Projekt zalozen do planu zaopatrzenia w cieplo energie elektryczna

Transkrypt

Projekt Założeń do Planu Zaopatrzenia w Ciepło, Energię Elektryczną i Paliwa Gazowe dla Gminy Mrozy
Projekt Założeń do Planu Zaopatrzenia
w Ciepło, Energię Elektryczną i Paliwa Gazowe
dla Gminy Mrozy
na lata 2016-2030
Mrozy 2016
1
Wykonawca:
Zakład Analiz Środowiskowych Eko-precyzja
43-450 Ustroń ul. Sikorskiego 10
tel. +48 512 110 314; fax (33) 487 63 98
[email protected]
2
Spis treści
1.
Wprowadzenie ...............................................................................................................7
1.1
Podstawa prawna .......................................................................................................7
1.2
Zakres opracowania ...................................................................................................7
1.3
Odniesienie do innych dokumentów i planów .............................................................8
1.3.1 Dokumenty szczebla międzynarodowego stanowiące podstawę działań na rzecz ochrony
powietrza: ................................................................................................................................................ 8
1.3.2 Dokumenty szczebla wspólnotowego: ....................................................................................... 8
1.3.3 Dokumenty na szczeblu krajowym: ............................................................................................ 9
1.4
Powiązania Projektu z dokumentami strategicznymi ...................................................9
1.4.1 Pakiet klimatyczno-energetyczny ............................................................................................... 9
1.4.2 Ramowa Dyrektywa Wodna ....................................................................................................... 9
1.4.3 Polityka Energetyczna .............................................................................................................. 10
1.4.4 Uwarunkowania wynikające ze Strategii Bezpieczeństwo Energetyczne i Ochrona
Środowiska............................................................................................................................................ 12
1.4.5 Uwarunkowania wynikające ze Strategii innowacyjności i efektywności gospodarki
„Dynamiczna Polska 2020” ................................................................................................................... 12
1.4.6 Uwarunkowanie wynikające ze Strategii zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa
na lata 2012–2020 ................................................................................................................................ 13
Krótka charakterystyka gminy ......................................................................................15
2.
2.1
Położenie .................................................................................................................15
2.2
Demografia gminy ....................................................................................................16
2.2.1
2.2.2
2.2.3
2.2.4
Ludność .................................................................................................................................... 16
Sytuacja społeczno-gospodarcza ............................................................................................ 17
Prognoza liczby ludności .......................................................................................................... 19
Bezrobocie na terenie gminy ................................................................................................... 20
2.3
Gospodarka i rolnictwo .............................................................................................22
2.3.1
2.3.2
2.3.3
Podmioty gospodarki narodowej .............................................................................................. 22
Rolnictwo .................................................................................................................................. 23
Lasy na terenie gminy .............................................................................................................. 26
2.4
Mieszkalnictwo, zabudowa, budynki użyteczności publicznej, obiekty przemysłowe,
handel usługi .......................................................................................................................27
2.4.1
Zabudowa mieszkaniowa ......................................................................................................... 27
Stan środowiska na terenie gminy................................................................................30
3.
3.1
Promieniowanie elektromagnetyczne .......................................................................30
3.1.1
3.1.2
Stan wyjściowy ......................................................................................................................... 30
Źródła promieniowania elektromagnetycznego ....................................................................... 31
3.2
Ochrona Przyrody.....................................................................................................35
3.3
Charakterystyka głównych zanieczyszczeń atmosferycznych ...................................38
3.3.1
3.3.2
3.3.3
Źródła zanieczyszczeń powietrza ............................................................................................ 38
Jakość powietrza ...................................................................................................................... 41
Obowiązki wynikające z Programów ochrony powietrza dla strefy mazowieckiej ................... 45
Charakterystyka systemów zaopatrzenia w energię .....................................................48
4.
4.1
Systemy ciepłownicze ..............................................................................................48
3
4.2
Systemy elektroenergetyczne ...................................................................................49
4.3
Systemy gazownicze ................................................................................................51
4.3.1
Ogólna charakterystyka systemu gazowniczego ..................................................................... 51
Działania racjonalizujące gospodarkę energią..............................................................52
5.
5.1
Racjonalizacja użytkowania ciepła ............................................................................52
5.2
Racjonalizacja użytkowania energii elektrycznej .......................................................52
5.3
Racjonalizacja użytkowania paliwa gazowego ..........................................................52
6.
Zakres współpracy z gminami ościennymi ...................................................................53
7.
Możliwość wykorzystania istniejących rezerw energetycznych .....................................55
7.1.1
7.1.2
7.1.3
7.1.4
Biomasa i biogaz ...................................................................................................................... 59
Energia wiatru ......................................................................................................................... 61
Energia geotermalna ................................................................................................................ 63
Energia słońca ......................................................................................................................... 65
7.2
Ograniczenia rozwoju energetyki odnawialnej ..........................................................67
8.
Bilans zaopatrzenia oraz prognoza zapotrzebowania na ciepło, paliwa gazowe i energię
elektryczną. Warianty zaopatrzenia gminy do roku 2030 ........................................................68
8.1
Prognoza zapotrzebowania na ciepło i energię elektryczną do roku 2030 ................69
8.2
Zapotrzebowanie na ciepło. ......................................................................................71
8.3
Zapotrzebowanie na energię elektryczną. ................................................................73
Plan działań .................................................................................................................75
9.
9.1
Zakres działań dla systemu zaopatrzenia w ciepło ...................................................75
9.2
Zakres działań dla systemu zaopatrzenia w energię elektryczną ..............................77
9.3
Zakres działań dla systemu zaopatrzenia w paliwa gazowe .....................................77
9.4
Oddziaływanie na środowisko realizacji Projektu założeń ........................................77
9.5
Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację
przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko ......................................................78
10.
Finansowanie inwestycji ...............................................................................................80
11.
Podsumowanie ............................................................................................................86
4
Spis rysunków
Rysunek 1. Gmina Mrozy na tle powiatu. ................................................................................15
Rysunek 2. Tendencja zmian liczby ludności gminy w latach 2006-2015 z uwzględnieniem płci.
...............................................................................................................................................17
Rysunek 3. Liczba ludności gminy według grup zdolności do pracy........................................19
Rysunek 4. Prognoza liczby ludności dla Gminy Mrozy do roku 2030 wg GUS.......................20
Rysunek 5. Struktura wiekowa mieszkań zamieszkanych – liczba. .........................................28
Rysunek 6. Struktura wiekowa mieszkań zamieszkanych – powierzchnia. .............................29
Rysunek 7. Lokalizacja stacji bazowych telefonii komórkowej wokół Mrozów. ........................32
Rysunek 8. Mapa strefy mazowieckiej. ...................................................................................41
Rysunek 9. Procentowy udział energii ze źródeł odnawialnych w pozyskaniu energii pierwotnej
ogółem w latach 2008 – 2013. ................................................................................................56
Rysunek 10. Procentowy udział poszczególnych nośników energii odnawialnej w łącznym
pozyskaniu energii z OZE w roku 2013. ..................................................................................57
Rysunek 11. Udział poszczególnych źródeł OZE w łącznym pozyskaniu energii w latach 20082013. ......................................................................................................................................58
Rysunek 12. Obszary preferowane do rozwoju energetyki na bazie biomasy stałej. ...............60
Rysunek 13. Strefy energetyczne warunków wiatrowych. .......................................................62
Rysunek 14. Mapa temperatury na głębokości 2000 metrów pod powierzchnią terenu...........64
Rysunek 15. Średni czas nasłonecznienia w ciągu roku na terenie Polski. .............................65
Rysunek 16. Mapa nasłonecznienia Polski. ............................................................................66
Rysunek 17. Prognozowana zmiana zużycia ciepła do roku 2030. .........................................71
Rysunek 18. Szczegółowy bilans zapotrzebowania na ciepło na terenie gminy. ....................72
Rysunek 19. Prognozowana zmiana zużycia energii elektrycznej do roku 2030. ....................73
Rysunek 20. Szczegółowy bilans zapotrzebowania na energię elektryczną na terenie gminy.
...............................................................................................................................................74
5
Spis tabel
Tabela 1. Liczba ludności gminy w latach 2006-2015. ............................................................16
Tabela 2. Wskaźniki społeczno-gospodarcze w Gminie Mrozy. ..............................................18
Tabela 3. Bezrobotni rejestrowani w latach 2006 – 2015 wg płci. ...........................................21
Tabela 4. Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym w
latach 2006 – 2015 wg płci. ....................................................................................................21
Tabela 5. Podmioty gospodarcze wg rejestru REGON w latach 2006-2015. ...........................22
Tabela 6. Użytkowanie gruntów na terenie gminy. ..................................................................24
Tabela 7. Powierzchnie zasiewów w roku 2010. .....................................................................25
Tabela 8. Struktura lasów Gminy Mrozy w roku 2015. ............................................................26
Tabela 9. Mieszkania zamieszkane wg okresu budowy. .........................................................27
Tabela 10. Mieszkania oddane do użytku w latach 2003-2015. ..............................................27
Tabela 11. Wyniki pomiarów poziomów pól elektromagnetycznych częstotliwości 100 kHz – 3
GHz (składowej elektrycznej E) w środowisku. .......................................................................33
Tabela 12. Rodzaje oraz źródła zanieczyszczeń powietrza. ...................................................38
Tabela 13. Przeciętny skład spalin silnikowych (w % objętościowo). ......................................40
Tabela 14.Klasyfikacja stref zanieczyszczeń powietrza. .........................................................42
Tabela 15. Wynikowe klasy strefy mazowieckiej dla poszczególnych zanieczyszczeń,
uzyskane w ocenie rocznej za 2015r. dokonanej z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w
celu ochrony zdrowia. .............................................................................................................43
Tabela 16. Wynikowe klasy strefy mazowieckiej dla poszczególnych zanieczyszczeń,
uzyskane w ocenie rocznej za 2014 r. dokonanej z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych
w celu ochrony roślin ..............................................................................................................43
Tabela 17. Obowiązki wynikające z Programów ochrony powietrza dla strefy mazowieckiej. .45
Tabela 18. Kotłownie w budynkach użyteczności publicznej w gminie. ...................................48
Tabela 19. Stacje 110/15 kV zasilające teren gminy ...............................................................49
Tabela 20. Wykaz linii 15 kV zasilających teren gminy ...........................................................49
Tabela 21. Procentowe obciążenie stacji transformatorowych 15/0,4kV .................................49
Tabela 22. Długość poszczególnych rodzajów linii .................................................................50
Tabela 23. Ogólna prognoza zapotrzebowania na ciepło i energię elektryczną do roku 2030. 70
Tabela 24. Szczegółowy bilans zapotrzebowania na ciepło na terenie gminy. .......................71
Tabela 25. Szczegółowy bilans zapotrzebowania na energię elektryczną na terenie gminy...73
6
1. Wprowadzenie
Planowanie w zakresie racjonalnego gospodarowania energią jest jednym z obowiązków gmin
wynikających z zapisów ustawy Prawo Energetyczne. Projekt założeń sporządza się dla
obszaru gminy co najmniej na okres 15 lat i aktualizuje co najmniej raz na 3 lata.
Głównym celem sporządzania gminnych projektów założeń jest zapewnienie bezpieczeństwa
energetycznego oraz zaopatrzenie w energię odbiorców przy możliwie najniższych kosztach
oraz ograniczenie wpływu gospodarki energetycznej na środowisko naturalne.
Podczas tworzenia dokumentu, przyjęto założenie, iż powinien on spełniać rolę narzędzia
pracy przyszłych użytkowników, ułatwiającego i przyspieszającego rozwiązywanie
poszczególnych zagadnień. Niniejsze opracowanie zawiera między innymi rozpoznanie
aktualnego stanu środowiska w gminie, przedstawia propozycje oraz opis zadań, które
niezbędne są do kompleksowego rozwiązania problemów związanych z ochroną środowiska.
1.1
Podstawa prawna
Podstawę prawną dla Projektu założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną
i paliwa gazowe dla Gminy Mrozy stanowi art. 19 ust. 3 Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997r.
(Dz.U. z 2012r., poz. 1059 ze zm.) Prawo Energetyczne. Rada gminy uchwala założenia do
planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, rozpatrując jednocześnie
wnioski, zastrzeżenia i uwagi zgłoszone w czasie wyłożenia projektu założeń do publicznego
wglądu.
1.2
Zakres opracowania
Projekt założeń określa:

ocenę stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania na ciepło, energię
elektryczną i paliwa gazowe;

przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii elektrycznej i paliw
gazowych;

możliwości wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw i energii,
z uwzględnieniem energii elektrycznej i ciepła wytwarzanych w odnawialnych źródłach
energii, energii elektrycznej i ciepła użytkowego wytwarzanych w kogeneracji oraz
zagospodarowania ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych;

możliwości stosowania środków poprawy efektywności energetycznej w rozumieniu
ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej;

oraz zakres współpracy z innymi gminami.
7
1.3
Odniesienie do innych dokumentów i planów
1.3.1 Dokumenty szczebla międzynarodowego stanowiące podstawę działań na
rzecz ochrony powietrza:

Konwencja o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym –
1991,

Konwencja w sprawie transgranicznego przemieszczania zanieczyszczeń na dalekie
odległości - 1979,

Konwencja w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia powietrza na dalekie
odległości, w sprawie dalszego ograniczenia emisji siarki - 1979,

Konwencja w sprawie zmian klimatu - Kyoto 1997,

Konwencja Wiedeńską o ochronie warstwy ozonowej - 1985,

Konwencja w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia powietrza na dalekie
odległości, w sprawie zmniejszania emisji tlenków azotu lub ich transgranicznych
strumieni - 1979,

Protokół Montrealski w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową - 1987,

Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, Nowy Jork –
1992.
1.3.2 Dokumenty szczebla wspólnotowego:

Dyrektywa Rady z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych
przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne,

Rozporządzenie Rady 1210/90/EWG z dnia 7 maja 1990 r. w sprawie utworzenia
Europejskiej Agencji Ochrony Środowiska oraz sieci informacji i obserwacji
środowiska,

Dyrektywa Rady 90/313/EWG z dnia 7 czerwca 1990 r. w sprawie swobodnego
dostępu do informacji o środowisku,

Rozporządzenie Rady 1836/93/EWG z dnia 29 czerwca 1993 r. w sprawie
dobrowolnego uczestnictwa firm przemysłowych w systemie zarządzania ochroną
środowiska i przeglądów ekologicznych,

Dyrektywa 96/62/EU z dnia 27 września 1996 r. w sprawie jakości powietrza,

Dyrektywa 96/61/EC z 24 września 1996 r. w sprawie zintegrowanego zapobiegania i
ograniczania zanieczyszczeń,

Dyrektywa 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r.
w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko,

Dyrektywa UE 2006/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006r.
w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych oraz
uchylająca dyrektywę Rady 93/76/EWG,

Dyrektywa UE 2012/27/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 października
2012r. w sprawie efektywności energetycznej, zmiany dyrektyw 2009/125/WE i
2010/30/WE oraz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE.
8
1.3.3 Dokumenty na szczeblu krajowym:

Krajowy Plan Działań dotyczący efektywności energetycznej,

Polityka Energetyczna Polski do roku 2030,

Polityka Klimatyczna Polski do roku 2020,

Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko, perspektywa do 2020r.

Strategia innowacyjności i efektywności gospodarki „Dynamiczna Polska 2020”,

Strategia zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa na lata 2012–2020.
1.4
Powiązania Projektu z dokumentami strategicznymi
Poniżej przedstawiono cele i priorytety środowiskowe wynikające z nadrzędnych dokumentów
istotnych z punktu widzenia ochrony środowiska na terenie Gminy Mrozy na podstawie których
zostały wyznaczone cele i strategia ich realizacji w „Projekcie Założeń do Planu Zaopatrzenia
w Ciepło, Energię Elektryczną i Paliwa Gazowe dla Gminy Mrozy”.
Poniżej przedstawiono cele i priorytety środowiskowe wynikające z nadrzędnych dokumentów
istotnych z punktu widzenia ochrony środowiska na terenie gminy.
1.4.1 Pakiet klimatyczno-energetyczny
Najistotniejsze i uwzględnione założenia pakietu klimatyczno-energetycznego to:

redukcja emisji CO2 o 20% w roku 2020 w porównaniu do 1990 r.,

wzrost zużycia energii ze źródeł odnawialnych w UE z obecnych 8.5 do 20% w 2020 r,
(dla Polski z 7 do 15%),

zwiększenie efektywności energetycznej w roku
energooszczędnych rozwiązań w budownictwie itp.),
2020
o
20%
(stosowanie
Wszelkie planowane działania służą poprawie efektywności energetycznej wraz ze
zmniejszeniem emisyjności a zatem wpisują się one w główne założenia pakietu
klimatyczno-energetycznego. Należy zaznaczyć, iż podane limity emisyjne ulegną zmianie
wraz z wejściem w życie nowego pakietu klimatyczno-energetycznego do roku 2030.
1.4.2 Ramowa Dyrektywa Wodna
Celem dyrektywy jest ustalenie ram dla ochrony śródlądowych wód powierzchniowych, wód
przejściowych, wód przybrzeżnych oraz wód podziemnych, które:

zapobiegają dalszemu pogarszaniu oraz chronią i poprawiają stan ekosystemów
wodnych oraz, w odniesieniu do ich potrzeb wodnych, ekosystemów lądowych
i terenów podmokłych bezpośrednio uzależnionych od ekosystemów wodnych,

promują zrównoważone korzystanie z wód oparte na długoterminowej ochronie
dostępnych zasobów wodnych,

dążą do zwiększonej ochrony i poprawy środowiska wodnego między innymi poprzez
szczególne środki dla stopniowej redukcji zrzutów, emisji i strat substancji
priorytetowych oraz zaprzestania lub stopniowego wyeliminowania zrzutów, emisji i
strat priorytetowych substancji niebezpiecznych,
9

zapewniają stopniową redukcję zanieczyszczenia wód podziemnych i zapobiegają ich
dalszemu zanieczyszczaniu oraz przyczyniają się do zmniejszenia skutków powodzi
i susz, a przez to przyczyniają się do:
o
zapewnienia odpowiedniego zaopatrzenia w dobrej jakości wodę
powierzchniową i podziemną, które jest niezbędne dla zrównoważonego, i
sprawiedliwego korzystania z wód,
o
znacznej redukcji zanieczyszczenia wód podziemnych.
1.4.3 Polityka Energetyczna
Najważniejsze uwzględnione główne kierunki i cele wynikające z Polityki Energetycznej Polski
do roku 2030 z punktu widzenia planowania działań na terenie gminy:
Kierunek: Poprawa efektywności energetycznej.
Cele główne:

dążenie do utrzymania zeroenergetycznego wzrostu gospodarczego, tj. rozwoju
gospodarki następującego bez wzrostu zapotrzebowania na energię pierwotną,

konsekwentne zmniejszanie energochłonności polskiej gospodarki do poziomu UE-15.
Szczegółowe cele uwzględnione w tym obszarze:

zmniejszenie wskaźnika strat sieciowych w przesyle i dystrybucji, poprzez m.in.
modernizację obecnych i budowę nowych sieci, wymianę transformatorów o niskiej
sprawności oraz rozwój generacji rozproszonej,

