program 1 modułu zrozumienie ruchu i jego funkcji - FIZJO

PROGRAM 1 MODUŁU
ZROZUMIENIE RUCHU I JEGO FUNKCJI. KLASYFIKACJA, DIAGNOSTYKA
I REHABILITACJA NIESTABILNEGO I NIEKONTROLOWANEGO RUCHU.
Wstęp i przedstawienie koncepcji Kinetic Control (1 dzień kursu)
Program ‐ Zrozumienie ruchu i jego funkcji.
Klasyfikacja, diagnostyka i rehabilitacja niestabilnego
i niekontrolowanego ruchu
System ruchu
• Dyskusja o wspólnych cechach w różnych historycznych i aktualnych podejściach
terapeutycznych obejmujących problem niestabilności
• Przegląd wpływu funkcji mięśnia na system ruchu
• Dyskusja na temat relacji pomiędzy systemami: stawowym, nerwowym, systemem
powięzi
i tkanki łącznej
• Rozwój dysfunkcji ruchu
• Kliniczne podejmowanie decyzji – analiza i planowanie terapii
• Praktyczne przykłady badania
Znaczenie i wpływ fizjologii
• Funkcja jednostki motorycznej
• Dysfunkcja w zaburzeniu progów pobudliwości napięcia mięśniowego:
zahamowanie i brak torowania
• Sztywność mięśnia
• Uczucie wysiłku,
• Błędne koło dysfunkcji narządu ruchu
• Kliniczne strategie ułatwiające rekrutację wolnych jednostek motorycznych (z ang. Slow
Motor Units - SMU)
Funkcja mięśnia
• Podstawowa funkcjonalna zdolność mięśnia
• Klasyfikacja roli mięśnia na stabilizatory i mobilizatory oraz na lokalne i globalne
mięśnie
• Relacja między funkcjonalnymi i fizjologicznymi cechami mięśnia
• Relacja między biomechanicznymi i fizjologicznymi cechami mięśnia w sytuacji
dysfunkcji
Funkcjonalny podział mięśni
• Rozwój modelu podziału mięśni jako lokalne stabilizatory, globalne stabilizatory i
globalne mobilizatory
• Idealna funkcja i cechy lokalnego stabilizatora, globalnego stabilizatora i globalnego
mięśnia mobilizującego
• Dysfunkcja lokalnego stabilizatora, globalnego stabilizatora i globalnego mięśnia
mobilizującego w całym systemie ruchu
• Znaczenie i wpływ dysfunkcji
• Dyskusja i praktyczne zajęcia z klasyfikacji mięśni
• Model dysfunkcji w systemie ruchu
• Co oznacza pojęcie "centralnej stabilizacji”
'Centralna Stabilizacja'
• Stabilność mięśni a siła mięśnia
• Stabilność 'centralna': Kontrola motoryczna, trening siły centralnej stabilizacji i
tradycyjny trening siłowy
• Wskaźniki dla niskiego progu pobudliwości w lokalnym systemie stabilizacji jako
kliniczne pierwszeństwo
• Wskaźniki dla wysokiego progu pobudliwości w globalnym systemie jako kliniczne
pierwszeństwo
• Zależność i relacja pomiędzy sztywnością a stabilność (dotyczy kontroli motorycznej)
Dynamiczna dysfunkcja stabilności
Brak równowagi mięśniowej
• Nieprawidłowe przemieszczanie osi rotacji podczas natychmiastowego ruchu (z ang.
