DRUGA KLASA GIMNAZJUM LUB LICEUM

Transkrypt

DRUGA KLASA GIMNAZJUM LUB LICEUM
DRUGA KLASA GIMNAZJUM LUB LICEUM
Scenariusz 1 i 2
Temat: Jak pracuje się lepiej – samemu czy w grupie?
Czas trwania: 2 x 45 minut
Cele: zdobywanie wiedzy na temat swoich kolegów, poznanie nowych sposobów integracji grupowej, rozwijanie umiejętności współdziałania w
grupie, pobudzanie wyobraźni twórczej
Metody: praca samodzielna, praca w grupie, tworzenie
Środki dydaktyczne: kartki papieru formatu A4, duże arkusz szarego papieru formatu A0, kredki
Ścieżka edukacyjna: edukacja prozdrowotna
Fazy lekcji
Wprowadzenie
Czynności nauczyciela i uczniów
Metody
Środki
dydaktyczne
Uwagi
Nauczyciel wita się z uczniami, sprawdza obecność i
przedstawia temat lekcji.
Rozwinięcie
Każdy uczeń dostaje kartkę papieru i kredki.
– praca
– kartki papieru
1
Nauczyciel czyta opowiadanie. Uczniowie mają
samodzielna
– kredki
Opowiadanie można
zilustrować jego treść, zapamiętując jak najwięcej
– praca w
wymyślić lub wybrać
szczegółów. Każdy pracuje samodzielnie – nie wolno
grupie
fragment książki.
ściągać.
– tworzenie
W załączniku znajduje się
przykładowy tekst.
Gdy wszyscy skończą, nauczyciel czyta inne
Tym elementem można
opowiadanie. Zadaniem uczniów jest wykonanie
rozpocząć kolejną godzinę
wspólnego rysunku na dużym arkuszu papieru, by
lekcyjną. Należy wówczas
uwzględnić jak najwięcej szczegółów zapamiętanych z
nawiązać do poprzedniej.
opowiadania.
Zakończenie
Na zakończenie następuje dyskusja na temat, jak lepiej
się pracowało: samodzielnie czy w grupie i który rodzaj
pracy przyniósł lepsze efekty. Każdy uczeń mówi, co
może od siebie dać klasie i czego oczekuje od innych.
Załącznik
Przykładowe teksty
1) Oto jest wielki dom, cały wykonany z czerwono-żółtej cegły. Ma 8 pięter. Na każdym piętrze jest po 6 okien. Na szczycie znajduje się piękna
attyka. Dom jest otoczony przez zdobiony płot z geometrycznym ornamentem złożonym z kwadratów i kół. Wokół rośnie wiele zielonych drzew
i krzewów.
2
2) Był piękny majowy wieczór. Poszłam na spacer. Po kilku chwilach dostrzegłam tajemniczą drogę, której nigdy dotąd nie widziałam.
Postanowiłam iść dalej. W oddali dojrzałam maleńki domek cały opleciony dzikim winem. Nie było widać okien; tylko gdzieniegdzie
prześwitywało światło. W blasku wieczoru widać było bielące się lilie. W części ogrodu po prawej stronie stała piękna rzeźba przedstawiająca
postać zadumanej kobiety.
3
Scenariusz 3
Temat: Higiena nauki, czyli jak się uczyć efektywniej.
Czas trwania: 45 minut
Cele: zdobywanie wiedzy na temat higienicznego trybu życia, uświadomienie sobie, jak ważna jest higiena nauki dla osiągnięcia lepszych
efektów
Metody: pogadanka, rozmowa ukierunkowana, praca w grupie
Środki dydaktyczne: kartki, długopisy, słownik języka polskiego
Ścieżka edukacyjna: edukacja prozdrowotna
Faza lekcji
Wprowadzenie
Czynności nauczyciela i uczniów
Metody
Środki
dydaktyczne
Uwagi
Nauczyciel wita uczniów, sprawdza listę obecności,
zapoznaje młodzież z tematem godziny
wychowawczej.
Rozwinięcie
Nauczyciel prosi, by uczniowie spróbowali
– pogadanka
W przypadku trudności
4
zdefiniować słowo „higiena”.
– rozmowa
zdefiniowania lub zbyt
Uczniowie odpowiadają, że higiena to dbanie o
ukierunkowana
niejasnego zdefiniowania
czystość, zdrowy tryb życia i ochrona zdrowia.
przez uczniów można od
razu posłużyć się słownikiem
języka polskiego.
Nauczyciel podaje jednemu z uczniów słownik języka
– praca w
– słownik
polskiego, by odczytał słownikową definicję terminu
grupie
języka
„higiena”.
polskiego
Nauczyciel mówi uczniom, że higiena dotyczy także
– kartki
nauki, prosi uczniów, by utworzyli grupy 4-osobowe i
– długopisy
zastanowili się, na czym polega higiena nauki.
Uczniowie zapisują na kartkach swoje przemyślenia.
Następnie reprezentant każdej z grup czyta głośno
zapiski grupy, np.: higiena nauki to odpowiednia pora
dnia na odrabianie lekcji, to odpowiedni czas na sen i
wypoczynek, na sport i zabawę itd.
Po wypowiedziach uczniów nauczyciel wygłasza
Materiały na temat higieny
krótką pogadankę na temat: ile snu potrzebują ich
można uzyskać w Internecie.
organizmy będące w wieku rozwojowym, ile czasu
Przykładowe adresy stron
potrzebują na sport, na naukę, jak powinni się
internetowych podano w
odżywiać itp.
załączniku.
5
Zakończenie
Nauczyciel zadaje uczniom pytanie, czy przestrzegają
zasad higieny nauki. Jeśli tak, to czy dostrzegają
dzięki temu lepsze efekty w nauce. Uczniowie
odpowiadają na pytania. Stwierdzają, że każdy, kto
przestrzega higieny nauki, osiąga lepsze efekty,
ponieważ jest wypoczęty, a jego umysł jest bardziej
chłonny, co pozwala uzyskiwać lepsze oceny.
Załącznik
Przykładowe adresy stron internetowych dotyczących higieny ucznia
http://www.resmedica.pl/ffxart5006.html
http://kobieta.interia.pl/uroda/pielegnacja/news/ile-snu-potrzebuje-organizm,926764#skipAdnews
http://wsse.szczecin.pl/wsse2/index.php?option=com_content&task=view&id=225&Itemid=87
http://www.zalewo.pl/oee/odzywianie.htm
6
Scenariusz 4
TEMAT: Przygotowujemy się do imprez klasowych (mikołajek, andrzejek, spotkań z ciekawymi ludźmi, dyskoteki, wykonania gazetki
ściennej itp.).
Czas trwania: 45 minut
Cele: integracja zespołu, współdziałanie
Metody: miniwykład, dyskusja
Formy pracy: praca indywidualna, praca w grupach
Środki dydaktyczne: arkusz papieru, taśma klejąca, mazaki
Ścieżki edukacyjne: edukacja prozdrowotna, regionalna
Fazy lekcji
Czynności nauczyciela i uczniów
Wprowadzenie Nauczyciel wita uczniów, sprawdza obecność i
zapoznaje młodzież z tematem. Mówi, o czym
Metody
Środki
dydaktyczne
Uwagi
– miniwykład
– dyskusja
7
będzie dzisiejsza lekcja, i pyta uczniów, co można
zrobić na rzecz klasy.
Rozwinięcie
Nauczyciel prosi uczniów, by podzielili się na 8-
– duża kartka
osobowe grupy. Grupy zastanawiają się, co
papieru
chciałyby zrobić na rzecz klasy, np.:
– taśma klejąca
zorganizować andrzejki, mikołajki, spotkanie z
– mazaki
ciekawym człowiekiem itp.
Następnie na forum klasy odbywa się dyskusja
nad poszczególnymi propozycjami oraz
możliwością ich realizacji. Jedna z propozycji
zostaje wybrana.
Nauczyciel na dużym arkuszu papieru wypisuje
nazwiska wszystkich osób obecnych w klasie.
Każdy przy swoim nazwisku pisze, co mógłby
zrobić, by zrealizować propozycję (zwraca uwagę,
w czym jest dobry, jakie ma uzdolnienia, lub na
przykład wie, gdzie można coś załatwić).
Uczniowie piszą dokładny plan działania z
W załączniku znajduje się
określeniem czasu i miejsca realizacji oraz dzielą
przykładowy plan realizacji
zadania i wyznaczają osoby odpowiedzialne za
projektu.
poszczególne etapy realizacji celu, wybierają
8
także koordynatora całego projektu.
Zakończenie
Uczniowie wraz z nauczycielem podejmują
ostateczną decyzję o realizacji planu. Zatwierdzają
dokładny termin realizacji.
Załącznik
Przykładowy plan realizacji projektu – mikołajki
1. Uzgodnienie terminu realizacji: 6.12.2007 r., godz. 16.
2. Wyznaczenie miejsca: klasa w szkole.
3. Arek podejmuje się koordynowania przedsięwzięcia, ponieważ ma zmysł organizatorski.
4. Wszyscy uczniowie ustalają, co lubią jeść i pić oraz zastanawiają się nad kosztami.
5. Krzysiek wykonuje kosztorys, ponieważ jest dobrym matematykiem.
6. Adam z Markiem zajmą się ustawieniem ławek w sali, ponieważ są silni.
7. Kasia i Julia zrobią zakupy na spotkanie klasowe (napoje, słodycze) oraz udekorują stoły.
8. Karol i Ela zakupią elementy dekoracyjne (świeczki, serpentyny, bibułkę).
9. Ania, Grzegorz i Tomek zajmą się dekoracją sali.
10. Wszyscy kupują dla siebie drobiazgi (np. po 5 zł) i opakowują je, następnie powierzają Ani, która zorganizuje loteryjkę.
11. Filip przygotuje oprawę muzyczną, ponieważ zna się na muzyce.
12. Sebastian i Magda zajmą się rozdawaniem prezentów.
13. Karolina, Agnieszka, Łukasz i Sylwek uporządkują salę po skończonym spotkaniu.
9
Scenariusz 5
TEMAT: Jak zachowuje się młody człowiek w nowym środowisku?
CZAS TRWANIA: 45 minut
CELE: integracja klasy, umiejętność oceniania postaw kolegów
METODY: dyskusja
FORMY PRACY: praca w grupie
ŚCIEŻKA EDUKACYJNA: edukacja prozdrowotna
Faza lekcji
Wprowadzenie
Czynności nauczyciela i uczniów
Nauczyciel wita uczniów, sprawdza obecność i
Metody
Środki
dydaktyczne
Uwagi
– dyskusja
zapoznaje młodzież z tematem lekcji. Prosi, by
zastanowili się nad własnym zachowaniem w
nowych sytuacjach, np. poznawania nowych osób.
Nauczyciel pyta, na czym polega pierwsze wrażenie.
10
Uczniowie odpowiadają. Następnie zastanawiają się,
czy pierwsze wrażenie zawsze odpowiada prawdzie
o danej osobie.
Rozwinięcie
Nauczyciel wyjaśnia młodzieży, że każdy kiedyś
znajdzie się w sytuacji, w której będzie nowy w
zżytej grupie (praca, grupa w szkole językowej itp.).
Pyta uczniów, jak powinna postępować nowa osoba,
by ułatwić sobie aklimatyzację.
Nauczyciel wyjaśnia uczniom pomysł, że każdy
nowy uczeń przez trzy pierwsze dni będzie
wprowadzany w życie szkoły przez uczniaprzewodnika wybranego przez nauczyciela.
Uczniowie ustosunkowują się do tego pomysłu i
podają własne sposoby na wprowadzanie nowego
ucznia do grupy.
Zakończenie
Następnie uczniowie zastanawiają się, jak
– dyskusja
najczęściej zachowuje się młodzież przy
wchodzeniu w nowe środowisko (wyczekująco,
ulegle, sympatycznie, agresywnie, prowokująco itp.)
i jakie przynosi to efekty w wypadku
poszczególnych zachowań.
11
Scenariusz 6
Temat: Szukamy recepty na zwalczanie postaw negatywnych.
Czas trwania: 45 minut
Cele: uświadomienie sobie, jakie są postawy negatywne, zdobycie wiedzy, jak zwalczać takie postawy
Metody: rozmowa ukierunkowana, praca w grupie
Środki dydaktyczne: karteczki samoprzylepne, pisaki
Ścieżka edukacyjna: edukacja obywatelska
Faza lekcji
Wprowadzenie
Czynności nauczyciela i uczniów
Metody
Środki
dydaktyczne
Uwagi
Nauczyciel wita uczniów, sprawdza listę obecności,
zapoznaje młodzież z tematem.
Rozwinięcie
Nauczyciel prosi uczniów, by napisali na karteczkach,
– karteczki
co uważają za postawę negatywną, i podali przykłady.
samoprzylepne
– pisaki
12
Następnie uczniowie po kolei przyklejają na tablicy (z
lewej strony) zapisane przez siebie karteczki, a
nauczyciel głośno czyta odpowiedzi uczniów:
postawa negatywna to kłamstwo, oszustwo, agresja,
nieuczciwość, pójście na łatwiznę, ściąganie,
wyłudzanie, unikanie odpowiedzialności itd.
Nauczyciel prosi uczniów, by utworzyli grupy 3-
– praca w
osobowe i pomyśleli, jak można zwalczać takie
grupie
postawy. Każda grupa wybiera inną postawę
negatywną i zapisuje na kartce swoje pomysły na jej
zwalczenie: jak oni sami powinni reagować na
przejawy takich zachowań w klasie.
Zakończenie
Każda grupa przykleja do tablicy swoje pomysły (z
prawej strony na wysokości przyklejonych wcześniej
postaw widniejących ze strony lewej) i głośno je
odczytuje.
13
Scenariusz 7
Temat: Czy mogę ci zaufać?
Czas trwania: 45 minut
Cele: integracja grupy, poznawanie sytuacji, w których uczeń może określić swój stopień odpowiedzialności, uczenie się tolerancji
Metody: zabawa, dyskusja
Formy pracy: praca w grupach
Środki dydaktyczne: sześciopłatkowe kwiatki z kolorowego brystolu lub sześciokąty, pisaki
Ścieżka edukacyjna: edukacja prozdrowotna
Faza lekcji
Wprowadzenie
Czynności nauczyciela i ucznia
Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem
Metody
– dyskusja
Środki
dydaktyczne
Uwagi
– kolorowe
Nauczyciel przygotowuje kwiatki
lekcji. Zadaje pytanie, co to jest zaufanie,
kwiatki z
(mogą to być również sześciokąty
prowokując dyskusję.
brystolu lub
lub figury innego kształtu).
14
inne kształty
Uczniowie na każdym płatku lub w
– pisaki
każdym rogu kartki wypiszą swoje
odczucia towarzyszące odgrywaniu
danej roli w zabawie.
Rozwinięcie
Uczniowie dobierają się w pary. Jedna osoba z
– zabawa
pary zamyka oczy, druga staje się
przewodnikiem po sali. Trzymając za rękę i
chroniąc przed niebezpieczeństwem,
oprowadza niewidzącego kolegę, dbając, aby
zapoznać go z jak największym obszarem.
Po 3 minutach następuje zmiana w parach.
W klasie rozpoczyna się ogólna rozmowa o
– rozmowa
odczuciach, jakie budzi chodzenie bez
możliwości widzenia otoczenia, a jakie sytuacja
odpowiedzialności za osobę uzależnioną od
nas.