wzrost efektywności końcowego wykorzystania energii,

zwiększenie stosunku rocznego zapotrzebowania na energię elektryczną do
maksymalnego zapotrzebowania na moc w szczycie obciążenia, co pozwala
zmniejszyć całkowite koszty zaspokojenia popytu na energię elektryczną.
Kierunek: Wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii.
Cel główny (węgiel):

racjonalne i efektywne gospodarowanie złożami węgla, znajdującymi się na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.
Szczegółowy cel uwzględniony w tym obszarze:

wykorzystanie węgla przy zastosowaniu sprawnych i niskoemisyjnych technologii, w
tym zgazowania węgla oraz przerobu na paliwa ciekłe lub gazowe,
Cel główny (gaz):

zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju poprzez dywersyfikację źródeł i
kierunków dostaw gazu ziemnego.
Szczegółowy cel uwzględniony w tym obszarze:

rozbudowa systemu przesyłowego i dystrybucyjnego gazu ziemnego.
Cel główny (energia elektryczna):
10

zapewnienie ciągłego pokrycia zapotrzebowania na energię przy uwzględnieniu
maksymalnego możliwego wykorzystania krajowych zasobów oraz przyjaznych
środowisku technologii.
Szczegółowe cele uwzględnione w tym obszarze:

rozbudowa krajowego systemu przesyłowego umożliwiająca zrównoważony wzrost
gospodarczy kraju, jego poszczególnych regionów oraz zapewniająca niezawodne
dostawy energii elektrycznej (w szczególności zamknięcie pierścienia 400kV oraz
pierścieni wokół głównych miast Polski), jak również odbiór energii elektrycznej z
obszarów o dużym nasyceniu planowanych i nowobudowanych jednostek
wytwórczych, ze szczególnym uwzględnieniem farm wiatrowych,

modernizacja i rozbudowa sieci dystrybucyjnych, pozwalająca na poprawę
niezawodności zasilania oraz rozwój energetyki rozproszonej wykorzystującej lokalne
źródła energii,

modernizacja sieci przesyłowych i sieci dystrybucyjnych, pozwalająca obniżyć do 2030
roku czas awaryjnych przerw w dostawach do 50% czasu trwania przerw w roku 2005.
Kierunek: Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw.
Cele główne:

wzrost udziału odnawialnych źródeł energii w finalnym zużyciu energii co najmniej do
poziomu 15% w 2020 roku oraz dalszy wzrost tego wskaźnika w latach następnych,

ochrona lasów przed nadmiernym eksploatowaniem, w celu pozyskiwania biomasy
oraz zrównoważone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OZE, w tym biopaliw,
tak aby nie doprowadzić do konkurencji pomiędzy energetyką odnawialną i rolnictwem
oraz zachować różnorodność biologiczną,

zwiększenie stopnia dywersyfikacji źródeł dostaw oraz stworzenie optymalnych
warunków do rozwoju energetyki rozproszonej opartej na lokalnie dostępnych
surowcach.
Kierunek: Ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko.
Cele główne:

ograniczenie emisji CO2 do 2020 roku przy zachowaniu wysokiego poziomu
bezpieczeństwa energetycznego,

ograniczenie emisji SO2 i NOx oraz pyłów (w tym PM10 i PM2,5) do poziomów
wynikających z obecnych i projektowanych regulacji unijnych,

ograniczanie negatywnego oddziaływania energetyki na stan wód powierzchniowych i
podziemnych,

zmiana struktury wytwarzania energii w kierunku technologii niskoemisyjnych.
11
1.4.4 Uwarunkowania wynikające ze Strategii Bezpieczeństwo Energetyczne
i Ochrona Środowiska
(dokument przyjęty Uchwałą Nr 58 Rady Ministrów z dnia 15 kwietnia 2014 r. w sprawie
przyjęcia Strategii „Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko – perspektywa do 2020 r.”).
Cel 1. Zrównoważone gospodarowanie zasobami środowiska:
 racjonalne i efektywne gospodarowanie zasobami kopalin,
 gospodarowanie wodami dla ochrony przed powodzią, suszą i deficytem wody,
 zachowanie bogactwa różnorodności biologicznej, w tym wielofunkcyjna gospodarka
leśna,
 uporządkowanie zarządzania przestrzenią.
Cel 2. Zapewnienie gospodarce krajowej bezpiecznego i konkurencyjnego zaopatrzenia
w energię:
 lepsze wykorzystanie krajowych zasobów energii,
 poprawa efektywności energetycznej,
 zapewnienie bezpieczeństwa dostaw importowanych surowców energetycznych,
 modernizacja sektora elektroenergetyki zawodowej, w tym przygotowania do
wprowadzenia energetyki jądrowej,
 rozwój konkurencji na rynkach paliw i energii oraz umacnianie pozycji odbiorcy,
 wzrost znaczenia rozproszonych, odnawialnych źródeł energii,
 rozwój energetyczny obszarów podmiejskich i wiejskich,
 rozwój systemu zaopatrywania nowej generacji pojazdów wykorzystujących paliwa
alternatywne.
Cel 3. Poprawa stanu środowiska:
 zapewnienie dostępu do czystej wody dla społeczeństwa i gospodarki,
 racjonalne gospodarowanie odpadami, w tym wykorzystanie ich na cele energetyczne,
 ochrona powietrza, w tym ograniczenie oddziaływania energetyki,
 wspieranie
nowych
i
promocja
polskich
technologii
energetycznych
i środowiskowych,
 promowanie zachowań ekologicznych oraz tworzenie warunków do powstawania
zielonych miejsc pracy.
1.4.5 Uwarunkowania wynikające ze Strategii innowacyjności i efektywności
gospodarki „Dynamiczna Polska 2020”
Cel 1: Dostosowanie otoczenia regulacyjnego i finansowego do potrzeb innowacyjnej
i efektywnej gospodarki.
Kierunek działań 1.2. - Koncentracja wydatków publicznych na działaniach prorozwojowych i
innowacyjnych.

Działanie 1.2.3. - identyfikacja i wspieranie rozwoju obszarów i technologii
o największym potencjale wzrostu,

Działanie 1.2.4. - wspieranie różnych form innowacji,

Działanie 1.2.5. - wspieranie transferu wiedzy i wdrażania nowych/nowoczesnych
technologii w gospodarce (w tym technologii środowiskowych),
12
Cel 3: Wzrost efektywności wykorzystania zasobów naturalnych i surowców.
Kierunek działań 3.1. - Transformacja systemu społeczno-gospodarczego na tzw. „bardziej
zieloną ścieżkę”, zwłaszcza ograniczanie energo- i materiałochłonności gospodarki.

Działanie 3.1.1. - tworzenie warunków dla rozwoju zrównoważonej produkcji
i konsumpcji oraz zrównoważonej polityki przemysłowej,

Działanie 3.1.2. - podnoszenie społecznej świadomości i poziomu wiedzy na temat
wyzwań zrównoważonego rozwoju i zmian klimatu,

Działanie 3.1.3. - wspieranie potencjału badawczego oraz eksportowego w
zakresie technologii środowiskowych, ze szczególnym uwzględnieniem
niskoemisyjnych technologii węglowych (ctw),

Działanie 3.1.4. - promowanie przedsiębiorczości typu „business & biodiversity”,
w szczególności na obszarach zagrożonych peryferyjnością.
Kierunek działań 3.2. - Wspieranie rozwoju zrównoważonego budownictwa na etapie
planowania, projektowania, wznoszenia budynków oraz zarządzania nimi przez cały cykl
życia.

Działanie 3.2.1. - poprawa efektywności energetycznej i materiałowej
przedsięwzięć architektoniczno-budowlanych oraz istniejących zasobów,

Działanie 3.2.2. - stosowanie zasad zrównoważonej architektury.
1.4.6 Uwarunkowanie wynikające ze Strategii zrównoważonego rozwoju wsi,
rolnictwa i rybactwa na lata 2012–2020
Cel szczegółowy 2: Poprawa warunków życia na obszarach wiejskich oraz poprawa ich
dostępności przestrzennej.
Priorytet 2.1. - Rozwój infrastruktury gwarantującej bezpieczeństwo energetyczne, sanitarne i
wodne na obszarach wiejskich.
 Kierunek interwencji 2.1.1. - modernizacja sieci przesyłowych i dystrybucyjnych
energii elektrycznej,

Kierunek interwencji
elektrycznej,

Kierunek interwencji 2.1.5. - rozwój systemów zbiórki, odzysku i unieszkodliwiania
odpadów,

Kierunek interwencji 2.1.6. - rozbudowa sieci przesyłowej i dystrybucyjnej gazu
ziemnego,

Priorytet 2.2. - rozwój infrastruktury transportowej gwarantującej dostępność
transportową obszarów wiejskich,

Kierunek interwencji 2.2.1.
drogowej i kolejowej,

Kierunek interwencji 2.2.2. - tworzenie powiązań lokalnej sieci drogowej z siecią
dróg regionalnych, krajowych, ekspresowych i autostrad,

Kierunek interwencji 2.2.3. - tworzenie infrastruktury węzłów przesiadkowych,
transportu kołowego i kolejowego.
2.1.2.
-
dywersyfikacja
źródeł
wytwarzania
energii
-rozbudowa i modernizacja lokalnej infrastruktury
13
Cel szczegółowy 5: Ochrona środowiska i adaptacja do zmian klimatu na obszarach
wiejskich.
Priorytet 5.1. - Ochrona środowiska naturalnego w sektorze rolniczym i różnorodności
biologicznej na obszarach wiejskich.
 Kierunek interwencji 5.1.1. - ochrona różnorodności biologicznej, w tym unikalnych
ekosystemów oraz flory i fauny związanych z gospodarką rolną i rybacką,

Kierunek interwencji 5.1.2. - ochrona jakości wód, w tym racjonalna gospodarka
nawozami i środkami ochrony roślin,

Kierunek interwencji 5.1.3. - racjonalne wykorzystanie zasobów wodnych na
potrzeby rolnictwa i rybactwa oraz zwiększanie retencji wodnej,

Kierunek interwencji 5.1.4. - ochrona gleb przed erozją, zakwaszeniem, spadkiem
zawartości materii organicznej i zanieczyszczeniem metalami ciężkimi,

Kierunek interwencji 5.1.5. - rozwój wiedzy w zakresie ochrony środowiska
rolniczego i różnorodności biologicznej na obszarach wiejskich i jej
upowszechnianie.
Priorytet 5.2.- Kształtowanie przestrzeni wiejskiej z uwzględnieniem ochrony krajobrazu i ładu
przestrzennego.
 Kierunek interwencji 5.2.1. - zachowanie unikalnych form krajobrazu rolniczego,

Kierunek interwencji 5.2.2. - właściwe planowanie przestrzenne,

Kierunek interwencji 5.2.3. - racjonalna gospodarka gruntami.
Priorytet 5.5. - Zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach
wiejskich.
 Kierunek interwencji 5.5.1. - racjonalne wykorzystanie rolniczej i rybackiej
przestrzeni produkcyjnej do produkcji energii ze źródeł odnawialnych,

Kierunek interwencji 5.5.2. - zwiększenie dostępności cenowej i upowszechnienie
rozwiązań w zakresie odnawialnych źródeł energii wśród mieszkańców obszarów
14
2. Krótka charakterystyka gminy
2.1
Położenie
Gmina Mrozy jest gminą miejsko-wiejską położoną we wschodniej Polsce, w województwie
mazowieckim, w powiecie mińskim. Gmina sąsiaduje z gminami: Cegłów, Kałuszyn, Kotuń,
Latowicz i Wodynie.
źródło: www.administracja.mac.gov.pl
Rysunek 1. Gmina Mrozy na tle powiatu.
W skład Gminy Mrozy 26 miejscowości: Borki, Choszcze, Dąbrowa, Dębowce, Gójszcz,
Grodzisk, Guzew, Jeruzal, Kołacz, Kruki, Kuflew, Lipiny, Lubomin, Łukówiec, Mała Wieś,
Mroz, Natolin, Płomieniec, Porzewnica, Rudka, Skruda, Sokolnik, Topór, Trojanów, Wola
Paprotnia i Wola Rafałowska
15
2.2
Demografia gminy
2.2.1 Ludność
Liczba ludności Gminy Mrozy wg stanu na dzień 31.12.2015 wynosi 8743 osoby.
Powierzchnia gminy wynosi 145 km2 co daje zagęszczenie ludności na poziomie 60 osób na 1
km2. Liczba mieszkańców gminy na przestrzeni ostatnich 10 lat wzrosła o 78 osób. Zmiany
liczby ludności oraz tendencje zmian przedstawiono poniżej.
Tabela 1. Liczba ludności gminy w latach 2006-2015.
rok
mężczyźni
kobiety
ogółem
2006
4318
4347
8665
2007
4300
4349
8649
2008
4325
4379
8704
2009
4334
4403
8737
2010
4347
4393
8740
2011
4344
4408
8752
2012
4319
4419
8738
2013
4336
4449
8785
2014
4304
4433
8737
2015
4293
4450
8743
źródło: GUS, opracowanie własne
16
10000
9000
8000
7000
6000
l. ludności 5000
ogółem
4000
mężczyźni
3000
kobiety
2000
1000
0
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
rok
źródło: opracowanie własne
Rysunek 2. Tendencja zmian liczby ludności gminy w latach 2006-2015 z uwzględnieniem płci.
2.2.2 Sytuacja społeczno-gospodarcza
W tabeli poniżej podano podstawowe parametry charakteryzujące sytuację społecznogospodarczą Gminy Mrozy.
17
Tabela 2. Wskaźniki społeczno-gospodarcze w Gminie Mrozy.
Wartości w latach
Lp.
Wskaźnik
Jednostka
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
1.
Gęstość zaludnienia
os/1km2
60
60
60
60
60
60
60
61
60
60
2.
Spadek/wzrost liczby ludności
osoba
20
-16
55
33
3
12
-14
47
-48
6
3.
Przyrost naturalny
‰
-3,5
-1,8
6,4
3,8
0,3
1,4
-1,6
5,4
0,0
0,7
4.
Ludność w wieku produkcyjnym
osoba
5322
5360
5408
5430
5451
5458
5435
5422
5362
5341
5.
Ludność w wieku przedprodukcyjnym
osoba
1770
1732
1744
1743
1696
1691
1692
1723
1713
1702
6.
Ludność w wieku poprodukcyjnym
osoba
1573
1557
1552
1564
1593
1603
1611
1640
1662
1700
Udział liczby ludności w wieku
produkcyjnym
przedprodukcyjnym
poprodukcyjnym
% ludności
ogółem
% ludności
ogółem
% ludności
ogółem
61,4
61,5
61,6
61,9
62,1
62,3
62,5
61,9
62,1
61,3
20,4
20,5
19,9
20,0
19,9
19,4
19,4
19,3
19,7
19,6
18,2
18,2
17,9
17,8
17,9
18,2
18,3
18,3
18,8
19,0
7.
8.
9.
18
6000
5000
4000
l. ludności 3000
2000
1000
0
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
rok
Ludność w wieku przedprodukcyjnym
Ludność w wieku produkcyjnym
Ludność w wieku poprodukcyjnym
Rysunek 3. Liczba ludności gminy według grup zdolności do pracy.
Zgodnie z ogólnokrajową tendencją struktura produkcyjności ulega niekorzystnym zmianom.
Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym zmniejsza się. Rośnie natomiast liczba osób w wieku
poprodukcyjnym. Taka sytuacja będzie prowadzić do coraz większego obciążenia
ekonomicznego grupy w wieku produkcyjnym. Jest to nieodłączne zjawisko w
społeczeństwach starzejących się.
2.2.3 Prognoza liczby ludności
Demograficzna wizja kraju jaka wyłania się z najnowszej prognozy ludności – nie jest
zaskoczeniem. Czeka nas dalszy, stopniowy ubytek liczby ludności oraz znaczące zmiany
struktury według wieku. Oba te fakty wynikają ze znanych mechanizmów powiązań między
natężeniem urodzeń i zgonów a stanami ludności. Polska znalazła się w takim momencie
rozwoju demograficznego, że nawet wzrost współczynnika dzietności do poziomu
gwarantującego prostą zastępowalność pokoleń w krótkim okresie nie spowoduje odwrócenia
tych procesów i nie powstrzyma zmniejszania się liczby ludności kraju. Przy tak już znacznym
zniekształceniu struktury populacji proces odbudowy demograficznej jest procesem powolnym
i wymaga konsekwentnych, długofalowych działań.1
Na podstawie najnowszej prognozy liczby ludności dla ludności powiatu do roku 2050
sporządzonej przez GUS opracowano prognozę dla Gminy Mrozy na najbliższych 15 lat,
1
Prognoza ludności na lata 2014-2050 (opracowana w 2014 r.), GUS
19
do roku 2030, która została przedstawiona na rysunku. Zgodnie z założeniami prognozy liczba
ludności gminy wzrośnie do poziomu około 9430 osób w roku 2030 (ok. 9040 osób w roku
2020).
10000
9500
9000
8500
8000
7500
7000
6500
6000
5500
5000
2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030
Rysunek 4. Prognoza liczby ludności dla Gminy Mrozy do roku 2030 wg GUS.
2.2.4 Bezrobocie na terenie gminy
W tabelach podano liczbę bezrobotnych rejestrowanych wg płci w latach
2006 – 2015 (informacje na temat bezrobotnych rejestrowanych są zbierane przez Główny
Urząd Statystyczny). W tabeli przedstawiono procentowy udział liczby bezrobotnych
zarejestrowanych wobec liczby ludności w wieku produkcyjnym.
20
Tabela 3. Bezrobotni rejestrowani w latach 2006 – 2015 wg płci.
Bezrobotni zarejestrowani wg płci
wartości w latach [os.]:
bezrobotni:
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
ogółem
316
218
170
187
230
239
274
302
258
200
mężczyźni
183
117
106
117
125
128
148
169
152
101
kobiety
133
101
64
70
105
111
126
133
106
99
Tabela 4. Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym w latach 2006 – 2015 wg płci.
Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym
wartości w latach [%]:
bezrobotni:
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
ogółem
5,9
4,1
3,1
3,4
4,2
4,4
5,0
5,6
4,8
3,7
mężczyźni
6,3
4,0
3,6
3,9
4,1
4,2
4,9
5,6
5,1
3,4
kobiety
5,5
4,2
2,6
2,9
4,3
4,6
5,2
5,5
4,4
4,2
21
2.3
Gospodarka i rolnictwo
2.3.1 Podmioty gospodarki narodowej
Na terenie omawianej gminy większość z działających firm zatrudnia poniżej pięciu osób. Do
głównych gałęzi gospodarki w gminie zaliczyć należy przede wszystkim handel i naprawy,
budownictwo. Tabela przedstawia liczbę podmiotów w latach 2006-2015.
Tabela 5. Podmioty gospodarcze wg rejestru REGON w latach 2006-2015.
liczba podmiotów wg rejestru REGON
rok
ogółem
sektor publiczny
sektor prywatny
2006
500
19
481
2007
511
20
491
2008
511
20
491
2009
461
20
441
2010
504
21
483
2011
508
20
488
2012
536
21
515
2013
536
22
514
2014
550
22
528
2015
559
22
537
22
2.3.2 Rolnictwo
Rodzaje gleb występujące na terenie gminy są determinowane przez rodzaj skał na których
zostały utworzone, oraz przez warunki glebotwórcze występujące w poszczególnych
obszarach gminy. Na jej terenie można wyróżnić następujące rodzaje gleb:




Gleby bielicowe – gleby tworzące się na różnego rodzaju piaskach, dochodzi w nich
do procesu wymywanie niektórych związków chemicznych tworzących minerały co
nazywane jest bielicowaniem;
Gleby brunatne - powstające na glinach zwałowych oraz piaskach i piaskowcach,
można wśród nich wyróżnić:
o Brunatno – kwaśne, tworzące się na podłożach bogatych w związki fosforu,
potasu, wapnia i magnezu.
o Brunatno – wyługowane, które cechują się wyługowaniem górnej części
profilu z kationów zasadowych oraz brakiem zawartości węglanu wapnia, co
ogranicza ich żyzność,
Gleby rdzawe - tworzące się na różnego rodzaju piaskach, takich jak piaski zwałowe
czy sandrowe,
Gleby glejowe - są to gleby powstające w wyniku procesu oglejenia gleb, do
powstania wymagają one wysokiego poziomu wód gruntowych;
Klasy bonitacyjne
Na terenie gminy dominują gleby IV, V oraz VI klasy bonitacyjnej.
Gdzie:
Gleby klasy I – gleby orne najlepsze. Są to gleby położone w dobrych warunkach
fizjograficznych, najbardziej zasobne w składniki pokarmowe, posiadają dobrą naturalną
strukturę, są łatwe do uprawy (czynne biologicznie, przepuszczalne, przewiewne, ciepłe,
wilgotne).
Gleby klasy II – gleby orne bardzo dobre. Mają skład i właściwości podobne (lub nieco
grosze) jak gleby klasy I, jednak położone są w mniej korzystnych warunkach terenowych lub
mają gorsze warunki fizyczne, co powoduje, że plony roślin uprawianych na tej klasie gleb,
mogą być niższe niż na glebach klasy I.
Gleby klasy III (IIIa i IIIb) – gleby orne średnio dobre. W porównaniu do gleb klas I i II,
posiadają gorsze właściwości fizyczne i chemiczne, występują w mniej korzystnych warunkach
fizjograficznych. Odznaczają się dużym wahaniem poziomu wody w zależności od opadów
atmosferycznych. Na glebach tej klasy można już zaobserwować procesy ich degradacji.
Gleby klasy IV (IVa i IVb) – gleby orne średnie. Plony roślin uprawianych na tych glebach są
wyraźnie niższe niż na glebach klas wyższych, nawet gdy utrzymywane są one w dobrej
kulturze rolnej. Są mało przewiewne, zimne, mało czynne biologicznie. Gleby te są bardzo
podatne na wahania poziomu wód gruntowych (zbyt podmokłe lub przesuszone).
Gleby klasy V - gleby orne słabe. Są ubogie w substancje organiczne, mało żyzne
i nieurodzajne. Do tej klasy zaliczmy również gleby położone na terenach nie zmeliorowanych
albo takich, które do melioracji się nie nadają.
23
Gleby klasy VI - gleby orne najsłabsze. W praktyce nadają się tylko do zalesienia. Posiadają
bardzo niski poziom próchnicy. Próba uprawy roślin na glebach tej klasy niesie ze sobą duże
ryzyko uzyskania bardzo niskich plonów.
Użytkowanie powierzchni ziemi na terenie gminy.
Użytki rolne na terenie Gminy Mrozy stanowią 68% całego obszaru
Dane statystyczne na temat struktury użytków rolnych zostały zestawione poniżej.
gminy.
Tabela 6. Użytkowanie gruntów na terenie gminy.
stan na
Użytkowanie gruntów
Jednostka
rok 2010
grunty ogółem
ha
27182,37
Użytki rolne
ogółem użytki rolne
ha
23512,83
ogółem użytki rolne w dobrej kulturze
ha
4579,22
Grunty orne
grunty pod zasiewami
ha
2142,55
Sady
ogółem
ha
105,95
ogrody przydomowe
ha
10,70
Łąki
ogółem
ha
2115,19
Pastwiska
ogółem
ha
199,48
Zalesienia gruntów rolnych
ogółem
ha
2174,69
Pozostałe grunty i nieużytki
ogółem
ha
1494,85
24
Tabela 7. Powierzchnie zasiewów w roku 2010.
stan na
Rodzaj
Jednostka
rok 2010
ogółem
ha
2142,55
zboża razem
ha
1910,94
zboża podstawowe z
mieszankami zbożowymi
ha
1797,42
pszenica ozima
ha
16,42
pszenica jara
ha
26,47
żyto
ha
645,03
jęczmień ozimy
ha
16,07
jęczmień jary
ha
15,88
owies
ha
397,01
pszenżyto ozime
ha
216,19
pszenżyto jare
ha
23,66
mieszanki zbożowe ozime
ha
48,09
mieszanki zbożowe jare
ha
392,60
kukurydza
ha
102,81
ziemniaki
ha
133,27
uprawy przemysłowe
ha
2,01
buraki cukrowe
ha
1,01
rzepak i rzepik razem
ha
0,0
strączkowe jadalne na ziarno
razem
ha
0,0
warzywa gruntowe
ha
2,30
25
2.3.3 Lasy na terenie gminy
Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, iż powierzchnia lasów na terenie Gminy
Mrozy wynosi 3615,17 ha, co daje lesistość na poziomie 24,6 %. Wskaźnik lesistości gminy
jest nieco niższy niż średnia krajowa, która wynosi 29,2%. Strukturę gruntów leśnych na
terenie Gminy Mrozy przedstawiono w poniższej tabeli.
Tabela 8. Struktura lasów Gminy Mrozy w roku 2015.
Parametr
Jednostka
Wielkość
Powierzchnia ogółem
ha
3615,17
Lesistość
%
24,6
Lasy publiczne ogółem
ha
2132,17
ha
2131,17
ha
2061,94
ha
1483,0
Lasy publiczne Skarbu
Państwa
Lasy publiczne Skarbu
Państwa w zarządzie Lasów
Państwowych
Lasy prywatne ogółem
26
2.4 Mieszkalnictwo, zabudowa, budynki użyteczności publicznej,
obiekty przemysłowe, handel usługi
2.4.1 Zabudowa mieszkaniowa
Tabela 9. Mieszkania zamieszkane wg okresu budowy.
rok budowy
liczba mieszkań
powierzchnia [m2]
do 1918
65
3925,0
1918 - 1944
287
15494,0
1945 - 1970
1105
69243,0
1971 - 1978
440
32346,0
1979 - 1988
436
42281,0
1989 - 2002
337
37596,0
2003 - 2015
381
43082,0
suma:
3051
243967,0
Tabela 10. Mieszkania oddane do użytku w latach 2003-2015.
rok budowy
liczba mieszkań
powierzchnia [m2]
2003
17
1744,0
2004
9
681,0
2005
20
1978,0
2006
10
952,0
2007
18
1576,0
2008
18
1454,0
2009
21
3251,0
2010
19
2964,0
2011
25
3300,0
2012
31
4244,0
2013
33
4602,0
27
rok budowy
liczba mieszkań
powierzchnia [m2]
2014
38
5900,0
2015
28
4198,0
suma:
287
36844,0
1200
1105
1000
800
600
440
436
400
337
381
287
200
65
0
do 1918
1918 - 1944
1945 - 1970
1971 - 1978
1979 - 1988
1989 - 2002
2003 - 2015
liczba mieszkań
Rysunek 5. Struktura wiekowa mieszkań zamieszkanych – liczba.
28
80000,0
69243,0
70000,0
60000,0
50000,0
43082,0
42281,0
37596,0
40000,0
32346,0
30000,0
20000,0
10000,0
15494,0
3925,0
0,0
do 1918
1918 - 1944 1945 - 1970 1971 - 1978 1979 - 1988 1989 - 2002 2003 - 2015
powierzchnia [m2]
Rysunek 6. Struktura wiekowa mieszkań zamieszkanych – powierzchnia.
29
3. Stan środowiska na terenie gminy
3.1
Promieniowanie elektromagnetyczne
3.1.1 Stan wyjściowy
Zagadnienia dotyczące ochrony ludzi i środowiska przed niekorzystnym oddziaływaniem pól
elektromagnetycznych regulowane są przepisami dotyczącymi:





ochrony środowiska,
bezpieczeństwa i higieny pracy,
prawa budowlanego,
zagospodarowania przestrzennego,
przepisami sanitarnymi.
Jako promieniowanie niejonizujące określa się promieniowanie, którego energia oddziałująca
na każde ciało materialne nie wywołuje w nim procesu jonizacji. Promieniowanie to związane
jest ze zmianami pola elektromagnetycznego. Poniżej zestawiono potencjalne źródła
omawianego promieniowani




urządzenia wytwarzające stałe pole elektryczne i magnetyczne,
urządzenia wytwarzające pole elektryczne i magnetyczne o częstotliwości 50 Hz,
(stacje i linie elektroenergetyczne wysokiego napięcia),
urządzenia wytwarzające pole elektromagnetyczne o częstotliwości od 1 kHz do 300
GHz, (urządzenia radiokomunikacyjne, radionawigacyjne i radiolokacyjne),
inne źródła promieniowania z zakresu częstotliwości: 0 - 0,5 Hz, 0,5 - 50 Hz oraz 501000 Hz.
Zagadnienia dotyczące promieniowania niejonizującego są określone przez Rozporządzenie
Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów
pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych
poziomów (Dz. U. 2003r., Nr 192, poz. 1883).
Dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową, rozporządzenie ustala odrębną
wartość składowej elektrycznej pola w wysokości 7 V/m.
Dla pozostałych terenów, na których przebywanie ludzi jest dozwolone bez ograniczeń,
rozporządzenie ustala wysokość składowej elektrycznej pola elektromagnetycznego
o częstotliwości 50 Hz w wysokości 10 kV/m, natomiast składowej magnetycznej
w wysokości 60 A/m. ponadto rozporządzenie określa:



dopuszczalne poziomy elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego;
metody kontroli dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych;
metody
wyznaczania
dotrzymania
dopuszczalnych
poziomów
pól
elektromagnetycznych, jeżeli w środowisku występują pola elektromagnetyczne
z różnych zakresów częstotliwości.
30
3.1.2 Źródła promieniowania elektromagnetycznego
Na terenie Gminy Mrozy źródła promieniowania niejonizującego stanowią:



linie i stacje elektroenergetyczne wysokich napięć,
urządzenia radiokomunikacyjne,
radionawigacyjne i radiolokacyjne.
31
źródło: www.btsearch.pl
Rysunek 7. Lokalizacja stacji bazowych telefonii komórkowej wokół Mrozów.
Monitoring poziomu pól elektromagnetycznych w roku 2014 nie obejmował obszaru Gminy
Mrozy, dlatego też do oceny stopnia zagrożenia promieniowaniem elektromagnetycznym
zostaną wykorzystane wyniki uzyskane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w
punktach kontrolnych znajdujących się na terenie województwa mazowieckiego. Wyniki badań
zebrane w tych punktach przedstawiono w tabeli poniżej.
32
Tabela 11. Wyniki pomiarów poziomów pól elektromagnetycznych częstotliwości 100 kHz – 3
GHz (składowej elektrycznej E) w środowisku.
Lokalizacja
L.p.
1
Miejscowość
2
Współrzędne
geograficzne w
stopniach
E
N
3
4
Data
pomiaru
Natężenie
składowej
elektrycznej
pola w [V/m]
Data
pomiaru
(0,1÷3000) w
[MHz]
5
6
Natężenie
składowej
elektrycznej
pola w [V/m]
(0,1÷3000) w
MHz
7
8
Miasta powyżej 50 tys. mieszkańców
1
Legionowo, ul. Rynek
20,937
52,399
2014-05-06
0,25
2011-05-06
0,31
2
Ostrołęka,
skrzyżowanie ul.
Piłsudskiego i ul.
Hallera
21,582
53,085
2014-08-18
0,48
2011-08-18
0,76
3
Płock, Pl. Gabriela
Narutowicza
19,688
52,543
2014-08-10
0,45
2011-08-10
<0,2
4
Płock, skrzyżowanie
ul. Tumskiej i
Sienkiewicza
19,691
52,545
2014-08-25
<0,2
2011-08-25
<0,2
5
Pruszków, ul.
Kraszewskiego 32
20,810
52,163
2014-04-27
<0,2
2011-04-27
<0,2
6
Radom, ul.
Grzybowska 13
21,174
51,405
2014-08-29
0,35
2011-08-29
<0,2
7
Radom, ul.
Langiewicza 18
21,122
51,409
2014-06-15
0,26
2011-06-15
0,31
8
Radom, ul. Żwirki i
Wigury
21,167
51,415
2014-08-29
0,51
2011-08-29
0,65
9
Siedlce, Plac
Generała Sikorskiego
22,277
52,168
2014-06-11
0,61
2011-05-31
0,62
10
Warszawa, na
parkingu przy szpitalu
Centrum Onkologii na
Ursynowie
21,034
52,148
2014-06-17
1,26
2011-06-17
0,65
11
Warszawa,
skrzyżowanie ul.
Puławskiej i
Odolańskiej
21,023
52,203
2014-07-12
0,98
2011-07-12
1,13
12
Warszawa,
skrzyżowanie ul. Al.
Jerozolimskich i Al.
Jana Pawła II
21,001
52,228
2014-04-15
1,92
2011-04-15
1,31
13
Warszawa,
skrzyżowanie ul. Al.
Jerozolimskich i
Marszałkowskiej
21,008
52,229
2014-04-20
2,22
2011-04-20
1,44
14
Warszawa,
skrzyżowanie ul.
Świętokrzyskiej i
Marszałkowskiej
21,006
52,235
2014-04-15
1,7
2011-04-15
1,54
15
Warszawa,
skrzyżowanie ulic
Waszyngtona i Saskiej
21,055
52,238
2014-04-21
0,34
2011-04-21
0,4
2011-09-22
0,2
Miasta i miejscowości poniżej 50 tys. mieszkańców
16
Ciechanów, Plac Jana
Pawła II
20,619
52,882
2014-09-22
0,99
33
17
Grodzisk Mazowiecki,
Plac Wolności
20,623
52,106
2014-04-28
<0,2
2011-04-28
<0,2
18
Łosice, skwer w
centrum miasta
22,717
52,212
2014-06-11
<0,2
2011-05-31
0,2
19
Milanówek,
skrzyżowanie ul.
Warszawskiej i
Piłsudskiego
20,666
52,124
2014-04-28
<0,2
2011-04-28
<0,2
20
Mińsk Mazowiecki,
Plan Kilińskiego
21,567
52,180
2014-06-09
<0,2
2011-05-30
<0,2
21
Mława, ul. Stary
Rynek 6C
20,383
53,112
2014-08-12
<0,2
2011-08-12
<0,2
22
Modlin, ul. 29
Listopada 338
20,667
52,436
2014-05-20
0,66
2011-05-20
<0,2
23
Ostrów Mazowiecka,
ul. 3 Maja 66
21,892
52,802
2014-06-24
0,72
2011-06-24
0,35
24
Otwock, Skwer ϳ Pułku
Wolności
21,264
52,106
2014-06-09
0,78
2011-05-30
0,59
25
Płońsk, ul. Wolności
20,371
52,623
2014-05-25
0,4
2011-05-25
<0,2
26
Pułtusk, ul. Rynek
21,093
52,705
2014-06-13
0,31
2011-06-13
<0,2
27
Sierpc, Plac Kardynała
Stefana Wyszyńskiego
19,669
52,857
2014-08-31
0,24
2011-08-31
<0,2
28
Sochaczew, ul.
Traugutta 18
20,238
52,227
2014-08-17
0,28
2011-08-17
<0,2
29
Żuromin, centrum
19,911
53,067
2014-06-22
0,31
2011-06-22
<0,2
30
Żyrardów, centrum
20,439
52,056
2014-08-26
<0,2
2011-08-26
<0,2
31
Brzuza w powiecie
węgrowskim
21,716
52,607
2014-06-10
<0,2
2011-05-12
<0,2
32
Chruszczewka
Szlachecka w
powiecie węgrowskim
22,093
52,538
2014-06-10
<0,2
2011-05-12
<0,2
33
Cieksyn w powiecie
nowodworskim
20,667
52,574
2014-05-24
0,2
2011-05-24
<0,2
34
Cierpięta w powiecie
ostrołęckim
21,178
53,175
2014-08-18
<0,2
2011-08-18
<0,2
35
Głuchy w powiecie
wyszkowskim
21,372
52,491
2014-05-09
<0,2
2011-05-09
<0,2
36
Nowa Góra w
powiecie płockim
20,091
52,647
2014-06-29
<0,2
2011-06-29
<0,2
37
Lucień w powiecie
gostynińskim
19,476
52,489
2014-09-07
<0,2
2011-09-07
0,3
38
Mącice w powiecie
przasnyskim
20,984
53,323
2014-09-26
<0,2
2011-09-26
<0,2
39
Nowa Osuchowa w
powiecie ostrowskim
21,743
52,757
2014-06-24
<0,2
2011-06-24
<0,2
40
Stare Proboszczewice
w powiecie płockim
19,696
52,654
2014-09-01
<0,2
2011-09-01
<0,2
41
Sikórz w powiecie
Płockim
19,578
52,635
2014-09-12
<0,2
2011-09-12
<0,2
42
Sowia Wola w
powiecie
nowodworskim
20,642
52,361
2014-04-29
<0,2
2011-04-29
<0,2
43
Wejdo w powiecie
ostrołęckim
21,562
53,402
2014-09-21
0,2
2011-09-21
<0,2
Tereny wiejskie
34
44
Wola Młocka w
powiecie
ciechanowskim
20,421
52,777
2014-09-05
0,37
2011-09-05
<0,2
45
Zambski Kościelne w
powiecie
pułtuskim
21,217
52,757
2014-06-13
0,21
2011-06-13
<0,2
Źródło: WIOŚ Warszawa
Dopuszczalna wartość poziomu pól elektromagnetycznych w powietrzu wynosi 7 V/m. Jak
wynika z powyższej tabeli, w otoczeniu badanych źródeł pól elektromagnetycznych będących
przedmiotem pomiarów nie stwierdzono miejsc występowania poziomów pól
elektromagnetycznych o wartościach wyższych od dopuszczalnych. Analizując powyższe
wyniki oraz wieloletnie badania pól elektromagnetycznych prowadzone przez Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Środowiska, pozwala założyć, że również na terenie Gminy Mrozy brak
jest realnego zagrożenia nadmiernym poziomem pól elektromagnetycznych.
3.2
Ochrona Przyrody
Na terenie Gminy Mrozy występują następujące obszarowe formy ochrony przyrody:

Obszar Natura 2000 Rogoźnica, specjalny obszar ochrony siedlisk, PLH140036,

Obszar Natura 2000 Dolina Kostrzynia,
obszar specjalnej ochrony ptaków,
PLB140009,

Miński Obszar Chronionego Krajobrazu,

Rezerwat przyrody Florianów.

