tematy j.pol.

LISTA TEMATÓW
NA USTNY EGZAMIN MATURALNY
Z JĘZYKA POLSKIEGO
W ROKU SZKOLNYM 2014 / 2015
I LITERATURA
1. Przedstaw funkcjonowanie motywów biblijnych i/lub antycznych w literaturze
późniejszych epok.
2. Kontrast jako zasada kompozycji w utworach literackich. Omów jego przykłady
i funkcje na podstawie wybranych dzieł.
3. Rola i zadania pisarza w różnych epokach literackich. Porównaj, odwołując się do
wybranych utworów.
4. Odwołując się do utworów z wybranych epok, uzasadnij, że są one zwierciadłem czasu,
w którym powstały.
5. Obraz miasta jako przestrzeni życiowej wybranych bohaterów literatury XIX i XX
wieku. Omów na podstawie wybranych dzieł.
6. Omów sposoby realizacji i funkcje motywu apokalipsy w literaturze różnych epok.
7. Uroda i brzydota świata jako temat literacki. Omów na wybranych przykładach.
8. Parabola jako sposób opisywania prawideł świata. Omów na podstawie wybranych
utworów.
9. Motyw wędrówki w literaturze. Omów różne wersje i funkcje w wybranych utworach.
10. Obrzędy i obyczaje ludowe w literaturze – omów sposoby ich przedstawiania i funkcje
w wybranych utworach literackich.
11. Omów realizacje i funkcje motywu tańca i zabawy w wybranych utworach literackich.
12. Rola „książek zbójeckich” w kształtowaniu systemu wartości wybranych bohaterów
literatury polskiej i obcej. Omów temat, odwołując się do wybranych tekstów
literackich.
13. Jakie są powody i jakie sposoby walki człowieka ze złem? Rozważ temat, przywołując
postaci bohaterów z różnych epok.
14. Różne obrazy przyrody w literaturze. Przedstaw sposoby ich kreowania i funkcje
w wybranych utworach.
15. Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej. Scharakteryzuj sposoby kreowania takich
bohaterów w utworach różnych epok.
16. Przedstaw kreacje bohaterów, którzy doświadczyli okrucieństwa II wojny światowej
i próbują odbudować system wartości.
17. Groteska
jako
sposób
wyrażenia
w
Omów na przykładach wybranych utworów.
literaturze
tragiczności
świata.
18. Rozważ, na podstawie wybranych utworów, w jaki sposób uczucia determinują
postępowanie bohaterów literackich.
19. Zjawy, duchy, sny, wizje… - określ, jaką funkcję pełnią one w wybranych przez Ciebie
utworach literackich różnych epok.
20. Jak zostali ukazani Żydzi w literaturze polskiej? Omów zagadnienie, odwołując się
do wybranych utworów literackich.
21. Omów realizację i sposoby funkcjonowania motywu cierpienia w literaturze. Odwołaj
się do wybranych przykładów.
22. Wizje państw totalitarnych w literaturze współczesnej. Omów temat , odwołując się
do wybranych przykładów literackich.
23. Portret inteligenta i jego rola w życiu społecznym. Zaprezentuj i porównaj bohaterów
wybranych utworów.
24. Motyw domu rodzinnego w literaturze. Omów jego funkcje i sposób przedstawienia
na podstawie wybranych utworów literackich.
25. Pisarze wobec przeszłości. Odwołując się do utworów literackich, omów przykłady
kreacji postaci historycznych w literaturze.
26. Określ odmiany, funkcje i związki z dziejami narodu polskich pieśni narodowych.
Odwołaj się do wybranych utworów literackich.
27. Dramat polskiego emigranta w literaturze. Przedstaw i porównaj wybrane postacie,
opierając się na wybranych przykładach z literatury.
28. Żywotność tradycji romantycznej w literaturze następnych epok. Omów na wybranych
przykładach.
29. Zanalizuj funkcję komizmu i satyry na przykładzie wybranych utworów literackich.
30. Literackie wizje młodości, jej doświadczeń i dążeń w ocenie współczesnej młodzieży.
Rozwiń temat wykorzystując poznane utwory.
31. Do jakich refleksji na temat władzy skłania Cię lektura wybranych tekstów literackich?
Swoje rozważania poprzyj analizą utworów literackich.
32. Literatura faktu. Analiza i interpretacja tego zjawiska kulturowego XX wieku
na wybranych przykładach.
-1-
33. Historia jako temat i jako pretekst w literaturze XIX i XX wieku. Przeanalizuj wybrane
utwory.
34. Porównaj sposoby kreowania wizerunku Polaków w wybranych utworach literackich
różnych epok.
35. Przedstaw i porównaj postawy więźniów w
hitlerowskich obozach zagłady
i sowieckich łagrach, odwołując się do wybranych utworów.
36. Wina i odpowiedzialność w życiu bohaterów literackich. Scharakteryzuj i porównaj
wybrane postacie, opierając się na wybranych przykładach literackich.
37. Motyw wojny w literaturze różnych epok. Zanalizuj i porównaj wybrane utwory.
38. Jednostka wobec zbiorowości w ujęciu twórców
Rozważ problem na wybranych przykładach.
dwóch
wybranych
epok.
39. Przeprowadź analizę porównawczą twórczości dwóch poetów należących do pokolenia
Kolumbów.
40. Na przykładzie utworów z różnych epok zaprezentuj sposoby rozumienia roli pisarza
i literatury narodowej.
