Pozwolenie na wykorzystanie fińskiej strefy

Transkrypt

Pozwolenie na wykorzystanie fińskiej strefy
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
MINISTERSTWO PRACY I GOSPODARKI
ARBETS- OCH NÄRINGSMINISTERIET
MINISTRY OF EMPLOYMENT AND THE ECONOMY
5.11.2009
678/601/2009
ZEZWOLENIE NA WYKORZYSTANIE FIŃSKIEJ STREFY EKONOMICZNEJ
1
Sprawa wpłynęła
09.03.2009 r. (TEM Dnro 678/601/2009) Ministerstwo Pracy i Gospodarki przyjęło od firmy Nord
Stream AG wniosek o przyznanie przez rząd zgody na budowę systemu gazociągu
przebiegającego przez fińską strefę ekonomiczną jako część przedsięwzięcia budowy
gazociągu z Rosji do Niemiec, przebiegającego przez Zatokę Fińską i Morze Bałtyckie.
W podaniu zostały zawarte dane kontaktowe wnioskodawcy, jego siedziba i obywatelstwo;
rodzaj działalności i przeznaczenie; stosowane metody i środki; obszar geograficzny, na której
miałaby być prowadzona działalność, oraz planowane rozpoczęcie i czas trwania działalności.
Ministerstwo Pracy i Gospodarki uznało wniosek za zgodny z § 2 rozporządzenia rządu
(1073/2004), dotyczącym strefy ekonomicznej Finlandii, oraz rozpatrzyło wniosek.
Budowa dwóch linii gazociągu, zgodnych z przedstawionym wnioskiem, wymaga dodatkowo
zezwolenia zgodnego z ustawą wodną (264/1961). Osoba odpowiedzialna za przedsięwzięcie
złożyła dnia 08.06.2009 r. wniosek o pozwolenie na rozpoczęcie przedsięwzięcia mającego na
celu budowę gazociągu do Urzędu Zezwoleń Środowiskowych w Zachodniej Finlandii (Länsi–
Suomi).
Podmiot odpowiedzialny za przedsięwzięcie otrzymał z Urzędu Zezwoleń Środowiskowych
Finlandii Zachodniej dnia 02.10.2009 r. zezwolenie na wysadzenie sprzętu wojskowego w
obszarze ekonomicznym Finlandii, zgodne z ustawą wodną, a także zezwolenie na
bezzwłoczne rozpoczęcie prac.
2
Wniosek
Nord Stream AG wnioskował o:
1. Zezwolenie rządu na budowę i położenie dwóch gazociągów o długości 375 km i średnicy
1,15 metra w strefie ekonomicznej Finlandii, zgodnie z § 6 ustawy (1058/2004) o strefie
ekonomicznej Finlandii, oraz
2
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
2. zezwolenie rządu na niezwłoczne wdrożenie, niezależnie od możliwego odwołania, zgodnie
z § 31 ustawy (586/1996) o postępowaniu administracyjnym.
Zezwolenie rządu dotyczy dwóch tras przedstawionych poniżej w załączniku. Wniosek dotyczy
położenia rurociągów, ich użytkowania, niezbędnego programu kontroli oraz serwisowania,
naprawy, monitorowania i nadzoru, które zostały dokładniej opisane we wniosku oraz w
dołączonej dokumentacji.
Tolerancja montażowa rurociągów wynosi około 7,5 m, ale w trakcie instalacji może się pojawić
potrzeba odstąpienia od zaplanowanej trasy z przyczyn technicznych i środowiskowych.
Wnioskodawca prosi, aby rząd udzielił zezwolenia na wyznaczenie linii przebiegu gazociągów,
tak jak to zostało określone w załączniku nr 2 do wniosku, i aby linie rurociągów można było
położyć w korytarzach bezpieczeństwa dla tych rurociągów, tam gdzie został wysadzony sprzęt
wojskowy, czyli w odległości +/-25 metrów od wspomnianego korytarza.
Uzasadnienie wniosku. Wnioskodawca powołuje się na konwencję o prawie morza ONZ,
zgodnie z którą państwo nie może zakłócać kładzenia i konserwacji rurociągów. Wnioskodawca
stwierdza, że próbuje znaleźć najlepszą z punktu widzenia środowiska formę realizacji
przedsięwzięcia. W załączniku do wniosku zamieszczono analizę wpływu na środowisko,
według której trasa zgodna z wnioskiem jest rozwiązaniem najbardziej przyjaznym środowisku.
Optymalizacja trasy opiera się na badaniach przeprowadzonych na Morzu Bałtyckim. Zdaniem
wnioskodawcy trasa rurociągu i prace budowlane zostały zaplanowane tak, aby wpływ
przedsięwzięcia na środowisko został ograniczony do minimum. Według wnioskodawcy – na
podstawie ustawodawstwa państw nadmorskich dotyczącego zapobiegania, ograniczenia i
monitoringu zanieczyszczenia wywołanego przez rurociąg – nie ma podstaw odmowy
przyznania zezwolenia, zgodnie z § 6 ustawy o strefie ekonomicznej, na wykorzystywanie strefy
ekonomicznej. Dodatkowo wnioskodawca zwraca uwagę urzędu przyznającego zezwolenie na
to, że projekt wymaga zezwolenia gospodarki wodnej zgodnego z ustawą wodną, w którym z
kolei należy określić szczególne warunki zezwolenia, w celu zminimalizowania ewentualnych
szkód.
Według wnioskodawcy, trasa rurociągu nie wpłynęłaby lub wpłynęłaby w niewielkim stopniu na
obecne lub przyszłe wykorzystanie zasobów mineralnych znajdujących się na dnie morskim.
Linie rurociągu nie przebiegałyby przez żadne z obecnie eksploatowanych złóż mineralnych.
Według wnioskodawcy nie ma wpływu na budowane na rurociągach w przyszłości inne
rurociągi i kable, ponieważ możliwe jest zbudowanie skrzyżowań przy użyciu ogólnie
stosowanych rozwiązań technicznych. Technika wykorzystywana do odzyskiwania
węglowodorów umożliwia wiercenie również pod rurociągami. W ten sposób rurociągi nie
uniemożliwiałyby ani nie utrudniały niepotrzebnie budowy i użytkowania platform wiertniczych
do pozyskiwania ropy naftowej lub gazu bądź też innych podmorskich konstrukcji w przypadku,
gdyby taka działalność miała być w przyszłości prowadzona w strefie ekonomicznej Finlandii.
Rurociągi nie przeszkadzałyby w budowie tunelu przebiegającego pod Zatoką Fińską, ponieważ
materiał skalny między rurociągami i tunelem powinien zapewnić spójność obu struktur.
Wnioskodawca powołuje się również na status projektu jako projektu TEN-E, mającego wpływ
na interes publiczny Europy. Według wnioskodawcy projekt można uznać za kluczowe
przedsięwzięcie z punktu widzenia pozyskiwania gazu przez Europę. Dodatkowo, w raporcie
oceniającym wpływ na środowisko promuje się badanie środowiska poprzez opublikowanie
informacji o warunkach panujących z Zatoce Fińskiej. Jako część całego przedsięwzięcia,
wnioskodawca planuje wysadzenie sprzętu wojskowego na trasie rurociągu. Uwzględniono przy
tym ogólne bezpieczeństwo żeglugi morskiej, rybołówstwa i innych rodzajów działalności.
Projekt ma również wpływ na zatrudnienie fińskich podwykonawców.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
3
Wpływ budowy rurociągu na rybołówstwo ogranicza to, że wnioskodawca ma zamiar każdego
tygodnia informować rybaków o dokładnych planowanych ruchach statku kładącego rurociąg
oraz zobowiązuje się utrzymywać kontakt z organizacjami rybackimi, aby w przypadku
nieoczekiwanych zdarzeń umożliwić podjęcie działań w jak najszybszym czasie. Wnioskodawca
stara się przede wszystkim ustalić z rybakami możliwe odszkodowania, ale te zagadnienia
zawsze są brane pod uwagę, również przez urząd, przy udzielaniu przyszłych zezwoleń
gospodarki wodnej na podstawie ustawy wodnej.
Wpływ projektu Nord Stream na tereny wojskowe w fazie budowy jest nieznaczny. W fazie
użytkowania rurociągu projekt nie wpływa na tereny ani ćwiczenia wojskowe w Zatoce Fińskiej,
ani też na działalność sił obronnych Finlandii.
Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę z właścicielami kabli położonych na trasie rury przy
dnie morza, na podstawie której zostaną opracowane plany skrzyżowań. Według wnioskodawcy
nie ma wpływu na budowane w przyszłości na rurociągach rurociągi i kable, ponieważ możliwe
jest zbudowanie skrzyżowań przy użyciu ogólnie stosowanych rozwiązań technicznych.
Przy zastosowaniu obecnej technologii budowa parków wiatrowych nie jest ekonomicznie
opłacalna na obszarach, gdzie głębokość przekracza 20 metrów. Głębokość wody na
planowanych liniach rurociągu wynosi co najmniej 45 metrów. Nawet jeśli w przyszłości
zbudowano by parki wiatrowe również w sąsiedztwie linii rurociągów, ogólne znaczenie skutków
ubocznych rurociągów pozostaje niewielkie, ponieważ ograniczenia parku wiatrowego
wywołane przez rurociąg są małe.
Według wnioskodawcy jest jasne, że korzyści projektu są znacznie wyższe w porównaniu do
strat, szkód i innej utraty zysków, a projekt nie oddziałuje w znaczący negatywny sposób, na
podstawie którego można by odrzucić wniosek.
Uzasadnienie natychmiastowego wdrożenia. Jako podstawę natychmiastowego wdrożenia
wnioskodawca przywołuje § 21 konstytucji oraz kryteria dobrego zarządzania, zgodnie z którymi
procedury administracyjne powinny zostać zrealizowane bez nieuzasadnionej zwłoki.
Zezwolenie okresowe, w którym urząd wymaga dwóch odrębnych zezwoleń, z których jedno
jest uzależnione od legalności drugiego, oznaczałoby, według wnioskodawcy, nadmierne
nieuzasadnione przedłużenie całościowego rozpatrywania wniosku. Wnioskodawca twierdzi, że
takiemu nieuzasadnionemu wydłużeniu można zapobiec, jeśli rząd przyznałby zezwolenie na
natychmiastową egzekucję w takim zakresie, w jakim jest to potrzebne w celu uniknięcia
przerwania procedury przyznania zezwolenia wodnego na podstawie ustawy o strefie
ekonomicznej. Natychmiastowe wdrożenie zezwolenia wydanego na podstawie ustawy o strefie
ekonomicznej nie miałoby rzeczywistego wpływu na środowisko ani na prawa osób trzecich,
ponieważ rozpoczęcie prac budowlanych nie byłoby możliwe przed otrzymaniem zezwolenia
wodnego. Niezwłoczne wdrożenie zezwolenia wydanego na podstawie ustawy o strefie
ekonomicznej wspomogłoby ciągłość procedury zgodnej z prawem wodnym. Wydłużenie
wnioskowania spowodowane przez cykliczną procedurę przyznawania zezwolenia
doprowadziłoby do znacznej szkody materialnej i prawnej dla kluczowego dla Europy projektu
tworzenia infrastruktury energetycznej. Opóźnianie wdrożenia decyzji byłoby sprzeczne z
interesem publicznym.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
4
Wnioskodawca przypomina, że Unia Europejska potwierdziła, że projekt Nord Stream jest
priorytetowy. W związku z tym Parlament Europejski i Rada podjęły decyzję wiążącą dla państw
członkowskich. Dlatego Finlandia byłaby zobowiązana do działań mających na celu uniknięcie
opóźnień i zakończenie niezbędnych procedur związanych z przyznaniem zezwolenia w krótkim
czasie. W przypadku cyklicznej procedury przyznawania zezwoleń to żądanie można by spełnić
jedynie przez nakazanie natychmiastowego wdrożenia zezwolenia zgodnego z ustawą o strefie
ekonomicznej. Według wnioskodawcy ogólna korzyść, zgodna z fińskim ustawodawstwem,
obejmuje również pojęcie interesu publicznego zgodne z decyzją Parlamentu Europejskiego i
Rady. Wnioskodawca stwierdza, że zasada skuteczności zobowiązuje państwa członkowskie i
ich organy władzy do dostosowania i interpretacji prawa wspólnotowego i odpowiedniego
ustawodawstwa narodowego w taki sposób, aby cele prawa wspólnotowego były realizowane
naprawdę efektywnie. Wnioskodawca powołuje się także na pogląd przedstawiony w literaturze
prawniczej, zgodnie z którym wspomniana zasada skuteczności jest istotna przy dokonywaniu
decyzji o tym, czy są spełnione kryteria wymienione w § 31 ustawy o postępowaniu
administracyjnym. Wnioskodawca powołuje się na przepisy dyrektywy 123/2006/WE, zgodnie z
którymi procedury przyznawania zezwolenia i formalności nie mogą wpływać na rozpoczęcie
działalności ani sprawiać, że działalność usługowa stanie się bardziej skomplikowana lub
zostanie niepotrzebnie opóźniona. Procedury i formalności powinny zapewniać wnioskodawcy
najkrótszy możliwy czas rozpatrywania wniosków.
Przy definiowaniu pojęcia interesu publicznego wnioskodawca powołuje się również na
dotychczasowe orzecznictwo Najwyższego Sądu Administracyjnego. Najwyższy Sąd
Administracyjny w dotychczasowym orzecznictwie uznał wymagane przez ogólną konieczność
unormowanie jeziora w trakcie zawodów wioślarskich podniesienie poziomu wody w celu
zbudowania przystani dla łodzi oraz podniesienie poziomu wody w celu poprawy walorów
rekreacyjnych jeziora.
Wnioskodawca stwierdził, że ma ograniczoną możliwość zarezerwowania do swoich celów
jednego z trzech dostępnych na rynku światowym statków do kładzenia rurociągów, który jest
pozycjonowany dynamicznie (nie korzysta z kotwicy). Korzystanie ze statku, który jest
pozycjonowany dynamicznie, ma znaczne zalety w porównaniu ze statkiem wykorzystującym
kotwiczenie.
Według wnioskodawcy z przedstawionych zagadnień wynika, że projekt Nord Stream należy
uznać za projekt dotyczący interesu publicznego w znaczeniu zgodnym z § 31 ustawy o
postępowaniu administracyjnym.
3
Przygotowanie sprawy
3.1 Prośba do władz o wydanie oświadczenia
W związku z wnioskiem Ministerstwo Pracy i Gospodarki poprosiło 01.04.2009 r. o dostarczenie
do 31.08.2009 r. oświadczenia z Ministerstwa Środowiska, Ministerstwa Spraw Zagranicznych,
Ministerstwa Obrony, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Ministerstwa ds. Transportu i
Komunikacji, z Fińskiej Agencji Ochrony Środowiska, z Regionalnego Centrum Ochrony
Środowiska w Uusimaa, Sztabu Głównego, ze Straży Granicznej, z Agencji Żeglugi Morskiej i z
Centrum Badań Geologicznych.
Prośba o oświadczenie została spełniona 07.07.2009 r. z inicjatywy urzędu kontaktowego
przygotowującego ocenę oddziaływania na środowisko w oświadczeniu przekazanym
02.07.2009 r. oraz w przedstawionym przez wnioskodawcę uzupełnieniu do wniosku.
Uzupełniająca dokumentacja została wysłana również do wiadomości ministerstwa rolnictwa i
leśnictwa. Dodatkowo, udzielający oświadczenia otrzymali w tym samym liście uzupełniającym
informację, że wnioskodawca odpowie na oświadczenie zawierające ocenę oddziaływania na
środowisko między 03.08.2009 r. a 31.08.2009 r.
5
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
3.2 Publiczne obwieszczenie dla zainteresowanych stron
Ministerstwo Pracy i Gospodarki opublikowało 23.04.2009 r. w Helsingin Sanomat,
Hufvudstadsbladet, Turun Sanomat, Åbo underrättelser, Kymen Sanomat, Ålandstidningen oraz
24.04.2009 r. w Dzienniku Urzędowym ogłoszenie, w którym stwierdzono, że dokumentacja
wniosku jest dostępna w rejestrze Ministerstwa Pracy i Gospodarki do 31.08.2009 r. oraz że
zainteresowani muszą przedstawić swoje wymagania i wyjaśnienia związane ze sprawą do
31.08.2009 r., pod groźbą nieuwzględnienia opóźnionych wymagań i wyjaśnień w procesie
podejmowania decyzji.
Forma publicznego obwieszczenia została uzupełniona informacją o przygotowaniu
oświadczenia zawierającego ocenę oddziaływania na środowisko i o dokumenty uzupełniające
dostarczone przez wnioskodawcę 16.07.2009 r. w Helsingin Sanomat, Hufvudstadsbladet,
Turun Sanomat, Åbo underrättelser, Kymen Sanomat, Ålandstidningen, a także 17.07.2009 r. w
dzienniku urzędowym. Zgodnie z publicznym obwieszczeniem, uzupełniającym pierwsze
ogłoszenie, oświadczenie dotyczące oceny oddziaływania na środowisko oraz dokumentacja
uzupełniająca do wniosku były dostępne w biurze rejestracyjnym Ministerstwa Pracy i
Gospodarki do 31.08.2009 r. i zainteresowane strony mogły przedstawić swoje żądania i
wyjaśnienia dotyczące sprawy do 31.08.2009 r., pod groźbą nieuwzględnienia w procesie
podejmowania decyzji spóźnionych żądań i wyjaśnień. Według uzupełniającego obwieszczenia
publicznego, odpowiedź wnioskodawcy na oświadczenie zawierające ocenę oddziaływania na
środowisko była dostępna między 03.08.2009 a 31.08.2009 r.
Formę publicznego obwieszczenia wybrano dlatego, że rząd nie miał dokładnej informacji o
zainteresowanych stronach ani o ich liczbie. Uznano, że umieszczenie ogłoszenia o sprawie w
dzienniku urzędowym umożliwi poinformowanie wszystkich.
3.3 Oświadczenia urzędu związane z wnioskiem
3.3.1
Ministerstwa
Ministerstwo Środowiska uważa, że rozpatrując zgodę rządu wobec wniosku, przyjęto
zasadnicze stanowisko, według którego proponowany projekt jest oceniany również na
podstawie międzynarodowych praw i obowiązków Finlandii i Agencja Ochrony Środowiska
Zachodniej Finlandii (Länsi-Suomi) rozpatruje warunki realizacji projektu na podstawie
ustawodawstwa dotyczącego ochrony zasobów wodnych i środowiska. Ministerstwo
Środowiska uznało za ważne, aby, biorąc pod uwagę delikatną sytuację ekologiczną Morza
Bałtyckiego i Zatoki Fińskiej i ich alarmująco zły stan, czynniki wpływające na projekt i jego
realizację, które zostały przyjęte jako podstawa podejmowania decyzji przy w procesie
udzielania zgody przez rząd powinny być znane możliwie jak najszerzej. W swoim oświadczeniu
(z 02.07.2009 r.) urząd odpowiedzialny za procedurę oceny oddziaływania na środowisko w
Centrum Środowiskowym w Uusimaa uznał, że wykonana ocena oddziaływania na środowisko
jest w większości wystarczająca i spełnia wymagania określone w ustawie dotyczącej oceny
oddziaływania na środowisko. Kompetentny urząd stwierdził jednak niektóre przypadki, w
których wnioskodawca powinien dostarczyć dodatkowych wyjaśnień, dotyczących zgody i
procedury przyznawania zezwolenia. Wnioskodawca dostarczył rządowi 31.07.2009 r.
dodatkowych wyjaśnień i stwierdził, że dokładniej wyjaśni przypadki, przy których potrzebna jest
dodatkowa analiza w zgodnym z ustawą wodną wniosku skierowanym do Agencji Ochrony
Środowiska Finlandii Zachodniej (Länsi-Suomi). Ministerstwo Środowiska uznało te wyjaśnienia
za wyjątkowo istotne z punktu widzenia oceny całościowego wpływu projektu.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
6
Ministerstwo Środowiska uznało w swoim oświadczeniu, że zgodnie z obecnym stanem wiedzy
alternatywna trasa na południe od wyspy Suursaari byłaby z punktu widzenia ochrony
środowiska i bezpieczeństwa lepsza, ze względu na bardziej płaski profil dna morskiego, niż
trasa przebiegająca na północ od Suursaari. Ministerstwo Środowiska uznało, że wnioskodawca
musi wyjaśnić podstawy przebiegu trasy rurociągu. Ministerstwo Środowiska uznało, że przy
rozpatrywaniu wniosku rząd weźmie pod uwagę bezpieczeństwo żeglugi morskiej i potrzebę
minimalizacji zagrożeń dla ochrony morza oraz będzie wymagał od wnioskodawcy uzupełnienia
wniosku w tym zakresie.
Według rządu wnioskodawca powinien dodatkowo dostarczyć wystarczająco obszerne
wyjaśnienie, dotyczące rekompensaty zniszczeń dokonanych w fazie budowy gazociągu oraz
przez system gazociągu, a także na temat tego, jak będą wykonywane prace konserwacyjne i
naprawy w trakcie eksploatacji gazociągu w strefie ekonomicznej Finlandii. Wnioskodawca
będzie musiał przedstawić dodatkowo mechanizmy rynkowe, które będą stosowane w
przypadku awarii lub po fazie operacyjnej gazociągu. Ministerstwo uznałoby za dobrą opcję
stworzenie przez wnioskodawcę funduszu, który mógłby zagwarantować podjęcie odpowiednich
działań np. w przypadku awarii, która może wystąpić po okresie operacyjnym gazociągu lub w
trakcie jego funkcjonowania. Przy rozpatrywaniu zgody udzielonej przez rząd należałoby
dodatkowo wziąć pod uwagę wpływ linii gazociągu na realizację celów zgodnych z wdrażaniem
ustawodawstwa i strategii UE oraz z fińskimi celami ochrony Morza Bałtyckiego i ze wspólnymi
celami ochrony Morza Bałtyckiego HELCOM.
Ministerstwo Środowiska dostarczy rządowi informację, że sieć Natura 2000 w Finlandii miałaby
zostać uzupełniona o obszar otwartego morza. W nawiązującej do tego propozycji zawarty jest,
znajdujący się niedaleko od trasy rurociągu, południowy obszar morski Sandkallan (FI0100106).
Ocenia się, że dotycząca go propozycja będzie rozpatrywana przez rząd pod koniec roku 2009.
W związku z nakazem bezzwłocznego wdrożenia Ministerstwo Środowiska stwierdza, że
pojęcie interesu publicznego zgodne z prawem dotyczącym procedury administracyjnej
(586/1996) jest w tej kwestii jednoznaczne. Ministerstwo Środowiska uznało jednak, że nie ma
szczególnych powodów, aby sprzeciwiać się prośbie wnioskodawcy o podjęcie decyzji o
natychmiastowej egzekucji zgodnej z § 31 ustawy o postępowaniu administracyjnym,
niezależnie od apelacji, jeśli bezzwłoczne wdrożenie oznacza rozpoczęcie zgodnej z prawem
wodnym procedury przyznania zezwolenia środowiskowego, niezależnie od jakichkolwiek
odwołań od decyzji rządu. Ministerstwo Środowiska uznaje, że rozpoczęcie procedury
udzielenia zezwolenia przez urząd przyznający zezwolenia środowiskowe nie powoduje jeszcze
nieodwracalnej zmiany stanu środowiska. Jednak z powodu natury projektu Ministerstwo
Środowiska sprzeciwia się temu, aby w zakresie niezwłocznej egzekucji znalazły się
jakiekolwiek działania związane z budową gazociągu.
Ministerstwo Środowiska przedstawiło w swoim oświadczeniu, że planowany gazociąg
oznaczałby dla rynku energetycznego Europy znaczne dodatkowe zwiększenie infrastruktury
przesyłu, co jest potrzebne, gdyż własne zasoby gazu Europy zaczynają się wyczerpywać.
Rurociąg jest również zgodny z celem dywersyfikacji tras przesyłu. Z punktu widzenia
bezpieczeństwa Zatoka Fińska jest kluczowym obszarem morskim. W tym obszarze środowisko
jest w złym stanie, występuje tam duże natężenie komunikacji i można oczekiwać jego dalszego
wzrostu. Obserwatorzy morza troszczą się o współpracę z organami państw ościennych. Nadal
niezbędne będzie zacieśnianie współpracy między innymi w ramach strategii Morza Bałtyckiego.
Obserwacja wymaga działającej wymiany informacji i mechanizmów wczesnego ostrzegania
między organami władzy a podmiotami komercyjnymi. Jeśli gazociągi zostałyby zbudowane,
celem wszystkich stron byłoby czuwanie nad ich bezpieczną eksploatacją poprzez
międzynarodową współpracę i śledzenie wpływu rurociągów na środowisko. Ministerstwo Spraw
Zagranicznych uznało za pozytywne, że w podaniu oddzielono wpływ projektu na obecne i
przyszłe wykorzystanie strefy gospodarczej. Ważne byłoby również, aby projekt gazociągu gazu
ziemnego nie stał się przeszkodą dla innych, późniejszych przedsięwzięć infrastrukturalnych.
Według Ministerstwa Spraw Zagranicznych należy wymagać od wnioskodawcy, aby wszelkie
konserwacje, naprawy, nadzór i inne tego typu działania wymagały zgody organów władz
fińskich i aby o takich działaniach poinformowano dostatecznie wcześnie, tak aby można było
zadbać o uzgodnienie działań z innymi działaniami na terenie strefy ekonomicznej i aby
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
7
zapewnić spełnienie możliwych wymagań zawartych w ustawodawstwie Finlandii. Ministerstwo
uważa, że rząd mógłby przyznać pozwolenie na budowę gazociągu, zgodne z ustawą o strefie
ekonomicznej, pod warunkiem, że zgodna z wnioskiem trasa przebiegu zostałaby uznana za
akceptowalną z punktu widzenia ochrony środowiska morskiego i innego wykorzystania strefy
gospodarczej.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
8
Według Ministerstwa, przy rozważaniu, czy zgoda rządu powinna zostać niezwłocznie
wyegzekwowana, należy się oprzeć na przepisach ustawy o postępowaniu administracyjnym.
Wytyczna (decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1364/2006/WE) nie zawiera nic takiego,
co nie wymagałoby uchylenia oceny opartej na ustawie o postępowaniu administracyjnym.
Biorąc pod uwagę to, że projekt będący przedmiotem wniosku wymaga oprócz zgody rządu
również zezwolenia zgodnego z ustawą wodną i że zgoda rządu nie zawiera jeszcze prawa do
rozpoczęcia właściwych prac budowlanych, i że natychmiastowe wdrożenie decyzji nie
wyeliminowałoby ani nie ograniczyłoby związanego z nim prawa do odwołania, według
Ministerstwa Spraw Zagranicznych nie ma szczególnych podstaw do sprzeciwiania się wydaniu
decyzji o natychmiastowej egzekucji, ale w taki sposób, który nie umożliwiałby
natychmiastowego rozpoczęcia prac budowlanych.
Ministerstwo Obrony stwierdziło we wspólnym oświadczeniu z administracją sił obronnych, że
nie widzi przeszkód dla budowy dwóch podwodnych gazociągów Nord Stream AG w sposób
przedstawiony we wniosku. Planowane linie gazociągów przechodzą przez obszar dwóch
poligonów, ale nie stanowi to przeszkody dla ćwiczeń sił obronnych. Ministerstwo Obrony
zwraca uwagę na to, że zgoda rządu nie zastępuje procedury przyznawania zezwolenia po
wkroczeniu na obszar Finlandii, zgodnej z ustawą o ochronie integralności państwa (755/2000).
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych stwierdziło w swoim oświadczeniu, że projekt gazociągu to
ważne międzynarodowe przedsięwzięcie, które może mieć wpływ również na kontynent. W
takich sytuacjach policja działałaby zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem we współpracy
z innymi podmiotami i organami władzy. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zwróciło uwagę na
to, że niektóre przestępstwa popełnione w strefie ekonomicznej są postrzegane jako popełnione
w Finlandii. Fińskie władze sprawują jurysdykcję w strefie gospodarczej jedynie w przypadku
tych przestępstw oraz rodzajów działań wymagających zezwolenia według ustawy o strefie
ekonomicznej budowli, zgodnych z tym samym § 7 tej ustawy.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
9
Ministerstwo ds. Transportu i Administracji zwróciło w swoim oświadczeniu uwagę na to, że
będąca przedmiotem wniosku budowa gazociągu odbywałaby się w bardzo ruchliwym obszarze
Zatoki Fińskiej. Stworzenie systemu raportowania (GOFREP) zostało zatwierdzone na
posiedzeniu międzynarodowego komitetu ds. bezpieczeństwa Międzynarodowej Organizacji
Morskiej (IMO) w roku 2003. System został wdrożony 01.07.2004 r. Gazociągi miałyby zostać
zbudowane wewnątrz trzech systemów rozgraniczeń ruchu, znajdujących się wewnątrz obszaru
GOFREP. Dookoła statków kładących rurociągi stworzono by obszary bezpieczeństwa w celu
zapewnienia niezakłóconego ruchu statków.
Ministerstwo Rolnictwa i Leśnictwa stwierdziło w swoim oświadczeniu, że wnioskodawca w
swoim wniosku przeanalizował możliwość spowodowania szkód dla rybołówstwa i populacji ryb
w sposób niedostateczny i jednostronny z punktu widzenia wnioskodawcy. Nie zostały
przedstawione wszystkie możliwości wykorzystania obszaru realizacji projektu dla celów
rybołówstwa na terenie przedsięwzięcia i możliwych szkód dla populacji ryb i rybołówstwa w
trakcie cyklu życiowego rurociągu. Dotyczące wniosku oświadczenie Fińskiego Instytutu
Badawczego Łowiectwa i Rybołówstwa (RKTL) przedstawia wersję wpływu projektu gazociągu
na rybołówstwo znacznie odbiegającą od wersji przedstawionej przez wnioskodawcę. RKTL
stwierdza, że szkody byłyby wywołane głównie przez uniemożliwienie i utrudnienie połowu ryb
w pobliżu linii gazociągu. Obszary trałowania w Zatoce Fińskiej są z natury wąskie, a w takim
przypadku nawet niewielkie ograniczenie połowów może mieć znaczenie. Potencjał połowów
śledzia bałtyckiego w Zatoce Fińskiej jest aktualnie większy niż obecne połowy. Przy zmianie
warunków naturalnych i czynników wpływających na opłacalność połowów pojawiają się
pozytywne warunki wzrostu połowu śledzia. W dłuższym okresie prawdopodobne jest
powstanie populacji dorsza i jej rozprzestrzenienie na północną część Morza Bałtyckiego, na
Zatokę Fińską. Obecność rurociągu mogłaby jednak spowodować w tych obszarach znaczące
straty dla połowu dorsza, rozwijającego się i odbywającego blisko dna. W każdym razie jest
prawdopodobne, że pojawiające się w pobliżu rurociągu naturalne zasoby ryb będą w dalszym
ciągu wykorzystywane w dużym stopniu. Również niepoławiane do tej pory populacje ryb mogą
stać się celem połowów. Z tego powodu należałoby zadbać o to, aby ograniczenia ich połowów
były możliwie jak najmniejsze. Ministerstwo Rolnictwa i Leśnictwa nie widzi w swoim zakresie
administracyjnym żadnych przeszkód dla przyznania przez rząd zgody na projekt budowy
gazociągu, pod warunkiem, że do zgody zostanie dołączona notatka dotycząca oceny szkód dla
ogólnego rybołówstwa. Oprócz odszkodowań wypłacanych obecnym rybakom, szkody
powodowane przez projekt – zarówno szacowane, jak i stwierdzone później – należałoby
rozpatrywać w procedurze przyznawania zezwolenia, która jest zgodna z ustawą wodną.