Rezerwat przyrody Torfowisko Jeziorek,

Rezerwat przyrody Rudka Sanatoryjna,

Rezerwat przyrody Przełom Witówki,

Rezerwat przyrody Barania Ruda,

Rezerwat przyrody Rogoźnica.
35
Obszar Natura 2000 Rogoźnica, specjalny obszar ochrony siedlisk, PLH1400362
Obszar pod względem geograficznym położony jest w makroregionie Nizina
Południowopodlaska, na styku dwóch mezoregionów Wysoczyzny Kałuszyńskiej i Obniżenia
Węgrowskiego (Kondracki 2002). Obejmuje silnie podtopione, rozległe skrzydło doliny rzeki
Kostrzyń, zakończone wysokimi partiami krawędziowymi terenów wysoczyznowych, które są
wyniesione 150-200 m n.p.m. w stosunku do dna doliny położonej 140 m n.p.m. Obszar
cechuje znaczne zabagnienie, co jest efektem zarówno konfiguracji terenu, jak i działalności
wód stagnujących i przepływowych. Zwierciadło wód gruntowych na większej części obszaru
znajduje się na głębokości 0,3-0,8 m. Ostoja wchodzi w skład dużego kompleksu leśnego, w
większości położonego ponad dolinę, porośniętego w różnym stopniu zachowanymi borami
świeżymi Peucedano-Pinetum i borami mieszanym Querco roboris-Pinetum oraz drągowinami
sosnowymi z kręgu dynamicznego związku Dicrano-Pinion. Lokalny krajobraz na przestrzeni
ok. 20 km2 oprócz lasów, tworzy mozaika rozległych łąk, turzycowisk, ziołorośli i zarosili
wierzbowych. Całość urozmaicają rzeka Kostrzyń i dwa duże kompleksy stawów rybnych.
Obszar Natura 2000 Dolina Kostrzynia, obszar specjalnej ochrony ptaków, PLB1400092
Ostoja obejmuje dolinę rzeki Kostrzyń i przyległe doliny jej dopływów wraz z łąkami,
mokradłami, kompleksami stawów rybnych oraz otaczające lasy łęgowe, olsy i zespoły zarośli.
Obszar został uznany za ekstensywnie użytkowany rolniczo, stanowiący swego rodzaju cenną
przyrodniczo enklawę pośród obszarów silnie przekształconych przez gospodarkę rolną oraz
za lokalny korytarz ekologiczny. Typowy dla tej ostoi jest krajobraz antropogeniczny ze
stawami hodowlanymi. W ostoi występują też niewielkie fragmenty krajobrazu rolniczego z
polami uprawnymi i łąkami położonymi w bezpośrednim sąsiedztwie rzeki. Lokalnie dobrze
zachowane zostały również płaty torfowisk niskich. W ostoi stwierdzono występowanie 20
gatunków ptaków wymienionych w załączniku I Dyrektywy Ptasiej. Trzy gatunki zostały
zamieszczone również na liście zagrożonych ptaków w Polskiej czerwonej księdze zwierząt.
Miński Obszar Chronionego Krajobrazu
Miński Obszar Chronionego Krajobrazu powstał w 1986 roku oraz zajmuje powierzchnie
29316 ha. Omawiany obszar rozciąga się wzdłuż drogi Warszawa – Terespol, a w jego skład
wchodzą tereny należące do gmin: Dębe Wielkie, Mińsk Mazowiecki, Siennica, Cegłów,
Mrozy, Jakubów, Kałuszyn. Licznie reprezentowane zbiorowiska w Mińskim Obszarze
Chronionego Krajobrazu to:
2

Bór świeży;

Bór mieszany;

Lasy mieszane.
Źródło: natura2000.gdos.gov.pl
36
Na terenie opisywanego obszaru stwierdzono obecność 703 roślin naczyniowych,
z czego 12 objętych jest ochroną ścisłą, 10 ochroną częściową, 51 taksonów uważanych jest
za rzadkie.
Rezerwat przyrody Florianów
Rezerwat o powierzchni 406,04 ha utworzony w 1991 r. w okolicach Płomieńca; krajobrazowy
rezerwat przyrody nieożywionej; powstał dla ochrony form polodowcowych ozu, moreny
czołowej i wydmy parabolicznej.
Rezerwat przyrody Torfowisko Jeziorek
Najmniejszy na terenie gminy rezerwat o pow. 6,8 ha utworzony w 2012r. Celem ochrony jest
zachowanie ze względów naukowych kompleksu wodno-torfowiskowego, z przyległymi borami
bagiennymi oraz stanowiskami chronionych i zagrożonych gatunków roślin i zwierząt. Znajduje
się w odległości około 1,2 km od rezerwatu Rogoźnica, w pobliżu wsi Borki. Jest to torfowisko
wysokie z oczkiem wodnym zarastającym pałką szerokolistną Typha latifolia. Na torfowisku
rosną pojedyncze sosny i brzozy.
Rezerwat przyrody Rudka Sanatoryjna
Rezerwat o powierzchni 125,64 ha, utworzony w 1964 r.; rezerwat przyrody leśny utworzony
ze względu na las sosnowy z domieszką jodły, świerka, grabu, modrzewia, osiki, brzozy i
dębu; drzewostan grądów tworzy grab i dąb z udziałem sosny; podszycie stanowi leszczyna,
jarzębina, kalina, jałowiec oraz dość bogate runo, w którym dominują
gwiazdnica
wielkokwiatowa, gajowiec żółty, przylaszczka pospolita, fiołek leśny, zawilec gajowy i
szczawnik zajęczy; jest trawa zwisła, kokoryczka wonna, miodownik melisowaty, dzwonek
brzoskwiniolistny, a także groszek czerniejący, wyka kaszubska i inne; są gatunki objęte
całkowitą ochroną – lilia złotogłów, konwalia, marzanna, płożący bluszcz pospolity i in.;
zwierzęta to sarny, dziki, łosie, lisy, zające, jeże, wiewiórki oraz ptaki leśne i parkowe.
Rezerwat przyrody Przełom Witówki
Rezerwat o powierzchni 92,30 ha utworzony w 1995 r.; rezerwat przyrody florystyczny;
położony jest 6 km na południowy wschód od Grodziska k. Porzewnicy i rzeki Witówki;
utworzony został dla ochrony zespołów roślinnych i leśnych.
Rezerwat przyrody Barania Ruda
Rezerwat utworzony w 2014 roku, głównie w celu ochrony cennych zbiorowisk roślinnych, w
tym zespołów roślinności torfowiskowej, lasów łęgowych i olsów z licznymi gatunkami
chronionymi. Na terenie rezerwatu znajduje się 159 gatunków roślin naczyniowych z liczną
populacją stoplamka krwistego Dactylorhiza incarnata.
Rezerwat przyrody Rogoźnica
Rezerwat o powierzchni 77,89 ha utworzony w 1998 r., położony niedaleko Topora; rezerwat
przyrody leśny.
37
3.3
Charakterystyka głównych zanieczyszczeń atmosferycznych
3.3.1 Źródła zanieczyszczeń powietrza
Emisja z gospodarstw domowych
Głównym źródłem tego rodzaju zanieczyszczeń powietrza jest:


spalanie paliwa stałego (węgiel, drewno opałowe, ekogroszek),
spalanie odpadów w piecach indywidualnych gospodarstw domowych.
Niska emisja
W okresie zimowym wzrasta emisja pyłów i zanieczyszczeń spowodowanych spalaniem paliw
stałych w indywidualnych piecach centralnego ogrzewania. Negatywny wpływ na jakość
powietrza atmosferycznego mają lokalne kotłownie pracujące na potrzeby centralnego
ogrzewania, a także małe przedsiębiorstwa spalające węgiel w celach grzewczych lub
technologicznych. Brak urządzeń oczyszczania bądź odpylania gazów spalinowych powoduję,
iż całość wytwarzanych zanieczyszczeń trafia do powietrza atmosferycznego. Niska
sprawność i efektywność technologii spalania są poważnym źródłem emisji zanieczyszczeń.
Co więcej, głównym paliwem w sektorze gospodarki komunalnej jest węgiel, często
zawierający znaczne ilości siarki. Rodzaje oraz źródła zanieczyszczeń powietrza zestawiono
w poniższej tabeli.
Tabela 12. Rodzaje oraz źródła zanieczyszczeń powietrza.
Zanieczyszczenia
Źródło emisji
Pył ogółem
spalanie paliw, unoszenie pyłu w powietrzu;
SO2 (dwutlenek siarki)
spalanie paliw zawierających siarkę;
NO (tlenek azotu)
spalanie paliw;
NO2 (dwutlenek azotu)
spalanie paliw, procesy technologiczne;
NOx(suma tlenków azotu)
sumaryczna emisja tlenków azotu;
CO (tlenek węgla)
produkt niepełnego spalania;
O3 (ozon)
powstaje naturalnie oraz z innych
zanieczyszczeń będących utleniaczami;
38
Emisja komunikacyjna
Negatywne oddziaływanie na środowisko niesie ze sobą emisja komunikacyjna, która
najbardziej odczuwalna jest w pobliżu dróg charakteryzujących się dużym natężeniem ruchu
kołowego. Na terenie Gminy Mrozy głównym źródłem emisji komunikacyjnej są:




Autostrada A2 przebiegająca w pobliżu północnej granicy gminy,
Drogi powiatowe,
Drogi gminne,
Drogi wewnętrzne.
Głównymi zanieczyszczeniami emitowanymi w związku z ruchem samochodowym są:





tlenek i dwutlenek węgla,
węglowodory,
tlenki azotu,
pyły zawierające metale ciężkie,
pyły ze ścierania się nawierzchni dróg i opon samochodowych.
Dla stanu powietrza atmosferycznego istotne znaczenie ma emisja NOx oraz metali ciężkich.
Duże znaczenie ma również tzw. emisja wtórna z powierzchni dróg, która zależy
w dużej mierze od warunków meteorologicznych. Komunikacja jest również źródłem emisji
benzenu, benzo(a)pirenu oraz innych związków organicznych. Na wielkość tych
zanieczyszczeń wpływa stan techniczny samochodów, stopień zużycia substancji
katalitycznych oraz jakość stosowanych paliw. Gwałtowny rozwój transportu, przejawiający się
wzrostem ilości samochodów na drogach oraz aktualny stan infrastruktury dróg spowodował,
iż transport może być uciążliwy dla środowiska naturalnego.
W przypadku substancji toksycznych emitowanych przez silniki pojazdów do atmosfery,
źródła te trudno zinwentaryzować pod kątem emisji zanieczyszczeń, gdyż zwykle nie ma dla
nich materiałów sprawozdawczych. Na podstawie znanych wartości średniego składu paliwa,
szacowany przeciętny skład spalin silnikowych jest następujący:
39
Tabela 13. Przeciętny skład spalin silnikowych (w % objętościowo).
Składnik
Silniki benzynowe
Silniki wysokoprężne
Uwagi
Azot
24 – 77
76 – 78
nietoksyczny
Tlen
0,3 – 8
2 – 18
nietoksyczny
Para wodna
3,0 – 5,5
0,5 – 4
nietoksyczny
Dwutlenek węgla
5,0 – 12
1 – 10
nietoksyczny
Tlenek węgla
0,5 – 10
0,01 – 0,5
toksyczny
Tlenki azotu
0,0 – 0,8
0,0002 – 0,5
toksyczny
Węglowodory
0,2 – 3
0,009 – 0,5
toksyczny
Sadza
0,0 – 0,04
0,01 – 1,1
toksyczny
Aldehydy
0,0 – 0,2
0,001 – 0,009
toksyczny
źródło: J. Jakubowski „Motoryzacja a środowisko”
Na skutek powszechnej elektryfikacji, emisje do powietrza związane z ruchem kolejowym mają
znaczenie marginalne. Należą do nich jedynie emisje zanieczyszczeń pyłowych związanych z
ruchem pociągów oraz niewielkie emisje z lokomotyw spalinowych używanych głownie na
bocznicach kolejowych.
Emisja niezorganizowana
Do tej kategorii zaliczane są inne nie wymienione źródła emisji. Znaczenie w tej kategorii ma
emisja pochodząca z zlokalizowanej na terenie gminy oczyszczalni ścieków w Mrozach i
Jeruzalu. Do pozostałych źródeł emisji można zaliczyć np. wypalanie traw, emisję lotnych
związków organicznych związanych z lakierowaniem.
40
3.3.2 Jakość powietrza
Zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska
(Dz. U. 2016 poz. 672 ze zm.), Państwowy Monitoring Środowiska stanowi systemem
pomiarów, ocen i prognoz stanu środowiska oraz gromadzenia, przetwarzania
i rozpowszechniania informacji o środowisku. Podstawowym celem monitoringu jakości
powietrza jest uzyskanie informacji o poziomach stężeń substancji w powietrzu oraz wyników
ocen jakości powietrza. W celu oceny jakości powietrza na terenie Województwa
Mazowieckiego, wyznaczono 4 strefy:




aglomeracja warszawska (PL1401);
miasto Radom (PL1403);
miasto Płock (PL1402);
strefa mazowiecka (PL1404).
Gmina Mrozy zlokalizowana jest w obrębie strefy mazowieckiej. Mapa strefy mazowieckiej
została przedstawiona na poniższym rysunku.
źródło: WIOŚ Warszawa.
Rysunek 8. Mapa strefy mazowieckiej.
41
Ocenę jakości powietrza prowadzono w oparciu o wyniki pomiarów prowadzonych
w stałych punktach pomiarowych monitoringu środowiska. W przypadku braku pomiarów
poszczególnych zanieczyszczeń powietrza w wymienionych powyżej punktach wykonujących
pomiary automatyczne, do oceny jakości powietrza wykorzystywano stacje badań
manualnych. Badana obejmowały następujące zanieczyszczenia:












dwutlenek siarki,
dwutlenek azotu,
tlenki azotu,
tlenek węgla,
ozon,
benzen,
pył zawieszony PM10 i PM2.5,
arsen,
kadm,
nikiel,
ołów
benzo(a)piren.
W celu określenia stanu jakości powietrza, na terenie Gminy Mrozy kierowano się wynikami
dla całej strefy mazowieckiej.
Tabela 14.Klasyfikacja stref zanieczyszczeń powietrza.
Poziom stężeń
Klasa strefy
zanieczyszczenia
A
C
nie przekraczający poziomu
dopuszczalnego *
powyżej poziomu
dopuszczalnego *
Wymagane działania
1.
Utrzymanie
stężeń
zanieczyszczenia
poniżej
poziomu dopuszczalnego oraz
próba trzymania najlepszej
jakości powietrza zgodnej ze
zrównoważonym rozwojem.
1.
Określenie
obszarów
przekroczeń
poziomów
dopuszczalnych;
2.
Opracowanie
programu
ochrony powietrza POP w celu
osiągnięcia
odpowiednich
poziomów
dopuszczalnych
substancji w powietrzu (jeśli
POP
nie
był
uprzednio
opracowany);
3.
Kontrolowanie
stężeń
zanieczyszczenia na obszarach
przekroczeń i prowadzenie
działań mających na celu
obniżenie stężeń przynajmniej
do poziomów dopuszczalnych.
źródło: WIOŚ Warszawa.
* z uwzględnieniem dozwolonych częstości przekroczeń określonych w RMŚ w sprawie niektórych poziomów
substancji w powietrzu.
42
Wynik oceny strefy mazowieckiej za rok 2015, w której położona jest Gminy Mrozy, wskazuje,
że dotrzymane są poziomy dopuszczalne lub poziomy docelowe substancji
w powietrzu (klasa A) ustanowione ze względu na ochronę zdrowia dla następujących
zanieczyszczeń:
 dwutlenku azotu,
 dwutlenku siarki,
 benzenu,
 ozonu,
 tlenku węgla,
 ołowiu, kadmu, niklu, benzenu w pyle zawieszonym PM10.
Przekroczone natomiast zostały dopuszczalne poziomy dla:



pyłu PM10,
pyłu PM2,5,
benzo(a)pirenu.
Zestawienie wszystkich wynikowych klas strefy mazowieckiej z uwzględnieniem kryterium
ochrony zdrowia, zostało przedstawione w poniższej tabeli.
Tabela 15. Wynikowe klasy strefy mazowieckiej dla poszczególnych zanieczyszczeń, uzyskane w
ocenie rocznej za 2015r. dokonanej z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony
zdrowia.
Symbol klasy wynikowej
Nazwa
strefy
strefa
mazowiecka
SO2
NO2
CO
C6H6
O3
PM10
Pb
As
Cd
Ni
B(a)P
PM2,5
A
A
A
A
A
C
A
A
A
A
C
C
źródło: Roczna ocena jakości powietrza w województwie mazowieckim w 2015 roku, WIOŚ Warszawa.
Stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy mazowieckiej ze względu na ochronę roślin, nie
zostały przekroczone. Zestawienie wszystkich wynikowych klas strefy mazowieckiej z
uwzględnieniem kryterium ochrony roślin, zostało przedstawione w poniższej tabeli.
Tabela 16. Wynikowe klasy strefy mazowieckiej dla poszczególnych zanieczyszczeń, uzyskane w
ocenie rocznej za 2014 r. dokonanej z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony
roślin
Symbol klasy wynikowej
Nazwa strefy
strefa mazowiecka
SO2
NO2
O3
A
A
A
źródło: Roczna ocena jakości powietrza w województwie mazowieckim w 2014 roku, WIOŚ Warszawa.
43
Jak wynika z Rocznej oceny jakości powietrza w województwie mazowieckim,
w 2015 roku, na terenie strefy mazowieckiej stwierdzono występowanie w ciągu roku
ponadnormatywnej ilości przekroczeń dopuszczalnego średniodobowego stężenia pyłu
zawieszonego PM10 i pyłu PM2,5, a także przekroczenie wartości docelowej stężenia
średniorocznego benzo(a)pirenu w pyle PM10. Wyniki oceny stężeń zanieczyszczeń
w powietrzu występujących w 2015r. na obszarze strefy mazowieckiej, uwzględniające
kryterium ochrony roślin, nie wykazały przekroczeń stanu dopuszczalnego. Zgodnie z art. 91
ustawy Prawo ochrony środowiska dla wszystkich stref, w których stwierdzono przekroczenia
poziomów dopuszczalnych i docelowych (strefy w klasie C) należy opracować programy
ochrony powietrza, mające na celu osiągnięcie ww. poziomów substancji w powietrzu. Należy
pamiętać, iż powyższe wyniki oceny obejmują całą strefę mazowiecką i są wartościami
uśrednionymi dla jej obszaru.
44
3.3.3 Obowiązki wynikające z Programów ochrony powietrza dla strefy mazowieckiej3
Tabela 17. Obowiązki wynikające z Programów ochrony powietrza dla strefy mazowieckiej.
Nazwa Programu ochrony powietrza
„Program ochrony powietrza dla strefy 
mazowieckiej, w której zostały przekroczone
poziomy
dopuszczalne
dla
pyłu
zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego
PM2,5 w powietrzu”.



Działania średnioterminowe
Działania krótkookresowe
i długoterminowe
Stosowanie odpowiednich zapisów umożliwiających Zalecenia:
ograniczenie emisji pyłu zawieszonego PM10 i pyłu
 jeżeli jest to możliwe, nieogrzewanie
zawieszonego
PM2,5
w
miejscowych
planach
węglem lub ogrzewanie węglem
zagospodarowania przestrzennego dotyczące np. układu
lepszej jakości,
zabudowy
zapewniającego
przewietrzanie
miast,
 ograniczenie używania spalinowego
wprowadzania zieleni ochronnej, zagospodarowania
sprzętu ogrodniczego i grilli,
przestrzeni
publicznej
oraz
ustaleniu
sposobu
 ograniczenie palenia w kominkach.
zaopatrzenia w ciepło tam, gdzie to możliwe oraz w Działania zakazowe:
zabudowie nowo planowanej,
 palenia odpadów biogennych (liści,
Czyszczenie ulic na mokro w okresie wiosna-jesień w
gałęzi, trawy) w ogrodach i na terenach
miarę
potrzeby
(szczególnie
w
okresach
zieleni;
bezdeszczowych),
 spalania odpadów w paleniskach
Stopniowa wymiana taboru autobusowego komunikacji
domowych.
miejskiej na pojazdy wyposażone w silniki spełniające
normy emisji spalin Euro 5,
Prowadzenie kampanii edukacyjnych uświadamiających
społeczeństwo:
o zagrożeniach dla zdrowia związanych z emisją
pyłu zawieszonego PM10 podczas spalania paliw
stałych
(w tym
odpadów)
w paleniskach
domowych o niskiej sprawności,
o zagrożeniach dla zdrowia związanych z emisją
pyłu zawieszonego PM2,5 i proponowanych
działaniach związanych z jej ograniczeniem.
3
Na podstawie: Programu ochrony powietrza dla strefy mazowieckiej, w której zostały przekroczone poziomy dopuszczalne dla pyłu zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego PM2,5 w
powietrzu;
Programu
ochrony
powietrza
dla
stref
województwa
mazowieckiego,
w
których
został
przekroczony
poziom
docelowy
benzo(a)pirenu
w powietrzu.
45
Nazwa Programu ochrony powietrza
„Program ochrony powietrza dla stref
województwa mazowieckiego, w których
został przekroczony poziom docelowy
benzo(a)pirenu w powietrzu”.




Działania średnioterminowe
Działania krótkookresowe
i długoterminowe
Zalecenia:
Zmiana sposobu ogrzewania na proekologiczny:
o Podłączenia do sieci ciepłowniczej podmiotów
 jeżeli jest to możliwe, nieogrzewanie
ogrzewanych indywidualnie;
węglem lub ogrzewanie węglem
o Wymiana nieekologicznych pieców na ogrzewane
o lepszej jakości;
paliwami niskoemisyjnymi (gaz lub ekogroszek).

ograniczenie używania spalinowego
Zmiana sposobu ogrzewania w miastach strefy
sprzętu ogrodniczego i grilli,
mazowieckiej – podłączenie do sieci ciepłowniczej
 ograniczenie palenia w kominkach.
budynków na ulicach, na których sieć istnieje.
Stosowanie w miejscowych planach zagospodarowania Działania zakazowe:
przestrzennego odpowiednich zapisów, umożliwiających
 zakaz palenia odpadów biogennych
ograniczenie emisji benzo(a)pirenu, dotyczących np.
(liści, gałęzi, trawy) w ogrodach i na
układu zabudowy zapewniającego przewietrzenie miast,
terenach zieleni,
wprowadzania zieleni ochronnej, zagospodarowania
 zakaz
spalania
odpadów
przestrzeni
publicznej
oraz
ustalania
sposobu
w paleniskach domowych,
zaopatrzenia w ciepło tam, gdzie to możliwe oraz
w zabudowie nowo planowanej.
 zakaz
wypalania
łąk,
pastwisk,
Prowadzenie kampanii edukacyjnych uświadamiających
nieużytków,
rowów,
pasów
społeczeństwo:
przydrożnych, szlaków kolejowych
o o zagrożeniach dla zdrowia związanych z emisją
oraz trzcinowisk i szuwarów.
pyłu zawieszonego PM2,5 i proponowanych
działaniach związanych z jej ograniczeniem.
źródło: Program ochrony powietrza dla strefy mazowieckiej, w której zostały przekroczone poziomy dopuszczalne dla pyłu zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego PM2,5 w
powietrzu; Program ochrony powietrza dla stref województwa mazowieckiego, w których został przekroczony poziom docelowy benzo(a)pirenu w powietrzu.
46
Wyznaczone w ramach „Programu ochrony powietrza dla strefy mazowieckiej, w której zostały
przekroczone poziomy dopuszczalne dla pyłu zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego
PM2,5 w powietrzu” działania średnio- i długoterminowe mają na celu osiągnięcie poziomów
dopuszczalnych: pyłu zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego PM2,5.
Wyznaczone działania krótkoterminowe zostały określone w celu:
 zmniejszenia ryzyka wystąpienia przekroczeń poziomów dopuszczalnych i alarmowych
pyłu zawieszonego PM10 i poziomu dopuszczalnego PM2,5;
 ograniczenia skutków i czasu trwania zaistniałych przekroczeń.
Wyznaczone w ramach „Programu ochrony powietrza dla stref województwa mazowieckiego,
w których został przekroczony poziom docelowy benzo(a)pirenu w powietrzu” działania
średnio- i długoterminowe mają na celu osiągnięcie poziomów docelowych benzo(a)pirenu.
Wyznaczone działania krótkoterminowe zostały określone w celu:
 zmniejszenia ryzyka wystąpienia przekroczeń poziomów docelowych benzo(a)pirenu;
 ograniczenia skutków i czasu trwania zaistniałych przekroczeń.
47
4. Charakterystyka systemów zaopatrzenia w energię
4.1
Systemy ciepłownicze
W Gminie Mrozy potrzeby cieplne pokrywane są ze źródeł energetyki indywidualnej i
zbiorowej zasilających odbiorców. W skład kotłowni na terenie gminy wliczane są kotłownie
wytwarzające ciepło dla potrzeb własnych oraz obiektów użyteczności publicznej. Ze względu
na brak rozbudowanej sieci gazowej, gospodarstwa zaopatrywane są w ciepło głównie z
lokalnych kotłowni opalanych przeważnie węglem kamiennym, rzadziej olejem, gazem
płynnym, drewnem
W tabeli zestawiono rodzaje kotłowni w budynkach użyteczności publicznej na terenie gminy.
Aktualne oraz perspektywiczne zapotrzebowanie na ciepło na terenie gminy przedstawiono w
rozdziale 8.
Tabela 18. Kotłownie w budynkach użyteczności publicznej w gminie.
Lp.
Adres budynku
Rodzaj kotłowni
1.
Szkoła Podstawowa w Mrozach
kotłownia olejowa
2.
Zespół Szkół Publicznych w Jeruzalu
kotłownia węglowa
3.
Zespół Szkół Publicznych w Mrozach, Gminny Ośrodek
Sportu i Rekreacji
kotłownia olejowa
4.
Gminne Przedszkole w Mrozach
kotłownia olejowa
5.
Szkoła Podstawowa w Grodzisku
kotłownia olejowa
6.
Gminne Centrum Kultury w Mrozach
kotłownia olejowa
7.
Urząd Miasta i Gminy Mrozy
kotłownia olejowa
8.
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
kotłownia olejowa
9.
Gminna Biblioteka Publiczna w Mrozach
kotłownia olejowa
10.
Biblioteka Publiczna filia w Jeruzalu
kotłownia węglowa
11.
Budynek komunalny mieszkalny w Guzewie
kotłownia węglowa
12.
Budynek komunalny Ośrodek Zdrowia w Jeruzalu
kotłownia olejowa
źródło: UMiG Mrozy.
48
4.2
Systemy elektroenergetyczne
Dystrybucją energii elektrycznej na terenie Gminy Mrozy zajmuje się PGE Dystrybucja S.A.
Oddział Warszawa. Zasilanie miasta odbywa się głównie za pośrednictwem linii 110 kV.
Niemal 90% ogólnej długości sieci elektrycznej niskiego napięcia to linie napowietrzne. W
poniższych tabelach podano szczegółowe dane dotyczące sieci elektroenergetycznej na
terenie gminy.
Tabela 19. Stacje 110/15 kV zasilające teren gminy
Lp.
1.
Nazwa GPZ
Obciążenie w szczycie
Moc
zainstalowanych
trafo [MVA]
2013
2014
2015
2x16
12,2 MW
12,6 MW
13 MW
GPZ Mrozy
źródło: PGE Dystrybucja S.A.
Tabela 20. Wykaz linii 15 kV zasilających teren gminy
Lp.
Nazwa linii 15kV
Obciążenie w szczycie
[%]
Liczba przyłączonych stacji
transformatorowych
1.
Grodzisk
11
37
2.
Kopcie
30
2
3.
Kozłów
46
14
4.
Latowicz
27
23
5.
Liceum
10
20
6.
Poprawczak
12
13
Średnie obciążenie linii w
szczycie wynosi 22%
Suma stacji transformatorowych:
109 sztuk
Tabela 21. Procentowe obciążenie stacji transformatorowych 15/0,4kV
Procentowe obciążenie stacji transformatorowych 15/0,4kV
Liczba stacji
transformatorowych
Poniżej 50%
Od 50 do 75%
Od 75%
73
29
7
49
Tabela 22. Długość poszczególnych rodzajów linii
Linie 110kV
Linie 15kV
Linie 0,4kV
Rok
Napowietrzne
Kablowe
Napowietrzne
Kablowe
Napowietrzne
Kablowe
2013
3276 m
0m
122 681 m
2077 m
267 166 m
2706 m
2014
3276 m
0m
124 053 m
3063 m
267 371 m
3477 m
2015
3276 m
0m
125 398 m
3183 m
267 821 m
3591 m
Dostępne moce przyłączeniowe
Zgodnie z artykułem 8l. Ustawy Prawo Energetyczne (Dz.U. z 2012r. poz. 1059 ze
zm.) przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii
elektrycznej jest obowiązane sporządzać informacje dotyczące:

podmiotów ubiegających się o przyłączenie źródeł do sieci elektroenergetycznej o
napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV, lokalizacji przyłączeń, mocy
przyłączeniowej, rodzaju instalacji, dat wydania warunków przyłączenia, zawarcia
umów o przyłączenie do sieci i rozpoczęcia dostarczania energii elektrycznej,

wartości łącznej dostępnej mocy przyłączeniowej dla źródeł, a także planowanych
zmian tych wartości w okresie kolejnych 5 lat od dnia ich publikacji, dla całej sieci
przedsiębiorstwa o napięciu znamionowym powyżej 1 kV z podziałem na stacje
elektroenergetyczne lub ich grupy wchodzące w skład sieci o napięciu znamionowym
110 kV i wyższym; wartość łącznej mocy przyłączeniowej jest pomniejszana o moc
wynikającą z wydanych i ważnych warunków przyłączenia źródeł do sieci
elektroenergetycznej - z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych lub
innych informacji prawnie chronionych. Informacje te przedsiębiorstwo aktualizuje co
najmniej raz na kwartał, uwzględniając dokonaną rozbudowę i modernizację sieci oraz
realizowane i będące w trakcie realizacji przyłączenia oraz zamieszcza na swojej
stronie internetowej.
Dostępne łączne moce przyłączeniowe dla źródeł wytwórczych przyłączanych do sieci
elektroenergetycznej PGE Dystrybucja S.A. Oddział Warszawa o napięciu znamionowym
powyżej 1 kV dla węzłów grupy Mińsk Mazowiecki wynosi według stanu na rok 2015:





rok 2016:
o dostępna moc przyłączeniowa: 10 MW
rok 2017:
rok 2018:
rok 2019:
rok 2020:
50
Plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na
energię
Plan rozwoju przedsiębiorstwa PGE Dystrybucja S.A. Oddział Warszawa w zakresie działań
na terenie gminy obejmuje:

przyłączanie nowych obiektów do sieci elektroenergetycznej SN i nN na podstawie
zawartych umów o przyłączenie,

dalszą budowę i rozbudowę sieci elektroenergetycznej na potrzeby przyłączania
odbiorców, w miarę składanych wniosków o określenie warunków przyłączenia oraz
zawieranych umów o przyłączenie,

Modernizację linii LSN-15kV Mrozy – Liceum na odcinku magistrali od odgałęzienia
Mrozy Długa do BS 2112,

Modernizację linii LSN-15kV Mrozy – Poprawczak odgałęzienie od BS 2111

Modernizację linii LSN-15kV Mrozy – Liceum na odcinku magistrali od BS 2112 do
odgałęzienia BS 2111.
4.3
Systemy gazownicze
4.3.1 Ogólna charakterystyka systemu gazowniczego
W gminie nie ma sieci gazowej. Mieszkańcy gminy w chwili obecnej korzystają wyłącznie z
gazu bezprzewodowego. Zgodnie z Planem Rozwoju Polskiej Spółki Gazownictwa S.A.
Oddział w Warszawie na lata 2014-2018, przewiduje się gazyfikację terenu przez budowę
gazociągu wysokiego ciśnienia średnicy 150 (odgałęzienia magistrali gazowej wysokiego
ciśnienia o średnicy 700 mm „Kobryń-Warszawa” w kierunku gmin Kałuszyn i Mrozy) do stacji
redukcyjno-pomiarowej I stopnia we wsi Kazimierzów k/Kałuszyna i dalej gazociągu
wysokiego ciśnienia o średnicy 100 mm i stacji redukcyjno-pomiarowej I stopnia we wsi Kruki,
skąd siecią gazową średniego ciśnienia gaz doprowadzany będzie do odbiorców.
51
5. Działania racjonalizujące gospodarkę energią
Racjonalizacja zużycia energii to najważniejszy element gospodarki energetycznej.
Rozpoznanie potrzeb i zwiększenie świadomości społeczeństwa w tym zakresie powinno
stanowić podwaliny pod nowoczesne zarządzanie energią w gminie. Racjonalizację zużycia
energii można w skrócie określić jako zwiększenie efektywności energetycznej przy
zminimalizowanych kosztach i obniżonym negatywnym wpływie energetyki na środowisko
naturalne.
5.1
Racjonalizacja użytkowania ciepła
Do najważniejszych działań obniżających koszt produkcji, zapotrzebowanie, zużycie oraz
negatywny wpływ produkcji ciepła na środowisko należą:

modernizacja pieców i kotłów węglowych oraz gazowych w celu poprawy ich
sprawności,

termomodernizacja budynków:
o
wymiana stolarki okiennej,
o
izolacja cieplna ścian zewnętrznych,
o
izolacja cieplna stropów.

stosowanie regulatorów zużycia energii,

stosowanie termostatów w kaloryferach,

modernizacja instalacji w przypadku lokalnych sieci i kotłowni,

wsparcie działań energooszczędnych w postaci ulg podatkowych i dofinansowań
działań racjonalizujących gospodarkę cieplną.
5.2
Racjonalizacja użytkowania energii elektrycznej
Działania energooszczędne mogą być prowadzone na wielu poziomach od dostawcy aż po
odbiorcę indywidualnego:

modernizacja linii przesyłowych i transformatorów,

stosowanie energooszczędnych źródeł światła na poziomie użytkowania domowego,

likwidacja bądź ograniczenie użytkowania energochłonnych urządzeń,

modernizacja sieci oświetlenia ulicznego,

racjonalne użytkowanie urządzeń elektrycznych będące efektem właściwej edukacji
społeczeństwa.
5.3
Racjonalizacja użytkowania paliwa gazowego
Najważniejszym zadaniem powinno być pobudzenie lokalnego rynku gazu jako paliwa
najbardziej przyjaznego środowisku. Przyczynić się do tego mogą ulgi dla inwestorów w
przypadku inwestycji w rozwój sieci gazowej na terenie gminy.
52
6. Zakres współpracy z gminami ościennymi
Jednym z istotnych elementów planowania energetycznego w gminach jest określenie zakresu
współpracy z gminami ościennymi w zakresie zaopatrzenia w energię i paliwa oraz
porozumienie w kwestii przyszłych inwestycji. Gmina Mrozy sąsiaduje z gminami: Cegłów,
Kałuszyn, Kotuń, Latowicz oraz Wodynie.
Cegłów
Gmina wiejska Cegłów leży w powiecie mińskim i zajmuje powierzchnię 95,74 km2. Liczba
mieszkańców gminy wynosi 6291 osób (Główny Urząd Statystyczny). Swoim zasięgiem
obejmuje 19 sołectw: Cegłów, Huta Kuflewska, Kiczki Pierwsze, Kiczki Drugie, Mienia,
Pełczanka, Piaseczno, Podciernie, Podskwarne, Posiadały, Rososz, Rudnik, Skupie,
Skwarne, Tyborów, Wiciejów, Wola Stanisławowska, Woźbin, Wólka Wiciejowska.
Kałuszyn
Gmina miejsko-wiejska Kałuszyn leży w powiecie mińskim i zajmuje powierzchnię 94,52 km2.
Liczba mieszkańców gminy wynosi 6182 osoby (Główny Urząd Statystyczny). Swoim
zasięgiem obejmuje 28 sołectw: Abramy, Budy Przytockie, Chrościce, Falbogi, Garczyn Duży,
Garczyn Mały, Gołębiówka, Kazimierzów, Kluki, Leonów, Marianka, Milew, Mroczki, Nowe
Groszki, Olszewice, Patok, Piotrowina, Przytoka, Ryczołek, Sinołęka, Stare Groszki,
Szembory, Szymony, Wąsy, Wity, Wólka Kałuska, Zimnowoda i Żebrówka.
Kotuń
Gmina wiejska Kotuń leży w powiecie siedleckim i zajmuje powierzchnię 149,87 km2. Liczba
obejmuje 32 sołectwa: Albinów, Bojmie, Broszków, Chlewiska, Cisie-Zagrudzie, Czarnowąż,
Gręzów, Jagodne, Józefin, Kępa, Koszewnica, Kotuń, Łączka, Łęki, Marysin, Mingosy,
Niechnabrz, Nowa Dąbrówka, Oleksin, Pieńki, Pieróg, Polaki, Rososz, Ryczyca, Sionna,
Sosnowe, Trzemuszka, Tymianka, Wilczonek, Żdżar, Żeliszew Duży, Żeliszew Podkościelny.
Latowicz
Gmina wiejska Latowicz leży w powiecie mińskim i zajmuje powierzchnię 114,15 km2. Liczba
obejmuje 19 sołectw: Borówek, Budy Wielgoleskie, Budziska, Chyżyny, Dąbrówka, Dębe
Małe, Generałowo, Gołełąki, Kamionka, Latowicz (3 sołectwa), Oleksianka, Redzyńskie,
Stawek, Strachomin, Transbór, Waliska, Wężyczyn i Wielgolas.
Wodynie
Gmina wiejska Wodynie leży w powiecie siedleckim i zajmuje powierzchnię 115,40 km2.
Liczba mieszkańców gminy wynosi 4559 osób (Główny Urząd Statystyczny). Swoim zasięgiem
obejmuje 24 sołectwa: Borki, Brodki, Budy, Czajków, Helenów, Jedlina, Kaczory, Kamieniec,
Kochany, Kołodziąż, Łomnica, Młynki, Oleśnica, Ruda Wolińska, Rudnik Duży, Rudnik Mały,
Seroczyn, Soćki, Szostek, Toki, Wodynie, Wola Serocka, Wola Wodyńska i Żebraczka.
53
Gmina Mrozy ubiega się o dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego
Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020 (Oś priorytetowa IV Przejście na gospodarkę
niskoemisyjną, Działanie 4.1 Odnawialne źródła energii) w partnerstwie z gminami Cegłów,
Kałuszyn, Siennica i Latowicz dla projektu: „Odnawialne źródła energii poprawą jakości
środowiska naturalnego w gminach Cegłów, Mrozy, Siennica, Latowicz, Kałuszyn” oraz w
partnerstwie z gminami miejskimi Garwolin, Kałuszyn, Łaskarzew, Pilawa, Żelechów dla
projektu: „Słoneczne miasta Mazowsza”. Celem ww. projektów jest zwiększenie udziału
odnawialnych źródeł energii w ogólnej produkcji energii w gminach uczestniczących w
projekcie.
W przypadku uzyskania dofinansowania przewidziano realizację dwóch zadań:
Zadanie 1 będzie polegało na opracowaniu dokumentacji i obejmuje swym zakresem
dokonanie identyfikacji lokalizacji poszczególnych instalacji OZE i ich weryfikacji, opracowanie
PFU i kosztorysów, a także opracowanie studium wykonalności i wniosku o dofinansowanie.
Zadanie 2 będzie polegało na opracowaniu dokumentacji technicznej, montażu instalacji
fotowoltaicznych i kolektorów słonecznych oraz nadzorach. Zadanie obejmować będzie
dostawę i montaż instalacji służących do wytwarzania energii z odnawialnych źródeł na 52
budynkach na terenie gminy Mrozy.
Współpraca z gminami sąsiednimi Cegłów, Kałuszyn, Kotuń, Latowicz oraz Wodynie w
zakresie systemu elektroenergetycznego realizowana jest przez PGE Dystrybucja Oddział
Warszawa poprzez istniejące połączenia sieciowe. Sąsiednie gminy wyrażają chęć
współpracy na wspólnie określonych zasadach z Gminą Mrozy w zakresie zaopatrzenia w
ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, rozbudowy sieci energetycznych oraz innych
inwestycji związanych z ochroną środowiska. Zgodnie z deklaracją gmin sąsiednich,
inwestycje w systemy elektroenergetyczne jak również ich eksploatacja to przedsięwzięcia o
zasięgu regionalnym i ponadregionalnym. Z tego względu istnieje konieczność pełnej
współpracy gmin sąsiadujących w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną oraz
prowadzenia działań zmierzających do reelektryfikacji gmin. Inwestycje w modernizacje
determinują ścisłą współpracę tych rejonów z największymi miastami, głównie z miastem
Mińsk Mazowiecki.
54
7. Możliwość wykorzystania istniejących rezerw
energetycznych
Wraz z wciąż rosnącym zapotrzebowaniem na energię a przy jednoczesnym wyczerpywaniu
się zasobów konwencjonalnych wzrasta zainteresowanie alternatywnymi sposobami
pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych. Energia odnawialna jest to energia pochodząca
z naturalnych, powtarzających się procesów przyrodniczych, uzyskiwana z odnawialnych
niekopalnych źródeł energii (energia: wody, wiatru, promieniowania słonecznego,
geotermalna, fal, prądów i pływów morskich, oraz energia wytwarzana z biomasy stałej,
biogazu i biopaliw ciekłych).
Odnawialne źródło energii to natomiast źródło wykorzystujące w procesie przetwarzania
energię wiatru, promieniowania słonecznego, aerotermalną, geotermalną, hydrotermalną, fal,
prądów i pływów morskich, spadku rzek oraz energię pozyskiwaną z biomasy, biogazu
pochodzącego ze składowisk odpadów, a także biogazu powstałego w procesach
odprowadzania lub oczyszczania ścieków albo rozkładu składowanych szczątków roślinnych i
zwierzęcych.
W roku 2013 udział energii ze źródeł odnawialnych w ogólnym pozyskaniu energii pierwotnej
wyniósł 11,9% (357 537TJ na 3 005 544TJ ogółem) (GUS). Zgodnie z dyrektywą Parlamentu
Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania
stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniającej i w następstwie uchylającej dyrektywy
2001/77/WE oraz 2003/30/WE, udział odnawialnych źródeł energii w całkowitym zużyciu
energii brutto powinien wynieść 15% do roku 2020. Wykres obrazuje wzrost udziału energii ze
źródeł odnawialnych w pozyskaniu energii pierwotnej ogółem w latach 2008 – 2013.
55
14,0
12,0
11,7
11,9
2012
2013
10,9
10,2
10,0
9,0
8,0
7,6
6,0
4,0
2,0
0,0
2008
2009
2010
2011
Rysunek 9. Procentowy udział energii ze źródeł odnawialnych w pozyskaniu energii pierwotnej
ogółem w latach 2008 – 2013.
Do źródeł o największym technicznym potencjale należą:

biomasa – w 2013r. 80,03% łącznego pozyskania energii z OZE w Polsce,

biopaliwa ciekłe – w 2013r. 8,20% łącznego pozyskania energii z OZE w Polsce,

energia wiatru – w 2013r. 6,05% łącznego pozyskania energii z OZE w Polsce,

energia wody – w 2013r. 2,46% łącznego pozyskania energii z OZE w Polsce,

biogaz – w 2013r. 2,12% łącznego pozyskania energii z OZE w Polsce,

odpady komunalne – w 2013r. 0,42% łącznego pozyskania energii z OZE w Polsce,

pompy ciepła – w 2013r. 0,33% łącznego pozyskania energii z OZE w Polsce,

zasoby geotermalne – w 2013r. 0,22% łącznego pozyskania energii z OZE w Polsce,

energia słoneczna – w 2013r. 0,18% łącznego pozyskania energii z OZE w Polsce.
56
80,03
Energia słoneczna
Energia geotermalna
Pompy ciepła
Odpady komunalne
0,18
Biogaz
Energia wody
8,20
6,05
0,22
Energia wiatru
Biopaliwa ciekłe
0,33
2,46
Biopaliwa stałe
0,42
2,12
Rysunek 10. Procentowy udział poszczególnych nośników energii odnawialnej w łącznym
pozyskaniu energii z OZE w roku 2013.
57
100
90
80
Biopaliwa stałe
70
Biopaliwa ciekłe
Energia wiatru
60
Energia wody
50
Biogaz
Odpady komunalne
40
Pompy ciepła
30
Energia geotermalna
Energia słoneczna
20
10
0
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Rysunek 11. Udział poszczególnych źródeł OZE w łącznym pozyskaniu energii w latach 20082013.
Polityka energetyczna Polski definiuje główne cele w obszarze OZE. Są to:





Wzrost udziału odnawialnych źródeł energii w finalnym zużyciu energii co najmniej do
poziomu 15% w 2020 roku oraz dalszy wzrost tego wskaźników latach następnych,
Osiągnięcie w 2020 roku 10% udziału biopaliw w rynku paliw transportowych, oraz
zwiększenie wykorzystania biopaliw II generacji,
Ochrona lasów przed nadmiernym eksploatowaniem, w celu pozyskiwania biomasy
oraz zrównoważone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OZE, w tym biopaliw,
tak aby nie doprowadzić do konkurencji pomiędzy energetyką odnawialną i rolnictwem
oraz zachować różnorodność biologiczną,
Wykorzystanie do produkcji energii elektrycznej istniejących urządzeń piętrzących
stanowiących własność Skarbu Państwa,
Zwiększenie stopnia dywersyfikacji źródeł dostaw oraz stworzenie optymalnych
warunków do rozwoju energetyki rozproszonej opartej na lokalnie dostępnych
surowcach.
58
7.1.1 Biomasa i biogaz
Biomasa
Biomasę stanowią organiczne, niekopalne substancje o pochodzeniu biologicznym, które
mogą być wykorzystywane w charakterze paliwa do produkcji ciepła lub wytwarzania energii
elektrycznej.
Do najważniejszych rodzajów tego typu paliw należą:







drewno,
słoma i odpady pochodzące z produkcji rolniczej,
odpady organiczne,
oleje roślinne,
tłuszcze zwierzęce,
osady ściekowe,
rośliny szybko rosnące, takie jak:
o wierzba wiciowa
o miskant olbrzymi (trawa słoniowa)
o słonecznik bulwiasty
o ślazowiec pensylwański
o rdest sachaliński
Biomasa jest obecnie źródłem energii o największym potencjale. Udział paliw takich jak słoma,
drewno czy wierzba energetyczna w bilansie energetycznym kraju systematycznie wzrasta.
Po odliczeniu areału upraw do celów spożywczych oraz upraw na potrzeby produkcji
komponentów biopaliw, ostateczna powierzchnia możliwa do wykorzystania pod uprawy
substratów energetycznych na terenie kraju wynosi około 600-700tys. ha.
Wykorzystywanie biomasy w celu pozyskiwania energii należy prowadzić w sposób
przemyślany i zrównoważony, gdyż zgodnie z prognozami Agencji Ochrony Środowiska
zaorywanie ziemi pod uprawy roślin energetycznych może przyczynić się do większej
produkcji CO2 do roku 2030 niż preferowane dotychczas spalanie paliw kopalnych. Jak wynika
z prowadzonych badań, najbardziej sprzyjające środowisku jest pozyskiwanie energii
z odpadów drewna. Uprawa roślin energetycznych niesie ze sobą ryzyko niebezpieczeństwa
biologicznego, polegającego na niekontrolowanym rozprzestrzenianiu się gatunków obcych.
Podczas produkcji energii z biomasy, należy także pamiętać o nisko-emisyjnym sposobie jej
produkcji.
Jak wynika z „Programu możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla
Województwa Mazowieckiego”, teren Gminy Mrozy nie jest obszarem preferowanym do
rozwoju energetyki na bazie biomasy stałej. Opisaną sytuację przedstawia poniższy rysunek.
59
źródło: Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii
dla Województwa Mazowieckiego.
Rysunek 12. Obszary preferowane do rozwoju energetyki na bazie biomasy stałej.
60
Biogaz
Biogaz to paliwo gazowe otrzymywane w procesie fermentacji metanowej surowców
rolniczych, produktów ubocznych rolnictwa, płynnych lub stałych odchodów zwierzęcych,
produktów ubocznych lub pozostałości z przetwórstwa produktów pochodzenia rolniczego lub
biomasy leśnej, z wyłączeniem gazu pozyskanego z surowców pochodzących z oczyszczalni
ścieków oraz składowisk odpadów.
Biogaz powstaje w wyniku fermentacji metanowej ścieków. Przyjmuje się, iż ze 100m 3 osadu
o zawartości suchej masy na poziomie 5% można uzyskać od 10 do 30m3 gazu, który może
być wykorzystany do produkcji energii cieplnej, elektrycznej, do napędzania pojazdów bądź
przesyłany wprost do sieci gazowej.
Zgodnie z danymi udostępnymi przez Urząd Miasta i Gminy, na terenie gminy funkcjonują
dwie biologiczno-mechaniczne oczyszczalnie ścieków. Z uwagi na stosunkowo małą liczbę
mieszkańców obsługiwanych przez oczyszczalnie, a co za tym idzie relatywnie niewielki
ładunek ścieków, obszar gminy został zakwalifikowany do obszarów o niewskazanej lokalizacji
biogazowni przy oczyszczalniach ścieków. Nie ma natomiast przeciwwskazań dla budowy
biogazowni rolniczych, wykorzystujących biomasę pochodzenia rolniczego.
7.1.2 Energia wiatru
Energię wiatru stanowi energia kinetyczna wiatru wykorzystywana do produkcji energii
elektrycznej w turbinach wiatrowych. Potencjał elektrowni wiatrowych jest określany przez
możliwości generowania przez nie energii elektrycznej. Tereny o korzystnym potencjale
wyznacza się na podstawie badań kierunku, siły oraz częstotliwości występowania wiatrów.
Na tej podstawie sporządzono strefy energetyczne wiatru oraz podzielono powierzchnię kraju
zgodnie z potencjałem energetycznym. Według IMGW obszar Polski można podzielić na
5 stref energetycznych warunków wiatrowych:





Strefa I – wybitnie korzystna,
Strefa II – bardzo korzystna,
Strefa III – korzystna,
Strefa IV - mało korzystna,
Strefa V – niekorzystna.
Zgodnie z podziałem wprowadzonym przez Ośrodek Meteorologii IMGW, Gmina Mrozy leży w
strefie III – średnio korzystnej. Rysunek przedstawia podział terytorium Polski na strefy
energetyczne wiatru.
61
źródło: imgw.pl.
Rysunek 13. Strefy energetyczne warunków wiatrowych.
Użytkowanie farm wiatrowych, może wpływać negatywnie na awifaunę poprzez:




Utratę lub fragmentację istniejących siedlisk,
Zmianę dotychczasowych wzorców wykorzystania terenów,
Prawdopodobieństwem śmiertelnych zderzeń z elementami wiatraków,
Tworzenie efektu bariery.
Na chiropterofaunę poprzez:


Utraty tras przelotu,
Zmiany tras przelotu,
62


Śmiertelne kolizje,
Utratę miejsc żerowania lub kryjówek.
Użytkowanie turbin generuje hałas mechaniczny (emitowany przez przekładnię i generator)
oraz szum aerodynamiczny – generowany przez obracające się łopaty wirnika. W związku z
tym zaleca się, aby podczas budowy instalacji służących do pozyskiwania energii z energii
wiatru:


Dobrze dobrać lokalizację inwestycji, ograniczyć do minimum negatywne
oddziaływanie na awifaunę oraz chiropterofaunę,
Prace budowlane prowadzić poza okresem lęgowym ptaków, gdyż zgodnie
z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie
ochrony gatunkowej zwierząt zabrania się niszczenia siedlisk i ostoi oraz gniazd
gatunków chronionych, natomiast terminy i sposoby wykonywania prac budowlanych
muszą być dostosowane w sposób umożliwiający zminimalizowanie ich wpływ
na biologię poszczególnych gatunków i ich siedliska.
7.1.3 Energia geotermalna
Energia geotermalna jest to energia cieplna pozyskiwana z głębi ziemi i stosowana głównie
w celach grzewczych. Z racji na szerokie rozpowszechnienie o pełną odnawialność energia
tego typu stanowi olbrzymi potencjał. Ciepłe wody o wyższej temperaturze zdatne są
do produkcji energii elektrycznej, pozostałe z powodzeniem stosowane się w ciepłownictwie,
rolnictwie czy do celów rekreacyjnych.
Oszacowanie potencjału energii geotermalnej wiąże się z koniecznością kosztownych
odwiertów próbnych. W 1971 r., przy okazji utajnionego poszukiwania pokładów ropy naftowej,
wywiercono otwory w okolicy Sulejówka w pobliżu granicy Sulejówka i Dębe Wielkiego - na
południe od trasy A2 na odcinku Halinów - Dębe Wielkie, w pobliskiej Gminie Halinów. Z
wstępnej analizy danych z badań otworu przeprowadzonych niedawno przez pracowników
krakowskiego Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk
wynika, że znajdujące się na tym obszarze pokłady wód geotermalnych mogą nadawać się do
wykorzystania do celów leczniczych i grzewczych. Na terenie samej Gminy Mrozy nie
przeprowadzano badań zdatności do użytku wód geotermalnych.
Z uwagi na brak skoncentrowanego komunalnego odbioru ciepła, a także wysokie koszty
badań i ewentualnych inwestycji na terenie Gminy Mrozy nie planuje się głębinowych instalacji
geotermalnych.
63
źródło: Szewczyk 2010, Państwowy Instytut Geologiczny.
Rysunek 14. Mapa temperatury na głębokości 2000 metrów pod powierzchnią terenu.
64
7.1.4
Energia słońca
Energia promieniowania słonecznego wykorzystywana jest w dwojaki sposób: do produkcji
energii elektrycznej bądź ciepła. Ciepło może być pozyskiwane w sposób bierny poprzez
nagrzewanie pomieszczeń bezpośrednim promieniowaniem bądź poprzez systemy
cieczowych lub powietrznych kolektorów słonecznych służących ogrzewaniu mieszkań,
podgrzewaniu wody użytkowej itp. Konwersja promieniowania na prąd elektryczny odbywa się
natomiast poprzez zastosowanie ogniw fotowoltaicznych bądź elektrowni termicznych.
Zastosowanie kolektorów słonecznych może okazać się zasadne już nawet w przypadku
użytkowania przez pojedyncze gospodarstwa domowe, w zależności od stopnia
zapotrzebowania na ciepłą wodę. Rysunki przedstawiają dwa najważniejsze czynniki
wpływające na opłacalność inwestycji związanych z wykorzystaniem energii słonecznej.
źródło: imgw.pl
Rysunek 15. Średni czas nasłonecznienia w ciągu roku na terenie Polski.
65
źródło: cire.pl
Rysunek 16. Mapa nasłonecznienia Polski.
Jak wynika z powyższych danych, Gmina Mrozy zlokalizowana jest w strefie gdzie
średnioroczna suma promieniowania słonecznego wynosi od 1100 kWh/m2, natomiast
nasłonecznienie szacowane jest na 1600-1650 h/rok.
Negatywne oddziaływanie na środowisko w przypadku budowy farm fotowoltaicznych
dotyczyć będzie głównie dzikich gatunków ptaków oraz owadów. Skala tego oddziaływania,
zależna będzie w od lokalizacji inwestycji fotowoltaicznych. W przypadku ptaków zajmowanie
terenów rolniczych skutkować będzie bezpośrednią utratą siedlisk lęgowych, głównie dla
gatunków gniazdujących na ziemi. Skala problemu będzie mniejsza w przypadku pól
uprawnych lub ugorów, natomiast większa w przypadku różnego rodzaju łąk, które
charakteryzują się znacznie większą różnorodnością awifauny lęgowej. Negatywne
oddziaływanie może mieć miejsce także w przypadku gdy farmy fotowoltaiczne tworzone będą
w sąsiedztwie obszarów mokradłowych lub zbiorników wodnych. Wynika to z faktu, iż
na obszarach tych można spodziewać się gniazdowania znacznie większej liczby gatunków
ptaków. Należy pamiętać, iż dochodzić tu może także do kolizji ptaków z panelami
fotowoltaicznymi, które w skutek odbicia lustrzanego mogą imitować taflę wody. Negatywne
66
oddziaływanie może być także wynikiem konieczności odprowadzenia pozyskanej energii.
Tworzenie nowych linii energetycznych na obszarach intensywnie wykorzystywanych przez
ptaki może doprowadzić do zwiększenia ich śmiertelności będącej wynikiem kolizji
z elementami linii lub porażeniem prądem.
Budowa instalacji przyczyni się do zmiany krajobrazu. W związku z powyższym, zaleca się,
aby podczas tworzenia farm fotowoltaicznych:




7.2
Dobrze dobrać lokalizację inwestycji,
Stosować panele fotowoltaiczne, które wyposażone są w warstwy antyrefleksyjne,
Prace budowlane prowadzić poza okresem lęgowym ptaków, gdyż zgodnie z
rozporządzeniem Ministra z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony
gatunkowej zwierząt zabrania się niszczenia siedlisk i ostoi oraz gniazd gatunków
chronionych, natomiast terminy i sposoby wykonywania prac budowlanych muszą być
dostosowane w sposób umożliwiający zminimalizowanie ich wpływ na biologię
poszczególnych gatunków i ich siedliska,
Odpowiednio planować przebieg linii energetycznych, w celu zminimalizowania
śmiertelności ptaków w wyniku porażenia prądem lub kolizji z liniami energetycznymi.
Ograniczenia rozwoju energetyki odnawialnej
W przypadku realizacji przedsięwzięć związanych z wykorzystaniem odnawialnych źródeł
energii, należy pamiętać, że możliwości rozwoju hydroenergetyki, wykorzystania energii
wiatru, energii z wód geotermalnych czy biomasy uwarunkowane są nie tylko zasobami
energetycznymi, ale także regulacjami prawnymi w zakresie ochrony przyrody i ustaleniami
samorządów. Ograniczenia prawne dotyczą przede wszystkim wykluczenia inwestycji
z terenów chronionych lub przynajmniej dostosowania ich skali do uwarunkowań terenowych
i środowiskowych.
Na podstawie ustawy o ochronie przyrody, w odniesieniu do obszarów chronionych zaleca się
wykluczenie lokalizacji inwestycji mogących znacząco:

pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków fauny i flory.
Zaleca się także ograniczenie realizacji inwestycji, które:


wymagają sporządzenia raportu oddziaływania na środowisko;
dla których może być wymagane sporządzenie raportu oddziaływania na środowisko;
Zgodnie z dokumentami wyższego szczebla nie zaleca się lokalizacji inwestycji mogących
znacząco oddziaływać na środowisko na terenie projektowanych parków krajobrazowych,
projektowanych obszarów chronionego krajobrazu, w otulinach parków narodowych
i krajobrazowych oraz w korytarzach ekologicznych.
67
8. Bilans zaopatrzenia oraz prognoza zapotrzebowania na
ciepło, paliwa gazowe i energię elektryczną. Warianty
zaopatrzenia gminy do roku 2030
Najważniejszą składową właściwego zarządzania zaopatrzeniem gminy w energię jest
właściwa ocena dotychczasowych potrzeb i określenie kierunków jej rozwoju, które pociągać
będą za sobą zmiany w zapotrzebowaniu na podstawowe paliwa i energię. Na potrzeby tej
oceny zakłada się, iż z uwagi na uwarunkowania społeczne i gospodarcze rozwój gminy może
następować szybciej niż dotychczas, wolniej bądź ustabilizować się na dotychczasowym
poziomie. Sporządzono trzy warianty rozwoju gminy, dla których opracowano założenia
zapotrzebowania na ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. Są to kolejno:

wariant progresywny,

wariant stabilny,

wariant pasywny.
Wariant progresywny:
W ramach wariantu progresywnego zakłada się, iż:
1. Zajmowanie nowych terenów budowlanych następować będzie w sposób intensywny;
2. Wystąpi zmiana zapotrzebowania na:
 Energię elektryczną (zwiększenie zapotrzebowania);
 Energię cieplną (intensyfikacja termomodernizacji do roku 2020);
3. Powstaną liczne inwestycje wykorzystujące energię odnawialną;
4. Nastąpi intensyfikacja realizacji licznych przedsięwzięć mających na celu racjonalizację
użytkowania ciepła, a także energii elektrycznej.
Wariant stabilny:
W ramach wariantu stabilnego zakłada się, iż:
1. Zajmowanie nowych terenów budowlanych będzie odbywać się w sposób
systematyczny, w tempie odpowiadającym aktualnym trendom;
2. Zmiana zapotrzebowanie na:
 Energię elektryczną (stopniowy wzrost, proporcjonalny do ilości
nowopowstałych obiektów budowlanych);
 Energia cieplna (początkowy wzrost termomodernizacji obiektów budowlanych,
następnie utrzymanie obecnie panujących tendencji wzrostu zapotrzebowania
na ciepło);
3. Stopniowa realizacja inwestycji wykorzystujących energię odnawialną;
5. Kontynuacja realizacji przedsięwzięć mających na celu racjonalizację użytkowania
ciepła, a także energii elektrycznej.
68
Wariant pasywny:
1. Zajmowanie nowych terenów budowlanych w sposób wolniejszy niż obecnie;
2. Zmiana zapotrzebowania na:
 Energię elektryczną (brak działań, które sprzyjają energooszczędności);
 Energia cieplna (ocieplenie pojedynczych budynków, wymagających
termomodernizacji, nieznaczny spadek zapotrzebowania na energię cieplną);
3. Podjęcie znikomych działań mających na celu wykorzystanie energii odnawialnej;
4. Realizacja małej ilości przedsięwzięć mających na celu racjonalizację użytkowania
ciepła i energii elektrycznej.
8.1 Prognoza zapotrzebowania na ciepło i energię elektryczną do
roku 2030
Prognozowane zużycie ogółem ciepła,
przedstawione zostało w tabeli nr 23.
energii
elektrycznej
oraz
paliw
gazowych
69
Tabela 23. Ogólna prognoza zapotrzebowania na ciepło i energię elektryczną do roku 2030.
Wariant progresywny
2016
2023
Wariant stabilny
2030
2016
Wariant pasywny
2023
2030
2016
2023
2030
386,7
356,8
407,5
394,5
382,5
12285,1
12868,6
11420,6
11850,1
12119,8
Ciepło
Ciepło [TJ/rok]
407,5
369,4
314,2
407,5
Energia elektryczna
Moc [MWh/rok]
11420,6
13155,2
14366,3
11420,6
70
Projekt Założeń do Planu Zaopatrzenia w Ciepło, Energię Elektryczną i Paliwa Gazowe dla Gminy Głuchów
8.2
Zapotrzebowanie na ciepło.
450,0
400,0
350,0
300,0
TJ
250,0
200,0
150,0
100,0
50,0
0,0
2016
2023
2030
rok
Wariant progresywny
Wariant stabilny
Wariant pasywny
Rysunek 17. Prognozowana zmiana zużycia ciepła do roku 2030.
Całkowite zapotrzebowanie na ciepło wynosi 407,5 TJ/rok i zgodnie z prognozami
uwzględniającymi progresywny, stabilny i pasywny wariant rozwoju do roku 2030
zapotrzebowanie spadnie kolejno o ok. 93; 51 bądź 25 TJ/rok. Szczegółowy bilans podano w
poniższej tabeli.
Tabela 24. Szczegółowy bilans zapotrzebowania na ciepło na terenie gminy.
Zapotrzebowanie na ciepło na terenie gminy [TJ/rok]
Warianty do roku 2030
Aktualne
Progresywny
Stabilny
Pasywny
Budynki mieszkalne
354,4
260,3
302,3
327,6
Handel, usługi, przedsiębiorstwa
5,8
4,3
4,9
5,4
Budynki użyteczności publicznej
9,1
8,8
8,8
8,8
Ciepła wody użytkowa
38,2
40,8
40,8
40,8
SUMA:
407,5
314,2
356,8
382,5
71
400,0
350,0
300,0
TJ/rok
250,0
200,0
Aktualne
Progresywny
150,0
Stabilny
Pasywny
100,0
50,0
0,0
Budynki
mieszkalne
Handel, usługi,
przedsiębiorstwa
Budynki
użyteczności
publicznej
Ciepła wody
użytkowa
Sektor
Rysunek 18. Szczegółowy bilans zapotrzebowania na ciepło na terenie gminy.
72
8.3
Zapotrzebowanie na energię elektryczną.
16000,0
14000,0
12000,0
MWh
10000,0
8000,0
6000,0
4000,0
2000,0
0,0
2016
2023
2030
rok
Wariant progresywny
Wariant stabilny
Wariant pasywny
Rysunek 19. Prognozowana zmiana zużycia energii elektrycznej do roku 2030.
Całkowite roczne zużycie energii elektrycznej wynosi 11420,6 MWh na rok i dla
poszczególnych wariantów rozwoju (progresywny, stabilny, pasywny), zgodnie z szacunkami
do roku 2030 przyrost zapotrzebowania na energię elektryczną wyniesie kolejno ok: 2946;
1448 i 699 MWh/rok. Szczegółowy bilans podano w poniższej tabeli.
Tabela 25. Szczegółowy bilans zapotrzebowania na energię elektryczną na terenie gminy.
Zapotrzebowanie na energię elektryczną [MWh/rok]
Warianty do roku 2030
Aktualne
Progresywny
Stabilny
Pasywny
Budynki mieszkalne
8710,0
11150,3
9930,1
9320,1
Handel, usługi, przedsiębiorstwa
1411,0
1806,3
1608,7
1509,8
Budynki użyteczności publicznej
570,0
729,7
649,8
609,9
Oświetlenie
729,6
680,0
680,0
680,0
SUMA:
11420,6
14366,3
12868,6
12119,8
73
12000,0
10000,0
MWh/rok
8000,0
6000,0
Aktualne
Progresywny
Stabilny
4000,0
Pasywny
2000,0
0,0
Budynki
mieszkalne
Handel, usługi,
przedsiębiorstwa
Budynki
użyteczności
publicznej
Oświetlenie
Sektor
Rysunek 20. Szczegółowy bilans zapotrzebowania na energię elektryczną na terenie gminy.
74
9. Plan działań
Zgodnie z uchwalonym roku 2015 Planem Gospodarki Niskoemisyjnej, kierunkiem rozwoju
gminy oraz zaleceniami zawartymi w Programie Ochrony Powietrza dla strefy mazowieckiej,
zaproponowano działania wpływające na poprawę funkcjonowania systemu zaopatrzenia w
energię.
Planowane działania mają na celu poprawę efektywności energetycznej w gminie w
rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz.U.2015 poz.
2167 ze zm.), czyli poprawę stosunku uzyskanej wielkości efektu użytkowego danego obiektu,
urządzenia technicznego lub instalacji, w typowych warunkach ich użytkowania lub
eksploatacji, do ilości zużycia energii przez ten obiekt, urządzenie techniczne lub instalację,
niezbędnej do uzyskania tego efektu.
9.1
Zakres działań dla systemu zaopatrzenia w ciepło
Zgodnie z kierunkiem rozwoju gminy, wytycznymi zawartymi w POP dla strefy mazowieckiej ,
wyznaczono następujące działania:
1. rozbudowę centralnych systemów zaopatrywania w energię cieplną,
2. zmiana paliwa na inne o mniejszej zawartości popiołu lub zastosowanie energii
elektrycznej, względnie indywidualnych źródeł energii odnawialnej.
Przewiduje się modernizację
kotłowni z wykorzystaniem nowoczesnych pieców
w następujących jednostkach:

Budynek administracyjno-handlowy przy ul. Jana Kilińskiego 10 w Mrozach,

Budynek mieszkalno-handlowy przy ul. Jana Kilińskiego 4 w Mrozach,

Budynek usługowo – Mieszkalny przy ul. Jana Kilińskiego 1 w Mrozach,

Budynek handlowy - Sklep przy ul. Mazowieckiej 149 w Grodzisku,

Budynek handlowy - Sklep w Dębowcach nr 10,

Budynek handlowy - Sklep w Lipinach nr 26.
3. zmniejszanie zapotrzebowania na energię cieplną poprzez ograniczanie strat ciepła –
termomodernizacja budynków:
a. prowadzenie działań w zakresie wymiany stolarki okiennej, drzwiowej o niskim
współczynniku przenikania ciepła, docieplanie ścian budynków oraz stropów,
b. umożliwienie mieszkańcom przy wykonywaniu termomodernizacji budynków
jednoczesnego wykonania audytu energetycznego,
c. wykorzystanie systemu audytów i świadectw energetycznych w celu klasyfikacji
budynków pod względem strat cieplnych w celu lepszego zaplanowania
termomodernizacji.
Inwestycje związane z termomodernizacją budynków
przewidują działania w następujących budynkach:

użyteczności
publicznej
Szkoła Podstawowa w Mrozach,
75

Szkoła Podstawowa w Grodzisku,

Budynek Komunalny w Guzewie,

Ośrodek Zdrowia w Jeruzalu,

Gminne Przedszkole w Mrozach.
Inwestycje związane z termomodernizacją budynków GS Samopomoc Chłopska przewidują
działania w następujących budynkach:

Budynek mieszkalno-handlowy przy ul. Kilińskiego 4 w Mrozach,

Budynek handlowy - Sklep przy ul. Mazowieckiej 149 w Grodzisku,

Budynek handlowy - Sklep w Borkach nr 42 A,

Budynek handlowy - Sklep w Lipinach nr 26,

Budynek handlowy - Sklep w Łukówcu nr 18A,

Budynek handlowy - Sklep w Trojanowie nr 47A,

Budynek handlowy - Sklep w Sokolniku nr 62,

Budynek handlowy - Sklep przy ul. Lipowej 1 w Woli Rafałowskiej.
4. kształtowanie właściwych zachowań społecznych poprzez propagowanie konieczności
oszczędzania energii cieplnej i elektrycznej oraz uświadamianie o szkodliwości
spalania paliw niskiej jakości,
5. prowadzenie akcji edukacyjnych mających na celu uświadamianie społeczeństwa o
szkodliwości spalania odpadów (śmieci) połączonych z ustanawianiem mandatów za
spalanie odpadów (śmieci), nakładanych przez policję
6. uświadamianie
społeczeństwa
o
korzyściach
płynących
z
użytkowania
scentralizowanej sieci cieplnej, termomodernizacji i innych działań związanych z
ograniczeniem emisji niskiej,
7. promocja nowoczesnych, niskoemisyjnych źródeł ciepła oraz produkcji energii ze
źródeł odnawialnych,
8. wprowadzanie odpowiednich regulacji prawnych, uniemożliwiających spalanie śmieci
na terenach prywatnych posesji,
9. tworzenie programów zachęcających mieszkańców do ocieplania istniejących
budynków i propagowanie budowy energooszczędnych domów.
10. Promowanie wśród funduszy i programów preferencyjnego wsparcia przedsiębiorstw
dokonujących inwestycji w zakresie ochrony środowiska,
11. Rozważenie możliwości dofinansowania w ramach opieki społecznej kosztów
eksploatacyjnych zastosowania niskoemisyjnych źródeł ogrzewania dla najuboższych
mieszkańców.
76
9.2
Zakres działań dla systemu zaopatrzenia w energię elektryczną
Zgodnie z kierunkiem rozwoju gminy, wytycznymi zawartymi w POP dla strefy mazowieckiej
wyznaczono następujące działania:
1. modernizację sieci energetycznej oraz wykorzystanie lokalnych źródeł energii do
zasilania budynków użyteczności publicznej.
2. zmniejszenie strat przesyłu energii,
3. zapewnienie wszystkim obecnym i przyszłym odbiorcom, niezbędnych dostaw mocy
i energii elektrycznej o obowiązujących standardach,
4. minimalizację kosztów ponoszonych przez gminę na oświetlenie miejsc publicznych,
ulic, placów i dróg znajdujących się na terenie gminy,
5. ograniczenie niekorzystnego wpływu elektroenergetycznych linii napowietrznych na
walory krajobrazowe i przyrodnicze gminy,
6. przekazywanie przez władze informacji do przedsiębiorstwa sieciowego
o większych zamierzeniach inwestycyjnych na terenie gminy, które mogą wpłynąć na
zwiększone zapotrzebowanie na moc i energię elektryczną.
9.3
Zakres działań dla systemu zaopatrzenia w paliwa gazowe
Gmina Mrozy posiada Koncepcję programowo-techniczną zaopatrzenia w gaz ziemny
miejscowości Mrozy opracowaną w 2015 r. Obejmuje ona swoim zakresem postawienie stacji
LNG na działce w miejscowości Wola Paprotnia. Stacja jest bezgłośna i bezemisyjną, a więc
przyjazna dla środowiska. Gaz na stację będzie dostarczany autocysterną. Gaz ziemny ze
zbiornika (Grupa – E) będzie przesyłany do sieci dosyłowo-rozdzielczej poprowadzonej po
miejscowości Mrozy oraz pozostałych sołectw. Realizacja projektu gazyfikacji będzie
wykonana etapowo. Ideą opisanego programu gazyfikacji jest podłączenie do sieci gazowej
budynków użyteczności publicznej, przedsiębiorstw oraz indywidualnych odbiorców jakimi są
mieszkańcy Mrozów. Realizacja gazyfikacji jest uzależniona wyłącznie od zainteresowania
odbiorców danego rejonu miasta, potwierdzona podpisanymi umowami przyłączeniowymi.
Planowany zakres inwestycji obejmuje dostawę gazu ziemnego dla wszystkich potencjalnych
odbiorców.
9.4
Oddziaływanie na środowisko realizacji Projektu założeń
Kierunki wyznaczone przez Gminę Mrozy w „Projekcie Założeń do Planu Zaopatrzenia w
Ciepło, Energię Elektryczną i Paliwa Gazowe dla Gminy Mrozy” mają na celu, w perspektywie
długoterminowej, poprawę efektywności energetycznej na terenie gminy oraz poprawę jakości
powietrza. Część tych zadań może potencjalnie mieć krótkotrwały, negatywny wpływ na
otoczenie, zwłaszcza w czasie realizacji inwestycji. Realizacja większości zadań
inwestycyjnych nałożona jest na JST poprzez dokumenty wyższego rzędu (na poziomie
międzynarodowym, krajowym, wojewódzkim czy powiatowym). Ich możliwy wpływ na stan
środowiska oraz warunki życia to:
Rozwój elektryfikacji


Zajęcie terenów pod budowę infrastruktury przesyłowej oraz ustanowienia obszarów
ochronnych;
Negatywny wpływ na walory krajobrazowe;
77





Emisja hałasu akustycznego ze stacji transformatorowych;
Emisja promieniowania elektromagnetycznego ze stacji transformatorowych;
Zwiększenie śmiertelności ptactwa w wyniku zetknięcia z przewodami wysokiego
napięcia;
Rozbudowa oraz poprawa sprawności funkcjonowania sieci energetycznej –
zapewnienie dostępu do energii elektrycznej wszystkim mieszkańcom gminy;
Proces elektryfikacji jest podstawowym warunkiem rozwoju gospodarczego gminy, jest
niezbędny do rozwoju zabudowy mieszkaniowej oraz działalności gospodarczej.
Wpływa pozytywnie na warunki życia ludności lokalnej.
Rozwój ciepłownictwa:






Zajęcie terenów pod budowę infrastruktury przemysłowej;
Wzrost lokalnych emisji szkodliwych gazów i pyłów do powietrza;
Problem zagospodarowania dużych ilości popiołów, które powstają w skutek produkcji
energii cieplnej;
Wpływ na krajobraz;
Likwidacja przydomowych kotłowni – zmniejszenie ilości emitorów punktowych
zanieczyszczeń do powietrza;
Eliminacja spalania paliw stałych o niskiej kaloryczności, odpadów w przydomowych
kotłowniach.
9.5 Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub
kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na
środowisko
W celu ograniczenia niekorzystnego wpływu na środowisko naturalne, a także warunki życia
człowieka działań zaplanowanych w ramach „Projektu Założeń do Planu Zaopatrzenia
w Ciepło, Energię Elektryczną i Paliwa Gazowe dla Gminy Mrozy” należy skupić się
w szczególności na indywidualnych rozwiązaniach, które przyczynią się do minimalizacji ww.
niekorzystnego wpływu. Ryzyko negatywnego wpływu na środowisko oraz człowieka, powinny
być uwzględniane już na etapie postępowania administracyjnego, związanego z wydaniem
decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację inwestycji.
Rozwiązania, które mają na celu zapobieganie, ograniczenie lub kompensację negatywnych
oddziaływań powinny dotyczyć:
Rozwój elektryfikacji gminy
 Wybór optymalnych tras przebiegu nowopowstających odcinków sieci
elektroenergetycznej, a także punktów lokalizacji stacji transformatorowych,
omijających obszary przyrodniczo-cenne;
elektroenergetycznej, mających na celu ograniczenie negatywnego wpływu na
bioróżnorodność;
elektroenergetycznej, ograniczających negatywny wpływ na krajobraz;
 Przed przystąpieniem do realizacji planowanych działań należy wykonać szczegółową
analizę oddziaływania na środowisko dla każdej indywidualnej inwestycji.
78
Realizacja inwestycji z zakresu zaopatrzenia w ciepło
 Budynki mieszkalne stanowią potencjalne siedlisko chronionych gatunków ptaków,
w tym np. jerzyka (Apus apus) i wróbla (Passer domesticus) oraz nietoperzy. Przed
realizacją prac termomodernizacyjnych, należy przeprowadzić inwentaryzację
ornitologiczną budynków pod kontem występowania chronionych gatunków ptaków
i nietoperzy. W przypadku stwierdzenia występowania ww. gatunków chronionych,
należy dostosować termin oraz sposób wykonania prac do ich okresów lęgowych
i rozrodczych;
 Wspieranie najuboższych mieszkańców gminy poprzez zapewnienie opału na okres
zimowy;
 Kontrola gospodarowania przez mieszkańców odpadami komunalnymi (w celu
eliminacji spalania odpadów w przydomowych kotłowniach oraz prawidłowego
postępowania z powstającym popiołem);
 Wybór optymalnych lokalizacji prowadzenia inwestycji, w celu ochrony obszarów
przyrodniczo-cennych, a także krajobrazu.
79
10. Finansowanie inwestycji
Realizacja zadań inwestycyjnych w zakresie ochrony środowiska wymaga nakładów
finansowych znacznie przewyższających możliwości budżetowe jednostek samorządu
terytorialnego. Istnieje zatem potrzeba pozyskania zewnętrznych źródeł finansowego wsparcia
przedsięwzięć inwestycyjnych.
Dla jednostek samorządowych dostępnymi sposobami finansowania inwestycji są:





środki własne,
kredyty i pożyczki udzielane w bankach komercyjnych,
kredyty i pożyczki preferencyjne udzielane przez instytucje wspierające rozwój gmin,
dotacje państwowe z funduszy krajowych i zagranicznych,
emisja obligacji.
Fundusze krajowe
Wszelkie działania związane z ochroną środowiska i ekologią są wspierane finansowo
poprzez różne krajowe i zagraniczne fundusze ekologiczne oraz programy a także środki
własne inwestorów.
Do publicznych funduszy ochrony środowiska w Polsce zalicza się:


Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW),
Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW).
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jest największą instytucją
realizującą
poprzez
finansowanie
inwestycji
z
zakresu ochrony
środowiska
i gospodarki wodnej, w obszarach ważnych z punktu widzenia procesu dostosowawczego do
standardów i norm Unii Europejskiej. Narodowy Fundusz działa od 1 lipca 1989 roku,
a powstał na podstawie ustawy z dnia 31 stycznia 1980 roku o ochronie i kształtowaniu
środowiska. Celem działalności Narodowego Funduszu jest finansowe wspieranie inwestycji
ekologicznych o znaczeniu i zasięgu ogólnopolskim i ponadregionalnym oraz zadań lokalnych,
istotnych z punktu widzenia potrzeb środowiska.
Dystrybucja środków finansowych z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej odbywa się w ramach następujących dziedzin:









Ochrona powietrza,
Ochrona wód i gospodarka wodna,
Ochrona powierzchni ziemi,
Ochrona przyrody i krajobrazu oraz leśnictwo,
Geologia i górnictwo,
Edukacja ekologiczna,
Państwowy Monitoring Środowiska,
Programy międzydziedzinowe,
Nadzwyczajne zagrożenia środowiska,
80

Ekspertyzy i prace badawcze.
W Narodowym Funduszu stosowane są trzy formy dofinansowywania:



Finansowanie pożyczkowe ( pożyczki udzielane przez NF, kredyty udzielane przez
banki ze środków NF, konsorcja czyli wspólne finansowanie NF z bankami, linie
kredytowe ze środków NF obsługiwane przez banki).
Finansowanie dotacyjne ( dotacje inwestycyjne, dotacje nieinwestycyjne, dopłaty do
kredytów bankowych, umorzenia) .
Finansowanie kapitałowe ( obejmowanie akcji i udziałów w zakładanych bądź już
istniejących spółkach w celu osiągnięcia efektu ekologicznego).
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska ma bardzo istotne znaczenie dla ochrony środowiska
i gospodarki kraju:





finansuje ochronę środowiska,
uruchamia środki innych inwestorów,
stymuluje nowe inwestycje,
wspomaga tworzenie nowych miejsc pracy,
jest ważny dla zrównoważonego rozwoju.
Szczegółowy zakres działalności NFOŚiGW, lista programów i przedsięwzięć priorytetowych,
kryteria i zasady udzielania wsparcia finansowego, a także wzory wniosków
i procedury ich rozpatrywania dostępne są w oficjalnym serwisie internetowym:
www.nfosigw.gov.pl oraz w siedzibie Funduszu w Warszawie przy ul. Konstruktorskiej 3a.
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie4
Misją Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie jest
finansowe wspieranie przedsięwzięć służących ochronie środowiska i poszanowaniu jego
wartości, w oparciu o konstytucyjną zasadę zrównoważonego rozwoju przy zachowaniu
bezpieczeństwa ekologicznego kraju i realizacji programów ekologicznych państwa i
województwa w celu wypełnienia zobowiązań wynikających z Traktatu Akcesyjnego.
W ramach funkcjonowania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej w Warszawie dofinansowywane są zadnia inwestycyjne z zakresu m.in.




gospodarki wodno-ściekowej i ochrony wód,
gospodarki odpadami i ochrony powierzchni ziemi,
ochrony powietrza (w tym odnawialne źródła energii) i termomodernizacji,
ochrony przed hałasem,
oraz zadania nieinwestycyjne takie jak:

4
edukacja ekologiczna,
źródło: http://www.wfosigw. pl
81



przedsięwzięcia z zakresu ochrony przyrody (np. ochrona gatunkowa roślin i zwierząt,
sporządzenie planów ochrony dla obszarów objętych ochroną, nasadzenia drzew
i krzewów, zabiegi pielęgnacyjne pomników przyrody),
państwowy monitoring środowiska,
wojewódzkie programy i plany związane z ochroną środowiska i gospodarką wodną.
Szczegółowy zakres działalności WFOŚiGW, lista programów i przedsięwzięć priorytetowych,
kryteria i zasady udzielania wsparcia finansowego, a także wzory wniosków
i procedury ich rozpatrywania dostępne są w oficjalnym serwisie internetowym:
www.wfosigw.pl oraz w siedzibie Funduszu w Warszawie przy ul. Ogrodowej 5/7.
Fundusze Unii Europejskiej
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (POIiŚ)5
Z Programu Infrastruktura i Środowisko finansowane są różnorodne projekty.
W zależności od specyfiki danego rodzaju wsparcia, określany jest typ podmiotów, które mogą
z niego korzystać. Możemy wyróżnić następujące grupy podmiotów uprawnionych do
ubiegania się o wsparcie:
1. Jednostki samorządu terytorialnego,
2. Przedsiębiorstwa realizujące cele publiczne,
3. Administracja publiczna,
4. Służby publiczne inne niż administracja,
5. Instytucje ochrony zdrowia,
6. Instytucje kultury, nauki i edukacji,
7. Duże przedsiębiorstwa,
8. Małe i średnie przedsiębiorstwa,
9. Organizacje społeczne i związki wyznaniowe.
Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się w Szczegółowym
Priorytetowych i dokumentacji poszczególnych konkursów o dofinansowanie.
Opisie
Osi
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 to największy program
finansowany z Funduszy Europejskich nie tylko w Polsce, ale i Unii Europejskiej. Główne
obszary na które zostaną przekazane środki to: gospodarka niskoemisyjna, ochrona
środowiska, przeciwdziałanie i adaptacja do zmian klimatu, transport i bezpieczeństwo
energetyczne oraz ochrona zdrowia i dziedzictwo kulturowe.
Dzięki równowadze pomiędzy działaniami inwestycyjnymi w infrastrukturę oraz wsparciu
skierowanemu do wybranych obszarów gospodarki, program będzie skutecznie realizował
założenia strategii Europa 2020, z którą powiązany jest jego cel główny - wsparcie gospodarki
efektywnie korzystającej z zasobów i przyjaznej środowisku oraz sprzyjającej spójności
terytorialnej i społecznej.
Obszary wsparcia i rodzaje projektów możliwych do realizacji w ramach programu
Infrastruktura i Środowisko 2014-2020:
1. Zmniejszenie emisyjności gospodarki:
5
źródło i na podstawie :www.pois.gov.pl
82


2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
wytwarzanie energii z odnawialnych źródeł energii (OZE);
poprawa efektywności energetycznej i wykorzystanie odnawialnych źródeł
energii w przedsiębiorstwach, sektorze publicznym i mieszkaniowym;
 promowanie strategii niskoemisyjnych;
 rozwój i wdrażanie inteligentnych systemów dystrybucji.
Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu:
 rozwój infrastruktury środowiskowej;
 dostosowanie do zmian klimatu;
 ochrona i zahamowywanie spadku różnorodności biologicznej;
 poprawa jakości środowiska miejskiego.
Rozwój sieci drogowej TEN-T i transportu multimodalnego
 rozwój drogowej infrastruktury w sieci TEN-T;
 poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego;
 poprawa bezpieczeństwa w ruchu lotniczym;
 transport intermodalny, morski i śródlądowy.
Infrastruktura drogowa dla miast
 poprawa dostępności miast i przepustowości infrastruktury drogowej (rozwój
infrastruktury drogowej w miastach i tras wylotowych z miast, budowa
obwodnic).
Rozwój transportu kolejowego w Polsce
 rozwój kolei w TEN-T, poza siecią i kolei miejskich.
Rozwój niskoemisyjnego transportu zbiorowego w miastach
 infrastruktura i tabor dla publicznego transportu zbiorowego w miastach
i na ich obszarach funkcjonalnych.
Poprawa bezpieczeństwa energetycznego
 rozwój inteligentnych systemów dystrybucji, magazynowania i przesyłu gazu
ziemnego i energii elektrycznej;
 budowa i rozbudowa magazynów gazu ziemnego;
 rozbudowa terminala LNG.
Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury
 inwestycje w ochronę i rozwój dziedzictwa kulturowego oraz zasobów kultury,
np. instytucji kultury, szkół artystycznych.
Wzmocnienie strategicznej infrastruktury ochrony zdrowia
 wsparcie infrastruktury systemu państwowego ratownictwa medycznego;
 wsparcie infrastruktury szpitali ponadregionalnych i współpracujących z nimi
jednostek diagnostycznych w zakresie chorób „aktywności zawodowej” i opieki
nad matką i dzieckiem.
Regionalny Program Operacyjny6
RPO WM na lata 2014-2020 opracowany na podstawie pakietu legislacyjnego dla polityki
spójności na lata 2014-2020, przedstawionego przez Komisję Europejską w 2011 r. oraz
dokumentów europejskich i krajowych o charakterze strategicznym (Strategia Europa 2020,
Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju Polska 2030, Strategia Rozwoju Kraju Polska 2020
wraz z 9 strategiami horyzontalnymi). Jego treść wpisuje się również w założenia polityki
6
http://rpo.mazowsze.pl
83
terytorialnej Rządu, adresowanej do obszarów miejskich, wyrażonej w Założeniach Krajowej
Polityki Miejskiej.
Podstawą do wyznaczenia obszarów wsparcia dla dwufunduszowego Regionalnego Programu
Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014 - 2020 jest przede wszystkim
Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2030 r. Innowacyjne Mazowsze, a także
ustalenia przyjęte w projekcie aktualizacji Planu Zagospodarowania Przestrzennego
Województwa Mazowieckiego.
RPO WM 2014-2020, którego głównym celem jest inteligentny, zrównoważony rozwój
zwiększający spójność społeczną i terytorialną przy wykorzystaniu potencjału mazowieckiego
rynku pracy, stanowi narzędzie realizacji polityki rozwoju prowadzonej przez Samorząd
Województwa Mazowieckiego. Dokument uwzględnia cele tematyczne zdefiniowane przez
Komisję Europejską oraz odpowiada na zidentyfikowane wyzwania regionu w zakresie
stymulowania
rozwoju
społecznego
i
gospodarczego,
w
powiązaniu
z celami nakreślonymi przez Strategię Europa 2020.
W ramach RPO WM na lata 2014-2020 wyznaczono jedenaście osi priorytetowych,
są to:
OŚ PRIORYTETOWA I – Wykorzystanie działalności badawczo-rozwojowej w gospodarce;
OŚ PRIORYTETOWA II – Wzrost e-potencjału Mazowsza;
OŚ PRIORYTETOWA III - Rozwój potencjału innowacyjnego i przedsiębiorczości;
OŚ PRIORYTETOWA IV – Przejście na gospodarkę niskoemisyjną;
OŚ PRIORYTETOWA V – Gospodarka przyjazna środowisku;
OŚ PRIORYTETOWA VI – Jakość życia;
OŚ PRIORYTETOWA VII – Rozwój regionalnego systemu transportowego;
OŚ PRIORYTETOWA VIII – Rozwój rynku pracy;
OŚ PRIORYTETOWA IX – Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem;
OŚ PRIORYTETOWA X – Edukacja dla rozwoju regionu;
OŚ PRIORYTETOWA XI – Pomoc Techniczna.
Z perspektywy ochrony środowiska kluczowe znaczenie mają dwie osie priorytetowe nr IV i V.
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-20207
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020 (PROW 2014-2020) został
opracowany na podstawie przepisów Unii Europejskiej, w szczególności rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie
wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju
7
Źródło: www.minrol.gov.pl
84
Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 oraz
aktów delegowanych i wykonawczych Komisji Europejskiej. Zgodnie z przepisami Unii
Europejskiej, Program jest wkomponowany w całościowy system polityki rozwoju kraju, w
szczególności poprzez mechanizm Umowy Partnerstwa. Umowa ta określa strategię
wykorzystania środków unijnych na rzecz realizacji wspólnych dla UE celów określonych w
unijnej strategii wzrostu „Europa 2020 - Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego
rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” z uwzględnieniem potrzeb rozwojowych
danego państwa członkowskiego.
Celem głównym PROW 2014 – 2020 jest poprawa konkurencyjności rolnictwa, zrównoważone
zarządzanie zasobami naturalnymi i działania w dziedzinie klimatu oraz zrównoważony rozwój
terytorialny obszarów wiejskich.
Program będzie realizował wszystkie sześć priorytetów wyznaczonych dla unijnej polityki
rozwoju obszarów wiejskich na lata 2014 – 2020, a mianowicie:






Ułatwianie transferu wiedzy i innowacji w rolnictwie, leśnictwie i na obszarach
wiejskich.
Poprawa konkurencyjności wszystkich rodzajów gospodarki rolnej i zwiększenie
rentowności gospodarstw rolnych.
Poprawa organizacji łańcucha żywnościowego i promowanie zarządzania ryzykiem
w rolnictwie.
Odtwarzanie, chronienie i wzmacnianie ekosystemów zależnych od rolnictwa
i leśnictwa.
Wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami i przechodzenia na gospodarkę
niskoemisyjną i odporną na zmianę klimatu w sektorach: rolnym, spożywczym
i leśnym.
Zwiększanie włączenia społecznego, ograniczanie ubóstwa i promowanie rozwoju
gospodarczego na obszarach wiejskich.
85
11. Podsumowanie
Gmina Mrozy nie posiada centralnego systemu ciepłowniczego i nie przewiduje się budowy
takowego w najbliższym czasie. Zapotrzebowanie na ciepło w całości pokrywane jest przez
kotłownie indywidualne wykorzystujące głównie paliwa stałe czyli przede wszystkim paliwa
węglowe i biomasę. Całkowite zapotrzebowanie na ciepło wynosi 407,5 TJ/rok i zgodnie z
prognozami uwzględniającymi progresywny, stabilny i pasywny wariant rozwoju do roku 2030
zapotrzebowanie spadnie kolejno o ok. 93; 51 bądź 25 TJ/rok. Zmiany zapotrzebowania na
ciepło wynikają przede wszystkim z tempa budowy nowych mieszkań, z rozwoju
nowoczesnego budownictwa mieszkaniowego, budowy lokalnych kotłowni oraz działań
energooszczędnych takich jak wymiany kotłów czy termomodernizacje budynków.
Sieć elektroenergetyczna eksploatowana jest przez spółkę PGE Dystrybucja S.A. Oddział
Warszawa. Jest to napowietrzna sieć średniego i niskiego napięcia. W najbliższych latach
przewiduje się przyłączenie nowych obiektów do sieci na podstawie zawartych umów o
przyłączenie. Planowane są także modernizacje linii nN i SN. Całkowite roczne zużycie energii
elektrycznej wynosi 11420,6 MWh na rok i dla poszczególnych wariantów rozwoju
(progresywny, stabilny, pasywny), zgodnie z szacunkami do roku 2030 przyrost
zapotrzebowania na energię elektryczną wyniesie kolejno ok: 2946; 1448 i 699 MWh/rok.
Największy udział w zużyciu energii elektrycznej mają gospodarstwa domowe (oświetlenie,
sprzęt gospodarstwa domowego) oraz oświetlenie budynków publicznych i ulic. Zużycie
energii elektrycznej na potrzeby ogrzewnictwa jest marginalne. Dla potrzeb sporządzenia
oszacowania zmian zapotrzebowania na energię elektryczną założono, iż zależy ono przede
wszystkim od tempa przyrostu nowych odbiorców oraz zmian tempa wzrostu rozwoju
gospodarczego, zgodnie z założeniami Polityki energetycznej Polski do 2030 roku.
W gminie nie ma sieci gazowej. Mieszkańcy gminy w chwili obecnej korzystają wyłącznie z
gazu bezprzewodowego. Przewiduje się gazyfikację terenu przez budowę gazociągu
wysokiego ciśnienia średnicy 150 (odgałęzienia magistrali gazowej wysokiego ciśnienia o
średnicy 700mm „Kobryń-Warszawa” w kierunku gmin Kałuszyn i Mrozy) do stacji redukcyjnopomiarowej I stopnia we wsi Kazimierzów koło Kałuszyna i dalej gazociągu wysokiego
ciśnienia o średnicy 100 mm i stacji redukcyjno-pomiarowej I stopnia we wsi Kruki. Gmina
posiada Koncepcję programowo-techniczną zaopatrzenia w gaz ziemny miejscowości Mrozy
opracowaną w 2015r. Zasilanie miasta oraz pozostałych sołectw zgodnie z założeniami
odbywać się będzie ze zbiornika skroplonego gazu LNG zlokalizowanego w miejscowości
Wola Paprotnia. Realizacja gazyfikacji jest uzależniona wyłącznie od zainteresowania
odbiorców danego rejonu miasta, potwierdzona podpisanymi umowami przyłączeniowymi.
86

Projekt zalozen do planu zaopatrzenia w cieplo energie elektryczna

Transkrypt

Podobne dokumenty

Ćwiczenia antyterrorystyczne Policji i Żandarmerii Wojskowej

Wigilia pod chmurką - Urząd Miasta i Gminy Mrozy

Uchwala z dnia 8 stycznia 2015 r.

Wpis do księgi gości - Urząd Miasta i Gminy Mrozy

GWIAZDA BETLEJEMSKA

Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w Gminie Mrozy

UCHWAŁA NR XVIII/123/16 RADY GMINY SANTOK

Pytanie do Burmistrza - Urząd Miasta i Gminy Mrozy

Pytanie do Burmistrza

Załącznik nr 3 - Gmina Milejów