaną 8.2.1-C Docieplenie stropu nad piwnicą nieogrzewaną Stan wyjściowy: W/(m 2K) STROP 1 STROP 2 (STR-1B-K) (STR-1) 0,86 0,90 Kryterium optymalizacji: Temperatura wewnętrzna dla przegrody Tw,o o 16 20 Temperatura zewnętrzna dla przegrody Tz,o * o 4,40 4,40 1. SPBT = min. 2. R1 ≥ 2,0 (m2 K)/W Współczynnik przenikania ciepła Uo C C dzień K 2102 2877 Powierzchnia przegrody do obliczenia strat ciepła A=AOBL m2 13,95 33,53 Powierzchnia przegrody do obliczenia kosztu usprawnienia ADOC m2 Liczba stopniodni dla przegrody Sd 34,57 */ - temperatura w ynikow a z bilansu cieplnego (zgodnie z rezultatami obliczeń programu OZC) Opis wariantów usprawnienia: Rodzaj usprawnienia - docieplenie stropu nad piwnicą nieogrzewaną (z wyłączeniem stropu nad pomieszczeniem kotłowni). Przewiduje się docieplenie stropu nad piwnicą nieogrzewaną metodą natrysku przy zastosowaniu wełny mineralnej (np. technologia CAFKO-THERM) o współczynniku przewodności: λ ≤ 0,040 W/(m K) Uwaga: Obliczeniową wartość współczynnik a przewodzenia ciepła λ przyjęto w oparciu o Aprobatę Techniczną COBR PIB AT/2007-10-0050 Zaprawa termoizolacyjna CAFKO THERM. Rozpatruje się wariant wyjściowy o grubości dodatkowej warstwy izolacji termicznej, przy której spełnione będzie wymaganie wielkości oporu cieplnego przegrody po dociepleniu R1 ≥ 2,0 (m2 K)/W (wariant nr 1 - grubość izolacji 4 cm) oraz kolejne warianty o zwiększonej grubości izolacji do 8 cm włącznie. 34,57 m 2 Sumaryczna powierzchnia przegrody do docieplenia A DOC : stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. 1 2 3 1 Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej 2 Zwiększenie oporu cieplnego 3 Opór cieplny przegrody R oznacz. wartość oznacz. 4 5 6 cm 2 (m K)/W --- (m2 K)/W R0 STROP 1 STROP 2 --- ∆R 1,16 1 stan po modernizacji Numer wariantu 2 3 4 7 8 9 10 4 5 6 8 1,00 1,25 1,50 2,00 2,16 2,41 2,66 3,16 2,11 2,36 2,61 3,11 R1 1,11 Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 51 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Przegroda: 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne strop nad piwnicą niegrzewaną 8.2.1-C Docieplenie stropu nad piwnicą nieogrzewaną - c.d. stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. 1 2 4 Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat STROP 1 przez przenikanie STROP 2 -5 Q0U , Q1U = 8.64·10 ·Sd ·A / R 5 wartość oznacz. 3 4 5 6 GJ/rok Q0U 2,18 7,50 Q1U 1 stan po modernizacji Numer wariantu 2 3 4 7 8 9 10 1,17 1,05 0,95 0,80 3,95 3,53 3,19 2,68 RAZEM 9,68 5,12 4,58 4,14 3,48 Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat STROP 1 0,00014 0,00007 0,00007 0,00006 0,00005 przez przenikanie STROP 2 0,00025 0,00022 0,00020 0,00017 0,00032 0,00029 0,00026 0,00022 -6 q0U , q1U = 10 ·A·(Tw,o - Tz,o) / R 6 oznacz. MW 0,00047 q0U 0,00061 RAZEM Roczna oszczędność kosztów ∆Oru = (Q0U - Q1U ) ·Oz +12 ·(q0U - q1U ) ·Om 7 Koszt jednostkowy usprawnienia 8 Koszt całkowity realizacji usprawnienia NU 9 Prosty czas zwrotu nakładów SPBT = NU / ∆Oru 10 Współczynnik przenikania ciepła dla przegrody STROP 1 STROP 2 q1U zł/rok --- --- ∆Oru 410 459 498 557 zł/m2 --- --- --- 105 120 150 180 zł --- --- NU 3 630 4 148 5 186 6 223 lata --- --- SPBT 8,85 9,05 10,42 11,16 W/(m2 K) U0 0,46 0,41 0,38 0,32 0,47 0,42 0,38 0,32 0,86 0,90 U1 Uwagi: Wartości nakładów na realizację usprawnienia Nu oraz koszty jednostkowe docieplenia określono w oparciu o ofertę firmy STOLBAU-EKO. (kalkulacja cen jednostkowych wykonania natrysku zaprawą termoizolacyjną na bazie wełny mineralnej CAFKO THERM). Koszt docieplenia stropu stanowi iloczyn ceny jednostkowej [zł/m2] i rzeczywistej powierzchni przegrody do docieplenia (A DOC ) liczonej wg wymiarów wewnętrznych. WYBRANY WARIANT: 1 KOSZT REALIZACJI: 3 630 zł Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 SPBT: 8,85 lat 52 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne 8.2.1-D Docieplenie stropu nad poddaszem użytkowym Stan wyjściowy: Przegroda: strop nad poddaszem użytkowym STR-4 W/(m 2K) Współczynnik przenikania ciepła Uo Temperatura wewnętrzna dla przegrody Tw,o o C o C Temperatura zewnętrzna dla przegrody Tz,o * (obliczeniowe temp. przestrzeni zamknietych wg PN-82/B-02403) Liczba stopniodni dla przegrody Sd Powierzchnia przegrody do obliczenia strat ciepła A=AOBL Powierzchnia przegrody do obliczenia kosztu usprawnienia ADOC dzień K m2 m2 0,86 20 -11,0 Kryterium optymalizacji: 1. SPBT = min. 2. R1 ≥ 4,5 (m2 K)/W 3237 138,12 138,12 Opis wariantów usprawnienia: Rodzaj usprawnienia - docieplenie stropu nad poddaszem użytkowym (pod strychem głównym). Przewiduje się docieplenie stropu od strony poddasza nieużytkowego z wykorzystaniem mat z wełny mineralnej o współczynniku przewodności: 0,042 W/(m K) λ ≤ W celu realizacji docieplenia należy wykonać następujące prace: 1) Demontaż istniejącej podłogi 2) Usunięcie starej izolacji (w miarę możliwości) 3) Ułożenie mat z wełny mineralnej 4) Wykonanie nowej podłogi. Współczynnik przenikania ciepła dla przegrody po usunięciu starej izolacji: 0,93 W/(m 2K) Opór cieplny przegrody po usunięciu starej izolacji: 1,08 (m 2K)/W Minimalna grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej, przy której spełnione będzie wymaganie wielkości oporu cieplnego przegrody po dociepleniu (po usunieciu starej izolacji i skompensowaniu jej wcześniejszego wkładu w izolacyjność cieplną przegrody): R1 ≥ 4,5 (m2 K)/W równa jest 14 cm. Do analiz przyjmuje się wariant wyjściowy (wariant nr 1) o grubości dodatkowej warstwy izolacji termicznej równej 15 cm oraz kolejne warianty o grubości izolacji zwiększonej o 1 i 3 cm. Efektywność usprawnienia szacuje się w odniesieniu do stanu istniejącego. 138,12 m 2 Sumaryczna powierzchnia przegrody do docieplenia A DOC : stan istniejący Nazwa wielkości i formuła Lp. 1 Jedn. 2 1 Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej 2 Zwiększenie oporu cieplnego 3 oznacz. wartość 4 5 stan po modernizacji 6 cm 2 (m K)/W --- Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 --- Numer wariantu oznacz. ∆R 1 2 7 8 3 9 15 16 18 3,57 3,81 4,29 53 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Przegroda: 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne strop nad poddaszem użytkowym 8.2.1-D Docieplenie stropu nad poddaszem użytkowym - c.d. stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. 1 2 Opór cieplny przegrody R 4 Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie Q0U , Q1U = 8.64·10-5 ·Sd ·A / R 5 Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie q0U , q1U = 10-6 ·A·(Tw,o - Tz,o) / R 6 Roczna oszczędność kosztów ∆Oru = (Q0U - Q1U ) ·Oz +12 ·(q0U - q1U ) ·Om 7 Numer wariantu oznacz. wartość oznacz. 1 2 3 3 4 5 6 7 8 9 (m K)/W R0 1,16 R1 4,65 4,88 5,36 GJ/rok Q0U 33,22 Q1U 8,31 7,91 7,20 MW q0U 0,00368 q1U 0,00092 0,00088 0,00080 zł/rok --- --- ∆Oru 2 494 2 534 2 605 zł/m2 --- --- --- 135 139 147 zł --- --- NU 18 646 19 198 20 303 lata --- --- SPBT 7,48 7,58 7,79 W/(m2 K) U0 0,86 U1 0,22 0,20 0,19 2 3 stan po modernizacji Koszt jednostkowy usprawnienia (docieplenie stropu + montaż nowej podłogi) 8 Koszt całkowity realizacji usprawnienia NU 9 Prosty czas zwrotu nakładów SPBT = NU / ∆Oru 10 Współczynnik przenikania ciepła dla przegrody Uwagi: Wartości nakładów na realizację usprawnienia Nu oraz koszty jednostkowe docieplenia określono w oparciu o oferty lokalnych firm budowlanych. Koszt całkowity docieplenia stropu stanowi iloczyn ceny jednostkowej [zł/m2] i rzeczywistej powierzchni przegrody do docieplenia (ADOC ) liczonej wg wymiarów wewnętrznych. WYBRANY WARIANT: 1 KOSZT REALIZACJI: 18 646 zł Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 SPBT: 7,48 lat 54 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne 8.2.1-E Docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkowym Przegroda: strop pod poddaszem nieużytkowym STR-2 Stan wyjściowy: 2 Współczynnik przenikania ciepła Uo Temperatura wewnętrzna dla przegrody Tw,o W/(m K) o C (uśredniona dla grup: 5+6+7+9) Temperatura zewnętrzna dla przegrody Tz,o * (obliczeniowe temp. przestrzeni zamknietych wg PN-82/B-02403) Liczba stopniodni dla przegrody Sd Powierzchnia przegrody do obliczenia strat ciepła A=AOBL Powierzchnia przegrody do obliczenia kosztu usprawnienia ADOC o 1,29 19,55 C -11,0 dzień K 3138 64,62 58,93 2 m m2 Kryterium optymalizacji: 1. SPBT = min. 2. R1 ≥ 4,5 (m 2 K)/W Opis wariantów usprawnienia: Rodzaj usprawnienia - docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkowym. Usprawnienie obejmuje strop nad parterem - pod przestrzeniami pustek powietrznych za ściankami kolankowymi przy pom. poddasza użytkowego. Przewiduje się docieplenie stropu od strony istniejących pustek powietrznych poddasza nieużytkowego poprzez ułożenie na stropie mat wełny mineralnej λ ≤ o współczynniku przewodności: 0,042 W/(m K) W celu maksymalnego odciążenia stropu drewnianego przed realizacją usprawnienia należy: a) usunąć odpady i różnego rodzaju zanieczyszczenia zalegające na stropie; b) w miarę możliwości usunąć starą istniejącą izolację termiczną stropu Współczynnik przenikania ciepła dla przegrody po usunięciu starej izolacji: 2,40 W/(m 2K) Opór cieplny przegrody po usunięciu starej izolacji: 0,42 (m 2K)/W Minimalna grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej, przy której spełnione będzie wymaganie wielkości oporu cieplnego przegrody po dociepleniu (po usunieciu starej izolacji i skompensowaniu jej wcześniejszego wkładu w izolacyjność cieplną przegrody): R1 ≥ 4,5 (m2 K)/W równa jest 18 cm. Do analiz przyjmuje się wariant wyjściowy (wariant nr 1) o grubości dodatkowej warstwy izolacji termicznej równej 18 cm oraz kolejne warianty o grubości izolacji zwiększonej o 2 i 4 cm. Efektywność usprawnienia szacuje się w odniesieniu do stanu istniejącego. 58,93 m 2 Sumaryczna powierzchnia przegrody do docieplenia A DOC : stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. 1 2 3 1 Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej 2 Zwiększenie oporu cieplnego stan po modernizacji oznacz. wartość oznacz. 4 5 6 cm (m2 K)/W --- Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 --- ∆R Numer wariantu 1 2 7 8 3 9 18 20 22 4,29 4,76 5,24 55 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Przegroda: 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne strop pod poddaszem nieużytkowym 8.2.1-E Docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkowym - c.d. stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. 1 2 stan po modernizacji Numer wariantu oznacz. wartość oznacz. 1 2 3 3 4 5 6 7 8 9 (m K)/W R0 0,78 R1 4,70 5,18 5,65 GJ/rok Q0U 22,60 Q1U 3,73 3,38 3,10 MW q0U 0,00255 q1U 0,00042 0,00038 0,00035 2 3 Opór cieplny przegrody R 4 Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie Q0U , Q1U = 8.64·10-5 ·Sd ·A / R 5 Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie q0U , q1U = 10-6 ·A·(Tw,o - Tz,o) / R 6 Roczna oszczędność kosztów ∆Oru = (Q0U - Q1U ) ·Oz +12 ·(q0U - q1U ) ·Om zł/rok --- --- ∆Oru 1 898 1 932 1 961 7 Koszt jednostkowy usprawnienia zł/m2 --- --- --- 100 108 116 8 Koszt całkowity realizacji usprawnienia NU zł --- --- NU 5 893 6 365 6 836 9 Prosty czas zwrotu nakładów SPBT = NU / ∆Oru lata --- --- SPBT 3,11 3,29 3,49 10 Współczynnik przenikania ciepła dla przegrody W/(m2 K) U0 1,29 U1 0,21 0,19 0,18 Uwagi: Wartości nakładów na realizację usprawnienia Nu oraz koszty jednostkowe docieplenia określono w oparciu o oferty lokalnych firm budowlanych. Koszt całkowity docieplenia stropu stanowi iloczyn ceny jednostkowej [zł/m2] i rzeczywistej powierzchni przegrody do docieplenia (A DOC ) liczonej wg wymiarów wewnętrznych. WYBRANY WARIANT: 1 KOSZT REALIZACJI: 5 893 zł Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 SPBT: 3,11 lat 56 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne 8.2.1-F Docieplenie stropu zewnętrznego nad parterem Przegroda: strop zewnętrzny nad parterem STR-5 Stan wyjściowy: 2 Współczynnik przenikania ciepła Uo Temperatura wewnętrzna dla przegrody Tw,o Temperatura zewnętrzna dla przegrody Tz,o Liczba stopniodni dla przegrody Sd Powierzchnia przegrody do obliczenia strat ciepła A=AOBL Powierzchnia przegrody do obliczenia kosztu usprawnienia ADOC W/(m K) o C o C dzień K m2 m2 0,64 20 -16,0 3596 23,16 31,45 Kryterium optymalizacji: 1. SPBT = min. 2. R1 ≥ 4,5 (m2 K)/W Opis wariantów usprawnienia: Rodzaj usprawnienia - docieplenie stropu zewnętrznego nad parterem (strop nad frontowym podcieniem). Przewiduje się docieplenie stropu od zewnątrz przy zastosowaniu welny mineralnej o współczynniku przewodności: 0,042 W/(m K) λ ≤ Usprawnienie połączone jest z wykonaniem nowej podbitki. Szczegółowy sposób mocowania izolacji do istniejącej konstrukcji stropu powinien być opracowany na etapie wykonywania projektu budowlanego. W celu uproszczenia prac należy rozważyć możliwość pozostawienia istniejącej podbitki oraz wykonania montażu nowej izolacji poniżej istniejącej podbitki. Minimalna grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej, przy której spełnione będzie wymaganie wielkości oporu cieplnego przegrody po dociepleniu: R1 ≥ 4,5 (m2 K)/W równa jest 13 cm. Do analiz przyjmuje się wariant wyjściowy (wariant nr 1) o grubości dodatkowej warstwy izolacji termicznej równej 14 cm (najbliższa grubość w asortymencie wyrobów z wełny) oraz kolejne warianty o grubości izolacji zwiększonej o 1 i 2 cm. 31,45 m 2 Sumaryczna powierzchnia przegrody do docieplenia A DOC : stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. stan po modernizacji Numer wariantu oznacz. wartość oznacz. 1 1 2 1 Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej 2 Zwiększenie oporu cieplnego 3 4 5 6 cm (m2 K)/W --- Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 --- ∆R 2 3 7 8 9 14 15 16 3,33 3,57 3,81 57 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Przegroda: 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne strop zewnętrzny nad parterem 8.2.1-F Docieplenie stropu zewnętrznego nad parterem - c.d. stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. 1 2 stan po modernizacji Numer wariantu oznacz. wartość oznacz. 1 2 3 3 4 5 6 7 8 9 (m K)/W R0 1,56 R1 4,90 5,13 5,37 GJ/rok Q0U 4,61 Q1U 1,47 1,40 1,34 MW q0U 0,00053 q1U 0,00017 0,00016 0,00016 2 3 Opór cieplny przegrody R 4 Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie Q0U , Q1U = 8.64·10-5 ·Sd ·A / R 5 Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie q0U , q1U = 10-6 ·A·(Tw,o - Tz,o) / R 6 Roczna oszczędność kosztów ∆Oru = (Q0U - Q1U ) ·Oz +12 ·(q0U - q1U ) ·Om zł/rok --- --- ∆Oru 317 324 331 7 Koszt jednostkowy usprawnienia zł/m2 --- --- --- 200 204 208 zł --- --- NU 6 290 6 416 6 542 lata --- --- SPBT 19,818 19,785 19,790 W/(m2 K) U0 0,64 U1 0,20 0,19 0,19 (docieplenie stropu + montaż nowej podbitki) 8 Koszt całkowity realizacji usprawnienia NU 9 Prosty czas zwrotu nakładów SPBT = NU / ∆Oru 10 Współczynnik przenikania ciepła dla przegrody Uwagi: Wartości nakładów na realizację usprawnienia Nu oraz koszty jednostkowe docieplenia określono w oparciu o oferty lokalnych firm budowlanych. Koszt docieplenia dachu stanowi iloczyn ceny jednostkowej [zł/m2] i rzeczywistej powierzchni przegrody do docieplenia (ADOC ) liczonej wg wymiarów zewnętrznych. WYBRANY WARIANT: 2 KOSZT REALIZACJI: 6 416 zł Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 SPBT: 19,79 lat 58 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Przegroda: 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne dach nad poddaszem użytkowym 8.2.1-G Docieplenie dachu nad poddaszem użytkowym DACH-1 Stan wyjściowy: W/(m 2K) Współczynnik przenikania ciepła Uo Temperatura wewnętrzna dla przegrody Tw,o Temperatura zewnętrzna dla przegrody Tz,o Liczba stopniodni dla przegrody Sd Powierzchnia przegrody do obliczenia strat ciepła A=AOBL Powierzchnia przegrody do obliczenia kosztu usprawnienia ADOC o C o C dzień K m2 m2 1,18 20 -16,0 3596 49,63 47,64 Kryterium optymalizacji: 1. SPBT = min. 2. R1 ≥ 4,5 (m2 K)/W Opis wariantów usprawnienia: Rodzaj usprawnienia - docieplenie skośnych połaci dachowych nad poddaszem użytkowym. Proponuje się docieplenie dachu metodą wdmuchiwania izolacji w przestrzeń pustki powietrznej pomiędzy krokwiami dachu. 0,037 λ ≤ Proponowany materiał izolacyjny : granulat celulozy (np. Isofloc F) o współczynniku przewodności: W/(m K) Przewiduje się realizację usprawnienia od strony górnego poddasza nieużytkowego (strychu głównego). Warunkiem koniecznym wykonania usprawnienia jest wcześniejsze wykonanie prac przygotowawczych obejmujących zamknięcie dolnych części pustek powietrznych pomiędzy krokwiami od strony bocznych nieużytkowych stryszków niższego poddasza (za ściankami kolankowymi) poprzez ich zaślepienie na poziomie styku dachu ze ścianą kolankową (np. przy pomocy desek lub gęstych siatek). Dociepla się tylko część dachu położoną bezpośrednio nad pomieszczeniami poddasza użytkowego (pomieszczenia ze skosami). Minimalna grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej, przy której spełnione będzie wymaganie wielkości oporu cieplnego przegrody po dociepleniu: R1 ≥ 4,5 (m2 K)/W równa jest 14 cm (wariant nr 1). Ze względu na fakt, że realizacja usprawnienia wymaga pełnego wypełnienia izolacją przestrzeni pustek powietrznych pomiędzy krokwiami do dalszych analiz przyjmuje się wariant nr 2) o grubości dodatkowej warstwy izolacji termicznej równej 17 cm (odpowiadającej grubość krokwi), który stanowi wariant możliwy do realizacji. 47,64 m 2 Sumaryczna powierzchnia przegrody do docieplenia A DOC : stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. 1 2 3 1 2 Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej Zwiększenie oporu cieplnego stan po modernizacji Numer wariantu oznacz. wartość oznacz. 4 5 6 cm 2 (m K)/W --- Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 --- ∆R 1 2 3 7 8 9 14 17 3,78 4,59 59 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Przegroda: 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne dach nad poddaszem użytkowym 8.2.1-G Docieplenie dachu nad poddaszem użytkowym - c.d. stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. 1 2 stan po modernizacji Numer wariantu oznacz. wartość oznacz. 1 2 3 3 4 5 6 7 8 9 (m K)/W R0 0,85 R1 4,63 5,44 GJ/rok Q0U 18,20 Q1U 3,33 2,83 MW q0U 0,00211 q1U 0,00039 0,00033 2 3 Opór cieplny przegrody R 4 Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie Q0U , Q1U = 8.64·10-5 ·Sd ·A / R 5 Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie q0U , q1U = 10-6 ·A·(Tw,o - Tz,o) / R 6 Roczna oszczędność kosztów ∆Oru = (Q0U - Q1U ) ·Oz +12 ·(q0U - q1U ) ·Om zł/rok --- --- ∆Oru 1 505 1 555 7 Koszt jednostkowy usprawnienia zł/m2 --- --- --- 80 86 zł --- --- NU 3 811 4 097 lata --- --- SPBT 2,53 2,63 W/(m2 K) U0 1,18 U1 0,22 0,18 (docieplenie dachu + prace przygotowawcze) 8 Koszt całkowity realizacji usprawnienia NU 9 Prosty czas zwrotu nakładów SPBT = NU / ∆Oru 10 Współczynnik przenikania ciepła dla przegrody Uwagi: Wartości nakładów na realizację usprawnienia Nu oraz koszty jednostkowe docieplenia określono w oparciu o ofertę firmy STOLBAU-EKO. (kalkulacja cen jednostkowych wykonania docieplenia metodą maszynowego wdmuchiwania granulatu celulozy Isofloc F z uwzględnieniem prac przygotowawczych). Koszt docieplenia dachu stanowi iloczyn ceny jednostkowej [zł/m2] i rzeczywistej powierzchni przegrody do docieplenia (ADOC ) liczonej wg wymiarów wewnętrznych. Alternatywnie dopuszcza się możliwość zastosowania jako materiału izolacyjnego granulatu wełny mineralnej. WYBRANY WARIANT: 2 KOSZT REALIZACJI: 4 097 zł Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 SPBT: 2,63 lat 60 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne 8.2.1-H Docieplenie ścian wewnętrznych pomiędzy poddaszem użytkowym i nieużytkowym Przegroda: ściana wewnętrzna pomiędzy poddaszem użytkowym i nieużytkowym ŚCIANY 1 ŚCIANY 2 (SW-9) (SW-10) 1,46 1,89 Kryterium optymalizacji: Temperatura wewnętrzna dla przegrody Tw,o o 20 20 Temperatura zewnętrzna dla przegrody Tz,o * (obliczeniowe temp. przestrzeni zamknietych wg PN-82/B-02403) o -11,00 -11,00 1. SPBT = min. 2. R1 ≥ 4,0 (m 2 K)/W Stan wyjściowy: 2 W/(m K) Współczynnik przenikania ciepła U o C C dzień K 3237 3237 Powierzchnia przegrody do obliczenia strat ciepła A=AOBL m2 79,26 15,31 Powierzchnia przegrody do obliczenia kosztu usprawnienia ADOC m2 74,41 13,81 Liczba stopniodni dla przegrody Sd Opis wariantów usprawnienia: Rodzaj usprawnienia - docieplenie ścianek wewnętrznych pomiędzy poddaszem użytkowym i nieużytkowym. Usprawnienie obejmuje: a) murowane ścianki kolankowe pomiędzy poddaszem użytkowym i nieużytkowymi oraz ścianki boczne przy lukarnach; b) drewniane ścianki kolankowe na klatce schodowej. Przewiduje się docieplenie ścianek od strony nieużytkowych przestrzeni poddasza przy pomocy płyt z wełny mineralnej o współczynniku przewodności: 0,042 W/(m K) λ ≤ W ściankach bocznych przy lukarnach należy przewidzieć montaż nowych drzwiczek z izolacją cieplną. Rozpatruje się wariant wyjściowy o grubości dodatkowej warstwy izolacji termicznej, przy której spełnione będzie wymaganie wielkości oporu cieplnego przegród po dociepleniu R1 ≥ 4,0 (m2 K)/W (wariant nr 1 - grubość izolacji 15 cm) oraz kolejne warianty o zwiększonej grubości izolacji do 20 cm włącznie. 88,22 m 2 Sumaryczna powierzchnia przegród do docieplenia A DOC : stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. 1 2 3 1 Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej 2 Zwiększenie oporu cieplnego 3 Opór cieplny przegrody R oznacz. wartość oznacz. 4 5 6 cm 2 ŚCIANY 1 ŚCIANY 2 (m K)/W --- (m2 K)/W R0 --0,68 0,53 Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 ∆R R1 1 stan po modernizacji Numer wariantu 2 3 4 7 8 9 10 15 16 18 20 3,57 3,81 4,29 4,76 4,26 4,49 4,97 5,45 4,10 4,34 4,81 5,29 61 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne 8.2.1-H Docieplenie ścian wewnętrznych pomiędzy poddaszem użytkowym i nieużytkowym - c.d. stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. 1 2 3 4 Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat ŚCIANY 1 przez przenikanie ŚCIANY 2 oznacz. 4 5 6 32,36 GJ/rok 4 7 8 9 10 5,21 4,93 4,46 4,07 1,04 0,99 0,89 0,81 6,25 5,92 5,35 4,88 Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat ŚCIANY 1 0,00359 0,00058 0,00055 0,00049 0,00045 przez przenikanie ŚCIANY 2 0,00012 0,00011 0,00010 0,00009 0,00069 0,00066 0,00059 0,00054 MW 8,09 1 stan po modernizacji Numer wariantu 2 3 40,45 q0U , q1U = 10-6 ·A·(Tw,o - Tz,o) / R 6 wartość ściana wewnętrzna pomiędzy poddaszem użytkowym i nieużytkowym RAZEM Q0U , Q1U = 8.64·10-5 ·Sd ·A / R 5 oznacz. Przegroda: Q0U 0,00090 q0U q1U 0,00448 RAZEM Roczna oszczędność kosztów Q1U zł/rok --- --- ∆Oru 3 425 3 458 3 515 3 562 zł/m2 --- --- --- 186 192 204 216 a) Koszt docieplenia ścian zł --- --- 16 409 16 938 17 997 19 055 b) Koszty dodatkowe (montaż nowych drzwiczek) zł --- --- 5 000 5 000 5 000 5 000 c) Koszt całkowity realizacji usprawnienia NU zł --- --- NU 21 409 21 938 22 997 24 055 lata --- --- SPBT 6,25 6,34 6,54 6,75 W/(m2 K) U0 0,23 0,22 0,20 0,18 0,24 0,23 0,21 0,19 ∆Oru = (Q0U - Q1U ) ·Oz +12 ·(q0U - q1U ) ·Om 7 Koszt jednostkowy usprawnienia (docieplenie ścian) 8 Koszt całkowity realizacji usprawnienia 9 Prosty czas zwrotu nakładów SPBT = NU / ∆Oru 10 Współczynnik przenikania ciepła dla przegrody ŚCIANY 1 ŚCIANY 2 1,46 1,89 U1 Uwagi: Wartości nakładów na realizację usprawnienia Nu oraz koszty jednostkowe docieplenia określono w oparciu o oferty lokalnych firm budowlanych. Koszt docieplenia dachu stanowi iloczyn ceny jednostkowej [zł/m2] i rzeczywistej powierzchni przegrody do docieplenia (ADOC ) liczonej wg wymiarów zewnętrznych. Dopuszcza się alternatywnie realizację usprawnienia z wykorzystaniem płyt styropianowych. WYBRANY WARIANT: 1 KOSZT REALIZACJI: 21 409 zł Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 SPBT: 6,25 lat 62 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Przegroda: 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne dachy nad lukarnami 8.2.1-I Docieplenie dachów nad lukarnami DACH-2 Stan wyjściowy: 2 Współczynnik przenikania ciepła Uo Temperatura wewnętrzna dla przegrody Tw,o W/(m K) o C o C Temperatura zewnętrzna dla przegrody Tz,o Liczba stopniodni dla przegrody Sd Powierzchnia przegrody do obliczenia strat ciepła A=AOBL Powierzchnia przegrody do obliczenia kosztu usprawnienia ADOC dzień K m2 m2 1,24 20 -16,0 3596 10,92 12,44 Kryterium optymalizacji: 1. SPBT = min. 2. R1 ≥ 4,5 (m 2 K)/W Opis wariantów usprawnienia: Rodzaj usprawnienia - docieplenie dachów nad lukarnami budynku połączone z wykonaniem nowego pokrycia dachowego. Usprawnienie obejmuje: a) dachy nad lukarnami w elewacji zachodniej (5 szt.) ; b) dachy nad lukarnami w elewacji wschodniej (2 szt.) . Przewiduje się docieplenie dachów nad lukarnami od strony zewnętrznej przy zastosowaniu płyt poliuretanowych PUR lub poliizocjanurowych PIR (np. płyty EUROTHANE Bi-3 lub POWERDECK F) o współczynniku przewodności: 0,027 W/(m K) λ ≤ Minimalna grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej, przy której spełnione będzie wymaganie wielkości oporu cieplnego przegrody po dociepleniu: R1 ≥ 4,5 (m2 K)/W równa jest 10 cm. Do analiz przyjmuje się wariant wyjściowy (wariant nr 1) o grubości dodatkowej warstwy izolacji termicznej równej 10 cm oraz kolejne warianty o grubości izolacji zwiększonej o 2 i 4 cm. 12,44 m 2 Sumaryczna powierzchnia przegrody do docieplenia A DOC : stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. 