PICM)
• Względna elastyczność / Względna sztywność
• Rozwój i powstawanie restrykcji 'ograniczeń' w normalnym ruchu
• Dysfunkcja stabilizacji – ‘niestabilność' albo ‘niekontrolowany ruch'
• Czynniki wpływające na niestabilność
• Diagnostyka dysfunkcji stabilności – miejsce patologii
• Diagnostyka dysfunkcji stabilności – kierunek i specyficzność patologii
Niestabilność i relacja z ograniczeniem ruchu
• Stawowe / przemieszczanie - niestabilność i ograniczenie
• Tkanki miękkie / zasięg i kontrola ruchu - niestabilność i ograniczenie
Kliniczna ocena niestabilności i jej wpływu na dysfunkcję
Proces zarządzania rehabilitacją
• Strategia rehabilitacji – dla mechanicznej dysfunkcji ruchu
• ‘niestabilność' albo niekontrolowany ruch
• ograniczenie ruchomości
• relacja pomiędzy ‘niestabilnością', niekontrolowanym ruchem a symptomami
Zasady rehabilitacji w niestabilności
• Lokalna i globalna kontrola systemu stabilności w określonym kierunku
• Lokalna kontrola systemu stabilności i przemieszczania pomiędzy segmentami
• Global kontrola systemu stabilności - braku równowagi
• Integracja systemu w praktyce
• Podstawy i strategie rekrutacji napięcia jednostek motorycznych wolnych w celu
ułatwienia pobudliwości JMW (z ang. SMU)
• Integracja nie funkcjonalnej kontroli motorycznej do normalnej funkcji
Propriocepcja i neutralna pozycja
• Trening w pozycji minimalnego obciążenia
• Repozycja i szukanie pozycji neutralnej
Zasady: Kontrola kierunku
• Kontrola lokalnego i globalnego systemu stabilności w kierunkowej kontroli ruchu
• Dysfunkcja kontroli kierunku
• Procedura pomiarowa kontroli motorycznej
• Ocena i diagnostyka kontroli kierunku
• Rehabilitacja kontroli kierunku
[Praktyka] Ocena i rehabilitacja utraty dynamicznej kontroli kierunku ruchu
• Kontrola niestabilnego ruchu i mobilizacja ograniczenia w różnych kierunkach
• Ocena niestabilności stawu w trakcie jego normalnych i fizjologicznych ruchach
• Stabilizacja niekontrolowanego ruchu i kontrola jego neutralnego ustawienia
• Diagnostyka typów niestabilności i dysfunkcji, która bazuje na określeniu kierunku i
relacji z patologią
Zasady: Kontrola Translacji (segmentarnej)
• Funkcja lokalnego i globalnego systemu stabilności w kontroli neutralnej pozycji w
stawie (pozycja minimalnego obciążenia)
• Dysfunkcja kontroli lokalnego systemu mięśni
• Kontrola translacji (w neutralnej pozycji) – procedura testowania kontroli motorycznej
• Diagnostyka i ocena wydajności lokalnej kontroli motorycznej mięśnia
• Re-adaptacja kontroli lokalnego systemu mięśni w pozycji minimalnego obciążenia w
stawie (neutralna pozycja)
• Kliniczne wskazówki w reedukowaniu lokalnego stabilizatora
• Proces ułatwiania (z ang. torowania napięcia mięśniowego) dla lokalnych mięśni w
niskim progu pobudliwości
[Praktyka]Kontrola Translacji
• Neutralne ustawienie kręgosłupa
• Przykłady aktywacji lokalnych mięśni stabilizujących i zapewniających kontrolę
translacji
• Identyfikacja i eliminacja nieprawidłowych wzorców rekrutacji mięśni
Zasady: Kontrola zakresu ruchu
• Relacja pomiędzy napięciem mięśnia a jego zakresem ruchu
• Funkcja globalnego systemu stabilności w kontroli zakresu ruchu
• Dysfunkcja kontroli zakresu ruchu
• Diagnostyka i ocena wydajności mięśni w kontroli zakresu ruchu
• Rehabilitacja i trening globalnej kontroli zakresu ruchu
[Praktyka] Diagnostyka, ocena i rehabilitacja roli mięśni stabilizujących
globalnie
• Praca koncentryczna, by kontrolować wewnętrzny zakres ruchu
• Praca ekscentryczna, by kontrolować funkcjonalny zakres ruchu (głównie rotację)
• Niska, stała aktywacja progu napięcia mięśni
• Progresja funkcji stabilności przez stopniowy postęp w terapii i ćwiczeniach
Zasady: Kontrola Elastyczności
• Funkcja mięśni z globalną rolą mobilności
• Różnicowanie restrykcji w tkankach
• Dysfunkcja kontroli rozciągliwości (z ang. elastyczności)
• Diagnostyka i ocena wydajności mięśni odp. za kontrolę rozciągliwości
• Re-edukacja elastyczności mięśni w granicach z funkcjonalnej kontroli
[Praktyka] Ocena długości i napięcia globalnych mięśni mobilizujących oraz
dobór
odpowiednich technik hamujących (z ang. inhibicja) dominację tych mięśni
• Przykłady stosowania technik dla najważniejszych mięśni
Integracja i readaptacja do normalnej funkcji
• Proces i strategie integracji
Podsumowanie
DIAGNOSTYKA I OCENA NIESTABILNOŚCI MECHANICZNEJ LĘDŹWIOWEGO
ODCINKA KRĘGOSŁUPA.
