Zastosowania easy

Transkrypt

Zastosowania easy
www.eaton.com
www.moeller.pl/easy
easy, XV100 i MFD-Titan
w praktyce
Przyk³ady aplikacji dla przekaßników
programowalnych easy
Przekaßniki programowalne easy
i oprogramowanie easySoft Pro
Sterowniki kompaktowe easyControl
i oprogramowanie easySoft CoDeSys
Panele dotykowe XV100 i oprogramowanie
Galileo
Spis treści
Zastosowania easy
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3
Wprowadzanie pierwszego programu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4
1. Systemy oświetleń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12
1.1 Oświetlenie biura z wyłącznikiem centralnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12
1.2 Oświetlenie okna wystawowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14
1.3 Sterowanie oświetleniem z pomiarem jasności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16
1.4 Oświetlenie klatki schodowej i piwnicy z dwoma czasami załączenia . . . . . . . . . . . . 18
1.5 Oświetlenie klatki schodowej i piwnicy ze światłem ciągłym . . . . . . . . . . . . . . . . . .20
1.6 Oświetlenie hali sportowej ze sterowaniem czasowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22
1.7 Oświetlenie zewnętrzne domku jednorodzinnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24
2. Systemy nawadniania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26
2.1 System nawadniania sterowany czasowo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26
2.2 System nawadniania na wypadek suszy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28
2.3 System nawadniania z różnymi programami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30
2.4 Nawadnianie ze sterowaniem czasowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32
2.5 Nawadnianie w różnych odstępach dobowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34
2.6 Nawadnianie z pomiarem wilgotności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36
2.7 Nawadnianie z różnymi funkcjami sterowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38
2.8 Sterowanie fontanny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40
2.9 Nawadnianie z ruchomym zraszaczem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42
3. Akwarium i nawadnianie ogrodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44
3.1 Akwarium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44
3.2 Sterowanie sadzawki w ogrodzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46
4. Sterowanie transportem i mieszadłami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48
4.1 Transporter taśmowy - sterowanie czasowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48
4.2 Transporter taśmowy - zatrzymywanie po trzech sekundach . . . . . . . . . . . . . . . . . .50
4.3 Sterowanie mieszaczem ze zmianami kierunku wirowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52
4.4 Sterowanie mieszadłem z dwoma wirnikami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54
4.5 Sterowanie napełnianiem i ruchem mieszadła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56
5. Sterowanie żaluzjami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58
5.1 Sterowanie markizami / żaluzjami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58
5.2 Sterowanie żaluzjami / markizami z uwzględnieniem słońca,
wiatru i deszczu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60
6. Systemy parkingowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62
6.1 Parking - sterowanie czasowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62
6.2 Obsługa garażu podziemnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64
7. Szklarnia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66
7.1 Sterowanie temperaturą w szklarni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66
7.2 Sterowanie wentylacją w szklarni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68
8. Alarmy i zabezpieczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70
8.1 Instalacja alarmowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70
9. Inne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72
9.1 Realizacja zamka cyfrowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72
9.2 Sterowanie linijką świetlną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74
9.3 Sterowanie zbiornikiem filtra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76
9.4 Licznik czasu pracy z sygnalizacją konserwacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78
1
spis tersci:1.qxd
2010-01-20
14:45
Page 2
easy i MFD-Titan w praktyce
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81
1. Część ogólna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
1.1 Budowa przekaźnika programowalnego easy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82
1.2 Algebra Bool’a jako podstawa programowania easy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84
1.3 easySoft Pro - narzędzie do programowania i obsługi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88
2. Przekaźnik programowalny easy500 i easy700 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94
2.1 Przekaźnik czasowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94
2.2 Licznik C . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .98
2.3 Komunikaty tekstowe - znacznik D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101
3. Przekaźnik programowalny easy800 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104
3.1 Właściwości edytora easySoft Pro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105
3.2 Przekaźnik czasowy T . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107
3.3 Komparator wielkości analogowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111
3.4 Licznik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113
3.5 Moduł tekstowy D01...D32 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115
3.6 Moduł ograniczający wartość sygnału . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117
3.7 Multiplexer danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118
3.8 Rejestr przesuwny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118
4. Wielofunkcyjny wyświetlacz MFD-Titan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120
4.1 Projekt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122
4.2 Wizualizacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123
4.2.1 Tekst statyczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124
4.2.2 Komunikat tekstowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125
4.2.3 Wartość liczbowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129
4.2.4 Bitmapa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132
4.2.5 Bar graf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133
5. Sieć easyNet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134
6. Konfiguracja easy800/MFD do pracy w sieci Ethernet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137
7. Wyposażenie dodatkowe - komunikacja bezprzewodowa . . . . . . . . . . . . . . . . .141
7.1 Modem easySMS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142
7.2 Modem easyGPRS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .144
8. Sterowniki kompaktowe easyControl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146
8.1 Podstawy easySoft CoDeSys . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150
8.1.1 Zarządzanie bibliotekami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .152
8.1.2 Konfiguracja sterownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .153
8.1.3 Znaczniki i adresowanie pamięci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154
8.2 Pierwszy program w easySoft CoDeSys . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .156
8.3 Przykładowe programy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163
8.3.1 Moduł przekaźnika czasowego z biblioteki easy800_gb.lib . . . . . . . . . . . . . . .163
8.3.2 Rozruch silnika gwiazda-trójkąt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .164
8.4 Połączenie easyControl - easy800 przez sieć easyNet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166
9. Programowalne przekaźniki bezpieczeństwa easySafety . . . . . . . . . . . . . . . . . .173
9.1 Budowa przekaźnika easySafety . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173
9.2 Oprogramowanie easySoft-Safety . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174
9.3 Przykładowa aplikacja - nadzór osłony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176
9.3.1 Schematy łączeniowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176
9.3.2 Program realizujący przykładową aplikację . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177
10. Panele dotykowe serii XV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .184
10.1 Połączenie przekaźnika programowalenego easy500/700 z panelem XV . . . . . . . . .185
10.2 Połączenie przekaźnika programowalenego easy800/MFD/ES4P z panelem XV . . . .188
10.3 Połączenie przekaźnika programowalenego easyControl z panelem XV . . . . . . . . . .190
10.4 Podstawy tworzenia wizualizacji dla panelu XV w programie Galileo . . . . . . . . .194
2
Zastosowania easy
Przykłady aplikacji dla przekaźnika
programowalnego easy.
Wprowadzenie
easy jest programowalnym urządzeniem łącząco-sterującym i może zastępować
układy sterowania przekaźnikowo-stycznikowego. easy wolno stosować tylko
wtedy, gdy jest prawidłowo zainstalowany. easy jest urządzeniem do
wbudowania i musi być umieszczony w obudowie, szafie sterowniczej lub
rozdzielnicy instalacyjnej. Przewody zasilające i sterujące muszą być
zabezpieczone przed dotykiem i osłonięte. Instalacja musi odpowiadać zasadom
kompatybilności elektromagnetycznej EMC. Przy załączaniu easy nie można
dopuścić do powstania zagrożenia z powodu niekontrolowanych stanów
łączeniowych urządzeń jak np. nieprzewidziany rozruch silnika lub nieoczekiwane
załączenie napięcia.
easy realizuje funkcje logiczne, czasowe i zliczające oraz funkcje zegara
sterującego. easy ma wejścia i wyjścia sterujące. Przy pomocy easy można
rozwiązywać zadania z zakresu instalacji domowych oraz sterowania maszyn
i urządzeń. Program działania przygotowuje się w postaci schematu
drabinkowego. Taki schemat wprowadza się bezpośrednio za pomocą
wyświetlacza przekaźnika easy. Można:
• styki zwierne i styki rozwierne łączyć szeregowo lub równolegle,
• wykorzystać przekaźniki wyjściowe i znaczniki,
• określić wyjścia jako cewki przekaźnika: zwykłe i bistabilne lub
z samopodtrzymaniem,
• wybrać przekaźniki czasowe (16) z różnymi funkcjami,
• zastosować 16 liczników zliczających do przodu i do tyłu,
• wyświetlać dowolne teksty (16) i zmienne wraz z ich edycją,
• śledzić stan linii programu,
• wpisywać, zapamiętywać i zabezpieczać program hasłem.
Aparaty z oznaczeniem typu easy...C(X) posiadają dodatkowo osiem
tygodniowych zegarów sterujących z odpowiednio czterema różnymi czasami
załączania i wyłączania. W aparatach typu „DC” można podłączyć dwa (w wersji
easy7 - cztery) sygnały analogowe i analizować ich wartość w szesnastu
komparatorach wartości analogowych.
easy może być montowany i podłączany tylko przez technika elektryka lub osobę
znającą instalacje elektryczne. Do uruchamiania i programowania przekaźnika
niezbędna jest fachowa wiedza z zakresu elektrotechniki. Sterowane elementy
wykonawcze, takie jak silniki lub siłowniki hydrauliczne, mogą uszkodzić część
instalacji bądź stanowić zagrożenie dla ludzi, jeżeli easy będzie źle podłączony lub
błędnie zaprogramowany.
3
Wprowadzanie
pierwszego programu
Na przykładzie następującego schematu pokażemy jak krok
po kroku wprowadzać program do przekaźnika easy.
Poznacie przy tym wszystkie reguły, aby po krótkim czasie
programować easy już wg własnych projektów.
Tak jak na tradycyjnym drabinkowym schemacie sterowania
stosujemy przy programowaniu easy styki i cewki przekaźników. Dzięki easy nie trzeba już łączyć poszczególnych
elementów ze sobą. Po naciśnięciu kilku przycisków program easy przejmuje funkcje kompletnego okablowania.
Trzeba tylko dołączyć łączniki, czujniki, lampki lub styczniki.
L01+
F1
S1
K1
S2
K1
H1
L01-
Rys. A.: Sterowanie oświetleniem za pomocą przekaźnika
W tym przykładzie easy zastępuje połączenia i zadania
przedstawionego schematu.
4
L01+
L01F1
S1
+24V 0V
S2
I1 I2
Q1
1
2
H1
L01-
Rys. B.: Sterowanie oświetleniem za pomocą easy
...........
I
Start programu - wyświetlanie stanu
Po włączeniu zasilania easy wyświetla aktualny stan układu.
Na wyświetlaczu jest informacja o stanie wejść i wyjść oraz
o trybie pracy przekaźnika (RUN/STOP).
PN 02:00
.......STOP
h
Przykłady dotyczą przekaźnika bez rozszerzeń. Jeżeli jest
dołączony moduł rozszerzenia, to wyświetlacz pokazuje
najpierw status aparatu podstawowego, następnie status
modułu rozszerzenia, a dopiero później menu wyboru.
5
PROGRAM...
STOP å RUN
PARAMETRY
x Przyciskiem
OK przejść do menu głównego.
Za pomocą OK następuje przejście do kolejnego poziomu
menu, za pomocą ESC przejście o jeden poziom wstecz.
INFO
h
Przycisk OK ma jeszcze dwie inne funkcje:
• OK zapisuje zmienione wartości.
• Przyciskiem OK można przy programowaniu wprowadzać i zmieniać styki oraz cewki przekaźników.
easy znajduje się w trybie pracy STOP.
2 ⫻ OK przechodzi się przez punkty menu
PROGRAM… r PROGRAM do poziomu wyświetlania,
w którym można wprowadzać program.
x Przyciskając
Wyświetlanie programu
Pole wyświetlania programu jest na początku puste. Na
górze po lewej stronie miga kursor; tu rozpoczyna się rysowanie schematu. easy automatycznie proponuje jako
pierwszy styk wejścia I1.
â
êê M
êê êê êêê
M
l
l
êê êê êê êêê
êê êê êê êêê
êê êê êê êêê
I1-I2----ÄQ1
6
Klawiszami ÍÚ ú í przesuwamy kursor po niewidocznym
rastrze.
Pierwsze trzy kolumny z lewej są polami styków, a kolumna
z prawej tworzy pole cewek. Każdy wiersz stanowi jedną
linię schematu. easy automatycznie dołącza pierwszy styk do
napięcia.
x Proszę
wprowadzić teraz do easy następujący schemat.
Na wejściach znajdują się łączniki S1 i S2. I1 i I2 odpowiadają stykom łączącym na zaciskach wejściowych.
Przekaźnik K1 jest odwzorowany przez cewkę przekaźnika
ÄQ1. Symbol „Ä“ oznacza rodzaj cewki, tutaj zwykłą cewkę
przekaźnika. Q1 jest jednym z przekaźników wyjściowych
easy.
Od pierwszego styku do cewki wyjściowej
W easy schemat wpisuje się od wejścia do wyjścia.
Pierwszym stykiem wejściowym jest I1.
x Nacisnąć
I1 êê êê êêê
OK.
easy pokazuje pierwszy styk I1 na pozycji kursora.
x I miga i może być zmienione klawiszami kursora Í lub Ú
przykładowo na styk klawiatury P. W tym przypadku nie
trzeba jednak nic zmieniać.
x Nacisnąć 2 ⫻ OK, żeby kursor poprzez 1 przeszedł na
drugie pole styków.
Alternatywnie można przesunąć kursor na następne pole
styków przyciskiem kursora í.
I1 I1 êê êêê
x Nacisnąć
OK.
easy tworzy następny styk I1 na pozycji kursora. Zmieniamy
styk na I2, ponieważ styk rozwierny S2 jest przyłączony do
zacisku wejściowego „I2“.
x Nacisnąć OK, żeby kursor przeszedł na następne miejsce
i klawiszami kursora Í lub Ú zmienić liczbę na 2.
h
I1-I2 Â
Przyciskiem DEL kasuje się styk na pozycji kursora.
x Nacisnąć
OK, żeby kursor przeszedł na trzecie pole dla
styków.
Ponieważ nie jest potrzebny trzeci styk łącznika, można już
połączyć styki bezpośrednio z polem cewek.
7
Połączenia
Do łączenia elementów na schemacie easy służy własny
wskaźnik łączenia.
Przyciskiem ALT uaktywnia się ten wskaźnik i klawiszami
kursora
ÍÚ ú í przesuwa się go.
h
Przycisk ALT w zależności od pozycji kursora ma jeszcze
dwie inne funkcje:
• Z lewego pola stykowego przyciskiem ALT można
wyprowadzić pustą linię schematu.
• Styk łącznika znajdujący się na pozycji kursora przycisk
ALT zmienia na zwierny lub rozwierny.
êêM êê
M
l
l
l
êê
êêê
êêê
h
Wskaźnik łączenia działa między polami styków i polami
cewek. Jeżeli wskaźnik zostanie przesunięty na jakiś styk lub
cewkę, zmieni się z powrotem na zwykły kursor i w celu
dalszego łączenia trzeba go ponownie uaktywnić.
Sąsiednie styki w jednej linii programu aż do pola cewki
easy łączy automatycznie.
x Nacisnąć
ALT, aby połączyć styk I2 z polem cewki.
Kursor zmienia się w migający wskaźnik i ustawia się
automatycznie w miejscu łączenia.
I1-I2l
êê êê êê êêê
êê êê êê êêê
êê êê êê êêê
h
x Nacisnąć
przycisk kursora í. Styk I2 zostanie połączony
z polem cewki.
Przyciskiem DEL kasuje się połączenie w miejscu
położenia kursora lub wskaźnika. Przy krzyżujących się
połączeniach najpierw jest kasowane połączenie pionowe,
a po ponownym naciśnięciu DEL - poziome.
x Nacisnąć
ponownie przycisk kursora í.
Kursor przesuwa się na pole cewki.
8
I1-I2----ÄQ1
x Nacisnąć
OK.
easy wprowadza cewkę przekaźnika Q1. Wprowadzony typ
cewki Ä i przekaźnik wyjściowy Q1 są prawidłowe i nie
trzeba ich już zmieniać.
I1-I2----ÄQ1
Pierwszy, gotowy schemat działającego programu easy
wygląda tak:
Przyciskiem ESC opuszcza się wyświetlanie programu.
Pojawia się menu przedstawione obok
ZAPISZ
x Nacisnąć
ANULUJ
OK.
Program zostaje zapamiętany. Przyciskiem ESC opuszcza się
wyświetlanie programu. Zmiany dokonane na schemacie,
nie zostaną zapamiętane.
h
Wszystkie konieczne dane dotyczące programu easy
zapisuje w wewnętrznej pamięci, odpornej na zanik
napięcia.
Jeżeli przyciski S1 i S2 są podłączone, można od razu
przetestować program.
Testowanie programu
PROGRAM... Æ
x Przyciskiem
ESC przejść do menu głównego i wybrać
punkt menu STOP å RUN.
STOP å RUN
PARAMETRY..
INFO...
æ
Opcjami STOP
RUN å i STOP å
tryb pracy RUN lub STOP.
RUN przełączyć
easy znajduje się w trybie pracy RUN, jeśli znaczek jest przy
punkcie menu STOP
RUN å.
h
Znaczek przy punkcie menu wskazuje jaki tryb pracy lub
funkcja są aktywne.
9
PROGRAM... Æ
OK.
Znaczek zmienia się na „STOP RUN å“
STOP RUN å
PARAMETRY..
INFO...
x Nacisnąć
æ
12..........
Ustawiony tryb pracy oraz stany wejść i wyjść można
odczytać przy wyświetlaniu stanu.
x Poprzez
ESC przejść do wyświetlania stanu i nacisnąć
przycisk S1
I
PN 02:00
1....... RUN
Styki wejść „I1“ i „I2“ są włączone, a przekaźnik „Q1“
przyciąga.
Wyświetlanie stanu linii programu
easy daje możliwość kontrolowania stanu linii programu
w trybie pracy RUN
. Gdy easy wykonuje program, można na
wyświetlaczu śledzić stan linii programu.
I1-I2----ÄQ1
x Przejść
do wyświetlania programu (menu PROGRAM
potwierdzić przez OK) i nacisnąć przycisk S1.
Przekaźnik przyciąga. easy przedstawia przepływ prądu
przez gałąź.
I1-I2----ÄQ1
x Nacisnąć
przycisk S2, który ma styk normalnie zamknięty
(rozwierny).
Przepływ prądu zostaje przerwany i przekaźnik Q 01 odpada.
Przyciskiem ESC wrócić do wyświetlania stanu.
h
Aby testować części schematu easy, program przekaźnika
nie musi być jeszcze kompletny.
easy ignoruje otwarte, jeszcze niefunkcjonujące
połączenia i realizuje tylko te linie programu, które są
kompletne.
10
Kasowanie programu
x Przełączyć
easy w tryb pracy STOP.
Pokaże się punkt menu STOP å RUN.
h
PROGRAM
KASUJ PROG
Aby uzupełnić, skasować lub zmienić program przekaźnika, easy musi się znajdować w trybie pracy STOP.
xZ
menu głównego przez PROGRAM... przejść do
następnego poziomu menu.
x Wybrać KASUJ PROG.
easy wyświetli pytanie kontrolne KASOWANIE? .
x Nacisnąć
OK, aby skasować program lub ESC, aby
przerwać proces kasowania.
Przyciskiem ESC wrócić do wyświetlania stanu.
Szybkie wprowadzanie schematu
Program działania można przygotowywać na wiele sposobów: albo wprowadzamy najpierw poszczególne elementy
do schematu i później łączymy je ze sobą, albo wykorzystując
optymalne możliwości obsługi easy tworzymy schemat
jednym ciągiem od pierwszego styku do ostatniej cewki.
W pierwszym przypadku trzeba przewidzieć miejsce na
dodatkowe elementy i połączenia.
Drugą, szybszą metodę poznaliśmy w przedstawionym
przykładzie. Tutaj linię programu wprowadza się kompletną
od lewej strony do prawej.
11
1.1 Oświetlenie biura z wyłącznikiem centralnym
Zadanie
easy powinien zapewnić w budynku biurowym włączanie i wyłączanie świateł
przyciskami w poszczególnych pokojach jak i centralne sterowanie z portierni.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1
I2
I3
I4
I5
I6
Przycisk
Przycisk
Przycisk
Przycisk
Przycisk
Przycisk
od
od
od
od
od
od
światła
światła
światła
światła
światła
światła
S1
S2
S3
S4
S5
S6
(Pokój 1)
(Pokój 2)
(Pokój 3)
(Pokój 4)
(Pokoje 1-4 centralne załączenie)
(Pokoje 1-4 centralne wyłączenie)
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
12
Oświetlenie
Oświetlenie
Oświetlenie
Oświetlenie
H1
H2
H3
H4
Pomieszczenie
Pomieszczenie
Pomieszczenie
Pomieszczenie
1
2
3
4
13
1.2 Oświetlenie okna wystawowego
Zadanie
easy steruje trzema grupami świateł, znajdującymi się w oknie wystawowym.
Pierwsza grupa świateł załączana jest przez zegar sterujący. Przy narastających
ciemnościach za pomocą wyłącznika zmierzchowego załącza się także druga
grupa świateł. Poza tymi czasami, gdy jest ciemno (aktywny wyłącznik
zmierzchowy) powinna się świecić tylko trzecia grupa świateł. Gdy ktoś zbliża się
do sklepu zostanie wykryty przez czujnik ruchu, który załączy reklamę świetlną
na określony czas. Instalacja jest włączana i wyłączana za pomocą wyłącznika
głównego. Kolejny przycisk służy do sprawdzenia całego systemu. Po
naciśnięciu tego przycisku, wszystkie światła są włączane na jedną minutę.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1
I2
I3
I4
Wyłącznik główny S1 (ZAŁ / WYŁ)
Wyłącznik zmierzchowy S2
Czujnik ruchu S3
Przycisk od światła S4 (Kontrola)
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
1.grupa świateł H1
2.grupa świateł H2
3.grupa świateł H3
Reklama świetlna H4
3. Parametry:
T1 Czas dla testu lamp
T2 Czas włączenia reklamy świetlnej
Ÿ1 Czasy włączenia świateł grupy 1
14
15
1.3 Sterowanie oświetleniem z pomiarem jasności
Zadanie
Oświetlenie w szklarni jest podzielone na cztery grupy świateł i powinno być
załączane przez easy, w zależności od mierzonego natężenia światła. W trybie
pracy automatycznej natężenie światła jest ustalane za pomocą czujnika
oświetlenia. Od niego zależna jest liczba załączonych sekcji świateł. Im mniejsze
natężenie mierzonego światła, tym więcej sekcji świateł jest załączanych. Poziomy,
przy których grupy świateł są włączane i wyłączane, są indywidualnie nastawiane.
Okresy oświetlania są ustalone przez zegar sterujący. Praca automatyczna jest
włączana przełącznikiem ZAŁ / WYŁ. Zarówno przy wyłączonej automatyce, jak
i poza czasami oświetlania można włączać pojedyncze grupy świateł za pomocą
przeznaczonych do tego przycisków.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1
I2
I3
I4
I5
I7
Wyłącznik S1 (praca automatyczna ZAŁ / WYŁ)
Przycisk od światła S2 (grupa oświetlenia H1)
Przycisk od światła S3 (grupa oświetlenia H2)
Przycisk od światła S4 (grupa oświetlenia H3)
Przycisk od światła S5 (grupa oświetlenia H4)
Wejście analogowe - pomiar natężenia światła
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Grupa
Grupa
Grupa
Grupa
oświetlenia
oświetlenia
oświetlenia
oświetlenia
H1
H2
H3
H4
3. Parametry:
A1 Załączenie grupy świateł H1
A2 Wyłączenie grupy świateł H1
A3 Załączenie grupy świateł H2
A4 Wyłączenie grupy świateł H2
A5 Załączenie grupy świateł H3
A6 Wyłączenie grupy świateł H3
A7 Załączenie grupy świateł H4
A8 Wyłączenie grupy świateł H4
Ÿ1 Czasy włączania świateł w pracy automatycznej
T1 Impuls wyłączający grupy oświetlenia
16
17
1.4 Oświetlenie klatki schodowej i piwnicy z dwoma
czasami załączenia
Zadanie
easy ma być zastosowany jako wyłącznik automatyczny oświetlenia na klatce
schodowej i w piwnicy. W pomieszczeniach tych znajdują się po cztery przyciski
(S1-S4 i S5-S8) do sterowania dwoma lampami. Przy jednokrotnym naciśnięciu
przycisku oświetlenie powinno się włączyć na czas np. 2 minut. Jeśli w ciągu
jednej sekundy przycisk będzie naciśnięty ponownie, czas włączenia światła
przedłuża się do np. 6 minut.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1-I4 Przyciski od światła S1-S4 (klatka schodowa)
I5-I8 Przyciski od światła S5-S8 (piwnica)
2. Wyjścia:
Q1-Q2 Lampy H1-H2 (klatka schodowa)
Q3-Q4 Lampy H3-H4 (piwnica)
3. Parametry:
Klatka schodowa:
T1 Czas oświetlenia przy
T2 Czas oczekiwania
T3 Czas oświetlenia przy
Piwnica:
T4 Czas oświetlenia przy
T5 Czas oczekiwania
T6 Czas oświetlenia przy
18
jednorazowym naciśnięciu
ponownym naciśnięciu
jednorazowym naciśnięciu
ponownym naciśnięciu
19
1.5 Oświetlenie klatki schodowej i piwnicy ze światłem
ciągłym
Zadanie
easy ma być zastosowany jako wyłącznik automatyczny oświetlenia na klatce
schodowej i w piwnicy. W pomieszczeniach tych znajdują się po cztery przyciski
(S1-S4 i S5-S8) do sterowania dwoma grupami lamp. Przy jednokrotnym
naciśnięciu przycisku oświetlenie powinno się włączyć na czas np. trzech minut.