1 2 3 1 2 Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej Zwiększenie oporu cieplnego oznacz. wartość oznacz. 4 5 6 cm 2 (m K)/W --- Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 --- ∆R stan po modernizacji Numer wariantu 1 2 3 7 8 9 10 12 14 3,70 4,44 5,19 63 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Przegroda: 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne dachy nad lukarnami 8.2.1-I Docieplenie dachów nad lukarnami - c.d. stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. 1 2 stan po modernizacji Numer wariantu oznacz. wartość oznacz. 1 2 3 3 4 5 6 7 8 9 (m K)/W R0 0,81 R1 4,51 5,25 5,99 GJ/rok Q0U 4,21 Q1U 0,75 0,65 0,57 MW q0U 0,00049 q1U 0,00009 0,00007 0,00007 2 3 Opór cieplny przegrody R 4 Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie Q0U , Q1U = 8.64·10-5 ·Sd ·A / R 5 Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie q0U , q1U = 10-6 ·A·(Tw,o - Tz,o) / R 6 Roczna oszczędność kosztów ∆Oru = (Q0U - Q1U ) ·Oz +12 ·(q0U - q1U ) ·Om zł/rok --- --- ∆Oru 350 360 368 7 Koszt jednostkowy usprawnienia zł/m2 --- --- --- 180 205 230 8 Koszt całkowity realizacji usprawnienia NU zł --- --- NU 2 239 2 550 2 861 9 Prosty czas zwrotu nakładów SPBT = NU / ∆Oru lata --- --- SPBT 6,40 7,08 7,76 10 Współczynnik przenikania ciepła dla przegrody W/(m2 K) U0 1,24 U1 0,22 0,19 0,17 Uwagi: Wartości nakładów na realizację usprawnienia Nu oraz koszty jednostkowe docieplenia określono w oparciu o oferty lokalnych firm budowlanych. Koszt docieplenia dachu stanowi iloczyn ceny jednostkowej [zł/m2] i rzeczywistej powierzchni przegrody do docieplenia (ADOC ) liczonej wg wymiarów zewnętrznych. WYBRANY WARIANT: 1 KOSZT REALIZACJI: 2 239 zł Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 SPBT: 6,40 lat 64 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Przegroda: 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne ściany zewnętrzne lukarn 8.2.1-J Docieplenie ścian zewnętrznych lukarn SZ-3 Stan wyjściowy: 2 Współczynnik przenikania ciepła Uo Temperatura wewnętrzna dla przegrody Tw,o W/(m K) o C o C Temperatura zewnętrzna dla przegrody Tz,o Liczba stopniodni dla przegrody Sd Powierzchnia przegrody do obliczenia strat ciepła A=AOBL Powierzchnia przegrody do obliczenia kosztu usprawnienia ADOC dzień K m2 m2 1,22 20 -16,0 3596 15,39 15,39 Kryterium optymalizacji: 1. SPBT = min. 2. R1 ≥ 4,0 (m 2 K)/W Opis wariantów usprawnienia: Rodzaj usprawnienia - docieplenie drewnianych ścianek zewnętrznych lukarn ponad dachem budynku połączone z wykonaniem nowej oblicówki z desek. Usprawnienie obejmuje: a) lukarny w elewacji zachodniej (5 szt.) ; b) lukarny w elewacji wschodniej (2 szt.) . Przewiduje się docieplenie ścianek od strony zewnętrznej przy zastosowaniu wełny mineralnej o współczynniku przewodności: 0,042 W/(m K) λ ≤ Usprawnienie wymaga: 1) Demontażu istniejącej oblicówki z desek 2) Usunięcia starej izolacji 3) Ułożenia nowej izolacji z wełny mineralnej 4) Wykonania nowej oblicówki z desek. Minimalna grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej, przy której spełnione będzie wymaganie wielkości oporu cieplnego przegrody po dociepleniu: R1 ≥ 4,5 (m2 K)/W równa jest 14 cm. Do analiz przyjmuje się wariant wyjściowy (wariant nr 1) o grubości dodatkowej warstwy izolacji termicznej równej 14 cm oraz kolejne warianty o grubości izolacji zwiększonej o 1 i 2 cm. 15,39 m 2 Sumaryczna powierzchnia przegrody do docieplenia A DOC : stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. 1 2 3 1 2 Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej Zwiększenie oporu cieplnego oznacz. wartość oznacz. 4 5 6 cm 2 (m K)/W --- Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 --- ∆R stan po modernizacji Numer wariantu 1 2 3 7 8 9 14 15 16 3,33 3,57 3,81 65 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Przegroda: 8.2.1 Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne ściany zewnętrzne lukarn 8.2.1-J Docieplenie ścian zewnętrznych lukarn - c.d. stan istniejący Lp. Nazwa wielkości i formuła Jedn. 1 2 stan po modernizacji Numer wariantu oznacz. wartość oznacz. 1 2 3 3 4 5 6 7 8 9 (m K)/W R0 0,82 R1 4,15 4,39 4,63 GJ/rok Q0U 5,84 Q1U 1,15 1,09 1,03 MW q0U 0,00068 q1U 0,00013 0,00013 0,00012 2 3 Opór cieplny przegrody R 4 Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie Q0U , Q1U = 8.64·10-5 ·Sd ·A / R 5 Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie q0U , q1U = 10-6 ·A·(Tw,o - Tz,o) / R 6 Roczna oszczędność kosztów ∆Oru = (Q0U - Q1U ) ·Oz +12 ·(q0U - q1U ) ·Om zł/rok --- --- ∆Oru 474 480 486 7 Koszt jednostkowy usprawnienia zł/m2 --- --- --- 350 356 362 8 Koszt całkowity realizacji usprawnienia NU zł --- --- NU 5 388 5 480 5 573 9 Prosty czas zwrotu nakładów SPBT = NU / ∆Oru lata --- --- SPBT 11,37 11,41 11,47 10 Współczynnik przenikania ciepła dla przegrody W/(m2 K) U0 1,22 U1 0,24 0,23 0,22 Uwagi: Wartości nakładów na realizację usprawnienia Nu oraz koszty jednostkowe docieplenia określono w oparciu o oferty lokalnych firm budowlanych. Koszt docieplenia dachu stanowi iloczyn ceny jednostkowej [zł/m2] i rzeczywistej powierzchni przegrody do docieplenia (ADOC ) liczonej wg wymiarów zewnętrznych. WYBRANY WARIANT: 1 KOSZT REALIZACJI: 5 388 zł Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 SPBT: 11,37 lat 66 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.2.2 Przedsięwzięcie: Ocena opłacalności i wybór wariantu przedsięwzięcia polegającego na wymianie okien i drzwi oraz poprawie wentylacji Stan wyjściowy: wymiana okien i drzwi oraz poprawa wentylacji Pom. ogrzew ane OKNA 1 W/(m 2K) o C dzień K OKNA 3 (strych) --5,1 DRZWI 2 5÷9 3,0 OKNA 2 (piwnica) 3 3,0 19,58 3494 20 3596 ----- ----- ----- AOK / ADRZW I m2 szt. 49,24 39 2,80 1 Vnom m 3/h 0,43 1 --- 0,79 2 --- 3,45 1 --- Grupa pomieszczeń Współczynnik przenikania ciepła Uo Temperatura wewnętrzna Liczba stopniodni dla przegrody Tw,o Sd Powierzchnia okien lub drzwi do wymiany Ilośc okien lub drzwi do wymiany Strumień powietrza wentylacyjnego * Pom. nieogrzew ane DRZWI 1 (kl. schodowa) 9 3,0 1331 Opis wariantów usprawnienia (piw nica) 3 5,6 Kryterium optymalizacji: 1. SPBT = min. Usprawnienie obejmuje wymianę starej stolarki okiennej i drzwi zewnętrznych w budynku połączone z modernizacją wentylacji. Analizuje się następujący wariant usprawnienia: 2. UOKIEN ≤ 1,8 W/(m2K) I. OKNA W POM. OGRZEWANYCH dla Tw > 16°C Montaż nowych okien drewnianych z szybą zespoloną o współczynniku przenikania: UOKNA ≤ 1,8 W/(m2 K) a < 0,3 II. OKNA W POM. NIEOGRZEWANYCH (piwnica i strych) Montaż nowych okien drewnianych z szybą zespoloną o dobrej szczelności. Współczynnik przenikania : UOKNA ≤ 2,6 W/(m2 K). III. DRZWI ZEWNĘTRZNE 1) Klatka schodowa Montaż nowych drzwi drewnianych (z przekładką termiczną) o dobrej szczelności i izolacyjności cieplnej . Współczynnik przenikania UDRZWI ≤ 1,6 W/(m2 K). 2) Wrota w piwnicy Montaż nowych wrót drewnianych o dobrej szczelności - współczynnik przenikania UDRZWI ≤ 2,6 W/(m2 K). IV. MODERNIZACJA WENTYLACJI 1) Wprowadzenie wentylacji kontrolowanej z zastosowaniem nawiewników regulowanych automatycznie (nawiewniki higrosterowane). A) Pomieszczenia ogrzewane Montaż nawiewników okiennych higrosterowanych o strumieniu przepływu 5÷35 m3/h lub 20÷50 m3/h. Dobór nawiewników wg następujących kryteriów: - sala nr 1 : 6 szt./pomieszczenie a) sale zajęć - nawiewniki okienne o strumieniu przepływu 20÷50 m3/h w ilości : - sale nr 2, 3 i 4 : 1 szt./1 okno b) szatnia - nawiewniki okienne o strumieniu przepływu 20÷50 m3/h w ilości 2 szt. c) pomieszczenia pozostałe - nawiewniki o strumieniu przepływu 5÷35 m3/h w ilości 1 szt/1 pomieszczenie. B) Pomieszczenia nieogrzewane - nie przewiduje się montażu nawiewników. 2) Wprowadzenie wentylacji mechanicznej wywiewnej w salach zajęć i pom. sanitarnych. Sumaryczna powierzchnia okien do wymiany Ilość okien do wymiany 50,46 m 2 42 szt. 6,25 m 2 2 szt. Powierzchnia drzwi do wymiany Ilość drzwi do wymiany [szt.] Na danym etapie obliczeń efektywność usprawnienia szacuje się w odniesieniu do części ogrzewanej budynku. stan istniejący Lp. 1 Nazwa wielkości i formuła Współczynnik przenikania okien i drzwi Jedn. oznacz. wartość U0 3,0 3,0 3,0 5,1 5,6 OKNA 1 DRZWI 1 OKNA 2 OKNA 3 DRZWI 2 W/m2. K Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 oznacz. U1 stan po modernizacji Numer wariantu 1 2 3 1,8 1,6 2,6 2,6 2,6 67 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.2.2 Przedsięwzięcie: Ocena opłacalności i wybór wariantu przedsięwzięcia polegającego na wymianie okien i drzwi oraz poprawie wentylacji - c.d. wymiana okien i drzwi oraz poprawa wentylacji stan istniejący Lp. 2 3 Nazwa wielkości i formuła Jedn. Współczynniki korekcyjne dla wentylacji 1/ Współczynnik Cr 2/ Współczynnik Cm 3/ Współczynnik Cw Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie OKNA 1 DRZWI 1 RAZEM 8,64 ·10-5·Sd ·AOK ·UOK 8,64 ·10-5·Sd ·ADRZWI ·UDRZWI 4 Roczne zapotrzebowanie na ciepło na ogrzanie powietrza wentylacyjnego 5÷9 9 RAZEM 2,94 ·10-5 ·Cr ·C w ·Vnom ·Sd 5 6 Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie i ogrzanie powietrza wentylacyjnego Q0, Q1 = (3) + (4) Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie 10-6 · AOK · (Tw.o - Tz,o ) · U OK 10-6 · ADRZWI · (Tw.o - Tz,o ) · UDRZWI 7 Zapotrzebowanie na moc cieplną na ogrzanie powietrza wentylacyjnego 3,4 ·10-7· Cm · Vnom · (Tw,o - Tz,o ) 8 9 oznacz. GJ/a GJ/a GJ/a Q0 stan po modernizacji wartość oznacz. Numer wariantu 1 1,20 1,30 1,00 44,60 2,61 47,21 0,70 1,00 1,00 26,76 1,39 28,15 155,25 9,08 164,33 90,56 5,29 95,86 211,54 Q1 MW 0,0053 0,0003 0,0056 0,0032 0,0002 0,0033 5÷9 9 RAZEM MW 0,0198 0,0011 0,0209 0,0152 0,0009 0,0161 MW q0 0,0265 q1 3 124,01 OKNA 1 DRZWI 1 RAZEM Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie i ogrzanie powietrza wentylacyjnego q0, q1 = (6) + (7) Roczna oszczędność kosztów 2 0,0194 zł/rok 8 202 zł/m2 zł/m2 2 300 1 850 zł zł zł 116 068 11 557 127 625 zł zł zł 30 000 5 750 35 750 zł 163 375 lata 19,92 ∆Or = (Q0 - Q1) ·Oz +12 ·(q0 - q1) ·Om 10 11 12 Koszt jednostkowy wymiany okien Koszt jednostkowy wymiany drzwi zewnętrznych Koszt sumaryczny wymiany okien i drzwi a) koszt wymiany okien b) koszt wymiany drzwi Koszt sumaryczny wymiany okien i drzwi NOK + NDRZWI Koszt modernizacji wentylacji a) budowa wentylacji mechanicznej (sale zajęć i pom. sanitarne) b) montaż nawiewników NW c) sumaryczny koszt modernizacji wentylacji 13 Koszt całkowity usprawnienia (NOK + NDRZWI +NW ) 14 SPBT = (NOK + NDRZWI +NW ) / ∆Or Podstawa przyjętych nakładów: Ceny jednostkowe wymiany okien i drzwi przyjęto w oparciu o uśrednione oferty cenowe lokalnych dystrybutorów okien. Koszt montażu nawiewników oszacowano w oparciu o ofertę firmy Aereco Wentylacja. Wybrany wariant : 1 Koszt : 163 375 zł SPBT= Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 19,92 lat 68 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.2.3 Zestawienie optymalnych usprawnień i przedsięwzięć w kolejności rosnącej wartości SPBT Lp. Rodzaj i zakres usprawnienia termomodernizacyjnego Planowane koszty robót [zł] SPBT [lata] 1 2 3 4 1 Docieplenie dachu nad poddaszem użytkowym 4 097 2,63 2 Docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkowym 5 893 3,11 3 Docieplenie ścian wewnętrznych poddasza 21 409 6,25 4 Docieplenie dachów nad lukarnami 2 239 6,40 5 Docieplenie ścian zewnętrznych - 2 7 464 7,35 6 Docieplenie stropu nad poddaszem użytkowym 18 646 7,48 7 Docieplenie stropu nad piwnicą nieogrzewaną 3 630 8,85 8 Docieplenie ścian zewnętrznych lukarn 5 388 11,37 9 Docieplenie ścian zewnętrznych - 1 119 992 16,52 6 416 19,79 19,92 10 Docieplenie stropu zewnętrznego nad parterem 11 Wymiana okien i drzwi + modernizacja wentylacji 163 375 Razem: 358 549 Uwagi: SPBT - prosty okres zwrotu nakładów inwestycyjnych Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 69 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.3 Ocena i wybór optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego poprawiającego sprawność systemu ogrzewania 8.3.1 Opis proponowanych usprawnień Proponuje się wprowadzenie następujących usprawnień umożliwiających zmniejszenie zużycia ciepła oraz obniżenie kosztów energii cieplnej w budynku: I A) Modernizacja systemu zaopatrzenia obiektu w energię cieplną System zaopatrzenia w ciepło na potrzeby ogrzewania (c.o.) Źródło ciepła B) - Kotłownia gazowa z kotłem niskotemperaturowym, kondensacyjnym. Obniżenie parametrów w instalacji po przeprowadzonej termomodernizacji budynku - pełniejsze wykorzystanie efektu kondensacji. System przygotowania ciepłej wody użytkowej Źródło podstawowe - Wprowadzenie odnawialnych źródeł energii do przygotowania c.w.u. - Montaż kolektorów słonecznych do przygotowania c.w.u. - Montaż dwuwężownicowych zasobników ciepłej wody użytkowej Źródło uzupełniające - Kotłownia gazowa z kotłem niskotemperaturowym, kondensacyjnym wspomagająca pracę systemu solarnego. II 1 2 Modernizacja instalacji wewnętrznej c.o. Montaż ekranów zagrzejnikowych przy wszystkich grzejnikach zamontowanych przy ścianach zewnętrznych. Usprawnienie przesłon grzejników III Modernizacja instalacji ciepłej wody użytkowej Montaż kolektorów słonecznych do częściowego przygotowania c.w.u. – jak w pkt. I). 