docOcena zabezpieczenia opieki zdrowotnej nad matką i dzieckiem w
download 
Reklamacja Transkrypt
Ocena zabezpieczenia opieki zdrowotnej nad matką i dzieckiem w
Ocena zabezpieczenia opieki zdrowotnej nad matką i dzieckiem w województwie podlaskim w 2009 r. -1- SPIS TREŚCI I. WSTĘP _______________________________________________________________________ 4 II. Zabezpieczenie opieki zdrowotnej nad dziećmi _____________________________________ 5 1. Dane demograficzne____________________________________________________________ 5 − − − 2. Podstawowa opieka zdrowotna___________________________________________________ 7 − − − 3. Opieka profilaktyczna nad dziećmi do lat 3 ............................................................................................... 7 Dane o stanie zdrowia dzieci w wieku od 0 do 5 roku Ŝycia będących pod opieką lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej na podstawie MZ – 11............................................................................. 8 Analiza danych dotyczących stanu zdrowia dzieci w wieku od 0 do 5 lat będących pod opieką lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej .................................................................................................... 9 Zatrudnienie w podstawowej opiece zdrowotnej ___________________________________ 10 − 4. Populacja dzieci i młodzieŜy...................................................................................................................... 5 Kadra......................................................................................................................................................... 6 Lecznictwo szpitalne. ................................................................................................................................ 6 Pielęgniarki zatrudnione w poz................................................................................................................ 10 Zabezpieczenie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami przez pielęgniarki i higienistki szkolne w roku szkolnym 2008/2009_________________________ 12 − − − Szkoły w województwie........................................................................................................................... 12 Szkoły publiczne w mieście i na wsi........................................................................................................ 13 Szkoły niepubliczne w mieście i na wsi ................................................................................................... 14 5. Zakres opieki zdrowotnej realizowany w szkołach w roku szkolnym 2008/2009 __________ 15 6. Profilaktyczna opieka zdrowotna nad dziećmi i młodzieŜą w wieku szkolnym ___________ 16 − − − Profilaktyczne badanie lekarskie uczniów ma podstawie MZ – 06.......................................................... 16 Kwalifikacje pielęgniarek szkolnych ........................................................................................................ 17 Profilaktyczne badania lekarskie uczniów na podstawie MZ – 11........................................................... 17 7. Pielęgniarki pracujące w zakładach opieki zdrowotnej oraz praktykach indywidualnych i grupowych____________________________________________________ 18 8. Stan zdrowia dzieci i młodzieŜy w wieku od 5 do 18 lat będących pod opieką lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej na podstawie MZ – 11________________________ 19 − 9. Analiza stanu zdrowia dzieci i młodzieŜy w wieku od 5 do 18 lat będących pod opieką lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej na podstawie MZ – 11. ............................................................. 20 Profilaktyczna opieka zdrowotna nad dziećmi do lat 6_______________________________ 21 − − − − Profilaktyczna opieka lekarska nad dziećmi do lat 3 w 2009 roku........................................................... 21 Profilaktyczne wizyty pielęgniarek i połoŜnych u noworodków, niemowląt i dzieci do 3 roku Ŝycia w 2009 roku............................................................................................................................................. 22 Profilaktyczne wizyty połoŜnych w 2009 r. .............................................................................................. 22 Profilaktyczne badania lekarskie dzieci do 6 roku Ŝycia w 2009 roku ..................................................... 23 -2- 10. Ocena opieki zdrowotnej nad matką i dzieckiem. Część ginekologiczno-połoŜnicza________________________________________________ 24 − − PołoŜne pracujące w zakładach opieki zdrowotnej oraz praktykach indywidualnych i grupowych.......... 24 PołoŜne pracujące w podstawowej opiece zdrowotnej............................................................................ 25 11. Opieka okołoporodowa nad matką dzieckiem − − − − − Działalność oddziałów............................................................................................................................. 26 Porody, poronienia i stanowiska porodowe............................................................................................. 27 Liczba noworodków................................................................................................................................. 28 Zgony kobiet w okresie okołoporodowym ............................................................................................... 29 Przerwania ciąŜ....................................................................................................................................... 30 12. Specjalistyczna opieka nad matką i dzieckiem _____________________________________ 30 − Liczba porad i poradni............................................................................................................................. 30 13. Opieka profilaktyczna nad kobietą w poradniach dla kobiet __________________________ 32 − Badania cytodiagnostyczne..................................................................................................................... 32 -3- WSTĘP Populacja dzieci i młodzieŜy w wieku szkolnym ze względu na moŜliwość wystąpienia zaburzeń zdrowia i rozwoju oraz duŜą częstotliwość występowania zachowań ryzykownych, wymaga zapewnienia profilaktycznej opieki zdrowotnej, której celem jest: − wspieranie rozwoju i edukacji dzieci i młodzieŜy w wieku szkolnym, − współdziałanie na rzecz ochrony zdrowia uczniów. Według Światowej Organizacji Zdrowia profilaktyczna opieka zdrowotna nad uczniami powinna stanowić waŜny element programu promocji zdrowia w szkole. Profilaktyczna opieka zdrowotna obejmująca wykonywanie badań przesiewowych, profilaktycznych badań lekarskich i edukacji zdrowotnej jest moŜliwa w Polsce w szkołach skupiających populację dzieci i młodzieŜy w wieku od 6 – 7 lat do 19 lat. Zgodnie z obowiązującymi przepisami profilaktyczną opieką zdrowotną powinni być objęci wszyscy uczniowie do ukończenia 19 roku Ŝycia. W ochronie zdrowia dzieci i młodzieŜy powinni uczestniczyć sami uczniowie, ich rodzice a przede wszystkim szkoła i pracownicy ochrony zdrowia. Testy przesiewowe u dzieci i młodzieŜy w wieku szkolnym są wykonywane przez pielęgniarkę i higienistkę szkolną. Badania te słuŜą wczesnemu wykrywaniu zaburzeń i rozwoju fizycznego, narządu wzroku, słuchu, ruchu, podwyŜszonego ciśnienia tętniczego krwi. Testy przesiewowe wykonywane są w gabinetach profilaktyki zdrowotnej w szkołach lub gabinetach medycznych w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej. Miejscem wykonywania profilaktycznych badań lekarskich są aktualnie gabinety lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej. Badania wykonuje lekarz sprawujący opiekę nad uczniami w miejscu ich zamieszkania. W przedstawionej poniŜej informacji wykorzystano dane pochodzące z druków sprawozdawczych za rok 2009 MZ – 06, MZ – 11 oraz druków analiz własnych Wydziału Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku. -4- ZABEZPIECZENIE OPIEKI ZDROWOTNEJ NAD DZIEĆMI Ocena zawiera informacje na temat aktualnego stanu zabezpieczenia opieki zdrowotnej nad dzieckiem .Wykorzystane dane uzyskano na podstawie sprawozdań MZ – 29, MZ – 11, MZ – 88, MZ – 89 za rok 2009 z Wojewódzkiego Centrum Zdrowia Publicznego Wydziału Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego DANE DEMOGRAFICZNE 1. Ogólna liczba ludności województwa podlaskiego na dzień 31 12 2008 r. wynosiła 1 914 706 osób, z czego 272 495 to dzieci i młodzieŜ od 0 do 19 roku Ŝycia (14,23% całej populacji). 272 495 14% Populacja dzieci i młodzieŜy − − − − 4 lata 5 - 9 rok 10 - 14 rok 15 - 19 rok 55 314 56 805 70 716 89 660 100000 90000 89 660 80000 70000 70 716 60000 50000 55 314 56 805 4 lata 5 - 9 rok 40000 30000 20000 10000 0 10 - 14 rok -5- 15 - 19 rok Kadra Na terenie województwa podlaskiego zatrudnionych jest 5 075 lekarzy, w tym: 164 lekarzy pediatrów z I i II stopniem specjalizacji, 30 lekarzy neonatologów, 5 684 pielęgniarek oraz 816 połoŜnych. Lekarze 5 075 Lekarze pediatrzy z I i II stopniem specjalizacji 164 Neonatolodzy 30 W tym Pielęgniarki 5 684 PołoŜne 816 Lecznictwo szpitalne Na terenie województwa podlaskiego funkcjonuje 17 szpitali z 20 oddziałami pediatrycznymi i ogólną liczbą łóŜek 519 Według poziomu referencyjności: − 4 oddziały z III stopniem i liczbą łóŜek 150 (oddziały kliniczne) − 3 oddziały z II stopniem i liczbą łóŜek 115 − 13 oddziałów z I stopniem i liczbą łóŜek 254 Stopień referencyjności Liczba oddziałów pediatrycznych Liczba łóŜek III° 3 138 II° 3 115 I° 13 254 W oddziałach pediatrycznych zatrudnionych jest 150 lekarzy i 349 pielęgniarek. Ogółem w 2009 roku w oddziałach tych leczono 25 191 pacjentów z liczbą osobodni 110 289. Na terenie województwa podlaskiego funkcjonuje 11 oddziałów neonatologicznych z łączną liczbą łóŜek 216 oraz 52 inkubatorami. Według poziomu referencyjności: − 1 oddział z III stopniem i liczbą łóŜek 40 (oddział kliniczny ) − 3 oddziały z II stopniem i liczbą łóŜek 100 − 7 oddziałów z I stopniem i liczbą łóŜek 76. -6- Stopień referencyjności Liczba oddziałów pediatrycznych Liczba łóŜek III° 1 40 II° 3 100 I° 7 69 W oddziałach neonatologicznych zatrudnionych jest 30 lekarzy i 167 pielęgniarek/połoŜnych. W 7 szpitalach łóŜka neonatologiczne włączone są do oddziałów połoŜniczych. Liczba hospitalizowanych noworodków (zdrowych i chorych) w 2009 roku wyniosła 10 338 z liczbą osobodni 44 973. 2. PODSTAWOWA OPIEKA ZDROWOTNA Na terenie województwa podlaskiego na dzień 31. 12. 2009 r. funkcjonowało 239 zakładów podstawowej opieki zdrowotnej, w tym: 15 publicznych i 175 niepublicznych zakładów oraz indywidualne praktyki lekarskie i pielęgniarskie. W zakładach tych zatrudnionych jest 799 lekarzy w tym 126 pediatrów oraz 1 082 pielęgniarek i 236 połoŜne. Liczba dzieci i młodzieŜy będących pod opieką lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, na dzień 31. 12. 2009 r. wynosiła 238 869. Opieka profilaktyczna nad dziećmi do lat 3 Porady udzielone przez lekarzy dzieciom zdrowym po raz pierwszy ogółem – 11 817, w tym do 14 dnia Ŝycia – 8 604, od 2 do 4 tygodnia -2 694, do 11 miesiąca 519. Porady udzielone przez lekarzy dzieciom zdrowym po raz następny ogółem – 91 772. Wizyty pielęgniarek i połoŜnych u dzieci zdrowych po raz pierwszy w 1 roku Ŝycia – ogółem-11 928, po raz następny do lat 3 – 59 982. PROFILAKTYCZNE BADANIA LEKARSKIE PROFILAKTYCZNE BADANIA LEKARSKIE W wieku 2 lat W wieku 4 lat liczba dzieci podlegających badaniu liczba dzieci zbadanych liczba dzieci podlegających badaniu liczba dzieci zbadanych 10 758 9 152 10 259 8 067 -7- Dane o stanie zdrowia dzieci w wieku od 0 do 5 roku Ŝycia będących pod opieką lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej na podstawie MZ – 11 Z chorobami i problemami zdrowotnymi zarejestrowanych jest 14 539 dzieci w tym: 1. Nowotwory C00 – C97, D00 – D48.................................................................................. 34 2. Niedokrwistości D50 – D59............................................................................................ 996 3. Choroby tarczycy E00 – E07 ............................................................................................ 