Nie boli, ale może zabić
Transkrypt
Nie boli, ale może zabić
20 Z DROWI E - RE KL AMA 29 sierpnia 2014 www.nowosci.com.pl C M Y K Nie bagatelizuj zawrotów głowy D BA J O Z D R OW I E Kiedy warto zmierzyć ciśnienie? Ciśnienie tętnicze wysokie prawidłowe to: 139/89 mmHg Nadciśnienie tętnicze to poważna choroba, którą wykrywamy najczęściej podczas rutynowych badań C M Y K Nie boli, ale może zabić Gdy krew płynie zbyt szybko i może to stwarzać poważne problemy DOROTA KOWALEWSKA Według przeprowadzanych w ostatnich latach badań ogólnopolskich, problemem nadciśnienia tętniczego dotkniętych jest prawie 30 proc. z nas. Niestety, wiele osób nie zdaje sobie z tego sprawy, bo nadciśnienie nie boli. - Z moich obserwacji widzę, że większość moich pacjentów ma tzw. nadciśnienie pierwotne - mówi Bartek Topoliński, kardiolog z Wojskowego Szpitala Klinicznego w Bydgoszczy. - Jego mechanizmy nie są do końca poznane. Sztywnieją tętnice, ale nikt nie wie dlaczego. W związku z tym nadciśnienia pierwotnego nie można wyleczyć. Przyjmowanie leków redukuje objaw choroby, czyli podwyższone ciśnienie, ale nie leczy przyczyny. Nie wolno więc, jak to robi wielu pacjentów, odstawić leków po normalizacji ciśnienia. Ono jest prawidłowe, bo biorą leki, a nie dlatego, że są zdrowi - dodaje doktor Topoliński. Pewna grupa pacjentów (ok. 10 proc.) cierpi na nadciśnienie wtórne. U nich podwyższone wartości ciśnienia są jednym z objawów takich chorób jak choroby nerek, czy problemy endokrynologiczne. W tych przypadkach leczy się głównie przyczynę choroby, która doprowadziła do nadciśnienia. Granicą ciśnienia tzw. „wysokiego prawidłowego” jest 140/90 mmHg. Granica ta jest nieco niższa u pacjentów z cukrzycą, nieco wyższa u osób w wieku podeszłym (powyżej 80 lat). Jak rozpoznać, czy mamy nadciśnienie? Wykonujemy dwa pomiary w czasie dwóch odrębnych wizyt u lekarza. Można się też posłużyć urządzeniem o nazwie: ABPM (automatyczne monitorowanie ciśnienia tętniczego). Aparat jest zakładany pacjentowi w gabinecie i tak zaopatrzony udaje się do domu czy do pracy. Urządzenie mierzy ciśnienie średnio co 20 minut. Zanim lekarz rozpocznie leczenie ocenia obecność czynników ryzyka u pacjenta. Są to: płeć męska, wiek, palenie tytoniu, podwyższone wartości cholesterolu i glukozy w surowicy, otyłość, obecność chorób sercowo-naczyniowych u pacjenta i w jego rodzinie, funkcjonowanie nerek. Przy braku czynników ryzyka i nadciśnieniu łagodnym zazwyczaj lekarz zaleca początkowo modyfikację stylu życia: redukcję masy ciała, regularną, intensywną aktywność fizyczną, dietę z ograniczeniem soli kuchennej. - Przy wyższych wartościach nadciśnienia tętniczego i przy obecności czynników ryzyka dołączana jest farmakoterapia - mówi doktor Topoliński. - Ale zawsze łącznie z modyfikacją stylu życia, a nie zamiast. Nadciśnienie leczyć trzeba, bo niestety nie wywołuje bólu, ale za to skutecznie zabija. Jest przyczyną uszkodzenia nerek, tętniaków aorty, choroby wieńcowej, udarów krwotocznych mózgu i wielu innych. Proponuję zatem, aby po ukończeniu 40 roku życia, będąc, np. z wizytą u babci, skorzystać z jej aparatu do mierzenia ciśnienia i co jakiś czas zmierzyć swoje - dodaje kardiolog. C M Y K NOWOŚCI Odpowiedź jest prosta - jak najczęściej. A najlepiej w czasie wizyty u lekarza pierwszego kontaktu lub raz na kilka tygodni w domu, jeśli mamy własny aparat. Gdy ukończyliśmy już 30 rok życia, wykonujmy pomiary nie rzadziej, niż raz w roku. Jeżeli zmierzone wartości zawierają się w zakresie ciśnienia wysokiego prawidłowego (ciśnienie skurczowe 130-139 mmHg lub rozkurczowe 85-89 mmHg), to kontrolne pomiary zalecane są co najmniej co 6 miesięcy. Pojedynczy pomiar, który wskaże nieprawidłowe wyniki nie jest jeszcze wskazaniem do rozpoczęcia leczenia. Dopiero powtarzające się pomiary, wykazujące wysokie wartości ciśnienia, pozwalają lekarzowi postawić diagnozę. Nie mierzymy ciśnienia bezpośrednio po wysiłku, posiłku lub paleniu papierosów. Również gorączka, ból czy stres mogą zmienić wartość ciśnienia tętniczego. Pomiaru dokonujemy z reguły na kończynie górnej niedominującej. U osób praworęcznych na lewej, u leworęcznych na prawej. Nadciśnienie tętnicze jest chorobą układu krążenia, polegającą na stałym lub okresowym podwyższeniu ciśnienia tętniczego krwi powyżej wartości prawidłowych, czyli 140/90 mmHg. Ciśnienie skurczowe to wartość podawana jako pierwsza podczas pomiaru a ciśnienie rozkurczowe, wartość podawana jako druga. Optymalne ciśnienie powinno wynosić poniżej 120/80 mmHg. Ale wartości 120-129 mmHg (skurczowe) oraz/lub 8084 (rozkurczowe) są również uznawane za prawidłowe. Ciśnienie tętnicze wysokie prawidłowe to wartości: 130-139 mmHg (skurczowe) oraz 85-89 mmHg (rozkurczowe). Objawami mogą być bóle głowy (najczęściej w okolicy potylicy), krwawienia z nosa, zawroty głowy, pogorszenie tolerancji wysiłku, łatwe męczenie się i zaburzenia snu. Często pacjenci skarżą się na pogorszenie widzenia. Częstość zachorowania na nadciśnienie rośnie wraz z wiekiem. FOT.: THINKSTOCK C M Y K