prezentację - Krajowe Centrum Inżynierii Kosmicznej i Satelitarnej

KRAJOWE CENTRUM
INŻYNIERII KOSMICZNEJ
I SATELITARNEJ
dr hab. inż. Mariusz Figurski, prof. WAT
Prorektor ds. Rozwoju WAT
III KONWENT MARSZAŁKÓW WOJEWÓDZTW RP
3-5 grudnia 2013
DZIAŁALNOŚĆ KOSMICZNA NA ŚWIECIE
• Dziedzina strategiczna ze względów politycznych (dostęp do
informacji satelitarnych), technologicznych (najnowsze
rozwiązania), militarnych (przewaga na polu walki),
wizerunkowych (symbol państwa rozwiniętego).
• Sektor w najwyższym stopniu innowacyjny.
• Rynek w 2013: około 280 mld $; wzrost o 10% rocznie.
• Udział instytucjonalny w rynku (rządy i ich agendy): 65 %.
• Rynek pozarządowy (choć kontrolowany): usługi
telekomunikacyjne i wynoszenie satelitów.
• Nowe wyłaniające się rynki: nawigacja satelitarna, obserwacje
Ziemi, turystyka kosmiczna.
POLSKI SEKTOR KOSMICZNY:
SZANSE I WYZWANIA
• Od listopada 2012 Polska jest członkiem Europejskiej Agencji
Kosmicznej (ESA) z budżetem 30 mln € rocznie (1% składek wszystkich
20 członków).
• Głównym partnerem (zleceniobiorcą) ESA jest przemysł: 85%.
• Polska jest krajem liczącym się w nauce i konstrukcji na skalę
laboratoryjną instrumentów kosmicznych, przemysł kosmiczny dopiero
powstaje.
• Do nadrobienia (głównie inwestycje i kadry) jest około 10-15 lat; główne
cele: zwrot składek do ESA i EU, konkurencyjność polskiego sektora na
rynku światowym.
• Wielkie zainteresowanie polskich podmiotów konkursami ESA: 135
zarejestrowanych jednostek (85 przemysłowych), 76 projektów
zgłoszonych w pierwszym konkursie ESA dla Polski.
POLSKA INICJATYWA
Polska inicjatywa w kierunku rozwoju sektora kosmicznego powinna
przede wszystkim:
• rozwinąć przemysłową część sektora kosmicznego głównie w oparciu
o sferę badawczą;
• wykorzystać okres przejściowy w ESA (5 lat) do opanowania kilku
priorytetowych dla Polski obszarów działalności kosmicznej, tak by dojść
do poziomu 85-90% zwrotu geograficznego naszej składki w ESA;
• uruchomić narodowy program kosmiczny dla wspierania działalności
badawczej i przemysłowej w dziedzinach, w których chcemy być
liderem;
• odzyskać w jak największym stopniu polską składkę na działalność
kosmiczną w UE.
KCIKIS NA MAPIE DROGOWEJ INFRASTRUKTURY
BADAWCZEJ
• KCIKiS powstało w odpowiedzi na przedstawione wyzwania.
• Członkowie założyciele: WAT i CBK.
• Struktura sieci naukowej: otwarta na nowych członków.
• Cele:
powstanie silnego ośrodka technologiczno-badawczego
o dużym potencjale infrastrukturalnym (laboratoria),
wspierającego edukację młodych kadr,
rozwój przemysłu (inkubatory, transfer wiedzy)
i komercjalizację własnych rozwiązań.
PLANY BADAWCZE
• rozwój technologii kosmicznych ogólnego przeznaczenia, w tym
kluczowych elementów i systemów satelitarnych oraz wykorzystania tych
rozwiązań przez polski przemysł : (i) teledetekcja, (ii) technologie
materiałowe, (iii) optoelektronika, (iv) technologie eksploracyjne;
• konstruowanie prototypów urządzeń dla konkretnych misji i projektów
ESA: (i) instrumentów X i gamma, (ii) przyrządów optycznych, (iii)
penetratorów, (iv) urządzeń plazmowych;
• integracja, testy i weryfikacja dużych urządzeń naziemnych,
satelitarnych i całych satelitów;
• wykorzystanie w badaniach i opracowanie nowych zastosowań
technik kosmicznych (nawigacja, telekomunikacja i obserwacje Ziemi);
• wykorzystanie technologii kosmicznych i satelitarnych w transsektorowych
obszarach bezpieczeństwa państwa.
PLANY INWESTYCYJNE: BUDYNKI
• budynek główny CBK, biurowo-laboratoryjny, z zapleczem
administracyjnym i warsztatowym (9100 m. kw.),
• budynek WAT, edukacyjny i dla kadry naukowo-technicznej
(5000 m.kw.),
• budynek konferencyjny z zapleczem hotelowym,
gastronomicznym i wystawowym (4000 m. kw.),
• budynek centrum transferu technologii (Park NaukowoTechnologiczny, Klaster Technologii Kosmicznych, Inkubator
Technologii Kosmicznych) z pomieszczeniami dla inkubatora
technologii i spółek odpryskowych (3000 m. kw.).