41. Tradycyjne motywy literackie we współczesnej literaturze fantasy. Omów realizację
i sposoby ich funkcjonowania w wybranych utworach literackich.
42. Porównaj sposoby przedstawienia ludzkiej rozpaczy i nadziei w tekstach literackich
różnych epok.
43. Na podstawie przykładów literackich z baroku , oświecenia i romantyzmu opisz modele
patriotyzmu tych epok.
44. Przedstaw sposoby prezentacji samotności w tekstach literackich różnych epok.
II KORESPONDENCJA SZTUK
1. Wyjaśnij termin humanizm renesansowy, odwołując się do wybranych utworów
literackich oraz dzieł plastycznych, które powstały w tej epoce.
2. Zaprezentuj ujęcia Sądu Ostatecznego w literaturze i sztuce. Dokonaj analizy
wybranych utworów różnych dziedzin sztuki.
3. Obraz wsi jako przestrzeni życiowej. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł
literackich i innych.
4. Sztuka wobec niewyrażalnego. Na wybranych przykładach zinterpretuj symbol jako
środek wyrazu w poezji i malarstwie.
-2-
5. Przedstaw i porównaj różne sposoby ujęcia motywu miłości rodzicielskiej w literaturze
i sztuce.
6. Przywołując wybrane przykłady, rozważ rolę inspiracji biblijnych we współczesnej
literaturze i sztuce.
7. Artystyczne interpretacje historii w literaturze i malarstwie (np. H. Sienkiewicz
i J. Matejko). Dokonaj analizy porównawczej dzieł.
8. Na wybranych przykładach przedstaw różnorodne ujęcia motywu pożegnania
w literaturze i sztuce.
9. Powstania narodowe w literaturze, malarstwie i filmie. Zaprezentuj ujęcie tego tematu
w wybranych przykładach.
10. Na wybranych przykładach przedstaw funkcjonowanie motywu śmierci w literaturze
i sztuce.
11. Miłość w epoce romantyzmu. Zaprezentuj jej ujęcie odwołując się do wybranych
przykładów literackich i plastycznych.
12. Motyw Ikara w literaturze i sztuce. Przedstaw temat na wybranych przykładach
literackich i plastycznych.
13. Motyw gór w literaturze i sztuce. Przedstaw temat na wybranych przykładach
literackich i plastycznych.
14. Portrety kobiet w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Zaprezentuj ujęcie tego tematu
na wybranych przykładach.
15. W jaki sposób w literaturze i sztuce przedstawiano dziecko? Omów zagadnienie na
wybranych przykładach.
16. Kraków w twórczości S. Wyspiańskiego. Omów zagadnienie, odwołując się
do wybranych dzieł.
17. Przedstaw obrazy Maryi w literaturze i sztuce różnych epok.
18. Symbolika zwierząt w literaturze i sztuce różnych epok. Omów temat analizując
wybrane przykłady.
19. Symbolika kolorów w literaturze i sztuce różnych epok. Omów temat analizując
wybrane przykłady.
20. Na przykładach z literatury i sztuki różnych epok przedstaw różne kreacje bohaterów
heroicznych.
21. Funkcje symbolu w literaturze i malarstwie. Omów temat analizując wybrane
przykłady.
-3-
III JĘZYK
1. Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich. Uwzględnij cechy ujawniające
ich charakter i przynależność środowiskową.
2. Komizm słowny i sposoby jego realizacji w wybranych utworach różnych autorów.
Rozwiń temat, analizując wybrane przykłady.
3. Scharakteryzuj różne typy stylizacji językowej i ich funkcje na przykładach wybranych
utworów literackich.
4. Funkcje stylizacji modlitewnych w literaturze różnych epok. Omów na przykładach.
5. Dokonując analizy różnych reklam, przedstaw językowe mechanizmy manipulacji.
6. Dokonując analizy
społecznego.
przykładów,
scharakteryzuj
język
wybranego
środowiska
7. O sztuce przemawiania. Scharakteryzuj styl retoryczny na przykładach wybranych
tekstów literatury renesansu, baroku i oświecenia.
8. Wpływ mitologii i Biblii na frazeologię
Zanalizuj celowo wybrany materiał.
i
słownictwo
języka
polskiego.
9. Analizując wybrane przykłady, omów problem i oceń zasadność najnowszych
zapożyczeń w języku polskim.
10. Odwołując się do wybranych przykładów, omów funkcje mowy potocznej jako
tworzywa literatury.
11. Metaforyka tytułów prasowych. Zanalizuj wybrane przykłady i oceń, jak ma się tytuł
czasopisma do jego zawartości.
12. Najczęściej spotykane błędy językowe. Wyjaśnij na czym polegają i przedstaw ich
klasyfikację.
13. Język utworów Witolda Gombrowicza jako wyzwanie wobec tradycji. Zbadaj rolę stylu
językowego w wybranych utworach.
14. Kultura języka w Internecie. Scharakteryzuj język użytkowników Internetu na
podstawie samodzielnie zgromadzonego materiału.
15. Język zakochanych. Scharakteryzuj go, analizując odpowiednio dobrane cytaty
z literatury dawnej i współczesnej, a także listów i blogów.
16. Oryginalność poezji Bolesława Leśmiana. Przeanalizuj zagadnienie na podstawie
wybranych utworów poety.
17. Rola środków stylistycznych w wybranych utworach młodopolskich. Omów problem na
wybranych przykładach.
-4-