Jeśli w ciągu tych trzech minut przycisk zostanie ponownie naciśnięty,
oświetlenie pozostanie włączone na stałe. Aby wyłączyć światło trzeba po raz
trzeci nacisnąć któryś z czterech przycisków.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1-I4 Przyciski od świateł S1-S4 (klatka schodowa)
I5-I8 Przyciski od świateł S5-S8 (piwnica)
2. Wyjścia:
Q1-Q2 Lampy H1-H2 (klatka schodowa)
Q3-Q4 Lampy H3-H4 (piwnica)
3. Parametry:
Klatka schodowa:
T1 Czas oświetlenia przy jednorazowym naciśnięciu
C1 Licznik (liczba naciśnięć)
Piwnica:
T3 Czas oświetlenia przy pierwszym naciśnięciu
C3 Licznik (liczba naciśnięć)
20
21
1.6 Oświetlenie hali sportowej ze sterowaniem
czasowym
Zadanie
easy ma sterować oświetleniem w hali sportowej. Halę i jej oświetlenie można
podzielić na trzy części. Światło można włączać albo dla całej hali albo osobno
dla każdej sekcji. Za pomocą przełącznika z kluczykiem S1 można wybierać
między trybem pracy ręcznej (bez ograniczenia czasowego np. przy
szczególnych imprezach), a trybem pracy automatycznej (ze sterowaniem
czasowym). Użytkowanie hali przewidziane jest w danym wypadku od
poniedziałku do soboty od godziny 8.00 do maksymalnie 22.00. O godzinie
21.50 na pięć sekund rozlega się buczek aby oznajmić zakończenie otwarcia hali.
O godzinie 22.00 następuje wyłączenie oświetlenia w sekcjach 1 i 3. Sekcja 2
pozostaje oświetlona do 22.05, ponieważ w tej części hali znajduje się przejście
do szatni i do miejsca sterowania oświetleniem.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1
I2
I3
I4
I5
I6
Przełącznik
Przełącznik
Przełącznik
Przełącznik
Przełącznik
Przycisk od
z kluczykiem S1 (praca ręczna / automatyczna)
światła S2 (Sekcja 1)
światła S3 (Sekcja 2)
światła S4 (Sekcja 3)
światła S5 (Sekcje 1-3)
światła S6 (tylko przy ster. ręcznym, sekcje 1-3 bez
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Oświetlenie H1 (Sekcja 1)
Oświetlenie H2 (Sekcja 2)
Oświetlenie H3 (Sekcja 3)
Buczek E1
3. Parametry:
T1 Czas trwania sygnału buczka
Ÿ1 Czas oświetlenia sekcji 1+3
Ÿ2 Czas oświetlenia sekcji 2
Ÿ3 Czas włączenia buczka
22
)
23
1.7 Oświetlenie zewnętrzne domku jednorodzinnego
Zadanie
easy ma sterować całym oświetleniem zewnętrznym jedno- lub dwurodzinnego
domku. Oświetlenie zewnętrzne obejmuje zarówno ogród jak i podjazd do posesji,
miejsce przed garażem oraz wejście do domu. Instalację oświetleniową załącza się
wyłącznikiem głównym (S1) ZAŁ / WYŁ. Jeśli system jest włączony, światło
zapalane jest dopiero przy nastającej ciemności w zależności od wyłącznika
zmierzchowego (S2). W trybie automatycznym oświetlenie ogrodu powinno być
włączane za pomocą zegara sterującego każdego wieczoru o tej samej porze.
W trybie pracy ręcznej oświetlenie ogrodu może być włączane niezależnie od
zegara sterującego. Trzy czujniki ruchu (S5-S7) na podjeździe, na placu przed
garażem i przed wejściem do domku włączają odpowiednie światła na określony
czas. Za pomocą przycisku alarmowego (S8) można natychmiast włączyć
i wyłączyć wszystkie światła, bez ograniczeń czasowych i bez wpływu wyłącznika
zmierzchowego (S2).
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1
I2
I3
I4
I5
I6
I7
I8
Wyłącznik główny S1 (ZAŁ / WYŁ)
Wyłącznik zmierzchowy S2
Przełącznik oświetlenia ogrodu S3 (praca automatyczna / ręczna)
Przycisk S4 (przy pracy ręcznej > ZAŁ / WYŁ oświetlenie ogrodu)
Czujnik ruchu S5 (podjazd)
Czujnik ruchu S6 (przed garażem)
Czujnik ruchu S7 (wejście do domu)
Przycisk alarmowy S8
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Ogród - oświetlenie H1
Podjazd - oświetlenie H2
Przed garażem - oświetlenie H3
Wejście do domu - oświetlenie H4
3. Parametry:
T1 Czas oświetlenia podjazdu
T2 Czas oświetlenia garażu
T3 Czas oświetlenia wejścia do domu
Ÿ1 Okresy oświetlenia ogrodu
Ÿ2 Okresy oświetlenia podjazdu
24
25
2.1 System nawadniania sterowany czasowo
Zadanie
easy powinien sterować instalacją zewnętrznego nawadniania, np. do
podlewania pól. Do nawadniania służą cztery różne pompy. Są one
aktywowane poprzez zegary sterujące. Za pomocą przełącznika można wybrać
między nawadnianiem impulsowym i ciągłym. W trybie pracy impulsowej woda
jest podawana krótkimi uderzeniami.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1 Przełącznik z kluczykiem S1 (ZAŁ / WYŁ)
I5 Przełącznik S2 (praca impulsowa / ciągła)
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Pompa
Pompa
Pompa
Pompa
nawadniająca
nawadniająca
nawadniająca
nawadniająca
E1
E2
E3
E4
3. Parametry:
T1 Takt dla pracy impulsowej
Ÿ1 Czas pracy pompy 1
Ÿ2 Czas pracy pompy 2
Ÿ3 Czas pracy pompy 3
Ÿ4 Czas pracy pompy 4
26
27
2.2 System nawadniania na wypadek suszy
Zadanie
easy powinien sterować instalacją zewnętrznego nawadniania, np. do
podlewania pól. Do nawadniania służą cztery różne pompy. Gdy przez określoną
liczbę dni nie pada deszcz, włączają się te pompy, niezależnie od siebie,
automatycznie na określony czas. Czas pracy pojedynczych pomp jak i liczba dni
suchych są nastawiane. Za pomocą przełącznika można wybrać między
nawadnianiem impulsowym i ciągłym. W trybie pracy impulsowej, woda jest
podawana krótkimi uderzeniami.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1 Przełącznik z kluczykiem S1 (ZAŁ / WYŁ)
I5 Przełącznik S2 (praca impulsowa / ciągła)
I6 Styk czujnika S3 (czujnik deszczu)
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Pompa
Pompa
Pompa
Pompa
nawadniająca
nawadniająca
nawadniająca
nawadniająca
E1
E2
E3
E4
3. Parametry:
T1 Impulsy dla licznika
T2 Czas nawadniania pompą 1
T3 Czas nawadniania pompą 2
T4 Czas nawadniania pompą 3
T5 Czas nawadniania pompą 4
T6 Takt dla pracy impulsowej
C1 Liczba dni suchych, po których
C2 Liczba dni suchych, po których
C3 Liczba dni suchych, po których
C4 Liczba dni suchych, po których
Ÿ1 Czas nawadniania
28
włącza
włącza
włącza
włącza
się
się
się
się
pompa
pompa
pompa
pompa
1
2
3
4
29
2.3 System nawadniania z różnymi programami
Zadanie
easy powinien sterować instalacją zewnętrznego nawadniania, np. do
podlewania pól. Za pomocą różnych przycisków można wywoływać trzy
programy nawadniania, sterujące trzema różnymi pompami. Przy pierwszym
programie instalacja pracuje w trybie ciągłym tzn. nawadnianie nie jest
przerywane. Drugi program przewiduje nawadnianie w zaprogramowanych
porach dnia. Wybierając program trzeci, nawadnianie będzie działało po
określonej liczbie dni bez deszczu. Przy tym również nastawiana jest pora dnia.
Za pomocą przełącznika można wybrać między nawadnianiem impulsowym
i ciągłym. W trybie pracy impulsowej, woda jest podawana krótkimi
uderzeniami. Za pomocą wyłącznika głównego ZAŁ / WYŁ można uruchomić
całą instalację. Sygnał świetlny pokazuje czy program jest aktywny.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1
I2
I3
I4
I5
I6
Wyłącznik główny S1 (ZAŁ / WYŁ)
Przycisk S2 (Program1: praca ciągła)
Przycisk S3 (Program2: praca wg zegara)
Przycisk S4 (Program3: susza)
Przełącznik S5 (nawadnianie impulsowe / ciągłe)
Czujnik deszczu S6
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Pompa nawadniająca E1
Pompa nawadniająca E2
Pompa nawadniająca E3
Sygnał świetlny H4
3. Parametry:
T1 Takt dla sygnału świetlnego
T2 Takt dla pracy impulsowej
T3 Impulsy dla licznika
Ÿ1 Czas nawadniania Program 3 (okres suszy)
Ÿ2 Czas nawadniania Program 2 (wg zegara sterującego)
C1 Licznik (po ilu dniach bez deszczu włączyć nawadnianie)
30
31
2.4 Nawadnianie ze sterowaniem czasowym
Zadanie
easy ma za zadanie automatycznie podlewać rośliny z pomocą zegara
sterującego. Istnieje możliwość załączania czterech pomp niezależnie od siebie.
Za pomocą centralnego wyłącznika ZAŁ / WYŁ można uruchomić całą instalację.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1 Wyłącznik centralny S1 (ZAŁ / WYŁ)
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Pompa
Pompa
Pompa
Pompa
nawadniająca
nawadniająca
nawadniająca
nawadniająca
3. Parametry:
Ÿ1
Ÿ2
Ÿ3
Ÿ4
32
Czas
Czas
Czas
Czas
pracy
pracy
pracy
pracy
pompy
pompy
pompy
pompy
1
2
3
4
E1
E2
E3
E4
33
2.5 Nawadnianie w różnych odstępach dobowych
Zadanie
easy realizuje nawadnianie roślin, po zapadnięciu zmroku, w różnych odstępach
czasu. Możliwe jest załączanie do czterech pomp niezależnie od siebie.
Za pomocą centralnego wyłącznika ZAŁ / WYŁ można uruchomić całą instalację.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1 Wyłącznik zmierzchowy S1
I6 Wyłącznik centralny S2
(ZAŁ / WYŁ)
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Pompa
Pompa
Pompa
Pompa
nawadniająca
nawadniająca
nawadniająca
nawadniająca
E1
E2
E3
E4
3. Parametry:
T1
T2
T3
T4
34
Czas
Czas
Czas
Czas
nawadniania
nawadniania
nawadniania
nawadniania
pompą
pompą
pompą
pompą
1
2
3
4
35
2.6 Nawadnianie z pomiarem wilgotności
Zadanie
easy ma sterować automatycznym podlewaniem roślin z pomocą czujników
wilgotności. Możliwe jest podłączenie dwóch sensorów, mierzących wilgotność
podłoża roślin, do wejść analogowych easy. Instalacja jest przewidziana dla
dwóch pomp i posiada centralny wyłącznik.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1 Wyłącznik centralny S1 (ZAŁ / WYŁ)
I7 Wejście analogowe dla pomiaru wilgotności 1
I8 Wejście analogowe dla pomiaru wilgotności 2
2. Wyjścia:
Q1 Pompa nawadniająca E1
Q2 Pompa nawadniająca E2
3. Parametry:
A1
A2
A3
A4
36
I7
I7
I8
I8
<=
>=
<=
>=
4,8
5,2
2,8
3,2
V
V
V
V
Pompa
Pompa
Pompa
Pompa
nawadniająca
nawadniająca
nawadniająca
nawadniająca
1
1
2
2
WYŁ
ZAŁ
WYŁ
ZAŁ
37
2.7 Nawadnianie z różnymi funkcjami sterowania
Zadanie
easy ma sterować automatycznym nawadnianiem różnych roślin wg czterech
różnych programów. Podlewanie roślin pierwszego typu realizowane jest na
podstawie wskazań łącznika pływakowego, który na podstawie minimalnego
i maksymalnego poziomu wody zapewnia optymalne ich nawadnianie.
Podlewanie roślin drugiego typu będzie sterowane za pomocą zegara
sterującego, wg wcześniej ustalonych czasów. Rośliny trzeciego typu powinny
być podlewane co drugi dzień, zawsze wieczorem, co wykryje wyłącznik
zmierzchowy, przez dowolnie nastawiany okres czasu. Dla roślin czwartego typu
nawadnianie odbywa się na podstawie czujnika wilgotności. Sensor mierzy
wilgotność podłoża i steruje odpowiednio pompą dla roślin tego typu. System
posiada cztery pompy i wymaga załączenia za pomocą wyłącznika centralnego.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1
I2
I3
I4
I7
Łącznik pływakowy S1 (max. rośliny 1)
Łącznik pływakowy S2 (min. rośliny 1)
Wyłącznik zmierzchowy S3
Wyłącznik centralny S4 (ZAŁ / WYŁ)
Wejście analogowe dla pomiaru wilgotności
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Pompa
Pompa
Pompa
Pompa
nawadniająca
nawadniająca
nawadniająca
nawadniająca
E1
E2
E3
E4
(rośliny
(rośliny
(rośliny
(rośliny
typu
typu
typu
typu
1)
2)
3)
4)
3. Parametry:
T1 Czas nawadniania roślin typu 3
A1 I7 <= 4,8V Wyłączenie nawadniania roślin typu 4
A2 I7 >= 5,2V Załączenie nawadniania roślin typu 4
Ÿ1 Czas nawadniania roślin typu 2
38
39
2.8 Sterowanie fontanny
Zadanie
easy ma sterować czterema różnymi dyszami fontanny. Po włączeniu instalacji
wyłącznikiem głównym S1 poszczególne dysze będą uruchamiane w określonej
kolejności. Gdy wszystkie dysze zostaną załączone, to po przerwie dysze 2-4
będą wyłączone, żeby następnie znów być kolejno załączonymi. Dysza 1
pozostaje stale włączona. Dzięki wykorzystaniu zegara sterującego i przetwornika
analogowego system działa w określonych porach dnia i przy temperaturze
powyżej +4°C.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1 Wyłącznik główny S1 (ZAŁ / WYŁ)
I7 Wejście analogowe dla pomiaru temperatury
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Dysza
Dysza
Dysza
Dysza
fontanny
fontanny
fontanny
fontanny
E1
E2
E3
E4
3. Parametry:
T1 Opóźnienie załączania dyszy 2
T2 Opóźnienie załączania dyszy 3
T3 Opóźnienie załączania dyszy 4
T4 Czas wyłączenia dysz 2-4
A1 I7 >= 4,4V Temperatura zewnętrzna = +4°C instalacja ZAŁ
A2 I7 <= 4,2V Temperatura zewnętrzna = +2°C instalacja WYŁ
Ÿ1A Okres załączenia pon.-pt.
Ÿ1B Okres załączenia sob.-niedz.
40
41
2.9 Nawadnianie z ruchomym zraszaczem
Zadanie
easy ma sterować zraszaczem na ruchomym wózku do nawilżania w różnych
obiektach np. w szklarni lub w hali jeździeckiej. Poprzez przełącznik z kluczykiem
S1 można instalację włączać i wyłączać. Za pomocą przełącznika S2 można
wybierać między pracą ręczną i automatyczną. Automatyczne zraszanie odbywa
się cztery razy dziennie o określonych porach (wstępnie ustawione na godziny:
00.00-00.05, 06.00-06.05, 12.00-12.05 i 18.00-18.05). Wózek zraszacza jeździ
przy każdym nawadnianiu trzy razy tam i z powrotem (A>B / B>A). Za pomocą
wyłącznika S5 można włączyć i wyłączyć nawadniającą pompę. Gdy tryb
automatyczny zostaje włączony, system sprawdza najpierw pozycję wózka. Jeśli
wyłącznik krańcowy z przodu (punkt A) nie został najechany to wózek pojedzie
właśnie w to miejsce (położenie podstawowe), ale bez włączania pompy.
Następnie wózek jeździ tylko wg ustalonego czasu. W trybie pracy ręcznej (praca
impulsowa) wózkiem można sterować w obu kierunkach poprzez przyciski
klawiatury easy (np. przy pracach serwisowych). Wbudowane wyłączniki
krańcowe zatrzymują silniki wózka podczas jazdy w obu kierunkach. Światło
sygnalizacyjne informuje o stanie pracy systemu:
H1 Sygnał świetlny ciągły => praca automatyczna, H1 światło migające =>
praca ręczna.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
P1 Przycisk klawiatury easy [zał. silnik M2 (do tyłu B>A)]
P3 Przycisk klawiatury easy [zał. silnik M1 (do przodu A>B)]
I1 Wyłącznik z kluczykiem S1 (ZAŁ / WYŁ system)
I2 Przełącznik S2 (praca ręczna / automatyczna)
I3 Wyłącznik krańcowy S3 (wózek z przodu, punkt A)
I4 Wyłącznik krańcowy S4 (wózek z tyłu, punkt B)
I5 Wyłącznik S5 (pompa nawadniająca E1 ZAŁ / WYŁ)
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Silnik M1 (do przodu A>B)
Silnik M2 (do tyłu B>A)
Pompa nawadniająca E1
Sygnał świetlny H1
3. Parametry:
T1 Impulsy (praca ręczna)
C1 Liczba całkowitych przejazdów (np.: 3) w ciągu jednego załączenia
Ÿ1 Czasy zraszania
42
43
3.1 Akwarium
Zadanie
easy ma sterować i kontrolować wyposażenie techniczne akwarium. Oświetlenie
akwarium może być włączane automatycznie, o zaprogramowanych porach
lub ręcznie - wyłącznikiem. Aby utrzymać temperaturę wody na stałym poziomie,
przy jej temperaturze poniżej 22 °C zostanie włączona grzałka, a gdy
temperatura przekroczy 28 °C grzałka będzie wyłączona. Pompka do powietrza
jest załączana przyciskiem.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1
I2
I3
I7
Przełącznik oświetlenia S1 (ręcznie ZAŁ / WYŁ)
Przełącznik oświetlenia S2 (praca automatyczna ZAŁ / WYŁ)
Przycisk S3 (pompka powietrza)
Wejście analogowe pomiaru temperatury
2. Wyjścia:
Q1 Oświetlenie H1
Q2 Ogrzewanie E1
Q3 Pompka powietrza E2
3. Parametry:
A1 Wartość napięcia dla załączenia ogrzewania
A2 Wartość napięcia dla wyłączenia ogrzewania
Ÿ1 Czas oświetlenia
44
45
3.2 Sterowanie sadzawki w ogrodzie
Zadanie
easy ma przejąć sterowanie instalacją ogrodową z pompą do fontanny oraz
oświetleniem fontanny, sadzawki i ogrodu. Gdy system pracuje automatycznie
to zegary sterują urządzeniami wg różnych czasów w dni robocze (od
poniedziałku do piątku) i wolne (soboty i niedziele). Do aktywacji oświetlenia
fontanny, sadzawki i ogrodu oprócz zegara sterującego konieczny jest także
sygnał z wyłącznika zmierzchowego. Przy wyłączonej automatyce możliwe jest
niezależne włączanie zarówno pompy od fontanny jak i trzech lamp
oświetleniowych.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1
I2
I3
I4
I5
I6
Przełącznik S1 (praca automatyczna ZAŁ / WYŁ)
Wyłącznik S2 (pompa fontanny ZAŁ / WYŁ)
Wyłącznik S3 (oświetlenie fontanny ZAŁ / WYŁ)
Wyłącznik S4 (oświetlenie sadzawki ZAŁ / WYŁ)
Wyłącznik S5 (oświetlenie ogrodu ZAŁ / WYŁ)
Wyłącznik zmierzchowy S6
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Pompa fontanny E1
Oświetlenie fontanny H1
Oświetlenie sadzawki H2
Oświetlenie ogrodu H3
3. Parametry:
Ÿ1A Godziny nawadniania pon.-pt.
Ÿ1B Godziny nawadniania sob.-niedz.
Ÿ2A Godziny oświetlenia fontanny pon.-pt.
Ÿ2B Godziny oświetlenia fontanny sob.-niedz.
Ÿ3 Godziny oświetlenia sadzawki pon.-niedz.
Ÿ4 Godziny oświetlenia ogrodu pon.-niedz.
46
47
4.1 Transporter taśmowy - sterowanie czasowe
Zadanie
easy ma sterować sekwencją działania trzech taśmociągów. Gdy tylko kurtyna
świetlna, znajdująca się przed pierwszym taśmociągiem, wykryje jakiś
przedmiot, włącza się transporter 1. Po 60 sekundach zostaje włączony także
drugi taśmociąg. Kolejne 60 sekund później włącza się trzecia taśma. Jeśli
kurtyna świetlna nie sygnalizuje następnych przedmiotów, to przenośniki
taśmowe wyłączają się po nastawionym czasie. Instalację można włączyć
i wyłączyć za pomocą wyłącznika głównego. Praca systemu jest sygnalizowana
przez światło.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1 Wyłącznik główny S1 (ZAŁ / WYŁ)
I2 Kurtyna świetlna S2 (przed taśmociągiem 1)
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Taśmociąg M1
Taśmociąg M2
Taśmociąg M3
Sygnał świetlny H1
3. Parametry:
T1
T2
T3
T4
T5
T6
48
Opóźnienie wyłączania taśmociągu 1
Opóźnienie załączania taśmociągu 2 (60 sek.)
Opóźnienie wyłączania taśmociągu 2
Opóźnienie załączania taśmociągu 3 (60 sek.)
Opóźnienie wyłączania taśmociągu 3
Częstotliwość migania światła sygnalizacyjnego H1
49
4.2 Transporter taśmowy - zatrzymywanie po trzech
sekundach
Zadanie
easy ma sterować sekwencją działania czterech taśmociągów. Gdy tylko
pierwsza kurtyna świetlna, znajdująca się na początku taśmy 1, wykryje jakiś
przedmiot, włącza się taśmociąg. Gdy przez kurtynę świetlną S2, na końcu
taśmy 1, przejdzie przedmiot, to włącza się drugi taśmociąg. Jeśli w ciągu 3
sekund przedmiot nie pojawi się przed kurtyną świetlną S3 na początku
taśmociągu 2, to taśma 2 zostanie znowu wyłączona. Sterowanie wszystkich
czterech przenośników taśmowych jest identyczne. Jeśli na taśmociągu nie ma
już żadnego przedmiotu, to właściwa taśma wyłącza się po 3 sekundach.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1
I2
I3
I4
I5
I6
I7
I8
Kurtyna
Kurtyna
Kurtyna
Kurtyna
Kurtyna
Kurtyna
Kurtyna
Kurtyna
świetlna
świetlna
świetlna
świetlna
świetlna
świetlna
świetlna
świetlna
S1
S2
S3
S4
S5
S6
S7
S8
(początek taśmociągu 1)
(koniec taśmociągu 1)
(początek taśmociągu 2)
(koniec taśmociągu 2)
(początek taśmociągu 3)
(koniec taśmociągu 3)
(początek taśmociągu 4)
(koniec taśmociągu 4)
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Taśmociąg
Taśmociąg
Taśmociąg
Taśmociąg
M1
M2
M3
M4
3. Parametry:
T1 Opóźnienie wyłączania taśmociągu 1 (3
T2 Opóźnienie wyłączania taśmociągu 2 (3
T3 Opóźnienie wyłączania taśmociągu 3 (3
T4 Opóźnienie wyłączania taśmociągu 4 (3
T5 Impuls załączający taśmociąg 2 (3 sek.)
T6 Impuls załączający taśmociąg 3 (3 sek.)
T7 Impuls załączający taśmociąg 4 (3 sek.)
C1 Liczba przedmiotów na taśmociągu 1
C2 Liczba przedmiotów na taśmociągu 2
C3 Liczba przedmiotów na taśmociągu 3
C4 Liczba przedmiotów na taśmociągu 4
50
sek.)
sek.)
sek.)
sek.)
51
4.3 Sterowanie mieszaczem ze zmianami kierunku
wirowania
Zadanie
easy ma sterować mieszadłem w zbiorniku. Instalacja jest włączana
i wyłączana za pomocą wyłącznika głównego. Światło sygnalizacyjne H1
pokazuje gotowość systemu do pracy. Przyciskiem S2 uruchamia się
automatyczny proces mieszania. Po upływie czasu opóźnienia (3 sek.) mieszadło
obraca się najpierw w kierunku A. Czas pracy mieszadła (w kierunku A) jest
dowolnie nastawiany (wstępna nastawa: 8 sekund). Po zakończeniu mieszania
(kierunek A) mieszadło obraca się drugiej pauzie (3 sek.) w kierunku B. Czas
pracy mieszadła (w kierunku B) jest dowolnie nastawiany (wstępna nastawa: 15
sekund). Proces mieszania powtarza się jeszcze dwa razy, zanim system
zatrzyma się automatycznie. Koniec procesu sygnalizowany jest sygnałem
buczka (E1, nastawiony czas: 10 sek.). Ten sygnał można przerwać przez
ponowne uruchomienie procesu mieszania lub przez wyłączenie całego
systemu.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1 Wyłącznik główny S1 (ZAŁ / WYŁ)
I2 Przycisk startu S2
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Mieszalnik - silnik M1 (kierunek A)
Mieszalnik - silnik M2 (kierunek B)
Buczek E1 (koniec mieszania automatycznego)
Sygnalizacja świetlna H1 (gotowość do pracy)
3. Parametry:
T1 Opóźnienie załączania M1 (kierunek A)
T2 Czas pracy M1 (kierunek A)
T3 Opóźnienie załączania M2 (kierunek B)
T4 Czas pracy M2 (kierunek B)
T5 Czas sygnału buczka E1 (koniec mieszania automatycznego)
C1 Liczba cykli mieszania w pracy automatycznej
52
53
4.4 Sterowanie mieszadłem z dwoma wirnikami
Zadanie
easy ma sterować dwoma mieszadłami, które razem pracują w jednym
zbiorniku. Instalacja jest włączana i wyłączana za pomocą wyłącznika głównego
(S1). Za pomocą kolejnego wyłącznika (S2) można ustalić wzajemny kierunek
obrotów obu mieszadeł (zgodny / przeciwny). Kierunek obrotów można jednak
zmieniać tylko gdy system nie pracuje. Po włączeniu systemu mieszadła kręcą się
po upływie pierwszego czasu opóźnienia (2 sek.). Pierwszy czas pracy mieszadeł
jest dowolnie nastawiany (wstępna nastawa: 10 sekund). Po skończeniu
mieszania następuje następna przerwa (2 sek.). Teraz zmienia się kierunek
obrotów obu mieszadeł. Drugi czas pracy mieszadeł jest także dowolnie
nastawiany (wstępna nastawa: 20 sekund). Następnie proces rozpoczyna się od
nowa. Takie mieszanie powtarza się tak długo, aż system nie zostanie
wyłączony, lub nie wyzwoli jeden z dwóch samoczynnych wyłączników
silnikowych (zabezpieczenie przeciążeniowe PKZ).