8.3.2 Zmiany współczynników sprawności spowodowane wprowadzeniem proponowanych usprawnień Zmiana w spółczynników spraw ności Lp. Rodzaj usprawnienia I System grzewczy 1 Sprawność wytwarzania Bez zmian w instalacji. Zmiana nastaw regulatora kotła - obniżenie temperatur. stan istniejący po modernizacji oznacz. w artość oznacz. ηg,0 1,00 (0,93) ηg,1 Uzasadnienie - podstawa przyjetych wartości w artość 1,00 System centralnego ogrzewania zasilany z niskoparametrowego, gazowego kotła kondensacyjnego o (0,98) pracującego na parametrach 55-60 / 45-50 C. Moc maksymalna kotła dla powyższych parametrów wynosi ok. 46 kW. Sprawność kotłowni dla stanu po modernizacji określono zgodnie z tabelą dla wartości średnich ponieważ parametry temperatury są podobne do określonych w tabeli Rozporządzenia MI. Ze względu na fakt, że źródło jest własnością dostawcy ciepła, zaś obiorca rozliczany jest wg wskazań licznika ciepła zamontowanego na rurociagu powrotnym przyjmuje się sprawność obliczeniową równą 1,0. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 70 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.3.2 Zmiany współczynników sprawności spowodowane wprowadzeniem proponowanych usprawnień - c.d. Zmiana w spółczynników spraw ności Lp. Rodzaj usprawnienia stan istniejący Uzasadnienie - podstawa przyjetych wartości po modernizacji oznacz. w artość oznacz. w artość 2 Sprawność przesyłania Bez zmian ηd,0 0,98 ηd,1 0,98 Instalacja c.o. z przewodami izolowanymi - w dobrym stanie technicznym. Instalacja zamknięta, hermetyczna .Instalacja wewnętrzna zmodernizowana w dobrym stanie technicznym. Ogrzewanie centralne wodne usytuowane w ogrzewanym budynku z dobrą izolacją przewodów armatury i urządzeń. 3 Sprawność regulacji i wykorzystania Montaż ekranów zagrzejnikowych Likwidacja lub usprawnienie przesłon grzejników ηe,0 0,98 ηe,1 0,99 Ogrzewanie tradycyjne - wodne z grzejnikami płytowymi. Grzejniki prawidłowo usytuowane w pomieszczeniach - z prawidłowo wykonanymi przesłononami. Zamontowane ekrany zagrzejnikowe - zmniejszone straty ciepła bezpośrednio przez ściany zewnętrzne. Zamontowane wszystkie zawory i głowice termostatyczne. Regulacja hydrauliczna zawory termostatyczne oraz zawory ograniczające przepływ na instalacji w kotłowni. Regulacja centralna adaptacyjna w kotłowni (automatyka pogodowa) i miejscowa przy pomocy zaworów termostatycznych. 4 Sprawność akumulacji - bez zmian ηs,0 1,00 ηs,1 1,00 Brak zasobnika ciepła ηo,co 0,96 η1,co 0,97 wt,0 0,85 wt,1 0,85 Występuje.Czas ogrzewania - 5 dni w tygodniu. wd,0 0,95 wd,1 0,95 Występuje.Czas ogrzewania - 16 godzin na dobę. ηg,0 1,00 (0,88) ηg,1 1,00 (0,91) 5 Sprawność całkowita systemu grzewczego ηo,co = ηg · ηd · ηe · ηs 6 Przerwa na ogrzewanie w okresie tygodnia Bez zmian 7 Przerwa na ogrzewanie w okresie doby Bez zmian II Systemy przygotowania c.w.u. A) System pracujący w oparciu o kotłownię gazową 1 Sprawność wytwarzania Bez zmian w instalacji. Zmiana nastaw regulatora kotła - obniżenie temperatur. Ciepła woda użytkowa przygotowywana jest centralnie w podgrzewaczu pojemnościowym zasilanym z kotła kondensacyjnego. Źródło ciepła stanowi własność dostawcy ciepła. Z uwagi na obniżenie parametrów w instalacji, podwyższona zostanie sprawność kotła. Ze względu na fakt, że źródło jest własnością dostawcy ciepła, zaś obiorca rozliczany jest wg wskazań licznika ciepła zamontowanego na rurociagu powrotnym przyjmuje się sprawność obliczeniową równą 1,0. 2 Sprawność transportu (dystrybucji) Istniejąca instalacja bez zmian ηd,0 0,80 ηd,1 0,80 Ciepła woda doprowadzona jest z podgrzewacza instalacją poziomą zaizolowaną oraz przewodami pionowymi do punktów poboru c.w.u. Instalacja z przwodami cyrkulacyjnymi. Kilkanaście punktów poboru. Praca pompy cyrkulacyjnej sterowana sterownikiem kotła z ograniczeniem czasu pracy. 3 Sprawność akumulacji Nowy zasobnik c.w.u. - standard bez zmian ηs,0 0,86 ηs,1 0,86 Nowoczesne zasobniki c.w.u. o pojemności około 600 l wg standardu budynku niskoenergetycznego. Zasobniki z dostosowaniem do wykorzystania ciepła z kolektorów słonecznych - dwuwężownicowe. 4 Sprawność wykorzystania - bez zmian ηe,0 1,00 ηe,1 1,00 ηo,cw 0,69 η1,cw 0,69 5 Sprawność systemu przygot. c.w.u. ηo,cw = ηg · ηd · ηs · ηe Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 71 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.3.2 Zmiany współczynników sprawności spowodowane wprowadzeniem proponowanych usprawnień - c.d. Zmiana w spółczynników spraw ności Rodzaj usprawnienia Lp. B) System solarny 1 Sprawność wytwarzania stan istniejący po modernizacji Uzasadnienie - podstawa przyjetych wartości oznacz. w artość oznacz. w artość ηg,0 --- ηg,1 1,00 Źródło ciepła do przygotowywania c.w.u. - kolektory słoneczne. Zastosowano kolektory słoneczne do częściowego przygotowania c.w.u. oraz nowy podgrzewacz c.w.u dwuwężownicowy. 2 Sprawność transportu (dystrybucji) Instalacja uwzględnia wykorzystanie ciepła z kolektorów słonecznych - instalacja c.w.u. bez zmian. ηd,0 --- ηd,1 0,80 Ciepła woda doprowadzona jest z podgrzewacza instalacją poziomą zaizolowaną oraz przewodami pionowymi do punktów poboru c.w.u. Instalacja z przwodami cyrkulacyjnymi. Kilkanaście punktów poboru. Praca pompy cyrkulacyjnej sterowana sterownikiem kotła z ograniczeniem czasu pracy. 3 Sprawność akumulacji ηs,0 --- ηs,1 0,86 Nowoczesne zasobniki c.w.u. o pojemności około 600 l wg. standardu budynku niskoenergetycznego. ηe,0 --- ηe,1 1,00 ηo,cw --- η1,cw 0,69 Nowy zasobnik c.w.u. - standard bud. niskoenergetycznego 4 5 Sprawność wykorzystania Zasobniki z dostosowaniem do wykorzystania ciepła z kolektorów słonecznych - dwuwężownicowe. Sprawność systemu przygot. c.w.u. ηo,cw = ηg · ηd · ηs · ηe Uwagi: Sprawności cząstkowe i sprawność całkowitą systemu grzewczego i systemu przygotowania ciepłej wody określono zgodnie z: Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej [4]. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 72 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.3.3 Ocena proponowanych usprawnień Lp. Nazwa Jedn. stan istniejący stan po modernizacji oznacz. wartość oznacz. wartość kW qo,co 70,10 q1,co 70,10 GJ/rok Qo,co 419,20 Q1,co 419,20 I SYSTEM OGRZEWANIA 1 Zapotrzebowanie na moc cieplną do ogrzewania 2 Roczne zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania (bez uwzględnienia sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) 3 Sprawność całkowita systemu grzewczego - ηo,co 0,96 η1,co 0,97 4 Uwzględnienie przerw tygodniowych - w t,0 0,85 w t,1 0,85 5 Uwzględnienie przerw dobowych - w d,0 0,95 w d,1 0,95 6 Roczne zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku (z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) Qco* = Qco · wt · wd / ηco GJ/rok Qo,co * 352,61 Q1,co * 348,97 ∆Qr,co 3,64 7 8 Oszczędność energii cieplnej do ogrzewania budynku w wyniku usprawnienia kotłownia gazowa - taryfa A1-A62 Om,o 17 843,33 Om,1 17 843,33 b) opłata zmienna zł/GJ Oz,o 76,40 Oz,1 76,40 c) opłata abonamentowa zł/m-c A b,o --- Ab,1 --- Roczne koszty ogrzewania budynku zł/rok Opo,co 41 949 Op1,co 41 671 zł/rok --- ∆Or,co 278 Nco 1 260 11 Koszt usprawnienia zł II SYSTEM PRZYGOTOWANIA C.W.U. 1 Zapotrzebowanie na moc cieplną do przygot. c.w.u. 2 Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania c.w.u. 3 Udział żródeł w pokryciu rocznego zapotrzebowania na energię użytkową do przygotowania c.w.u. 5 1,03 zł/(MW·m-c) 10 Oszczędność kosztów ogrzewania budynku 4 % Stawki opłat za ogrzewanie a) opłata stała 9 GJ/rok kW qo,cw 5,39 q1,cw 5,39 GJ/rok Qo,cw 40,20 Q1,cw 40,20 1) kotłownia gazowa % uo,k 100 u1,k 44 2) system solarny % uo,s --- u1,s 56 1) kotłownia gazowa ηo,cw (1) 0,69 η1,cw (1) 0,69 2) system solarny ηo,cw (2) --- η1,cw (2) 0,69 GJ/rok Qo,cw* (1) 58,27 Q1,cw* (1) 25,64 GJ/rok Qo,cw* (2) --- Q1,cw* (2) 32,63 3) łącznie GJ/rok Qo,cw* 58,27 Q1,cw* 58,27 Oszczędność energii cieplnej do przygot. c.w.u. GJ/rok ∆Qr,cw 0,00 Sprawność systemów przygotowania c.w.u. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową do przygotowania c.w.u. 1) kotłownia gazowa Qcw* (1) = uk x Qcw / ηcw (1) 2) system solarny Qcw* (2) = us x Qcw / ηcw (2) 6 w wyniku usprawnienia 7 % 0,00 Koszty i stawki opłat 1) kotłownia gazowa kotłownia gazowa - taryfa A1-A62 zł/(MW·m-c) a) opłata stała b) opłata zmienna c) opłata abonamentowa 2) system solarny zł/rok Om,o Oz,o A b,o Km,o 17 843,33 76,40 ----- Om,1 Oz,1 Ab,1 Km,1 17 843,33 76,40 --1 600 a) kotłownia gazowa zł/rok Kzw ,o (K) 1 925 Kzw ,1 (K) 847 b) system solarny zł/rok Kzw ,o (S) --- Kzw ,1 (S) 1 078 c) łączny zł/rok Kzw ,o 1 925 K zw ,1 1 925 zł/GJ zł/m-c (roczne koszty stałe eksploatacji systemu) 3) koszt roczny zimnej wody (łącznie z opłatą za ścieki) Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 73 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.3.3 Ocena proponowanych usprawnień - c.d. Lp. Nazwa Jedn. stan istniejący stan po modernizacji oznacz. wartość oznacz. wartość zł/rok Opo,cw (1) 7 532 Op1,cw (1) 3 961 zł/rok Opo,cw (2) --- Op1,cw (2) 2 678 3) łącznie zł/rok Opo,cw 7 532 Op1,cw 6 639 Oszczędność kosztów przygotowania c.w.u. zł/rok --- ∆Or,cw 893 Ncw 80 000 II SYSTEM PRZYGOTOWANIA C.W.U. - c.d. 8 Roczne koszty przygotowania c.w.u. 1) kotłownia gazowa Op cw (1) = Qcw*(1)·Oz + 12·q cw· Om /1000 + Kzw (K) 2) system solarny Op cw (2) = Km + Kzw (S) 9 10 Koszt usprawnienia zł III ŁĄCZNIE (OGRZEWANIE+PRZYGOTOWANIE C.W.U.) 1 Sumaryczne zapotrzebowanie na energię cieplną w budynku (co+cwu) GJ/rok 2 Oszczędność energii cieplnej GJ/rok w wyniku usprawnienia (co+cwu) 410,88 407,24 ∆Qr,cw % 3 Oszczędność kosztów ogrzewania i przygot. c.w.u. 4 Koszt usprawnienia 5 Prosty czas zwrotu nakładów SPBT = Nco+cw / ∆Or 3,64 0,88 zł/rok ∆Or 1 171 zł Nco+cw 81 260 lata SPBT 69,41 Cena jedn. Koszt całkowity [zł] Kalkulacja kosztów usprawnień Koszt realizacji usprawnień N co+cw obejmuje: I Ilość Źródło ciepła Zmiana parametrów w instalacji umożliwiającą lepsze wykorzystanie efektu kondensacji II Podstawa wyceny --- brak nakładów przestawienie sterownika kotła Modernizacja instalacji centralnego ogrzewania 1 Zakup i montaż ekranów zagrzejnikowych (25 szt.) analiza cen detalicz. i usług 21 60 2 Likwidacja lub usprawnienie przesłon grzejników - wykonanie we własnym zakresie. Razem (instalacja c.o.): II Modernizacja systemu zaopatrzenia obiektu w ciepłą wodę użytkową 1 Montaż kolektorów słonecznych do przygotowania c.w.u. z automatyką współpracującą z kotłem gazowym oraz dwuwężownicowymi zasobnikami ciepłej wody. 2 Kolektory próżniowe o powierzchni około 11 m 3 Zasobniki o pojemności około 600-700 dm Instalacja doprowadzająca czynnik do pomieszczeń kotłowni. 1 260 --1 260 kpl. 80 000 80 000 do wyceny przyjeto ceny kolektorów próżniowych VITOSOL 200-T firmy Viessmann wraz z armaturą, pompami, automatyką i zasobnikami Razem (system zaopatrzenia w c.w.u.): 80 000 Łączny koszt realizacji usprawnień Nco+cw 81 260 Uwagi: 1 2. Wymagana dokumentacja projektowa: Projekt techniczny doboru i montażu kolektorów słonecznych Koszt wykonania wymaganej dokumentacji projektowej zostanie uwzględniony w pkt. 8.4.2-1. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 74 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.4. Wybór optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Niniejszy rodział obejmuje: a) określenie wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych; b) zestawienie nakładów inwestycyjnych oraz określenie oszczędności energetycznych i oszczędności kosztów dla analizowanych wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych; c) ocenę wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych pod względem spełnienia wymagań Ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów d) wskazanie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. 8.4.1 Określenie wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych OZNACZENIE WARIANTU Lp. Zakres usprawnień A B C D E F G H I J K 1 Wymiana okien i drzwi + modernizacja wentylacji + 2 Docieplenie stropu zewnętrznego nad parterem + + 3 Docieplenie ścian zewnętrznych - 1 + + + 4 Docieplenie ścian zewnętrznych lukarn + + + + 5 Docieplenie stropu nad piwnicą nieogrzewaną + + + + + 6 Docieplenie stropu nad poddaszem użytkowym + + + + + + 7 Docieplenie ścian zewnętrznych - 2 + + + + + + + 8 Docieplenie dachów nad lukarnami + + + + + + + + 9 Docieplenie ścian wewnętrznych poddasza + + + + + + + + + 10 Docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkowym + + + + + + + + + + 11 Docieplenie dachu nad poddaszem użytkowym + + + + + + + + + + + 12 Modernizacja systemu grzewczego + + + + + + + + + + + L + Uwagi: Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 75 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.4.2 Zestawienie nakładów inwestycyjnych oraz określenie oszczędności energetycznych i oszczędności kosztów dla analizowanych wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych 8.4.2-1 Określenie całkowitych nakładów inwestycyjnych dla poszczególnych wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych Lp. Oznacz. wariantu 1 A Zakres prac Wymiana okien i drzw i + modernizacja w entylacji Koszty wykonania usprawnień Inne koszty (*) [zł] 439 809 Koszty wykonania audytu i projektów [zł] 26 000 [zł] 10 995 Koszt realizacji wariantu ogółem [zł] 476 804 276 434 25 000 6 911 308 345 270 018 24 500 6 750 301 268 150 026 18 620 3 751 172 397 144 638 18 120 3 616 166 374 141 008 17 620 3 525 162 153 Docieplenie stropu zew nętrznego nad parterem Docieplenie ścian zew nętrznych - 1 Docieplenie ścian zew nętrznych lukarn Docieplenie stropu nad piw nicą nieogrzew aną Docieplenie stropu nad poddaszem użytkow ym Docieplenie ścian zew nętrznych - 2 Docieplenie dachów nad lukarnami Docieplenie ścian w ew nętrznych poddasza Docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkow ym Docieplenie dachu nad poddaszem użytkow ym Modernizacja systemu grzew czego 2 B Docieplenie stropu zew nętrznego nad parterem Docieplenie ścian zew nętrznych - 1 Docieplenie ścian zew nętrznych lukarn Docieplenie stropu nad piw nicą nieogrzew aną Docieplenie stropu nad poddaszem użytkow ym Docieplenie ścian zew nętrznych - 2 Docieplenie dachów nad lukarnami Docieplenie ścian w ew nętrznych poddasza Docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkow ym Docieplenie dachu nad poddaszem użytkow ym Modernizacja systemu grzew czego 3 C Docieplenie ścian zew nętrznych - 1 Docieplenie ścian zew nętrznych lukarn Docieplenie stropu nad piw nicą nieogrzew aną Docieplenie stropu nad poddaszem użytkow ym Docieplenie ścian zew nętrznych - 2 Docieplenie dachów nad lukarnami Docieplenie ścian w ew nętrznych poddasza Docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkow ym Docieplenie dachu nad poddaszem użytkow ym Modernizacja systemu grzew czego 4 D Docieplenie ścian zew nętrznych lukarn Docieplenie stropu nad piw nicą nieogrzew aną Docieplenie stropu nad poddaszem użytkow ym Docieplenie ścian zew nętrznych - 2 Docieplenie dachów nad lukarnami Docieplenie ścian w ew nętrznych poddasza Docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkow ym Docieplenie dachu nad poddaszem użytkow ym Modernizacja systemu grzew czego 5 E Docieplenie stropu nad piw nicą nieogrzew aną Docieplenie stropu nad poddaszem użytkow ym Docieplenie ścian zew nętrznych - 2 Docieplenie dachów nad lukarnami Docieplenie ścian w ew nętrznych poddasza Docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkow ym Docieplenie dachu nad poddaszem użytkow ym Modernizacja systemu grzew czego 6 F Docieplenie stropu nad poddaszem użytkow ym Docieplenie ścian zew nętrznych - 2 Docieplenie dachów nad lukarnami Docieplenie ścian w ew nętrznych poddasza Docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkow ym Docieplenie dachu nad poddaszem użytkow ym Modernizacja systemu grzew czego Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 76 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.4.2 Zestawienie nakładów inwestycyjnych oraz określenie oszczędności energetycznych i oszczędności kosztów dla analizowanych wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych 8.4.2-1 Określenie całkowitych nakładów inwestycyjnych dla poszczególnych wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych - c.d. Lp. Oznacz. wariantu 7 G Koszty wykonania usprawnień Docieplenie ścian zew nętrznych - 2 Inne koszty (*) [zł] 122 362 Koszty wykonania audytu i projektów [zł] 17 120 [zł] 3 059 Koszt realizacji wariantu ogółem [zł] 142 541 114 898 15 920 2 872 133 690 112 659 15 420 2 816 130 895 91 250 14 920 2 281 108 451 Docieplenie dachów nad lukarnami Docieplenie ścian w ew nętrznych poddasza Docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkow ym Docieplenie dachu nad poddaszem użytkow ym Modernizacja systemu grzew czego 8 H Docieplenie dachów nad lukarnami Docieplenie ścian w ew nętrznych poddasza Docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkow ym Docieplenie dachu nad poddaszem użytkow ym Modernizacja systemu grzew czego 9 I Docieplenie ścian w ew nętrznych poddasza Docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkow ym Docieplenie dachu nad poddaszem użytkow ym Modernizacja systemu grzew czego 10 J Docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkow ym Docieplenie dachu nad poddaszem użytkow ym Modernizacja systemu grzew czego 11 K Docieplenie dachu nad poddaszem użytkow ym Modernizacja systemu grzew czego 85 357 14 420 2 134 101 911 12 L Modernizacja systemu grzew czego 81 260 13 920 2 032 97 212 Uwagi: 1/ Koszty wykonania dokumentacji obejmują: a) koszt wykonania audytu energetycznego; b) koszt wykonania projektu regulacji instalacji c.o. - dobór nastaw zaworów nastawnych i termostatycznych do zmniejszonego zapotrzebowania obiektu na ciepło po przeprowadzeniu termomodernizacji przegród budowlanych; c) koszt wykonania projektu technicznego doboru i montażu kolektorów słonecznych; d) koszt wykonania projektu modernizacji wentylacji sal lekcyjnych i sanitariatów; e) koszt wykonania projektów termomodernizacji przegród budowlanych; f) koszt wykonania kosztorysów inwestorskich; g) koszt wykonania specyfikacji technicznej; 2/ Koszty dodatkowe inne obejmują nadzór inwestorski Wielkość kosztów określono na poziomie ok. 2,5% od całkowitych kosztów wykonania usprawnień. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 77 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.4.2 Zestawienie nakładów inwestycyjnych oraz określenie oszczędności energetycznych i oszczędności kosztów dla analizowanych wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych 8.4.2-2 Określenie oszczędności energetycznych i oszczędności kosztów dla poszczególnych wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych Stan istniejący: qo,co = Qo,co = 70,10 419,20 w t,o = w d,o = ηo,co = 0,85 qo,cw = Qo,cw = 5,39 40,20 ηo,cw (1) = 0,69 Qo,cw * = 58,27 kW GJ/rok 0,95 GJ/rok η co wt GJ/rok Qo,co+cw * = 410,88 GJ/rok Qcw Qcw* Q*co+cw ηcw (2) 0,96 352,61 ηcw (1) Qo,co * = kW GJ/rok [kW] [kW] [GJ] [GJ] [GJ] [GJ] [GJ] [%] [%] [%] [zł/rok] [zł/rok] [zł/rok] 1 2 3 4 5 6a 6b 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 A 476 804 ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ 40,51 5,39 163,49 136,10 40,20 58,27 194,37 61,40 0,00 52,69 22 877 893 23 770 B 308 345 ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ 47,39 5,39 222,67 185,37 40,20 58,27 243,63 47,43 0,00 40,70 17 640 893 18 533 C 301 268 ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ 47,76 5,39 226,07 188,20 40,20 58,27 246,47 46,63 0,00 40,01 17 344 893 18 237 D 172 397 ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ 56,26 5,39 295,00 245,58 40,20 58,27 303,85 30,35 0,00 26,05 11 140 893 12 033 E 166 374 ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ 56,80 5,39 300,15 249,87 40,20 58,27 308,13 29,14 0,00 25,01 10 697 893 11 590 F 162 153 0,97 0,85 0,95 0,69 0,69 56,98 5,39 301,49 250,98 40,20 58,27 309,25 28,82 0,00 24,73 10 573 893 11 466 G 142 541 ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ 59,89 5,39 328,04 273,08 40,20 58,27 331,35 22,55 0,00 19,35 8 262 893 9 155 H 133 690 ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ 61,03 5,39 338,66 281,93 40,20 58,27 340,19 20,05 0,00 17,20 7 342 893 8 235 I 130 895 ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ 61,43 5,39 342,31 284,96 40,20 58,27 343,23 19,18 0,00 16,46 7 024 893 7 917 J 108 451 ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ 66,15 5,39 385,47 320,89 40,20 58,27 379,16 8,99 0,00 7,72 3 269 893 4 162 K 101 911 ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ 68,34 5,39 403,08 335,55 40,20 58,27 393,82 4,84 0,00 4,15 1 680 893 2 573 L 97 212 ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ 70,10 5,39 419,20 348,97 40,20 58,27 407,24 1,03 0,00 0,88 278 893 1 171 Wariant Koszty wd [zł] qco qcw Qco Qco* ∆Qco ∆Qcw ∆Qr ∆Or,co ∆Or,cw ∆Or (co+cw) Uwagi: Do nakładów inwestycyjnych rozpatrywanych w ramach poszczególnych wariantów termomodernizacyjnych włączono dodatkowo koszt wykonania audytu energetycznego budynku oraz koszty niezbędnej dokumentacji technicznej i nadzoru inwestorskiego (zgodnie z pkt. 8.4.2-1) Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 78 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.4.3 Dokumentacja wyboru optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego dla budynku (dla wymagań Ustawy z dnia 21.11.2008 r.) Wielkość środków własnych Inwestora na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Lp. 0 zł Wariant przedsięwzięcia Planowane koszty Roczna oszczędność kosztów Procentowa oszczędność zapotrzebowania Planowana kwota środków własnych i termomoderniz. całkowite energii na energię 1/ kwota kredytu ∆Or ∆Qr OKREŚLENIE WIELKOŚCI PREMII TERMOMODERNIZACYJNEJ 16% kosztów dwukrotność rocznych wielkość całkowitych oszczędności premii [zł] [zł] kosztów energii [zł] [zł] 7 8 9 10 20% kredytu % ] % ] [ zł [ zł [zł] [zł/rok] [%] 1 2 3 4 5 1 A 476 804 23 770 52,69 0 zł 0 % 95 361 76 289 47 540 47 540 2 B 308 345 18 533 40,70 476 804 0 zł zł 100 0 % % 61 669 49 335 37 066 37 066 308 345 zł 100 % 60 254 48 203 36 474 36 474 34 479 27 584 24 066 24 066 33 275 26 620 23 180 23 180 32 431 25 944 22 932 22 932 28 508 22 807 18 310 18 310 26 738 21 390 16 470 16 470 26 179 20 943 15 834 15 834 21 690 17 352 8 324 8 324 20 382 16 306 5 146 5 146 19 442 15 554 2 342 2 342 C 3 D 4 E 5 F 6 G 7 H 8 I 9 J 10 K 11 L 12 Uwagi: 301 268 172 397 166 374 162 153 142 541 133 690 130 895 108 451 101 911 97 212 18 237 12 033 11 590 11 466 9 155 8 235 7 917 4 162 2 573 1 171 40,01 26,05 25,01 24,73 19,35 17,20 16,46 7,72 4,15 0,88 6 0 zł 0 % 301 268 zł 100 % 0 zł 0 % 172 397 zł 100 % 0 zł 0 % 166 374 zł 100 % 0 zł 0 % 162 153 zł 100 % 0 zł 0 % 142 541 zł 100 % 0 zł 0 % 133 690 zł 100 % 0 zł 0 % 130 895 zł 100 % 0 zł 0 % 108 451 zł 100 % 0 zł 0 % 101 911 zł 100 % 0 zł 0 % 97 212 zł 100 % 1/ - z uwzględnieniem sprawności całkowitej Warianty spełniające wymagania Ustawy dotyczące procentowych oszczędności zapotrzebowania na energię: Wariant proponowany do realizacji: WARIANTY A÷I WARIANT A Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 79 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 8.4.4. Wskazanie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego 1. Wskazanie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego dla wymagań Ustawy z dn. 21.11.2008 r. (przy ubieganiu się Inwestora o kredyt z premią termomodernizacyjną