PODZIAŁ NA GRUPY ZE WZGLĘDU NA SYMPTOMY I DOLEGLIWOŚCI BÓLOWE.
TRENING I KOREKCJA NIESTABILNOŚCI.
2-3-4 dzień kursu
POJECIE DYSFUNKCJI RUCHU - POWTÓRKA
Omówienie funkcjonalnej anatomii lędźwiowego odcinka kręgosłupa
• Wpływ tkanek miękkich na postawę i jej adaptację w różnych sytuacjach
• Omówienie różnych typów postawy
[Praktyka] Ocena Postawy
Repozycja kinestetyczna
• Propriocepcja i ból
• Propriocepcja i rekrutacja
ZASADY OCENY I ICH PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE W DYNAMICZNEJ
KOREKCJI RUCHU
Kontrola KIERUNKU
Oceń dynamiczną utratę kontroli ruchu w lędźwiowym odcinku kręgosłupa. Rehabilitacja
kontroli kierunku ruchu. Mechaniczna stabilność na odpowiednim poziomie:
[Praktyka]
Zgięcie: obserwacja, ocena i diagnostyka kierunku zgięciowego ‘niestabilności'
kręgosłupa w odcinku lędźwiowym na potrzeby stabilizacji i korekcji dysfunkcji ruchu w
stosunku do odcinka piersiowego i stawów biodrowych
Wyprost: obserwacja, ocena i diagnostyka kierunku wyprostnego 'niestabilności'
kręgosłupa w odcinku lędźwiowym na potrzeby stabilizacji i korekcji dysfunkcji ruchu w
stosunku do odcinka piersiowego i stawów biodrowych
Rotacja/ruchy niesymetryczne: obserwacja, ocena i diagnostyka kierunku rotacji,
zgięcia bocznego 'niestabilności' kręgosłupa w odcinku lędźwiowym na potrzeby
stabilizacji i korekcji dysfunkcji ruchu w stosunku do odcinka piersiowego i stawów
biodrowych
Diagnostyka i ocena typu niestabilności odcinka lędźwiowego oparta na kierunku
niekontrolowanego ruchu i relacji z patologią
Funkcjonalna Integracja
Kontrola TRANSLACJI
Rekrutacja lokalnego i globalnego systemu mięśni stabilizujących w kontroli pozycji
neutralnej stawu (Pojęcie treningu w pozycji minimalnego obciążenia)
• reedukacja mięśni lokalnych i globalnych w granicach niskiego progu pobudliwości
"przeprogramowanie" dla poprawy kontroli odruchowego napięcia
• Integracja napięć w lokalnych i globalnych stabilizatorach do normalnej funkcji
Kontrola odcinka lędźwiowego w neutralnej pozycji przez aktywację Transversus
Abdominis (poprzeczny brzucha), Deep Lumbar Multifidus (głębokie włókna mięśnia
wielodzielnego) i Posterior Psoas Fascicles (tylnych włókien mięśnia lędźwiowego):
• Indywidualna ocena każdego mięśnia lokalnego – obserwacja & palpacja, testowanie i
ocena.