3.3.2
Inne organy władzy
Fiński Instytut Ochrony Środowiska stwierdził w swoim oświadczeniu, że opis realizacji
technicznej projektu przedstawiony we wniosku jest kompletny, a dostarczone uzupełnienia są
znaczące. Na podstawie przedstawionej dokumentacji nie można wszechstronnie ocenić
wpływu planowanych na obszarze Rosji działań na fińską strefę gospodarczą. Instytut SYKE
uważa, że umieszczenie trasy na południe od Suursaari zmniejszyłoby możliwy wpływ na
obszary objęte ochroną. Skutki budowy i eksploatacji rurociągu zostały ocenione w szerokim i
różnorodnym zakresie. Ocena jest ogólnie wszechstronna, a analiza materiałów dodatkowych i
badawczych oraz oparty na nich osąd jest wystarczający do oceny głównych skutków
sprawdzanych alternatyw. Ocena rozproszenia w wodzie osadów dennych i wywołane tym
skutki wydają się realne, pod warunkiem, że zakres planowanych działań nie zmieni się
znacznie. Wydający oświadczenie podmiot podkreśla, że ważne jest, żeby budowa oraz serwis i
konserwacja zostały zaplanowane tak, aby nie powodowały niepotrzebnych szkód dla flory i
fauny oraz aby skutki budowy były kontrolowane w czasie jej trwania i dostatecznie długo po jej
zakończeniu. Ponieważ linie rurociągu mogą wpływać na żyjące na dnie organizmy, należałoby
zbadać możliwość przeniesienia stacji kontrolnych w nowe miejsca. SYKE proponuje, aby
wnioskodawca przygotował w tej sprawie odpowiedni plan.
10
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
Agencja Ochrony Środowiska Uusimaa nie przedstawiła oświadczenia, aby – jako urząd
państwowy przewidziany do kontaktów – zachować bezstronne stanowisko.
Sztab Główny Straży Granicznej stwierdza, że z punktu widzenia czynności Straży Granicznej
wniosek o zezwolenie został w głównej mierze rozpatrzony wszechstronnie, biorąc pod uwagę
skutki projektu, i próbowano znaleźć mechanizmy podnoszące bezpieczeństwo. W przypadku
możliwej realizacji projektu budowlanego aktywna wymiana informacji zarówno między
wnioskodawcą a władzami nadzorującymi, jak i między organami nadzorującymi a organami
odpowiedzialnymi ma największe znaczenie dla nadzoru działania i dla zachowania
bezpieczeństwa. We wniosku dobrze przedstawiono współpracę między wnioskodawcą a
Agencją Żeglugi na rzecz zagwarantowania bezpieczeństwa żeglugi morskiej. Należy jednak
uwzględnić także potrzebę współpracy innych organów władzy.
Agencja Żeglugi Morskiej stwierdziła, że w zawartej we wniosku ocenie ryzyka oceniono ryzyko
dotknięcia przez statki dna tylko z punktu widzenia statków, które uczestniczą w budowie.
Jednak z punktu widzenia głębokości wody Zatoka Fińska jest bardzo ograniczonym obszarem,
w którym płycizny rozciągają się daleko w otwarte morze dookoła najdalej wysuniętych wysp,
tak że obszaru tego nie można uznać za podlegające swobodnemu wykorzystaniu otwarte
morze, na którym statki mogą swobodnie unikać statków kładących rurociąg. Gdy statki wpłyną
na płytsze obszary morza, pojawia się bezpośrednie ryzyko dotknięcia dna, a co za tym idzie –
ryzyko dużej katastrofy ekologicznej. Dlatego Agencja Żeglugi Morskiej uważa, że istotne jest
uzupełnienie analizy ryzyka o ocenę ryzyka dotknięcia dna dotyczącą żeglugi innych statków. W
razie potrzeby należałoby poprawić pomiary morza w taki sposób, aby zapewnić
bezpieczeństwo żeglugi przy budowie gazociągu. Należałoby dalej sprecyzować prognozy
dotyczące ruchu we współpracy z organami władzy. W trakcie kładzenia gazociągu należałoby
tymczasowo zmienić system rozgraniczenia ruchu. Zmiany należy zgłosić do międzynarodowej
organizacji żeglugi morskiej przynajmniej na 4 miesiące przed wejściem zmian w życie. Należy
to wziąć pod uwagę przy dalszych pracach. Agencja Żeglugi Morskiej uważa, że propozycja
wnioskodawcy dotycząca niezwłocznej egzekucji może się odnosić wyłącznie do uruchomienia
procedury przyznania zezwolenia na projekt zgodnej z ustawą wodną. Według Agencji Żeglugi
Morskiej można się na to zgodzić, gdy wnioskodawca spełni wymagania dotyczące pomiarów
morskich, prognoz ruchu, harmonogramu prac oraz planowania, informowania i szacowania
ryzyka.
Centrum Badań Geologicznych stwierdziło, że realizacja projektu budowy gazociągu miałaby
znaczący wpływ na redukcję obciążenia środowiska naturalnego w Europie. Dynamicznie
pozycjonowany statek do kładzenia rurociągu powoduje znacznie mniejsze zmiany dna
morskiego niż statki pozycjonowane za pomocą kotwic. W procesie przyznawania zezwolenia
należałoby wziąć pod uwagę trwałe szkody dna morskiego dla przyszłych projektów
infrastrukturalnych; obecność rurociągu ograniczałaby realizację nowych projektów
infrastrukturalnych. Również pobieranie surowców mineralnych i próbek gleby byłyby na stałe
uniemożliwione lub ograniczone w obszarze umiejscowienia rurociągu i w jego strefie ochronnej.
Materiał geologiczny, geotechniczny i geochemiczny pobrany w związku z projektem w celu
analizy powinien być bez problemu dostępny i zapisany w krajowych bazach danych. Według
Centrum Badań Geologicznych wniosek jest obszerny i dobrze prezentuje projekt. Ogólnie
rzecz biorąc, jest dobrze wykonany. Z punktu widzenia Centrum Badań Geologicznych nie ma
przeszkód do realizacji projektu.
11
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
3.4. Wymagania i wyjaśnienia przedstawione przez innych
Firma Elisa Oyj zwróciła uwagę rządu na to, jak ważne jest niezakłócone funkcjonowanie
podwodnej infrastruktury telekomunikacyjnej. Firma ta jest właścicielem dwóch podwodnych
kabli telekomunikacyjnych łączących Finlandię z Estonią. Trasa dwóch gazociągów
wymienionych we wniosku Nord Stream AG przecinałaby trasę obu kabli, będących własnością
firmy Elisa. Elisa i Nord Stream AG prowadziły negocjacje w celu osiągnięcia porozumienia w
sprawie przecinających się tras kabli i gazociągów, ale porozumienia takiego nie udało się do
tej pory osiągnąć. Strony nie zdołały jeszcze ustalić wszystkich warunków. Elisa prosi o wzięcie
pod uwagę faktu, że gazociągi mogą zaburzyć funkcjonowanie infrastruktury telekomunikacyjnej.
Wspomniane kable są bardzo ważne dla funkcjonowania infrastruktury telekomunikacyjnej
zarówno w Finlandii, jak i w Estonii. Wszystkie bałtyckie połączenia służące do przesyłania
danych przez fińskich klientów instytucjonalnych i operatorów obsługiwanych przez firmę Elisa
są realizowane za pomocą tych kabli. Służą one również do obsługi wszelkich
międzynarodowych przesyłów danych oraz całego ruchu internetowego Elisa Eesti AS.
Dodatkowo, łączenie rozmów telefonicznych niektórych abonentów firmy Elisa Eesti wymaga
podłączenia do systemów znajdujących się w Finlandii. Elisa uważa, że w przypadku udzielenia
przez rząd zgody na położenie gazociągów zgoda taka powinna być warunkowa: prace powinny
zostać przerwane, jeżeli Elisa będzie mogła korzystać tylko z jednego kabla
telekomunikacyjnego łączącego Finlandię z Estonią. Wnioskodawca mógłby kontynuować
pracę jedynie wtedy, kiedy nie będzie już istniało zagrożenie jednoczesnego wyłączenia
obydwu kabli z użycia. Elisa oświadcza, że wnioskodawca powinien zrekompensować jej
wszelkie koszty powstałe w związku w pracami przygotowawczymi lub poniesionymi stratami
oraz że wnioskodawca powinien na własny koszt pomóc (i uczestniczyć) w naprawie
należących do niej kabli telekomunikacyjnych oraz w położeniu nowych kabli, tak aby mogła
ona uniknąć dodatkowych kosztów spowodowanych przez nowe gazociągi. Zdaniem Elisa,
prośba wnioskodawcy o natychmiastowe wdrożenie powinna zostać odrzucona, aby uniknąć
nieuzasadnionego ograniczenia środków odwoławczych.
Fińskie Stowarzyszenie na Rzecz Ochrony Przyrody – Grupa Uusimaa na Rzecz Ochrony
Przyrody (FANC) oświadczyło, że niepokojące wydają się niedociągnięcia w ocenie
oddziaływania na środowisko, jak również ograniczony punkt widzenia ustawy wodnej. Zdaniem
stowarzyszenia FANC, kwestia zgody nie może być omawiana przed dołączeniem dodatkowych
wyjaśnień do sprawozdania OOŚ. Towarzystwo uważa, że w czasie procedury udzielania
zezwolenia zgodnie z ustawą o wyłącznej strefie ekonomicznej należy zwrócić uwagę między
innymi na fazę następującą po wycofaniu gazociągu z eksploatacji, alternatywne rozwiązania
naziemne, kwestie związane z urabianiem skał i oddziaływaniem tej operacji na środowisko, a
także na oddziaływanie przechowywania rur gazociągu i związanego z tym ruchu.
Stowarzyszenie FANC uważa również, że nie należy przyznawać prawa do natychmiastowego
wdrożenia, ponieważ wywołałoby to naciski na procedurę decyzyjną Urzędu Zezwoleń
Środowiskowych Finlandii Zachodniej, w czasie trwania procesu zgodnego z ustawą wodną.
FANC zwrócił również uwagę na fakt, że natychmiastowe wdrożenie decyzji osłabiłoby
stanowisko stron, a wnioskodawca nie może rozpocząć prac przed uzyskaniem zezwolenia
wodnego.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
12
Firma Baltirail ry poprosiła, aby rząd wziął pod uwagę plany przyszłej budowy tunelu kolejowego
w skale macierzystej Zatoki Fińskiej, tak aby położenie gazociągów nie wpłynęło niekorzystnie
pod względem technicznym bądź innym na możliwość budowy tunelu lub jego wykorzystania. B
nie uważa, aby gazociągi mogły zagrozić tunelowi lub go uszkodzić – i vice versa – na tym
etapie.
OT zwrócił uwagę Ministerstwa Zatrudnienia i Gospodarki na niektóre kwestie związane z
wnioskiem i dołączonymi do niego dokumentami. Według OT, wnioskodawca przedstawił
niewłaściwe uogólnienia dotyczące głębokości trasy gazociągu, obszaru zajmowanego przez
gazociągi, Konwencji Narodów Zjednoczonych o Prawie Morza oraz przestrzegania
postanowień porozumienia OOŚ i ustawy OOŚ.
IK poprosił, aby oświadczenie, które przedłożył w Regionalnym Centrum Ochrony Środowiska w
Uusimaa, zostało wzięte pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o udzieleniu zgody. Według
wspomnianego oświadczenia, nie należy udzielać zgody na położenie planowanych
gazociągów, ponieważ najlepszym rozwiązaniem alternatywnym w związku z ochroną
środowiska Zatoki Fińskiej byłaby budowa nowego naziemnego systemu gazociągów.
ES, reprezentowany przez pełnomocnika KS, oświadczył, że projekt nie bierze pod uwagę
interesu publicznego, a jedynie interes wnioskodawcy. Wydający oświadczenie stwierdził, że
wniosek mija się z prawdą w zakresie, w którym korzyść firmy została przedstawiona jako
interes publiczny. Stwierdzenie wnioskodawcy, że ryzyko możliwego nakazu wdrożenia dotyczą
tylko wnioskodawcy, nie są prawdziwe. ES uważa, że ryzyko związane z projektem dotyczy
również jego, jako strony posiadającej uprawnienia do prowadzenia prac wydobywczych. ES
oświadcza, że znajduje się w uprzywilejowanej sytuacji w stosunku do innych wniosków w
związku z długoletnim wykorzystywaniem przedmiotowego obszaru, a wniosek przedłożony
przez wnioskodawcę należy odrzucić w stopniu, w jakim wpływa on na korzystanie z obszaru,
do którego ES posiada uprawnienia wydobywcze. ES uważa, że udzielenie zgody oznaczałoby
utratę przez Finlandię suwerenności na obszarze 1100 kilometrów kwadratowych. Kwestionuje
również kompetencje rządu do podejmowania podobnych decyzji, wskazując parlament jako
organ kompetentny. Zdaniem ES, udzielenie zgody oznaczałoby ponadto zgodę na stałą
obecność rosyjskich sił zbrojnych oraz prywatnych jednostek wojskowych na terytorium fińskim,
a co za tym idzie – ograniczenie zakresu działań sił obronnych Finlandii. Przedstawiający
oświadczenie uważa, że Finlandia zrezygnowałaby praktycznie z obrony morskiej.
MS oświadczył, że nie należy udzielać zgody na projekt, o którym mowa we wniosku, ponieważ
nie przyniesie on Finlandii żadnych korzyści – a przeciwnie, spowoduje poważne szkody.
Według MS, szkody takie wiążą się między innymi z możliwością obserwowania Zatoki Fińskiej
przez obce okręty wojenne. MS oświadcza, że sprawa ta może również okazać się decydująca
przy powoływaniu przyszłego rządu fińskiego. W swoim oświadczeniu MS wzywa rząd do
podjęcia działań prowadzących do rozpoczęcia negocjacji dotyczących obszarów przymusowo
przekazanych Rosji.
13
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
3.5 Uwagi organu kontaktowego OOŚ (ocena oddziaływania na środowisko)
14 listopada 2006 r. spółka Nord Stream AG wszczęła procedurę oceny oddziaływania na
środowisko (OOŚ), przedstawiając program OOŚ związany z projektem Regionalnemu Centrum
Ochrony Środowiska w Uusimaa. Potrzeba przeprowadzenia procedury OOŚ oceniającej
projekt wynika z fińskiej ustawy w kwestii procedury przeprowadzania oceny oddziaływania na
środowisko (ustawa OOŚ, 468/1994) oraz rozporządzenia w sprawie procedury
przeprowadzania oceny oddziaływania na środowisko (rozporządzenie OOŚ, 713/2006).
Zgodnie z art. 4 ustawy OOŚ, ustawa dotyczy fińskiej strefy ekonomicznej, o której mowa w art.
1 fińskiej ustawy w sprawie wyłącznej strefy ekonomicznej (1058/2004). Według listy projektów
zawartej w art. 6 ust. 8 rozporządzenia OOŚ, procedura OOŚ dotyczy gazociągów o średnicy
przekraczającej 800 milimetrów i długości większej niż 40 kilometrów. Co więcej, konwencja
ONZ o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym (konwencja z
Espoo, seria 67/1997) również ma zastosowanie do projektu. Finlandia i Estonia podpisały
także dwustronny traktat w sprawie OOŚ (seria 51/2002).