przyznawaną przez Bank Gospodarstwa Krajowego) Zgodnie z wymaganiami Ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów z dnia 21 listopada 2008 r. wariant usprawnienia termomodernizacyjnego dla budynku przyjęty do realizacji powinien charakteryzować się następującymi właściwościami: • zmniejszenie rocznego zapotrzebowania na energię cieplną w budynku wynosi co najmniej 10% w przypadku realizacji usprawnień obejmujących jedynie modernizację systemu grzewczego; • zmniejszenie rocznego zapotrzebowania na energię cieplną w budynku, w którym po 1984 r. przeprowadzono modernizację systemu grzewczego wynosi co najmniej 15%; • zmniejszenie rocznego zapotrzebowania na energię cieplną w budynku, w którym nie przeprowadzono modernizacji systemu grzewczego wynosi co najmniej 25% w przypadku pozostałych usprawnień. Analiza wytypowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych dla budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie przy ul. Obodrzyców 20 przeprowadzona w pkt. 8.4.1÷8.4.3 wykazała, że wymagania Ustawy dotyczące wielkości zaoszczędzonej energii cieplnej (w danym przypadku min. 15%, gdyż system grzewczy został zmodernizowany) spełnione są dla wariantów modernizacji A÷I. Wariantem optymalnym proponowanym do realizacji jest grupa przedsięwzięć termomodernizacyjnych objętych wariantem A, który obejmuje wszystkie analizowane usprawnienia dla budynku. Zgodnie z wytycznymi Inwestora w danym wariancie pozyskania środków na termomodernizację przedsięwzięcie powinno być realizowane w całości w oparciu o kredyt bankowy (brak środków własnych). Wariant A obejmuje następujące grupy usprawnień: modernizacja systemu grzewczego; docieplenie dachu nad poddaszem użytkowym; docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkowym (fragmenty stropu nad parterem); docieplenie ścian wewnętrznych pomiędzy poddaszem użytkowym i nieużytkowym; docieplenie dachów nad lukarnami; docieplenie ścian zewnętrznych – 2 (ściany ryglowe – mur pruski); docieplenie stropu nad poddaszem użytkowym (pod głównym strychem); docieplenie stropu nad piwnicą nieogrzewaną; docieplenie ścian zewnętrznych lukarn poddasza; docieplenie ścian zewnętrznych – 1 (ściany parteru i poddasza z cegły 42 cm); docieplenie stropu zewnętrznego nad parterem; wymiana okien i drzwi + poprawa wentylacji. Planowane koszty całkowite dla wariantu A – 476 804 zł. Planowana kwota kredytu – 476 804 zł (100% całkowitych nakładów inwestycyjnych). Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 80 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Realizacja wariantu A umożliwia obniżenie zapotrzebowania na ciepło na potrzeby grzewcze budynku przedszkola (c.o.) o ponad 61%. Globalna oszczędność energii cieplnej (ogrzewanie +c.w.u.) przy realizacji wariantu A kształtuje się dla analizowanego obiektu na poziomie około 53%. Oszczędność rocznych kosztów ponoszonych na ogrzewanie i przygotowanie c.w.u. w budynku wynosi 23 770 zł. Przedsięwzięcia termomodernizacyjne określone w wariancie A spełniają wymagania Ustawy z dnia 21 listopada 2008 r., a mianowicie: oszczędność zapotrzebowania na energię cieplną dla analizowanego obiektu kształtuje się na poziomie 53% (a więc powyżej wartości 15% wymaganej Ustawą w przypadku danej grupy usprawnień). Z powyższej analizy wynika, że: wariant A może być przedsięwzięciem termomodernizacyjnym przyjętym do realizacji oraz spełnia wymagania dotyczące warunków uzyskania premii termomodernizacyjnej. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 81 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 2. Realizacja przedsięwzięć termomodernizacyjnych przy finansowaniu z innych źródeł Niniejsze opracowanie określa efektywność energetyczną oraz finansową realizacji poszczególnych wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych dla budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie. Wybór wariantu do realizacji (spośród przeanalizowanych wariantów A÷L) przeprowadza Inwestor w zależności od wielkości posiadanych środków finansowych. Przy braku ograniczeń dotyczących nakładów finansowych należy realizować wariant A obejmujący cały kompleks usprawnień dla budynku przyczyniających się do obniżenia zapotrzebowania na ciepło oraz kosztów ponoszonych na ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej. W innych przypadkach termomodernizację obiektu należy przeprowadzać etapowo w zależności od posiadanych na danym etapie środków na realizację przedsięwzięć. Przy etapowej realizacji usprawnień termomodernizacyjnych należy przestrzegać następujących zasad: 1. Na pierwszym etapie powinny być realizowane przedsięwzięcia przyczyniające się do podwyższenia sprawności systemu grzewczego (modernizacja systemu grzewczego wariant L). 2. Na następnych etapach powinny być realizowane pozostałe usprawnienia termomodernizacyjne w kolejności od najkrótszego do najdłuższego okresu zwrotu nakładów inwestycyjnych SPBT (wg uszeregowania zgodnie z tabelą w pkt. 8.2.3). Nie zaleca się realizacji usprawnień o dłuższym okresie zwrotu SPBT przed wyczerpaniem usprawnień charakteryzujących się niższymi wartościami SPBT, a tym samym większą efektywnością. 3. Przy wyborze przez Inwestora do realizacji na pierwszym etapie jednego z pośrednich wariantów (spośród wariantów B÷K) należy realizować program modernizacji zgodnie z zakresem dla danego wariantu wyszczegółowionym w tabeli pkt. 8.4.1. Na dalszych etapach termomodernizacji obiektu należy realizować kolejne usprawnienia z tabeli pkt. 8.2.3 zgodnie z zaleceniami jak wyżej w pkt. 2. W pkt. 9 niniejszego opracowania zamieszczono opis wariantu A przedsięwzięcia termomodernizacyjnego proponowanego do realizacji zawierającego wszystkie możliwe dla danego obiektu usprawnienia termomodernizacyjne przyczyniające się do obniżenia zapotrzebowania na ciepło. Kolejność opisu odzwierciedla jednocześnie zalecaną kolejność przeprowadzania prac termomodernizacyjnych poczynając od modernizacji systemu grzewczego, a następnie wprowadzając pozostałe usprawnienia w kolejności od najbardziej do najmniej efektywnych i opłacalnych. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 82 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 9. Opis techniczny optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego przewidzianego do realizacji 9.1 Opis robót W ramach przedsięwzięcia termomodernizacyjnego przewidzianego do realizacji (wariant A) należy wykonać następujące prace: I. Przeprowadzić modernizację systemu grzewczego obejmującą realizację następujących grup usprawnień: 1. Źródło ciepła Po termomodernizacji budynku obniżenie temperatury na zasilaniu i powrocie do parametrów zapewniających dostarczenie odpowiedniej mocy do ogrzewanych pomieszczeń na podstawie wykonanych obliczeń cieplnych. Pozwoli to wykorzystać w pełnym zakresie proces kondensacji w kotle i podnieść sprawność wytwarzania. Brak nakładów finansowych – przestawienie sterownika kotła. 2. Modernizacja instalacji centralnego ogrzewania 1) Montaż ekranów zagrzejnikowych – 21 szt. Montaż ekranów przeprowadzić przy wszystkich grzejnikach zainstalowanych przy ścianach zewnętrznych budynku. Szacunkowy koszt usprawnienia – 1 260 zł. 2) Usunięcie lub usprawnienie przesłon grzejników We wszystkich możliwych miejscach przeprowadzić likwidację osłon grzejników. W pozostałych miejscach, z niezbędną ze względów bezpieczeństwa zabudową grzejników, wprowadzić usprawnienia osłon (ulepszenie konstrukcji w sposób umożliwiający prawidłową cyrkulację powierza poprzez maksymalne zmniejszenie powierzchni zabudowanej – np. montaż siatek, nawiercenie dodatkowych otworów itp.) lub wykonać nowe przesłony grzejników spełniające wymagania jw. Wykonanie we własnym zakresie. Łączny koszt modernizacji instalacji centralnego ogrzewania – 1 260 zł. 3. Modernizacja systemu zaopatrzenia obiektu w ciepłą wodę użytkową Wprowadzenie odnawialnych źródeł energii do przygotowania c.w.u. Montaż kolektorów słonecznych do przygotowania c.w.u. wraz z automatyką współpracującą z kotłem gazowym oraz montaż dwuwężownicowych zasobników ciepłej wody. Normatywne zapotrzebowanie c.w.u wynosi 0,96 m3/dobę. Zapotrzebowanie na ciepło użytkowe do przygotowania c.w.u. wynosi około 40 GJ, natomiast zapotrzebowanie na energię końcową (z uwzględnieniem sprawności systemu) wynosi około 58 GJ. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 83 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Średniodobowe zapotrzebowanie na ciepło użytkowe wynosi około 0,18 GJ (50 kWh), natomiast w miesiącu wynosił około 3,6 GJ – dla 22 dni (1000 kWh). Wstępny dobór oparto o kolektory próżniowe, dla których przeciętny uzysk roczny energii słonecznej może wynosić od 550 do 600 kWh/m2, natomiast w najbardziej słonecznym miesiącu (czerwcu) średni uzysk może wynosić ok. 90 kWh/m2/m-c i około 3 kWh/m2/dobę. Dobrano kolektory słoneczne o powierzchni około 11 m2, które są w stanie pokryć zapotrzebowanie ciepła w ilości około 22 GJ, co stanowi około 56% zapotrzebowania rocznego na ciepło użytkowe, około 65% zapotrzebowania dobowego i około 98% zapotrzebowania miesięcznego w najkorzystniejszym miesiącu, tj. w czerwcu. Zasobniki powinny mieć objętość około 600÷700 l. Z uwagi na wielkość instalacji wskazany jest montaż instalacji kolektorów słonecznych na terenie przedszkola, z wykorzystaniem konstrukcji stalowych umożliwiających montaż kolektorów na podwyższeniu i z rurociągami doprowadzającymi czynnik grzewczy do podgrzewaczy zlokalizowanych w pomieszczeniach kotłowni i dla takiej instalacji określono szacunkowe nakłady inwestycyjne. W przypadku montażu kolektorów na dachu, nakłady powinny być niższe z uwagi na brak konieczności położenia w ziemi rurociągów doprowadzających czynnik grzewczy z kolektorów do podgrzewaczy w kotłowni. Uwaga: Dokładny dobór kolektorów powinien być wykonany na etapie opracowania projektu technicznego obejmującego połączenie z istniejącym systemem. Szacunkowy koszt montażu kolektorów słonecznych, podgrzewaczy, zasobników i połączenia instalacji kolektorów z urządzeniami kotłowni - około 80 000 zł. Łączny koszt realizacji przedsięwzięć termomodernizacyjnych obejmujących modernizację systemu grzewczego i systemu zaopatrzenia obiektu w c.w.u. – około 81 260 zł. II. Przeprowadzić docieplenie dachu nad poddaszem użytkowym Rodzaj usprawnienia - docieplenie skośnych połaci dachowych nad poddaszem użytkowym. Docieplenie należy przeprowadzić metodą wdmuchiwania izolacji w przestrzeń pustki powietrznej pomiędzy krokwiami dachu. Dach nad poddaszem użytkowym budynku docieplić przy zastosowaniu granulatu celulozy (np. Isofloc F) o współczynniku przewodności: λ ≤ 0,037 W/(m K) . Usprawnienie należy realizować od strony górnego poddasza nieużytkowego (strychu głównego). Warunkiem koniecznym wykonania usprawnienia jest wcześniejsze wykonanie prac przygotowawczych obejmujących zamknięcie dolnych części pustek powietrznych pomiędzy krokwiami od strony bocznych nieużytkowych stryszków niższego poddasza (za ściankami kolankowymi) poprzez ich zaślepienie na poziomie styku dachu ze ścianą kolankową (np. przy pomocy desek lub gęstych siatek) – powinno to być uwzględnione przy planowaniu innych prac obejmujących docieplenie pustek poddasza za ścianami kolankowymi. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 84 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Dociepla się tylko część dachu położoną bezpośrednio nad pomieszczeniami poddasza użytkowego (pomieszczenia ze skosami). Ze względu na fakt, że realizacja usprawnienia wymaga pełnego wypełnienia izolacją przestrzeni pustek powietrznych pomiędzy krokwiami grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej będzie wynosiła około 17 cm (odpowiada grubość krokwi). Powierzchnia dachu do docieplenia - ok. 48 m2. Koszt realizacji usprawnienia - 4 097 zł. III. Przeprowadzić docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkowym Rodzaj usprawnienia - docieplenie stropu pod poddaszem nieużytkowym. Usprawnienie obejmuje strop nad parterem - pod przestrzeniami pustek powietrznych za ściankami kolankowymi przy pom. poddasza użytkowego. Strop docieplić od strony istniejących pustek powietrznych poddasza nieużytkowego poprzez ułożenie na stropie mat wełny mineralnej o współczynniku przewodności: λ ≤ 0,042 W/(m K). W celu maksymalnego odciążenia stropu drewnianego przed realizacją usprawnienia należy: a) usunąć odpady i różnego rodzaju zanieczyszczenia zalegające na stropie; b) w miarę możliwości usunąć starą istniejącą izolację termiczną stropu. Wymagana grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej z wełny mineralnej – 18 cm. Powierzchnia stropu pod poddaszem nieużytkowym do docieplenia - około 59 m2. Szacunkowy koszt realizacji usprawnienia - 5 893 zł. IV. Przeprowadzić docieplenie ścian wewnętrznych pomiędzy poddaszem użytkowym i nieużytkowym Rodzaj usprawnienia - docieplenie ścianek wewnętrznych pomiędzy poddaszem użytkowym i nieużytkowym. Usprawnienie obejmuje: a) murowane ścianki kolankowe pomiędzy poddaszem użytkowym i nieużytkowymi oraz ścianki boczne przy lukarnach; b) drewniane ścianki kolankowe na klatce schodowej. Ścianki należy docieplić od strony nieużytkowych przestrzeni poddasza przy pomocy płyt z wełny mineralnej o współczynniku przewodności: λ ≤ 0,042 W/(m K). W ściankach bocznych przy lukarnach należy przewidzieć montaż nowych drzwiczek z izolacją cieplną. Wymagana grubość warstwy izolacji termicznej z wełny mineralnej – 15 cm. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 85 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Powierzchnia ścianek do docieplenia - około 88 m2. Szacunkowy koszt realizacji usprawnienia (docieplenie ścianek+montaż nowych drzwiczek) - 21 409 zł. Uwaga: 1) 2) Wymaganą grubość izolacji termicznej określono dla płyt z wełny o współczynniku przewodności λ = 0,042 W/(m K). W przypadku zastosowania płyt o lepszej izolacyjności cieplnej dopuszcza się zmniejszenie grubość izolacji. Wymagana grubość izolacji powinna wynosić więc przykładowo: a) płyty o współczynniku przewodności λ = 0,038-0,040 W/(m K) : 14 cm b) płyty o współczynniku przewodności λ = 0,034-0,036 W/(m K) : 12 cm. Dopuszcza się alternatywnie (po uzgodnieniu z konserwatorem zabytków) realizację usprawnienia z wykorzystaniem płyt styropianowych o współczynniku przewodności λ = 0,040 W/(m K) – w tym przypadku należy zastosować płyty o gr. 14 cm. V. Przeprowadzić docieplenie dachów nad lukarnami Rodzaj usprawnienia - docieplenie dachów nad lukarnami poddasza budynku połączone z wykonaniem nowego pokrycia dachowego. Usprawnienie obejmuje: a) dachy nad lukarnami w elewacji zachodniej (5 szt.); b) dachy nad lukarnami w elewacji wschodniej (2 szt.). Dachy docieplić od strony zewnętrznej przy zastosowaniu płyt poliuretanowych PUR lub poliizocjanurowych PIR (np. płyty EUROTHANE Bi-3 lub POWERDECK F) o współczynniku przewodności: λ ≤ 0,027 W/(m K). Wymagana grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej z płyt PUR lub PIR – 10 cm. Powierzchnia dachów nad lukarnami do docieplenia - 12 m2. Szacunkowy koszt usprawnienia - 2 239 zł. VI. Przeprowadzić docieplenie ścian zewnętrznych - 2 Rodzaj usprawnienia - docieplenie ścian zewnętrznych budynku wykonanych jako ściany ryglowe (mur pruski). Usprawnienie obejmuje ściany szczytowe poddasza od strony południowej i wschodniej. Ściany docieplić ścian od wewnątrz z wykorzystaniem twardych poliizocjanurowych płyt termoizolacyjnych EUROTHANE G o współczynniku przewodności: λ ≤ 0,023 W/(m K). Wymagana grubość warstwy izolacji termicznej z płyt EUROTHANE G – 8 cm. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 86 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Całkowita powierzchnia ścian zewnętrznych do docieplenia - 21 m2. Przy realizacji usprawnienia w miejscach możliwych (ze względu na osadzenie okien) należy przewidzieć docieplenie ościeży okiennych cienkimi płytami izolacyjnymi o grubości 2-3 cm. Szacunkowy koszt usprawnienia - około 7 464 zł. VII. Przeprowadzić docieplenie stropu nad poddaszem użytkowym Rodzaj usprawnienia - docieplenie stropu nad poddaszem użytkowym (pod strychem głównym). Strop docieplić od strony poddasza nieużytkowego z wykorzystaniem mat z wełny mineralnej o współczynniku przewodności: λ ≤ 0,042 W/(m K). W ramach danego usprawnienia należy przeprowadzić demontaż istniejącej podłogi, usunięcie starej izolacji (w miarę możliwości), ułożenie na stropie mat z wełny mineralnej oraz wykonanie nowej podłogi. Wymagana grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej z wełny mineralnej – 15 cm. Powierzchnia stropu nad poddaszem użytkowym do docieplenia - 138 m2. Szacunkowy koszt usprawnienia - 18 646 zł. VIII. Przeprowadzić docieplenie stropu nad piwnicą nieogrzewaną Rodzaj usprawnienia - docieplenie stropu nad piwnicą nieogrzewaną (z wyłączeniem stropu nad pomieszczeniem kotłowni). Strop docieplić metodą natrysku przy zastosowaniu wełny mineralnej (np. technologia CAFKO-THERM) o współczynniku przewodności: λ ≤ 0,040 W/(m K). Wymagana grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej z wełny mineralnej – 4 cm. Powierzchnia stropu do docieplenia - 35 m2. Szacunkowy koszt usprawnienia - 3 630 zł. IX. Przeprowadzić docieplenie ścian zewnętrznych lukarn Rodzaj usprawnienia - docieplenie drewnianych ścianek zewnętrznych lukarn ponad dachem budynku połączone z wykonaniem nowej oblicówki z desek. Usprawnienie obejmuje: a) lukarny w elewacji zachodniej (5 szt.) ; b) lukarny w elewacji wschodniej (2 szt.) . Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 87 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Ścianki lukarn docieplić od strony zewnętrznej przy zastosowaniu wełny mineralnej o współczynniku przewodności: λ ≤ 0,042 W/(m K). W ramach danego usprawnienia należy przeprowadzić demontaż istniejącej oblicówki z desek, usunięcie starej izolacji, montaż nowej izolacji z wełny mineralnej oraz wykonanie nowej oblicówki z desek. Wymagana grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej z wełny mineralnej – 14 cm. Powierzchnia ścianek do docieplenia - 15 m2. Szacunkowy koszt usprawnienia - 5 388 zł. Uwaga: Wymaganą grubość izolacji termicznej określono dla wełny mineralnej o współczynniku przewodności λ = 0,042 W/(m K). W przypadku zastosowania materiału o lepszej izolacyjności cieplnej dopuszcza się zmniejszenie grubość izolacji. Jednakże ze względu na brak w asortymencie wyrobów z wełny grubości 11 i 13 cm zmniejszenie wymaganej grubości warstwy izolacji do poziomu 12 cm możliwe jest dopiero przy wykorzystaniu wełny o współczynniku przewodności λ = 0,034-0,036 W/(m K). X. Przeprowadzić docieplenie ścian zewnętrznych – 1 Rodzaj usprawnienia - kompleksowe docieplenie ścian zewnętrznych budynku wykonanych z cegły ceramicznej pełnej (bez ścian ryglowych). Usprawnienie obejmuje wszystkie ściany parteru oraz tylną (północną) ścianę szczytową poddasza. Ściany należy docieplić od strony zewnętrznej z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z zabytkowego charakteru obiektu (patrz pkt. 4.2.3). Ze względu na duże zawilgocenie ścian kondygnacji podziemnych oraz przyziemia budynku w celu spełnienia obowiązujących przepisów techniczno-budowlanych (istniejące izolacje przeciwwilgociowe nie spełniają swojej funkcji - aktualnie praktycznie brak izolacji poziomej) w ramach danego usprawnienia należy również wykonać prace obejmujące wykonanie efektywnej poziomej izolacji przeciwwilgociowej ścian piwnic oraz osuszenie murów. Uwzględniając zabytkowy charakter obiektu proponuje się w tym celu zastosowanie bezinwazyjnego systemu osuszania murów Aquapol spełniającego również funkcję izolacji poziomej. Prace obejmujące docieplenie ścian zewnętrznych kondygnacji nadziemnych - 1 (ściany bez muru pruskiego) oraz wykonanie efektywnej izolacji poziomej i osuszenie murów rozpatruje się jako jedno kompleksowe usprawnienie. Ściany docieplić od zewnątrz z wykorzystaniem płyt termoizolacyjnych z pianki fenolowej (płyty weber PH930 / Kooltherm K5) o współczynniku przewodności: λ ≤ 0,021 W/(m K). przy zastosowaniu systemu dociepleń weber.therm LAMBDA. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 88 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Do docieplenia należy zastosować następujące grubości płyt z pianki fenolowej: a) tylna ściana szczytowa (ściana północna) oraz ściana parteru w podcieniu (od frontu budynku) - 7 cm; b) pozostałe ściany zewnętrze parteru - 5 cm. Przy realizacji usprawnienia w miejscach możliwych (ze względu na osadzenie okien) należy przewidzieć docieplenie ościeży okiennych i drzwiowych płytami izolacyjnymi o grubości 2 cm. Powierzchnia ścian zewnętrznych do docieplenia: a) ściany docieplane gr. 7 cm - 99 m2 b) ściany docieplane gr. 5 cm - 174 m2 c) razem - 273 m2. Powierzchnia ościeży do docieplenia (z uwzględnieniem przyrostu grubości ścian po dociepleniu): a) dla ścian docieplanych gr. 7 cm - 11 m2 b) dla ścian docieplanych gr. 5 cm - 17 m2 c) razem - 28 m2. Szacunkowy koszt docieplenia ścian Koszt zainstalowania systemu osuszania murów Koszt łączny usprawnienia - 88 392 zł. - 31 600 zł. - około 119 992 zł. Uwaga: Ściany docieplone płytami z pianki fenolowej o grubości 7 cm spełniają aktualne wymagania dotyczące izolacyjności cieplnej określone w Warunkach Technicznych (maksymalnie dopuszczalne współczynniki przenikania ciepła Umax) oraz bardziej zaostrzone wymagania audytingu energetycznego dotyczące minimalnego oporu cieplnego przegród po dociepleniu (Rmin). Ściany docieplone grubością 5 cm (wynikającą z ograniczeń spowodowanych zabytkowym charakterem obiektu) nie zapewniają spełnienia ww. wymagań i będą powodowały zwiększone w porównaniu z pozostałymi ścianami straty ciepła. Przekroczenie dopuszczalnych wielkości wynikających z ww. kryteriów dla ścian docieplanych gr. 5 cm wyniesie: a) przekroczenie Umax – 7% b) przekroczenie (niedobór) Rmin – 28%. XI. Przeprowadzić docieplenie stropu zewnętrznego nad parterem Rodzaj usprawnienia - docieplenie stropu zewnętrznego nad parterem (strop nad frontowym podcieniem). Strop docieplić od zewnątrz przy zastosowaniu wełny mineralnej o współczynniku przewodności: λ ≤ 0,042 W/(m K). Usprawnienie połączone jest z wykonaniem nowej podbitki. Szczegółowy sposób mocowania izolacji do istniejącej konstrukcji stropu powinien być opracowany na etapie wykonywania projektu budowlanego. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 89 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 W celu uproszczenia prac należy rozważyć możliwość pozostawienia istniejącej podbitki oraz wykonania montażu nowej izolacji poniżej istniejącej podbitki. Wymagana grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej z wełny mineralnej – 15 cm. Powierzchnia stropu zewnętrznego nad parterem do docieplenia - 32 m2. Szacunkowy koszt usprawnienia - 6 416 zł. Uwaga: Wymaganą grubość izolacji termicznej określono dla wełny mineralnej o współczynniku przewodności λ = 0,042 W/(m K). W przypadku zastosowania materiału o lepszej izolacyjności cieplnej dopuszcza się zmniejszenie grubość izolacji. Wymagana grubość izolacji powinna być dobrana w tym przypadku analogicznie do wytycznych zamieszczonych w pkt. IV. XII. Przeprowadzić wymianę okien i drzwi zewnętrznych połączoną z modernizacją wentylacji Usprawnienie obejmuje wymianę starej stolarki okiennej i drzwi zewnętrznych w budynku połączoną z modernizacją wentylacji. Proponuje się następujący wariant realizacji usprawnienia: I. OKNA W POM. OGRZEWANYCH Przeprowadzić montaż nowych okien drewnianych z szybą zespoloną o współczynniku przenikania: UOKNA ≤ 1,8 W/(m2 K) a < 0,3 II. OKNA W POM. NIEOGRZEWANYCH (piwnica i strych) Przeprowadzić montaż nowych okien drewnianych z szybą zespoloną o dobrej szczelności. Współczynnik przenikania : UOKNA ≤ 2,6 W/(m2 K). III. DRZWI ZEWNĘTRZNE 1) 2) Klatka schodowa Przeprowadzić montaż nowych drzwi drewnianych (z przekładką termiczną) o dobrej szczelności i izolacyjności cieplnej . Współczynnik przenikania UDRZWI ≤ 1,6 W/(m2 K). Wrota w piwnicy Zamontować nowe wrota drewniane o dobrej szczelności. Współczynnik przenikania UDRZWI ≤ 2,6 W/(m2 K). IV. MODERNIZACJA WENTYLACJI 1) Przeprowadzić montaż systemu wentylacji mechanicznej wywiewnej w salach zajęć i pom. sanitarnych. 2) Wprowadzić system wentylacji kontrolowanej z zastosowaniem nawiewników regulowanych automatycznie Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 90 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 a) Pomieszczenia ogrzewane Montaż nawiewników okiennych higrosterowanych o strumieniu przepływu 5÷35 m3/h lub 20÷50 m3/h. Dobór nawiewników wg następujących kryteriów: sale zajęć - nawiewniki o strumieniu przepływu 20÷50 m3/h w ilości: sala nr 1 : 6 szt. / pomieszczenie sale nr 2, 3 i 4 : 1 szt./1 okno szatnia - nawiewniki o strumieniu przepływu 20÷50 m3/h w ilości 2 szt. pomieszczenia pozostałe - nawiewniki o strumieniu przepływu 5÷35 m3/h w ilości 1 szt. / 1 pomieszczenie. Szacunkowa liczba nawiewników do zamontowania – około 23 szt. b) Pomieszczenia nieogrzewane - nie przewiduje się montażu nawiewników. Do wymiany - 42 szt. okien. Łączna powierzchnia okien do wymiany – 50,5 m2. Do wymiany 2 szt. drzwi zewnętrznych, w tym: - drzwi wejściowe do klatki schodowej budynku od strony północnej; - wrota do magazynu w piwnicy. Łączna powierzchnia drzwi do wymiany – 6,3 m2. Szacunkowe koszty usprawnienia: 1. Koszt wymiany okien 2. Koszt wymiany drzwi 3. Koszt modernizacji wentylacji a) budowa wentylacji mechanicznej b) montaż nawiewników 4. Szacunkowy łączny koszt usprawnienia – 116 068 zł. – 11 557 zł. – 30 000 zł. – 5 750 zł. – 163 375 zł. Uwaga: Wykonany w 2012 r. projekt wymiany stolarki okiennej i drzwi w budynku przedszkola wymaga modyfikacji ze względu na konieczność zmiany wymagań dotyczących szczelności okien oraz uzupełnienia go o montaż nawiewników. Łączny koszt realizacji przedsięwzięć termomodernizacyjnych dla budynku: => koszt sumaryczny usprawnień - 439 809 zł => koszty dodatkowe - 36 995 zł - 476 804 zł. (audyt, dokumentacja projektowa+nadzór inwestorski) => koszt łączny termomodernizacji Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 91 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 9.2. Charakterystyka finansowa • Kalkulowany koszt inwestycji w tym: a/ koszty wykonania usprawnień b/ koszty dodatkowe - 476 804 zł - 439 809 zł 36 995 zł (dokumentacja techniczna i nadzór inwestorski) • Czas zwrotu nakładów SPBT - 20,06 lat. 1. Przy ubieganiu się o kredyt z premią termomodernizacyjną z Banku Gospodarstwa Krajowego zgodnie z wymaganiami Ustawy z dn. 21.11.2008 r. • • • • Kalkulowany koszt całkowity inwestycji Udział środków własnych Inwestora Kredyt bankowy Procentowa oszczędność zapotrzebowania - • • na energię Roczna oszczędność kosztów energii cieplnej Przewidywana premia termomodernizacyjna - 476 804 zł brak (0%) 476 804 zł (100%) 53% 23 770 zł 47 540 zł Uwaga: Dla analizowanej inwestycji wielkość premii termomodernizacyjnej równa jest dwukrotności rocznych oszczędności kosztów energii cieplnej, tj. : 2 x 23 770 = 47 540 zł. 2. Przy ubieganiu się o dotacje lub inne środki pomocowe (przykładowo) 1 Planowany koszty całkowity inwestycji w tym: a) koszty wykonania usprawnień b) koszty dodatkowe - dokumentacja techniczna - nadzór inwestorski - razem koszty dodatkowe 2 zł 439 809,00 zł 26 000,00 10 995,00 36 995,00 zł zł zł 439 809,00 zł 10 995,00 450 804,00 zł zł 360 643,20 zł 90 160,80 26 000,00 116 160,80 zł zł zł Koszty kwalifikowane a) koszty wykonania usprawnień b) koszty dodatkowe - nadzór inwestorski c) koszty kwalifikowane razem 3 476 804,00 Wysokość dofinansowania (80% kosztów kwalifikowanych) 4 Wysokość środków własnych a) koszty kwalifikowane b) koszty pozostałe (dokumentacja techniczna) c) razem środki własne Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 92 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 9.3. Dalsze działania Inwestora W przypadku ubiegania się o przyznanie pomocy państwa na warunkach określonych Ustawą z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów dalsze działania Inwestora powinny obejmować: • • • • • Złożenie wniosku kredytowego do banku i podpisanie umowy kredytowej Zawarcie umowy z wykonawcą projektu oraz wykonawcami robót Realizację robót i odbiór techniczny Wystąpienie o premię termomodernizacyjną Ocenę rezultatów przedsięwzięcia (po pierwszym sezonie grzewczym). Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 93 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 10. Wykaz oznaczeń stosowanych w audycie Lp. Oznaczenie Jednostka 1 Tw,o °C Temperatura wewnętrzna w pomieszczeniach ogrzewanych 2 Tz,o °C Minimalna temperatura zewnętrzna 3 Sd dzień · K 4 5 L M osób szt. 6 Vcw dm / (os.dobę) 7 Vd,śr m / dobę 8 Vh,śr m /h 3 3 3 3 9 Vcw,r m 10 ηo,cw (η1,cw) --- 11 Czw zł/m 12 Om zł/(MW · m-c) Nazwa Liczba stopniodni Liczba użytkowników Liczba mieszkań w budynku Jednostkowe dobowe zapotrzebowanie na c.w.u. przypadające na 1 użytkownika Średnie dobowe zapotrzebowanie na c.w.u. w budynku Średnie godzinowe zapotrzebowanie na c.w.u. Roczne zużycie c.w.u. 3 Całkowita sprawność systemu przygotowania c.w.u. w stanie istniejącym (po termomodernizacji) Jednostkowy koszt zimnej wody (łącznie z opłatą za ścieki) Stawka opłaty stałej za energię cieplną 13 Oz zł/GJ Stawka opłaty zmiennej za energię cieplną 14 Ab zł/m-c Opłata abonamentowa 15 λ W/(m K) 16 R m K/W 17 U 2 2 W/(m K) 18 TR --- 19 AOK (ADRZWI) m 2 20 AOBL m 2 21 ADOC m 2 22 Vnom m /h 23 Cr --- 24 Cm --- 25 Cw --- 26 N zł 3 Współczynnik przewodzenia ciepła Opór cieplny Współczynnik przenikania ciepła Współczynnik przenikania promieniowania słonecznego Powierzchnia okien (drzwi) do wymiany Powierzchnia przegrody do obliczeń strat ciepła dla Programu Audytor OZC (łącznie z powierzchnią okien i drzwi) Rzeczywista powierzchnia przegrody do docieplenia Strumień powietrza wentylacyjnego (nominalny) Współczynnik korekcyjny do wyznaczania zapotrzebowania na energię cieplną na ogrzanie powietrza wentylacyjnego Współczynnik korekcyjny do wyznaczania zapotrzebowania na moc cieplną na ogrzanie powietrza wentylacyjnego Współczynnik korekcyjny uwzględniający stopień wyeksponowania budynku na działanie wiatru Nakłady inwestycyjne (koszty realizacji usprawnień) Nakłady na realizację usprawnienia zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne Nakłady inwestycyjne związane z wymianą okien (drzwi) Nakłady inwestycyjne na realizację usprawnień związanych z poprawą systemu wentylacji 27 NU zł 28 NOK (NDRZWI) zł 29 NW zł 30 Nco+cw zł 31 ηg --- Nakłady na realizację usprawnień związanych z poprawą sprawności systemu ogrzewania i systemu przygot. c.w.u. Sprawność wytwarzania ciepła 32 ηd --- Sprawność dystrybucji (przesyłania) ciepła 33 ηe --- Sprawność regulacji i wykorzystania systemu grzewczego 34 ηs --- 35 Wt,o (W t,1) --- 36 Wd,o (W d,1) --- Sprawność akumulacji Współczynnik uwzględniający przerwy w ogrzewaniu w okresie tygodnia dla stanu istniejącego (po modernizacji) Współczynnik uwzględniający przerwy w ogrzewaniu w okresie doby dla stanu istniejącego (po modernizacji) 37 ηo,co (η1,co) --- Całkowita sprawność systemu grzewczego w stanie istniejącym (po termomodernizacji) Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 94 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 Lp. Oznaczenie Jednostka Nazwa 38 qo,co (q1,co) kW 39 Qo,co (Q1,co) GJ/a 40 Qo,co * ( Q1,co * ) GJ/a 41 Q0U (Q1U) GJ/a 42 q0U (q1U) MW 43 qo,cw (q1,cw) kW 44 Qo,cw (Q1,cw) GJ/a 45 Qo,cw* (Q1,cw* ) GJ/a 46 Qo,r (Q1,r) GJ/a 47 Opo,co (Op1,co) zł/a 48 Or,cw0 (Or,cw1) zł/a 49 Or,zw zł/a 50 Opo,cw (Op1,cw) zł/a 51 Opo,r (Op1,r) zł/a 52 ∆Qco % 53 ∆Qcw % Oszczędności roczne zużycia energii cieplnej na przygot. c.w.u. po modernizacji w porównaniu ze stanem obecnym 54 ∆Qr % Sumaryczne oszczędności roczne zużycia ciepła (co+cwu) po modernizacji w porównaniu ze stanem istniejącym 55 ∆Or u zł/a 56 ∆Or OK (∆Or DRZWI) +∆Or W zł/a 57 ∆Or cw zł/a Roczne oszczędności kosztów ciepłej wody użytkowej w wyniku usprawnienia modernizacyjnego 58 ∆Or co zł/a Roczne oszczędności kosztów ogrzewania budynku w wyniku usprawnienia modernizacyjnego 59 ∆Or (∆Or co+cw ) zł/a Sumaryczne roczne oszczędności kosztów (co+cwu) w wyniku usprawnienia modernizacyjnego 60 E kWh/(m a) 2 kWh/(m a) 61 Es kWh/(m a) 2 kWh/(m a) 62 SPBT lata Zapotrzebowanie obiektu na moc cieplną do ogrzewania dla stanu istniejącego (po termomodernizacji) Zapotrzebowanie obiektu na energię cieplną do ogrzewania bez uwzględnienia sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu dla stanu istniejącego (po modernizacji) Zapotrzebowanie obiektu na energię cieplną do ogrzewania z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu dla stanu istniejącego (po modernizacji) Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie dla stanu istniejącego (po termomodernizacji) Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie dla stanu istniejącego (po termomodernizacji) Zapotrzebowanie na moc cieplną do przygotowania c.w.u. dla stanu istniejącego (po modernizacji) Zapotrzebowanie na energię cieplną do podgrzewu c.w.u. dla stanu istniejącego (po modernizacji) Zapotrzebowanie na energię cieplną do przygotowania c.w.u. z uwzględnieniem sprawności całkowitej systemu przygotowania c.w.u. dla stanu istniejącego (po modernizacji) Sumaryczne zapotrzebowanie budynku na energię cieplną (co+cwu) dla stanu istniejącego (po termomodernizacji) Roczne koszty ogrzewania budynku dla stanu istniejącego (po modernizacji) Roczne koszty przygotowania c.w.u. dla stanu istniejącego (po modernizacji) Roczne koszty wody zimnej Sumaryczne koszty roczne ciepłej wody użytkowej dla stanu istniejącego (po modernizacji) Sumaryczne koszty roczne energii cieplnej (co+cwu) dla stanu istniejącego (po termomodernizacji) Oszczędności roczne zużycia energii cieplnej na ogrzewanie budynku po modernizacji w porównaniu ze stanem obecnym Roczne oszczędności kosztów w wyniku usprawnienia termomodernizacyjnego zmniejszającego straty ciepła przez przegrody zewnętrzne Roczne oszczędności kosztów w wyniku usprawnienia termomodernizacyjnego polegającego na wymianie okien (drzwi) oraz poprawie systemu wentylacji 3 Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku bez uwzględnienia sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu 3 Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu Prosty okres zwrotu nakładów inwestycyjnych Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 95 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 11. Wykaz norm, aktów prawnych i materiałów źródłowych 1. Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz.U. nr 223 z dn. 18.12.2008 r., poz. 1459) 2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego (Dz.U. nr 43 z dn. 18.03.2009 r., poz. 346) 3. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. nr 75 z dn. 15.06.2002 r., poz. 690 z późn. zmianami). 4. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej (Dz.U. nr 201 z dn. 13.11.2008 r., poz. 1240) 5. PN-EN ISO 6946 : 2008. Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła. Metoda obliczania. 6. PN-EN 12831: 2006. Instalacje ogrzewcze w budynkach. Metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego. 7. PN-EN ISO 13790 : 2009. Energetyczne właściwości użytkowe budynków. Obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia. 8. PN-83/B-03430. Wentylacja w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Wymagania (wraz ze zmianą Az3 z dn. 8.02.2000 r.). 9. PN-EN ISO 13370 : 2008. Właściwości cieplne budynków. Wymiana ciepła przez grunt. Metody obliczania. 10. PN-EN ISO 14683 : 2008. Mostki cieplne w budynkach. Liniowy współczynnik przenikania ciepła. Metody uproszczone i wartości orientacyjne. 11. Instrukcja nr 334/2002. Bezspoinowy system ocieplania ścian zewnętrznych budynków. Instytut Techniki Budowlanej, Warszawa, marzec 2002 r. 12. Jarosław Chudzicki. Instalacje ciepłej wody w budynkach. Fundacja Poszanowania Energii - Sorus. Warszawa - Poznań 2006 r. 13. Maciej Robakiewicz. Ocena cech energetycznych budynków. Wymagania - dane - obliczenia. Biblioteka Fundacji Poszanowania Energii, Warszawa 2005 r. 14. Typowe lata meteorologiczne i statystyczne dane klimatyczne dla obszaru Polski do obliczeń energetycznych budynków. Baza danych klimatycznych opublikowana na stronie internetowej Ministerstwa Infrastruktury. Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 96 Audyt energetyczny budynku Przedszkola nr 4 w Sopocie, ul. Obodrzyców 20 ZAŁĄCZNIKI ZAŁĄCZNIK NR 1. Dane dotyczące cen i taryf ZAŁĄCZNIK NR 2. Określenie współczynników przenikania ciepła podstawowych przegród budowlanych budynku ZAŁĄCZNIK NR 3. Obliczenia sezonowego zużycia energii na cele grzewcze oraz zapotrzebowania na moc cieplną dla stanu istniejącego ZAŁĄCZNIK NR 4. Obliczenia sezonowego zużycia energii na cele grzewcze oraz zapotrzebowania na moc cieplną dla stanu po modernizacji ZAŁĄCZNIK NR 5. Plan sytuacyjny, przekroje przez budynek i widoki elewacji ZAŁĄCZNIK NR 6. Zbiorcze wyniki analizy cieplno-wilgotnościowej dla ścian zewnętrznych budynku przewidzianych do docieplenia od wewnątrz przy pomocy płyt EUROTHANE G (ściany 2 - mur pruski) dla stanu po modernizacji (wariant A) Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku - 2013 97