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1
I2
I3
I4
Wyłącznik główny S1 (ZAŁ / WYŁ)
Przełącznik kierunku obrotów S2 (zgodne / przeciwne)
PKZ Zabezpieczenie przeciążeniowe Q1 (silnik M1)
PKZ Zabezpieczenie przeciążeniowe Q2 (silnik M2)
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Mieszadło
Mieszadło
Mieszadło
Mieszadło
1
1
2
2
-
silnik
silnik
silnik
silnik
M1
M1
M2
M2
(obroty
(obroty
(obroty
(obroty
w
w
w
w
3. Parametry:
T1
T2
T3
T4
54
1.
1.
2.
2.
Opóźnienie załączania M1 +M2
Czas pracy M1 + M2
Opóźnienie załączania M1 +M2
Czas pracy M1 + M2
prawo)
lewo)
prawo)
lewo)
55
4.5 Sterowanie napełnianiem i ruchem mieszadła
Zadanie
easy ma sterować napełnianiem centralnego zbiornika i mieszaniem w nim
składników. Instalacja składa się z dwóch zbiorników, kolektora, mieszadła i sondy
ultradźwiękowej, która steruje wypełnieniem kolektora. System może pracować
w trybie pracy automatycznej lub ręcznej. W trybie pracy automatycznej sonda
ultradźwiękowa sprawdza przed pierwszym napełnianiem czy kolektor jest pusty.
Tak długo jak kolektor nie jest pusty sterowanie jest zatrzymane i zbiornik trzeba
ręcznie opróżnić. Jeśli zbiornik jest pusty, automatyczny proces przebiega
w sposób następujący. Zawór pierwszego zbiornika otwiera się z opóźnieniem
czasowym 2 sekund. Zamyka się, gdy poziom w kolektorze osiągnie pierwszy
poziom. Mieszadło zostaje włączone na ustalony czas (wstępna nastawa 10 sek.).
Po krótkiej przerwie (5 sek.) zawór drugiego zbiornika zostaje otwarty - aż do
osiągnięcia drugiego poziomu. Mieszadło zostaje znowu załączone na 20 sekund.
Aby oba składniki dobrze wymieszać, po przerwie 8 sekund mieszadło zostaje
ponownie załączone. Po kolejnych 20 sekundach zostaje otwarty zawór spustowy
kolektora. Po dojściu do pierwszego poziomu mieszadło jest ponownie wyłączane.
Dopiero kiedy sonda ultradźwiękowa zamelduje „Kolektor pusty”, zawór spustowy
jest zamykany i automatyczny proces mieszania rozpoczyna się od nowa. W trybie
pracy ręcznej można zarówno trzy zawory zamykać i otwierać jak i mieszadło
włączać i wyłączać za pomocą wyłączników.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1
I2
I3
I4
I5
I6
I7
Wyłącznik główny S1 (ZAŁ / WYŁ)
Przełącznik S2 (praca automatyczna / ręczna)
Wyłącznik S3 (zawór zbiornika 1)
Wyłącznik S4 (zawór zbiornika 2)
Wyłącznik S5 (zawór kolektora)
Wyłącznik S6 (mieszalnik)
Wejście analogowe dla pomiaru poziomu
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Zawór zbiornika 1 Y1
Zawór zbiornika 2 Y2
Zawór kolektora Y3
Mieszalnik - silnik M1
3. Parametry:
56
T1 Czas opóźnienia otwarcia Y1 (zawór zbiornika 1)
T2 Czas 1. załączenia mieszadła (10 sek.)
T3 Przerwa po 1. załączeniu (5 sek.)
T4 Czas 2. załączenia mieszadła (20 sek.)
T5 Przerwa po 2. załączeniu (8 sek.)
T6 Czas 3. załączenia mieszadła (20 sek.)
A1 I7 <= 0,0V Kolektor pusty = zamknij zawór Y3
A2 I7 <= 2,5V Poziom 1 osiągnięty = zamknij zawór Y1
A3 I7 <= 6,0V Poziom 2 osiągnięty = zamknij zawór Y2
57
5.1 Sterowanie markizami / żaluzjami
Zadanie
easy ma sterować dwoma markizami lub żaluzjami. Podnoszenie i opuszczanie
żaluzji (markiz) będzie uruchamiane za pośrednictwem dwóch zegarów
sterujących oraz własnych przycisków klawiatury easy. Odpowiednie
wyłączniki krańcowe będą zatrzymywały silnik przy ruchu w górę i w dół. Silnik
będzie zawsze załączany z czasem opóźnienia jednej sekundy (blokada
przełączenia) i będzie chroniony przez zabezpieczenie przeciążeniowe PKZ.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
P1 Przycisk easy [markiza 1 do góry (stop do dołu)]
P2 Przycisk easy [markiza 2 do góry (stop do dołu)]
P3 Przycisk easy [markiza 1 do dołu (stop do góry)]
P4 Przycisk easy [markiza 2 do dołu (stop do góry)]
I1 Wyłącznik krańcowy S1 (żaluzja / markiza 1 na górze)
I2 Wyłącznik krańcowy S2 (żaluzja / markiza 2 na górze)
I3 Wyłącznik krańcowy S3 (żaluzja / markiza 1 na dole)
I4 Wyłącznik krańcowy S4 (żaluzja / markiza 2 na dole)
I5 Zabezpieczenie przeciążeniowe PKZ S5
I6 Przełącznik S6 (praca automatyczna / ręczna)
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Silnik
Silnik
Silnik
Silnik
M1
M2
M3
M4
(markiza
(markiza
(markiza
(markiza
1
2
1
2
do
do
do
do
góry)
góry)
dołu)
dołu)
3. Parametry:
T1-T4 Opóźnienie załączania (1 sekunda)
T5 Impuls wyłączania (praca automatyczna > ręczna)
Ÿ1 Czas otwarcia markiz / żaluzji 1
Ÿ2 Czas otwarcia markiz / żaluzji 2
58
59
5.2 Sterowanie żaluzjami / markizami z uwzględnieniem
słońca, wiatru i deszczu
Zadanie
easy ma sterować markizą lub żaluzją. Za pomocą przełącznika można wybrać
między pracą automatyczną i ręczną. W trybie pracy ręcznej można podnosić
i opuszczać żaluzje (markizy) naciskając przyciski klawiatury easy. Gdy wybrany
jest tryb automatyczny to markiza (żaluzja) sterowana jest w zależności od
natężenia promieni słonecznych, deszczu i wiatru. Jeśli promieniowanie
słoneczne przekracza określoną wartość, to markiza (żaluzja) jest opuszczana.
Jeśli promieniowanie słoneczne jest mniejsze od zadanej wartości, żaluzja
(markiza) jest znowu podnoszona. Ze względów bezpieczeństwa przy silnym
wietrze i podczas deszczu markiza (żaluzja) jest również podnoszona.
Odpowiednie wyłączniki krańcowe będą zatrzymywały silnik przy ruchu w górę
oraz w dół. Ochronę silnika zapewnia zabezpieczenie przeciążeniowe PKZ.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
P1 Przycisk easy (stop)
P2 Przycisk easy (do góry)
P3 Przycisk easy (stop)
P4 Przycisk easy (do dołu)
I1 Przełącznik S1 (praca automatyczna ZAŁ / WYŁ)
I2 Wyłącznik krańcowy S2 (żaluzja / markiza na dole)
I3 Wyłącznik krańcowy S3 (żaluzja / markiza na górze)
I4 Zabezpieczenie przeciążeniowe PKZ S4
I6 Czujnik wilgotności S5
I7 Wejście analogowe pomiaru promieniowania słonecznego (A1, A2)
I8 Wejście analogowe siła wiatru (A3, A4)
2. Wyjścia:
Q1 Silnik M1 („w dół”)
Q2 Silnik M2 („do góry”)
3. Parametry:
A1
A2
A3
A4
60
I7
I7
I8
I8
>=
<=
>=
<=
5,5
4,5
5,5
4,5
V
V
V
V
(markiza
(markiza
(markiza
(markiza
/
/
/
/
żaluzja
żaluzja
żaluzja
żaluzja
do dołu)
do góry)
do góry)
wolna)
61
6.1 Parking - sterowanie czasowe
Zadanie
easy ma sterować ruchem w parkingu z bramkami przy wjeździe i wyjeździe.
Bramki otwierają się na impuls, a zamykają automatycznie. W trybie pracy
automatycznej czas otwarcia garażu, np. dla klientów domu towarowego,
określa zegar sterujący. Uniemożliwia to jednak tylko otwarcie bramki
wjazdowej i wjazd samochodów po zamknięciu sklepu. Wyjazd jest możliwy
o każdej porze. Podczas okresu otwarcia garażu przed bramką wjazdową trzeba
wyciągnąć kartę parkingową, po czym bramka otwiera się. Czujnik znajdujący
się za bramką steruje czasem otwarcia bramki. Na podstawie czujników przy
wjeździe i wyjeździe określa się liczbę samochodów w garażu i porównuje
z zadaną liczbą miejsc (np.: 64). Jeśli w garażu znajduje się maksymalna liczba
pojazdów, to przed wjazdem do garażu świeci się informacja „ZAJĘTE”.
Dodatkowo bramka wjazdowa pozostaje tak długo zamknięta, dopóki jakiś
pojazd nie wyjedzie z parkingu. Bramka wyjazdowa otwiera się po zwróceniu
karty parkingowej i zamyka się dopiero, gdy czujnik za bramką nie wykryje już
pojazdu. Poza godzinami pracy miga informacja „ZAJĘTE”, a przy wjeździe
podświetlona jest tablica „Parking - godziny otwarcia”. W trybie pracy ręcznej
można obiema bramkami niezależnie od siebie sterować przyciskami własnymi
klawiatury easy. Po pierwszym impulsie danego przycisku bramka zostaje
otwarta tak długo, aż przycisk nie zostanie naciśnięty ponownie.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
P1 Przycisk easy (wjazd - bramka otw. / zam.)
P2 Przycisk easy (wyjazd - bramka otw. / zam.)
I1 Wyłącznik główny S1 (praca ręczna / automatyczna)
I2 Przycisk S2 (karta parkingowa - żądanie wjazdu)
I3 Styk S3 (karta parkingowa - wyjazd)
I4 Styk S4 (listwa bezpieczeństwa wjazd)
I5 styk S5 (listwa bezpieczeństwa wyjazd)
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Bramka wjazdowa K1
Bramka wyjazdowa K2
Lampa H1 („ZAJĘTE”)
Lampa H2 (Czasy otwarcia)
3. Parametry:
T1 Impulsy dla lampy H1 („ZAJĘTE”)
C1 Liczba samochodów
Ÿ1 Czas otwarcia garażu
62
63
6.2 Obsługa garażu podziemnego
Zadanie
easy ma sterować wjazdem do garażu podziemnego oraz jego oświetleniem.
Ruchoma pionowo brama zamyka wspólny wjazd i wyjazd. W trybie pracy
automatycznej można otwierać bramę dla wjazdu i wyjazdu z wewnątrz oraz
zewnątrz za pomocą przełączników z kluczykiem. Brama pozostaje otwarta przez
określony czas po dojściu do górnego wyłącznika krańcowego, zanim znowu się nie
zamknie. Krótko przed zamykaniem zaczynają migać dwie lampy, jedna wewnątrz
a druga na zewnątrz, które ostrzegają o ruchu bramy. Gdy brama zostanie otwarta
z zewnątrz, automatycznie włącza się na zadany czas oświetlenie garażu. Kilkoma
wewnętrznymi przyciskami można też włączyć oświetlenie. Ze względów
bezpieczeństwa na dolnej krawędzi bramy znajduje się listwa ze stykiem, która
jednak nie ma znaczenia przy zamkniętej bramie (S4). Jeśli podczas ruchu bramy
w dół ta listwa bezpieczeństwa zostanie poruszona przez jakąś przeszkodę, brama
natychmiast się zatrzyma, a następnie przez określony czas (nastawa: 2 sekundy)
wykona ruch do góry. Poruszenie listwy bezpieczeństwa jest sygnalizowane ciągłym
sygnałem świetlnym H1. Takie wskazanie można wyłączyć ponownym poleceniem
„otwarcia bramy” lub przez przełączenie w tryb pracy ręcznej. W trybie pracy
ręcznej (S1) można dla testu lub po zakłóceniu otwierać i zamykać bramę naciskając
własne przyciski klawiatury easy. Silnik poruszający bramę posiada
zabezpieczenie przeciążeniowe PKZ. Wyzwolenie zabezpieczenia przeciążeniowego,
sygnalizuje szybkie miganie światła H1.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
P2 Przycisk easy (brama „do góry”)
P4 Przycisk easy (brama „w dół”)
I1 Przełącznik z kluczykiem S1 (praca ręczna / automatyczna)
I2 Przełącznik z kluczykiem S2 (zewnątrz)
I3 Przełącznik z kluczykiem S3 (wewnątrz)
I4 Wyłącznik krańcowy S4 (brama zamknięta)
I5 Wyłącznik krańcowy S5 (brama otwarta)
I6 Zabezpieczenie przeciążeniowe PKZ S6
I7 Listwa bezpieczeństwa S7
I8 Przycisk S8 (oświetlenie garażu)
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Silnik M1 („w dół”)
Silnik M2 („do góry”)
Sygnalizacja świetlna H1 (listwa bezpieczeństwa / brama w dół / zakłócenie)
Oświetlenie garażu H2
3. Parametry:
64
T1
T2
T3
T4
T5
T6
Opóźnienie załączania sygnału świetlnego H1
Opóźnienie załączania silnika M1 („w dół”)
Impuls załączający (podnoszenie awaryjne 2 sek.)
Czas włączenia oświetlenia garażu H2
Impulsy światła sygnalizacyjnego H1 (zamykanie bramy)
Impulsy światła sygnalizacyjnego H1 (zakłócenie PKZ)
65
7.1 Sterowanie temperaturą w szklarni
Zadanie
easy powinien kontrolować temperaturę w szklarni i sterować nią.
Przełącznikiem S1 można wybrać pracę automatyczną albo ręczną (np. do prac
serwisowych). W trybie pracy automatycznej temperatura mierzona za pomocą
przetwornika (zakres pomiarowy: od -35 do +55°C) podłączonego do wejścia
analogowego jest porównywana z zadaną wartością (+17°C). Jeśli temperatura
jest wyższa od żądanej, w szklarni zostaną opuszczone rolety. Gdy temperatura
spadnie poniżej wymaganej wartości, wtedy rolety są znowu podnoszone, żeby
promienie słoneczne mogły znowu ogrzać powietrze w szklarni. Jeśli po upływie
zadanego czasu (np. dziesięciu minut) temperatura nie osiągnie jeszcze
określonej wartości, to zostanie dodatkowo włączone ogrzewanie elektryczne.
Po osiągnięciu zadanej temperatury ogrzewanie elektryczne jest natychmiast
wyłączane. Temperatura jest znowu powyżej nastawionej wartości, rolety są
znowu zamykane itd. W trybie pracy automatycznej rolety można podnosić tylko
w powiązaniu z zegarem sterującym (pon.-niedz. godz. 8.00 - 18.00), aby
zapobiegać silnemu wychłodzeniu w nocy. Poza tymi godzinami temperaturę
można regulować wyłącznie za pomocą ogrzewania elektrycznego. Aby
zapobiegać uszkodzeniom rolet przez silny wiatr dodatkowo jest dołączony (S2)
czujnik pomiarowy prędkości wiatru. W trybie pracy ręcznej można podnosić
i opuszczać rolety naciskając przyciski klawiatury easy. Wbudowane wyłączniki
krańcowe zatrzymują silniki rolet zarówno przy podnoszeniu jak i opuszczaniu.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
P2 Przycisk easy (rolety „do góry”)
P4 Przycisk easy (rolety „w dół”)
I1 Przełącznik S1 (praca automatyczna ZAŁ / WYŁ)
I2 Czujnik prędkości wiatru S2
I7 Wejście analogowe pomiaru temperatury (A1, A2, A3)
2. Wyjścia:
Q1 Silnik M1 („w dół”)
Q2 Silnik M2 („do góry”)
Q3 Ogrzewanie elektryczne E1
3. Parametry:
T1 Opóźnienie załączania (10 minut)
A1 I7 >= 6,0 V (= 19°C / rolety do dołu)
A2 I7 >= 5,8 V (= 17°C / Ogrzewanie WYŁ)
A3 I7 <= 5,6 V (= 15°C / rolety do góry, ogrzewanie ZAŁ)
Ÿ1 Czas otwarcia rolet
66
67
7.2 Sterowanie wentylacją w szklarni
Zadanie
easy ma sterować przewietrzaniem szklarni przez automatyczne otwieranie
i zamykanie okien na dachu i na ścianach bocznych. Za pomocą wyłącznika
głównego S1 można uruchomić ZAŁ / WYŁ całą instalację. Przełącznik S2 określa
czy ruch okien będzie wywoływany automatycznie czy ręcznie. W trybie pracy
automatycznej okna są otwierane co trzy godziny na 15 minut. O godzinie
06.00, 12.00 i 18.00 okna są otwierane nie na 15 minut, ale na 30 minut.
Podczas deszczu (czujnik deszczu S5), okna są zamykane po krótkiej zwłoce
czasowej (10 sekund). Otwarcie okien jest możliwe znowu, dopiero jeśli
przestanie padać. Ze względów bezpieczeństwa i aby zapobiec przeciągom,
boczne okna przy określonej prędkości wiatru (czujnik pomiarowy wiatru S6) są
zamykane. W trybie pracy ręcznej można wszystkie okna razem, niezależnie od
czasu, wyłącznikami S3 / S4 otworzyć i zamknąć. W celach serwisowych można
także sterować ręcznie pojedynczymi oknami za pomocą przycisków klawiatury
easy (praca impulsowa). Wbudowane wyłączniki krańcowe zatrzymują silniki
okien zarówno przy podnoszeniu jak i przy opuszczaniu.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
P1 Przycisk easy (impuls zamknięcia okien bocznych)
P2 Przycisk easy (impuls otwarcia okien na dachu)
P3 Przycisk easy (impuls otwarcia okien bocznych)
P4 Przycisk easy (impuls zamknięcia okien na dachu)
I1 Wyłącznik główny S1 (instalacja ZAŁ / WYŁ)
I2 Przełącznik S2 (praca automatyczna ZAŁ / WYŁ)
I3 Łącznik S3 (praca ręczna: otworzyć wszystkie okna)
I4 Łącznik S4 (praca ręczna: zamknąć wszystkie okna)
I5 Styk S5 (czujnik deszczu)
I6 Styk S6 (czujnik prędkości wiatru)
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Otwieranie okien bocznych
Otwieranie okien na dachu
Zamykanie okien bocznych
Zamykanie okien na dachu
3. Parametry:
T1 Czas otwierania okien bocznych (8 sekund)
T2 Czas otwierania okien na dachu (10 sekund)
T3 Opóźnienie zamykania przy deszczu (10 sekund)
Ÿ1 Czas otwierania okien (godziny 00.00, 03.00, 06.00, 09.00)
Ÿ2 Czas otwierania okien (godziny 12.00, 15.00, 18.00, 21.00)
68
69
8.1 Instalacja alarmowa
Zadanie
Za pomocą easy trzeba zrealizować instalację alarmową w małym domu. System
alarmowy będzie włączany i wyłączany przełącznikiem z kluczykiem S1.
Aktywacja systemu następuje jednak z opóźnieniem czasowym, aby można było
opuścić dom w ciągu określonego czasu (nastawa: 10 sek.) bez wyzwolenia
alarmu. Przy wejściu do domu kontakty przy drzwiach oraz czujnik ruchu
w okolicy wejścia wyzwalają alarm z opóźnieniem czasowym (nastawa: 10 sek.).
To zapewnia możliwość wyłączenia alarmu zanim zostanie uruchomiony. Przy
włączonej instalacji, wszystkie kontakty przy oknach i czujniki zbitych szyb
wyzwalają alarm bezpośrednio tzn. bez opóźnienia czasowego. W przypadku
alarmu włącza się buczek na nastawiany czas (nastawa: 30 sek.). Dodatkowo
zostaje na stałe włączone alarmowe światło sygnalizacyjne. Po wyłączeniu
buczka oświetlenie zewnętrzne H3 zaczyna migać co 2 sek. Jeśli potrzeba
oświetlenie zewnętrzne, niezależnie od alarmu, daje się na stałe włączyć
i wyłączyć za pomocą przycisku alarmowego S2.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1
I2
I3
I4
I5
I6
I7
I8
Przełącznik z kluczykiem S1 (system alarmowy ZAŁ / WYŁ)
Przycisk alarmowy S2 (oświetlenie zewnętrzne)
Czujnik ruchu S3 (strefa wejściowa)
Kontakt przy drzwiach S4
Kontakt przy drzwiach S5
Kontakt przy oknie S6
Kontakt przy oknie S7
Czujnik rozbitego szkła S8
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Sygnalizacja H1 (instalacja włączona)
Buczek E1
Alarm - światło ostrzegawcze H2
Oświetlenie zewnętrzne H3
3. Parametry:
T1
T2
T3
T6
70
Opóźnienie wyzwolenia instalacji alarmowej
Opóźnienie wyłączania buczka
Impulsy oświetlenia zewnętrznego przy alarmie
Opóźnienie załączania przy aktywacji instalacji alarmowej
71
9.1 Realizacja zamka cyfrowego
Zadanie
easy ma działać jak zamek szyfrowy do kontroli dostępu. Długość kodu jest
ograniczona do maksymalnie ośmiu znaków. Kod może się składać z siedmiu
różnych cyfr. Wszystkie pozostałe cyfry, które w kodzie nie są używane, trzeba
fizycznie podłączyć równolegle do wejścia I8. Kolejność cyfr kodu można
wybierać dowolnie, jednak ta sama cyfra nie może wystąpić na dwóch kolejnych
pozycjach (np. 4711 - błąd). Podanie prawidłowego kodu musi nastąpić w ciągu
określonego czasu (wprowadzona nastawa: 8 sekund). Naciśnięcie podczas
podawania kodu niewłaściwej cyfry (także cyfry połączonej z wejściem I8),
powoduje unieważnienie i wykasowanie dotychczasowego wprowadzenia.
Ponowne wprowadzanie kodu jest możliwe dopiero po upływie 10 sekundowej
zwłoki czasowej. Za każdym razem gdy podczas tej przerwy nastąpi próba
wprowadzenia kodu, 10-sekundowa przerwa zostanie odliczana od początku. Gdy
kod nie jest prawidłowy, to po czasie na wprowadzenie (8 sek.) włączy się sygnał
świetlny i wyłączy dopiero po czasie oczekiwania. Po podaniu właściwej sekwencji
cyfr na 5 sekund i z opóźnieniem 3 sekund następuje zwolnienie zamka.
Przykład
Wymagany kod: 12135156
Połączenia: Klawiatura 10-cyfrowa > Wejścia przekaźnika easy:
1 > I1
2 > I2
3 > I3
5 > I5
6 > I6
4,7,8,9,0 > I8
Programowanie
Kod: maksymalnie osiem znaków (M1-M8). Powiązanie znaczników z wejściami
przedstawia wydruk programu easy na stronie 1/5.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1-I7 Podłączenia klawiatury cyfrowej (np. różne cyfry 1-7)
(np.: I1 => 1, I2 => 2, I3 => 3,...., I7=> 7)
I8 Podłączenie pozostałych klawiszy (np. cyfry 8,9,0)
2. Wyjścia:
Q1 Otwieranie zamka
Q2 Sygnalizacja świetlna H1 (przerwane wprowadzanie kodu)
3. Parametry:
T1
T2
T3
T4
72
Czas oczekiwania po błędzie (10 sek.)
Czas wprowadzania kodu (8 sek.)
Opóźnienie otwarcia drzwi (3 sek.)
Czas otwarcia drzwi (5 sek.)
73
9.2 Sterowanie linijką świetlną
Zadanie
Za pomocą easy mają być kolejno włączane i wyłączane cztery lampy. Najpierw
od pierwszej lampy do czwartej, a następnie odwrotnie od czwartej do pierwszej
itd. Poprzez wyłącznik główny S1 można instalację włącza i wyłączać.