Nauczyciel podaje każdemu kwiatek
(sześciokąt). Uczniowie wpisują na jego
płatkach (w jego rogach) odczucia
towarzyszące oprowadzaniu, a następnie innym
kolorem pisaka (wszyscy jednakowym) – byciu
15
oprowadzanym. Zwykle padają odpowiedzi:
dobrze, bezpiecznie, wspaniale, źle, niepewnie
itp.
Następnie starają się znaleźć inne osoby, które
mają podobne odczucia. Ich imiona wpisują w
środku kwiatka.
Zakończenie
Uczniowie dobierają się w grupy zgodnie z
odczuciami. Każda grupa podaje krótkie
uzasadnienie, dlaczego wybrała to, a nie inne
zachowanie, które ma pokazać, że uczniowie są
godni zaufania.
16
Scenariusz 8
Temat: Ja i moja rodzina.
Czas trwania: 45 minut
Cele: zdobywanie wiedzy na temat roli rodziny w życiu, poznanie swoich miejsc w rodzinie, uświadomienie sobie swoich błędów wobec
bliskich
Metody: burza mózgów, dyskusja, wypełnianie tabeli
Formy pracy: praca indywidualna
Środki dydaktyczne: kserokopie tabeli, długopisy
Ścieżka edukacyjna: edukacja prozdrowotna
Fazy lekcji
Wprowadzenie
Czynności nauczyciela i ucznia
Metody
Środki
dydaktyczne
Uwagi
Nauczyciel wita uczniów, sprawdza obecność i
zapoznaje młodzież z tematem lekcji. Prosi uczniów,
17
by się zastanowili, czym jest rodzina w ich życiu.
Rozwinięcie
Uczniowie odpowiadają, że rodzina to podstawowa
– burza
Nauczyciel czuwa nad
komórka społeczna spajana przez miłość, zaufanie,
mózgów
rozmowami uczniów. Stara
zrozumienie, dająca wsparcie psychiczne itp.
– dyskusja
się czujnie wsłuchiwać w
problemy przez nich
poruszane, pilnując
jednocześnie, by nie doszło
do sytuacji naruszającej
prywatność uczniów.
Nauczyciel prosi uczniów, by zastanowili się, czy oni
sami wykazują te cechy w stosunku do członków
swojej rodziny. Prosi, by się zastanowili, jakie jest ich
miejsce w rodzinie, jaką według nich samych
odgrywają w nich rolę.
Nauczyciel rozdaje kserokopie z tabelami do
– wypełnianie
– kserokopie z
Nauczyciel wcześniej
wypełnienia przez uczniów.
tabelki
tabelami do
przygotowuje kserokopie
Nauczyciel poleca uczniom, by zastanowili się, jakie
wypełnienia
tabeli według wzoru w
wnioski mogą wyciągnąć na podstawie swojej pracy.
– flamastry
załączniku. Może on
poprosić uczniów, by
wypełnili tabele
anonimowo, zebrać
18
kserokopie, a wnioski
przedstawić na zebraniu z
rodzicami.
Zakończenie
Nauczyciel prosi uczniów, by poszukali sposobów na
poprawę relacji w rodzinie. Podsuwa przykłady, np.:
mogę poprawić swoje relacje z siostrą, jeśli będę jej
pomagać w lekcjach lub jeśli nauczę ją pływać.
Uczniowie podają swoje propozycje na poprawę relacji
w rodzinie – te, na które mają wpływ.
Załącznik
Tabela do wypełnienia przez uczniów
Tak
Nie
Zależnie od
sytuacji
Tylko wtedy,
gdy czegoś
potrzebuję
Czy umiem wyrażać swoje uczucia w domu rodzinnym?
Czy właściwie wypełniam swoje obowiązki (np.: wynoszenie
śmieci, sprzątanie w pokoju itp.)?
Czy pomagam rodzeństwu w trudnych sytuacjach?
Czy umiem uszanować rodziców?
Czy potrafię przeprosić?
19
Czy potrafię zrozumieć zmęczenie członka rodziny?
Czy mam swoje obowiązki domowe?
Czy mam swoje prawa w domu?
Czy czuję się w domu bezpiecznie?