72 4. Cukrzyca E10 – E14.......................................................................................................... 13 5. NiedoŜywienie E40 – E46............................................................................................... 159 6. Otyłość E65 – E68........................................................................................................... 419 7. Zaburzenia odŜywiania F50 ............................................................................................ 191 8. Upośledzenie umysłowe F70 – F79 ................................................................................ 108 9. Padaczka G40 .................................................................................................................. 107 10. Dziecięce poraŜenie mózgowe G80 .................................................................................. 76 11. Zaburzenia refrakcji i akomodacji oka............................................................................ 617 12. Choroba nadciśnieniowa I10 – I15.................................................................................... 21 13. Alergie – dychawica oskrzelowa J45 .............................................................................. 411 − pokarmowe K52.2 ..................................................................................................... 5 024 − skórne L27.2.............................................................................................................. 2 688 14. Zniekształcenia kręgosłupa M40 – M41 ......................................................................... 214 15. Choroby układu moczowego N00 – N23 ........................................................................ 835 16. Wady rozwojowe -układu nerwowego Q00 – Q07 .......................................................... 78 − układu krąŜenia Q20 – Q28.......................................................................................... 712 − narządów płciowych Q50 – Q56 .................................................................................. 114 − aberracje chromosomowe Q90 – Q99 ............................................................................ 96 − inne ............................................................................................................................... 121 17. Zaburzenia rozwoju R62, w tym ..................................................................................... 771 − fizycznego R62.8.......................................................................................................... 396 − psychomotorycznego R62.0 ......................................................................................... 357 18. Trwałe uszkodzenia narządu ruchu ................................................................................... 66 19. Dzieci z innymi schorzeniami wymagający opieki czynnej ....................................... 1 264 -8- Analiza danych o stanie zdrowia dzieci w wieku od 0 do 5 lat Będących pod opieką lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej na podstawie MZ – 11. Alergie Dzieci z innymi schorzeniami Wady rozwojowe Niedokrwistości Choroby układu moczowego Zaburzenia rozwoju Zaburzenia refrakcji i akomodacji oka Otyłość Zniekształcenia kręgosłupa Zaburzenia odŜywiania NiedoŜywienie Upośledzenie umysłowe Padaczka Dziecięce poraŜenie mózgowe Choroby tarczycy Trwałe uszkodzenia narządu ruchu Nowotwory Choroba nadciśnieniowa Cukrzyca 1 10 100 1000 10000 Analiza danych dotyczących stanu zdrowia dzieci do lat 5 wskazuje, iŜ na 14 539 zarejestrowanych dzieci z problemami zdrowotnymi 55% stanowią choroby alergiczne. NajniŜsza zachorowalność występuje u dzieci z chorobą typu cukrzyca , co stanowi 0,08% dzieci z problemami zdrowotnymi. -9- 3. ZATRUDNIENIE W PODSTAWOWEJ OPIECE ZDROWOTNEJ Pielęgniarki zatrudnione w poz 31% 58% 11% środowiskowe rodzinne środowisko nauczania i wychowania pozostałe Profilaktyczna opieka zdrowotna nad dziećmi i młodzieŜą w środowisku nauczania i wychowania Profilaktyczną opiekę zdrowotną nad uczniami w szkołach województwa podlaskiego w roku szkolnym 2008/2009 w zakresie pielęgniarki szkolnej realizowało 108 świadczeniodawców, w tym: − Publiczne Zakłady Opieki Zdrowotnej ....................................................................10 − Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej ...............................................................67 − Niepubliczne Pielęgniarskie Zakłady Opieki Zdrowotnej .........................................6 − Indywidualne Praktyki Lekarskie.............................................................................14 − Indywidualne Praktyki Pielęgniarskie........................................................................4 − Indywidualne Praktyki Higienistki Szkolnej..............................................................2 − Grupowe Praktyki Higienistki Szkolnej.....................................................................3 − Grupowa Praktyka Pielęgniarek i PołoŜnych.............................................................1 Grupowa Praktyka Pielęgniarek i PołoŜnych 0,93% Publiczne Zakłady Opieki Zdrowotnej 9,35% Grupowe Praktyki Higienistki Szkolnej 2,80% Indywidualne Praktyki Higienistki Szkolnej 1,87% Indywidualne Praktyki Pielęgniarskie 3,74% Indywidualne Praktyki Lekarskie 13,08% Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej 62,62% Niepubliczne Pielęgniarskie Zakłady Opieki Zdrowotnej 5,61% - 10 - PIELĘGNIARKI ZATRUDNIONE W POZ UDZIELAJĄCY ŚWIADCZEŃ OGÓŁEM (W OSOBACH, STAN W DNIU 21.XII.2009 r.) 1 082 PIELĘGNIARKI OGÓŁEM ŚRODOWISKOWE RODZINNE 628 ŚRODOWISKOWE NAUCZANIA I WYCHOWANIA 122 w tym Źródło: sprawozdanie MZ – 11 sprawozdanie o działalności i pracujących w podstawowej ambulatoryjnej opiece zdrowotnej za rok 2009 31% 11% 58% ŚRODOWISKOWE RODZINNE ŚRODOWISKOWE NAUCZANIA I WYCHOWANIA - 11 - POZOSTAŁE 4. Zabezpieczenie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami przez pielęgniarki i higienistki szkolne w roku szkolnym 2008/2009 Część I – na podstawie MZ – 06 rocznego sprawozdania z realizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami w szkołach Szkoły w województwie Ilość szkół róŜnych typów w województwie......................................................................901 Ilość uczniów razem....................................................................................................125 613 w tym niepełnosprawnych...............................................................................................3 515 Ilość gabinetów profilaktyki zdrowotnej w szkołach.........................................................344 Ilość gabinetów profilaktycznych w budynku, ale naleŜących do innej szkoły.................105 Inne pomieszczenie na terenie szkoły ................................................................................244 Gabinet medyczny na terenie publicznej placówki..............................................................66 Gabinet medyczny na terenie niepublicznej placówki .......................................................142 Profilaktyczną opieką zdrowotną objętych jest 901 szkół. ZauwaŜa się, iŜ pielęgniarska profilaktyczna opieka nad dziećmi i młodzieŜą w wieku szkolnym realizowana jest w 77%, w budynkach szkoły. 23 % stanowi pielęgniarska profilaktyczna opieka udzielana w gabinetach medycznych na terenie niepublicznej lub publicznej placówki ochrony zdrowia. Inaczej natomiast przedstawia się sytuacja w zakresie udzielania profilaktycznej opieki lekarskiej. W 74 % opieka lekarska sprawowana jest w gabinetach medycznych zlokalizowanych na terenie niepublicznych placówek ochrony zdrowia, a ok. 23% opieki odbywa się w gabinetach medycznych funkcjonujących na terenie publicznych placówek ochrony zdrowia. Profilaktyczna opieka lekarska udzielana w budynkach szkolnych stanowi tylko 3% ogólnej liczby udzielanych porad. Lekarz poz i lekarz dentysta sprawują profilaktyczną opiekę zdrowotną w miejscu określonym w umowie o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (w swoim gabinecie lekarskim lub dentystycznym), a pielęgniarka lub higienistka szkolna, w znajdującym się na terenie szkoły gabinecie profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej. - 12 - Szkoły publiczne w mieście Szkoły publiczne w mieście Liczba szkół Liczba uczniów 402 125 613 szkoły podstawowe 103 46 278 gimnazja 95 30 540 licea 69 23 908 technika 76 19 029 zasadnicze szkoły zawodowe 32 4 474 szkoły specjalne 27 1 384 w tym: Szkoły ogółem Ilość gabinetów profilaktyki zdrowotnej w szkołach.........................................................261 Ilość gabinetów profilaktycznych w budynku, ale naleŜących do innej szkoły...................81 Inne pomieszczenie na terenie szkoły ..................................................................................40 Gabinet medyczny na terenie publicznej placówki................................................................5 Gabinet medyczny na terenie niepublicznej placówki .........................................................15 Szkoły publiczne na wsi Szkoły publiczne na wsi Liczba szkół Liczba uczniów 448 47 417 szkoły podstawowe 324 30 112 gimnazja 94 13 587 licea 5 365 technika 17 2 844 zasadnicze szkoły zawodowe 4 345 szkoły specjalne 4 164 w tym: Szkoły ogółem Ilość gabinetów profilaktyki zdrowotnej w szkołach...........................................................79 Ilość gabinetów profilaktycznych w budynku, ale naleŜących do innej szkoły...................16 Inne pomieszczenie na terenie szkoły ................................................................................169 Gabinet medyczny na terenie publicznej placówki..............................................................56 Gabinet medyczny na terenie niepublicznej placówki .......................................................127 - 13 - Szkoły niepubliczne w mieście Szkoły publiczne w mieście Liczba szkół Liczba uczniów 43 3 368 szkoły podstawowe 12 1 412 gimnazja 16 1 045 licea 6 416 technika 6 215 zasadnicze szkoły zawodowe 3 280 w tym: Szkoły ogółem Ilość gabinetów profilaktyki zdrowotnej w szkołach.............................................................4 Ilość gabinetów profilaktycznych w budynku, ale naleŜących do innej szkoły.....................7 Inne pomieszczenie na terenie szkoły ..................................................................................32 Szkoły niepubliczne na wsi Szkoły publiczne na wsi Liczba szkół Liczba uczniów 9 298 szkoły podstawowe 7 189 szkoły specjalne 2 109 w tym: Szkoły ogółem Ilość gabinetów profilaktyki zdrowotnej w szkołach.............................................................1 Inne pomieszczenie na terenie szkoły ....................................................................................3 Gabinet medyczny na terenie publicznej placówki................................................................5 Szkoła obejmuje swym działaniem prawie całą populację dzieci i młodzieŜy w wieku 6-19 lat. W województwie podlaskim liczba szkół wynosi 901, w tym 849 szkół o statusie szkoły publicznej natomiast 52 o statusie szkoły niepublicznej. 49 % stanowią szkoły publiczne i niepubliczne zlokalizowane w mieście, natomiast około 51 % stanowią szkoły zlokalizowane na wsi. - 14 - 5. Zakres opieki zdrowotnej realizowany w szkołach w roku szkolnym 2008/2009 WYSZCZEGÓLNIENIE LICZBA SZKÓŁ LICZBA UCZNIÓW 0 1 2 profilaktyka fluorkowa metodą nadzorowanego szczotkowania zębów 1 452 71 917 realizacja szkolnego programu edukacji zdrowotnej /liczba uczniów objętych programem/ 2 739 132 931 Źródło: sprawozdanie MZ – 06 z realizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami w szkołach za rok 2008/2009. Świadczenia pielęgniarki obejmują m.in. prowadzenie u uczniów szkół podstawowych (klasy I – VI) znajdujących się na obszarach, gdzie poziom fluorków w wodzie pitnej nie przekracza wartości 1 mg/l, grupowej profilaktyki fluorkowej metodą nadzorowanego szczotkowania zębów preparatami fluorkowymi oraz udział w planowaniu realizacji i ocenie edukacji zdrowotnej. W grupowej profilaktyce