Przełącznik S2 określa, czy światła mają działać w sposób ciągły, czy tylko
w ustalonym przedziale czasowym (codziennie w godz. 18.00 - 22.00). Można
wybrać trzy różne prędkości przełączania świateł:
wyłącznik S3 > prędkość przełączania świateł duża (co 0,30 sek.),
wyłącznik S4 > prędkość przełączania świateł średnia (co 0,60 sek.),
wyłączniki S3+S4 jednocześnie > prędkość przełączania świateł mała (co 1 sek.).
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1
I2
I3
I4
Wyłącznik główny S1 (instalacja ZAŁ / WYŁ)
Przełącznik S2 (zegar sterujący ZAŁ / WYŁ)
Wyłącznik S3 (prędkość przełączania świateł)
Wyłącznik S4 (prędkość przełączania świateł)
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Lampa
Lampa
Lampa
Lampa
H1
H2
H3
H4
3. Parametry:
T1 Duża częstotliwość impulsów (0,30 sek.)
T2 Średnia częstotliwość impulsów (0,60 sek.)
T3 Niska częstotliwość impulsów (1 sek.)
C1-C4 Liczba impulsów
Ÿ1 Czas załączenia świateł
74
75
9.3 Sterowanie zbiornikiem filtra
Zadanie
Aby w stacji uzdatniania zapobiegać znacznym zanieczyszczeniom zbiornika
filtrującego wodę, należy za pomocą easy płukać zbiornik w regularnych
odstępach. Zbiornik filtra będzie płukany raz na tydzień (w każdy poniedziałek
o godz. 12.00) przez kwadrans. Na początku procesu płukania należy odciąć
dopływ wody. Następnie z opóźnieniem czasowym zostaje włączona pompa,
tłocząca wodę przez zbiornik w odwrotnym kierunku. Po 15 minutach pompa
zostaje wyłączona. Po kolejnej zwłoce czasowej otwiera się zawór
doprowadzający wodę do filtrowania. Rozpoczęcie procesu filtrowania
sygnalizuje światło (H1). Dodatkowo na początku i na końcu płukania
rozbrzmiewa krótki sygnał buczka.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1 Wyłącznik S1 (instalacja ZAŁ / WYŁ)
2. Wyjścia:
Q1
Q2
Q3
Q4
Dopływ - zawór Y1 (otw. / zamk.)
Pompa M1 (płukanie zbiornika filtra ZAŁ / WYŁ)
Sygnalizacja świetlna H1 („Filtr - płukanie”)
Buczek E1 („Płukanie - początek / koniec”)
3. Parametry:
T1 Opóźnienie załączenia pompy M1 (płukanie)
T2 Opóźnienie załączenia przepływu wody - zawór Y1 otwarty
T3 Impulsy dla buczka (płukanie)
Ÿ1 Tygodniowy zegar płukania zbiornika filtra
76
77
9.4 Licznik czasu pracy z sygnalizacją konserwacji
Zadanie
easy ma liczyć i kontrolować godziny pracy jakiegoś urządzenia elektrycznego
(E1). Urządzenie jest włączane i wyłączane wyłącznikiem S1. Światło (H1)
sygnalizuje pracę tego aparatu. Od określonej liczby godzin pracy (wstępne
ustawienie: 240 godzin) zaczyna migać światło ostrzegawcze (H2)
przypominające, że wkrótce musi nastąpić konserwacja. Jeśli urządzenie
przepracuje czas, po którym konieczna jest jego konserwacja (nastawa: 250
godz.), aparat zostanie wyłączony, światło sygnalizacyjne H1 gaśnie, a H2 zapala
się. Po wykonanej konserwacji, trzeba potwierdzić sygnał ostrzeżenia
przyciskiem S2 i wyzerować licznik czasu pracy (warunek: wyłącznik S1 WYŁ).
Dopiero wtedy można ponownie włączyć aparat wyłącznikiem S1.
Oprzewodowanie
1. Wejścia:
I1 Wyłącznik S1 (aparat E1 ZAŁ / WYŁ)
I2 Przycisk S2 (potwierdzenie ostrzeżenia)
2. Wyjścia:
Q1 Aparat E1
Q2 Światło sygnalizacyjne H1 (praca aparatu E1)
Q3 Światło sygnalizacyjne H2 („Konserwacja aparatu E1”)
3. Parametry:
T1 Takt sekundowy
T2 Impulsy sterujące światłem sygnalizacyjnym („Konserwacja w ciągu 10
godzin”)
C1 Licznik sekund
C2 Licznik minut
C3 Licznik godzin
C4 Całkowita liczba godzin pracy
C5 Całkowita liczba dni pracy
C6 Licznik dla ostrzeżenia „Konserwacja”
C7 Licznik dla alarmu „Konserwacja” i wyłączenia
78
79
easy, XV100 i MFD-Titan w praktyce
Omówienie oprogramowania
easySoft Pro.
Wstęp
Przekaźniki programowalne easy pokrywają szeroki zakres zastosowań w dziedzinie
techniki sterowania. Podczas gdy w latach 90-tych klasyczne sterowniki swobodnie
programowalne (PLC) rozwinęły się do wszechstronnych modułów w świecie
automatyzacji, to dla wielu prostych i standardowych zadań sterowania i regulacji
sterowniki swobodnie programowalne są za drogie i wymagają przy programowaniu
głębokiej wiedzy fachowej.
Z tego powodu pod koniec lat 90-tych pojawiły się na rynku małe, kompaktowe
i inteligentne przekaźniki programowalne. Przedstawiony tu schemat pokazuje
pozycję inteligentnych przekaźników programowalnych w szerokim krajobrazie
urządzeń automatyki:
PLC
Inteligentne przekaźniki
programowalne
Konwencjonalne układy
sterowania przekaźnikowostycznikowego
Stopień skomplikowania układu automatyki
Zaletą inteligentnych przekaźników programowalnych jest m.in. proste
przekształcanie dotychczasowego okablowania przekaźników na program
przekaźnika. W tym celu aparat najczęściej posiada własny, wbudowany „ręczny
programator”, a dodatkową alternatywą jest tworzenie schematu połączeń na
komputerze.
W niniejszym opracowaniu pokazano zastosowanie przekaźników easy w różnych
sytuacjach, a na przykładzie wielu zadań czytelnik może poznać program obsługi
i przyswoić sobie niezbędną wiedzę fachową.
81
1. Część ogólna
1.1 Budowa przekaźnika programowalnego easy
Inteligentne przekaźniki programowalne easy oferowane są w różnych wersjach.
Różnią się one po pierwsze liczbą wejść i wyjść oraz po drugie możliwościami
jednostki centralnej (CPU). Przedstawiane w tym tekście aparaty, o napięciu zasilania
24 VDC, dysponują następującymi właściwościami:
easy512-DC-TC:
• 8 cyfrowych wejść 24 VDC.
• Z tego dwa wejścia alternatywnie mogą
być wykorzystane jako wejścia analogowe.
• 4 wyjścia tranzystorowe lub 4 wyjścia
przekaźnikowe.
• Wyświetlacz do wprowadzania, testowania
zmiany schematu programu.
• Złącze do wprowadzania schematu
programu z komputera.
• 128 linii programu z trzema stykami
w szeregu.
• 16 przekaźników czasowych.
• 16 liczników i wiele innych.
easy721-DC-TC:
• 12 cyfrowych wejść 24 VDC.
• Z tego cztery wejścia alternatywnie mogą
być wykorzystane jako wejścia analogowe.
• 8 wyjść tranzystorowych lub 6 wyjść
przekaźnikowych.
• Wyświetlacz do wprowadzania, testowania
zmiany schematu programu.
• Złącze do wprowadzania schematu
programu z komputera.
• 128 linii programu z trzema stykami
w szeregu.
• 16 przekaźników czasowych.
• 16 liczników i wiele innych.
82
easy822-DC-TC:
MFD-Titan
• 12 cyfrowych wejść 24 VDC.
• Z tego cztery wejścia alternatywnie mogą
być wykorzystane jako wejścia analogowe.
• 8 wyjść tranzystorowych lub 6 wyjść
przekaźnikowych, 1 wyjście analogowe.
• Wyświetlacz do wprowadzania, testowania
i zmiany schematu programu.
• Złącze do wprowadzania schematu
programu z komputera.
• 256 linii programu z czterema stykami
w szeregu.
• Złącze sieci easyNET.
• 32 przekaźniki czasowe, 32 liczniki,
4 szybkie liczniki, 32 rejestry przesuwne,
32 funkcje tabelaryczne, logiczne,
matematyczne, 2 moduły PWM, moduły
do sterowania silnikiem krokowym,
32 regulatory PID i wiele innych.
Sterowanie
Wizualizacja
• 12 cyfrowych wejść 24 VDC.
• Z tego cztery wejścia alternatywnie mogą
być wykorzystane jako wejścia analogowe.
• 4 wyjścia tranzystorowe lub przekaźnikowe,
1 wyjście analogowe.
• Wyświetlacz do wprowadzania, testowania
i zmiany schematu programu.
• Złącze do wprowadzania schematu
programu z komputera.
• 256 linii programu z czterema stykami
w szeregu.
• 32 przekaźniki czasowe, 32 liczniki,
4 szybkie liczniki, 32 rejestry przesuwne,
32 funkcje tabelaryczne, logiczne,
matematyczne, 2 moduły PWM, moduły
do sterowania silnikiem krokowym,
32 regulatory PID i wiele innych.
• Prezentacja napisów, zmiennych,
elementów graficznych, map bitowych,
bar grafów, itp.
83
1.2 Algebra Bool’a jako podstawa programowania easy
Pierwotnym zadaniem easy jest realizacja funkcji wielu styków zwiernych
i rozwiernych zgodnie z określoną logiką. Taka logika odpowiada połączeniom
szeregowym lub równoległym znanym z układów sterowania przekaźnikowo stycznikowgo.
Układ połączeń (funkcje logiczne) określa program easy, zapisywany
w półprzewodnikowej pamięci. Należy przy tym zwrócić uwagę, że easy nie jest
w stanie rozpoznać, czy sygnał wejściowy pochodzi ze styku zwiernego,
czy rozwiernego. easy „zauważa” tylko, czy na wejściu występuje napięcie stałe
24 V, czy nie. W programie easy sprawdzany jest tylko stan logiczny styku.
Funkcje logiczne
Iloczyn logiczny „AND”
Trzy łączniki mają działać wg funkcji logicznej AND:
Sygnał wyjściowy (H1) funkcji logicznej AND ma stan logiczny „1”, kiedy wszystkie
sygnały wejściowe (S...) mają stan „1”. „1” na wejściu odpowiada naciśniętemu
stykowi zwiernemu lub nie naciśniętemu stykowi rozwiernemu.
Tabela logiczna:
S1 S2 S3 S4
0 0 0 0
1 0 0 0
0 1 0 0
1 1 0 0
0 0 1 0
1 0 1 0
0 1 1 0
1 1 1 1
84
Schemat bloków funkcyjnych:
Zapis funkcji logicznej:
H1 = S1 & S2 & S3
Suma logiczna „OR”
Trzy łączniki mają działać wg funkcji logicznej OR
Sygnał wyjściowy (H1) funkcji logicznej OR ma stan logiczny „1”, kiedy przynajmniej
jeden sygnał wejściowy (S...) ma stan „1”. „1” na wejściu odpowiada naciśniętemu
stykowi zwiernemu lub nie naciśniętemu stykowi rozwiernemu.
Tabela logiczna:
S1 S2 S3 H1
0
1
0
1
0
1
0
1
0
0
1
1
0
0
1
1
0
0
0
0
1
1
1
1
Schemat bloków funkcyjnych:
Zapis funkcji logicznej:
H1 = S1 v S2 v S3
0
1
1
1
1
1
1
1
85
Iloczyn logiczny „AND” przed sumą logiczną „OR”
Trzy łączniki mają tworzyć funkcję logiczną AND i OR:
Wynik tej funkcji logicznej wynika z podstawowej reguły algebry Bool’a:
Operację mnożenia wykonuje się przed operacją dodawania.
W odniesieniu do schematu połączeń oznacza to, że:
Funkcja połączenia szeregowego jest realizowana przed funkcją połączenia
równoległego.
Następujący przykład przedstawia przekształcenie złożonej funkcji AND - OR
wg powyższych reguł:
Łącznik 1
Łącznik 2
Łącznik 3
Przekaźnik 1
Tabela logiczna:
S1 S2 S3 H1
0
1
0
1
0
1
0
1
86
0
0
1
1
0
0
1
1
0
0
0
0
1
1
1
1
0
0
0
1
1
1
1
1
Schemat bloków funkcyjnych:
=
=
=
=
S1
S2
S3
H1
Zapis funkcji logicznej:
H1 = S1 & S2 v S3
Suma logiczna „OR” przed iloczynem logicznym „AND”
Cztery łączniki mają tworzyć funkcję logiczną OR i AND:
Taki układ logiczny nazywa się także koniunkcją. Ponieważ reguły algebry Bool’a
tu też obowiązują, trzeba zastosować nawiasy. Z tego wynika, że funkcja OR
realizowana jest jako pierwsza. Prezentacja w programie użytkownika odpowiada
międzynarodowej normie IEC 61131.
Następujący przykład przedstawia przekształcenie złożonej funkcji AND - OR
wg powyższych reguł:
Łącznik 1
Łącznik 2
Łącznik 3
Łącznik 4
Przekaźnik 1
Tabela logiczna:
S1 S2 S3 S4 H1
0
1
0
1
0
1
0
1
0
1
0
1
0
1
0
1
0
0
1
1
0
0
1
1
0
0
1
1
0
0
1
1
0
0
0
0
1
1
1
1
0
0
0
0
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
1
1
1
0
1
1
1
0
1
1
1
Schemat bloków funkcyjnych:
=
=
=
=
=
S1
S2
S3
S4
H1
Zapis funkcji logicznej:
H1 = (S1 v S2 ) & ( S3 v S4 )
87
1.3 easySoft Pro - narzędzie do programowania
Do przygotowania schematu dla easy będzie w tym podręczniku zastosowany
easySoft Pro wer. 6.3. Ten, działający w systemie Windows2000, NT, XP, VISTA
program narzędziowy obsługuje następujące wersje: easy400/500/600/700/800 i MFD.
Uwaga:
Informacja o oprogramowaniu - [email protected]
Budowa i obsługa programu easySoft Pro
Po uruchomieniu programu easySoftPro
okno startowe:
przyciskiem otwiera się następujące
Wybór aparatu sterującego i modułów rozszerzeń:
Okno robocze
Okno z informacjami o wybranym aparacie easy
Listwa menu
88
Zanim będzie można „narysować” właściwy schemat, trzeba najpierw wybrać
odpowiedni aparat easy, tzn. należy najpierw zdefiniować projekt:
1
Przez naciśnięcie
„Przycisku” +
rozwija się
menu wyboru
aparatów easy,
których grupa
została wybrana.
Wybór aparatów easy
2
Wybrany aparat wskazać lewym
przyciskiem myszy i przeciągnąć
na płaszczyznę roboczą.
Po zwolnieniu przycisku myszy
easy zostanie umieszczony
w projekcie.
Wybranie „Zapisz jako ...” umożliwia podanie nazwy projektu. Pojawia się ona na
górnym pasku okna programu easySoft:
Wybrany easy
89
Następnym krokiem jest otwarcie menu „Wprowadzanie schematu”. Po kliknięciu
przycisku „Schemat programu” możliwe staje się wprowadzanie schematu:
Łączniki
Cewki i styki cewek
Okno robocze
Nr linii programu
easy500 = 1 ... 128
easy700 = 1 … 128
easy800 = 1 … 256
MFD-Titan = 1 … 256
Pole styków:
easy500 / 700: A / C / E
easy800 / MFD: A / C / E / G
Pole
cewek
Kolumny B / D / F (i H w aparatach easy800 / MFD ) są zarezerwowane na połączenia
poprzeczne. Gdy podczas umieszczania styku trafi on na jedną z tych kolumn,
to pojawi się znak zakazu:
„Rysowanie” schematu programu następuje w kilku prostych krokach:
1.
2.
3.
4.
5.
90
Wybór styku
Umieszczenie styku
Podanie numeru argumentu
Ew. zmiana nazwy styku
Ew. wykonanie połączenia
2
3
4
Jeżeli wybrany zostanie styk, to zawsze ma on na początku numer 1. W punkcie 3
można wybrać właściwy numer. Połączenia w jednej linii programu są tworzone
automatycznie.
91
Jeśli potrzebne jest poprzeczne połączenie między dwoma lub więcej liniami
programu, należy skorzystać z funkcji „Narysuj połączenie”. Po kliknięciu na przycisk
na płaszczyźnie roboczej pojawi się pisak. Po wykonaniu poprzecznych połączeń
trzeba deaktywować funkcję rysowania połączeń.
Rysowanie połączeń (pisak) - aktywacja / deaktywacja
Ustawić pisak na pozycję startową
i nacisnąć lewy przycisk myszy. Trzymając
przycisk myszy przeciągnąć do punktu
końcowego
i puścić.
Uwaga:
Połączenia poprzeczne poprzez wiele linii schematu powodują zawsze powstanie
punktów zwarcia!
92
Przykład:
Następujący przykład przedstawia tworzenie schematu programu z odporną na
przerwy w obwodzie funkcją samopodtrzymania:
Okablowany styk rozwierny jest „zaprogramowany” na
schemacie, jako styk zwierny (kontrola stanu logicznego „1”)
93
2. Przekaźnik programowalny easy500 i easy700
Oprócz szeregowego i równoległego łączenia styków, easy500 i easy700
umożliwiają użycie innych, bardzo wygodnych modułów funkcyjnych. W tym
rozdziale nie będą już opisywane proste zależności cyfrowe, ale omówione
i przedstawione na przykładach zostaną moduły przekaźników easy500 i easy700.
2.1 Przekaźnik czasowy T
W tradycyjnych układach sterowania przekaźnikowo-stycznikowego stosowane są
także przekaźniki czasowe do realizacji różnych sekwencji opóźnienia. Takie i jeszcze
inne funkcje może realizować inteligentny przekaźnik programowalny easy
i w zależności od potrzeb można zastosować w programie.
Powstaje przy tym pytanie:
W jaki sposób używać moduły funkcyjne w easy?
Ten prosty opis zakłada, że zostanie to wyjaśnione na strukturze programu easy
i ich prezentacji.
W tym miejscu warto przedstawić działanie standardowego przekaźnika czasowego.
Najpierw zewnętrzny sygnał uruchamiający i sygnał zadziałania z przekaźnika
czasowego należy dołączyć do zacisków.
Następnym krokiem byłoby ustawienie wartości czasu i innych funkcji przekaźnika
czasowego.
94
... a tak proste jest to z easy:
Biorąc schemat programu easy, postępuje się w ten sam sposób. Najpierw trzeba
sygnał startowy umieścić na schemacie easy, jako cewkę o nazwie TT01.
Zaprogramowanie sygnału zadziałania T01 przekaźnika czasowego polega na
wykorzystaniu na schemacie easy, jako styk.
Następnym krokiem jest ustawienie wartości czasu. Odbywa się to w oknie parametrów
poniżej schematu programu.
Ustawienie
wartości
95
Diagramy czasowe funkcji przekaźnika czasowego:
96
Przekaźnik czasowy T w funkcji: Miganie
W tym przykładzie wyjście Q1ma migać z częstotliwością 1 Hz.
Aktywacja generatora następuje przez przedstawione łączniki I01, I02 i I04.
97
2.2 Licznik C:
easy500 i easy700 dysponują 16 licznikami, za pomocą których można rozwiązywać
różne zadania zliczania.
Tak jak przy przekaźniku czasowym rozróżnia się programowanie dołączonych wejść
i wyjść licznika oraz zmianę parametrów wartości zadanej.
Cewka
licznika
Styk
licznika
Wartość zadana:
Styk licznika załącza, kiedy wartość zadana
licznika jest większa lub równa wartości bieżącej
licznika. Wartość zadana może przyjmować
następujące wartości:
Uwaga:
Wszystkie moduły mają możliwość zablokowania prezentacji parametrów.
To oznacza, że poprzez wyświetlacz easy użytkownik nie jest w stanie w menu
„Parametry” zobaczyć wartości bieżącej lub wartości zadanej licznika oraz nie może
zmienić wartości zadanej. Jednak blokada ma sens tylko w połączeniu
z zabezpieczeniem hasłem, ponieważ w przeciwnym razie dostęp możliwy jest
poprzez schematu programu.
98
Rodzaj cewki i styku licznika ustawia się w zakładce „Element schematu programu”:
Ustawianie parametrów licznika:
Funkcja cewki:
Licznik posiada wiele różnych rodzajów cewek
1. Licznik reaguje na narastające zbocze
zliczanego impulsu podanego na cewkę CC01.
2. Przy sygnale „0” na wejściu cewki kierunku
DC1 licznik zlicza zawsze do przodu.
Gdy na cewce DC1 określającej kierunek zliczania
znajdzie się „1”, wówczas licznik zlicza do tyłu.
3. Sygnał „1” na cewce kasującej licznika RC1
ustawia jego wartość bieżącą na „0”.
99
Przykład:
Licznik ma liczyć od 0 do 20. Po osiągnięciu wartości „20”, cyfrowe wyjście
przekaźnika licznika ma zapobiegać dalszemu zliczaniu. Wyjście Q1 zapala się zaraz,
gdy wartość bieżąca = 20. Gdy licznik zostanie skasowany, może ponownie liczyć
do 20.
100
2.3 Komunikaty tekstowe - znacznik D
easy500 i easy700 mogą pokazywać na wyświetlaczu do 16 dowolnie edytowalnych
tekstów.
Teksty mogą zawierać wartości bieżące przekaźników czasowych, liczników, itd.
Podczas wyświetlania tekstów możliwe jest także wprowadzanie przez klawiaturę
easy wartości zadanych.
Moduł tekstowy o numerze 1(D01), w odróżnieniu od numerów 2 .. 16 posiada
znaczenie alarmowe. To znaczy, że przy aktywacji D01 wszystkie inne teksty zostaną
przesłonięte. Jeśli kilka tekstów jest wysterowanych jednocześnie, wówczas są one
pokazywane kolejno wg numeracji, co 4 sekundy.
Zezwolenie na
wyświetlenie tekstu D01
Prezentacja wartości bieżących następuje także
w oknie parametrów modułu tekstowego.
Można wyświetlać wartości bieżące
z następujących modułów:
101
Do wstawiania tekstu służy w easy-SoftPro prosta pomoc, którą wywołuje się
przyciskiem Wstaw tekst.
W linii wyświetlacza można umieścić 12
znaków. W liniach 2 i 3 można umieścić
zmienną. Aby ułatwić umieszczanie na
wyświetlaczu, tekst jest dokładnie
przedstawiany na podglądzie wskazań.
Okno
wprowadzania
Gdy zmienna (wartość bieżąca) zostanie
wybrana do prezentacji, takie miejsce
jest rezerwowane przez system.
Gdy tekst jest gotowy, następuje powrót do okna parametrów modułu D.
Podgląd wskazań:
Wybór zmiennej: Czas rzeczywisty
102
Przykład: Skalowanie
Wartości wejść analogowych można skalować podczas prezentacji na wyświetlaczu.
Wielkości wejściowe oraz przetwarzanie analogowo-cyfrowe pozostają przy tym
niezmienione.
Zakres
Wybrany zakres wyświetlania
Przykład
0 ... 1023
0 ... 1023
0 ... 1023
0 ... 9999
+ 999 ... -999
+9,9 ... -9,9
0000 ... 0250
-025 ... 076
-5,0 ... 6,4
Wybrany zakres
wyświetlania:
Zakres
skalowania
Po naciśnięciu przycisku OK podany zakres skalowania zostaje przejęty.
103
3. Przekaźnik programowalny easy800
Wejścia cyfrowe / wejścia analogowe
Sieć easyNET
24 VDC lub 230 VAC
Zasilanie
Wyjście analogowe
Rozszerzenie
cyfrowe poprzez
easyLink
Podświetlany wyświetlacz
Wskaźnik stanu
pracy
Złącze do programowania
Wyjścia cyfrowe
Rodzina przekaźników easy800 posiada znacznie więcej możliwości, niż seria easy500
i easy700.
Następująca tabela przedstawia podstawowe parametry easy800:
easy500
easy700
easy800
Wejścia cyfrowe
Cyfrowe wejścia modułu rozszerzenia
8
-
12
12
12
12
Wyjścia cyfrowe przekaźnik/tranzystor
Cyfrowe wyjścia modułu rozszerzenia
4/4
-
6/8
6/8
6/8
6/8
Wejścia analogowe (0...10V)
Wyjścia analogowe (0...10V)
2
0
4
0
4
1
Obsługa sieci easyNET
-
-
tak
Liczba przekaźników funkcyjnych
8
8
33
W tym rozdziale funkcje logiczne ze stykami zwiernymi i rozwiernymi będą omówione
tylko pobieżnie, ponieważ tworzenie schematu drabinkowego jest takie, jak
w easy500 i 700. Głównym punktem tego rozdziału jest zastosowanie przekaźników
funkcyjnych. Jak widać z tabeli, w porównaniu z aparatami easy500 i easy700
oferta modułów funkcyjnych dla easy800 jest o wiele większa. W niniejszym
opracowaniu zaprezentowano niektóre moduły funkcyjne:
1. Komparator wielkości analogowych
2. Przekaźnik czasowy
3. Licznik
4. Wyświetlacz tekstu
5. Komparator
6. Moduł ograniczający wartość sygnału
7. Multiplexer danych
8. Rejestr przesuwny
104
3.1 Właściwości edytora easySoft Pro
Porównując edytor easy500 i easy700 z edytorem easy800, zwraca uwagę
zwiększona o 1 liczba pól styków. To oznacza, że w jednej linii programu można teraz
umieścić szeregowo 4 styki. Również liczba linii programu została zwiększona ze 128
do 256.
