przeczytaj fragment książki

2.10.7 Interes w zgłoszeniu przystąpienia
W myśl art. 185 ust. 3 ustawy Pzp wykonawcy, którzy przystąpią skutecznie do
postępowania odwoławczego stają się jego uczestnikami, jeżeli mają interes w tym, by
odwołanie zostało rozstrzygnięte na korzyść jednej ze stron.
Pojęcie „interesu”, o którym mowa w art. 185 ust. 3 ustawy Pzp nie zostało przez
ustawodawcę w żaden sposób dookreślone. Pojęcie to nie może być zatem zawężane ani do
„interesu prawnego”, ani do „interesu w uzyskaniu danego zamówienia”. Zgłaszający
przystąpienie może się powoływać na jakikolwiek interes, w tym również interes faktyczny,
związany rozstrzygnięciem postępowania na korzyść strony, do której przystąpił.1
W dotychczasowym orzecznictwie KIO przyjmuje się, że nie stanowi interesu w
uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść strony, do której się przystępuje:
 występowanie przez przystępującego w celu obrony normy ogólnej dotyczącej
przestrzegania prawa – dla skuteczności przystąpienia musi występować obiektywna
potrzeba uzyskania określonego rozstrzygnięcia w danym postępowaniu na korzyść
strony, do której się przystępuje (np. postanowienie KIO z 28.7.2010 r., sygn. akt KIO
1492/10),
 powołanie się jedynie na oczekiwanie otrzymywania od zamawiającego informacji o
dalszym toku postępowania (np. postanowienie KIO z 16.2.2012 r., sygn. akt KIO
228/12),
 ogólnikowe stwierdzenie, iż przystępujący posiada interes w ubieganiu się o udzielenie
zamówienia w przypadku unieważnienia wyboru oferty – nie można uznać
przystąpienia za skuteczne w przypadku braku odwołania się do sytuacji faktycznej
postępowania, pozycji złożonej przez siebie oferty ani zakresu zaskarżenia odwołaniem
(np. postanowienie KIO z 20.10.2011 r., sygn. akt KIO 2169/11),
 sytuacja, w której w wyniku uwzględnienia odwołania i wprowadzenia żądanych przez
odwołującego się, zwiększających konkurencję w postępowaniu, zmian do SIWZ
możliwość złożenia oferty i szansa uzyskania zamówienia pozostaną takie same (np.
wyrok KIO z 15.1.2013 r., sygn. akt KIO 2933/12)2.
1
Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 4 czerwca 2012 roku sygn. akt: KIO 1029/12, KIO 1031/12, a
także wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 22 czerwca 2012 roku sygn. akt KIO 1209/12
2
Mirosława Bajorek (Pelowska) http://www.ekspertbeck.pl/przystapienie-do-postepowaniaodwolawczego-wzor-1/ [data publikacji: 6 maja 2013]
Orzeczenie: Wskazać należy, żeby przystępujący uzyskał status uczestnika postępowania
odwoławczego, musi mieć interes w rozstrzygnięciu odwołania na korzyść jednej ze stron.
Ustawa nie wymaga jednak, aby był to wyłącznie interes prawny. Uznać należy za
wystarczający interes faktyczny, musi on jednak pozostawać w adekwatnym związku z
odwołaniem strony, do której interwenient przystępuje. Zdaniem Sądu Okręgowego, w
niniejszej sprawie nie sposób uznać, żeby przystępujący miał interes w rozstrzygnięciu sprawy
zgodnie z wnioskiem odwołującego. Za takim stanowiskiem przemawia fakt, że przystąpienie
wykonawcy do niniejszego postępowania i podejmowane przez niego w toku postępowania
czynności, w szczególności składanie oświadczeń podważających prawidłowość sporządzenia
własnej oferty skutkowało występowaniem przez tego wykonawcę w postępowaniu
odwoławczym przeciwko własnej ofercie. Zaakcentować należy, że interes, o którym mowa w
art. 185 nie może być rozumiany jako możliwość występowania przeciwko własnej ofercie, tak
jak to miało miejsce w przedmiotowym postępowaniu (wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z
dnia 8 stycznia 2014 roku, sygn. akt: X Ga 652/13).
Przystąpienie do postępowania odwoławczego może być zgłoszone przez wykonawcę
jedynie w zakresie zarzutów odwołania. Jeżeli wykonawca chciałby podnieść inne zarzuty, nie
ujęte w odwołaniu, musi złożyć samodzielnie osobne odwołanie i uiścić od niego wpis. Nie ma
przeszkód, by powtórzyć w nim również zarzuty odwołania, do którego wykonawca zgłosił
przystąpienie, ale też nie ma takiej potrzeby.
Problemy w zgłoszeniu przystąpienia pojawiają się w sytuacji, gdy wykonawca ma
interes w tym, by część zarzutów odwołania została rozstrzygnięta na korzyść odwołującego, a
część na korzyść zamawiającego. Sytuacje takie zdarzają się często w postępowaniach
odwoławczych i wynikają z tego, że odwołania w większości przypadków są wielozarzutowe i
dotyczą różnych czynności zamawiającego.
Przykłady:
1) zarzuty odwołania dotyczą zaniechania przez zamawiającego odrzucenia ofert dwóch
innych wykonawców (A i B). Wykonawca A ma interes w tym, by została odrzucona oferta
wykonawcy B, ale nie ma interesu w odrzuceniu własnej oferty. Stąd też zależy mu na oddaleniu
zarzutów wobec jego oferty i uwzględnieniu zarzutów względem oferty wykonawcy B;
2) odwołanie złożone przez wykonawcę C dotyczy treści ogłoszenia o zamówieniu
i specyfikacji istotnych warunków zamówienia w zakresie warunków udziału w postępowaniu.
