Stanowisko Zarządu LGRWJM w sprawie postulatów KPLGR

Węgorzewo 11.06.2013 roku
STANOWISKO
Zarządu Stowarzyszenia Lokalna Grupa Rybacka „Wielkie Jeziora Mazurskie”
w sprawie postulatów KPLGR dotyczących nowej perspektywy finansowania 20142020
Zarząd Stowarzyszenia w dniu 11.06.2013 roku dokonał analizy przedstawionych
przez KPLGR sugestii dotyczących planowania wdrażania idei CLLD w nowej
perspektywie finansowania.
W ocenie Zarządu LGR WJM generalnie przedstawiony do konsultacji projekt
dokumentu skupia się na przedstawieniu dwóch kwestii:
- Oczekiwanego harmonogramu działań instytucji rządowych w procesie planowania
- Zapisów szczegółowych w Rozporządzeniach kształtujących LSR
Sugerowane kalendarium pracy nad przygotowaniem dokumentów umożliwiających
wdrażanie CLLD w tworzonych programach operacyjnych jest jak najbardziej
zasadne, a dotrzymanie wskazanych terminów daje gwarancję stworzenia dobrych
warunków wdrażania. Jest to szczególnie ważne w kontekście doświadczeń
perspektywy 2007-2013, z których najbardziej negatywny oddźwięk mają znaczne
opóźnienia we wdrażaniu programu, rzutujące bezpośrednio na jakość tego procesu.
W ocenie Zarządu LGR WJM w przesłanej propozycji dokumentu brak jest wyraźnie
sformułowanego zapisu o konieczności rozwiązania problemów zasadniczych,
decydujących, o powodzeniu wdrażania idei CLLD w naszym kraju,
a w szczególności dotyczących aktualnych naszym zdaniem pytań:
1. W których politykach idea CLLD, oprócz obligatoryjnego zastosowania w WPR
(PROW), będzie miała zastosowanie i w jakim zakresie ? Brak odpowiedzi na
to pytanie stawia pod znakiem zapytania zasadność prowadzenia
merytorycznej debaty nad wielofunduszowymi LSR.
2. Czy zastosowanie CLLD w RPO, w poszczególnych województwach będzie
pozostawione do decyzji władz samorządowych, czy też będą w tym zakresie
rozporządzenia centralne?
3. Czy nastąpią zmiany w kompetencjach Partnerstw w systemie wdrażania?
Czy partnerstwa dysponować będą funduszami, czy tylko dostępem do nich?
Czy będzie możliwym dokonywanie oceny formalnej i merytorycznej oraz
rozliczania projektów na poziomie Partnerstw?
4. Czy nastąpi bardziej precyzyjne zdefiniowanie roli Partnerstw w systemie
wdrażania poszczególnych funduszy?
1
5.
6.
7.
8.
2
W dotychczasowym procesie wdrażania PO RYBY, chociaż Partnerstwa
są zobowiązane do pewnych funkcji umową, podpisaną po zakończeniu
procesu wyboru ich w konkursach, działania przez nie realizowane, nie mają
tego samego statusu, co działania wykonywane przez MRiRW, ARiMR i UM.
Z punktu widzenia formalnego, w procesie wdrażania rola Partnerstw
sprowadza się przede wszystkim do wyboru projektu/operacji, co odbywa się
na podstawie zgodności z lokalną strategią. Faktyczna ocena projektu,
w tym jego zgodności z prawem krajowym i unijnym, podobnie jak wszystkie
działania związane z akceptacją, podpisaniem umowy z beneficjentem,
monitorowaniem i kontrolą, są prowadzone przez inne podmioty.
Głównie odpowiada za to IP, ograniczoną rolę odgrywają IZ i AP.
W jaki sposób przewiduje się korektę dotychczasowego systemu wdrażania
funduszy celem zapewnienia klarownego podziału zadań i odpowiedzialności
między Partnerstwami, IZ , IP i AP oraz unikania powielania się ról.
Czy przyszły system wdrażania będzie uwzględniał funkcjonowanie
regrantingu dla małych projektów, w tym z poszerzoną rolą Partnerstw w jego
pozwalającą
ograniczyć dotychczasową biurokrację we
wdrażaniu,
wdrażania małych projektów w ramach PROW przez LGD .
