Wczesne wykrywanie POChP[Bez nazwy]

Wczesne rozpoznawanie Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc (POChP)
POChP jest czwartą a wkrótce będzie trzecią przyczyną zgonów na świecie. Na świecie na POChP umiera około
3 milionów ludzi rocznie. W Polsce około 14 000.
Choroba trwa kilkadziesiąt lat. Przez pierwsze 30 lat jedynym objawem choroby jest przewlekły kaszel, traktowany
przez palącego jako niewinne następstwo palenia. Choroba jest rozpoznawana bardzo późno, kiedy ponad połowa
oddechowych rezerw płucnych została bezpowrotnie utracona. Głównym powodem choroby jest palenie tytoniu.
Udowodniono, że całkowite zaprzestanie palenia zatrzymuje postęp choroby. Nie ma innej choroby
spowodowanej paleniem tytoniu, w której zaprzestanie palenia zatrzymuje je postęp.
Badanie spirometryczne jest pewnym, prostym i tanim sposobem rozpoznania choroby we wczesnym stadium.
Nieprawidłowy wynik badania spirometrycznego jest także ważnym czynnikiem ryzyka przedwczesnego zgonu, tak
jak wysoki poziom cholesterolu, otyłość i nadciśnienie tętnicze.
Choroba powinna być rozpoznawana wcześnie, aktywnie, bez oszczędzania środków. Leczenie chorego na
zaawansowaną postać choroby kosztuje NFZ około 5000 PLN rocznie. Wczesne, aktywne rozpoznanie jednego
chorego w warunkach polskich kosztuje 200 PLN. Leki pomagające odejść od palenia powinny być refundowane.
Spowodowanie zaprzestania palenia jest najtańszą procedurą medyczną spośród ratujących życie i zdrowie.
Kogo badać?
Palacze tytoniu, obecni lub byli, z łączną ekspozycją na dym tytoniowy ponad 10 paczkolat palenia są grupą, na
której należy się skupić w aktywnym rozpoznawaniu POChP. Stwierdzono również, że osoby, które nigdy nie paliły
papierosów, ale mają przewlekły kaszel i/lub duszność podczas wysiłku, a także które są lub były narażone na
palenie bierne, pracownicy narażeni na wdychanie pyłów, dymów i gazów podczas pracy oraz kobiety używające
kuchni węglowych, palące drewnem lub używającymi do palenia biomasy zachorowują na POChP.
POChP jest chorobą trwającą kilkadziesiąt lat. Można ją już rozpoznać u palącego tytoń w wieku 30. lat. Biorąc pod
uwagę wskaźnik koszty/korzyści, to optymalny wynik tego wskaźnika uzyskuje się ustalając dolną granicę wieku
osób, u których poszukuje się choroby na 40 lat. Konieczne jest rozszerzenie wczesnego rozpoznawania na byłych
palaczy. Zwykle mają cięższą postać choroby niż młodzi aktualni palacze.
Gdzie badać?
Wczesne rozpoznanie POChP powinni prowadzić lekarze rodzinni lub lekarze rejonowi (interniści). Konieczne jest
szkolenie pielęgniarki wykonującej badanie spirometryczne z okresowym sprawdzaniem, czy jakość techniczna
badania spirometrycznego jest dobra.
Wczesne rozpoznawanie POChP jest prowadzone w przynajmniej kilku krajach Europy: w Wielkiej Brytanii, Belgii,
Holandii i we Włoszech. Lekarze podstawowej opieki zdrowotnej w Wielkiej Brytanii otrzymują dodatkowe
wynagrodzenie za wykonywanie badań spirometrycznych i poradnictwo antynikotynowe. Polska jest liderem we
wczesnym rozpoznawaniu (Lancet 2009;374:721-732.).
Więcej informacji:
dr n. med. Małgorzata Czajkowska-Malinowska
Rzecznik Prasowy Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc
tel. kom. 502 086 402, 22 690 67 48
e-mail: [email protected]
prof. dr hab. med. Paweł Śliwiński
Wiceprezes Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc
tel. 22 431 21 14
Sylwia Jaczyńska – Kolasza
PRIMUM PR
tel. kom. 608 016 254
e-mail: [email protected]