WAŻNE! Platforma robocza programu easy800 dzieli się na dwie części:
a) Edytor schematów drabinkowych:
Przy pomocy schematu drabinkowego zapisuje się wszystkie zależności cyfrowe.
Pola styków
Pole cewek
Wybór
styków
i cewek
Wybór
styków
i cewek
modułów
funkcyjnych
Linie programu 001 ... 256
Wprowadzanie schematu odbywa się identycznie, jak w edytorze easy500 i easy700.
105
b) Edytor bloków funkcyjnych:
W edytorze bloków funkcyjnych określa się wszystkie parametry takich modułów,
które nie mają powiązań ze schematem drabinkowym, np. wartość zadana
przekaźnika czasowego, moduł funkcji arytmetycznej, itp.
Przycisk przełącznika w edytorze schematu: Edytor schematu >< Edytor bloków funkcyjnych
Wybór
modułów
i parametrów
Okno parametrów
Schemat
drabinkowy
Na wybrany moduł należy kliknąć i trzymając lewy przycisk myszy przeciągnąć do
okna roboczego. Rozmieszczenie następuje automatycznie.
Aby łatwo rozróżnić wejścia i wyjścia modułu wykorzystywane w schemacie
drabinkowym i w edytorze bloków funkcyjnych, są one jednoznacznie zróżnicowane
graficznie:
Wszystkie wejścia i wyjścia, które w edytorze
bloków funkcyjnych są parametryzowane lub
są łączone z sygnałami analogowymi, posiadają
„zaciski przyłączeniowe”.
Wszystkie wejścia i wyjścia, które w edytorze
schematu drabinkowego są połączone, nie
mają żadnych zacisków i prezentowane są,
jako trochę mniejsze.
106
3.2 Przekaźnik czasowy T
W porównaniu do easy500 i easy700 przekaźnik czasowy easy800 posiada więcej
funkcji. Dodatkowe funkcje zostały pogrubione. Ponieważ inne funkcje easy500/700
są identyczne, w tym rozdziale wyjaśniony zostanie przykład wprowadzania i kontroli
funkcji złożonego opóźnienia załączania i wyłączania.
Opóźnione zadziałanie
Opóźnione zadziałanie o losowo zmiennym czasie
Opóźnione odpadanie
Opóźnione odpadanie o losowo zmiennym czasie
Opóźnione zadziałanie/odpadanie
Opóźnione zadziałanie/odpadanie o losowo zmiennym czasie
Generowanie impulsu
Miganie
Opóźnione odpadanie z wyzwalaniem
Opóźnione odpadanie z wyzwalaniem o losowo zmiennym czasie
Przykład:
Następujący przykład ma przedstawiać sterowanie wentylatora w toalecie. Wentylator
powinien działać ze zmiennym opóźnieniem wyłączania i ze stałym opóźnieniem
załączania.
Krok 1:
Najpierw w edytorze bloków funkcyjnych trzeba wywołać moduł „Przekaźnika
czasowego T” A) i wybrać tryb pracy B):
C)
A)
B)
Na module pojawi się teraz symbol wybranej funkcji C) X
107
Krok 2:
W tym kroku należy wprowadzić obie wartości zadane dla czasu opóźnienia
zadziałania i dla czasu opóźnienia wyłączania.
Służy do tego okno parametrów „Wejścia modułu”. Wartość zadana „I1” dotyczy
zawsze opóźnienia zadziałania, a „I2” wyłączania z opóźnieniem.
Załączenie z opóźnieniem
Wyłączenie z opóźnieniem
Wprowadzenie wartości zadanych I1 i I2
V/NU oznacza wybór: stałej lub zmiennej. Stała jest ustaloną wartością numeryczną,
a zmienna może pochodzić z różnych źródeł. I tak, np. wybór wejścia analogowego:
I1:
Przykład:
IA1 odpowiada wejściu na zacisku I7
I2:
Następnie parametryzacja dotyczy określenia wyłączenia z opóźnieniem.
Tutaj można, np. podać stałą wartość.
Wprowadzanie wartości w zakresie
sekund i milisekund, np.: 5 s
108
Ustawienie zakresu czasu
Czas opóźnienia można teraz zmieniać poprzez wejście analogowe I7 między
0…1023 ms. Bierze się to stąd, że zakres czasu standardowo ustawiony jest na s/ms.
Można jednak wg potrzeb wybrać zakres czasu spośród trzech przedziałów:
Wprowadzone wartości wejść I1 i I2 pojawiają się na zielonym tle przy module.
Wszystkie parametryzowane wejścia i wyjścia, które nie są potrzebne, można
rozpoznać po następującym symbolu przy module:
109
Krok 3:
W tym punkcie następuje w edytorze powiązanie przekaźnika czasowego ze
schematem drabinkowym. Dokładnie na tym polega różnica w stosunku do easy500
i easy700. Cewka i styk modułu oznaczone cienkim napisem, są elementami do
podłączenia w edytorze schematu drabinkowego.
Wszystkie niepotrzebne wejścia lub wyjścia pozostają wolne.
Światło
Uruchomienie T1
Wentylator
Prezentacja na schemacie bloków funkcyjnych
Wszystkie „połączone” cewka i styk modułu są zaznaczone zielonym kółkiem.
110
3.3 Komparator wielkości analogowych
W zakresie przetwarzania wielkości analogowych easy800 dysponuje jeszcze
większymi możliwościami niż easy500 i easy700. W pliku pomocy programu easySoft
znajduje się m.in. następująca informacja:
Taki moduł daje wiele możliwości.
1. Porównanie dwóch wartości:
Przykład:
Należy kontrolować temperaturę pieca. Najprostsza regulacja polega na
porównaniu wartości zadanej i wartości bieżącej. Jeżeli wartość bieżąca jest mniejsza
od wartości zadanej, to ogrzewanie się włącza, a jeśli wartość bieżąca jest większa niż
wartość zadana, wówczas ogrzewanie wyłącza się.
Wadą takiego układu jest to, że ogrzewanie jest stale włączane i wyłączane,
i dlatego stycznik załączający szybko może ulec uszkodzeniu.
Wartość 1 (wartość bieżąca)
Wartość 2 (wartość zadana)
Styk przełączający
komparatora
Operacje porównania: Q1 = 1 jeśli:
LT = mniejszy niż (less than)
= I1 < I2
EQ = równy (equal)
= I1 = I2
GT = większy niż (greater than) = I1 > I2
111
Schemat programu easy800 wygląda w następujący sposób:
Edytor schematu bloków funkcyjnych:
Edytor schematu drabinkowego:
1. Porównanie dwóch wartości z histerezą:
Lepszym rozwiązaniem jest zastosowanie modułu z histerezą zadziałania.
To powoduje, że punkt załączenia i wyłączenia różnią się o wartość histerezy.
Tym samym załączenie i wyłączenie stycznika od ogrzewania rozsuwa się w czasie.
Edytor schematu bloków funkcyjnych:
W przykładzie przyjęto następujące wartości:
Wartość bieżąca I1 = Wejście analogowe IA1
Wartość zadana I2 = Wartość stała 500
Szerokość histerezy = 100
Szerokość
histerezy
Q1
Wartość zadana + histereza = 600
WYŁ
HY
ZAŁ
=100
Wartość zadana = 500
Wartość bieżąca = IA1 (I7)
= 0...1023
t
112
Schemat programu easy800 wygląda w następujący sposób:
Edytor schematu drabinkowego:
3.4 Licznik
Także moduł licznika ma więcej możliwości w stosunku do easy500 i easy700.
SH:
SH odpowiada za górny
punkt przełączania. Jeśli wartość
licznika (QV) jest równa lub większa
od wartości SH, to styk licznika OF
ustawia się na wartość ZAŁ.
SL:
SL odpowiada za dolny
punkt przełączania. Jeśli wartość licznika (QV)
jest równa lub mniejsza od wartości SL, to styk
licznika FB ustawia się na wartość ZAŁ.
SV:
Tutaj użytkownik może podać wartość, która zostanie przypisana na wyjście licznika
QV, jeżeli zostanie pobudzona cewka SE.
CY:
Styk CY licznika ma wartość „1” przez jeden cykl programu, gdy wartość licznika
przekracza następujące wartości: -2147483648 do +2147483647
ZE:
Styk ZE ma stan „1” tylko wtedy, gdy wartość licznika QV= 0 (porównanie z zerem)
Cewki „C
C” „D
D” „S
SE” i „R
RE” liczników w easy500 i easy700 są identyczne.
C = cewka zliczająca, D = kierunek (0 = do przodu, 1= do tyłu), SE = ustawienie
wartości z wejścia SV, RE = Reset = kasowanie wartości licznika na wyjściu QV.
113
Przykład: Licznik w górę z ograniczeniem
W poniższym przykładzie powinno być pakowanych po 20 butelek. Gdy wartość 20
zostanie osiągnięta, licznik jest ustawiany na zero, a narastające zbocze znacznika M1
uruchamia następny krok.
Najpierw w edytorze bloków funkcyjnych
należy umieścić licznik.
Teraz można ustawić parametry:
SH = NU - Stała (liczba) = 20
Wszystkie pozostałe parametry pozostają puste.
Uwaga:
Styk wyjściowy „O
OF” licznika znajdzie się
w obwodzie schematu drabinkowego!
Schemat drabinkowy:
Moduł licznika w edytorze bloków funkcyjnych po wprowadzeniu schematu
programu wygląda następująco:
114
3.5 Moduł tekstowy D01... D32
Tak jak easy500 i easy700, także easy800 umożliwia pokazywanie napisów na
wbudowanym wyświetlaczu. Mogą to być, np. proste teksty lub skalowane wartości
rzeczywiste z modułów funkcyjnych.
Wprowadzanie
tekstów
i parametrów
Cewka odblokowująca „E
EN” = Enable dla wyświetlania tekstu znajdzie się na
schemacie drabinkowym.
Moduł tekstowy D1 w przeciwieństwie do innych modułów tekstowych ma
znaczenie alarmowe. Jeśli D1 zostanie uaktywniony, wszystkie inne moduły
tekstowe będą wyłączone.
Gdy więcej niż jeden moduł tekstowy będą jednocześnie aktywne, (D2.. D32), napisy
będą się pojawiały co 4 sekundy wg rosnącej numeracji.
Moduły tekstowe
4s
4s
n x 4s
115
Wprowadzanie tekstów i parametrów.
Na wyświetlaczu easy800 można umieścić 16 - znakowe teksty w 4 liniach. W każdej
linii można, na dowolnym miejscu, umieścić zmienną o długości 4, 7 lub 11 znaków.
Zakres wartości
Napisy
Podczas pracy zmieniane za
pomocą klawiatury easy.
Określenie zmiennych
Przykład: Tekst w linii 3. ma zawierać wartość
znacznika MB1 i powinien być edytowalny:
Pozycja:
1 2
3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
1
Schemat drabinkowy:
116
2
3
4 Miejsca
Na schemacie drabinkowym cewka zezwolenia dla modułu D01 (D01EN) jest
uruchamiana przez sygnał I1:
Uwaga:
Gdy program w easy800 jest testowany, to przez naciśnięcie przycisku „ALT”,
a następnie „OK”, kiedy komunikat tekstowy jest aktywny, można zmieniać wartość
znacznika przewijając ją kolejno klawiszami kursora. Ponowne naciśnięcie przycisku
„OK” powoduje zakończenie trybu edycji.
3.6 Moduł ograniczający wartość sygnału VC01...VC32
easy800 z nowym systemem operacyjnym 07 (dwie pierwsze cyfry numeru można
znaleźć na bocznej ściance obudowy easy - poniżej kodu kreskowego) został
wyposażony w nowe moduły funkcyjne.
Moduł ogranicza wartość sygnału na wejściu I1 do zakresu między dolną i górną
granicą i pracuje jako dyskryminator okienkowy. Dolną i górną wartość progową
definiuje się za pomocą wejść SL (Low - dolna) SH (High - górna). Wartość na wyjściu
QV powtarza wartość na wejściu I1 dopóki znajduje się ona wewnątrz granic.
Wartości leżące powyżej i poniżej są obcinane na poziomie wartości granicznych.
Przykład:
Wejście analogowe IA1 jest ograniczone w module VC od dołu poniżej 100 (ok. 1 V)
i od góry powyżej 900 (czyli ok. 9 V) i wysłane do znacznika w formacie słowa MW1.
117
3.7 Multiplexer danych MX01...MX32
easy800 z nowym systemem operacyjnym 07 (dwie pierwsze cyfry numeru można
znaleźć na bocznej ściance obudowy easy - poniżej kodu kreskowego) został
wyposażony w nowe moduły funkcyjne, między innymi w Multiplexer danych MX.
Za pomocą multiplexera danych MX wybiera się spośród ośmiu wartości
wejściowych I1 do I8 jedną wartość. Moduł udostępnia tę wartość na wyjściu QV do
dalszego przetwarzania. Wybierając wejście K (numer kanału) określa się, które
wejście ma być przełączone do wyjścia. Kanał numer 0 przełącza wejście I1,
a ostatni kanał o numerze 7 wejście I8 na QV.
Przykładowym zastosowaniem multiplexera danych MX może być sekwencyjne
ustawianie do ośmiu różnych wartości parametru pracy linii, które przekazuje się na
wejście modułu PO (wyjście impulsowe) lub wyjście analogowe.
Przykład:
Na wejście K podany został sygnał z modułu skalującego wartość LS ( wejście analogowe
IA1 od 0...1023 przeskalowane na 0...7).
W zależności jaka będzie
wartość IA1, np. dla IA1=0 na
wyjściu modułu MX będzie
wartość 10, a dla IA1=1023l
wejście K =7 i na wyjściu MX
będzie wielkość 1023 (I8).
3.8 Rejestr przesuwny SR01...SR32
easy800 z nowym systemem operacyjnym 07 (numer można znaleźć na bocznej
ściance obudowy easy - poniżej kodu kreskowego) został wyposażony w nowe moduły funkcyjne. Jednym z nich jest rejestr przesuwny SR.
Działanie - Przesuwanie bitu do przodu można wykorzystać, np. przy linii
produkcyjnej. Załóżmy, że jest kilka stacji roboczych wykonujących zadania, np. na
pierwszej odbywa się wiercenie otworów, na stacji drugiej odbywa się gwintowanie,
itd. W momencie wykrycia błędnego elementu na stacji roboczej 1 informacja ta
118
poprzez funkcję rejestru przesuwnego zostanie przekazana do urządzeń sterujących
w stacji 2, aby nie wykonywać pracy nad złą częścią.
Z narastającym zboczem sygnału (wykorzystano przekaźnik czasowy T01 - miganie)
podanego na cewkę SR01 FP (ForwardPulse),
wartość „1” - FD (ForwardData) jest przeniesiona na pierwsze pole w rejestrze Q1,
które jest połączone z fizycznym wyjściem easy Q1.
Wartość „1” podana na FD to nic innego, jak wykorzystane fizyczne wejście w easy,
np. I1, na które podany jest sygnał o „złym” materiale. „1” w polach rejestru Q1-Q8
jest przesuwana w takt FP. Dlatego też sygnał z fizycznych wyjść easy Q1-Q8
wędruje ze „złym” elementem poprzez wszystkie stacje robocze, powodując
wstrzymanie pracy nad „złym” elementem.
Widok bloków SR01 oraz T01.
119
4. Wielofunkcyjny wyświetlacz MFD-Titan
Aparat MFD-Titan, w skrócie nazywany MFD, oprócz funkcjonalności modułu
easy800 posiada dodatkowo możliwości wizualizacji.
Moduł We/Wy
Wyświetlacz
CPU
Klawiatura
Także mechaniczna budowa różni się od easy800 w tym sensie, że MFD składa się
z trzech części, które tak jak system modułowy można składać w zależności od
potrzeb.
Wyświetlacz
z klawiaturą
lub bez
Służy do prezentacji
schematu programu
oraz do wizualizacji
tekstów i elementów
graficznych.
120
CPU
ze złączem do
programowania
i do połączeń
sieciowych
To jest serce aparatu
MFD. Bez CPU nie
może funkcjonować
ani wyświetlacz, ani
moduł wejść/wyjść.
Moduł wejść/wyjść
Stanowi połączenie
do analogowych
i cyfrowych czujników
i elementów
wykonawczych.
Występuje w wersji
24 VDC i 240 VAC.
Wariant 24 VDC
może mieć wyjścia
tranzystorowe
i przekaźnikowe.
Wyświetlacz:
Monochromatyczny wyświetlacz ma rozdzielczość 132 x
64 piksele i można na nim ustawić 5 stopni jasności.
Całkowity stopień ochrony od frontu wynosi IP 65. Po
prawej stronie wyświetlacza znajdują się dwie dodatkowe
diody LED sterowane w programie użytkownika, jako
wyjścia. Przyciski są podświetlane, a ich funkcje mogą być
zmieniane w edytorze klawiatury programu wizualizacyjnego.
MFD-CPU:
CPU zestawu MFD, obok złącza do programowania,
posiada także możliwość obsługi standardowych
modułów rozszerzeń i modułów sieciowych. Na CPU
znajduje się również złącze easyNET, sieci opartej na
systemie CAN. Zasilanie odbywa się przez zatrzaskowe
zaciski. Połączenie z PC następuje takim samym kablem
do programowania, co easy800.
Moduł wejść/wyjść:
Dołączany moduł wejść/wyjść obsługuje 12 wejść
cyfrowych, z czego 4 wejścia mogą być użyte także, jako
analogowe. Moduł wyjść cyfrowych posiada 4 wyjścia
przekaźnikowe lub tranzystorowe. Tutaj jest różnica
w stosunku do easy800. Opcjonalnie występuje także
dodatkowo wyjście analogowe.
easySoft Pro
Aparaty easy
Aparaty MFD
Elementy
dodatkowe
121
4.1 Projekt
Zestawianie elementów w projekcie następuje tak, jak w innych aparatach easy:
CPU na 24 VDC bez połączenia z siecią easyNet
CPU na 24 VDC z połączeniem z siecią easyNet
CPU na 230 VAC bez połączenia z siecią easyNet
CPU na 230 VAC z połączeniem do z sieci easyNet
Moduł wyświetlacza z klawiaturą
Moduł wyświetlacza bez klawiatury
24 VDC Moduł z wyjściami przekaźnikowymi
24 VDC Moduł z wyjściami przekaźnikowymi
i wyjściem analogowym
24 VDC Moduł z wyjściami tranzystorowymi
i wyjściem analogowym
230 VAC Moduł z wyjściami przekaźnikowymi
Przy pobieraniu elementów są
one układane na ekranie „jeden
nad drugim” i tylko w napisie
nad obrazem można rozpoznać
pojedyncze, wybrane składniki.
122
4.2 Wizualizacja
Przyciskiem „Wizualizacja” przechodzi
się do edytora wizualizacji:
Edytor umożliwia:
1) Przegląd masek (1... 255 masek)
2) Edycję masek
3) Edycję przycisków
Uwaga:
Edytor schematu drabinkowego i bloków funkcyjnych jest taki sam, jak w easy800
i nie będzie w tym rozdziale więcej omawiany.
Uwaga ogólna:
Edytor masek daje dużo możliwości do tworzenia i parametryzowania obrazów na
wyświetlaczu, wstawiania obiektów migających, o odwróconych kolorach oraz wiele
innych funkcji. To spowodowałoby znaczne rozszerzenie tego rozdziału, gdyby
wyjaśniać wszystkie funkcje z przykładami. Z tego powodu opis ograniczy się tutaj
tylko do najczęściej używanych operacji w połączeniu z funkcjami easy800.
123
Edytor masek
Elementy masek
Pole masek
4.2.1 Tekst statyczny
Najprostszą funkcją jest z pewnością prezentacja Tekstu statycznego.
To znaczy, że gdy maska jest wywołana, pojawia się ten tekst.
1.
Tak jak ze stykami w edytorze
schematu klika się na wybrany
element i trzymając lewy
przycisk myszy przeciąga się
nad pole masek na wymagane
miejsce.
1.
2.
Klikając na czarne znaczniki
wokół zaznaczonego pola
można to pole zwiększać
lub zmniejszać.
Klikając na środek zaznaczonego
pola można, trzymając
przyciśniętą myszkę, dowolnie
przesunąć element.
3.
Wprowadzenie tekstu następuje w tej zakładce.
4.
2.
3.
4.
easySoft Pro umożliwia utworzenie w różnych językach bazy tekstów związanych
z danym projektem. Klikając na Wybór języka można załadować wybraną wersję
językową do aparatu MFD.
124
Jeśli chcemy użyć
polskich czcionek
należy wybrać:
Europa Środkowa.
Można oczywiście na jednej
masce umieścić wiele
tekstów:
MFD dysponuje dwoma wielkościami tekstów. Przez kliknięcie na pole tekstowe
prawym przyciskiem myszy dochodzi się do menu „większy/mniejszy”.
4.2.2 Komunikat tekstowy
Komunikat tekstowy,
w przeciwieństwie do
Tekstu statycznego,
pojawia się na
wyświetlaczu tylko
w zależności od zmiennej.
Jako zmienną sterującą można wybrać zmienną typu bit, bajt, słowo lub podwójne
słowo.
W tym przykładzie wybrano wejście binarne I1 modułu MFD.
125
Komunikat tekstowy jest pokazywany w zależności od zmiennej sterującej.
W jednym polu tekstowym można przedstawić do 255 napisów. Wartością stanu jest
liczba, którą przyjmuje zmienna sterująca.
W tym przykładzie wybieramy prosty łącznik, jako typ zmiennej: bit.
W ten sposób można pokazać dwa stany: 0 i 1.
W tym przykładzie są pokazywane
następujące napisy:
Wartość stanu Tekst komunikatu
0
Wejście 1 wył.
1
Wejście 1 zał.
Widoczność
Funkcja „Widoczność” oznacza również możliwość, w zależności od zmiennej
sterującej, uczynić tekst widocznym lub niewidocznym tylko przy określonych
wartościach.
Zmiana przedstawiania
Także zależnie od wartości zmiennej sterującej można tekst przedstawić, jako
migający lub w odwróconych kolorach.
Przykład:
Aparat MFD, zainstalowany na portierni, powinien sygnalizować ochronie,
czy w podziemnym garażu są jeszcze wolne miejsca, a jeśli nie, to dla lepszego
rozpoznania wskaźnik powinien migać. Liczba miejsc parkingowych jest
ograniczona do 10. Jeśli są jeszcze miejsca na parkingu, to MFD pokazuje napis
„Wolne”. Gdy wszystkie 10 miejsc jest zajętych, to pojawia się migający tekst „Zajęte”.
Najpierw symulujemy licznik wjeżdżających i wyjeżdżających aut poprzez
dwukierunkowy licznik.
Wjazd do garażu i wyjazd są tak umieszczone, że nie jest możliwy jednoczesny ruch
w obu kierunkach. Tzn. sterowanie bramek jest wzajemnie blokowane. Licznik C01
podaje wartość bieżącą do modułu MFD.
126
Pojawiają się następujące teksty:
Wartość bieżąca licznika:
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Komunikat tekstowy na MFD:
PUSTY
9 wolnych
8 wolnych
7 wolnych
6 wolnych
5 wolnych
4 wolne
3 wolne
2 wolne
1 wolne
ZAJĘTE (miganie)
Schemat drabinkowy:
Zliczanie
do przodu
Zliczanie
do tyłu
Wzajemna
blokada
Zmiana
kierunku
zliczania
Górna granica
zliczania
Impuls
zliczany
Dolna granica
zliczania
Schemat bloków funkcyjnych:
Maksymalna liczba
miejsc parkingowych:
127
Wizualizacja
Przy określaniu tekstów do wizualizacji w edytorze MFD trzeba podać parametry
w następujących zakładkach:
Zmienne wiążące:
Parametryzacja
powiązana przez:
Wejście lub wyjście
modułu funkcyjnego
Typ zmiennej = Podw. słowo
Licznik C01
Teksty komunikatów:
przy wartości zmiennej = 1 => 9 WOLNYCH
Zmiana przedstawiania:
Miganie
Styk zwierny
Licznik C01
górny punkt
przełączenia OF
Po wykonaniu takiej parametryzacji, można wpisać do aparatu MFD schemat
programu razem z wizualizacją.
128
4.2.3 Wartość liczbowa
Ta funkcja wizualizacji MFD umożliwia wyświetlanie wartości zmiennych. Mogą to
być wartości bieżące lub zadane liczników, czasów, a także zawartości znaczników,
wejść/wyjść analogowych, itd.
Zadanie z rozdziału „Komunikat tekstowy” jest teraz zmienione i zawiera
wykorzystanie elementu maski „Wartość liczbowa”:
W tym przypadku liczba wolnych miejsc parkingowych jest wyliczana i prezentowana
na wyświetlaczu przy użyciu elementu maski „Wartość liczbowa”.
Schemat programu, oprócz napisu, pozostaje niezmieniony:
Schemat blokowy został rozbudowany o moduł arytmetyczny AR01.
Moduł arytmetyczny AR01 wykonuje
funkcję odejmowania (SUB).
Od maksymalnej wartości licznika = 10
odejmowane są wjeżdżające auta (C01QV).
Wynik jest kierowany do znacznika
bajtowego MB1. MFD w funkcji „Wartość
liczbowa” pobiera wartość zmiennej
sterującej, z tego właśnie znacznika.
129
Edytor masek
W tym przypadku, w odróżnieniu do poprzedniego przykładu, prezentacja została
trochę zmieniona. Ponieważ „Wartość liczbowa” jest osobnym elementem względem
„Komunikatu tekstowego”, maska wygląda w sposób następujący:
Komunikat tekstowy
Wartość liczbowa
Statyczny tekst
Komunikat tekstowy
został zredukowany do
następującego napisu:
Wartość liczbowa potrzebuje również zmiennej sterującej. Tu zostało wykorzystane
wyjście modułu arytmetycznego.
Znacznik bajtowy
W zakładce:
Zakres/format liczb
jest ustawiony
na wartości od 0 do 10
130
Przykład: Skalowanie wartości liczbowej
Do prezentacji Wartości liczbowej wizualizacja MFD zapewnia wygodną
parametryzację.
Funkcje ograniczenia zakresu wartości i skalowania pozwalają wygodnie
zaprezentować Wartość liczbową. Funkcje: Widoczność i Zmiana przedstawiania
są tu także do wykorzystania.
Zakres skalowania umożliwia skalowanie prezentowanych liczb. Zakres skalowania
obejmuje cały wybrany zakres wartości.
Jeśli np. wejście analogowe (0...1023) zostanie ustawione na zakres wartości tylko
0-1000, to wartości powyżej 1000 (1001...1023) będą przedstawione na
wyświetlaczu, jako strzałka do góry.
Ustawiając zakres skalowania na 0...100°C, (9999 na wyświetlaczu symbolizuje ilość
potrzebnego miejsca do prawidłowego wyświetlania zmiennej) to skalowanie
wartości będzie się odbywać tak, jak pokazuje rysunek:
Zmienna sterująca: IA 1
Zakres/format liczb:
Zakres wartości
Zakres skalowania
1023
1000
100 °C
0
0 °C
131
4.2.4 Bitmapa
Obok prezentacji znaków alfanumerycznych MFD może także przedstawiać
monochromatyczne obrazy zapisywane, jako pliki bitmapowe. Użytkownik może
przy tym wybrać jeden z wielu obrazów z dołączonej bazy, bądź zastosować
elementy własnego pomysłu.
Zadanie:
Podanie sygnału na wejście I1 ma wyświetlić sygnał alarmowy, migający.
Zaznaczono styk rozwierny, ponieważ w momencie otwarcia styku wejściowego
zniknie obrazek z alarmem. Natomiast w zakładce „Przedstawianie” definiujemy
wzglądem jakiej zmiennej obrazek ma zacząć migać.
132
4.2.5 Bar graf
Często wykorzystywanym narzędziem w wizualizacji jest bar graf.
Załóżmy, że za jego pomocą należy przedstawić poziom wypełnienia zbiornika
z cieczą. Do tego zostanie wykorzystane wejście analogowe, którego zakres
10 bitowy od 0 - 1023 zostanie przedstawiony, jako wskaźnik słupkowy
odwzorowujący zbiornik 10m z podziałką.
133
5. Sieć easyNet
Sieć easyNet jest bardzo prostym sposobem na połączenie 8 stacji easy800
lub MFD) na dystansie 1000m. Każda ze stacji może wysłać 32 informacje bitowe
SN01...SN32 oraz 32 informacje typu wartość, np. bajt, czy wyjście analogowe za
pomocą modułów PUT i GET.
Zadanie 1
Zakładamy, że są połączone dwie stacje jako master MFD, jako slave easy800.
easy800 nie ma w sobie programu, pełni rolę zdalnego modułu wejść i wyjść cyfrowo
-analogowych. Sygnał z wejścia I1 mastera chcemy przesłać do slave’a na jego wyjście Q1.
IO1
easyNet
Q1
W widoku „Projekt” wstawiamy moduły MFD, czyli MFD-CP8-NT (wersja z siecią
easyNet!), MFD-80-B, MFD-TA17 oraz easy822-DC-TC (sieć easyNet w standardzie).
Otwierając schemat programu - stację nr 1 (master) wystarczy, że wpiszemy
linię programu.
134
Na zakładce „Element schematu programu” określamy, którą cewkę wyzwalamy
(w naszym przypadku cewkę wyjściową Q1 stacji nr 2).
Zadanie 2
Treść jak w zadaniu poprzednim, ale tym razem uczestnik nr 2 jest „inteligentny”, czyli
posiada swój własny, niezależnie wykonywany program. Wówczas nie mamy prawa
wpisać 1 logicznej na wyjście Q1 slave’a, lecz należy to zrobić na zasadzie „wyślij bit
SN” - „odbierz bit RN”.
Program uczestnika nr 1 wygląda następująco:
Program uczestnika nr 2 jest jak poniżej:
Zadanie 3
Oprócz przesyłania informacji bitowych, w sieci easyNet każda ze stacji może
przesyłać dane typu wartość, np. bajt, słowo, podwójne słowo, wejście analogowe,
itd. Do tego są wykorzystane moduły funkcyjne PUT i GET.
Zakładamy, że należy przesłać stan wejścia analogowego IA1 z mastera (stacja nr 1)
do stacji nr 2 i tam wykorzystać do komparacji.
135
Program stacji nr 1 wygląda następująco:
W zakładce „Parametry” określamy, którą zmienną chcemy wysłać w sieć. W naszym
przypadku jest to wejście analogowe IA1 (fizycznie zacisk wejściowy I7). Moduł PUT
wysyła przy zboczu narastającym sygnału wyzwalającego. Dlatego też, jeśli chcemy
pracować z sygnałem wysyłanym w czasie rzeczywistym, można wykorzystać
znacznik M1, który w kombinacji styk zwierno-rozwierny, co każdy drugi cykl
programu, wyzwala cewkę modułu funkcyjnego PUT.
Program stacji numer 2 wygląda następująco:
Do odebrania danych, wysłanych ze stacji numer 1, wykorzystamy
moduł funkcyjny GET, który nie musi być wstawiony, jako cewka
w schemacie drabinkowym, lecz bezpośrednio w widoku bloków funkcyjnych.
Aby mieć pewność prawidłowej
pracy sieci easyNet należy
wykorzystywać bity diagnostyczne
ID. Każdy z uczestników sieci
easyNet anonsuje się niezależnie
od cyklu programu. Jeżeli, np.
master nie będzie „widział” stacji
nr 2, to bit diagnostyczny
w programie mastera ID2 zrobi
się „1” i może podnieść alarm
o awarii. Bit ID2 automatycznie
wyzeruje się, jak tylko master
odbierze anons od slave’a nr 2.
136
6. Konfiguracja easy800/MFD do pracy w sieci Ethernet.
Krok 1 - połączenie fizyczne
Do podłączenia przekaźnika easy do sieci Ethernet służy moduł easy209-SE. Po
wykonaniu połączenia przekaźnika programowalnego z modułem należy fizycznie
podłączyć go do sieci Ethernet. Możliwe są warianty:
a) połączenie bezpośrednie komputer - easy209-SE
b) połączenie w obrębie jednej sieci Ethernet za pośrednictwem huba lub switcha
c) połączenie z inną siecią (np. do internetu) za pośrednictwem routera.
Ważnym elementem jest wybór odpowiedniego kabla. Jeśli chcemy połączyć komputer
PC z aparatem bezpośrednio (wariant a) - powinniśmy użyć skrętki krosowanej
z wtyczkami RJ45.
Schemat krosowanego kabla sieciowego
Jeśli łączymy się za pośrednictwem switcha/huba używamy zwykłej skrętki - bez
przeplotu. Prawidłowe połączenie jest sygnalizowane świeceniem zielonej diody
umieszczonej w gniazdku RJ45 modułu easy209-SE.
Krok 2 - przypisanie numeru IP i maski podsieci
Numer IP stanowi unikatowy identyfikator każdego urządzenia podłączonego do sieci
Ethernet. Maska podsieci określa jaka część numeru IP jest wyróżnikiem urządzenia,
a jaka wyróżnikiem sieci, w której pracuje. Więcej na temat klas sieci i sposobów
dobierania numerów IP można znaleźć w rozbudowanej pomocy programu easySoft.
Dobór adresu IP oraz parametryzacja ewentualnego firewall’a powinien zostać
dokonany wspólnie z administratorem systemu. W sytuacji, gdy chcemy samodzielnie
nawiązać połączenie, można spróbować ustawić adres IP w komputerze:
Należy wybrać [Start -> Ustawienia -> Panel sterowania]. Następnie [Połączenia
sieciowe]. Na ikonie [Połączenie lokalne] kliknąć prawym przyciskiem myszki i wybrać
Właściwości. W oknie Właściwości wybrać [Protokół internetowy (TCP/IP)].
137
W oknie Właściwości wpisać
sztywny adres IP oraz maskę
podsieci - przykładowo:
IP: 192.168.0.10
Maska: 255.255.255.0
138
Przypisania numeru IP i maski podsieci w module komunikacyjnym dokonujemy przy
pomocy programu easy209-SE Configuration, dostępnego na stronie www.moeller.pl.
Po uruchomieniu programu należy wskazać kartę sieciową, której używamy do
komunikacji z urządzeniem i kliknąć OK, a następnie wcisnąć przycisk „search”
(suchen). Jeśli połączenie jest poprawne powinniśmy otrzymać podobny widok:
Znalezione urządzenia
Nowe parametry
Aktualne parametry urządzenia
Status Programu
IP i maska podsieci komputera
W części „New Parameter” wypełniamy pola IP-Address zadanymi wartościami
i ustawiamy odpowiednią maskę podsieci („Subnet Mask”). Maska urządzenia musi
być taka sama jak maska komputera, a numery IP muszą być różne lecz należeć do tej
samej klasy. W naszej przykładowej sieci o masce 255.255.255.0 będzie to np.
192.168.0.123 (dowolny numer różniący się tylko w ostatnim członie od pozostałych
aparatów w sieci). Dodatkowo można także ustawić numer portu, z którego chcemy
korzystać przy komunikacji. Zwykle jednak wystarczy, jeśli w konfiguracji easy209-SE
139
i w programie easySoft będzie ustawiona ta sama domyślna wartość (10001). Zdalne
parametry są wymagane przy wykorzystaniu komunikacji szeregowej pomiędzy
kilkoma różnymi sieciami i możemy je pominąć. Po ustawieniu odpowiednich
parametrów wciskamy przycisk „Write” i zapisujemy ustawienia w pamięci bramki
easy209-SE.
Krok 3 - konfiguracja ustawień w programie easySoft
Klikamy zakładkę „Połączenie”, a następnie przycisk „Edycja”. Powinno otworzyć się
okno z dostępnymi parametrami połączenia. Wybieramy takie same parametry jakie
wcześniej ustawiliśmy w easy209-SE Configuration (Adres IP, Maska podsieci i port)
i wciskamy OK. Jako, że możemy ustawić więcej niż jeden profil komunikacji przez sieć
Ethernet należy upewnić się, że parametr „złącze” wskazuje na właściwy.
Krok 4
Kliknięcie przycisku „Tryb online” powinno spowodować ustanowienie połączenia
z aparatem easy. Połączenie przez sieć Ethernet trwa nieco dłużej niż przez interfejs
RS232 ze względu na dodatkową konwersję wykonywaną przez bramkę sieciową
easy209-SE.
140
7. Wyposażenie dodatkowe - komunikacja
bezprzewodowa
Seria przekaźników programowalnych easy produkowanych przez firmę MOELLER,
została powiększona o urządzenia do bezprzewodowej transmisji danych,
współpracujących ze sterownikami easy serii MFD/800/700/500. Powstały dwa
dedykowane urządzenia do współpracy ze sterownikami easy - modem easyGSM oraz
modem easyGPRS. Oba modemy są produkcji firmy Elma Sp. z o.o. z Radomia.
Modem easyGSM umożliwia wysyłanie wiadomości tekstowych do skrzynek e-mail
lub telefonów komórkowych z odległych obiektów, wykorzystując odpowiednie karty
SIM działających na rynku operatorów GSM. Służby utrzymania ruchu mają
możliwość monitorowania instalacji i obiektów bez bezpośredniej obecności
personelu.
Informacje o stanach awaryjnych przekazywane na telefon komórkowy pozwalają na
szybką reakcję służb technicznych, co efektywnie zmniejsza czas przestoju urządzeń
oraz zapobiega powstawaniu zagrożeń.
Modem easyGSM ma łatwy w obsłudze konfigurator SMS, pozwalający na
zaprogramowanie do szesnastu wiadomości nadzorowanych przez sterownik easy
oraz ich wysłanie na osiem numerów telefonów komórkowych. Szczegółowe
informacje znajdziecie Państwo na stronie www.gprs.gsm.pl lub wysyłając e-mail na
adres [email protected]
141
7.1 Modem easySMS
Konfigurator easySMS umożliwia przygotowanie modemu do pracy ze sterownikiem
programowalnym PLC.
W Pasku poleceń można wybrać okno realizujące następujące zadania:
• Pobierz - pozwala na pobranie aktualnych ustawień z modemu easySMS.
• Wyślij - opcja ustawień komunikacji pomiędzy komputerem a modemem,
z możliwością przesłania konfiguracji do modemu.
• Wczytaj - wczytywanie ustawień z odpowiedniego pliku komputera,
do konfiguratora.
• Zapisz - zapisuje aktualnie ustawioną konfigurację do pliku.
Wymienione paski poleceń przedstawia rys. 1.
Poniżej paska poleceń znajdują się pola odpowiedzialne za odbiór, ustawienie,
zmianę parametrów modemu easySMS. Przykładowe ustawienia przedstawiono
na rys. 2.
142
Zakładki: Karta SIM, Treści SMS, Markery, Modem.
Karta SIM - na tej zakładce ustawiamy nr PIN karty. Wybieramy numer centrum SMS.
Numer uprzywilejowany i siedem numerów telefonów, na które możemy wysyłać
wiadomości tekstowe. Dla każdego numeru można dodatkowo wprowadzić opis,
który przechowywany jest w pliku konfiguracji.
W zakładce Treści SMS znajduje się rozwijane menu, gdzie wybieramy numer
markera bitowego (od M1 do M16), który ma obsługiwać wiadomość SMS. Dla
każdego markera (od M1 do M16) możemy przypisać różną treść w okienku treść
SMS. Treść SMS’a może zawierać max 80 znaków i może być dynamiczna lub
statyczna. W treści SMS’a umieszczenie kodu MBXX, MWXX, MDXX, (gdzie XX jest
numerem markera) spowoduje wyświetlenie aktualnej wartości znajdującej się
w danym markerze. Istnieje możliwość odczytywania wartości markerów typu Bajt
MB, Word MW, Double Word MD. Wyświetlana informacja liczbowa jest wartością
bez znaku (USINT, UINT, UDINT). Aby uaktywnić wysyłanie wpisanej treści SMS’a
należy odznaczyć zbocze zmiany stanu markera, na jakie ma reagować modem
i numer telefonu, na jaki ma być wysyłany SMS. Każda wiadomość może być wysłana
na cztery różne numery telefonów.
Zakładka Markery umożliwia wysłanie SMS’a o stałej treści z informacją o stanie
markerów bitowych od 17 do 96, w przypadku sterownika easy800 i MFD.
W przypadku sterownika easy500/700 dostępne są markery bitowe od 17 do 32
odpowiednio w sterowniku oznaczone, jako N1 do N16. Aby uaktywnić wysyłanie
takiego SMS’a należy odznaczyć zbocze zmiany stanu markera, na jakie ma reagować
modem. SMS’y o stałej treści są wysyłane wyłącznie na numer uprzywilejowany.
Wiadomość taka ma następującą postać:
Marker:<Numer_Markera>; State: <Wartość>, np: Marker: 66; State: 1.
Na zakładce Modem znajdują się następujące informacje: wersja aplikacji, identyfikator
urządzenia, ustawienia zegara czasu rzeczywistego RTC (Realy Time Clock) modemu.
Rozwijane menu umożliwia wybranie typu sterownika, z którym ma współpracować
modem. Ostatnim parametrem do ustawienia jest częstotliwość odpytywania
sterownika przez modem. Najczęstszym czasem jest 1 sekunda.
Pasek statusowy zawiera informacje o: sposobie zasilania, nastawie zegara i poziomie
sygnału.
Elementami składowymi kompletnego produktu do wysłania SMS’a są:
• Sterownik programowalny easy
• Konfigurator
• Moduł easySMS
• Antena
• Przewód łączący Sterownik z modemem
• Gniazdo łącza RS232 male/male
143
7.2 Modem easyGPRS
Bardziej złożone rozwiązania, wymagające nie tylko sytuacyjnego przedstawiania
danych, ale także informacji na temat bieżącego stanu obiektu, spowodowały
powstanie urządzenia easyGPRS, wykorzystującego pakietową transmisję danych, ale
ze względu na złożoność zagadnienia w niniejszym zeszycie będzie tylko krótki opis
działania modemu GPRS - w celu uzyskania szczegółowych informacji należy
odwiedzić stronę www.gprs.gsm.pl lub wysłać e-mail na adres [email protected]
Pakietowa transmisja danych GPRS (General Packet Radio Service) umożliwia stałe
połączenie bezprzewodowe dla przesyłu radiowego danych w sieciach telefonii
komórkowej GSM. GPRS jest znakomitą technologią o wielu zastosowaniach, takich
jak przesyłanie wiadomości w instalacjach przemysłowych.
Kanały komunikacji GPRS są wykorzystywane tylko podczas przesyłania pakietów,
więc nie muszą być przypisywane przez cały czas temu samemu użytkownikowi
i dzięki temu usługi GPRS są tańsze. Naliczanie opłat zależy od ilości przesyłania
danych. Inna korzyść polega na tym, że szybsza transmisja danych oznacza brak
konieczności dopasowania aplikacji do mniejszych szybkości innych systemów
bezprzewodowych. Zwiększa się dostępność aplikacji dla mobilnych użytkowników,
którzy mogą łączyć się z komputerami przenośnymi, multimedialnymi witrynami
i podobnymi aplikacjami.
Modem easyGPRS wykorzystuje transmisję pakietową GPRS. Pozwala to na efektywne
monitorowanie tak jednego, jak wielu rozproszonych obiektów. Dane pomiarowe
oraz stany obiektów zarządzanych przez przekaźniki easy mogą być przesyłane
poprzez protokół TCP/IP w trybie on-line. Wykorzystanie transmisji GPRS daje
możliwość stworzenia centrum dyspozytorskiego, zarządzającego monitorowanymi
obiektami. Narzędziami do monitorowania, wizualizacji, prezentacji raportów,
sygnalizacji alarmów w trybie on-line, mogą być komercyjne przeglądarki internetowe
lub aplikacje SCADA.
144
Dane z markerów, odczytywane ze sterownika, są przerzucane w modemie do tablicy
ulokowanej w obszarze Holding Registers od adresu bazowego 0 i udostępniane
w komunikacji GPRS za pośrednictwem protokołu MODBUS. Tworzenie pakietu
danych Holding Registers odbywać się będzie poprzez Configurator easyGPRS.
Stosowanie urządzeń zdalnej komunikacji umożliwia tworzenie instalacji
rozproszonych o zcentralizowanej strukturze zarządzania, gdzie sterowniki easy
pracują jako slave. Komunikacja ze sterownikami easy w systemie GPRS jest
dwustronna, czyli dane mogą być wysyłane, jak i pobierane ze sterownika.
Dane odebrane, są bezpośrednio prezentowane na ekranie komputera w formie
schematów synoptycznych, wykresów, mogą być również archiwizowane
i wykorzystywane do raportów zestawieniowych i raportów alarmowych.
145
8. Sterowniki kompaktowe easyControl
easyControl to urządzenie łączące w sobie
zalety koncepcji, dobrze znanej rodziny
przekaźników
easy
oraz
standardu
programowania sterowników programowalnych
według normy IEC61131-3.
Sterowniki EC4P-200 zostały zaprojektowane z myślą o zastosowaniu w małych
i średnich systemach automatyki. 16-to bitowa, wysoko wydajna jednostka centralna
gwarantuje krótki czas cyklu pracy sterownika. Użytkownik ma do dyspozycji również
rozbudowaną wewnętrzną pamięć programu oraz danych - 256/224 kB. Sterowniki
EC4P-200 dostępne są w różnych wersjach sprzętowych i standardowo wyposażone
są w 12 wejść binarnych, przy czym 4 z nich mogą być wykorzystane jako wejścia
analogowe lub jako wejścia szybkie do 50 kHz (szybkie liczniki, enkoder
inkrementalny). Po stronie wyjść mamy do dyspozycji 8 wyjść tranzystorowych lub 6
przekaźnikowych. W zależności od typu sterownika dostępne są wersje
z wyświetlaczem lub bez wyświetlacza oraz z dodatkowym wyjściem analogowym
i Ethernetem. Wbudowane interfejsy oraz dodatkowe moduły sieciowe umożliwiają
dopasowanie odpowiedniego urządzenia do potrzeb aplikacji. W ofercie easyControl
znajduje się 16 różnych typów sterowników z wbudowanym zegarem czasu
rzeczywistego. Ponadto urządzenia te posiadają wewnętrzną pamięć flash, która nie
wymaga zewnętrznego podtrzymania bateryjnego.
146
Ciągła integracja
Nowa seria sterowników kompaktowych easyControl jest kontynuacją dotychczasowej
oferty easy, a sterowniki EC4P-200 mogą współpracować z wszystkimi urządzeniami
peryferyjnymi z serii easy. Wraz z bogatą ofertą modułów komunikacyjnych sterowniki
easyControl mogą być stosowane jako urządzenia slave w nadrzędnej sieci
przemysłowej. Sterowniki easyControl, tak jak cała rodzina easy, mogą pracować
w szerokim zakresie temperatur, tj. od -25oC do +55oC.
easySoft CoDeSys w języku polskim - programowanie easyControl to czysta przyjemność
Nowy sterownik kompaktowy easyControl
posiada szereg zalet, a oprogramowanie
narzędziowe easySoft CoDeSys to jeden
z głównych argumentów przemawiających
za stosowaniem tych urządzeń w układach
sterowania. Środowisko to zostało
zaimplementowane również we wcześniej
wprowadzonych do oferty sterownikach
firmy Moeller: serii XC100/200 oraz
panelach zintegrowanych z PLC - serii XV.
Gdy poziom automatyzacji wzrasta, a wraz
z nim stopień zaawansowania aplikacji,
wówczas często wymagane są systemy
programowania zgodne z międzynarodowym standardem IEC61131-3. Dostępne
w easySoft CoDeSys języki programowania: lista instrukcji (IL), schemat drabinkowy (LD),
schemat bloków funkcyjnych (FBD), schemat funkcji sekwencyjnej (SFC) oraz tekst
strukturalny (ST) są językami zgodnymi z normą IEC. Ponadto system CoDeSys posiada
narzędzia do zarządzania zadaniami sterownika, co może być bardzo przydatne w wielu
147
aplikacjach. CoDeSys został zaprojektowany również z myślą o elektrykach oraz
początkujących automatykach, którzy wykorzystując sterowniki easyControl mogą
łatwo budować coraz bardziej zaawansowane systemy automatyki. Oprogramowanie
to oferuje bowiem więcej, aniżeli określa standard IEC - mamy tu do dyspozycji
dodatkowy język graficzny (CFC - schemat funkcji ciągłej). Dzięki intuicyjnemu
i czytelnemu interfejsowi, język ten często jest stosowany przez początkujących
automatyków.
CoDeSys oferuje ponadto, takie opcje jak symulacja programu użytkownika,
konfigurator sieci, mocno rozbudowane funkcje testu oraz zintegrowane narzędzie
do tworzenia wizualizacji przydatne podczas programowania i wspomagające
w trakcie uruchomienia aplikacji na obiekcie. Ponadto rodzimi automatycy docenią
z pewnością polskojęzyczny interfejs użytkownika.
Sieć CANopen oraz easyNet w standardzie
Prosta w konfiguracji sieć easyNet jest bardzo dobrze znana użytkownikom easy
i zapewnia szybką komunikację w technologii „plug & play”. W sieci easyNet możemy
połączyć do 8 urządzeń na odcinku do 1000 metrów. Wszystkie sterowniki EC4P-200
wyposażone są standardowo w interfejs sieci CANopen i mogą pracować w niej jako
urządzenie zarządzające - master. Standard CANopen umożliwia dołączenie do
sterowników easyControl innych urządzeń, np.: paneli operatorskich, rozproszonych
stacji wejść/wyjść lub napędów, co pozwala poszerzyć spektrum możliwych
zastosowań.
148
Karta pamięci do archiwizacji danych i zapisu plików
Karty pamięci pozwalają na dokonywanie aktualizacji programu użytkownika lub
receptur w szybki i prosty sposób. Karty pamięci MMC wykorzystywane w easyControl
oferują wiele dodatkowych funkcji. Standardowy system plików pozwala na zapis
i odczyt plików przez sterownik, jak również przez dowolny komputer z czytnikiem
kart. Dzięki tym funkcjom mamy dostęp do receptur oraz zadanych i mierzonych
parametrów procesu.
Wbudowany interfejs Ethernet
Systemy automatyki coraz częściej wykorzystują możliwości i korzyści sieci Ethernet.
Dostępnych jest coraz więcej urządzeń przemysłowych pozwalających budować
struktury sieciowe. Jednak, to czego brakowało użytkownikom, to sterowniki
kompaktowe z wbudowanym interfejsem, które mogą być bezpośrednio włączane do
sieci Ethernet.