Regionalne Centrum Ochrony Środowiska z Uusimaa uważa, że w ujęciu ogólnym projekt
został opisany na tyle szczegółowo, że można było rozpoznać oddziaływanie na środowisko i
dokonać jego oceny. Wyłączenia dotyczące ocenianego projektu były uzasadnione. W toku
dalszych prac należy jednak bardziej szczegółowo opracować plany usunięcia amunicji i
wykorzystania kotwic. Dodatkowo, należy w szerszym zakresie opisać alternatywne rozwiązania
dotyczące wycofania rurociągu z eksploatacji. Regionalne Centrum Ochrony Środowiska w
Uusimaa uważa, że ocena jest ogólnie wystarczająca i spełnia wymagania określone w ustawie
OOŚ. Uwagi organu kontaktowego dotyczące programu oceny zostały w zasadniczym
względzie ocenione pozytywnie. Należy jednak dalsze badania przedłożyć do rozważenia
podczas procedur udzielania zgody i zezwoleń organom udzielającym zezwolenie, zgodnie z
oświadczeniem.
Podsumowanie dalszych badań wymaganych przez Regionalne Centrum Ochrony Środowiska
w Uusimaa znajduje się poniżej:
1. Bardziej szczegółowa ocena oddziaływania oraz środki ograniczenia ryzyka związanego z
żeglugą, zgodne z wymaganiami właściwych urzędów morskich. W szczególności dotyczy to
przedstawienia oceny ryzyka dotyczącego żeglugi w Zatoce Fińskiej oraz szkód powodowanych
przez ropę naftową i chemikalia wprowadzane do środowiska na skutek żeglugi.
2. Bardziej szczegółowe badanie oddziaływania projektu na połowy ryb w całym czasie jego
trwania, włączając w to oddziaływanie transgraniczne. Dodatkowo, należy przedstawić ocenę
konieczności, rozmiaru oraz warunków wstępnych ustanowienia ewentualnych ograniczonych
obszarów połowowych. Należy określić ryzyko związane z trałowaniem dennym.
3. Badanie alternatywnych rozwiązań w zakresie wycofania gazociągu z eksploatacji oraz
oddziaływania na środowisko i możliwości realizacji różnych rozwiązań alternatywnych.
4. Bardziej kompleksowe studia wykonalności środowiskowej projektu, szczególnie z punktu
widzenia ewentualnych nowych obszarów Natura 2000 oraz propozycji ochrony Morza
Bałtyckiego przyjętych przez rząd.
14
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
5. Ocena pod kątem programu Natura, jeżeli rząd postanowi wnioskować o włączenie
obszaru morskiego na południe od Sandkallan do sieci obszarów Natura 2000.
6. Bardziej szczegółowe badanie rozmieszczenia osadu oraz późniejszego uwalniania
substancji odżywczych, a także substancji szkodliwych, włączając w to oddziaływanie
transgraniczne wspomnianych substancji. Dodatkowo, należy w sposób bardziej kompleksowy
ocenić przedostawanie się substancji szkodliwych do wód powierzchniowych i morskich sieci
pokarmowych.
7. Bardziej szczegółowe badanie warunków wstępnych ustanawiania różnych obszarów
ochronnych i obszarów zamkniętych związanych z projektem.
8. Bardziej szczegółowe badanie korytarza kotwiczenia. W szczególności opisanie wykrytych
w czasie prowadzonych badań obiektów wojskowych oraz obiektów dziedzictwa kulturalnego, a
także szczegółowy plan postępowania z nimi.
9.
Bardziej szczegółowe badania nad oddziaływaniem cieplnym gazociągu.
10. Bardziej szczegółowe badania innej infrastruktury znajdującej się na przedmiotowym
obszarze morskim oraz opis sposobu, w jaki zostanie ona uwzględniona.
11. Bardziej szczegółowe badania oddziaływania projektu na naukowe stacje pobierania
próbek wykorzystywanych do monitorowania stanu Morza Bałtyckiego.
12. Badanie poboru wody używanej do prób ciśnieniowych w fińskiej wyłącznej strefie
ekonomicznej oraz zrzucania jej do wód rosyjskich, a także badanie chemikaliów, które
ewentualnie będą wykorzystywane do tej procedury.
13. Odnośnie do zmniejszenia negatywnego oddziaływania, należy przeprowadzić badanie
dotyczące postępowania z obiektami stwarzającymi ewentualne ryzyko chemiczne (beczki
znajdujące się pod wodą), ochrony obiektów dziedzictwa kulturalnego podczas fazy budowy,
oddziaływania dynamicznie pozycjonowanych statków układających rurociągi, postępowania z
kotwicami oraz harmonogramu prac budowlanych, tak aby ograniczyć oddziaływanie na
środowisko. Należy również zbadać środki zapobiegania szkodom w populacji fok.
14. Bardziej konkretny program monitorujący, który musi zostać przygotowany we współpracy z
władzami i instytucjami eksperckimi.
15. Dalsza ocena oddziaływania transgranicznego, zgodnie z wymaganiami krajów trzecich.
3.6 Uwzględnienie uwag innych państw nadbrzeżnych, zgodnie z konwencją z Espoo.
Na mocy art. 15 ustawy OOŚ, władze i opinia publiczna państwa będącego stroną konwencji
Espoo muszą mieć szansę wzięcia udziału w procedurze oceny, jeżeli jest prawdopodobne, że
oddziaływanie środowiskowe projektu obejmie terytorium danego państwa.
Zgodnie z konwencją, 14 listopada 2006 r. Finlandia, jako Strona Pochodzenia, przekazała
Stronom Narażonym powiadomienie o rozpoczęciu procedury OOŚ, dając im szansę
uczestniczenia w procedurze OOŚ. Powiadomienie przekazano Szwecji, Danii, Estonii, Łotwie,
Litwie, Polsce oraz Rosji. Wszystkie państwa wyraziły chęć wzięcia udziału w procedurze OOŚ
prowadzonej przez Finlandię.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
15
W piśmie z 9 marca 2009 r. Finlandia poinformowała wszystkie państwa nadbrzeżne o
transgranicznym wpływie środowiskowym działań, jakie mają zostać podjęte na jej terytorium.
Uwagi w tej sprawie przekazały Estonia, Łotwa, Litwa, Dania, Niemcy i Szwecja. Estonia
poprosiła o spotkanie konsultacyjne. Zgodnie z tą prośbą, 25 czerwca 2009 r. odbyły się
negocjacje w Finlandii. Po tym jak Regionalne Centrum Ochrony Środowiska z Uusimaa
zażądało w oświadczeniu z 2 lipca 2009 r., aby wnioskodawca udostępnił również odpowiedź
na uwagi innych państw, 15 września 2009 r. wnioskodawca przedłożył dodatkowe dokumenty
w fińskim Ministerstwie Środowiska, tak aby mogły być one przekazane innym państwom. Te
dodatkowe informacje przekazano Estonii, Łotwie, Litwie, Polsce oraz Szwecji, jako że państwa
te o to prosiły. Termin zgłoszenia uwag do informacji dodatkowych upłynął 7 października 2009
r. Estonia udzieliła wstępnej odpowiedzi i zapowiedziała, że oficjalne uwagi zostaną przekazane
20 października 2009 r. Następnie oświadczyła, że uwagi zostaną przekazane po dwustronnych
negocjacjach, mających się odbyć 26 października 2009 r. Oficjalną odpowiedź Estonia
przedłożyła 2 listopada 2009 r., a Finlandia odpowiedziała Estonii 3 listopada 2009 r.,
stwierdzając, że opinie wyrażone w przedłożonych uwagach zostaną uwzględnione przy
podejmowaniu decyzji i w ten sposób kończą proces konsultacji zgodnie z konwencją z Espoo.
Szwecja, Litwa i Polska przesłały odpowiedź w przewidzianym czasie. Na tym etapie w
przesłanych odpowiedziach nie poproszono Finlandii o żadne dodatkowe informacje. Podkreśla
się jednak w nich wagę monitoringu i oceny ex post.
Informacje zwrotne otrzymane od innych państw dotyczą takich samych tematów, jak te
poruszone w oświadczeniach i uwagach przedłożonych w czasie krajowej procedury
przesłuchań w Finlandii. Istotne kwestie dotyczyły niedociągnięć oceny tras alternatywnych (co
w szczególności dotyczy alternatywnych rozwiązań naziemnych), niepełnych badań (na
przykład badania korytarza kotwiczenia), niedociągnięć i niepewności dotyczących oceny
oddziaływania na jakość wody (co w szczególności dotyczy badań osadów i substancji
odżywczych oraz znajdujących się w nich substancji szkodliwych, a także modelowania
dyspersji), akumulacji substancji szkodliwych w łańcuchu pokarmowym oraz w pożywieniu
ludzkim, badań związanych z bronią chemiczną, bezpieczeństwa żeglugi morskiej oraz ryzyka
wypadków, wpływu aktywności sejsmicznej i tektonicznej na rurociąg, wpływu na połowy ryb,
wpływu na przyszłe budowy na Morzu Bałtyckim lub na inną znajdującą się tam infrastrukturę,
wycofania rurociągu z eksploatacji oraz monitoringu oddziaływania na środowisko.
3.7 Odpowiedź wnioskodawcy oświadczeń
3.7.1
Oświadczenia krajowe
Ministerstwo Zatrudnienia i Gospodarki zostawiło wnioskodawcy możliwość zgłoszenia uwag do
przedstawionych oświadczeń, roszczeń i wyjaśnień do 4 października 2009 r. Wnioskodawca
przedłożył w Ministerstwie Zatrudnienia i Gospodarki odpowiedź w przewidzianym terminie.
Poza tym, wnioskodawca przedłożył dodatkowe dokumenty do odpowiedzi z 2 listopada 2009 r.
Na opinie wyrażone w oświadczeniu wnioskodawca odpowiedział w następujący sposób.
Bezpieczeństwo operacyjne. Opinie przedstawione przez państwa nadbrzeżne zostaną
uwzględnione w planie bezpieczeństwa, który zostanie przygotowany we współpracy z Fińską
Strażą Graniczną oraz innymi właściwymi organami. Programy monitoringu zostaną
przygotowane we współpracy z regionalnymi ośrodkami ochrony środowiska, ośrodkami
rozwoju zatrudnienia i gospodarki, Fińskim Instytutem Środowiskowym (SYKE), Fińską Służbą
Geologiczną, Fińskim Instytutem Meteorologicznym oraz Fińską Strażą Graniczną. Ocena
ryzyka zostanie opracowana bardziej szczegółowo dzięki nowym badaniom, które mają być
zakończone w roku 2009 i przekazane urzędom morskim, kiedy tylko będą gotowe.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
16
Oddziaływanie na środowisko zostało uwzględnione w czasie fazy planowania projektu.
Oceniono również wpływ projektu na innych użytkowników obszaru. Właściwe władze uznały,
że w swoim zasadniczym zakresie ocena oddziaływania została przeprowadzona wystarczająco
dokładnie i uzupełniono ją zgodnie z wymogami właściwych władz. Projekt nie oddziałuje w
żaden sposób na stacje monitorujące HELCOM. Najbliższa długoterminowa stacja monitorująca
znajduje się w odległości 3,1 kilometra od rurociągu oraz 3,5 kilometra od amunicji, która ma
zostać usunięta.
Bezpieczeństwo na morzu. Wyjaśnienia, o które poproszono w sprawie warunków wstępnych
ustanowienia różnych obszarów ochronnych lub ograniczonych w związku z projektem, zostały
przedłożone latem 2009 roku jako część badań ram legislacyjnych dotyczących żeglugi
morskiej oraz związanych z nią praktyk. Ograniczenia są oparte na dobrej praktyce morskiej
oraz zasadzie, zgodnie z którą prace budowlane i konserwacyjne powinny być prowadzone bez
przerwy. Ruch statków na przedmiotowym obszarze może zatem zostać przekierowany. Zasady
postępowania w takich przypadkach zostały uzgodnione z Fińskim Urzędem Morskim. Statki
układające rurociąg poruszają się na tyle wolno, że, z punku widzenia żeglugi, można je uznać
za nieruchome. Nie istnieją żadne ograniczenia dotyczące sterowania statkami pomocniczymi –
można nimi jednak normalnie nawigować. Działania podejmowane przez statki używane
podczas prac konserwacyjnych można uznać za równoznaczne z normalną żeglugą statków o
ograniczonej możliwości manewrowania na przedmiotowym obszarze.
Odpowiedzialność dodatkowa. Wnioskodawca uznaje wszelkie formy odpowiedzialności
oparte na normach prawa krajowego lub międzynarodowego.
Ograniczanie negatywnego oddziaływania projektu. Dynamicznie pozycjonowany statek
układający rurociąg byłby wykorzystywany na granicy pomiędzy wyłącznymi strefami
ekonomicznymi Finlandii i Rosji (w przybliżeniu od punktu kilometrowego 123) do punktu
kilometrowego 300, na zachód od Hankoniemi. Wnioskodawca zachowuje jednak prawo
wykorzystania statku z użyciem kotwic od punktu kilometrowego 270 w kierunku zachodnim.
Oddziaływania transgraniczne. Oddziaływanie transgraniczne oceniono w ramach tak
zwanego procesu Espoo, a wyjaśnienia, o które prosiły inne państwa, zostały zebrane w
połączonym oświadczeniu. Oddziaływanie transgraniczne na Finlandię zostało uwzględnione w
osobnej procedurze uzyskania zezwolenia każdego państwa, do której Finlandia mogła zgłosić
uwagi. Przykładowo, ocena alternatywnej trasy Gogland nie jest częścią fińskiej procedury
uzyskania zezwolenia, ale Finlandia ma możliwość wpłynięcia na rosyjską procedurę uzyskania
zezwolenia poprzez swoje uwagi.
Wdrożenie decyzji. Podczas podejmowania decyzji na poziomie krajowym, należy uwzględnić
zobowiązania wynikające z prawa Unii Europejskiej. Znaczenie projektu dla interesu
publicznego pokreślono również w decyzji podjętej przez Urząd Zezwoleń Środowiskowych
Finlandii Zachodniej 2 października 2009 r., dotyczącej usunięcia amunicji z fińskiej wyłącznej
strefy ekonomicznej.
Wysadzanie sprzętu wojskowego. Plan i harmonogram usunięcia amunicji zostanie
przedłożony Fińskiemu Urzędowi Morskiemu dla celów monitoringu. Oddziaływanie na
środowisko i inne rodzaje oddziaływania czynności podejmowanych w celu usunięcia amunicji
zostały ocenione przez Urząd Zezwoleń Środowiskowych Finlandii Zachodniej w ramach
osobnej procedury uzyskiwania zezwolenia. Urząd wydający zezwolenia zgodził się na
usunięcie amunicji, pozwalając na natychmiastowe wdrożenie decyzji, a 2 października 2009 r.
zatwierdził program monitoringu prac z tym związanych.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
17
Dziedzictwo kulturalne. Fińska Krajowa Rada Zabytków oceniła, że historyczna wartość
jednego wraku i jednej części wraku, znajdujących się w pobliżu planowanej trasy rurociągu,
jest niewielka. Procedury uzgodnione z Fińską Krajową Radą Zabytków zostaną zastosowane
w przypadku innych wraków o historycznej wartości znajdujących się blisko rurociągów. Miejsca
dziedzictwa kulturalnego o wartości historycznej będą omijane podczas fazy budowy, a wokół
nich zostaną ustanowione osobne obszary ograniczone. Sprawozdanie na temat korytarza
kotwiczenia zostanie dokończone jesienią 2009 oraz przekazane Urzędowi Zezwoleń
Środowiskowych Finlandii Zachodniej do rozważenia w ramach wodnych procedur udzielania
zezwolenia, zgodnie z ustawą wodną.
Wpływ na strony trzecie. Wnioskodawca wykupił ubezpieczenia na wypadek powstania szkód
materialnych lub uszkodzeń ciała stron trzecich, pociągających za sobą prawną
odpowiedzialność odszkodowawczą. Dotyczy to głównie rybaków i właścicieli kabli podwodnych.
Umowy o rekompensatę zostały zawarte lub będą zawarte jesienią 2009 roku z tymi
zawodowymi rybakami, na których działalność projekt może mieć wpływ. We wspomnianych
umowach wzięto również pod uwagę kwestie związane z odpowiedzialnością odszkodowawczą.
Zapisy ustawy wodnej oraz ustawy o ochronie środowiska mają zastosowanie także w
przypadku ewentualnych nieprzewidzianych szkód. Wnioskodawca i podwykonawcy wykupili
kompleksowe ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej na wypadek ewentualnych szkód
umownych lub pozaumownych poniesionych przez strony trzecie. Wpływ na przyszłe projekty
infrastrukturalne został bardziej szczegółowo omówiony w załączniku do wniosku. Wpływ na
interes publiczny związany z połowem ryb oraz konieczność rekompensaty zostały ocenione z
urzędu przez Urząd Zezwoleń Środowiskowych Finlandii Zachodniej zgodnie z zapisami ustawy
wodnej.
Obecnie nie istnieją żadne aktualne zezwolenia na eksploatację fińskiej wyłącznej strefy
ekonomicznej.
Fundusz kompensacyjny. Obowiązujące normy prawa nie wymagają ustanowienia funduszu
pozwalającego na rekompensatę nieprzewidzianych szkód środowiskowych.
Statki wykorzystywane w czasie działań. Podczas trwania projektu nie będą wykorzystywane
żadne statki pływające pod zagraniczną banderą.
3.7.2
Oświadczenia międzynarodowe
Wnioskodawca przedłożył również swoją opinię na temat uwag przekazanych w czasie procesu
konsultacji, zgodnie z konwencją z Espoo.
Szwecja. Dla fińskiej wyłącznej strefy ekonomicznej nie określono żadnych ograniczeń
kotwiczenia, ponieważ w przeprowadzonej ocenie ryzyka nie uznano tego za stosowne. Jeżeli
władze morskie uznają, że wprowadzenie takich ograniczeń jest potrzebne, wnioskodawca nie
będzie się im przeciwstawiał. Z powodu dużego stopnia narażenia środowiska morskiego, IMO
sklasyfikowała Morze Bałtyckie jako obszar PSSA (Morski Obszar o Szczególnej Wrażliwości).
W związku z tym, podczas fazy planowania podkreślano potrzebę oceny ryzyka i jego
ograniczenia. Poza oceną ryzyka budowy i eksploatacji, wnioskodawca przeprowadzi
dodatkowe oceny związane z ryzykiem kontaktu z rurociągiem stron trzecich, ryzykiem kolizji w
żegludze morskiej oraz lokalnych zaburzeń systemu rozgraniczania ruchu, które należy
uzgodnić z władzami morskimi Finlandii, Estonii i Rosji.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
18
Estonia. Aby zapobiec korozji, przygotowana zostanie woda morska w celu oczyszczenia
rurociągu i przeprowadzenia na nim prób ciśnieniowych. Związki chemiczne użyte do
przygotowania wody nie są sklasyfikowane jako niebezpieczne dla środowiska. Wodorosiarczan
sodu znajduje się na liście OSPAR PLONOR (ryzyko żadne lub niewielkie), a wodorotlenek
sodu, środek zwiększający pH, został określony jako substancja klasy E („przyjazna dla
środowiska”) w klasyfikacji chemikaliów stosowanych na polach naftowych (Oilfield Chemical
Notification Scheme). Wszelkie chemikalia wykorzystane w fazie odbioru wstępnego do
eksploatacji, są substancjami znajdującymi się w naturalnym środowisku morskim i nie szkodzą
mu, jeżeli występują w naturalnych ilościach. Na punkcie kilometrowym 300 nie będą
przeprowadzane zrzuty wody. Woda testowa zostanie zrzucona w stacji Portovaya w Rosji.
Uzdatniona woda, powstała na skutek użycia urządzenia monitorującego, zostanie przeniesiona
na statek obsługujący urządzenie, a następnie zostanie przetworzona na lądzie w odpowiednim
miejscu zrzutu. Oceniając możliwe zwiększenie wartości pH, uwzględni się możliwość
zmieszania z wodą morską, jak również naturalną zdolność buforową wody morskiej. W
podobny sposób zostanie oceniony ewentualny wpływ zmniejszonej zawartości tlenu.
Modelowanie rozpuszczalności wykazało, że rozpuszczenie wody używanej do prób
ciśnieniowych jest wystarczające w pobliżu punktu zrzutu.
Na Morzu Bałtyckim występują piknokliny, które mogą spowodować powstanie fal
wewnętrznych. Biorąc pod uwagę znaczenie fal wewnętrznych dla technologii środowiskowej i
przybrzeżnej, cechy takie należy wykryć w czasie monitoringu i umieścić w sprawozdaniu. Na
podstawie nowych programów mierzenia przepływów prowadzonych na Morzu Bałtyckim
można stwierdzić, że wewnętrzne fale mogą istnieć, ale występują rzadko i są niewielkie. Fale
załamane i niezałamane mają znikomy wpływ na planowanie rurociągu oraz na jego
oddziaływanie hydrodynamiczne i morfologiczne oraz, co za tym idzie, na rozmieszczenie
osadu i substancji szkodliwych.
Celem modelowania osadu było określenie pionowego rozprzestrzeniania się substancji
szkodliwych, a w szczególności pojawiania się dioksyn, tak aby ocenić oddziaływanie projektu
na środowisko. Próbki były pobierane na obszarach osadowych w miejscu budowy rurociągu.
Kwestia występowania osadów niosących ze sobą dioksyny i rtęć z rzeki Kymijoki została już
wcześniej ujęta w sprawozdaniu OOŚ. Dioksyny występujące w rzece Kymijoki składają się
głównie z heptachlorfuranów, które rozpuszczają się z substancji stałych bardzo wolno oraz
gromadzą się w małych ilościach w rybach. Pomimo bardzo wysokiego poziomu koncentracji
dioksyn w przemieszczającym się osadzie, nie udowodniono, aby jedzenie ryb z rzeki Kymijoki
stanowiło potencjalne zagrożenie dla zdrowia.
Analiza profilów próbek osadu pokazała, że, z wyjątkiem obszarów w pobliżu delty rzeki
Kymijoki, największe stężenie substancji szkodliwych występuje w powierzchniowej warstwie
osadu. Zagrożenie zdrowia oceniono zgodnie z zasadą zapobiegawczości, a poziom narażenia
został obliczony dla najgorszego z możliwych scenariuszy. Stężenie dioksyn w mleku matki
zależy od stopnia narażenia matki przez całe jej życie. Takiego narażenia nie można obliczyć
na podstawie krótkoterminowego narażenia, jak przedstawiono to w uwagach Estonii.
Źródło naukowych danych dotyczących aktywności sejsmicznej, o której mowa w oświadczeniu
Estonii, zostanie sprawdzone. Biorąc pod uwagę fakt, że odstępstwa dotyczą dwóch
incydentów z materiałem na całkowitą liczbę dwudziestu incydentów oraz są one niewielkie,
ocena możliwego ryzyka sejsmicznej pozostaje w mocy.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
19
Według danych statystycznych dotyczących wypadków na morzu, w całej Zatoce Fińskiej
odnotowano 27 wypadków w ciągu ostatnich 18 lat. Liczba wypadków, które miały miejsce w
pobliżu planowanej trasy rurociągu, jest znacznie mniejsza. Nie wszystkie wypadki na
powierzchni prowadziłyby do kolizji z podwodnym rurociągiem. Obliczenia te są oparte na
modelu geometrycznym uwzględniającym czas, jaki statek spędza nad rurociągiem lub w jego
pobliżu, a także rozmiar obiektu, kotwicy i statku. Szacunki przedstawione w oświadczeniu
Estonii opierają się na założeniu, według którego każdy wypadek na powierzchni nad
planowaną trasą doprowadzi do kolizji z podwodnym rurociągiem. Takie szacunki są
niepotrzebnie zachowawcze, ponieważ rurociąg jest wprawdzie długi, ale jednocześnie wąski, a
obszar żeglugi jest znacznie większy niż obszar zajmowany przez rurociąg. Szacowana liczba
ofiar przedstawiona w oświadczeniu jest obliczona na podstawie średniej liczby osób
narażonych na nagły wybuch na frachtowcach lub statkach pasażerskich. Wyciek gazu
doprowadziłby do powstania chmury w wodzie morskiej i wybuchających chmur w atmosferze.
W przypadku opóźnionego zapłonu następuje gwałtowny wybuch prowadzący do narażenia na
działanie wysokich temperatur. Chmury wybuchowe pozostałyby w pobliżu uszkodzenia
rurociągu, co znaczy, że nie naraziłyby one osób na lądzie. Spalanie się rurociągu nie może być
rozważane jako scenariusz realistyczny w przypadku rurociągu podwodnego. Spalanie na
otwartym powietrzu nie jest również realistyczne z powodu występowania gwałtownych
wybuchów. Wyciek gazu pod pokrywą lodową należy uznać za wysoce nieprawdopodobny.
Jedyną możliwością powstania wycieku jest ryzyko kolizji ze statkiem przecinającym trasę
rurociągu zimą. W takim przypadku dryfujący lód zostałby złamany, a gaz mógłby pozostać w
niektórych miejscach pod dryfującym lodem, tuż pod powierzchnią. Następnie gaz
rozprzestrzeniałby się poziomo od krawędzi lodu, a w przypadku zapłonu doszłoby do
gwałtownego spalania.
Estonia nie ma praw połowowych na wodach nad rurociągiem w podobszarze ICES 32 (Zatoka
Fińska), wyłączając część podobszaru położoną najbardziej na zachód. Prawa połowowe
Estonii obejmują podobszar ICES 29 (Morze Archipelagowe), w tym obszar nad rurociągiem.
Połowy denne przy użyciu włoków pelagicznych nie są dozwolone w Zatoce Fińskiej wzdłuż
planowanej trasy rurociągu. Trawlery estońskie pracują w okolicach przybrzeżnych.
Teoretycznie, trałowanie blisko dna jest możliwe we wschodniej części Morza Archipelagowego.
Rurociąg będzie zaznaczony na mapach morskich, a rybacy zostaną poinformowani o
lokalizacji odcinków bezprzęsłowych. Prawa połowowe z czasów Związku Radzieckiego oraz
dane statystyczne zebrane w ciągu 60 lat na temat archaicznych typów statków nie mają
zastosowania w kontekście projektu. Odnowa zasobów dorsza nie doprowadziła do znaczącego
wzrostu połowów tego gatunku wzdłuż planowanej trasy rurociągu w Zatoce Fińskiej i na Morzu
Archipelagowym. Dane statystyczne przedstawione przez Estonię dotyczą trałowania dennego
w pobliżu linii brzegowej i nie zawierają żadnych informacji na temat byłych radzieckich stref
połowowych lub fińskiej wyłącznej strefy ekonomicznej. Rurociąg nie będzie miał żadnego
wpływu na działalność gospodarczą estońskich rybaków lub na bezpieczeństwo żywnościowe
Estonii. Jeżeli jednak projekt miałby wpływ na działalność rybaków estońskich, wpływ ten
mógłby być ograniczony stosownymi umowami. Dodatkowo, Urząd Zezwoleń Środowiskowych
Finlandii Zachodniej oceni z urzędu, czy projekt ma jakikolwiek wpływ na pracę rybaków
estońskich oraz ustali wysokość rekompensaty za wszelkie straty spowodowane przez projekt.
Niedokładności w ocenie połowów są związane z informacjami nieudostępnionymi przez
Estonię.
Łotwa i Litwa. Wnioskodawca zobowiązał się do regularnego i publicznego przedstawiania
sprawozdań na temat rezultatów monitoringu prowadzonego w fińskiej wyłącznej strefie
ekonomicznej. W tym celu wykorzystana zostanie strona internetowa Nord Stream AG.
Rezultaty monitoringu zostaną przedstawione władzom fińskim w dwóch różnych
sprawozdaniach: osobne sprawozdania z monitoringu zostaną przygotowane w ciągu 2–3
miesięcy po zakończeniu każdej budowy lub monitoringu. Nieoczekiwane wydarzenia lub
ustalenia będą niezwłocznie zgłaszane właściwym władzom, zgodnie z procedurami
określonymi w programie monitoringu. Co więcej, wszelkie dane związane z monitoringiem
prowadzonym w fińskiej wyłącznej strefie ekonomicznej w ciągu całego roku będą zebrane w
jednym rocznym sprawozdaniu, które zostanie przedłożone władzom pod koniec każdego roku
w czasie całego okresu monitorowania. Sprawozdania te zostaną przekazane właściwym
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
20
władzom w języku fińskim. Wnioskodawca zaproponował również publikację sprawozdań po
angielsku.
21
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
3.8 Status strony zainteresowanej
Ministerstwo Pracy i Gospodarki oświadcza, że oświadczenia, wyjaśnienia i roszczenia
otrzymane w związku z przedmiotową sprawą muszą zostać zbadane, jeśli zostaną zgłoszone
przez zainteresowaną stronę. Status strony zainteresowanej jest ustalany poprzez ocenę
interesów prawnych każdej strony wysuwającej roszczenia lub składającej oświadczenia co do
wpływu projektu, w szczególności w znaczeniu paragrafu 11 ustawy o postępowaniu
administracyjnym (434/2003). Jednakże biorąc pod uwagę to, że cały projekt i jego prawne
skutki są uwarunkowane wpływem projektu na środowisko, status strony zainteresowanej
należy też przeanalizować w świetle tego, jak pojęcie strony zainteresowanej rozumiane jest w
ustawodawstwie dotyczącym ochrony środowiska. Zgodnie z rozdziałem 16 § 7 ustawy wodnej,
mieszkańcy obszaru narażonego, na których warunki zamieszkania, pracy oraz inne warunki
życiowe realizacja inwestycji może mieć wpływ, a także reprezentujące ich stowarzyszenia,
mają prawo do wyrażania swojej opinii na temat wniosku. Zgodnie z § 37 ustawy o ochronie
środowiska (86/2000), organ wydający zezwolenie zapewni osobom, których praw lub interesów
sprawa może dotyczyć (strona zainteresowana), możliwość wnoszenia skarg związanych ze
sprawą, a osobom innym niż strony zainteresowane – możliwość wyrażenia opinii.
OT, IK i MS nie wykazały, że przedmiot obecnego zezwolenia byłby w ich interesie w
rozumieniu wyżej wspomnianego paragrafu 11 ustawy o postępowaniu administracyjnym.
Nawet przyjmując to pojęcie w szerszym rozumieniu, w świetle przepisów ustawy wodnej i
ustawy o ochronie środowiska naturalnego, OT, IK i MS nie zdołały przedstawić w swoich
oświadczeniach niczego, co mogłoby dowieść ich statusu strony zainteresowanej w
przedmiotowej sprawie – i z tej przyczyny ich roszczenia nie zostały poddane dalszemu
badaniu.
Ze względu na charakter działalności, inwestycja może dotyczyć działalności Fińskiego
Towarzystwa Ochrony Przyrody oraz Baltirail ry (stowarzyszenie rejestrowe). Stowarzyszenie
Baltirail ry nie zgłosiło jednak sprzeciwu wobec wniosku. W piśmie z dnia 31 sierpnia 2009 r.,
stowarzyszenie Baltirail ry oświadczyło, że nie uważa, że gazociągi stanowią zagrożenie ani że
mogłyby spowodować szkodę dla tunelu (ani tunel dla gazociągów), ponieważ tunel byłby
położony około 50 metrów poniżej dna.
Przy rozpatrywaniu sprawy Ministerstwo Pracy i Gospodarki wzięło pod uwagę opinie Fińskiego
Stowarzyszenia Ochrony Przyrody. Warto też zaznaczyć, że swoje opinie na te same tematy co
Fińskie Stowarzyszenie Ochrony Przyrody wyraziły także różne organy władzy, ale opinie te w
pewnym zakresie odbiegały od wniosków wyciągniętych przez to stowarzyszenie.
