Download: RaportXandros

RAPORT
Xandros Desktop 3.0
Charakterystyka dystrybucji Xandros Desktop 3.0
NOWY
SYSTEM
NA BIURKO
Xandros, następca systemu operacyjnego Corel, jest jedną z tych
dystrybucji, które mają ułatwić życie linuksowym nowicjuszom. W artykule
opisujemy najnowsze wydanie systemu – Xandros Desktop 3.0.
CARSTEN SCHNOBER
P
odobnie jak ostatnia wersja, Xandros
3.0 [1] jest oparty na bieżącej dystrybucji Debian Sarge. Kiedy rok temu
wychodziła wersja 2.0, twórcy Xandrosa chyba
nie przypuszczali, że podczas wydawania następnej wersji bazowa dystrybucja Debiana
wciąż będzie w fazie testowej. Największymi
zmianami wprowadzonymi w nowym wydaniu
są: nowe KDE, nowe jądro, X.org zamiast
Xfree86, a także liczne uaktualnienia oprogramowania.
Wersja 3.0 systemu Xandros Desktop jest
dostępna w kilku wariantach. Dwa podstawowe to: Deluxe za 79 EUR lub 89,95 USD oraz
Standard za ok. połowę tej ceny; pozostałymi
wersjami są Business za 129 USD z dodatkowymi aplikacjami oraz Open Circulation –
Tabela 1: Co zawiera Xandros Desktop 3.0
Jądro
2.6.9
Środowisko
KDE 3.3.0
X Server
X. org 6.7
Mozilla
1.7
Firefox
1.0
OpenOffice
1.1
GLibc
2.3.2
GCC
3.3.4
Crossover Office
4.1 (tylko Deluxe)
Cena
Deluxe: 79 EUR/89,95 USD;
Standard: 39 EUR/49,95 USD
40
NUMER 15 KWIECIEŃ 2005
zwykłego użytkownika. Instalator uruchodostępna za darmo, ale zubożona wersja Xanmiony w ten sposób nie uwzględnia innych
drosa. Obie podstawowe wersje zawierają 10dystrybucji systemu Linux już zainstalowastronicowy Podręcznik „Szybki start”; do wersji
Deluxe i Business dołączono dodatkowo bardziej szczegółowy
podręcznik. Użytkownicy wersji
Standard mogą nabyć podręcznik
w formacie PDF.
Dysk instalacyjny obu wersji
podstawowych zawiera to samo,
natomiast do wersji Deluxe dodatkowo dołączony jest Dysk aplikacji
z zestawem bezpłatnego oprogramowania i pakietem Crossover Office, który umożliwia uruchamianie programów systemu Windows,
takich jak Microsoft Office. Różni
Rysunek 1: Program instalacyjny dystrybucji Xandros posię także poziom pomocy techniczdejmuje większość decyzji za użytkownika.
nej oferowany dla obu podstawowych pakietów. Po rejestracji użytkownicy wersji Xandros Deluxe mogą korzynych na dysku. Wyświetla tylko ostrzeżenie,
stać z takiej pomocy przez 60 dni; użytkownicy
a potem – za wyjątkiem partycji Windows –
wersji Standard – tylko przez 30 dni.
usuwa wszystko z dysku, zostawiając miejsce
dla Xandrosa.
W instalacji niestandardowej użytkownik
ma więcej możliwości. Może przygotować
Klon Debiana
lub wskazać partycję docelową oraz wybrać
Xandros jest oparty na Debianie, ale znaczpakiety oprogramowania. Wybór pakietów
nie się od niego różni. Na przykład, posiada
ułatwiają fabrycznie skonfigurowane zestawłasny program instalatora (Rysunek 1).
wy: minimalny, standardowy i kompletny; zaW instalacji ekspresowej użytkownik odpowsze jednak można dodać lub usunąć indywiada tylko na najważniejsze pytania, w tym
widualne pakiety.
o hasło roota i nazwę dodatkowego konta
WWW.LINUX-MAGAZINE.PL
Xandros Desktop 3.0
Rysunek 2: Ustawienia systemowe w Centrum
sterowania KDE dystrybucji Xandros.
Po restarcie, na koniec procesu instalacyjnego, system wyświetla graficzny ekran rozruchowy, gdzie użytkownik wybiera system
do uruchomienia: Xandros, inny Linux lub
Windows (jeśli te dwa ostatnie były wcześniej
na dysku). Xandros jest jedną z nielicznych
dystrybucji, w których zamiast programu ładującego Grub stosowany jest program Lilo.
Ze względu na inną konstrukcję obu tych
programów, tylko Lilo umożliwia zdefiniowanie dynamicznych plików urządzeń, np.
/dev/hda1, podczas procesu rozruchu. Natomiast Grub do załadowania jądra wymaga
wcześniejszego określenia pliku. Ponieważ
w przypadku Xandrosa nie znajdzie takiego
pliku, dystrybucji tej nie uruchomimy z poziomu Gruba. Może to sprawić kłopoty tym,
którzy chcą dodać Xandrosa do już skonfigurowanego systemu z bootloaderem Grub.