[Praktyka]
• Identyfikacja strategii kompensacyjnych i wadliwych wzorców rekrutacji
• Eliminowanie wadliwych strategii-kompensacji
• Aktywacja m. poprzecznego brzucha, m. głębokiego lędźwiowego i tylnych pęczków
mięśnia lędźwiowego. Odpowiednie dobieranie technik – Kategorie "A" i "B"
• Integracja do normalnej funkcji
Integracja Cylindra – użycie stabilizatora PBU, dla przetestowania ogólnej
wydajnośći rekrutacji 'wewnętrzna część cylindra - mięśnie lokalne'
Kontrola nierównowagi mięśniowej (z ang. muscle imbalance) – Kontrola zakresu ruchu
Ocena i rehabilitacja globalnej roli stabilizatorów w całym systemie:
[Praktyka] Obserwacja, testowanie i ocena zdolności do:
• Praca koncentryczna, by kontrolować wewnętrzny zakres ruchu
• Praca ekscentryczna, by kontrolować funkcjonalny zakres ruchu (głównie rotację)
• Niska, stała aktywacja progu napięcia mięśni
• Progresja funkcji stabilności przez stopniowy postęp w terapii i ćwiczeniach
• Progresja i funkcjonalna rehabilitacja: mm. bocznych brzucha, m. przedniej ściany
brzucha, mm. prostowników, mm. zginaczy stawów biodrowych, mm. prostowników
stawu biodrowego, mm. odwodzących staw biodrowy.
Kontrola nierównowagi mięśniowej - elastyczności
Wydłużenie i zahamowanie nadaktywnie działających mięśni (mobilizatorów) w
globalnym systemie mięśni:
• dyskusja nad odpowiednim użyciem i aplikacją technik wydłużających tkankę łączną
i miękką
• przedstawienie i rozwinięcie techniki (z ang. AIR "Active Inhibitory Restabilizaction")
• Znaczenie i użycie technik na punktach spustowych dot. powięzi mięśniowych,
neuromobilizacji i jako techniki wydłużające mięśnie
Ocena długości i dominacji mięśni mobilizujących w globalnym systemie
(obserwacja, test i ocena)
[Praktyka]Dobór odpowiednich technik:
Tensor Fascia Latae (TFL - napinacz powięźi szerokiej), the Ilio-tibial Band (pasmo
biodrowo piszczelowe), Iliopsoas and hip capsule (biodrowo-lędźwiowy i torebka stawu
biodrowego), Rectus Femoris (prosty uda), Hamstrings (kulszowo goleniowe), Gluteus
Maximus (pośladkowy wielki) and the Posterior Ilio-tibial band (tylne pasmo biodrowo
piszczelowe), Quadratus Lumborum (czworoboczny lędźwi), Piriformis (gruszkowaty),
Erector Spinae (prostownik grzbietu), Anterior Abdominals (prosty brzucha), Mobilising
Adductors (mobilizujące przywodziciele)
Kliniczne podejmowanie decyzji i funkcjonalna integracja lokalnego i globalnego
systemu mięśni do normalnej funkcji
Strategie rehabilitacji
• Strategie w rehabilitacji dla dynamicznego postępu w niestabilności
• Pierwszeństwa w postępie rehabilitacji
• Rozwój indywidualnych programów przez określenie swoistych i nieswoistych,
strukturalnych i nie strukturalnych działań
• Proces integracji – kognitywna świadomość, wiadomość zwrotna (feedback),
proprioceptywne wejście, automatyczna rekrutacja, niski próg ko-aktywacji
Prewencja
• Jak można przeciwdziałać występowaniu bólów kręgosłupa –szczególny interes w
zmniejszeniu występowania częstotliwości niespecyficznego bólu kręgosłupa?