Wniosek ES o skorzystanie z strefy ekonomicznej Finlandii w celu zastrzeżenia roszczenia
zgodnie z ustawą górniczą (503/1965) dla obszaru częściowo nakładającego się na planowaną
trasę gazociągu, został odrzucony 24 września 2009 r. decyzją rządu podczas jego sesji
plenarnej. Decyzja ta nie jest jeszcze ostateczna. Nawet gdyby na skutek odwołania przyznano
ES żądane prawo do tego obszaru, przedmiotowe prawo nie wyłączałoby możliwości działania
na tym obszarze na podstawie ustawy górniczej stronom innym niż operatorzy zaangażowani w
poszukiwanie lub eksploatację rud.
22
Interes prawny Elisa Oyj w sprawie tego zezwolenia nie podlega dyskusji.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
4
Ustawodawstwo
4.1 Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza
Finlandia ratyfikowała konwencję NZ o prawie morza (Fińska Seria Traktatów 49-50/1996) i
wprowadziła ją w życie ustawą (ustawa nr 524/1996, Fińska Seria Traktatów 49/1996) oraz
rozporządzeniem (rozporządzenie nr 525/1996, Fińska Seria Traktatów 50/1996) z datą wejścia
w życie 21 lipca 1996 r. Ponadto Szwajcaria, gdzie wnioskodawca ma siedzibę, ratyfikowała
konwencję; weszła ona w życie 31 maja 2009 r. (C.N.344.2009.TREATIES-5 (Depositary
Notification)).
Strefa ekonomiczna. Zgodnie z art. 57 konwencji NZ o prawie morza, strefa ekonomiczna nie
może wykraczać poza 200 mil morskich, licząc od linii podstawowych, od których jest mierzona
szerokość morza terytorialnego. Delimitacja strefy ekonomicznej między państwami, których
wybrzeża leżą naprzeciw siebie lub sąsiadują ze sobą, następuje w drodze umowy (art. 74).
Strefa ekonomiczna Finlandii nie jest częścią terytorium fińskiego, ale jest częścią wód
międzynarodowych, na których prawa Finlandii i innych państw są określone przepisami
konwencji o prawie morza.
Prawa państwa nadbrzeżnego. W swojej strefie ekonomicznej Finlandia sprawuje jurysdykcję
należącą do państwa nadbrzeżnego, zgodnie z prawem międzynarodowym. Zgodnie z art. 56
konwencji, w strefie ekonomicznej państwu nadbrzeżnemu przysługują suwerenne prawa w
celu badania, eksploatacji i ochrony zasobów naturalnych, zarówno żywych, jak i nieożywionych,
wód morskich pokrywających dno, a także dna morskiego i jego podziemia oraz w celu
gospodarowania tymi zasobami, jak również w odniesieniu do innych przedsięwzięć w zakresie
gospodarczego badania i eksploatacji strefy. Zgodnie z konwencją o prawie morza, w swojej
strefie ekonomicznej Finlandia ma między innymi jurysdykcję w zakresie ochrony i zachowania
morskiego środowiska naturalnego.
Prawa i obowiązki wszystkich państw. Zgodnie z art. 58 konwencji, wszystkie państwa,
zarówno nadbrzeżne, jak i śródlądowe, korzystają w strefie ekonomicznej z wolności żeglugi i
przelotu, układania podmorskich kabli i rurociągów oraz innych, zgodnych z prawem
międzynarodowym, sposobów korzystania z morza, jakie wiążą się z tymi wolnościami w
związku z używaniem statków morskich i powietrznych oraz podmorskich kabli i rurociągów, o
ile jest to zgodne z innymi postanowieniami konwencji. Zgodnie z art. 58 (3) konwencji, państwa
w należyty sposób uwzględniają prawa i obowiązki państwa nadbrzeżnego oraz przestrzegają
ustaw i innych przepisów prawnych, wydanych przez państwa nadbrzeżne zgodnie z
postanowieniami niniejszej konwencji i innymi normami prawa międzynarodowego, o ile nie są
one sprzeczne z częścią konwencji, dotyczącą strefy ekonomicznej. Według art. 79(1)
stosującego się do strefy ekonomicznej na podstawie art. 56(3), wszystkie państwa mają prawo
do układania na szelfie kontynentalnym podmorskich kabli i rurociągów. W przypadku Finlandii,
szelf kontynentalny w Zatoce Fińskiej obejmuje ten sam obszar co strefa ekonomiczna. Zgodnie
z art. 79(2), z zastrzeżeniem prawa państwa nadbrzeżnego do stosowania racjonalnych
środków w celu badania szelfu kontynentalnego, eksploatacji jego zasobów naturalnych oraz
zapobiegania, zmniejszania i kontrolowania zanieczyszczenia powodowanego przez rurociągi,
państwo to nie może utrudniać układania lub konserwowania takich kabli lub rurociągów.
Zgodnie z art. 79(3), wytyczenie trasy dla układania takich rurociągów na szelfie
kontynentalnym wymaga zgody państwa nadbrzeżnego. Na podstawie art. 192 konwencji,
państwa są zobowiązane do ochrony i zachowania środowiska morskiego.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
23
Obowiązek wypłaty odszkodowania. Zgodnie z art. 113, stosowanym do wyłącznej strefy
ekonomicznej na podstawie art. 58(2), każde państwo wydaje niezbędne ustawy i inne przepisy
prawne, przewidujące karalność działań polegających na zerwaniu lub uszkodzeniu, umyślnie
albo w skutek zawinionego niedbalstwa, przez statek podnoszący banderę tego państwa lub
przez osobę podlegającą jego jurysdykcji, kabla elektrycznego wysokiego napięcia lub
podmorskiego rurociągu na pełnym morzu, jak również podmorskiego kabla telegraficznego lub
telefonicznego, co może doprowadzić do przerwania lub utrudnienia łączności telegraficznej
albo telefonicznej. To postanowienie ma również zastosowanie do wszelkich działań, których
celem jest zerwanie lub uszkodzenie albo które mogą do niego doprowadzić. Zgodnie z art. 114,
każde państwo wydaje niezbędne ustawy i inne przepisy prawne dla zapewnienia, by osoby
podlegające jego jurysdykcji, które są właścicielami podmorskiego kabla lub rurociągu pod
pełnym morzem i które zerwą lub uszkodzą inny kabel lub rurociąg podczas układania lub
naprawy swojego kabla lub rurociągu, poniosły koszty napraw.
Obowiązki państw graniczących z zamkniętym lub półzamkniętym obszarem morskim.
Morze Bałtyckie jest morzem półzamkniętym w rozumieniu artykułów 122 i 123 konwencji,
ponieważ jest otoczone dwoma lub więcej państwami i składa się całkowicie z mórz
terytorialnych i stref ekonomicznych dwóch lub większej liczby państw nadbrzeżnych.
Konwencja zobowiązuje państwa przylegające do morza zamkniętego lub półzamkniętego do
wzajemnej współpracy w wykonywaniu swoich praw i obowiązków przewidzianych przez
konwencję. Zobowiązanie to dotyczy m.in. koordynacji wykonywania swoich praw i obowiązków
w zakresie ochrony i zachowania środowiska morskiego. Jako strona konwencji z Espoo,
Finlandia uczestniczy w międzynarodowym procesie oceny wpływu na środowisko, zarówno w
roli strony pochodzenia, jak i strony narażonej. Finlandia zastrzegła stronom narażonym
możliwość przedłożenia dodatkowych pytań i przekazała odpowiedzi wnioskodawcy pozostałym
państwom nadbrzeżnym oraz uwzględniła przy podejmowaniu decyzji uwagi otrzymane od
pozostałych państw nadbrzeżnych.
4.2 Ustawa o strefie ekonomicznej Finlandii
Korzystanie z praw związanych z strefą ekonomiczną należących do państwa nadbrzeżnego
uregulowane jest w ustawie o strefie ekonomicznej Finlandii (1058/2004). Zgodnie z § 6 tej
ustawy, rząd może, na wniosek, wydać zgodę na prowadzenie w strefie ekonomicznej innej
działalności mającej na celu gospodarczą eksploatację strefy. Zgodnie z rządową propozycją
dotyczącą ustawy o strefie ekonomicznej Finlandii (HE 53/2004 vp), o sprawach dotyczących
zezwolenia związanych z paragrafem 6 rozstrzyga się na posiedzeniu plenarnym rządu, na
wniosek Ministerstwa Pracy i Gospodarki. Zgoda na eksploatację może zostać wydana na
określony czas lub do momentu wypowiedzenia. Decyzja o wydaniu zgody ma określać
wszelkie warunki uznane za niezbędne dla bezpieczeństwa lub dla ochrony wszelkich praw
państwa, wynikających z tej ustawy. Decyzja o udzieleniu zgody może zostać zmieniona lub
może zostać wydany nakaz zawieszenia prowadzenia czynności jeżeli czynności te nie
spełniają warunków podanych w decyzji. Decyzja o udzieleniu zgody może zostać odwołana,
jeżeli czynności te naruszają w sposób zasadniczy warunki ustalone w decyzji.
24
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
4.3 Przepisy dotyczące uszkodzenia kabli podmorskich oraz innego ewentualnego
uszkodzenia
W Finlandii obowiązuje ustawa o ochronie niektórych podmorskich kabli i rurociągów (145/1965,
zmieniona ustawami nr 597/1995 i 1071/2004). Zgodnie z § 3 tej ustawy, jeżeli w trakcie
układania, budowy lub naprawy podmorskiego kabla lub rurociągu uszkodzony zostanie inny
kabel lub rurociąg, właściciel tego pierwszego kabla lub rurociągu, nawet jeśli nie może być
karany za spowodowanie uszkodzenia, jest zobowiązany do odszkodowania w postaci pokrycia
kosztu naprawy uszkodzenia właścicielowi uszkodzonego kabla lub rurociągu. Poza wodami
fińskiego morza terytorialnego ustawa ta stosuje się tylko do statków pływających pod banderą
fińską oraz do obywateli i przedsiębiorstw fińskich.
Odszkodowanie na mocy ustawy wodnej. Kwestię odszkodowań uregulowano w rozdziale 11
ustawy wodnej (264/1961). Rozdział 11 § 3 ustawy wodnej zawiera listę szkód, które mogą być
objęte odszkodowaniem na mocy ustawy wodnej. O odszkodowaniu za szkodę wynikłą z
budowy i eksploatacji gazociągów postanawia Zachodniofiński Urząd Zezwoleń
Środowiskowych Finlandii Zachodniej w drodze postępowania zezwoleniowego na podstawie
ustawy wodnej. Jeśli urząd zezwoleń środowiskowych postanowi udzielić zezwolenia, z urzędu
nakaże odszkodowanie z tytułu znanych, jak i nieprzewidzianych szkód. Ustawa wodna
przewiduje także możliwość odrębnego uzgodnienia odszkodowania z poszkodowanym.
Ponadto, jeżeli zostanie udzielone zezwolenie, decyzja o udzieleniu zezwolenia nałoży
obowiązek przeprowadzenia prac budowlanych w taki sposób, by uniknąć uszkodzenia kabli,
oraz obowiązek naprawy wszelkich uszkodzeń. Można również uzgodnić z właścicielem kabla
kwestie krzyżowania się gazociągów i kabli.
Zgodnie z wnioskiem, wnioskodawca zamierza zawrzeć umowy w sprawie odszkodowań ze
wszystkimi właścicielami kabli podmorskich.
4.4 Bezpieczeństwo morskie
Odpowiednie przepisy dotyczące bezpieczeństwa morskiego, zabezpieczenia ruchu morskiego
innego niż żegluga jako taka, są zawarte w konwencji w sprawie międzynarodowych przepisów
o zapobieganiu zderzeniom na morzu (Fińska Seria Traktatów 30/1977) z późniejszymi
zmianami. Przepisy te, jak również przepisy ustawy morskiej (647/1994), dają raczej szeroki
zakres wymagań bezpieczeństwa morskiego dotyczących prac budowlanych i innych prac
prowadzonych na morzu niezbędnych dla inwestycji gazociągu bałtyckiego.
Według rozdziału 6 § 9 ustawy morskiej, kapitan musi zapewnić sterowanie i obsługę statku
zgodnie z zasadami sztuki żeglarskiej. Zgodnie z rozdziałem 6 § 10, kapitan ma obowiązek
uzyskania informacji na temat przepisów obowiązujących w miejscach przebywania statku
podczas rejsu. Zgodnie z międzynarodowymi przepisami o zapobieganiu zderzeniom na morzu,
statki muszą mijać się w bezpiecznej odległości. Statek o ograniczonej zdolności manewrowej
może określić bezpieczną odległość z przyczyn wynikających z prowadzonych czynności.
Fińskie władze morskie informują żeglarzy, m.in. w publikacji „Zawiadomienia dla żeglarzy”, o
znanych im pracach, które mogą utrudniać ruch morski. Żeglarze otrzymują informacje również
poprzez ośrodki VTS. W tym przypadku władze morskie udzielają statkom, które mają wpłynąć
na obszar prac, informacji m.in. o bezpiecznych odległościach przejścia.
25
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
4.5 Ustawodawstwo dotyczące natychmiastowej wykonalności oraz decyzja nr
1364/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
Przepisy ogólne dotyczące wykonalności decyzji administracyjnej zawarte są w artykule 31(2)
ustawy o postępowaniu sądowo-administracyjnym (586/1996). Zgodnie z tym przepisem,
decyzja administracyjna może być wykonana przed uprawomocnieniem, gdy przewiduje tak
ustawa lub rozporządzenie, jeżeli decyzja taka ma charakter wymagający natychmiastowego
wykonania lub jeżeli jej wykonanie nie może zostać opóźnione z powodu interesu publicznego.
Okoliczności opisane w tym przepisie są wyjątkiem od zasady, zgodnie z którą decyzja jest
niewykonalna, zanim nie stanie się prawomocna. Dwa ostatnie warunki podane w tym przepisie
mogą być trudne do określenia jako odrębne przypadki. Pierwszy z wymienionych przypadków
dotyczy decyzji, która straciłaby swoje znaczenie, jeśli nie zostałaby wykonana natychmiast. W
przypadku ostatniego powodu rozstrzygające jest pojęcie interesu publicznego. Interes
publiczny jako pojęcie jest klauzulą generalną, zastrzegającą dla organu administracyjnego
swobodę decyzji. Uzasadnienie natychmiastowej wykonalności decyzji ze względu na charakter
decyzji pozostawia także miejsce na uwzględnienie interesów prywatnych. W ten sposób
interes publiczny porównywany jest z interesem prywatnym i podlegają one ocenie co do
znaczenia. Według niektórych poglądów prezentowanych w literaturze prawniczej, może się to
odnosić do udzielenia zezwolenia na czynność, która musi być wykonana w pewnych ramach
czasowych. W literaturze twierdzi się także, że skuteczne wdrażanie prawa unijnego może być
istotnym aspektem przy ocenie takich przypadków.
Decyzja nr 1364/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, ustanawiająca wytyczne dla
transeuropejskich sieci energetycznych, określa projekty wspólnego zainteresowania z zakresu
sieci elektroenergetycznych i gazowych jak również projekty o najwyższym priorytecie, również
leżące w zakresie zainteresowania Europy. Zgodnie z art. 6(5), państwa członkowskie
podejmują wszelkie środki, jakie uznają za niezbędne dla ułatwienia i przyspieszenia
ukończenia projektów leżących we wspólnym zainteresowaniu i zminimalizowania opóźnień,
przestrzegając prawa wspólnotowego i konwencji międzynarodowych dotyczących środowiska
naturalnego, w szczególności co do projektów określonych jako leżące w zainteresowaniu
europejskim. W szczególności należy szybko wykonywać niezbędne procedury. Celem Decyzji
jest uzupełnienie i rozwinięcie europejskiej infrastruktury energetycznej w celu zwiększenia
efektywności wewnętrznego rynku energii.
