Tkaniny Wayúu (hamaki, chinchorros i mochilas)

Transkrypt

Tkaniny Wayúu (hamaki, chinchorros i mochilas)
Ewa Kulak
Tkaniny Wayúu (hamaki, chinchorros i mochilas)
czwartek, 05 czerwiec 2008
(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});
Los Wayúu s± indiañsk± spo³eczno¶ci±, zamieszkuj±c± pó³wysep La Guajira, po³o¿ony na granicy Kolumbii i
Wenezueli. Los Wayúu s± ludzmi pustyni, piasku, s³oñca i wiatru. Los Wayúu od wieków wyspecjalizowali siê w
tkactwie, które jest dla nich dziedzictwem i swego rodzaju praktyk± kulturow±.
Tkactwo to dla Wayúu sztuka wyra¿ania ¿ycia, tak jak spo³eczno¶æ ta je odczuwa.
Tkactwo jest bowiem symbolem kreatywno¶ci, inteligencjji i wiedzy. Kobiety Wayúu ³±cz± tkanie z z innym rodzajem
codziennej pracy. Tkaj± w wolnym czasie, podczas wizyt i kiedy udaj± siê w podró¿.
Tradycja tkanin Wayúu
Charakterystycznym elementem tkanin Wayúu s± figury geometryczne, reprezentuj±ce elementy otaczaj±cej ich natury
(zwierzêta, ro¶liny, gwiazdy, ¶lady, itd.) lub abstrakcyjne formy, do przedstawienia których u¿ywa siê silnych i bardzo
kontrastuj±cych ze sob± kolorów, bêd±cych znakiem rozpoznawczym kultury Wayúu. Im bardziej skomplikowana jest
figura, tym wiêksza warto¶æ artyku³u.
Chinchorro i hamak
Chinchorro i hamak, czyli “wisz±ce ³Ã³¿ka, w których Wayúu odpoczywa, ¶pi, rozmawia, przyjmuje wizyty, pracuje,
p³odzi i wydaje na ¶wiat potomostwo―, s± jednym z najwa¿niejszych elementów spo³ecznego i osobistego ¿ycia
Wayúu. S± to dwa fundamentalne wyroby, zwi±zanego z kultur± cultura Wayúu i mimo, ¿e pe³ni± one tê sam±
funkcjê, w³Ã³kienniczo s± zupe³nie inne.
Ró¿nica miêdzy chinchorro i hamakiem polega na tym, ¿e chinchorros s± elastyczne i wykonywane s± z lu¼nie
splatanych w³Ã³kien. Hamaki natomiast wykonane s± z w³Ã³kien spoistych, zwartych i s± znacznie ciê¿sze.
Kilka informacji dotycz±cych chinchorros i hamaków Wayúu:
- Hamak lub chinchorro wykonany przez spo³eczno¶æ Wayúu mo¿e wa¿yæ oko³o 6 kg.
- Hamaki Wayúu s± najszersze, najd³u¿sze i naj³adniej wykonane ze wszystkich hamaków spotykanych w Kolumbii.
- Do wykonania hamaka potrzeba 2-6 miesiêcy rêcznej pracy.
- Chinchorros wykonywane przez Wayúu chroni± przed zimnem, unosz±cym siê z ziemi, dziêki podwójnej wartwie
nici. Poza tym, wyposa¿one s± w tzw. “boczne falbany― (potocznie nazywane flecos czyli grzywki), wykonane z nici i
s³u¿±ce za ko³drê lub koc, którymi mo¿na siê przykryæ w zimne noce pustyni La Guajira.
http://www.kolumbijsko.com
_PDF_POWERED
_PDF_GENERATED 6 March, 2017, 22:40
Ewa Kulak
Mochila
Mochila, okre¶lana jako susu (czyli “to co idzie razem z Tob±â€•), jest podstawowym elementem ubrania Wayúu.
Wykonywana jest z w³Ã³kna maguey (rodzaj agawy) i bawe³ny, na pospolitym szyde³ku.
Kilka informacji dotycz±cych mochilas Wayúu:
- Kobiety Wayúu ucz± siê tkania mochilas podczas okres tzw. “blanqueo―. Jest to czas, w którym m³ode dziewczyny
pozostaj± w kontakcie tylko ze swoimi krewnymi kobietami, które ucz± je bycia ¿on± Wayúu (pokazuj± im jak wykonywaæ
prace domowe i skupiaj± siê miêdzy innymi na tkaniu).
- Ka¿da torba wykonywana jest tylko przez jedn± kobietê, która odpowiedzialna jest w pe³ni za jej projekt.
- Praca nad jedn± mochil± trwa oko³o 20 dni.
Istnieje kilka typów mochilas:
- Susuchon – wisi u pasa, po ka¿dej stronie guayuco (opaski na biodra) jedna.
- Susu – to mochila u¿ywana na codzieñ, o ¶redniej wielko¶ci, któr± Wayúu nosi ze sob± zawsze i wszêdzie.
- Ainacajatu – to du¿a mochila, w której kobieta nosi chinchorro, ubrania i inne przedmioty niezbêdne w podró¿y.
- Zapatera – to du¿a, mêska mochila, której kszta³t przypomina walec.
- Kattowi – to niezwykle mocna mochila, u¿ywana do transportu naczyñ z wod± i innych ciê¿kich przedmiotów, itd.
http://www.kolumbijsko.com
_PDF_POWERED
_PDF_GENERATED 6 March, 2017, 22:40