Mapa Kultury

Pobrano z portalu Mapa Kultury
19.01.2015
MINIMALIZM - nowy numer Pisma kulturalnego "Fragile"
____________________________
autor: ŚOK
Obserwując współczesną kulturę, trudno oprzeć się wrażeniu, że żyjemy w czasach chorobliwego
nadmiaru. Późna nowoczesność w różnych swoich przejawach jawi się jako świat przesady i
rozbuchania. Nadmiar ten możemy dostrzec w zjawisku niczym nieograniczonego konsumpcjonizmu,
w którym odpowiedzią na każdą ludzką potrzebę jest przynajmniej tuzin produktów, sprzedawanych w
coraz bardziej wymyślny sposób. Co równie istotne, zjawisko niekontrolowanego przerostu dotyka
także sfer kultury i sztuki.
Sprawy, które niegdyś były proste, dziś stały się nadmiernie skomplikowane, a zalew bodźców, jakich
doświadczamy, obcując z popkulturą, nową technologią czy nawet przestrzenią miejską, nie pozwala
na ich właściwą selekcję, namysł i interpretację. Coraz szybciej podróżując, komunikując się i
docierając do różnych treści, staramy się wprowadzić także naszą percepcję na jeszcze wyższe obroty.
W kulturze jednak, podobnie jak w fizyce, każda akcja wywołuje reakcję. Starając się sprzeciwić
opisanym powyżej trendom, coraz więcej osób wybiera alternatywę, którą może być szeroko pojęta
prostota. Jej różnymi obliczami mogą być asceza zamiast nieograniczonej konsumpcji, spowolnienie
zamiast ciągłego pędu oraz oszczędność wyrazu zamiast krzykliwej ostentacji. Stanowiący
konsekwencję takich wyborów minimalizm postanowiliśmy uczynić tematem przewodnim tego numeru,
odnajdując przeróżne jego manifestacje. W życiu codziennym objawia się czasem pod postacią wciąż
rozwijających się ruchów dobrowolnej prostoty, o których piszą Andrzej Kasperek i Kajetan Owczarek.
Opisywani przez nich minimaliści starają się oczyścić swoje życie z niepotrzebnego naddatku, a ich styl
życia może stanowić wyraz poglądów filozoficznych, ale także polityczno-ekonomicznych.
Osobną sferą, w której słowo minimalizm nabiera szczególnego znaczenia, jest sztuka. Tutaj termin ten
ma już uświęconą długą tradycją sztuki minimalistycznej wykładnię, oznaczającą radykalne
uproszczenie niektórych elementów formy. W niniejszym numerze „Fragile” przyglądamy się niektórym
współczesnym próbom realizacji tego modelu sztuki polegającej na redukcji i prostocie, które możemy
dostrzec w muzyce, kinie czy literaturze. Chcemy się zastanowić nad tym, dlaczego i w jakich
postaciach prostota oraz minimalizm (w sensie społecznym, kulturowym, artystycznym itd.) mogą być
wartościami we współczesnym świecie oraz jakie środki najlepiej służą do jej przekazania i wyrażenia.
Miłej lektury,
Miłosz Stelmach
Spis treści:
Minimalistów poszukiwania wewnętrznego spokoju – Andrzej Kasperek
Interesowny minimalizm – Kajetan Owczarek
Muzyka
Romans czy mezalians? – Anna Al-Araj
Nić Nibelungów – Jarosław Sawic
Długa muzyka. Wywiad z triem The Necks – Tomasz Gregorczyk
Formy – naturalna multimedialność (17): Pamiętanie o pamięci – Michał Górczyński
strona 1 / 2
Pobrano z portalu Mapa Kultury
Literatura
Nienawidzę hasła: „powrót do Natury”. Z Julią Fiedorczuk rozmawia Aleksandra Byrska
Paradoksy prozatorskiej ekonomii: Maciej Malicki – Miron Białoszewski – Piotr Sobolczyk
Grzyby i jedwabniki, czyli o humanizmie minimalnym D.J. Enrighta i Dereka Mahona – Wit Pietrzak
Redukcja słów, implozja sensów, czyli Prawie haiku Ryszarda Krynickiego – Piotr Żołądź
Transpoetica: Pamięć i język. Poezja tatarska w Polsce – Klaudia Muca
Film
Slow cinema – współczesne oblicze filmowego minimalizmu – Miłosz Stelmach
Wracaj, skąd przybyłeś. Kontemplacja powrotu do przeszłości w Visitors – Jakub Przybyło
Jak nudzą się kowboje – Tomasz Rachwald
Sztuka
Minimalizm – raz jeszcze – Maria Hussakowska
Minimalistyczny performance – Małgorzata Kaźmierczak
O głodzie. Z Karoliną Brzuzan rozmawia Agata Stronciwilk
Znikome wymagania – Olga Kosińska
Miska i Kij – Elżbieta Prokopowicz
"Fragile": MINIMALIZM NR 3-4 (25-26) 2014
strona 2 / 2