PLANY INWESTYCYJNE: LABORATORIA
• laboratorium satelitarnych aplikacji FPGA
(zasilanie, komputery pokładowe,
elektronika specjalna);
• laboratorium elektroniki stosowanej
(nawigacja, telekomunikacja, przetwarzanie
obrazów);
• laboratorium fotoniki i mikromechaniki;
• laboratorium mechatroniki i robotyki
kosmicznej;
• laboratorium awioniki kosmicznej (AOCS);
• laboratorium konstrukcji elektronicznych
(instrumenty plazmowe
i radiospektrometria);
• laboratorium spektroskopii;
• laboratorium energii odnawialnych;
PLANY INWESTYCYJNE: LABORATORIA
• laboratorium ciekłych kryształów
i zastosowań fotonicznych (ciekłe kryształy,
sensory);
• laboratorium fizyki atmosfery;
• laboratorium laserów (budowa
i zastosowania w przestrzeni kosmicznej);
• laboratorium inżynierii bezpieczeństwa
kosmicznego (zagrożenie naturalne
i cywilizacyjne);
• laboratorium technologii światłowodowych;
• laboratorium czasu i nawigacji satelitarnej;
• laboratorium przetwarzania danych
i symulacji komputerowych;
• laboratorium technologii podwójnego
przeznaczenia.
CELE NAUKOWE
• Cele poznawcze:
• eksperymentalne badania Układu Słonecznego (planety, Księżyc, komety,
asteroidy, ośrodek międzyplanetarny) i Ziemi z kosmosu,
• zbadanie wpływu promieniowania kosmicznego na organizm człowieka
i opracowanie sposobów jego zapobiegania (bioinżynieria i medycyna
kosmiczna).
• Cele aplikacyjne:
• wykorzystanie obserwacji Ziemi na potrzeby monitorowania środowiska,
rolnictwa, planowania przestrzennego, klimatu i bezpieczeństwa narodowego;
• nawigacja satelitarna dla potrzeb precyzyjnej lokalizacji i pomiaru oraz transferu
czasu, nawigacji czasoprezestrzennej;
• pobieranie i kontrolowanie energii z kosmosu (np. słonecznej), oraz rozwój
technologii magazynowania energii z głębokich pokładów gorących suchych
skał;
• opracowanie metody detekcji promieniowania jonizującego wykorzystującego
detektory ciekłokrystaliczne.
EDUKACJA
• Bazuje na powstaniu nowej dyscypliny: inżynieria kosmiczna
i satelitarna.
• Studia licencjackie (3-letnie) mogą rozpocząć się na WAT przy
współpracy z CBK w roku 2014/2015. Program studiów został
opracowany.
• Po 2 latach uruchamiamy studia magisterskie na WAT.
• Studia doktoranckie prowadzone przez CBK i WAT: (i) geofizyka
satelitarna, (ii) inżynieria kosmiczna i satelitarna.
• Roczne zapotrzebowanie na inżynierów o specjalności „inżynieria
kosmiczna i satelitarna”: 200 osób, połowa mogłaby być kształcona
w ramach KCIKiS.
• Studia podyplomowe i system kształcenia masowego.
WSPÓŁPRACA Z PRZEMYSŁEM
• Wspólny udział w projektach ESA, UE i narodowych.
• Tworzenie spółek odpryskowych i udział w spółkach, przykład: Pik Time,
Astronika, PoloniAero.
• Tworzenie joint-venture z firmami zagranicznymi: przykład Astri Polska.
• Transfer technologii do spin-offów, projekty transferu technologii
(SPINTECH) np. TechoWAT Sp. z. o.o.
• Wprowadzenie do działalności kosmicznej, seminaria ESA.
• Sprzedaż licencji.
• Praktyki w KCIKiS i przemyśle, studia zamawiane.
• Cel: 2000-3000 specjalistów w przemyśle kosmicznym w 2022.
ZGODNOŚĆ Z POLITYKĄ REGIONALNĄ
Mazowieckie osie priorytetowe wspierane przez KCIKiS:
• Innowacyjność i przedsiębiorczość; poprzez rozwój technologii i związki
z przemysłem.
• Rozwój e-potencjału Mazowsza; poprzez dostęp do szerokopasmowego
Internetu przez satelitę (do momentu uruchomienia światłowodów).
• Przejście do gospodarki niskoemisyjnej; poprzez monitorowanie satelitarne
poziomów emisji, źródeł i ścieków CO2 oraz zanieczyszczenia powietrza.
• Gospodarka przyjazna środowisku; poprzez monitorowanie stanu środowiska
z wykorzystaniem danych programu Copernicus.
• Rozwój zatrudnienia i rynku; poprzez wykreowanie około 1500-2000
wysokokwalifikowanych miejsc pracy w ciągu dekady.
• Edukacja; poprzez system kształcenia specjalistów na przez KCIKiS oraz
edukację w dziedzinie kosmosu wszystkich warstw społeczeństwa.
KCIKIS - PONAD REGIONAMI
•
Od 28.02.2013 r.:
• Centrum Badań Kosmicznych PAN,
• Wojskowa Akademia Techniczna.
•
Od 26.07.2013 r.:
•
• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie,
• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu,
• Instytut Lotnictwa,
• Politechnika Warszawska,
• Akademia Obrony Narodowej,
• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu,
• Politechnika Wrocławska.
Zgłoszony akces:
• Uniwersytet Wrocławski,
• Uniwersytet Jagielloński,
• Instytut Optyki Stosowanej.
PLANOWANA LOKALIZACJA KCIKIS NA TERENIE WAT
NASZE DOŚWIADCZENIA
LEM