Gazetka XII 2012

RAFAŁÓWKA
R OK 9, NUMER 2
G RUDZIEŃ 2012
W TYM NUMERZE :
ŻYCZENIA BOŻONARODZENIOWE
2
BOŻE NARODZENIE— POLSKIE ZWYCZAJE I OBRZĘDY
3
MALOWANKI DLA NAJMŁODSZYCH
4
ZWIERZAKI I PTAKI
6
ŁAMIGŁÓWKI NA TĘGIE GŁÓWKI
9
ANEGDOTY
12
S TR . 2
NA
TROPACH SZKOŁY
Życzymy Wam spełnienia wszystkich marzeń,
przychylności wszechświata, siły w ramionach
i czystego ognia w sercu, co zapali wszystko wokół
Was szczęściem i radością. Niech wszystko, czego
się dotkniecie, stanie się pomocne w spełnieniu
marzeń, a każda najdrobniejsza nawet czynność
przybliża Was do bycia najszczęśliwszymi i najbardziej uśmiechniętymi osobami spośród wszystkich ludzi.
Zespół Redakcyjny
R OK 9,
NUMER
2
S TR . 3
Boże Narodzenie – polskie zwyczaje i obrzędy
Kolędy od wieków rozbrzmiewają w polskich kościołach i domach. Najstarsze, jak np. Anioł pasterzom mówił, pochodzą z XV/XVI w. Były one dziełem
zarówno autorów anonimowych, jak i uznanych poetów, pisarzy, kaznodziejów
- za twórcę tekstu W żłobie leży uważa się Piotra Skargę, a Bóg się rodzi napisał
Franciszek Karpiński. Od XVII w. domowy śpiewnik kolędowy wzbogacił się
o pastorałki – urocze kolędy o wątkach wziętych z codziennego życia, np.:
Ja mu ofiaruję dwie miareczki
najpiękniejszej mąki na kluseczki.
Szymek pełną torbę suchych gruszek
i mleka owczego da garnuszek.
Ci, którzy ruszali na pasterkę - pieszo, konno, saniami albo wozem – starali się
jak najszybciej dotrzeć do kościoła. Pierwsi mieli zapewnione powodzenie we
wszystkich pracach gospodarskich i dobre plony. Wielu gospodarzy, idąc na
mszę, zwracało baczną uwagę na pogodę, ponieważ powszechnie uważano, że:
[…] jak Gody widne – to stodoły ciemne (tzn. pełne plonów), a jak Gody ciemne – to stodoły widne (tzn. puste). Kiedy w kościele trwało uroczyste nabożeństwo,
rozbrzmiewały kolędy ku czci narodzonego Chrystusa, młodzież wyczyniała
różne psoty, np. wlewając atrament do kropielnic z wodą święconą albo zszywając ubrania modlących się. Tej wyjątkowej nocy przymykano oczy na takie
żarty.
Z gwiazdą chodzili kilku- lub kilkunastoletni chłopcy. Jeden z nich, zwany
gwiaździchem lub gwiazdorem, niósł umocowaną na kiju świecącą gwiazdę.
Prowadziła ona kolędników niczym gwiazda betlejemska trzech królów. Najczęściej chłopcy wykonywali ją sami z papieru, bibuły albo pergaminu
i ozdabiali wycinankami, świętymi obrazkami, pomponami, frędzlami.
W środku umieszczali zapaloną świecę albo latarkę i wędrowali od chałupy do
chałupy, stając pod oknami i śpiewając kolędy. W zamian dostawali smakowite
kąski ze świątecznego stołu albo drobne pieniądze.
Opracowała Halina Lisicka na podstawie: Encyklopedii tradycji polskich pod redakcją Renaty
Hryń-Kuśmierek i Zuzanny Śliwy, Wyd. Edukacja Powszechna, Poznań, s. 32, s. 33, s. 35.
NA
S TR . 4
Malowanki dla najmłodszych
TROPACH SZKOŁY
R OK 9,
NUMER
2
S TR . 5
Zebrał: Sebastian Jabłoński kl. VI
NA
S TR . 6
TROPACH SZKOŁY
ZWIERZAKI I PTAKI
Gil
Gil przylatuje na zimę, ale nie widać go tak często,
ponieważ żyje w lasach, również powinno się go
dokarmiać i warto mu wywiesić słoninkę.
Wielkość
Osobniki obu płci są jednakowej wielkości, nieco większe od wróbla domowego.
Ubarwienie
Samiec ma głowę czarną, grzbiet popielaty, spodnią stronę ciała czerwoną z
białym kuprem. Skrzydła są czarne ze skośnym białym pasem, ogon niebieskoczarny. Krótki, gruby dziób jest czarny, oczy i nogi brązowe. Samica i młode
mają brzuch szarobrązowy.
Ochrona
Jest objęty ochroną gatunkową.
Opracowała : Magdalena Trochimczuk kl. IV
R OK 9,
NUMER
2
S TR . 7
Sikorka bogatka
Ochrona i zagrożenia
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową. Liczebności
sikory bogatki sprzyja wywieszanie budek lęgowych na danym terenie, jak i
ochrona starych drzew dziuplastych. Zagrażają im naturalne drapieżniki, a wiele
z nich poluje na sikory. Populacje może zmniejszyć też zimą głód i mróz.
Występowanie
Zamieszkuje od Atlantyku po Pacyfik rozległe obszary Europy, północnozachodniej Afryki i umiarkowaną oraz cieplejszą strefę Azji, prócz najwyższych
gór. Na większości swojego areału to ptaki prowadzące osiadły tryb życia lub
częściowo wędrowne. W porównaniu z ubiegłym wiekiem, liczebność sikory bogatki znacznie wzrasta z racji zimowania w pobliżu dogodnych osiedli ludzkich.
Opracowały: Magdalena Trochimczuk i Urszula Rusiłowicz kl. IV
NA
S TR . 8
TROPACH SZKOŁY
Sarna
Sarna nie zasypia na zimę i dlatego powinniśmy jej pomagać w przetrwaniu.
Sarny w okresie od późnej jesieni do wiosny żyją w stadach (rudlach) złożonych z kilku do kilkudziesięciu osobników prowadzonych przez doświadczoną
samicę. Po tym okresie rudle się rozluźniają i rozbijają na mniejsze grupy. Największą aktywność wykazują we wczesnych godzinach rannych, południowych i wieczornych. Mogą żerować w nocy. Sarna jest gatunkiem roślinożernym. Żywi się: trawami, ziołami, liśćmi, grzybami i owocami leśnymi. Samce
wykazują zachowania terytorialne i związaną z tym agresję.
Opracowała: Gabriela Michałowska kl. IV
R OK 9,
NUMER
2
S TR . 9
Łamigłówki na tęgie główki
Czy Święty Mikołaj przynosi prezenty?
TAK•NIE
Czy w okresie świąt Bożego Narodzenia malujemy pisanki?
TAK•NIE
Czy podczas świąt Bożego Narodzenia dzielimy się opłatkiem?
TAK•NIE
Czy w czasie świąt Bożego Narodzenia ubieramy choinkę?
TAK•NIE
Czy Świętemu Mikołajowi pomagają elfy?
TAK•NIE
Rozwiąż zagadki.
Pod choinką po wigilijnej kolacji,
z workiem na plecach wkracza do akcji.
Dzieciom rozdaje piękne prezenty,
zawsze jest miły i uśmiechnięty
………………………………………… .
Na samym wierzchołku ma ją choineczka.
To błyszcząca………………………. .
Co roku w grudniową noc,
wszystko ma czarodziejską moc.
Wtedy też Mikołaj Święty,
rozdaje dzieciom ......................... .
Długim sznurem choinkę oplatają
i ją pięknie oświetlają, to kolorowe…………………………. .
NA
S TR . 10
TROPACH SZKOŁY
Skreśl obrazek, który nie pasuje do pozostałych.
Opracowała: Marta Łepkowska kl. IV
Przejdź labirynt.
R OK 9,
NUMER
2
S TR . 11
Rozwiąż zagadki.
W święta uroczyste, grudniowe,
gdy do Wigilii już wszystko gotowe,
wisi kolorowa, okrągła i szklana,
od choinkowych lampek ……………….. .
Gałązki zielone, igiełkami usiane
ma to drzewko świąteczne,
przez dzieci …………………… .
W święta grudniowe,
gdy cały dzień trzeba pościć,
bardzo smakuje ta ryba,
co mało ma ………….. .
W centralnym miejscu stołu leży,
między siankiem i stosem talerzy,
wśród karpia, stroiku i mazurka,
nim się dzielą tata, mama oraz …….. .
Co roku wyrusza w długą drogę,
czerwoną ma czapę i długą białą brodę,
wyraz twarzy uśmiechnięty.
Czy już wiecie, kto to taki? To ……………………………,
który rozdaje dzieciom prezenty.
Opracowała: Daria Lulewicz kl. IV
NA
S TR . 12
TROPACH SZKOŁY
Anegdoty
- Kupiłeś już coś pod choinkę ?
- Tak, stojak.
- Jaka jest ulubiona kolęda świeżo upieczonych
rodziców?
- Cicha noc.
Tata pyta Jasia:
- Dlaczego chcesz, aby św. Mikołaj przyniósł ci dwa komplety kolejki elektrycznej?
- Bo ja też chcę się bawić, kiedy jesteś w domu.
Burek mówi do Azora:
- Już nie mogę się doczekać tych świąt!
- Dlaczego?
- Nie dość, że dostanę dwa worki świeżuteńkich kości, to jeszcze
ludzkim głosem będę mógł powiedzieć swojemu panu, co o nim
myślę!
ROK 9, NUMER 2
S TR . 13
ZESPÓŁ REDAKCYJNY: SEBASTIAN JABŁOŃSKI, JAKUB KIERSNOWSKI, DARIA LULEWICZ,
MARTA ŁEPKOWSKA, GABRIELA MICHAŁOWSKA, URSZULA RUSIŁOWICZ, MAGDALENA
TROCHIMCZUK, HALINA LISICKA - BELFER