Obecnie istniejące aplikacje wymagają dodatkowych konwerterów sieciowych, które na
ogół dokonują konwersji komunikacji szeregowej na Ethernet, co automatycznie zwiększa
koszt inwestycji. Sterownik EC4P-200 w wersji z wbudowanym interfejsem Ethernet są
trafnym rozwiązaniem. Zdalne programowanie z dowolnego miejsca, wymiana danych
z nadrzędnymi systemami zarządzania (np. OPC) oraz proste połączenie z systemami
biurowymi są standardowymi funkcjami sterowników easyControl.
Nowe sterowniki kompaktowe z serii easyControl znacznie zwiększają możliwości
zastosowań całej rodziny easy. Sterowniki EC4-200 łączą w sobie prostotę
użytkowania z funkcjonalnością systemów PLC. Rozbudowane funkcjonalnie
oprogramowanie easySoft CoDeSys, wbudowane interfejsy Ethernet i CANopen oraz
łatwe zarządzanie plikami receptur i danych procesu archiwizowanych
na standardowych nośnikach pamięci to tylko niektóre z wielu nowych,
wartościowych funkcji w tej klasie urządzeń do wykorzystania przez automatyków
i użytkowników.
149
8.1 Podstawy easySoft CoDeSys
Po uruchomieniu easySoft CoDeSys należy stworzyć nowy
program. W tym celu wybieramy w menu „Plik → NOWY” lub
klikamy na odpowiednią ikonę.
Pojawi nam się ekran wyboru odpowiedniego aparatu. Nasz wybór to easyControl
„EC4P-200 v2.3.9”:
Zatwierdzamy wybór przyciskiem OK. Teraz pojawia się okno wyboru języka
programowania. Do wyboru mamy 6 języków.
IL - lista rozkazów
LD - schemat drabinkowy
FBD - schemat bloków funkcji
SFC - schemat funkcji sekwencyjnej
ST - tekst strukturalny
CFC - schemat funkcji ciągłej
150
Po dokonaniu wyboru języka (tu: CFC) easySoft CoDeSys przybierze następującą
postać:
b
a
c
d
Ekran podzielony jest na 4 części:
a - funkcja zależna od wybranej zakładki:
Moduły
Tworzenie
programów,
funkcji, akcji itp.
Typy danych tworzenie
własnych typów
danych.
Wizualizacje tworzenie
wizualizacji.
Zasoby zarządzanie
zasobami
sterownika.
b - Obszar definiowania zmiennych lokalnych
c - Obszar edycji programu - różne zależnie od wybranego języka
d - Okno komunikatów
151
8.1.1 Zarządzanie bibliotekami
Funkcje i bloki funkcyjne używane podczas pisania programu znajdują się
w odpowiednich bibliotekach. Aby przejść do zarządzania zasobami projektu należy
ustawić zakładkę „Zasoby”, a następnie dwukrotnie kliknąć na „Menedżer bibliotek”.
b
c
a
d
e
a - widok dla zakładki „Zasoby”
b - lista dodanych do projektu bibliotek. Aby dodać nową bibliotekę należy kliknąć
prawym klawiszem w polu i wybrać opcję „Dodaj bibliotekę”. Z okna wybieramy
odpowiednią bibliotekę. Biblioteki dedykowane dla easyControl znajdują się
w katalogu Lib_EC4P_200. (Możemy też wykorzystywać biblioteki wspólne dla
wszystkich sterowników, które znajdują się w folderze Common.)
c - lista bloków, które zawiera podświetlona biblioteka
d - wejścia, wyjścia i zmienne używane przez zaznaczony blok
e - widok bloku
Biblioteka easy800_gb
Biblioteka ta przeznaczona jest dla użytkowników korzystających wcześniej
z programu easySoft do programowania przekaźników easy. Bloki funkcyjne w nich
zawarte mają taką samą zasadę działania jak bloki w programie easySoft. Jest to duże
ułatwienie dla użytkowników przekaźników easy w przypadku budowy bardziej
zaawansowanych systemów sterowania.
152
8.1.2 Konfiguracja sterownika
Okno konfiguracji („Konfiguracja sterownika” w zakładce „Zasoby”) pozwala na
ustawianie podstawowych parametrów pracy sterownika, parametry komunikacji
RS232 oraz ustawienia sieci CAN i easyNet. Jeżeli korzystamy z sieci easyNet musimy
pamiętać o zaznaczeniu pola „aktywny” w zakładce CAN/easyNet.
Klikając na znak (+) przy opcji „Local I/O[SLOT]” mamy dostęp do listy lokalnych
wejść/wyjść. W oknie tym możemy zmieniać parametry wejść/wyjść (zmiana typu
wyjść z tranzystorowych na przekaźnikowe zależnie od posiadanego modelu aparatu,
aktywowanie wejść analogowych itp.). W tym miejscu możemy także przypisywać
symboliczne nazwy fizycznym wejściom/wyjściom.
153
easyControl posiada predefiniowane nazwy symboliczne fizycznych wejść/wyjść, które
mogą być używane bezpośrednio w programie (nie trzeba deklarować nazw I1, Q3 itp.).
Jeśli chcemy, aby określone wejście/wyjście wskazywało na naszą zmienną musimy
w części deklaracji zapisać np. „pompa AT %QX0.0”. Powoduje to skojarzenie zmiennej
o nazwie „pompa” z adresem %QX0.0 w sterowniku (odpowiada fizycznemu wyjściu
Q1). Takie przypisania są wskazane przy bardziej złożonych programach, gdzie zaleca się,
aby nazwy zmiennych jednoznacznie kojarzyły się z ich wykorzystaniem.
Podobnie możemy postąpić z wejściami i także zastosować odpowiedni adres (np.
%IX0.0 odpowiada wejściu I1).
8.1.3 Znaczniki i adresowanie pamięci
Oprócz wspomnianych w poprzednim rozdziale znaczników wejść/wyjść istnieją także
znaczniki pamięci. Spełniają one ważną rolę w programowaniu za pomocą easySoft
CoDeSys. Umożliwiają one bezpośrednie odwoływanie się do konkretnych komórek
pamięci. Są także wygodnym narzędziem, jeżeli chcemy odwoływać się do
konkretnych bitów (Bit) zmiennej w formacie bajtu (Byte), słowa (Word) lub
podwójnego słowa (Dword).
Przykładowe znaczniki:
%MB4 - odwołanie do czwartego bajtu w pamięci (numeracja zaczyna się od 0)
%MX3.0 - odwołanie do zerowego bitu (kolejne bity mają zawsze numery 0-7)
trzeciego bajtu w pamięci
%MW4 - odwołanie do słowa zaczynającego się na pozycji czwartego bajtu
(składającego się z bajtów %MB4 i %MB5)
154
Należy jedynie pamiętać, że pamięć ma organizację bajtową, zatem aby uniknąć
nakładania się adresów znaczniki w formacie podwójnego słowa muszą mieć numery
parzyste. Dzięki takiemu zabiegowi młodszy bajt znacznika %MW4 jest dostępny pod
adresem %MB4.
Mapa znaczników
bity:
%MX0.0
%MX0.1
%MX0.2
%MX0.3
%MX0.4
%MX0.5
%MX0.6
%MX0.7
%MX1.0
%MX1.1
%MX1.2
%MX1.3
%MX1.4
%MX1.5
%MX1.6
%MX1.7
%MX2.0
%MX2.1
%MX2.2
%MX2.3
%MX2.4
%MX2.5
%MX2.6
%MX2.7
%MX3.0
%MX3.1
%MX3.2
%MX3.3
%MX3.4
%MX3.5
%MX3.6
%MX3.7
%MX4.0
...
bajty:
słowa:
podwójne
słowa
%MB0
%MW0
%MB1
%MD0
%MB2
%MW2
%MB3
%MB4...
%MW4...
%MD4...
155
8.2 Pierwszy program w easySoft CoDeSys
Aby rozpocząć nowy projekt w easySoft CoDeSys należy po
uruchomieniu programu wybrać z menu „Plik → Nowy” lub
kliknąć na odpowiednią ikonę.
Pojawia nam się ekran wyboru odpowiedniego aparatu. Nasz wybór to easyControl
„EC4P-200”:
Kolejnym krokiem jest podanie nazwy programu i języka programowania, z którego
chcemy korzystać. Domyślna nazwa PLC_PRG powinna pozostać bez zmian - tak
będzie się nazywać program główny. Do wyboru jest 6 języków programowania.
Ze względu na swą prostotę, pierwszy program zostanie napisany w języku CFC.
Po wykonaniu powyższych czynności możemy przystąpić do pisania programu.
W tym przykładzie podłączymy wejście i wyjście aparatu z użyciem bloku
opóźniającego załączanie (TON).
W pierwszej kolejności dodajemy do programu blok (Moduł).
156
Klikamy na zaznaczoną ikonę i następnie przesuwamy kursor na obszar
programowania. Klikając ponownie na obszarze programowania umieszczamy
wybrany obiekt w programie. Blokiem domyślnym jest blok funkcji AND.
Klikamy na nazwie typu („AND”) i wpisujemy typ bloku, którego chcemy użyć.
W naszym przypadku będzie to TON. Wygląd bloku zmienia się automatycznie:
Następnie należy nadać konkretną nazwę wybranemu blokowi. W tym celu klikamy na
znaki „???” nad naszym blokiem i wpisujemy tam nazwę zmiennej (np. „Opoznienie”).
Jeśli zmienna nie została wcześniej zadeklarowana, wówczas pojawi się okno
deklaracji:
157
Zmienna „Opoznienie” ma już domyślny typ TON, zatem wystarczy potwierdzić
(„OK”), aby dodać zmienną naszego bloku do kodu programu.
Skoro mamy już blok realizujący naszą funkcję, należy teraz podłączyć wejścia i wyjścia.
Zaczynamy od wstawienia ich do kodu programu. Wykonujemy te same czynności co
przy wstawianiu bloku, ale zamiast „moduł” wybieramy „wejście” lub „wyjście”.
W tym przypadku chcemy podłączyć 2 wejścia (IN - wejście przenoszone na wyjście,
oraz PT - czas opóźnienia) i 1 wyjście (wyjście opóźnione Q), wyjście ET - zliczanie
upływającego czasu może pozostać niepodłączone. Wejścia/wyjścia mają symbol jak
poniżej:
Nazwy pierwszego wejścia i wyjścia zmieniamy w taki sam sposób jak w przypadku
bloku (zmienne typu BOOL - jak domyślnie). Do drugiego wejścia zamiast podłączać
zmienną wpiszemy stałą wartość (będzie to czas opóźnienia). Po tych działaniach nasz
program powinien wyglądać następująco:
Nazwy I1 oraz Q1 odwołują się do fizycznych wejścia i wyjścia easyControl - dzięki
temu nie musimy dodatkowo przypisywać zmiennej do konkretnego wejścia/wyjścia.
Zapis T#5s oznacza stałą w formacie TIME. Możemy wpisywać także „zwykłe” liczby,
ale należy pamiętać, że wówczas czas podajemy w ms. Inne przykłady formatu TIME:
T#100ms - 100 ms.
T#5m - 5 min.
T#1h12m30s25ms - 1 godz. 12 min. 30 sek. 25 ms.
Teraz pozostaje już tylko podłączyć ze sobą odpowiednie sygnały. W tym celu klikamy
na jedno wejście i trzymając wciśnięty przycisk myszy przeciągamy linię połączenia do
wejścia bloku TON, które chcemy podłączyć:
158
Gotowy program:
Program przenosi wartość wejścia I1 na wyjście Q1 sterownika poprzez blok
opóźniający TON. Oznacza to, że zmiana wartości wejścia z 1 na 0 pokazuje się na
wyjściu natychmiast, natomiast zmiana z 0 na 1 jest opóźniona o 5 sekund (impulsy
krótsze niż 5s nie zostaną przeniesione na wyjście).
Przebiegi czasowe dla bloku TON:
159
Kompilacja projektu i symulacja w PC (tryb off-line)
Po zakończeniu pisania programu należy go skompilować, aby sprawdzić czy nie
zawiera błędów. Aby skompilować program należy wybrać w menu „Projekt →
Kompiluj” lub wcisnąć klawisz F11. Przebieg procesu kompilacji i ewentualne
komunikaty błędów i ostrzeżeń są wyświetlane w oknie wiadomości, w dolnej części
ekranu easySoft CoDeSys. Jeżeli program został napisany poprawnie to możemy
przystąpić do testowania programu w komputerze. Zaletą easySoft CoDeSys jest
możliwość przeprowadzania symulacji bez konieczności podłączenia fizycznego
urządzenia.
W tym celu należy wybrać w menu „Online → „Symulacja” - easySoft CoDeSys
przechodzi w tryb symulacji. Następnie wybieramy w menu „Online → Zaloguj”
i uruchamiamy sterownik poleceniem „Online → Start”. W dolnej części ekranu
easySoft CoDeSys uzyskujemy informację o bieżącym stanie pracy programu.
W trybie symulacji mamy możliwość podglądu stanu działającego programu (stany
wejść/wyjść bloków, zmienne programu, zmienne wewnętrzne bloków funkcyjnych
itp.) oraz wymuszania stanów zmiennych. Aby zmienić wartość zmiennej w trybie
online należy kliknąć na niej dwukrotnie, a następnie wybrać „Online → Zapisywanie
wartości” lub wcisnąć Ctrl+F7.
160
Komunikacja ze sterownikiem i ładowanie projektu
Ostatnim krokiem jest załadowanie programu do sterownika. Pierwszym etapem jest
ustawienie parametrów połączenia. W tym celu wybieramy w menu „Online →
Parametry komunikacji”. Domyślnie dostępne jest połączenie przez RS232.
W ustawieniach podajemy numer portu COM i parametry transmisji. Port transmisji
szeregowej można zmienić klikając w polu COMx (tu COM1).
Gdy już ustawimy odpowiednie parametry możemy wgrać program do sterownika.
Wybieramy „Online → Zaloguj” lub korzystamy ze skrótu klawiszowego Alt+F8. Jeśli
chcemy, aby projekt był pamiętany po zaniku napięcia zasilania to wówczas wybieramy
„Online → Utwórz projekt bootowalny”.
Po tych czynnościach mamy możliwość, tak jak w trybie symulacji off-line, podglądu
stanu działającego programu:
161
Aby program w sterowniku został uruchomiony należy wybrać „Online → Start” lub
wcisnąć klawisz F5. Zatrzymanie sterownika następuje poleceniem „Online → Stop”
lub za pomocą skrótu klawiszowego Shift+F8. Aby powrócić do trybu edycji
programu wybieramy „Online → Wyloguj” lub używamy kombinacji klawiszy Ctrl+F8.
Aby zmienić wartość zmiennej w trybie online należy kliknąć na niej dwukrotnie,
a następnie wybrać „Online → Zapisywanie wartości” lub wcisnąć Ctrl+F7.
Program w języku FBD
Program w języku ST. Tylko jedna linia kodu!
162
8.3 Przykładowe programy
8.3.1 Moduł przekaźnika czasowego z biblioteki easy800_gb.lib.
Moduł przekaźnika czasowego pracuje w trybie z opóźnionym załączaniem
i wyłączaniem - blok T_RF.
Program przepisuje wartość wejścia I1 na wyjście Q1 sterownika. Zbocze narastające
pojawia się na wyjściu z opóźnieniem 2s, natomiast zbocze opadające z opóźnieniem
1s. Obie wartości czasu są wpisane w programach jako stałe.
Program w języku CFC:
163
8.3.2 Rozruch silnika gwiazda-trójkąt.
Do tego zadania użyjemy 3 bloków. Blok TON („opoznienie”) - opóźnionego
załączania określa czas trwania rozruchu silnika (załączona gwiazda - czas=5s). Drugi
blok TON („opoznienie1”) określa czas przełączania z gwiazdy na trójkąt (tutaj - 1s).
Załączanie następuje przełącznikiem na wejściu I1 sterownika. Program załącza
wyjście sterownika Q1 dla rozruchu w gwieździe, a dla trójkąta - wyjście Q2.
Program w języku CFC:
164
Program w języku FBD:
Program w języku ST:
165
8.4 Połączenie easyControl - easy800 przez easyNet
Połączenie fizyczne:
easyNet
I 1.3..6..9...
I NT2 PCZ 12 18
Q .2.4...8 RUN
PASSWORD
STOP
RUN \/
SET CLOCK...
INFORMATION...
Programowanie
Do połączenia potrzebujemy niekrosowanego kabla sieciowego (skrętki)
zakończonego z obu stron wtyczkami RJ45. Kabel powinien być podłączony do
gniazd „NET” oznaczonych „↓2” (easyControl) i „1↑” (easy800). Symboliczne
oznaczenia gniazd jako wejście lub wyjście pozwala na określenie kolejności aparatów
w sieci easyNet i automatyczną konfigurację. Do nieużywanych gniazd pierwszego
i ostatniego aparatu powinny być podłączone rezystory terminujące easy-NT-R
o wartości 124O.
Konfiguracja easySoft CoDeSys
Po uruchomieniu programu wybieramy aparat EC4P-200 i język programowania CFC.
Aby podłączyć sterownik easyControl z innymi urządzeniami przy pomocy sieci
easyNet należy najpierw dołączyć do projektu w easySoft CoDeSys bibliotekę
EasyNet.lib. Zawiera ona struktury danych do komunikacji w sieci easyNet.
Wraz z biblioteką easyNet do projektu automatycznie jest dodawana biblioteka
SysLibEasy.Net.
Kolejnym krokiem jest ustawienie odpowiednich parametrów w „Zasoby” ->
„Konfiguracja sterownika” -> „Configuration EC4P-200” w zakładce CAN/easyNet.
Zakładka powinna wyglądać następująco:
166
easyNET-ID - identyfikator sterownika w sieci easyNet. Musi mieć taką samą wartość
jak na schemacie w programie easySoft.
CAN/easyNET-Baudrate - prędkość przesyłu danych w sieci easyNet i CAN (sieci
korzystają z tego samego złącza). Musi być zgodna z ustawieniami w easySoft.
Enable - włączenie komunikacji z siecią easyNet.
Remote Run - zdalne uruchomienie. Zaznaczone oznacza, że gdy easyNET-ID>1 jego
stan (RUN / STOP) będzie „podążał” za stanem urządzenia o NET-ID1.
Send I/O - wysyłaj wejścia/wyjścia. Jeśli opcja będzie zaznaczona stan wejść/wyjść
będzie wysyłany do sieci za każdym razem, kiedy nastąpi na nich jakaś zmiana.
W oknie „Configure easyNet” możemy określić NET-ID pozostałych użytkowników
sieci.
Sterownik easyControl ma easy-NET-ID równy 1. Klikamy na przycisk konfiguruj
urządzenie easyNet i możemy ustawić NET-ID, które zostaną przypisane pozostałym
sterownikom w procesie automatycznej konfiguracji.
167
Parametr „Użytkownik X” określa kolejność fizycznego połączenia, a easyNET-ID
identyfikator w sieci easyNet. „0” oznacza brak użytkownika lub brak przydzielonego
NET-ID.
Teraz przechodzimy do Library Manager i dodajemy bibliotekę „EasyNet.lib”.
Następnym krokiem jest napisanie odpowiedniego programu. Nasz przykładowy
program będzie konfigurował sieć i zdalnie sterował wyjściami easy800.
Przykład 1 - easyControl działa jako główny sterownik, a easy800 jako zdalne
wejścia/wyjścia. easy800 nie ma własnego programu, a tylko odpowiedni NET-ID.
Program aparatu easyControl konfiguruje sieć i bezpośrednio steruje wyjściami
easy800.
Program w języku CFC:
168
Na powyższym rysunku należy zaobserwować odpowiednie znaczenie zmiennych
sieciowych Net.
NET_2Q[1]
Odwołanie do
zmiennej sieciowej
easyNet
Numer uczestnika
sieci easyNet (1-8)
Numer wejścia /wyjścia
I - wejście
Q - wyjście
R - wejście modułu rozszerzeń
S - wyjście modułu rozszerzeń
RN - odbiór bitu z sieci
SN - wysłanie bitu do sieci
Program sterownika easyControl w innych językach:
Program w języku FBD:
169
Program w języku ST:
Przykład 2 - easy800 ma własny działający program. easyControl wysyła i odbiera dane
z sieci z wykorzystaniem wejść/wyjść sieciowych oraz bloków GET i PUT. Konfiguracja
aparatu z NET-ID2 następuje w chwili wgrywania programu przy pomocy easySoft Pro.
Program sterownika easyControl w języku CFC:
170
Program przekaźnika easy800 stworzony przy pomocy easySoft Pro:
Programy współpracują ze sobą w taki sposób, że wartości wejść I1-I4 jednego
aparatu przepisywane są na wyjścia drugiego. Wartość wejścia analogowego easy800
jest wysyłana przy pomocy modułu PUT i odbierana przez strukturę GET w programie
easyControl.
Wartości wejść easyControl wysyłane są jako wyjścia binarne do sieci NET
(jednorazowo wysyłane są 32 bity SN) i odbierane po stronie programu easy800 przy
pomocy wejść RN.
171
Program w języku ST:
172
9. Programowalne przekaźniki bezpieczeństwa easySafety
easySafety jest najnowszym członkiem rodziny easy. Łączy on zalety easy800
i różnego rodzaju przekaźników bezpieczeństwa w jednym urządzeniu.
easySafety jest odpowiedzią na coraz większe wymagania odnośnie bezpieczeństwa
maszyn i urządzeń. Pozwala on zrealizować optymalne kosztowo aplikacje zgodne
z najwyższymi kryteriami nowych norm - PL e zgodnie z EN ISO 13849-1, SILCL 3
zgodnie z EN IEC 62061 jak również SIL 3 zgodnie z EN IEC 61508. Można
zrealizować oczywiście aplikację zgodną z kategorią 4 normy EN 954-1.
Funkcjonalność odpowiednich przekaźników bezpieczeństwa jest realizowana przy
pomocy bloków funkcyjnych. Użytkownik ma do dyspozycji bloki obsługujące stop
awaryjny, nadzór osłon (w tym z opcją ryglowania), kurtyn świetlnych z funkcją
muting lub bez niej, sterowanie oburęczne, sterowanie nożne, przyciski aktywujące,
wybór trybu pracy, monitoring prędkości zerowej oraz przekroczenia prędkości
dozwolonej, czy przekaźnik czasowy bezpieczeństwa.
9.1 Budowa przekaźnika easySafety
Rozkład zacisków przekaźników ES4P-221-DMXD1/ES4P-221-DMXX1:
a
b
a zasilanie 24 VDC
b wejścia bezpieczne IS1...IS14
c wyjście przekaźnikowe
redundantne*
d zasilanie 24 VDC*
wymagane dla poprawnej pracy)
e bezpieczne wyjścia tranzystorowe*
f wyjścia sygnałów testu
c d
e
f
*) dla wersji ES4P-221-DRXD1 i ES4P-221-DRXX1 w tym miejscu znajdują się wyjścia
przekaźnikowe QS1...QS4.
173
9.2 Oprogramowanie easySoft-Safety
Aplikacją wspomagającą programowanie przekaźników bezpieczeństwa easySafety
jest środowisko easySoft-Safety. Interfejs użytkownika zbliżony jest do znanego już
easySoft-Pro. W oknie głównym aplikacji należy wybrać jeden z aparatów i przenieść
go w pole z prawej strony. Ukaże się wówczas okno edycji hasła:
Różne poziomy haseł pozwalają zabezpieczyć warstwę bezpieczeństwa zezwalając
jednocześnie obsłudze realizować programowanie/zmiany w obrębie warstwy
standardowej. Hasło jest sześciocyfrowe. Należy je powtórzyć i zapamiętać. Do celów
demonstracyjnych używane jest zwykle hasło 111111.
174
Programowalne przekaźniki easySafety mają dwie niezależne warstwy programowe –
pierwsza z nich służy do programowania diagramu bezpieczeństwa (żółte tło), druga
dedykowana jest standardowej aplikacji (białe tło diagramu). Program dla obu tworzy
się w języku drabinkowym w podobny sposób, poprzez wstawianie styków i cewek
w odpowiednie pola. Warstwa bezpieczeństwa umożliwia wykorzystanie szeregu
dedykowanych bloków. Programowanie sprowadza się głównie do parametryzacji ich
wejść i wyprowadzania odpowiedniego wyjścia.
Warstwa standardowa (białe tło) oferuje dostęp do bloków funkcyjnych znanych
z easy800. Dodatkowym blokiem jest blok diagnostyczny przy pomocy którego
można m. in. w łatwy sposób przygotować komunikaty tekstowe wyświetlane na
aparacie np. w momencie wciśnięcia przycisku bezpieczeństwa, bądź uszkodzenia
jednego z łączników krańcowych.
Jedynie funkcjonalność związana z wejściami analogowymi nie jest przeniesiona
z easy800 (easySafety nie posiada wbudowanych wejść/wyjść analogowych –
wszystkie wejścia/wyjścia mogą zostać użyte w aplikacji bezpieczeństwa).
175
9.3 Przykładowa aplikacja – nadzór osłony.
9.3.1. Schematy łączeniowe
Ponieważ w naszej przykładowej aplikacji wymagana
jest odpowiednio wysoka kategoria bezpieczeństwa
sterowanie obwodem, który może stwarzać
zagrożenie realizowane jest redundantnie – dwa
styczniki połączone szeregowo rozłączające obwód
jednocześnie. W sytuacji gdy jeden z nich zawiedzie
i ulegną sklejeniu jego styki – drugi zapewni pewne
rozłączenie.