20
Scenariusz 9
Temat: Miłość polega na...
Czas trwania: 45 minut
Cele: zdobywanie wiedzy na temat miłości, poznanie różnych sposobów rozumienia miłości, uświadomienie sobie, na czym polega miłość
Metody: dyskusja, pogadanka, rozmowa ukierunkowana
Formy pracy: praca indywidualna, praca w grupie
Środki dydaktyczne: wiersze znanych poetów poświęcone miłości, ukazujące to pojęcie w różnym świetle, np. Czesław Miłosz, Miłość; Jan
Andrzej Morsztyn, Do trupa; Adam Mickiewicz, Niepewność; Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Moja kochanka; Bolesław Leśmian, W malinowym
chruśniaku itp.
Ścieżka edukacyjna: edukacja prozdrowotna
Fazy lekcji
Czynności nauczyciela i ucznia
Metody
Środki
dydaktyczne
Uwagi
Wprowadzenie Nauczyciel wita uczniów, sprawdza obecność i przedstawia
21
temat lekcji. Prosi uczniów, by zastanowili się, czym jest
miłość, jak rozumieją to słowo.
Rozwinięcie
Nauczyciel czyta wiersze o miłości, a następnie prosi
– dyskusja
– praca
uczniów o podanie na ich podstawie różnych definicji
– pogadanka
indywidualna
miłości, np.: miłość to najgłębsze uczucie, kompromis,
– rozmowa
przyjaźń i zrozumienie, cierpienie, poświęcenie,
ukierunkowana
przymykanie oczu na czyjąś niedoskonałość, ślepe
zauroczenie itp. Nauczyciel wychwytuje różnice w
wypowiedziach uczniów, by nie było kłopotu z utworzeniem
różnych grup na dalszym etapie lekcji.
Nauczyciel wyłania grupy w zależności od sposobu
– praca w
interpretacji pojęcia „miłość”.
grupie
Powstaje 5 grup uczniowskich, z których każda broni swojej
definicji.
Zakończenie
Uczniowie podsumowują lekcję. Dochodzą do wniosku, że
miłość ma różne oblicza: jest miłość młodzieńcza, dojrzała
itp., każda jednak jest formą oddania i próbą zrozumienia
drugiej osoby.
22
Scenariusz 10
Temat: Jakie są nasze cele jako zespołu klasowego?
Czas trwania: 45 minut
Cele: poznanie celów swojej klasy, zdobywanie wiedzy, jak je osiągnąć, uświadomienie sobie, jak ważne są cele w życiu, integracja
Metody: pogadanka, dyskusja, zabawa
Formy pracy: praca w grupach
Środki dydaktyczne: duży brystol, małe karteczki, flamastry
Ścieżka edukacyjna: edukacja prozdrowotna
Fazy lekcji
Wprowadzenie
Czynności nauczyciela i ucznia
Metody
Środki
dydaktyczne
Uwagi
Nauczyciel wita uczniów, sprawdza listę obecności,
zapoznaje uczniów z tematem lekcji.
23
Rozwinięcie
Każdy uczeń dostaje kartkę papieru, na której jest
– pogadanka
– małe
napisane słowo „My”. Uczniowie mają zbudować
– dyskusja
karteczki
zdanie dotyczące celów klasy, zaczynające się od
– zabawa
– flamastry
tego słowa.
– magnes lub
taśma klejąca
Następnie uczniowie łączą się w grupy 4-osobowe i
dokonują syntezy 4 zdań zapisanych wcześniej przez
poszczególnych członków grupy. Chodzi o
znalezienie myśli przewodniej.
Czwórki łączą się w dwie duże grupy i pracują
podobnie jak wcześniej, tzn. ze zbudowanych zdań
tworzą jedno zdanie, które integruje myśli składowe.
Zakończenie
Uczniowie tworzą motto klasy złożone z 2 zdań
opracowanych przez 2 grupy. Motto ma zawierać
główne cele klasy. Uczniowie zapisują motto i
wieszają je na ścianie. Dyskutują na temat
wybranych celów.
24