Środowisko KDE
Domyślnym środowiskiem graficznym
w Xandrosie jest KDE. Co prawda można
wybrać inne – takie jak Gnome czy XFCE –
ale nie zaleca się takiej zmiany. W większości przypadków narzędzia specyficzne dla
Xandrosa nie są programami autonomicznymi, lecz wymagają środowiska KDE.
Oprócz zwykłych ustawień KDE, w Centrum sterowania dystrybucji Xandros można
skonfigurować połączenie internetowe i program rozruchowy (Rysunek 2); jest tam również narzędzie do zarządzania użytkownikami. Administrator może określić, czy usługi
sieciowe (np. SSH lub Samba) mają być uruchamiane automatycznie podczas startu, czy
ręcznie.
Menedżer plików Xandros File Manager
(XFM) zawiera przeglądarkę sieci z bezpośrednim dostępem do zasobów NFS i Windows (Rysunek 3). Dostęp zapewniono za-
równo do katalogów, jak i drukarek. Ponadto jest tu wbudowany
program do nagrywania płyt CD
i DVD – wybrane pliki wystarczy
przeciągnąć i upuścić na płytę.
Menedżer plików działa dokładnie tak, jak analogiczny program w systemie Windows. Użytkownik nie widzi całego systemu
plików. Przy tym domyślnym
ograniczeniu ma dostęp tylko do
własnego katalogu domowego oraz
ewentualnych zasobów sieciowych. Może także korzystać z zasobów umieszczonych na podłączonych urządzeniach USB.
Rysunek 3: Program Xandros File Manager
ma wbudowaną przeglądarkę zasobów sieciowych i program do nagrywania płyt CD i DVD.
Zarządzanie pakietami
RAPORT
obsługiwane zasoby Debiana). W zasobach
tych znajdziemy dodatkowe pakiety zaadaptowane z Debiana na potrzeby dystrybucji Xandros, ale nieobjęte pomocą techniczną firmy.
W repozytoriach Xandrosa nie ma wielu
pakietów, które są w Debianie. Jeśli ich potrzebujemy, do konfiguracji programu możemy dodać opcjonalne zasoby samego Debiana. Firma Xandros odradza takie postępowanie – nie daje gwarancji, że pakiety, których
nie dostosowano specjalnie pod kątem dystrybucji Xandros, będą z nią właściwie
współpracowały.
Program Xandros Networks umożliwia
także pobranie komercyjnych pakietów dodatkowych. Użytkownicy wersji Standard
mogą – używając karty kredytowej – zakupić
pakiet Crossover Office lub podręcznik w
formacie PDF. Na tych samych zasadach dostępne są też inne pakiety, m.in. StarOffice.
Trudno zrozumieć, dlaczego tylko zarejestrowanym użytkownikom oferuje się
publicznie dostępne programy, takie jak Tuxracer czy GnuCash.
Ze względu na ograniczenia w dystrybucji
oprogramowania, system Xandros kuleje pod
względem lokalizacji. Co prawda na serwerach firmy są pakiety międzynarodowe dla
takich programów jak Mozilla i Koffice, ale
samo środowisko KDE nie jest zlokalizowane. To niedobra wiadomość dla tych, którzy
słabo lub wcale nie znają języka angielskiego
– dotyczy to i administratorów, i zwykłych
użytkowników. Co prawda można pobrać
międzynarodowe pakiety z serwerów debianowskich, ale nie zlokalizują nam one oprogramowania przygotowanego przez firmę
Xandros.
Xandros posiada własny instalator oprogramowania. Program Xandros Networks (Rysunek 4) to coś więcej niż tylko graficzny fronton do debianowego narzędzia zarządzania
pakietami APT. Narzędzie to w regularnych odstępach czasu wyszukuje
uaktualnień i nowego
oprogramowania
we
wskazanych zasobach. Jeśli na serwerze pojawi się
coś nowego, użytkownika
informuje o tym odpowiedni aplet KDE.
Oprócz dysków CD zawartych w dystrybucji, jako
domyślne źródło pakietów
program Xandros Networks obsługuje także oficjalne repozytorium firmy
Xandros. Jeśli chcemy
mieć dostęp do większych
zasobów, włączamy opcję
Rysunek 4: Do zarządzania pakietami służy program Xandros
Debian unsupported site (NieNetworks.
WWW.LINUX-MAGAZINE.PL
NUMER 15 KWIECIEŃ 2005
41
RAPORT
Xandros Desktop 3.0
Strefa prywatna
staje przywrócenie starego hasła programem passwd. Aby
Tym niemniej wspomniane rozszerzenia dauniknąć tego problemu, do
ją Xandrosowi pewną przewagę nad zwykłą
zmiany hasła zamiast wiersza
dystrybucją Debiana, a nawet nad innymi
poleceń musimy używać mokomercyjnymi dystrybucjami. Na przykład,
dułu Change Password Cennarzędzie do zarządzania użytkownikami
trum sterowania.
umożliwia kliknięciem myszy zaszyfrowanie
Z zaszyfrowanych zasobów
całego katalogu domowego, zarówno przy
nie można korzystać przez
tworzeniu nowego konta, jak i na późniejSSH. Szyfrowanie współpraszym etapie. Funkcja ta jest jednak dostępna
cuje z mechanizmem lokalnetylko w wersji Deluxe. W wyniku zaszyfrogo logowania do komputera.
wania katalogu domowego cała jego zawarPrzez SSH uzyskamy dostęp
tość jest umieszczana w zaszyfrowanym plinajwyżej do pustego folderu.
ku-pojemniku, który następnie jest montoRysunek 5: Graficzny klient VPN obsługuje wszystkie
Jeśli spróbujemy obejść prowany jako zasób typu „loop” po zalogowaniu
popularne protokoły.
blem, logując się lokalnie
użytkownika.
w celu udostępnienia zasoTeoretycznie rozwiązanie takie można zabów przez SSH, będziemy mieli kłopoty
implementować w dowolnej dystrybucji Liumożliwia zablokowanie lub zezwolenie na poz wylogowaniem: okno wylogowania KDE
nuksa, ale jest to proces bardziej skompliłączenia wychodzące i przychodzące pod wskazawiesza się dopóty, dopóki nie wylogujemy
kowany. Zastosowane w Xandrosie rozwiązane porty; pozostałe porty są nieaktywne.
się przez SSH.
zanie ma też wady; dane chronione są przed
W nowej wersji Xandrosa pojawiła się
dostępem ze strony administratora systemu
funkcja, której w poprzednich wersjach bratylko wtedy, gdy użytkownik jest wylogowakowało szczególnie użytkownikom w Eurony. Technika ta sprawdza się za to w laptopie: w Centrum sterowania można skonfiguBezpieczeństwo
pach. Kiedy ktoś ukradnie nasz przenośny
rować dostęp do Internetu przez ISDN. XanUżytkownicy wersji Standard muszą obejść
komputer, i tak nie uzyska dostępu do dadros 2 w ogóle nie obsługiwał tej technologii,
się bez klienta VPN (Rysunek 5). Program
nych. Tworzenie szyfrowanego zasobu plitak popularnej w krajach europejskich. Teten umożliwia intuicyjne nawiązanie bezków wymaga określenia wielkości pliku-poraz wystarczy wybrać modem ISDN oraz
piecznego połączenia internetowego np. z injemnika. Po utworzeniu plik taki zajmuje
wprowadzić numery telefonów, nazwy użyttranetem firmy. Klient graficzny obsługuje
określoną ilość miejsca na dysku bez wzglękownika i hasła dla jednego lub wielu usłujednak tylko prawnie zastrzeżony protokół
du na to, ile mamy w nim zaszyfrowanych
godawców.
Microsoft PPTP. Jeśli potrzebujemy obsługi
danych. Nie powinniśmy
przesadzać z wielkością,
szczególnie w przypadku
Na froncie Xandros bez
niedużego dysku; z druzmian
giej strony trzeba pamięZwiększenie o jeden numeru wersji Xandrotać, że raz ustalonej posa ma znaczenie raczej marketingowe. Są tu,
jemności takiego zasobu
co prawda, nowe funkcje i wersje progranie można później zmiemów, ale samo środowisko biurowe nie zmienić. Zmiana taka wymaniło się znacznie w porównaniu z wydaniem
gałaby rozszyfrowania ca2. Trudno oprzeć się wrażeniu, że twórcy
łego katalogu domowego,
Xandrosa po prostu spodziewali się szybszeutworzenia większego pogo rozwoju Debiana.
jemnika, a potem ponowXandros 3.0 zawiera bardzo ciekawe funknego zaszyfrowania zasocje, ale uaktualnienie nie przyniesie wiele
bów.
korzyści użytkownikom starszej wersji. WłaNiespodzianka czeka
ściwie ma sens tylko dla tych, którzy potrzenas, gdy zmienimy hasło
bują łączności przez ISDN lub VPN. Xanużytkownika z wiersza podros Desktop pozostaje wygodną w użyciu
Rysunek 6: Program Firewall Wizard umożliwia otworzenie
lecenia programem pasdystrybucją z dobrymi funkcjami wykrywawybranych portów dla połączeń przychodzących.
swd: Xandros będzie prónia sprzętu i solidnie zaprojektowanym inbował użyć nowego hasła
terfejsem i można ją polecić przynajmniej
do otwarcia zaszyfrowanego zasobu. Ponieanglojęzycznym użytkownikom.
innych standardów VPN, musimy pobrać do■
waż passwd modyfikuje tylko hasło użytkowdatkowe oprogramowanie programem Xannika, a nie hasło dostępu do pojemnika, sysdros Networks.
INFO
tem nie będzie w stanie rozszyfrować chroObie podstawowe wersje dystrybucji Xan[1] Xandros: http://www.xandros.com
nionych danych, co z kolei uniemożliwi nam
dros posiadają graficzny program do konfiguzalogowanie się do środowiska KDE. Pozoracji zapory (Rysunek 6). Firewall Wizard
42
NUMER 15 KWIECIEŃ 2005
WWW.LINUX-MAGAZINE.PL