Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) dotyka ok. 1
Transkrypt
Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) dotyka ok. 1
Nr wniosku: 167641, nr raportu: 13194. Kierownik (z rap.): dr Edyta Magdalena Majorczyk Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) dotyka ok. 1% populacji i stanowi 3 przyczynę zgonów na Świecie; w Polsce na tę chorobę lub jej powikłania umiera 15000 osób rocznie. POChP charakteryzuje się nie w pełni odwracalnym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe, co u pacjentów wywołuje przewlekły kaszel, duszności oraz częste odkrztuszanie gęstej wydzieliny. Najczęstszą przyczyną rozwoju choroby jest narażenie na szkodliwe działanie dymu tytoniowego, a w profilaktyce POChP uznaną metodą jest rzucenie palenia. Zdarza się jednak, że choroba rozwija się u osób niepalących, a z drugiej strony nie wszyscy palacze zapadają na POChP. Stąd też wielu badaczy zwraca uwagę na inne potencjalne przyczyny schorzenia, w tym udział czynników genetycznych. W ramach projektu „Rola metylacji DNA oraz polimorfizmów typu CNV genów kodujących metaloproteinazy i ich tkankowe inhibitory w rozwoju przewlekłej obturacyjnej choroby płuc” zbadano rolę mechanizmów genetycznych w zakładanej hipotezie, że rozwój POChP związany jest z występowaniem nierównowagi między aktywnością enzymów o nazwie metaloproteinazy (MMP) i tkankowych inhibitorów (TIMP) tych enzymów. Efektem tego jest trawienie komponentów macierzy pozakomórkowej, w konsekwencji prowadzące do zaburzeń funkcjonowania tkanek płucnych w postaci rozedmy i toczącego się stanu zapalnego. Wśród możliwych mechanizmów genetycznych odpowiedzialnych za taki stan rzeczy wyróżnia się polimorfizm genetyczny (w postaci wariantów liczby kopii – CNV oraz zmian pojedynczego nukleotydu SNP) oraz mechanizmy epigenetyczne (metylacja DNA), które w obrębie genów MMP9, MMP12 i TIMP3 były badane w ramach niniejszego projektu. Przeprowadzone analizy wskazują na udział badanych czynników w rozwoju POChP wskazując m.in., że wyższa ekspresja metaloproteinazy 12 (obecność adeniny w miejscu -82A/G, rs2276109) może przyczyniać się do rozwoju POChP niezależnie od ekspozycji na dym tytoniowy. Wyniki przeprowadzonych badań przybliżają wyjaśnienie molekularnego podłoża mechanizmów decydujących o nadmiernej aktywności proteolitycznej w drogach oddechowych chorych na POChP, a co za tym idzie mogą przyczynić się do lepszej diagnostyki chorób. Wydaje się, że uzyskanie równowagi pomiędzy aktywnością proteaz i ich inhibitorów może znacznie ograniczyć degradację i rozedmę, a zatem polepszyć funkcje wymiany gazowej, stąd też lepsze poznanie mechanizmów odpowiedzialnych za wystąpienie objawów (POChP), może przyczynić się do skuteczniejszego leczenia pacjentów i poprawienia jakości ich życia.