4.6 Dyrektywa 2006/123/WE
Dnia 12 grudnia 2006 r. Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej przyjęły dyrektywę
2006/123/WE dotyczącą usług na rynku wewnętrznym. Dyrektywa ma wspierać swobodę
przedsiębiorczości dla usługodawców oraz swobodny przepływ usług w państwach
członkowskich. Artykuł 5 dyrektywy dotyczy uproszczenia procedur. Zasady dotyczące procedur
administracyjnych powinny mieć na celu usunięcie nadmiernie obciążających autoryzacji,
procedur i formalności stanowiących przeszkodę dla swobody przedsiębiorczości i tworzenia
nowych przedsięwzięć usługowych. Wnioskodawca podniósł argument zobowiązań nałożonych
na państwa członkowskie w tej dyrektywie jako jednej z przyczyn dla natychmiastowej
wykonalności decyzji.
26
5
Decyzja rządu
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
5.1 Zgoda na eksploatację strefy ekonomicznej Finlandii i wykonanie decyzji
Rząd udziela zgody na plan Nord Stream AG budowy pełnomorskiego systemu gazociągów
opisanego w dokumentach wniosku złożonego 9 marca 2009 r. oraz dokumentacji
uzupełniającej załączonej do wniosku. Wnioskodawca lub następca, który wejdzie w prawa
wnioskodawcy, musi przestrzegać warunków podanych w rozdziale 5.2.
Zgoda udzielona przez rząd jest ważna przez okres 50 lat od dnia decyzji, a po tym okresie
może być odnowiona na wniosek.
Decyzja jest wykonalna natychmiast, niezależnie od wszelkiego postępowania odwoławczego.
5.2 Warunki
1. Projekt powinien być realizowany zgodnie z zasadą ostrożności, zwłaszcza z
uwzględnieniem wrażliwości i delikatności Morza Bałtyckiego. Wnioskodawca musi podjąć
wszelkie możliwe środki, aby zabezpieczyć i zminimalizować wszelkie szkody. W związku z
tym, wnioskodawca musi przedstawić w trakcie postępowania o wydanie zezwolenia zgodnie
z ustawą wodną dostateczną dokumentację dotyczącą budowy rurociągu.
2. Inwestycja musi być realizowana w taki sposób, aby nie przeszkodzić wszelkim
ewentualnym kolejnym inwestycjom energetycznym, telekomunikacyjnym i innym
inwestycjom infrastrukturalnym, obejmującym budowę kabli, rurociągów lub budowli
krzyżujących się z gazociągami.
3. Posiadacz zezwolenia musi dostarczyć do Kwatery Głównej Straży Morskiej Zatoki Fińskiej
następujące informacje, wymagane dla zachowania bezpieczeństwa morskiego i ochrony
granic:
a. Ogólny plan przeprowadzenia inwestycji: harmonogram wraz z mapą, szczegółowy plan
ułożenia rurociągów, użyte statki morskie i powietrzne, ogólne informacje o nich, w tym
informacje o armatorze, państwie bandery, dane kontaktowe, plany zapewnienia
bezpieczeństwa i sprzęt ochronny, plan ratowniczy dla czynności nurkowych, sprzęt
łączności oraz zezwolenia dla państwowych statków morskich / statków powietrznych.
b. Plan miesięczny: uściślenie danych przedstawionych w planie ogólnym.
c. plan tygodniowy: zmiany (jeśli są) do planu miesięcznego, szczegółowy plan robót na
dany tydzień, zezwolenia na czynności podlegające odrębnym zezwoleniom, liczba
załogi statków morskich / statków powietrznych, zmiany w załodze, uzupełnienia
zapasów oraz nadzwyczajne przesunięcia, np. uzupełnienia części zamiennych. Plan
tygodniowy musi być zgłoszony do godziny 12:00 (południe) w piątek poprzedniego
tygodnia.
d. Plan dzienny: plan tygodniowy dalej uszczegółowiony dla danego dnia, rozpoczęcie i
zakończenie prac opartych na zezwoleniu, w tym informacje na temat próbnego użycia
sprzętu podwodnego. Plan dzienny musi być zgłoszony poprzedniego dnia do godziny
16:00. Zmiany załogi należy zgłaszać nie później niż na 48 godzin przed zmianą, a w
przypadku zmiany załogi na małej łodzi zgłoszenie musi nastąpić w chwili odpłynięcia
łodzi. Zgłoszenie takie musi zawierać następujące informacje: dane osób oraz
informacje zawarte w dokumencie podróży (numer paszportu, obywatelstwo), dane
agenta / armatora oraz informacje o trasie.
27
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
Centrum kontroli Straży Morskiej Zatoki Fińskiej prześle otrzymane zgłoszenia, uwzględniając
zasady dotyczące ujawniania informacji, innym organom państwowym i estońskim władzom
kontroli granic.
Przy składaniu zgłoszenia czasu, miejsca i strefy ochronnej dla stosowanych środków, jak
również wypadków, niesprawności, odstępstw od planu i wszelkich innych zdarzeń
stanowiących zagrożenie dla środowiska morskiego, należy przestrzegać międzynarodowe
przepisy w zakresie łączności nawigacyjnej w zakresie bezpieczeństwa i przypadków nagłych,
jak również instrukcji podanych przez Fińską Straż Graniczną oraz Fińską Administrację Morską.
4. Konieczność czasowej zmiany Planów Separacji Ruchu musi zostać zgłoszona Fińskiej
Administracji Morskiej co najmniej na cztery miesiące przed rozpoczęciem prac na terenie
objętym Planami Separacji Ruchu.
5. Wszelkie koszty wynikłe z robót budowlanych oraz procedur wyznaczania tras i kontroli
ruchu a także procedur mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa statków wymagane
przez prace budowlane, muszą zostać zwrócone Fińskiej Administracji Morskiej, zgodnie z
ustawą o kryteriach opłat dla państwa (150/1992);
6. Wnioskodawca musi także spełnić wymagania złożenia dalszych wyjaśnień zgodnie z
oświadczeniem Regionalnego Centrum Ochrony Środowiska w Uusimaa i podać informacje
wymagane do rozpatrzenia w postępowaniu o wydanie zezwolenia, zgodnie z przepisami
ustawy wodnej.
7. Wnioskodawca musi także spełniać warunki wejścia na terytorium Finlandii w zakresie, w
jakim prace prowadzone są na fińskich wodach terytorialnych;
8. Wnioskodawca musi stosować pozycjonowany dynamicznie statek do układania rurociągów
na zachód od granicy między strefami ekonomicznymi fińską i rosyjską, przynajmniej do 270.
kilometra;
9. Wnioskodawca musi przedłożyć organowi zezwalającemu o którym mowa w ustawie wodnej,
plan konserwacji systemu rurociągów.
10.Wnioskodawca musi przedłożyć organowi zezwalającemu, o którym mowa w ustawie wodnej,
plan awaryjny dotyczący zakłóceń, zarówno podczas fazy budowy, jak i eksploatacji.
11.Ponadto wnioskodawca musi przestrzegać przepisów innych właściwych ustaw.
Dozwolone są drobne zmiany w przebiegu trasy z powodów technicznych.
5.3 Uzasadnienie
5.3.1
Zgoda
Przedsiębiorstwo Nord Stream AG rozpoczęło swoją działalność w 2005 r. pod nazwą North
European Gas Pipeline Company (NEGP), stanowiąc własność spółek OAO Gazprom, BASF
AG i E.ON AG. W późniejszym czasie również holenderskie przedsiębiorstwo N.V. Nederlandse
Gasunie przyłączyło się do projektu. Struktura własności wygląda obecnie następująco:
Gazprom 51%, BASF 20%, E.ON 20% i Gasunie 9%. Centrala Nord Stream AG znajduje się w
szwajcarskim Zug. Celem Nord Stream AG jest budowa systemu gazociągowego
przecinającego Morze Bałtyckie oraz występowanie w roli jego operatora. Projekt składa się z
dwóch równoległych nitek o długości około 1220 kilometrów każda, które mają prowadzić z
obszaru Vyborg–Sankt Petersburg w Rosji do Lubminu (w rejonie Greifswaldu) w Niemczech, a
także przecinać fińską strefę ekonomiczną (dalej jako „strefa ekonomiczna”) na odcinku o
łącznej długości 375 kilometrów. Rurociąg ma połączyć część zasobów gazu ziemnego
znajdujących się na terenie Rosji z europejską siecią gazową. Z Niemiec gaz ma być
przesyłany dalej m.in. do Danii, Holandii, Belgii, Wielkiej Brytanii, Francji, Polski i Czech.
28
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
Punktem wyjściowym konwencji o prawie morza jest swoboda wszystkich krajów w układaniu
rur i kabli w strefie ekonomicznej. Fińska ustawa o strefie ekonomicznej („talousvyöhykelaki”)
oprócz działalności państw reguluje również działania podmiotów prywatnych.
Punkt wyjścia stanowi zapewnienie swobody należnej również innym podmiotom poza krajami
przybrzeżnymi. Kraje przybrzeżne mają prawo do podporządkowania trasy przebiegu rur
krajowej procedurze zatwierdzającej, która w ustawodawstwie fińskim podlega realizacji
zgodnie z zapisami § 6 ustawy o strefie ekonomicznej. Niemniej jednak ani konwencja o prawie
morza, ani ustawa o strefie ekonomicznej nie określają analogicznych kryteriów i nie
odpowiadają na pytanie, przy spełnieniu jakich warunków zgody należałoby udzielić lub jej
odmówić. Obydwa akty wspominają o ochronie, utrzymaniu i opiece nad środowiskiem, a także
o komercyjnym korzystaniu ze strefy jako prawie należnym państwu przybrzeżnemu. W trakcie
rozpatrywania zezwolenia trzeba będzie zastanowić się nad oddziaływaniem projektu na te
prawa.
Przy takiej ocenie istotną sprawą jest uwzględnienie oddziaływania projektu z punktu widzenia
stanu środowiska, bezpieczeństwa morskiego, wpływu na inne projekty, szkód poniesionych
przez strony trzecie oraz kwestii związanych z bezpieczeństwem dostaw energii. Stanowiska
innych krajów w odniesieniu do tych zagadnień również mają znaczenie.
Przy rozpatrywaniu decyzji uwzględniono także inne istniejące, planowane lub znane projekty i
oddziaływania projektowe zlokalizowane w fińskiej strefie ekonomicznej oraz komentarze
dostarczone przez inne kraje. Z drugiej strony, w ramach porównania interesów wchodzącego
w skład procesu decyzyjnego, nie jest możliwe uwzględnienie wszelkich możliwych do
wyobrażenia projektów zlokalizowanych w strefie ekonomicznej i ewentualnie przeznaczonych
do realizacji w przyszłości.
Środowisko. Oddziaływanie środowiskowe projektu zostanie szczegółowo oszacowane w
procesie aplikacyjnym dotyczącym zezwolenia na budowę w rozumieniu ustawy o gospodarce
wodnej („vesilaki”) w Zachodniofińskim Inspektoracie Środowiska. Rząd uznaje mimo wszystko,
że wrażliwość i możliwość naruszenia substancji Morza Bałtyckiego należy uwzględnić w
przypadku każdej działalności, a wykonawca projektu będzie musiał przestrzegać ogólnej
zasady ostrożności w zakresie środków mających na celu zapobieżenie szkodom lub ich
minimalizację.
Również materiały dotyczące oceny oddziaływania na środowisko znajdowały się w dyspozycji
rządu. W zakresie procesu decyzyjnego rządu znaczenie ma to, że Instytut Środowiska regionu
Uusimaa, występujący w roli urzędu pośredniczącego w procesie oceny oddziaływania na
środowisko, stwierdził w swoim oświadczeniu, że z ekologicznego punktu widzenia projekt jest
możliwy do realizacji w sposób zrównoważony, zakładając dostarczenie określonych wyjaśnień
dodatkowych oraz wykonanie żądanych czynności. Owe wyjaśnienia dodatkowe, o których
wspomniano w punkcie 3.5 niniejszej decyzji, podlegają – z wyjątkiem punktów 1, 7 i 10 –
uwzględnieniu w pierwszej kolejności przez Zachodniofiński Inspektorat Środowiska w ramach
procesu wydawania zezwoleń. Punktami 1, 7 i 10 zajmuje się niniejsza decyzja rządu.
Wnioskodawca dostarczył rządowi wymagane w oświadczeniu wyjaśnienia dodatkowe,
dotyczące punktów 1, 7 i 10, które można uznać za pełne i wyczerpujące.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
29
Bezpieczeństwo na morzu. Władze odpowiedzialne za bezpieczeństwo morskie sporządziły
we współpracy z wnioskodawcą plan operacyjny, z pomocą którego będą się starać o
minimalizację zagrożeń bezpieczeństwa morskiego spowodowanych realizacją projektu. Rząd
zakłada, że przy budowie rurociągu zminimalizowane zostaną zagrożenia wobec
bezpieczeństwa żeglugi oraz środowiska morskiego.
Oddziaływanie na inne projekty i ewentualne szkody stron trzecich. W strefie
ekonomicznej nie występują obiekty lądowe lub wodne będące własnością prywatną. Niemniej
jednak na dnie Zatoki Fińskiej znajduje się infrastruktura telekomunikacyjna i energetyczna,
przez co interesy jej właścicieli należy uwzględnić przy wydawaniu zezwolenia. Istniejące
struktury są objęte ryzykiem uszkodzenia w czasie układania, naprawy i konserwacji rurociągu.
Należy również założyć, że konserwacja kabli ulegnie utrudnieniu w razie osadzenia na nich
gazociągu. Przy ocenianiu uprawnień różnych podmiotów działających w strefie ekonomicznej
właściciele istniejącej już infrastruktury posiadają pierwszeństwo, wynikające z priorytetu
czasowego. Również w rozumieniu ogólnej umowy o prawie morskim podmiot układający rury i
kable musi uwzględnić prawa innych podmiotów korzystających z tego samego obszaru.
W tym samym czasie co niniejszy projekt budowy gazociągu przy silnym wsparciu Unii
Europejskiej realizowany jest również fińsko-estoński projekt instalacji kabla elektrycznego.
Uwzględniając powyższe zagadnienia, zgodę można udzielić pod takim warunkiem, że
wnioskodawca nie będzie przeciwdziałał ewentualnym późniejszym projektom związanym z
infrastrukturą energetyczną lub telekomunikacyjną, oznaczającym instalację kabli lub rur
przecinających trasę gazociągu. Wnioskodawca jest zobowiązany zezwalać na wzajemne
przecinanie się kabli elektrycznych i rurociągu za pomocą konstrukcji możliwie
najkorzystniejszej ekonomicznie. W wyniku jednoczesnej realizacji projektów, ich wykonawcy
muszą pozostawać w ścisłej współpracy dotyczącej planowania i wykonania skrzyżowania
gazociągu i kabla elektrycznego.
Strefa ekonomiczna jest również przedmiotem różnych praw związanych z możliwością
korzystania z żywych zasobów naturalnych, które mogą z kolei ulec zagrożeniu w wyniku
oddziaływania projektu. Wnioskodawca zawarł z podmiotami zajmującymi się rybołówstwem lub
reprezentującymi ich organizacjami, a także z właścicielami kabli, odpowiednie umowy
dotyczące kompensacji strat na obszarze oddziaływania projektu. Zachodniofiński Urząd
Zezwoleń Środowiskowych oceni z urzędu, czy istnieją strony objęte oddziaływaniem projektu
niezidentyfikowane przez wnioskodawcę, a także określi z urzędu odszkodowania z tytułu
szkód wyrządzonych przez projekt wobec tychże stron.
Bezpieczeństwo dostaw energii. Na terenie Finlandii projekt nie będzie bezpośrednio
oddziaływał na bezpieczeństwo dostaw energii. Projekt jest jednak zgodny ze wspólnym
europejskim dążeniem do przejścia na korzystanie z ekologicznie zrównoważonych nośników
energii zarówno w odniesieniu do źródła energii, jak i metody jego transportu, a także z
zamiarem dywersyfikacji energetycznych szlaków zaopatrzeniowych. Z tego względu realizacja
projektu może być istotna również dla samej Finlandii.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
30
Stanowiska innych krajów wobec Finlandii. W ramach procesu konsultacyjnego
przeprowadzonego zgodnie umową z Espoo te kraje, których terytoria lub strefy ekonomiczne
są objęte oddziaływaniem projektu, otrzymały możliwość wydania oświadczeń na temat wniosku.
W dokumencie „Transboundary answers”, dostarczonym jako załącznik nr 22 do wniosku,
Finlandia odpowiedziała na pytania i oświadczenia przedłożone przez inne kraje w ramach
wspólnotowego procesu oceny oddziaływania na środowisko. Oprócz tego Finlandia udzieliła
osobnej odpowiedzi Łotwie, Polsce i Szwecji (15.09.2009 r.), Litwie (15.09.2009 r.) i Estonii
(15.09.2009 r.). Przedmiotowe kraje miały możliwość przekazania Finlandii dodatkowej
informacji zwrotnej w nawiązaniu do otrzymanych odpowiedzi. Państwa te dostarczyły takie
oświadczenia, które następnie uwzględniono w procesie decyzyjnym.
Odpowiedzi uzyskane przez Finlandię od pozostałych krajów. Odpowiedzi Danii, Szwecji i
Rosji na pytania przedstawione przez Finlandię zostały Finlandii dostarczone, po czym fińskie
Ministerstwo Środowiska zorganizowało w tej sprawie oficjalne konsultacje. Szwecja
dostarczyła odpowiedź na wnioskowane przez Finlandię informacje dodatkowe w piśmie
datowanym na 23.09.2009 r. Informacje dodatkowe były dostępne w dniach 29.09–12.10.2009
r., po czym Finlandia odpowiedziała Szwecji dnia 13.10.2009 r. Informacje dodatkowe
dostarczone przez Danię w piśmie z datą 07.08.2009 r. dotarły do Finlandii w okresie 14.08–
01.09.2009 r., po czym Finlandia odpowiedziała Danii dnia 07.09.2009 r. Odpowiedź Rosji
datowaną na 28.09.2009 r. upubliczniono z dniem 02.10.2009 r., a okres składania oświadczeń
i opinii upłynął 12.10.2009 r. Finlandia odpowiedziała Rosji dnia 16.10.2009 r. Powyższe
konsultacje mogą być istotne z punktu widzenia procedur wydawania zezwoleń we
wspomnianych krajach, lecz niekoniecznie z bezpośredniej perspektywy fińskiego procesu
decyzyjnego.
Obszary chronione Natura 2000. W procesie badania oddziaływania na środowisko
oszacowano wpływy operacji planowanych do realizacji w fińskiej strefie ekonomicznej w
ramach wszystkich projektów zarówno na istniejące, jak i planowane obszary Natura 2000.
Oddziaływanie działalności budowlanej oceniono jako miejscowe i niskie pod względem klasy
wielkości. Ze względu na odległość (3–30 km) pomiędzy trasą rurociągu a obszarami Natura
2000 zawierającymi cenne organizmy i ekosystemy, nie oczekuje się, aby wartości ochronne
jakiegokolwiek z istniejących lub planowanych obszarów Natura 2000 zostały dotknięte
znaczącymi oddziaływaniami lub zmianami. Szacuje się, że ptaki i ssaki są potencjalnie
narażone szczególnie na rozproszenie osadu i hałas, o ile będą się poruszać po obszarze
budowy. Nie oczekuje się wystąpienia znaczących oddziaływań, ponieważ
prawdopodobieństwo tego, że na obszarze budowy faktycznie przebywałyby ptaki lub ssaki jest
niskie, a szacowana wartość rozproszonego osadu oraz okres jego utrzymywania się jest
nieznaczny; ocenia się, że wartości graniczne nie zostaną przekroczone na okres dłuższy niż
kilka dni. W związku z tym, że zgodnie z oczekiwaniami projekt nie zmniejszy wartości
naturalnej obecnych lub planowanych obszarów chronionych, nie ma potrzeby jego oddzielnej
oceny zgodnie z § 65 ustawy o ochronie środowiska naturalnego („luonnonsuojelulaki”).
31
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
5.3.2
Egzekucja decyzji
Projekt TEN-E. Wnioskodawca odwołał się do okoliczności powszechnego interesu w
rozumieniu § 31 kodeksu postępowania administracyjnego (hallintolainkäyttölaki) jako
uzasadnienia możliwości bezpośredniego wdrożenia rzeczowej decyzji. Wnioskodawca
niniejszym wskazuje na zaistnienie okoliczności powszechnego interesu będącego warunkiem
bezpośredniego wdrożenia poprzez status projektu TEN-E: Projekt gazociągu jest zgodnie z
decyzją nr 1364/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady projektem energetycznym o
pierwszorzędnym znaczeniu, zgodnie ze wspólnym interesem europejskim. Zgodnie z rzeczową
decyzją, projekty dotyczące interesu Europy należy realizować w szybkim trybie, a kraje
członkowskie są zobowiązane do wypełnienia wszelkich uznanych za konieczne czynności
mających na celu ułatwienie i przyspieszenie realizacji projektu oraz uniknięcie jego opóźnienia.
Zgodnie z zasadą równouprawnienia i proporcjonalności, kraj członkowski musi przyznać prawu
opierającemu się na prawie EU takie same środki ochronne i związane z nimi wymogi
traktowania, jak to ma miejsce w przypadku prawa opierającego się na ustawodawstwie
krajowym. Zasada skuteczności zobowiązuje władze kraju członkowskiego do stosowania i
interpretowania prawa wspólnotowego, a także odpowiedniego ustawodawstwa krajowego w
taki sposób, aby cele prawa wspólnotowego zostały zrealizowane w rzeczywistości w skuteczny
sposób. Zasada obowiązku lojalności i współpracy w świetle wspólnotowej praktyki sądowej
oznacza, że władze muszą w ramach swojej działalności ułatwiać skuteczną realizację celów
decyzji nr 1364/2006/WE, o ile nie jest to sprzeczne z ustawodawstwem krajowym.
Zgodnie § 7 kodeksu postępowania administracyjnego (586/1996) od decyzji rządu można się
odwołać w Najwyższym Sądzie Administracyjnym na podstawie okoliczności sprzeczności tejże
decyzji z obowiązującym prawem. System apelacyjny jest istotną częścią fińskiego prawa
procesowego, podobnie jak nadrzędna zasada zakresu obowiązywania kodeksu postępowania
administracyjnego, zgodnie z którą warunkiem możliwości wyegzekwowania danej decyzji jest
jej zgodność z obowiązującym prawem. Egzekucja decyzji bez względu na ewentualną apelację
stanowi okoliczność wyjątkową, a przesłanką do jej zastosowania jest wskazanie na wymóg
interesu powszechnego.
Samego statusu TEN-E nie można uznawać za taką przesłankę spełniającą kryteria interesu
powszechnego w rozumieniu § 31 kodeksu postępowania administracyjnego. Jednak projekt
ma pozytywny wpływ na bezpieczeństwo zaopatrzenia energetycznego UE. Można uznać, że
bezpieczeństwo dostaw energii w UE jest zgodne również z interesem Finlandii.
Dyrektywa 2006/123/WE. Znaczenie zobowiązań nałożonych na kraje członkowskie na mocy
tejże dyrektywy ma odniesienie do niniejszego wniosku. Termin na lokalne wdrożenie
powyższej dyrektywy upływa z dniem 28.12.2009 r. Zgodność krajowych systemów wydawania
zezwoleń z rzeczową dyrektywą będzie można ocenić dopiero po upłynięciu terminu jej
egzekucji.
Podmioty podlegające ochronie prawnej bezpośrednio zagrożone bezpośrednią
egzekucją decyzji. Sama zgoda rządu nie uprawnia wnioskodawcy do podjęcia rzeczywistych
operacji budowlanych i instalacyjnych w strefie ekonomicznej. Na mocy decyzji wnioskodawca
otrzyma możliwość postąpienia do przodu w procesie udzielania zezwolenia na budowę
zgodnym z ustawą o gospodarce wodnej („vesilaki”). W związku z powyższym egzekucja zgody
rządu nie wpływa bezpośrednio na status prawny stron trzecich, środowisko morskie w strefie
ekonomicznej lub bezpieczeństwo morskie. Z tego względu również bezpośrednia egzekucja
nie wyklucza możliwości ewentualnej apelacji.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
32
Techniczna metoda układania rurociągu. Przy ocenie znaczenia bezpośredniej egzekucji
decyzji można również podkreślić znaczenie tego, że w razie gdyby procedury zezwoleniowe na
rozpoczęcie układania rurociągu zostałyby sfinalizowane w możliwie najszybszym czasie,
wnioskodawca miałby możliwość zarezerwowania do swojej dyspozycji i dla potrzeb układania
rurociągu dynamicznie pozycjonowanego statku instalacyjnego. Dynamicznie pozycjonowany
okręt powoduje przy okazji analogicznej operacji znacznie mniejsze oddziaływanie na
środowisko morskie niż okręt kotwiczony metodą tradycyjną.
W niniejszej sprawie ocenienie tego, czy przychylenie się do żądania bezpośredniej egzekucji
wnoszonego przez wnioskodawcę sprawdzi się w odniesieniu do analizy, w ramach której
rozważeniu ulegają kwestie wymagane interesem powszechnym w zakresie utraty lub
zagrożenia praw stron trzecich. Należy zauważyć, że zgodność decyzji z prawem jako wymóg
jej egzekucji jest zasadą nadrzędną, a odstąpienie od niej wymaga zaistnienia szczególnych
przesłanek.
Uwzględniając znaczenie projektu dla bezpieczeństwa dostaw energetycznych w Europie,
znaczenie zastosowania instalacyjnego okrętu bezkotwicowego dla środowiska oraz faktyczne
oddziaływanie wyegzekwowania zgody rządu wobec stron trzecich, można w odniesieniu do
bezpośredniej egzekucji decyzji ocenić je jako przesłanki związane z powszechnym interesem
w rozumieniu § 31 kodeksu postępowania administracyjnego.
6
Stosowne przepisy prawne
Konwencja ONZ o prawie morza (Fińska Seria Traktatów 49-50/1996)
Ustawa o fińskiej wyłącznej strefie ekonomicznej Finlandii (1058/2004)
Rozporządzenie rządu o fińskiej wyłącznej strefie ekonomicznej (1073/2004)
Ustawa o gospodarce wodnej (264/1961)
Rozporządzenie rządu (262/2003)
Kodeks administracyjny (434/2003)
Kodeks postępowania administracyjnego (586/1996)
Ustawa o odszkodowaniach (412/1974)
Ustawa morska (647/1994)
Konwencja o międzynarodowych zasadach zapobiegania kolizjom morskim (Fińska Seria
Traktatów 30/1977)
Ustawa o postępowaniu oceniającym oddziaływanie na środowisko (468/1994)
Rozporządzenie rządu na temat postępowania oceniającego oddziaływanie na środowisko
(713/2006)
33
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
Konwencja Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej o ocenie transgranicznego oddziaływania na
środowisko (Fińska Seria Traktatów 67/1997)
Umowa pomiędzy rządem Republiki Finlandii a rządem Republiki Estonii o ocenie
transgranicznego oddziaływania na środowisko (Fińska Seria Traktatów 435/2002)
7
Apelacja
Od niniejszej decyzji można składać apelacje do Najwyższego Sądu Administracyjnego zgodnie
z adresem apelacyjnym podanym w załączniku do decyzji. Decyzję należy poddać egzekucji
bez względu na apelację, o ile organ apelacyjny nie postanowi inaczej.
////Podpis////
Mauri Pekkarinen
Minister Gospodarki
////Podpis////
Teija Miller
Sekretarz rządu
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
////Mapa////
///Tekst mapy////
Kilometry
Trasa rurociągu
Granica wód terytorialnych
Granica okręgu alandzkiego
Granica wyłącznej strefy ekonomicznej
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
Załącznik 3
ADRES SKŁADANIA APELACJI
Organ apelacyjny
Strona nieusatysfakcjonowana niniejszą decyzją może się od niej odwołać na piśmie w
Najwyższym Sądzie Administracyjnym. Apelację należy składać na podstawie argumentu
niezgodności rzeczowej decyzji z obowiązującym prawem. Pismo apelacyjne należy
zaadresować zgodnie z adresem organu apelacyjnego i przesłać do kancelarii Najwyższego
Sądu Administracyjnego w okresie apelacyjnym.
Okres apelacyjny
Apelacje należy składać w ciągu 30 dni od otrzymania powiadomienia na temat decyzji. Data
otrzymania powiadomienia nie wchodzi w skład okresu apelacyjnego. Jeśli ostatni dzień okresu
apelacyjnego przypada na dzień świąteczny, sobotę, Święto Niepodległości, Święto Pracy,
wigilię Bożego Narodzenia lub Noc Św. Jana, okres apelacyjny podlega przedłużeniu do
następnego dnia roboczego.
Data otrzymania powiadomienia widnieje na zaświadczeniu o powiadomieniu lub otrzymaniu.
Jeśli powiadomienie dostarczono odbiorcy za pomocą zwyczajnego pocztowego powiadomienia
listowego, uznaje się, że otrzymał on takie powiadomienie siódmego dnia po wysłaniu listu, o ile
nie poświadczono inaczej.
W razie udzielenia powiadomienia zastępczego uznaje się, że otrzymanie powiadomienia miało
miejsce trzeciego dnia, licząc od daty widniejącej na odpowiednim zaświadczeniu
powiadamiającym. W przypadku władz za datę otrzymania uznaje się datę nadejścia listu.
Zawartość apelacji
W piśmie apelacyjnym należy podać:
– decyzję, której dotyczy apelacja
– punkty, których dotyczy apelacja, wraz z odpowiednimi wniesionymi poprawkami
– przesłanki dla wniesienia apelacji
– nazwa i miejscowość apelanta
– adres korespondencyjny i numer telefonu, pod które należy przesyłać powiadomienia
dotyczące sprawy
Please note:
This is an unofficial translation for courtesy purposes only. As such, Nord Stream disclaims any and all responsibility for the accuracy of such translation, including but not limited to any damage which may derive from its use.
2
Jeśli apelanta reprezentuje prawny pełnomocnik lub adwokat, albo też apelację sporządziła
inna osoba, należy podać również personalia i miejscowość zamieszkania takiej osoby.
Apelant oraz jego prawny pełnomocnik lub adwokat musi podpisać pismo apelacyjne.
Załączniki do apelacji
Do pisma apelacyjnego należy załączyć:
– decyzję, której dotyczy apelacja, w oryginale lub kopii
– zaświadczenie o dacie powiadomienia o decyzji lub inne wyjaśnienie dotyczące daty
rozpoczęcia okresu apelacyjnego
– dokumenty, do których odwołuje się apelant w celu poparcia swoich roszczeń, o ile nie
dostarczono ich uprzednio do organu
– pełnomocnictwo adwokata
Dostarczenie pisma apelacyjnego pod wskazany adres
Pismo apelacyjne może zostać dostarczone przez samego apelanta lub upoważnionego przez
niego adwokata. Na własną odpowiedzialność może on również wysłać je pocztą lub dostarczyć
za pośrednictwem kuriera. Pismo apelacyjne należy nadać odpowiednio wcześnie, aby dotarło
najpóźniej ostatniego dnia okresu apelacyjnego, w godzinach otwarcia urzędu. Kancelaria
Najwyższego Sądu Administracyjnego jest czynna w godzinach 8:00–16:15.
Od apelanta pobiera się opłatę z tytułu postępowania sądowego w Najwyższym Sądzie
Administracyjnym w wysokości 223 euro. W ustawie o opłatach pobieranych przez sądy i
odpowiednie władze administracyjne z tytułu podejmowanych czynności prawnych („Laki
tuomioistuinten ja eräiden oikeushallintoviranomaisten suoritteista perittävistä maksuista”)
(701/1993) określono odpowiednio różne przypadki zwolnienia z poboru opłaty.
Najwyższy Sąd Administracyjny
adres korespondencyjny
adres siedziby
centrala
faks
PL 180, 00131 Helsinki
Unioninkatu 16, 00130 Helsinki
010 364 0200
010 3640382

Podobne dokumenty