fluorkowej biorą udział uczniowie na podstawie pisemnej zgody rodziców dołączonej do karty zdrowia ucznia. Na terenie województwa podlaskiego profilaktyce fluorkowej podlega 71 917 uczniów z 452 szkół podstawowych: publicznych, niepublicznych i specjalnych – 7. Udział pielęgniarki w realizacji szkolnego programu edukacji zdrowotnej obejmuje 132 931 uczniów ze wszystkich typów szkół. W szkołach gdzie nie ma gabinetów profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej nie ma udziału pielęgniarki w realizacji szkolnego programu edukacji zdrowotnej. Edukacja zdrowotna dla pozostałych uczniów realizowana jest w gabinetach medycznych w zakładach opieki zdrowotnej. Wykonanie testów przesiewowych w roku szkolnym 2008/2009 WYSZCZEGÓLNIENIE LICZBA UCZNIÓW PODLEGAJĄCYCH TESTOM PRZESIEWOWYM LICZBA UCZNIÓW ZBADANYCH 0 1 2 Testy przesiewowe wykonane wyłącznie na terenie szkoły 79 068 78 452 Źródło: sprawozdanie MZ – 06 z realizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami w szkołach za rok 2008/2009. Testy przesiewowe wykonywane są uczniom podlegającym profilaktycznym badaniom lekarskim typu bilans zdrowia w wieku 6, 10, 13, 16 i 18 lat oraz uczniom 12 letnim. W roku szkolnym 2008/2009 testom przesiewowym wykonywanym w szkole podlegało 79 068 uczniów. Testami przesiewowymi nie objęto 616 uczniów, co stanowi 0,77% podlegających. - 15 - 6. PROFILAKTYCZNA OPIEKA ZDROWOTNA NAD DZIEĆMI I MŁODZIEśĄ W WIEKU SZKOLNYM Populacja dzieci i młodzieŜy w wieku szkolnym, ze względu na moŜliwość wystąpienia zaburzeń zdrowia i rozwoju oraz duŜą częstość występowania zachowań ryzykownych, wymaga zapewnienia profilaktycznej opieki zdrowotnej. Medycyna szkolna to zespół działań słuŜących objęciu powszechną opieką profilaktyczną, medyczną i stomatologiczną dzieci i młodzieŜy w wieku szkolnym w celu wczesnego rozpoznawania i zapobiegania stanom chorobowym, a takŜe śledzenia prawidłowości ich rozwoju psychofizycznego i kształtowania poŜądanych nawyków higienicznych i prozdrowotnych. Opieka ta realizowana jest przy ścisłej współpracy pracowników z przygotowaniem medycznym (pielęgniarki szkolnej i lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej) z dyrekcją szkoły, nauczycielami, innymi pracownikami placówki oświatowej oraz uczniami i ich rodzicami. System profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami ma na celu zapewnienie wszystkim uczniom równej dostępności do tej opieki i dobrej jej jakości, poprzez: − profilaktyczną opiekę zdrowotną sprawowaną przez pielęgniarkę szkolną oraz lekarza poz i lekarza dentystę; − nadzór nad realizacją profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami; − monitorowanie zabezpieczenia tej opieki w skali wojewódzkiej; − kształcenie i doskonalenie kadry zawodowej świadczeniodawców profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieŜą. Profilaktyczne badanie lekarskie uczniów na podstawie MZ – 06 Po wykonaniu testów przesiewowych uczniowie zgłaszają się na profilaktyczne badania lekarskie do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej. LICZBA UCZNIÓW PODLEGAJĄCYCH PROFILAKTYCZNYM BADANIOM LEKRSKIM LICZBA UCZNIÓW ZBADANYCH 1 2 1 5 935 5 767 144 2 11 336 11 096 419 3 14 011 13 440 785 4 16 198 14 791 742 5 15 363 14 428 730 6 62 843 59 522 2 820 WIEK/KLASA 6 lat klasa 0 szkoły podstawowej 10 lat klasa III szkoły podstawowej 13 lat klasa I gimnazjum 16 lat klasa I szkoły ponadgimnazjalnej 18 – 19 lat ostatnia klasa szkoły ponadgimnazjalnej Liczba uczniów ogółem LICZBA UCZNIÓW ZBADANYCH NA TERENIE SZKOŁY Źródło: sprawozdanie MZ – 06 z realizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami w szkołach za rok 2008/2009. - 16 - Stopień wykonania badań profilaktycznych dzieci i młodzieŜy w wieku szkolnym moŜna określić jako zadowalający. Tym niemniej podejmowane są działania umoŜliwiające pełną realizację tych badań. Po wykonaniu testów przesiewowych i udokumentowaniu w kartach profilaktycznego badania lekarskiego, uczniowie kierowani są przez pielęgniarkę szkolną na badania bilansowe do lekarza, do którego złoŜyli deklarację wyboru lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Profilaktyczne badania lekarskie uczniów przeprowadzane są w gabinetach lekarzy poz (97% zabezpieczenia opieki lekarskiej) i w gabinetach medycznych w budynku szkoły (w 3% gabinetów szkolnych). Na badania uczniowie zgłaszają się pod opieką rodziców/opiekunów prawnych, a po przeprowadzonym badaniu dostarczają do gabinetu profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej w szkole kartę profilaktycznego badania lekarskiego z udokumentowanym badaniem bilansowym wraz z zaleceniami dla pielęgniarki szkolnej, dotyczącymi sprawowania opieki nad uczniami przewlekle chorymi podczas pobytu w szkole. Największa liczba uczniów, którzy nie zostali objęci profilaktycznymi badaniami lekarskimi występuje w I klasie szkoły ponadgimnazjalnej – 9% oraz w ostatniej klasie szkoły ponagimnazjalnej 6%. Najmniejszy odsetek niezbadanych uczniów – 2% – dotyczy uczniów III klasy szkoły podstawowej. Część II – na podstawie ankiety Działu Rejestrów i Kontroli ZOZ ,,Wykaz szkół objętych opieką w roku szkolnym 2008/2009”. Profilaktyczną opiekę zdrowotną nad uczniami realizuje 230 pielęgniarek, 54 higienistek szkolnych, 1 połoŜna w zakresie edukacji zdrowotnej. Kwalifikacje pielęgniarek: − kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa środowiska nauczania i wychowania posiada 170 pielęgniarek − specjalizację w dziedzinie pielęgniarstwa środowiska nauczania i wychowania posiadają 40 pielęgniarki − kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa rodzinnego i szkolenie wstępne w zakresie opieki nad uczniami posiada 22 pielęgniarek − szkolenie z zakresu profilaktyki fluorkowej metodą nadzorowanego szczotkowania zębów odbyły 230 pielęgniarki i 54 higienistki szkolne Część III – na podstawie MZ-11 rocznego sprawozdania o działalności i pracujących w podstawowej opiece zdrowotnej w roku 2009. Profilaktyczne badania lekarskie uczniów na podstwie MZ – 11. Liczba dzieci 6-letnich z klasy 0 w szkole i przedszkolu podlegających badaniu w 2009 r. ................................................................................. 