Wykonawca C nie spełnia dwóch warunków w zakresie doświadczenia i domaga się ich
złagodzenia. Wykonawca D spełnia jeden z postawionych warunków, ale nie spełnia drugiego.
Zależy mu zatem na utrzymaniu warunku, który spełnia i na zmianie drugiego.
Ustawa Pzp nie dopuszcza możliwości zgłoszenia przystąpienia przez jednego
wykonawcę jednocześnie po obu stronach sporu. Nie jest to możliwe nawet w sytuacji, gdy
wykonawca zgłaszający przystąpienie precyzuje, że w zakresie jednego zarzutu przystępuje do
postępowania po stronie odwołującego, a w zakresie drugiego – po stronie zamawiającego.
Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 7 grudnia 2012 roku sygn. akt: KIO 2597/12
stwierdziła: „Przystąpienie jako czynność wywołująca skutki procesowe w postaci uzyskania
statusu uczestnika postępowania odwoławczego wymaga ścisłego wypełnienia przesłanek
ustawowych, jakimi są wskazanie strony, do której wykonawca przystępuje oraz interesu w
uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść tej strony. Kompleksowa regulacja zawarta w przepisach
art. 185 ustawy wyłącza możliwość zgłoszenia przystąpienia do postępowania odwoławczego
jednocześnie po obu stronach (do poszczególnych zarzutów), gdyż nie byłoby możliwe
przestrzeganie zakazu pozostawania w sprzeczności z czynnościami i oświadczeniami strony,
do której przystąpienie zostało wniesione. W konsekwencji uchybienie Wykonawcy, który w
części zarzutów przystąpił po stronie Zamawiającego i w części po stronie Odwołującego,
prowadziło do stwierdzenia nieskuteczności zgłoszenia.”
W przypadku wystąpienia takiej sytuacji, gdy wykonawca popiera część zarzutów
odwołania innego wykonawcy i sprzeciwia się innym, pewnym rozwiązaniem jest zgłoszenie
przystąpienia po jednej ze stron jedynie w zakresie popieranych zarzutów. Przepisy ustawy Pzp
takiego zgłoszenia nie zakazują, a jednocześnie zgłoszenie to nie sprzeciwia się naturze
instytucji przystąpienia, gdyż nie stwarza zagrożenia, iż czynności i oświadczenia
przystępującego będą pozostawały w sprzeczności z czynnościami i oświadczeniami strony, do
której zgłoszono przystąpienie. Przystępujący będzie brał udział w postępowaniu
odwoławczym jedynie w zakresie zarzutów, które poparł, co pozwoli mu na przynajmniej
częściową możliwość obrony jego praw.
2.10.8 Czynności procesowe przystępującego
Przystępujący do postępowania odwoławczego podejmuje czynności procesowe we
własnym imieniu i nie może w drodze czynności procesowych rozporządzać przedmiotem
postępowania odwoławczego (np. zmieniać zarzutów, cofnąć odwołania, uwzględnić
odwołania). Nie może on także podejmować czynności, które pozostawałyby w sprzeczności z
czynnościami i oświadczeniami strony, do której przystąpił. Czynność przystępującego
pozostająca w sprzeczności z uprzednią czynnością lub oświadczeniem strony, do której
przystąpił jest nieskuteczna z mocy samego prawa. Strona może także odwołać czynność
dokonaną przez przystępującego.
Przykład: Jeżeli strona przyznała okoliczność faktyczną (art. 195 ust. 5 zd. drugie ustawy Pzp),
to przystępujący nie może zgłaszać wniosków dowodowych co do tego faktu. Jeżeli
przystępujący zgłasza wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, strona może
odwołać zgłoszenie takiego wniosku.
Przystępujący do postępowania odwoławczego oraz wykonawca, który został wezwany
do przystąpienia do postępowania odwoławczego, ale do tego postępowania nie przystąpił w
ogóle lub też jego przystąpienie z powodu braków formalnych lub braku interesu w zgłoszeniu
przystąpienia nie było skuteczne, nie mogą następnie korzystać ze środków ochrony prawnej
wobec czynności zamawiającego wykonanych zgodnie z wyrokiem sądu lub Izby albo na
podstawie art. 186 ust. 2 i 3. Wynika to z treści art. 186 ust. 6 ustawy Pzp. Innymi słowy, jeżeli
zamawiający, w wyniku uwzględnienia odwołania przez sąd lub Izbę, wykonał czynności
zgodnie wyrokiem sądu lub Izby, względnie – jeżeli sam uwzględnił zarzuty odwołania i
wykonał czynności zgodnie z żądaniami zawartymi w odwołaniu, to na te czynności
zamawiającego przystępujący oraz wykonawca, który był uprawniony do zgłoszenia
przystąpienia, nie mogą wnieść odwołania. W przypadku wniesienia odwołania pomimo
zakazu zawartego w art. 186 ust. 8 ustawy Pzp, Izba odrzuci odwołanie na podstawie art. 189
ust. 2 pkt 5 ustawy Pzp.
Przystępującemu, jako uczestnikowi postępowania odwoławczego, należy doręczyć
zawiadomienie o terminie i miejscu rozprawy, a także wyrok Krajowej Izby Odwoławczej wraz
z uzasadnieniem. Podczas rozprawy służy mu prawo do zabierania głosu, zgłaszania wniosków
dowodowych, otrzymywania pism procesowych i dowodów.
Przystępujący do postępowania odwoławczego jest uprawniony do wniesienia skargi do
sądu na orzeczenie Izby.