Prof. Tadeusz Koszarowski twórca chirurgii onkologicznej w Polsce

fot. Marek P. Nowacki
Prof. Tadeusz Koszarowski
twórca chirurgii onkologicznej w Polsce
autor definicji poj´cia "onkologia"
organizator sieci polskich oÊrodków onkologicznych
inicjator badaƒ epidemiologicznych nowotworów
Kierownik Oddzia∏u, a póêniej Kliniki Chirurgii
Instytutu Onkologii w Warszawie w latach 1948-1972
Dyrektor Instytutu Onkologii w latach 1972-1985
dzi´ki inicjatywie i niez∏omnej woli
Profesora Tadeusza Koszarowskiego
powsta∏o Centrum Onkologii na Ursynowie
NOWOTWORY Journal of Oncology • 2002 • volume 52
Number 6 • 533–573
Wspomnienia • In memoriam
Wspomnienia o prof. Tadeuszu Koszarowskim
(1915–2002)
W dniu 17 sierpnia 2002 r. zmar∏ Profesor Tadeusz Koszarowski. Ogrom dokonaƒ i wielowymiarowÊç tego wybitnego cz∏owieka wymyka∏y si´ próbom zamkni´cia w jednym opisie. Poprosi∏em zatem szerokie grono wspó∏pracowników i uczniów Profesora o ich wspomnienia.
Przedstawiam je poni˝ej, w kolejnoÊci alfabetycznej, doda-
jàc zdj´cia pochodzàce z archiwum Profesora Koszarowskiego, z archiwum Redakcji Naukowej Centrum Onkologii, bàdê przekazane przez Autorów. Wspomnienia poprzedza krótki biogram.
Tadeusz Koszarowski ukoƒczy∏ Gimnazjum ksi´˝y Marianów na Bielanach w 1928 r., Gimnazjum Klasyczne
im. T. Reytana w 1933 r., a Wydzia∏ Lekarski Uniwersytetu Warszawskiego – w 1939 r.
W kampanii wrzeÊniowej walczy∏ w grupie gen. Kleeberga, by∏ cz∏onkiem ruchu oporu w ZWZ, a nast´pnie –
w Armii Krajowej. W latach 1943-44 by∏ wi´êniem gestapo na Pawiaku. W Powstaniu Warszawskim kierowa∏ szpitalem polowym. Od listopada 1944 r. by∏ organizatorem
i dyrektorem szpitalnictwa na Pradze, a od stycznia 1945 r.
– równie˝ w Warszawie lewobrze˝nej.
Prac´ zawodowà rozpoczà∏ w 1939 r. w Szpitalu Wolskim. Zwiàzki Profesora z Instytutem Radowym zacz´∏y
si´ w 1941 r., kiedy zosta∏ tu chirurgiem pracujàcym w godzinach popo∏udniowych. By∏ wtedy najbli˝szym wspó∏pracownikiem Leona Mannteuffla. Kierownikiem Oddzia∏u, a potem Kliniki Chirurgicznej Instytutu zosta∏ w 1948
r. i pe∏ni∏ t´ funkcj´ przez 25 lat. Od 1952 r. by∏ zast´pcà
dyrektora Instytutu, a w latach 1972-86 – dyrektorem naczelnym. W latach 1975-85 kierowa∏ Rzàdowym Progra-
mem Walki z Rakiem. By∏ inicjatorem budowy Centrum
Onkologii na Ursynowie, a w latach 1972-93 – Pe∏nomocnikiem Ministra Zdrowia ds. budowy. Od 1953 r. przez 33
lata pe∏ni∏ funkcj´ konsultanta krajowego w zakresie onkologii.
Profesor by∏ te˝ pos∏em na Sejm, cz∏onkiem Rady
Naukowej Instytutu Onkologii i Rady Naukowej przy
Ministrze Zdrowia, cz∏onkiem Komitetu Odbudowy
Zamku Królewskiego w Warszawie, cz∏onkiem zespo∏u
doradców sejmowych, cz∏onkiem Rady Konsultacyjnej
przy Przewodniczàcym Rady Paƒstwa, Prezesem Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Prezesem Rady Zrzeszenia
Polskich Towarzystw Lekarskich, organizatorem i Prezesem Rady Krajowej Polskiej YMCA. Za dzia∏alnoÊç
naukowà, organizacyjnà i spo∏ecznà otrzyma∏ najwy˝sze
odznaczenia i nagrody, w tym – Krzy˝ Wielki Orderu
Odrodzenia Polski. Zosta∏ m.in. honorowym cz∏onkiem
Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, Towarzystwa Chirurgów Polskich.
Edward Towpik