W jakim kierunku pójdą rozwiązania w zakresie polityki kwalifikowalności
kosztów – maksymalizacja definiowalności na szczeblu IZ,
czy też
na poziomie niezbędnego minimum, bez nieformalnego systemu
interpretacyjnego (jak to jest obecnie stosowane przez UM ) każdego kosztu
na linii IZ-IP-Partnerstwa.
Czy nadal będzie obowiązywało uzależnianie wielkości środków kierowanych
na realizację LSR od wskaźnika rybackości w sytuacji kiedy beneficjentem
strategicznym pozostaje obszar zależny od rybactwa. W naszej opinii przy
wrzuceniu do jednego worka rybactwa śródlądowego i morskiego jest jednym
wielkim nieporozumieniem. W sytuacji rybactwa śródlądowego przyjęto 1 rybak obecnie zatrudniony ( lub członek jego rodziny) na 20 ha
użytkowanej rybacko wody, natomiast w przypadku rybactwa morskiego
zaliczano nawet te osoby, które pracowały w okresie wcześniejszym, w tym
sektorze, a obecnie nie są zatrudnione. Uważa się że wskaźnik zawodowo
uprawiających rybactwo jest miarodajny w relacjach: instytucje UE i MRiRW.
Natomiast w przypadku budowy LSR dla obszarów zależnych od rybactwa
powinno się warunkować generalnie kierowanie interwencji w zdefiniowany
obszar obowiązywania LSR, w zależności od liczby pracujących w sektorze,
w rozróżnieniu rybactwo śródlądowe i rybactwo morskie (dla śródlądowego nie
mniej niż 1,0 dla morskiego nie mniej niż 3,0). Ma to szczególne znaczenie
w warunkach rozwijającej się produkcji ryb na śródlądziu w warunkach
akwakultury. Według naszej opinii kryterium wyznaczającym wysokość
interwencji powinien być poziom
rozwoju (PKB/mieszkańca) lokalnej
społeczności, uzależniając od jego wartości poziom wsparcia na jednego
mieszkańca. W tym miejscu należy zauważyć, że potencjał rozwojowy sektora
w kontekście chociażby zapotrzebowania krajowego na rybę i jej przetwory
(ok. 200 tys. ton /rok) jest głównie w rybactwie śródlądowym - akwakultura,
lub rybołówstwie dalekomorskim.
9. Czy przewidziano wsparcie techniczne w okresie przejściowym dla Partnerstw
nowotworzonych oraz tych, które funkcjonują obecnie z zamiarem ubiegania
się w przyszłym okresie programowania o środki na realizację swoich LSR?
Ponadto w ocenie Zarządu LGRW WJM wymóg, stawiany Partnerstwom
potwierdzania rybackości w sytuacji posiadania, przez instytucje państwowe jak
samorządowe pełnej informacji w tym zakresie, jest swoistym kuriozum z racji
pytania - Czemu miałoby takie działanie służyć ? Testowi na sprawność Partnerstw?
Jeśli tak, to już dalsze uzależnianie wysokości wsparcia, w oparciu o tak zbudowany
wskaźnik pozostaje całkiem niezrozumiałe.
Zarząd LGR WJM zwraca się z prośbą do KPLGR o spowodowanie poważnej
dyskusji z udziałem MRiRW oraz przedstawicieli UM na temat przyszłości CLLD
bazując na raporcie roboczym FARNET dotyczącym oceny wdrażania osi 4 PO Ryby
2007-2013 w Polsce i innych krajach. Zawarte tam wskazania są w naszej ocenie
bardzo trafne i powinny służyć naprawie naszego systemu wdrażania idei CLLD.
W ocenie Zarządu LGR WJM przedmiotem pilnej debaty powinna być przyszłość
wdrażania idei CLLD, a nie tylko rola i los LGR czy LGD. Te ostatnie będą
konsekwencją przyjęcia optymalnych rozwiązań w zakresie wdrażania CLLD.
Prezes
Zarządu Stowarzyszenia Lokalna Grupa Rybacka „Wielkie Jeziora Mazurskie”
Andrzej Kolasa
3