16 317 Liczba dzieci zbadanych .............................................................................................. 14 708 - 17 - 7. PIELĘGNIARKI PRACUJĄCE W ZAKŁADACH OPIEKI ZDROWOTNEJ ORAZ PRAKTYKACH INDYWIDUALNYCH I GRUPOWYCH PRACUJĄCE W OSOBACH (STAN W DNIU 31.12.2009 r.) PIELĘGNIARKI OGÓŁEM 7 041 PIELĘGNIARKI Z WYśSZYM WYKSZTAŁCENIEM OGÓŁEM 1 357 W TYM: Z TYTUŁEM MAGISTER PIELĘGNIARSTWA PIELĘGNIARKI ZE ŚREDNIM WYKSZTAŁCENIEM MEDYCZNYM 573 5 684 Źródło: Sprawozdanie roczne MZ – 88 (nie ujęto zakładów opieki zdrowotnej podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwu Obrony Narodowej, Ministerstwu Sprawiedliwości) PIELĘGNIARKI 573 784 5 684 posiadające tytuł licencjata posiadające tytuł magistra - 18 - ze średnim wykształceniem medycznym 8. Stan zdrowia dzieci i młodzieŜy w wieku od 5 do 18 lat będących pod opieką lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej na podstawie MZ – 11. Z chorobami i problemami zdrowotnymi zarejestrowane są 47 284 osoby, w tym: 1. Nowotwory C00-C97, D00-D48 ..................................................................................176 2. Niedokrwistości D50-D59............................................................................................879 3. Choroby tarczycy E00-E07 .......................................................................................1 961 4. Cukrzyca E10-E14 .......................................................................................................421 5. NiedoŜywienie E40-E46 ..............................................................................................622 6. Otyłość E65-E68 .......................................................................................................3 709 7. Zaburzenia odŜywiania F50 .........................................................................................527 8. Upośledzenie umysłowe F70-F79.............................................................................1 059 9. Padaczka G40 ...............................................................................................................868 10. Dziecięce poraŜenie mózgowe G80 .............................................................................400 11. Zaburzenia refrakcji i akomodacji oka......................................................................9 718 12. Choroba nadciśnieniowa I10-I15 ..............................................................................1 002 13. Alergie − dychawica oskrzelowa J45 ..................................................................................2 783 − alergie pokarmowe K52.2 ...................................................................................1 865 − alergie skórne L27.2 ............................................................................................1 687 14. Zniekształcenia kręgosłupa M40-M41....................................................................11 751 15. Choroby układu moczowego N00-N23.....................................................................1 358 16. Wady rozwojowe − o układu nerwowego Q00-Q07 ..............................................................................197 − o układu krąŜenia Q20-Q28 ................................................................................1 433 − o narządów płciowych Q50-Q56............................................................................163 − o aberracje chromosomowe Q90-Q99....................................................................255 − o inne ......................................................................................................................278 17. Zaburzenia rozwoju R62, w tym ...............................................................................2 021 − o fizycznego R62.8..............................................................................................1 412 − o psychomotorycznego 62.0...................................................................................575 18. Trwałe uszkodzenia narządu ruchu ..............................................................................444 19. Dzieci i młodzieŜ z innymi schorzeniami wymagający opieki czynnej....................4 850 - 19 - Analiza stanu zdrowia dzieci i młodzieŜy w wieku od 5 do 18 lat będących pod opieką lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej na podstawie MZ – 11. Zniekształcenia kręgosłupa Zaburzenia refrakcji i akomodacji oka Alergie Dzieci i młodzieŜ z innymi schorzeniami Otyłość Wady rozwojowe Zaburzenia rozwoju Choroby tarczycy Choroby układu moczowego Upośledzenie umysłowe Choroba nadciśnieniowa Niedokrwistości Padaczka NiedoŜywienie Zaburzenia odŜywiania Trwałe uszkodzenia narządu ruchu Cukrzyca Dziecięce poraŜenie mózgowe Nowotwory 1 10 100 1000 - 20 - 10000 100000 9. PROFILAKTYCZNA OPIEKA ZDROWOTNA NAD DZIEĆMI DO LAT 6 Aktualnie obowiązujący system opieki lekarskiej nad dziećmi polega nie tylko na leczeniu w chorobie, ale przede wszystkim na profilaktyce i ma na celu optymalizację zdrowia. Profilaktyczne badania zdrowego dziecka odbywają się w pierwszym roku Ŝycia co miesiąc w poradni dziecięcej. Lekarz, po odpowiednim zbadaniu dziecka, ocenia prawidłowość rozwoju oraz stan jego zdrowia. WaŜna jest konsultacja lekarska udzielana dziecku zdrowemu, w wyniku której lekarz informuje rodziców o postępach w rozwoju ich dziecka, udziela rad co do sposobu Ŝywienia, pielęgnowania, szczepień itp. Lekarska opieka profilaktyczna nad dziećmi do lat 3 w 2009 roku PORADY UDZIELONE PRZEZ LEKARZY DZIECIOM ZDROWYM PO RAZ PIERWSZY (PIERWSZA PORADA W śYCIU DZIECKA) PO RAZ KOLEJNY W TYM W WIEKU: RAZEM 1 – 11 MIESIĘCY RAZEM W TYM: W WIEKU DO 1 ROKU 3 4 5 6 2 694 519 91 772 50 652 DO 1 MIESIĄCA DO 14 DNIA OD 2 DO 4 TYGODNIA 1 2 11 817 8 604 Źródło: sprawozdanie MZ – 11 sprawozdanie o działalności i pracujących w podstawowej ambulatoryjnej opiece zdrowotnej za rok 2009 PowyŜsza tabela obrazuje, iŜ udzielone przez lekarza pierwsze porady wynoszą – 11 817, w tym do 14 dnia Ŝycia noworodka – 8 604, co stanowi 72 % ogółu udzielonych po raz pierwszy porad w przedziale wiekowym od 0 do 11 miesiąca Ŝycia. Ponadto naleŜy podkreślić, iŜ porady wykonywane po raz następny wynoszą 91 772, w tym w wieku do 1 roku Ŝycia 50 652, co stanowi 55,1 % ogółu udzielonych porad po raz następny w przedziale wiekowym od 0 do 3 lat. Dane te wskazują , iŜ opiekunowie dzieci do 1 roku Ŝycia częściej zasięgają porad lekarza w pierwszym okresie Ŝycia dziecka, niŜ w wieku od 2 do 3 lat. - 21 - Wizyty profilaktyczne pielęgniarek i połoŜnych u noworodków, niemowląt i dzieci do 3 roku Ŝycia w 2009 roku WIZYTY PIELĘGNIAREK I POŁOśNYCH U DZIECI ZDROWYCH PO RAZ PIERWSZY (PIERWSZA PORADA W śYCIU DZIECKA) PO RAZ NASTĘPNY W TYM W WIEKU RAZEM W 1 ROKU śYCIA DO 14 DNI OD 2 DO 6 TYGODNIA DO 3 LAT W TYM DO 6 TYGODNIA 1 2 3 4 5 11 928 11 061 867 59 982 37 036 Źródło: sprawozdanie MZ – 11 sprawozdanie o działalności i pracujących w podstawowej ambulatoryjnej opiece zdrowotnej za rok 2009 PowyŜsza tabela obrazuje, iŜ udzielone przez pielęgniarkę i połoŜną pierwsze porady wynoszą – 11 928 , w tym: do 14 dnia Ŝycia noworodka wynoszą 11 061, co stanowi 92,7 % ogółu udzielonych po raz pierwszy porad w przedziale wiekowym od 0 do 1 roku Ŝycia. Ponadto naleŜy podkreślić, iŜ porady wykonywane po raz następny wynoszą 59 982, w tym: do 6 tygodnia Ŝycia 37 036, co stanowi 61,7 % ogółu udzielonych porad po raz następny w przedziale wiekowym od 0 do 3 lat. Wizyty profilaktyczne połoŜnych w 2009 r. PIERWSZORAZOWA WIZYTA PATRONAśOWA POŁOśNEJ DO 14 DNIA OD 2 DO 6 TYGODNI 11 061 867 Źródło: sprawozdanie roczne MZ-11 (nie ujęto zakładów opieki zdrowotnej podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwu Obrony Narodowej, Ministerstwu Sprawiedliwości) Ze sprawozdania rocznego MZ – 11 wynika, Ŝe tylko 92,7% (11 061) pierwszorazowych wizyt połoŜnych u noworodka obywa się do 14 dnia Ŝycia, zaś pozostałe 7,3% (876) wizyt patronaŜowych obywa się od 2 do 6 tygodnia Ŝycia. - 22 - Profilaktyczne badania lekarskie dzieci do 6 roku Ŝycia WIEK/KLASA LICZBA DZIECI PODLEGAJĄCYCH BADANIU LICZBA DZIECI ZBADANYCH 0 1 2 2 lata 1 10 758 9 152 4 lata 2 10 259 8 067 6 lat/ klasa "0" 3 10 382 8 941 Źródło: sprawozdanie MZ – 11 sprawozdanie o działalności i pracujących w podstawowej ambulatoryjnej opiece zdrowotnej za rok 2009 Badaniom bilansowym w wieku 6 lat wykazanym w tabeli podlegają dzieci uczęszczające do klasy 0 w przedszkolu. Odsetek dzieci podlegających badaniu a nie zbadanych jest największy w grupie dzieci 4-letnich – 21%; w pozostałych grupach wiekowych wskaźnik ten wynosi od 14 do 15%. - 23 - 10. OCENA OPIEKI ZDROWOTNEJ NAD MATKĄ I DZIECKIEM. CZĘŚĆ GINEKOLOGICZNO – POŁOśNICZA PołoŜne pracujące w zakładach opieki zdrowotnej oraz praktykach indywidualnych i grupowych PRACUJĄCE W OSOBACH (STAN W DNIU 31.12.2009 r.) 1 021 POŁOśNE OGÓŁEM POŁOśNE Z WYśSZYM WYKSZTAŁCENIEM 205 OGÓŁEM 80 W TYM: Z TYTUŁEM MAGISTER POŁOśNICTWA POŁOśNE ZE ŚREDNIM WYKSZTAŁCENIEM 816 MEDYCZNYM Źródło: Sprawozdanie roczne MZ – 88 (nie ujęto zakładów opieki zdrowotnej podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwu Obrony Narodowej, Ministerstwu Sprawiedliwości) POŁOśNE 125 80 816 posiadające tytuł licencjata posiadające tytuł magistra - 24 - ze średnim wykształceniem medycznym PołoŜne pracujące w podstawowej opiece zdrowotnej UDZIELAJĄCY ŚWIADCZEŃ OGÓŁEM (W OSOBACH, STAN W DNIU 21.XII.2009 r.) POŁOśNE 236 W TYM: ŚRODOWISKOWE 224 Źródło: Sprawozdanie roczne MZ – 11 (nie ujęto zakładów opieki zdrowotnej podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwu Obrony Narodowej, Ministerstwu Sprawiedliwości) Na podstawie druku MZ-11 stwierdza się, Ŝe w województwie podlaskim większość połoŜnych – 95% zatrudnionych w podstawowej opiece zdrowotnej, posiada kwalifikacje środowiskowe, zaś wśród pielęgniarek 58% posiada kwalifikacje środowiskowe, a 12% kursy ze środowiskowego nauczania i wychowania. POŁOśNE ZATRUDNIONE W POZ 5% W TYM: ŚRODOWISKOWE POZOSTAŁE 95% - 25 - 11. OPIEKA OKOŁOPORODOWA NAD MATKĄ DZIECKIEM Działalność oddziałów LEKARZE PIELĘGNIARKI I POŁOśNE ODDZIAŁ GINEKOLOGICZNO POŁOśNICZY 95 319 ODDZIAŁ GINEKOLOGICZNY 31 36 ODDZIAŁ POŁOśNICZY 7 20 ODDZIAŁ POŁOśNICZY ROOMING – IN 21 34 ODDZIAŁ NEONATOLOGICZNY 30 167 Źródło: Sprawozdanie roczne MZ – 29 (nie ujęto zakładów opieki zdrowotnej podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwu Obrony Narodowej, Ministerstwu Sprawiedliwości) DZIAŁALNOŚĆ ODDZIAŁÓW 350 319 300 250 200 167 150 100 95 50 31 36 34 7 0 Oddział ginekologiczno- Oddział ginekologiczny połoŜniczy 20 Oddział połoŜniczy Lekarze 21 Oddział połoŜniczy rooming – in Pielęgniarki i połoŜne - 26 - 30 Oddział neonatologiczny Porody, poronienia i stanowiska porodowe 49 LICZBA STANOWISK PORODOWYCH W TYM PORODÓW RODZINNYCH 26 12 143 PRZYJĘTO PORODÓW OGÓŁEM 7 762 W TYM FIZJOLOGICZNYCH 1 739 LICZBA PORONIEŃ SAMOISTNYCH LICZBA POWIKŁAŃ SAMOISTNYCH PO PRZEBYTYCH PORONIENIACH Z USZKODZENIEM NARZĄDÓW PŁCIOWYCH 2 4 356 LICZBA CIĘĆ CESARSKICH Źródło: Sprawozdanie roczne MZ – 29 (nie ujęto zakładów opieki zdrowotnej podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwu Obrony Narodowej, Ministerstwu Sprawiedliwości) W województwie podlaskim w 2009 r. wykazano 49 stanowisk porodowych, w tym 26 stanowisk przeznaczonych do porodów rodzinnych. W 2009 r. przyjęto 12 143 porodów ogółem, w tym 7 762 porody fizjologiczne oraz 4 356 porodów wykonanych metodą cięcia cesarskiego. Z ogólnej liczby poronień samoistnych, których odnotowano 1 739, tylko 0,1% stanowiły powikłania w postaci uszkodzenia narządów płciowych. - 27 - Liczba noworodków śYWO URODZONE O MASIE URODZENIOWEJ do 499 gramów 10 500 – 999 gramów 45 1 000 – 1 499 gramów 57 1 500 – 1 999 gramów 125 2 000 – 2 499 gramów 390 2 500 – 3 999 gramów 9995 4 000 gramów i więcej 1640 NOWORODKI MARTWO URODZONE O MASIE URODZENIOWEJ ZMARŁO NOWORODKÓW (śYWO URODZONYCH) O MASIE URODZENIOWEJ DO 6. DOBY śYCIA WŁĄCZNIE do 499 gramów 12 500 – 999 gramów 7 1 000 – 1 499 gramów 11 1 500 – 1 999 gramów 2 2 000 – 2 499 gramów 11 2 500 – 3 999 gramów 12 4 000 gramów i więcej 2 do 499 gramów 9 500 – 999 gramów 10 1 000 – 1 499 gramów 2 1 500 – 1 999 gramów 2 2 000 – 2 499 gramów 2 2 500 – 3 999 gramów 5 4 000 gramów i więcej 0 Źródło: Sprawozdanie roczne MZ – 29 (nie ujęto zakładów opieki zdrowotnej podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwu Obrony Narodowej, Ministerstwu Sprawiedliwości) W województwie podlaskim w 2009 r. urodziło się 12 262 Ŝywych noworodków, z czego 0,2% zmarło. Zaś martwych urodziło się 57 noworodków. - 28 - Zgony kobiet w okresie okołoporodowym OGÓŁEM ZGONY KOBIET W OKRESIE CIĄśY, PORODU I POŁOGU (BEZ WZGLĘDU NA PRZYCZYNĘ) 0 Źródło: Sprawozdanie roczne MZ – 29 (nie ujęto zakładów opieki zdrowotnej podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwu Obrony Narodowej, Ministerstwu Sprawiedliwości) PORODY WG STOPNI REFERENCYJNOŚCI SZPITALI Porody ogółem śywe urodzenia Martwe urodzenia Zgony noworodków Liczba poronień samoistnych Liczba cięć cesarskich Szpitale I stopnia referencji 6 016 6 024 15 5 728 2 171 Szpitale II stopnia referencji 4 114 4 142 17 7 662 1 421 Szpitale III stopnia referencji 2 013 2 086 11 9 349 764 województwo podlaskie 12 143 12 252 43 21 1 739 4 256 Źródło: Sprawozdanie roczne MZ – 29 (nie ujęto zakładów opieki zdrowotnej podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwu Obrony Narodowej, Ministerstwu Sprawiedliwości) 2 013 4 114 Szpitale I stopnia referencji 6 016 Szpitale II stopnia referencji Szpitale III stopnia referencji - 29 - Przerwania ciąŜ W tym u kobiet w wieku lat Dokonano przerwań ciąŜy Razem PoniŜej 20 20 – 24 25 – 29 30 – 34 35 i więcej 15 0 0 4 4 7 Z powodu zagroŜenia Ŝycia lub zdrowia matki 0 – – – – – w wyniku badań prenatalnych 15 – – – – – w wyniku czynu zabronionego 0 – – – – – Z tego: ogółem Źródło: Sprawozdanie roczne MZ – 29 (nie ujęto zakładów opieki zdrowotnej podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwu Obrony Narodowej, Ministerstwu Sprawiedliwości) W 2009 r. w województwie podlaskim dokonano 15 przerwań ciąŜy, z czego wszystkie w wyniku badań prenatalnych. Nie dokonano natomiast ani jednego przerwania ciąŜy z powodu zagroŜenia Ŝycia lub zdrowia matki oraz w wyniku czynu zabronionego. 12. OPIEKA SPECJALISTYCZNA NAD MATKĄ I DZIECKIEM Liczba porad i poradni Liczba porad w okresie sprawozdawczym Liczba poradni (stan w dniu 31.XII.2009 r.) Lekarze udzielający świadczeń ogółem (w osobach stan w dniu 31.XII.2009 r.) 504 851 128 306 pediatryczna 18 628 8 26 neonatologiczna 7 336 8 16 ginekologicznopołoŜnicza 478 887 112 264 Opieka nad matką i dzieckiem - razem w tym Źródło: Sprawozdanie roczne MZ – 12 (nie ujęto zakładów opieki zdrowotnej podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwu Obrony Narodowej, Ministerstwu Sprawiedliwości) - 30 - W województwie podlaskim najwięcej w 2009 r. odbyło się porad ginekologicznopołoŜniczych, zaś najmniej neonatologicznych. Opieka nad matką i dzieckiem, w tym: pediatryczna 94,86% neonatologiczna ginekologiczno-połoŜnicza 3,69% 1,45% Liczba poradni, w tym: 6,25% 6,25% pediatryczna neonatologiczna 87,50% ginekologiczno-połoŜnicza - 31 - 13. OPIEKA PROFILAKTYCZNA NAD KOBIETĄ W PORADNIACH DLA KOBIET Porady udzielone kobietom w ciąŜy w tym po raz pierwszy 104 789 do 10 tygodnia ciąŜy 9 865 do 14 tygodnia ciąŜy 3 877 powyŜej 14 tygodnia ciąŜy 4 448 Źródło: Sprawozdanie roczne MZ – 12 (nie ujęto zakładów opieki zdrowotnej podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwu Obrony Narodowej, Ministerstwu Sprawiedliwości) 10 000 7 500 5 000 2 500 0 do 10 tygodnia ciąŜy do 14 tygodnia ciąŜy powyŜej 14 tygodnia ciąŜy Badania cytodiagnostyczne KOBIETY ZBADANE CYTOLOGICZNIE 99 239 KOBIETY ZBADANE CYTOHORMONALNIE 120 Źródło: Sprawozdanie roczne MZ – 12 (nie ujęto zakładów opieki zdrowotnej podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwu Obrony Narodowej, Ministerstwu Sprawiedliwości) - 32 - PODSUMOWANIE Na terenie województwa podlaskiego profilaktyczna opieka zdrowotna nad dziećmi i młodzieŜą, w tym takŜe uczniami realizowana jest na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 28 sierpnia 2009 r. w sprawie organizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieŜą (Dz. U. Nr 139, poz. 1133) oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 139, poz. 1139) przez odpowiednio przygotowaną kadrę lekarzy poz pielęgniarek, połoŜnych i higienistek szkolnych. Wymagania w zakresie kwalifikacji i zatrudnienia spełnia 99 % pielęgniarek i higienistek szkolnych. Aktualnie chętne osoby uzupełniają kwalifikacje na kursie kwalifikacyjnym w dziedzinie pielęgniarstwa środowiska nauczania i wychowania oraz kursie specjalistycznym z zakresu szczepień ochronnych. Uczniom zapewniona jest dostępność do profilaktycznych badań lekarskich, które realizuje lekarz podstawowej opieki zdrowotnej w miejscu zamieszkania ucznia. Nadzór nad realizacją profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieŜą dotyczy równieŜ przestrzegania praw dziecka i ucznia do informacji, prywatności, intymności i poszanowania godności osobistej oraz zachowania tajemnicy zgodnie z obowiązującymi prawami pacjenta. W województwie podlaskim opiekę okołoporodową nad matką i dzieckiem zabezpieczają 49 stanowiska porodowe z czego 26 stanowisk porodowych przeznaczona jest do porodów rodzinnych. Wśród 12 143 przyjętych porodów, odnotowano 7 762 porodów fizjologicznych oraz 4 356 porodów odbytych metodą cięcia cesarskiego. Ponadto w 2009 r. odnotowano 0,7 % martwych urodzeń noworodków oraz zgonów do 6 doby Ŝycia. Najwięcej porodów odbyło się w szpitalach posiadających III stopień referencyjności, zaś szpitale o II stopniu referencyjności posiadały najmniejszą ilość odbytych porodów. W województwie podlaskim, w zakresie opieki nad matką i dzieckiem 94,86% poradni stanowią poradnie ginekologiczno – połoŜnicze, 3,69% poradnie pediatryczne, 1,45% poradnie neonatologiczne. Reasumując powyŜsze sprawowanie profilaktycznej opieki jest inwestycją w przyszłe zdrowie populacji, dlatego teŜ profilaktyczna opieka nad matką i dzieckiem w województwie podlaskim ma charakter profilaktyki kompleksowej. - 33 -