Sterowanie obwodem zapewnia programowalny
przekaźnik bezpieczeństwa easySafety (ES4P-221DRXD1). Osłona nadzorowana jest dwukanałowo
przez łączniki krańcowe. Dodatkowo zapewniona jest
ochrona przed przerwaniem obwodu, zwarciem,
połączeniem różnych obwodów. Uzyskuje się to przez
zasilenie styków bezpotencjałowych łączników
krańcowych z wyjść testu (T1...T4). Aparat stale
weryfikuje czy przy stanie wysokim wejścia napięcie
pochodzi z odpowiedniego wyjścia testu, tak jak to
zostało wcześniej oprogramowane. Jeżeli są
nieprawidłowości przekaźnik bezpieczeństwa wyłącza
wyjścia i dodatkowo przedstawia odpowiedni błąd na
ekranie ES4P (wersje z wyświetlaczem).
Z wyjść easySafety oznaczonych QS1 oraz QS2 zasilane
są cewki wspomnianych styczników. W programie
bezpieczeństwa wyjścia te będą wysterowywane
jednocześnie. Załączenie może się jednakże odbyć
tylko wtedy, gdy żaden z nich nie jest sklejony. Dlatego
też nadzorowane są również ich styki pomocnicze NC.
Styczniki zostaną zamknięte dopiero po zresetowaniu
sygnału, a to będzie możliwe gdy żaden z nich nie
będzie sklejony, czyli żaden ze styków NC nie będzie
otwarty.
176
Połączenia z easySafety:
9.3.2 Program realizujący przykładową aplikację
W programie użyty zostanie blok SG (Safety Gate) odpowiedzialny za realizację funkcji
nadzoru osłony. Blok ten umożliwia również obsługę ryglowania.
Pierwszym krokiem naszego programu jest wstawienie w pole styków wejścia IS13.
W oknie parametryzacji należy ustawić zgodnie ze schematem połączeń powiązanie
wejścia IS13 z wyjściem testującym T3. Następnie należy połączyć je z umieszczonym
w polu cewek wejściem I1 bloku SG. Dodatkowo dla każdego z elementów można
wypełnić pole komentarza, co jest pomocne przy dalszej analizie programu.
177
Kolejnym krokiem jest powiązanie w podobny sposób wejścia IS14 z sygnałem
testującym T4 oraz połączenie ich z wejściem I2 bloku SG.
178
Ostatnie z wejść bloku SG, wejście RESET, połączone zostaje z wejściem IS09. Blok SG
zostaje sparametryzowany w odpowiedniej zakładce. Ustawione zostają:
- struktura dwukanałowa bez obsługi ryglowania (Dual-Channel);
- maksymalny czas jaki może upłynąć pomiędzy sygnałem z poszczególnych
łączników krańcowych przy zmianie ich położenia (Discrepancy Time) na wartość
3,0s;
- brak konieczności testowania działania osłony przy uruchomieniu (zaznaczenie
Startup Test spowoduje wymóg pobudzenia łączników krańcowych poprzez
otwarcie/zamknięcie osłony po przełączeniu trybu pracy Stop/Start)
- tryb pracy MST (Manual Start)
- brak wymogu aktywacji wejścia EN bloku SG (NEN – No enable required)
Ostatnim krokiem przy programowaniu warstwy bezpieczeństwa jest przepisanie
stanu wynikowego bloku SG na wyjścia QS1 i QS2.
179
Działanie stworzonego diagramu bezpieczeństwa można w łatwy sposób
zweryfikować uruchamiając tryb symulacji.
180
Po jego wybraniu pojawia się dodatkowa zakładka – widok blokowy dla warstwy
bezpieczeństwa (Safety function block diagram). Po jej wybraniu ukazuje się blok SG
w łatwej do analizy pracy postaci.
Programowanie warstwy standardowej odbywa się po przełączeniu na zakładkę
Standard circuit diagram. Do dyspozycji jest blok DG (Diagnostic). Jego wyjścia można
konfigurować zgodnie z potrzebami aby np. możliwe było wyświetlanie komunikatu
tekstowego na ekranie. W przykładowej aplikacji w pierwszej linii podawany jest
sygnał aktywacji na wejście EN. W oknie parametryzacji bloku do wyjścia Q5
dołączony zostaje dodany sygnał oczekiwania na wciśnięcie przycisku Reset.
181
W drugiej linii programu blok łączony jest ze znacznikiem tekstowym, który zostaje
odpowiednio skonfigurowany, aby wyświetlać żądany komunikat.
182
Uruchomienie programu w trybie symulacji i wybranie zakładki Display, a następnie
Display & buttons pozwala zaobserwować ekran jaki pojawi się na prawdziwym
aparacie.
Więcej interesujących informacji pokazanych w przystępny sposób na temat samej
techniki bezpieczeństwa można znaleźć w książce Safety Manual dostępnej w języku
angielskim (TB0200-009EN nr kat. 119907) i niemieckim (TB0200-009DE nr kat.
119906).
Informacje na temat poszczególnych bloków funkcyjnych i ich używania można
znaleźć w centrum szkoleniowym easy dostępnym pod adresem:
www.trainingscenter.moeller.net.
Należy wybrać język angielski bądź niemiecki.
183
10. Panele dotykowe serii XV
Seria XV stanowi szerokie spektrum dotykowych paneli operatorskich o przekątnych
od 3,5 cala do 19 cali. Cechą szczególną są ich bogate możliwości komunikacyjne,
które umożliwiają komunikację ze sterownikami PLC wszystkich znaczących
producentów. Dodatkowo każdy panel poza typowymi funkcjami wizualizacyjnymi
(HMI) umożliwia również sterowanie PLC. Program tworzony jest wówczas
w środowisku CoDeSys.
Dodatkowo każdy panel XV ma wbudowane gniazdo Ethernet służące do
programowania jak również do uruchomienia dodatkowej komunikacji z innymi
urządzeniami wykorzystującymi protokół Ethernet. Łącze to umożliwia także, dzięki
aplikacji RemoteClient (instaluje się wraz z oprogramowaniem Galileo) zdalny dostęp
do wizualizacji HMI na komputerze PC.
XV100 - jest serią paneli o przekątnej 3,5”; 5,7” oraz 7” w wykonaniu z matrycą
rezystancyjną. Występują zarówno w wersji monochromatycznej jak i kolorowej.
Stanowią bogatą ofertę dzięki różnym typom ze standardami komunikacyjnymi
Ethernet, RS232, RS485, CANopen, MPI czy Profibus DP.
Funkcjonalność sterownika PLC jest dostępna w wykonaniu XV-102-...-PLC. Dzięki
wbudowanemu gniazdu na kartę SD w panelach XV-102-B… można archiwizować
na karcie poszczególne wielkości procesowe czy historię zdarzeń. Jednocześnie
wbudowany dysk flash sprawia, że karta nie jest obligatoryjna dla działania panelu.
XV200 - wizualizację na panelach serii XV200 można tworzyć dla przekątnej 5,7 cala.
Projekt z wizualizacją jest zapisywany na karcie Compact Flash. Panele XV200
występują w wersjach z RS232, CANopen oraz Profibus DP (możliwa komunikacja po
PPI, MPI czy Profibus DP Master). Do paneli tych należy domówić dodatkowo licencję
LIC-OS-CE50-C oraz kartę Compact Flash. Funkcjonalność PLC jest realizowana przy
pomocy dodatkowych licencji.
184
XV400 - panele dotykowe w obudowie metalowej, występujące w wersjach z matrycą
rezystancyjną bądź na podczerwień. Przekątne matrycy zaczynają się od 5,7 cala
a kolejne wersje to 8,4; 10,4; 12,1 i 15 cali. Oprócz komunikacji, która występuje
w standardzie w poszczególnych typach paneli XV400, możliwe jest zastosowanie
dodatkowej karty komunikacyjnej do uruchomienia kolejnych protokołów (np. EIB).
Wykonania specjalne w postaci obudowy ze stali nierdzewnej pozwalają ponadto
uzyskać wysoki stopień ochrony IP69K (5,7”) lub certyfikat ATEX (10”, 12”).
10.1 Połączenie przekaźnika programowalnego easy500/700
z panelem dotykowym XV
Każdy przekaźnik z rodziny easy (500/700/800/MFD) może zostać w prosty sposób
połączony z panelami dotykowymi serii XV. Sama komunikacja odbywa się (od strony
przekaźnika programowalnego) poprzez łącze programowe (RS232). W tym celu
istotnym jest użycie panelu wyposażonego w System Port, czyli RS232. Fizycznie
komunikacja odbywa się za pomocą kabla do programowania aparatów easy. Do
połączenia z panelem XV przekaźników easy500/700 należy wykorzystać kabel
EASY-PC-CAB.
Przykładowy program dla przekaźnika easy w easySoft Pro:
185
Kolejnym etapem jest uruchomienie programu Galileo służącego do tworzenia
wizualizacji. Po założeniu nowego projektu pojawia się okno wyboru panelu, dla
którego będzie tworzona wizualizacja. Przykładowo będzie to 3,5 calowy panel
kolorowy XV-102-B3-35TQR-10
Następnie należy wybrać komunikację panelu z zewnętrznym sterownikiem
programowalnym. Z rozwijanej listy przedstawionej poniżej należy wybrać Moeller
easy500/700 - System Port.
186
Zmienne, które mają być zmieniane/pokazywane na panelu dodawane są w zakładce
„TAGS”.
Klikając prawym klawiszem myszki na zmienne typu
bit wybieramy New Array (nowa tablica) i nadajemy
nazwę np. „znaczniki”. Następnie należy określić ilu
elementowa będzie tablica oraz wpisać dla niej
indeks początkowy. Wybierając nazwę znaczniki
otworzy nam się tablica z ustawieniami tej grupy
zmiennych. Istotnym jest nadanie jej adresów takich
samych, jakich użyliśmy w schemacie programu.
187
Z rozwijanej listy możemy wybrać
odpowiednio wszystkie elementy schematu,
które mamy wykorzystane w środowisku
easySoft-Pro. W celu zmieniania stanu
znaczników pomocniczych M, wykorzystanych w naszym programie należy dokonać
odpowiedniego zaznaczenia oraz przypisać
adres początkowy. Następnym etapem w
tworzeniu wizualizacji będzie utworzenie
nowej maski.
10.2 Połączenie przekaźnika programowalnego
easy800/MFD/ES4P z panelem dotykowym XV
Komunikacja przekaźników easy800/MFD/ES4P z panelami operatorskimi odbywa się
w sposób podobny jak dla przekaźników serii easy500/700, z tym że do komunikacji
używa się kabelka EASY800-PC-CAB oraz wybiera się inny typ sterownika w polu
Select Communication tj.:
188
Dzięki połączeniu przekaźnika serii easy800/MFD/ES4P z panelem XV możliwy jest
dostęp nie tylko do zmiennych typu bit, ale także do zmiennych typu bajt, słowo czy
podwójne słowo.
W przypadku, gdy przekaźniki easy800/MFD/ES4P będą współpracować w sieci
easyNet jest możliwy odczyt i zapis zmiennych nie tylko w aparacie, do którego
podłączony jest panel XV, ale w każdym aparacie pracującym w sieci.
Przykładowo gdy będzie zachodzić potrzeba odczytania zmiennej o adresie MW10 w
aparacie o numerze NET-ID 4, należy w zakładce adres wybrać poniższe ustawienia.
189
10.3 Połączenie sterownika programowalnego easyControl
z panelem dotykowym XV
Komunikacja easyControl z panelem dotykowym XV odbywa się w sieci CANopen. Od
strony sterownika za utrzymywanie komunikacji odpowiada blok funkcyjny
„EC4netCANopenHMI” znajdujący się w bibliotece EC4netCANopenHMI.lib. Blok
zapewnia dostęp do znaczników %M…sterownika z poziomu panelu XV.
Więcej informacji o oprogramowaniu narzędziowym Galileo i panelach XV znajduje
się w notatkach NA131_PL „Pierwsze kroki z XV200/XV400” oraz NA151_PL
„Projektowanie wizualizacji w środowisku Galileo” dostępnych na www.moeller.pl
Program sterownika w easySoft CoDeSys
Zaczynamy od odpowiednich ustawień w programie easySoft CoDeSys. W zakładce
Zasoby/Konfiguracja sterownika, klikamy prawym klawiszem na „Configuration
EC4P-200” i wybieramy „ Wstaw element podrzędny -> CanMaster..”:
190
Po dodaniu elementu mamy dostęp do ustawień sieci CANopen dla sterownika
(domyślnie 125 kBaud i Node-Id 1);
Następnie klikamy prawym przyciskiem myszy na dodanym elemencie i dodajemy
kolejny element – panel XV
191
W zakładce „Parametry CAN” ustawiamy parametry panelu ( domyślnie Node-ID 2):
Ostatnią czynnością jest dodanie biblioteki EC4netCANopenHMI.lib do projektu.
Przechodzimy do zakładki Zasoby/Menedżer biblioteki i prawym przyciskiem
dodajemy wspomnianą bibliotekę. Oprócz niej zostaną dodane automatycznie
także biblioteki odpowiedzialne za obsługę sieci CAN: 3S_CanDrv.lib,
3S_CANopenManager.lib oraz 3S_CANopenMaster.lib
192
Teraz możemy już przejść do pisania programu sterownika. Niezbędnym jest
wywołanie
i
sparametryzowanie
w
programie
bloku
funkcyjnego
EC4netCANopenHMI:
Na wejścia bloku podajemy Node-ID dla sterownika i panelu. Na wejścia barIB oraz
barQB wpisujemy odpowiednio adresy wejścia i wyjścia elementu CanMaster (można
to sprawdzić w Konfiguracji sterownika). W naszym przypadku jest to %IB10
(wejście) oraz %QB1 (wyjście). Wyjścia powyższego bloku funkcyjnego służą jak
funkcje diagnostyczne dla komunikacji:
xHMIStarted
= true:
= false:
xNodeGaurdingStateOK = true:
= false:
bstatus
EC4P prawidłowo zaadresował i uruchomił XV
Możliwe błedy: kabel, złe zakończenie magistrali,
zła konfiguracja XV
XV odpytywany cyklicznie i odpowiada
prawidłowo
Przerwany kabel, uszkodzony XV
Wsakzuje na ostatnią uruchomioną usługę:
0: Brak uruchomionych usług
1: XV czytał dane
2: XV wysłał dane
129: Błąd adresowania przy czytaniu znaczników sterownika
129: Błąd adresowania przy zapisie znaczników sterownika
193
10.4 Podstawy tworzenia wizualizacji dla panelu XV
w programie Galileo
Gdy utworzono nowy projekt i skonfigurowano połączenie można przystąpić do
tworzenia aplikacji. Należy w tym celu założyć nową maskę. W zakładce „Masks”
trzeba kliknąć prawym klawiszem myszy na „Masks(standard)” i wybrać „New...”
a następnie wpisać nazwę, np. „maska_głowna” (nie należy używać polskich fontów
i spacji).
Galileo zwróci zapytanie numer maski, ustawienia wygaszacza ekranu oraz
wyłączenia możliwości sterowania dotykowego. Funkcje te mają znaczenie
szczególnie w przypadku paneli z matrycą IR – aby zanieczyszczenie nie
spowodowało niezamierzonego uruchomienia.
Aby wstawić na okno wizualizacji element tekstowy niezwiązany z programem
sterownika należy wybrać z paska narzędziowego ikonę
, a następnie „narysować”
myszką prostokąt na masce, po czym należy kliknąć go dwukrotnie. Ukaże się okno:
194
Klikając na zaznaczone pole możemy wpisać tekst, który będzie wyświetlany na
wizualizacji.
Dla napisanego tekstu możemy ustalić podstawowe funkcje takie jak: typ czcionki,
wielkość położenie tekstu, pogrubienie, kursywę, podkreślenie, przekreślenie oraz
kolor, zarówno dla tekstu jak i tła. Po wybraniu OK w narysowanym polu tekstowym
pojawi się wpisany tekst:
Używanie masek w projekcie.
Aby utworzyć kolejną maskę należy postępować podobnie jak w powyższym opisie.
Należy jedynie wpisać inną nazwę niż dotychczas użyte. Aby maska mogła być
wyświetlana konieczne jest stworzenie elementu powodującego przejście do niej
z maski głównej.
Służy do tego celu element oznaczony ikonką:
.
Po narysowaniu przycisku należy kliknąć go dwukrotnie i wybrać nazwę maski na
którą ma zostać dokonane przejście po jego wybraniu.
195
Przycisk zmiany maski (podobnie jak wszystkie inne aktywne elementy) może przybrać
dowolny styl (wybierany w polu Style:):
- Text – może być klasycznym przyciskiem z opisem tekstowym (oddzielnie dla
wciśniętego i nie);
- Color – może mieć obie pozycje zróżnicowane jedynie kolorem;
- Bitmap – może być pokryty plikiem graficznym stworzonym przez użytkownika
(w efekcie może przybrać dowolny wygląd)
- Invers – może jedynie zmienić swój stan na przeciwny
- Transparent – może być również przezroczysty – umieszczony na innym obiekcie
statycznym, czyni dany obszar dynamicznym.
W zakładce Accessibility można określić w jakich warunkach element ma być
wyświetlany oraz w jakich ma być zablokowany.
Po wybraniu stylu „Text” i skonfigurowaniu odpowiedniego tekstu otrzymujemy
przycisk przejścia do kolejnej maski:
Należy pamiętać aby w następnej masce umieścić przycisk powrotu. Można posłużyć
się tutaj klawiszem funkcyjnym:
. Jedną z opcji jest utworzenie przycisku powrotu
do poprzedniej maski. Po „narysowaniu” elementu i dwukrotnym kliknięciu ukaże się
okno konfiguracji:
196
Z grupy Internals należy wybrać funkcję Last Mask. Po dodaniu tekstu opisującego
przycisk powrotu element jest gotowy. Można również użyć przycisku przejścia do
maski:
ze wskazaniem poprzedniej lub głównej.
Zmienne w Galileo. Definiowanie adresów fizycznych.
Zmienne w Galileo określane są jako „Tagi”. Ich deklaracji dokonuje się w zakładce
„Tags”. Aby utworzyć zmienną należy prawym klawiszem myszki kliknąć na
elemencie określającym rodzaj deklarowanej zmiennej.
Dostępne typy zmiennych:
bit – zmienne binarne (przyjmujące tylko dwa stany);
byte, word, dword, float – zmienne zawierające
wartości liczbowe;
error – zmienne tylko do odczytu z PLC – służą do
obsługi alarmów;
Char-Array – zmienne znakowe wykorzystywane
w recepturach i do wyświetlania zmiennych typu
string wprost ze sterownika;
struct – zmienne strukturalne;
system – grupa zmiennych służących
kontrolowania komunikacji panel - sterownik.
do
197
Po wybraniu New Tag pojawi się okno edycyjne, w którym należy wpisać nazwę pod
jaką tag będzie widoczny w projekcie Galileo. Jeżeli druga zmienna będzie tego
samego rodzaju można skorzystać z opcji Duplicate (Ctrl+D).
Po stworzeniu zmiennej będzie ona sygnowana niebieskim znakiem typu zmiennej.
Gdy zostanie nadany adres fizyczny – przyjmie on kolor zielony.
W celu przykładowego dodania jako zmiennych bitowych markerów od M1 do M8
dla przekaźnika easy800/MFD/ES4P należy prawym przyciskiem myszy wybrać New
Array i wpisać nazwę dla tablicy, np. „markery”. W polu No. of array entries należy
określić z ilu elementów składać będzie się tablica, a w polu Start index należy określić
adres początkowy:
Po dwukrotnym kliknięciu na nazwę „markery” pojawi się okno z ustawieniami
zmiennej. Następnie należy wybrać w polu Address przycisk „…”
Służy on do przydzielania fizycznego adresu sterownika, którego będzie odwoływać
się zmienna na wizualizacji.
198
Po dwukrotnym kliknięciu na nazwę „markery” pojawi się okno z ustawieniami
zmiennej. Następnie należy wybrać w polu Address przycisk „…”
W celu wywołania markera M1 trzeba
wybrać obszar pamięci M%d i wpisać
wartość 1. Będzie to odwołanie do
zmiennej dla pierwszego elementu tablicy.
Kolejne elementy będą odpowiednio
odwoływać się automatycznie do markerów
M2..M8
Tworzenie elementów powiązanych z programem PLC
Aby program współdziałał ze sterownikiem należy użyć elementu czynnego
i podłączyć do niego zmienną. Można przykładowo utworzyć element typu flaga,
który zależnie od stanu jednego bitu będzie przyjmował kolor czerwony bądź zielony.
Należy w tym celu „narysować” prostokąt elementem:
, a następnie kliknąć
dwukrotnie. W polu Tag należy wybrać odpowiednią zmienną (wskazać jej właściwy
element).
199
Jako styl wybieramy Color. W ostatniej zakładce definiujemy jakim stanom, który kolor
ma odpowiadać:
Element Flag może zostać wykorzystany również do tworzenia animacji. Gdy
podpięta zostanie zmienna o większej liczbie możliwych stanów, np. BYTE można
przypisać poszczególnym stanom różne bitmapy. Są dwa tryby pracy:
- tryb States per Bit określa, że będzie przesuwana jedna jedynka i zależnie od jej
położenia (bądź braku) można definiować co ma być wyświetlane.
- tryb States per Value - zmienna będzie dekodowana na wartość liczbową i zależnie
od niej definiowane będą tryby wyświetlania.
Sterując zmienną z PLC można podmieniać np. bitmapy symulując ruch.
Element Value Entry / Display można wykorzystać również do wprowadzania
wartości:
Należy w tym celu wybrać z pola Keyboard odpowiedni rodzaj klawiatury. Po
dotknięciu tego pola na ekranie panelu będzie możliwość wprowadzenia wartości.
200
Pozostałe funkcje dostępne w Galileo.
Galileo obsługuje takie elementy jak: Receptury, Listy zagrożeń i ostrzeżeń (Error List),
Trendy, elementy typu Camera, gdzie można podglądać obraz z kamery internetowej
(najszybsze odświeżanie co 1s). Funkcje można wywoływać z poziomu PLC, można
tworzyć wielojęzykowe wersje aplikacji, określać poziomy dostępu, wykorzystywać
język skryptowy. Wewnętrzny zegar można synchronizować z PLC w obie strony.
Możliwość komunikacji za pomocą wielu protokołów i wiele innych przydatnych
funkcji czynią Galileo niezwykle silną i efektywną aplikacją.
201
Eaton Electric Sp. z o.o.
80-299 Gdañsk, ul. Galaktyczna 30
tel.: (58) 554 79 00, 10
fax: (58) 554 79 09, 19
e-mail: [email protected]
Biuro Katowice
40-203 Katowice, ul. Roßdzieñskiego 188b
tel.: (32) 258 02 90
fax: (32) 258 01 98
e-mail: [email protected]
Biuro Kraków
30-663 Kraków, ul. Wielicka 250
tel.: (12) 289 03 35
fax: (12) 288 35 83
e-mail: [email protected]
Biuro Lublin
20-701 Lublin, ul. Na³êczowska 30 p.26
tel./fax: (81) 533 32 62
e-mail: [email protected]
Biuro £ódź
91-341 £ódß, ul. Brukowa 20
tel. kom.: 694 430 955
e-mail: [email protected]
Biuro Poznañ
60-171 Poznañ, ul. ¯migrodzka 41/49
tel./fax: (61) 863 83 55
tel./fax: (61) 867 75 44
e-mail: [email protected]
Biuro Szczecin
72-100 Szczecin, ul. D¹browskiego 38/40
tel./fax: (91) 482 42 39
e-mail: [email protected]
Biuro Toruñ
87-100 Toruñ, ul. Grudzi¹dzka 110-114 p.305
tel./fax: (56) 655 96 25
tel.: (56) 655 95 88
e-mail: [email protected]
Biuro Warszawa
02-146 Warszawa, ul. 17 Stycznia 45a
tel.: (22) 320 50 50
fax: (22) 320 50 51
e-mail: [email protected]
Biuro Wroc³aw
50-424 Wroc³aw, ul. Krakowska 19-23
tel./fax: (71) 781 23 21
tel./fax: (71) 781 23 74
e-mail: [email protected]
Internet:
www.moeller.pl
www.eaton.com
Eaton Corporation jest dzia³aj¹cym globalnie
koncernem przemys³owym z takimi segmentami
dzia³alnoÜci jak Electrical, Fluid Power, Truck
i Automotive.
Dzia³ urz¹dzeñ elektrycznych (Electrical) firmy
Eaton to Üwiatowy lider w dziedzinie produktów
i us³ug zwi¹zanych z systemami kontroli
i dystrybucji mocy, zasilaniem awaryjnym oraz
automatyk¹ przemys³ow¹. Urz¹dzenia elektryczne
firmy Eaton, oferowane pod znanymi na Üwiecie
markami, takimi jak Cutler-Hammer®, MGE Office
Protection Systems™, Powerware®, Holec®,
MEM®, Santak® i Moeller®, pozwalaj¹ budowaæ
dostosowane do wymagañ klientów rozwi¹zania
z serii PowerChain Management®. Zaspokajaj¹
one potrzeby w zakresie zasilania w takich
segmentach Üwiatowego rynku jak przemys³,
instytucje, administracja, przedsiêbiorstwa
u¿ytecznoÜci publicznej, handel, gospodarstwa
domowe, informatyka oraz producenci OEM
i systemy o znaczeniu krytycznym.
www.eaton.com
Adresy Moeller na wiecie:
www.moeller.net/address
e-mail: [email protected]
Internet: www.moeller.net
www.eaton.com
Wydawca: Eaton Electric Sp. z o.o.
ul. Galaktyczna 30
80-299 Gdañsk
© 2010 Eaton Electric Sp. z o.o.

Podobne dokumenty