Doskonalenie współpracy w rodzinie
Transkrypt
Doskonalenie współpracy w rodzinie
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy DOSKONALENIE WSPÓŁPRACY W RODZINIE Sylwia Wcisło Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie 14 maja 2015 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Program • • • • • Współpraca a kompetencje społeczne Postawy rodziców Świat emocji Granice i konsekwencje Współdziałanie z dzieckiem EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL CZYM JEST WSPÓŁPRACA? To zdolność tworzenia więzi i współdziałania z innymi, to umiejętność pracy w grupie na rzecz osiągania wspólnych celów. Świadczy o inteligencji emocjonalnej i jest jednym ze wskaźników kompetencji społecznych EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Kompetencje społeczne w rozwoju dziecka EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Aby rozwinąć kompetencje społeczne, dziecko musi nabyć szereg umiejętności, takich jak: komunikacja, nawiązywanie kontaktu, empatia i rozumienie zachowań innych osób, wywieranie wpływu, kontrola własnych emocji, umiejętność podporządkowania się oraz szereg innych. Jak je rozwijać? Co na nie wpływa? EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL POSTAWA RODZICA • Bezpieczna więź emocjonalna z rodzicami (zwłaszcza z matką w pierwszych latach życia) • Cierpliwość, akceptacja oraz jasno wyznaczone granice dziecięcej swobody • Zaspokajanie potrzeby aktywności, bez nadmiernej koncentracji na dążeniu do sukcesów(zwłaszcza w okresie przedszkolnym) EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL • MODELOWANIE –uczenie się poprzez obserwację, a następnie naśladowanie. Dziecko identyfikuje się z tobą, przejmuje pewne zachowania i naśladuje je. Bądź więc świadomym rodzicem: Ucz dziecko pozytywnych zachowań, asertywności, pewności siebie i szacunku wobec drugiego człowieka. Zastanów się, na czym ci najbardziej zależy w wychowaniu swojego dziecka? EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL ŚWIADOMY RODZIC Jakim typem rodzica jesteś? EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Rodzic dominujący Ten typ rodzica zazwyczaj kształtuje w dzieciach najbardziej negatywne cechy. Rodzice tacy mają wysokie oczekiwania, sztywne zasady, rzadko okazują ciepło i troskliwe wsparcie. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL JAK ZACHOWUJE SIĘ DZIECKO: • zazwyczaj nie chce mieć nic wspólnego z zasadami w ogóle albo z zasadami rodziców. Zazwyczaj odrzuca ideały. • poza domem domaga się swoich praw, może zachowywać się agresywnie, sprawiać problemy wychowawcze, by skupić na sobie uwagę innych. • darzy siebie niewielkim szacunkiem. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Rodzic zaniedbujący • zazwyczaj nie okazuje dzieciom miłości i wsparcia ani nie kieruje się miłością. • od czasu do czasu budzi się w nim potrzeba bycia rodzicem i dość drastycznie „ wychowuje” dziecko za pomocą różnych restrykcji • generalnie dziecko jest traktowane jako kłopot-„ ma być widoczne, ale nie słyszane” EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL JAK ZACHOWUJE SIĘ DZIECKO: • dochodzi do wniosku, że nie warto spędzać z rodzicami czasu-, choć bardzo tego pragnie. • ma zazwyczaj trudności w nauce, bo jest słabo motywowane. • zaczyna mu brakować poczucia bezpieczeństwa, ponieważ rodzice są nieobliczalni. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Rodzic pozwalający na wszystko • Tacy rodzice są mili i wspierający, ale słabi w ustalaniu i egzekwowaniu zasad i ograniczeń. Chociaż mają dobre intencje, nieświadomie narażają dziecko na wiele trudności i kłopotów. Jedną z przyczyn dlaczego rodzice pozwalają dzieciom na wszystko jest wewnętrzny strach. Rodzice boją się zrobić dziecku krzywdę. Z jednej strony są ciepli, ofiarni wyrozumiali z drugiej strony tolerują także czyny i zachowania niedopuszczalne. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL JAK ZACHOWUJE SIĘ DZIECKO: • dziecko wyczuwa, że jest u steru i może dowolnie kierować rodzicami- uczy się manipulacji • traci poczucie bezpieczeństwa • może darzyć siebie niewielkim szacunkiem, ponieważ nie uczyło się kontrolować siebie i nie opanowało innych umiejętności związanych z dyscypliną życia EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Rodzic kochający i stanowczy • Tacy rodzice mają jasno określone zasady, wartości, normy życia i ograniczenia. • Ten typ rodzica to osoba cechująca się zdrowym i zrównoważonym połączeniem rodzica pozwalającego na wszystko oraz rodzica dominującego. • Umie jasno określać normy i zasady, które ukazują stanowczość, ale jednocześnie działa i postępuje tak, że dziecko wie, że jest kochane. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL JAK ZACHOWUJE SIĘ DZIECKO: • ma szacunek do siebie i szanuje innych • jego świat jest bezpieczny, rozumie, że istnieją nieprzekraczalne granice • potrafi rozmawiać z rodzicami- istnieje mniejsze zagrożenie buntem w okresie nastoletnim. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Miłość, bez stawianych warunków, jest nadrzędnym prawem dziecka. Każdy ma prawo czuć się kochany EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Dzieciom potrzebne są jasne, przejrzyste reguły jakie zachowania akceptujemy, a jakie nam się nie podobają. Ta jasność buduje poczucie bezpieczeństwa. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL EMOCJE ZACHOWANIE TAK NIE Zamiast mówić „jesteś niegrzeczny” powiedź „przeszkadza mi to, co robisz” (warto szczegółowo opisać to zachowanie) EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Stawianie granic NIE KARA- a właściwie DZIAŁANIE NIE KARA- a właściwe KONSEKWENCJE EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL KONSEKWNECJA: • Powinna być związana z konkretnym zachowaniem • Pozostawać w granicach rozsądku • Ponoszona na bieżąco • Nie zbyt zawiła • Mówimy o niej ( przy jej ustalaniu) spokojnie i z szacunkiem, bez gniewu EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Czego unikać przy ustalaniu konsekwencji: • Szukania odwetu • Nagradzania nieodpowiedniego zachowania • Wygłaszania pogróżek i obietnic • Zawstydzania • Przywiązywania nadmiernej wagi do konsekwencji EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Co utrudnia rodzicom wprowadzenie i respektowanie zasad? • Lęk Rodzica przed narażeniem dziecka na konsekwencje • Nieumiejętność jasnego określenia swoich oczekiwań i wymaganych reguł • Niepoważne traktowanie przez rodzica stawianych dziecku reguł • Stawianie zbyt wygórowanych i zbyt wielu wymagań EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Pamiętaj 1. Uprzedź dziecko o istnieniu zasad 2. Ustalaj zasady, do których jesteś przekonany 3. Bądź stanowczy w ich utrzymaniu 3. Minimum słów maksimum czynów EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Aktywne słuchanie Chcąc być dobrym słuchaczem swoich dzieci pamiętaj o kilku ważnych rzeczach: • Dobre słuchanie wymaga kontaktu wzrokowego z osobą mówiącą, oznacza to przerwanie swoich zajęć, odłożenie gazety, wyłączenie telewizora • Nie zakładaj nigdy, że wiesz, co druga osoba powie. • Zadawaj pytania wyjaśniające i powtarzaj innymi słowami to, co usłyszałeś. Np.: „ Słyszę, że jesteś zaniepokojona jutrzejszym spotkaniem, czy dobrze cię zrozumiałam?” EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL • Dobre słuchanie zakłada brak przesadnej reakcji i natychmiastowego działania, lepiej jest zakończyć całą rozmowę, a później po pewnym przemyśleniu podjąć działanie. • Dobre słuchanie oznacza akceptację i nie wyśmiewanie tego co dziecko mówi. Można dziecka nie rozumieć, ale wyśmiewanie go i krytykowanie obniża poczucie jego wartości. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Wszystkie uczucia można zaakceptowaćPewne działania należy ograniczyć. • „Widzę, jaki jesteś zły na brata. Powiedz mu, co chcesz słowami, a nie pięściami” EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Aby zachęcić dziecko do współpracy • Wzmacniaj jego samoocenę • Chwal zachowanie a nie osobę (cechy) • Nazywaj uczucia i rozmawiaj o potrzebach • Zachęcaj do samodzielności • Pozwól dziecku dokonać wyboru • Zamiast krytyki udzielaj informacji • Określ swoje oczekiwania • Interesuj się postępami dziecka • Aktywnie słuchaj i wyznaczaj granice EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Pamiętaj „ Wychowanie bez błędów jest mitem. Nic takiego nie istnieje. I nie tylko nie istnieje, ale wręcz nie powinno istnieć. Rodzice są ludźmi. Popełniają więc błędy i nie wiedzą wszystkiego. Natomiast odpowiedzialni rodzice NIE są mitem. Przeciwnie Dzieci mają prawo do odpowiedzialnych rodziców. Przyznawanie się do błędów albo niewiedzy jest prawidłowym zachowaniem ze strony rodziców. Powinno ono zarazem być uzupełnione przez dążenie do naprawiania błędów oraz poszukiwania odpowiedzi.” / J.G. Woititz/ EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL