instrukcja_kolej_wersja 12

Transkrypt

instrukcja_kolej_wersja 12
wersja nr 12.0 z dnia 17.09.2012 r.
INSTRUKCJA
w zakresie procedury tranzytu realizowanej w transporcie kolejowym
I. Koncepcja międzynarodowych przewozów towarów kolejami:
1. Generalna koncepcja międzynarodowych przewozów towarów kolejami polega na wykonywaniu
usługi przewozu przez kilku przewoźników kolejowych, z których kaŜdy realizuje przewóz na
krajowym odcinku drogi przewozu, po czym przekazuje przesyłkę następnemu przewoźnikowi, gdy
następuje przekroczenie przynajmniej jednej granicy państwowej (nie w rozumieniu granicy celnej),
pod warunkiem wspólnego rozliczania kosztów przewozu oraz przyjęcia odpowiedzialności za
powstanie ewentualnych nieprawidłowości (w tym za powstanie naleŜności celnych).
2. List przewozowy CIM:
Podstawą prawną stosowania listu przewozowego CIM jest Konwencja z dnia 09.05.1980 r. o
międzynarodowym przewozie kolejami (COTIF), w brzmieniu przyjętym protokołem zmian z dnia
03.06.1999 r. (zwana dalej Konwencją COTIF’99).
Informacje nt. aktualnej listy krajów, w których stosowany jest list przewozowy CIM jako dokument
transportowy oraz tekst Konwencji COTIF’99 i wzory listów przewozowych CIM dostępne są na
stronie internetowej Międzynarodowego Komitetu ds. Transportu Kolejowego (CIT).
UWAGI:
odrębny wzór określony jest dla listu przewozowego CIM w transporcie kombinowanym;
dla przewozu próŜnych wagonów traktowanych jako środki transportu stosowany jest list
wagonowy CUV. W takim przypadku w polu 30 listu przewozowego CIM zaznaczone jest pole
"list wagonowy CUV";
na Ukrainie list przewozowy CIM stosowany jest jako dokument transportowy tylko w
następujących korytarzach kolejowych: Djakovo/Halmeu–Batjevo–Czop/Čierna nad Tisou,
Czop/Záhony,
Epereszke/Batjevo-Mukatscevo,
Mościska
II/Medyka-Mościska
I,
Jagodzin/Dorohusk-Kovel, Dorneşti/Vadul -Siret).
3. List przewozowy SMGS:
Podstawą prawną stosowania listu przewozowego SMGS jest Umowa z dnia 01.11.1951 r. o
międzynarodowej kolejowej komunikacji towarowej SMGS (Dziennik Taryf i Zarządzeń
Komunikacyjnych – załącznik Nr 15 z 1974 r., poz. 81).
Informacje nt. aktualnej listy krajów, w których stosowany jest list przewozowy SMGS jako
dokument transportowy oraz tekst Umowy i wzory listów przewozowych SMGS dostępne są na
stronie internetowej Organizacji Współpracy Kolei (OSśD).
4. Wspólny list przewozowy CIM/SMGS:
Wspólny list przewozowy CIM/SMGS jest wdroŜony wspólnie przez CIT i OSśD jako instrument
ułatwiający przewóz towarów przez granice dwóch róŜnych reŜimów kolejowych CIM i SMGS.
Stosowanie wspólnego listu przewozowego CIM/SMGS jest opcjonalne, tj. zaleŜne od woli
przewoźników kolejowych oraz ich klientów. Po stronie Unii Europejskiej ww. list traktowany jest
jako zwykły list przewozowy CIM, a po stronie państw trzecich - jako zwykły list przewozowy
SMGS.
Wzór listu wspólnego listu przewozowego CIM/SMGS róŜni się od wzorów listów przewozowych
CIM i SMGS układem i numeracją pól.
UWAGA:
Nie ma moŜliwości prawnej bezpośredniego otwarcia lub zamknięcia w Polsce wspólnego listu
przewozowego CIM/SMGS (nie jest spełniony w Polsce warunek przekroczenia przynajmniej jednej
granicy państwowej reŜimu CIM). Wspólny list przewozowy CIM/SMGS moŜe być otwarty lub
zamknięty tylko w innych krajach Unii Europejskiej lub w krajach trzecich, a przez Polskę takie
przewozy mogą być tylko przeprowadzone.
Strona 1 z 10
wersja nr 12.0 z dnia 17.09.2012 r.
II. Uproszczenie w procedurze tranzytu w transporcie kolejowym:
UWAGA:
PoniŜsze zasady dot. wyłącznie listu przewozowego CIM oraz, odpowiednio, wspólnego listu
przewozowego CIM/SMGS. Co do zasady, list przewozowy SMGS nie moŜe być stosowany w Unii
Europejskiej jako zgłoszenie tranzytowe.
1. Podstawą prawną dla stosowania uproszczenia są art. 412 – 425 oraz art. 441 - 442a rozporządzenia
Komisji (EWG) nr 2454/93 z dnia 02.07.1993 r. ustanawiającego przepisy w celu wykonania
rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. UE
Polskie Wydanie Specjalne, rozdz. 2, t. 6, str. 3), zwanego dalej RWKC, oraz przepisy Konwencji z
dnia 20.05.1987 r. o wspólnej procedurze tranzytowej (Dz. U. WE L 226 z 13.08.1987 r., str. 1; Dz.
Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 2, t. 2, str. 291, z późn. zm.), zwanej dalej „Konwencją o
wpt”. Stosowanie wspólnego listu przewozowego CIM/SMGS jako zgłoszenia tranzytowego oparte
jest na tych samych przepisach, jak dla listu przewozowego CIM.
2. Warunki uzyskania uprawnienia do stosowania uproszczenia (muszą być spełnione łącznie):
przedsiębiorstwo stosuje list przewozowy CIM jako dokument transportowy (informacje dostępne
na stronie internetowej CIT);
przedsiębiorstwa kolejowe współpracują ze sobą wykonując wspólnie usługę przewozu towarów
w ramach tzw. łańcucha przewozowego, tzn. kaŜdy kolejny przewoźnik realizuje przewóz na
krajowym odcinku, po czym przekazuje przesyłkę następnemu przewoźnikowi;
uprawnione przedsiębiorstwa kolejowe prowadzą tzw. biura rachunkowe, w których oddzielnie
rozliczają koszty (w tym nalezności celne) wg połączeń transportowych i miesięcy. Biura
rachunkowe kolei są nadzorowane przez organy celne w poszczególnych krajach;
uprawnione przedsiębiorstwa kolejowe stosują uzgodniony system kontroli i wyjaśniania
nieprawidłowości,
Aktualny wykaz przewoźników uprawnionych w Unii Europejskiej do stosowania uproszczenia
opublikowany jest na stronie internetowej Ministerstwa Finansów w części dot. procedury tranzytu.
3. Zgodnie z art. 95 ust. 1 lit. d rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12.10.1992 r.
ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. WE L 302 z 19.10.1992, str. 1, z późn. zm.;
Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, roz. 2, t. 4, str. 307), zwanego dalej WKC, oraz zgodnie z
Konwencją o wpt, przewozy towarów w uproszczeniu w procedurze tranzytu w transporcie
kolejowym zwolnione są z mocy prawa z obowiązku składania zabezpieczenia (bez pozwolenia
organu celnego). Dotyczy to wyłącznie przewoźników kolejowych wskazanych w aktualnym wykazie
opublikowanym na stronie internetowej Ministerstwa Finansów.
4. Warunki otwarcia operacji w uproszczeniu:
Przedsiębiorstwo kolejowe, które chce zastosować uproszczenie, musi o to wyraźnie zawnioskować
poprzez wypełnienie pola 58b listu przewozowego CIM lub pola 66b wspólnego listu przewozowego
CIM/SMGS, zaznaczając okienko „tak” i wpisując kod przewoźnika kolejowego jako głównego
zobowiązanego.
Są dwie kategorie przedsiębiorstw kolejowych uczestniczących w przewozie towarów:
a) "przewoźnik", który oznacza:
- przewoźnika umownego, który zawarł umowę przewozu z nadawcą przesyłki, lub
- kolejnego przewoźnika, który podlega nadawcy przesyłki na podstawie tej umowy przewozu;
b) „przewoźnik podwykonawca”, który oznacza przedsiębiorstwo kolejowe, które nie zawarło umowy
przewozu z nadawcą przesyłki, ale któremu przewoźnik umowny lub kolejny przewoźnik powierzył,
częściowo lub w całości, wykonanie przewozu koleją.
Strona 2 z 10
wersja nr 12.0 z dnia 17.09.2012 r.
W polu 58 listu przewozowego CIM lub w polu 66 wspólnego listu przewozowego CIM/SMGS
podane jest „przewoźnik umowny”. Natomiast w polu 57 listu przewozowego CIM lub w polu 65
wspólnego listu przewozowego CIM/SMGS jako „inni przewoźnicy” podani są kolejni przewoźnicy i
przewoźnicy podwykonawcy.
JeŜeli przewoźnik umowny ma swoją siedzibę w państwie trzecim innym niŜ strona Konwencji o wpt
nie ma on samodzielnego prawa do stosowania uproszczenia. W takim przypadku pierwsze
przedsiębiorstwo kolejowe w Unii Europejskiej lub w kraju stronie Konwencji o wpt, które przejmuje
towary do przewozu, staje się głównym zobowiązanym. Przewoźnik umowny - jako przedstawiciel
pierwszego przedsiębiorstwa kolejowego w Unii Europejskiej lub kraju stronie Konwencji o wpt musi
złoŜyć wniosek o otwarcie operacji tranzytowej z zastosowaniem listu przewozowego CIM jako
zgłoszenia tranzytowego poprzez wpisanie w polu 58a listu przewozowego CIM/ polu 66a wspólnego
listu przewozowego CIM/SMGS swojego kodu przewoźnika kolejowego, a w polu 58b listu
przewozowego CIM/ polu 66b wspólnego listu przewozowego CIM/SMGS - kod przewoźnika
kolejowego jako głównego zobowiązanego. W tej sytuacji przewoźnik umowny i główny
zobowiązany nie są tą samą osobą.
6-cyfrowy kod NHM towarów (wg taryfy kolejowej) moŜe zostać wpisany w polu 24 listu
przewozowego CIM/w polu 23 wspólnego listu przewozowego CIM/SMGS, ale kod ten nie we
wszystkich przypadkach odpowiada kodowi taryfy celnej. Niemniej jednak, kod taryfy celnej naleŜy
wpisać w polu 21 listu przewozowego CIM/w polu 20 wspólnego listu przewozowego CIM/SMGS,
jeśli wymagają tego przepisy celne.
W przypadku towarów o statusie niewspólnotowym i wspólnotowym przewoŜonych łącznie na
jednym liście przewozowym CIM odpowiednie symbole (T1 lub T2) nanoszone są na listach
towarowych odnoszących się do poszczególnych towarów. W polu „Opis towarów” listu
przewozowego CIM wpisane są, zaleŜnie od przypadku, następujące dane:
„Listy towarowe T1 Nr .......... (bieŜące numery list towarowych)”
„Listy towarowe T2 Nr ..........(bieŜące numery list towarowych)”.
UWAGI:
Przewoźnik kolejowy, który wnioskował o stosowanie uproszczenia, staje się głównym
zobowiązanym na całej trasie przewozu towaru, aŜ do stacji kolejowej przeznaczenia w innym
kraju (np. dla operacji tranzytowej na liście przewozowym CIM otwartym w Polsce polski
przewoźnik kolejowy będzie głównym zobowiązanym aŜ do końca przewozu – np. do stacji
kolejowej w Lizbonie w Portugalii);
Nie przyjmuje się zgłoszenia tranzytowego na liście przewozowym CIM, jeŜeli:
- nie wszyscy przewoźnicy kolejowi (na całej trasie przewozu) wskazani w liście przewozowym
CIM znajdują się w aktualnym wykazie przewoźników opublikowanym na stronie internetowej
Ministerstwa Finansów, lub
- przewozu dokonuje tylko jeden przewoźnik kolejowy, lub
- przewoźnik kolejowy przewozi towary poza terytorium jednego kraju, za wyjątkiem przewozów
dokonywanych z/do stacji kolejowej połoŜonej na terytorium kraju sąsiedniego;
Uproszczenie jest moŜliwe do stosowania w przypadku przewozu przez więcej niŜ jednego
przewoźnika kolejowego na terenie jednego kraju, pod warunkiem Ŝe cały przewóz dot. minimum
dwóch krajów np. w przewozie z Niemiec do Polski. Na terenie Niemiec przewóz realizuje jeden
uprawniony przewoźnik niemiecki, natomiast na terenie Polski - dwa uprawnione
przedsiębiorstwa kolejowe z Polski (uprawnione = znajdujące się w aktualnym wykazie
przewoźników opublikowanym na stronie internetowej Ministerstwa Finansów);
RWKC przewiduje szczególną sytuację w transporcie kolejowym dla stosowania procedury
wewnętrznego tranzytu wspólnotowego (T2). Zgodnie z art. 419 ust. 7 RWKC, jeŜeli dokonuje się
transportu towarów wspólnotowych koleją na podstawie kolejowych listów przewozowych z
punktu znajdującego się w Państwie Członkowskim do punktu znajdującego się w innym Państwie
Członkowskim przez terytorium państwa trzeciego nie naleŜącego do EFTA, to stosuje się
wspólnotową procedurę tranzytu wewnętrznego (T2);
Strona 3 z 10
wersja nr 12.0 z dnia 17.09.2012 r.
Zgodnie z art. 340d RWKC dla towarów, do których ma zastosowanie procedura tranzytu
wspólnotowego, przewoŜonych z jednego do drugiego miejsca na obszarze celnym Unii
Europejskiej przez terytorium państwa trzeciego nie będącego państwem EFTA, stosuje się
wspólnotową procedurę tranzytową, pod warunkiem, Ŝe przejazd przez to państwo trzecie odbywa
się z zastosowaniem jednolitego dokumentu przewozowego sporządzonego w Państwie
Członkowskim. W takim przypadku działanie wspólnotowej procedury tranzytowej zostaje
zawieszone na obszarze państwa trzeciego, np. przewóz na podstawie listu przewozu CIM
towarów niewspólnotowych z Polski, przez Słowację , dalej Ukrainę (kraj trzeci), do Rumunii.
5. Szczegółowy opis przebiegu uproszczenia:
Przedsiębiorstwo kolejowe poprzez wypełnienie pola 58b listu przewozowego CIM/pola 66b
wspólnego listu przewozowego CIM/SMGS staje się głównym zobowiązanym.
Przedsiębiorstwo kolejowe zapewnia oznaczenie przesyłek przewoŜonych w tranzycie
identyfikatorami z piktogramem, określonym w zał. 58 do RWKC. Identyfikatory winny być
umieszczone na wagonach lub bezpośrednio na opakowaniach lub kontenerach oraz na liście
przewozowym CIM w polu 21/wspólnym liście przewozowym CIM/SMGS w polu 20. Stosowana
moŜe być zamiennie zielona pieczęć zawierająca piktogram.
Urząd wyjścia umieszcza symbol T1, T2 lub T2F na arkuszach 1, 2 i 3 listu przewozowego CIM w
polu 99/ wspólnego listu przewozowego CIM/SMGS w polu 26 przeznaczonym dla organów celnych.
Zasadą Konwencji o wpt jest, Ŝe towary, których przewóz rozpoczyna się w kraju EFTA, traktowane
są jako przewoŜone w procedurze T1, a symbol T1 nie jest naniesiony w kolejowym liście
przewozowym. JeŜeli jednak są to towary wspólnotowe przewoŜone w procedurze T2, urząd wyjścia
powinien wpisać w ww. dokumenty symbol T2 oraz potwierdzić wpis pieczęcią i podpisem.
Urząd wyjścia nie wyznacza terminu na dostarczenie towarów do urzędu przeznaczenia.
W urzędzie wyjścia wszystkie arkusze/egzemplarze kolejowych listów przewozowych są zwracane
przedsiębiorstwu kolejowemu. Organ celny wykonuje kserokopie dokumentów wydawanych
przedsiębiorstwu kolejowemu i je archiwizuje.
W urzędzie przeznaczenia przedsiębiorstwo kolejowe przedstawia towary oraz arkusze 2 i 3 listu
przewozowego CIM.
Urząd przeznaczenia poświadcza w polu nr 99 arkusze 2 i 3 listu przewozowego CIM, a następnie
zwraca arkusz 2 przedsiębiorstwu kolejowemu oraz zachowuje arkusz nr 3 tego listu. W sytuacji, gdy
polu 99 przedstawionego listu przewozowego CIM brak będzie wolnego miejsca, dopuszcza się
dokonanie poświadczeń w kaŜdym wolnym polu tych dokumentów.
Kontrola przewozów kolejowych w procedurze tranzytu realizowana jest w państwie przeznaczenia.
UWAGI:
na podstawie art. 419 ust. 4 RWKC przyjęto w Polsce, iŜ dla sytuacji określonej w art. 340c ust. 2
RWKC, tj. w przypadku przewozu towarów wspólnotowych z Polski do innego miejsca na
obszarze Unii Europejskiej przez terytorium kraju EFTA pod procedurą wewnętrznego tranzytu
wspólnotowego T2, przedsiębiorstwo kolejowe nie ma obowiązku przedstawiania w urzędzie
wyjścia kolejowych listów przewozowych traktowanych jako zgłoszenie do procedury tranzytu,
oraz nie ma obowiązku umieszczania na nich piktogramu. W takim przypadku przedsiębiorstwo
kolejowe ma obowiązek wpisania w kolejowym liście przewozowym symbolu T2. Dla tych
sytuacji nie są takŜe wymagane dodatkowe formalności w urzędzie przeznaczenia. Wyjątkiem od
tej zasady są towary, o których mowa w art. 843 RWKC;
jeŜeli stosowana jest procedura tranzytu wewnętrznego na podstawie art. 419 ust. 7RWKC, w
związku z art. 419 ust. 4, przyjęto w Polsce, iŜ przedsiębiorstwo kolejowe nie ma obowiązku
przedstawiania w urzędzie wyjścia kolejowych listów przewozowych traktowanych jako
zgłoszenie do procedury tranzytu, oraz nie ma obowiązku umieszczania na nich piktogramu.
JednakŜe, w takim przypadku przedsiębiorstwo kolejowe ma obowiązek wpisania w kolejowym
liście przewozowym symbolu T2. Dla tych sytuacji nie są takŜe wymagane dodatkowe
formalności w urzędzie przeznaczenia. Wyjątkiem od tej zasady są towary, o których mowa w art.
843 RWKC;
Strona 4 z 10
wersja nr 12.0 z dnia 17.09.2012 r.
Na podstawie przepisów Konwencji o wpt Polska Administracja Celna przyjęła, iŜ towary
wspólnotowe przewoŜone z Polski do kraju EFTA są objęte procedurą T2 na całym odcinku
przewozu, jednak nie ma obowiązku przedkładania kolejowych listów przewozowych w urzędzie
wyjścia i nie ma obowiązku nanoszenia symbolu T2 na te dokumenty. Obowiązkowe jest
natomiast umieszczanie przez przedsiębiorstwo kolejowe na przesyłkach piktogramów
UWAGA:
W przypadku wyłączenia podczas transportu z przyczyn technicznych jednego lub kilku wagonów z
zestawu wagonów transportujących towary na podstawie jednego listu przewozowego CIM
przedsiębiorstwa kolejowe stosują tzw. dosyłacz CIM. W tym celu przedsiębiorstwa kolejowe
dysponują następującymi dokumentami towarzyszącymi przesyłce:
- dla całej przesyłki: list przewozowy CIM oraz wykaz wagonowy, z którego zostają skreślone
wagony wyłączone,
- dla części przesyłki, która została wyłączona ze składu podstawowego (najczęściej pojedyncze
wagony lub małe grupy wagonów): dosyłacz CIM,
W urzędzie przeznaczenia moŜliwe jest zakończenie procedury tranzytu dla przesyłek częściowych kserokopia dosyłacza CIM pozostaje w tym urzędzie, a oryginał, po poświadczeniu przez
funkcjonariusza celnego w dowolnym miejscu na tym dokumencie, zwracany jest przedsiębiorstwu
kolejowemu.
6. UpowaŜniony nadawca/upowaŜniony odbiorca w uproszczeniu w procedurze tranzytu w transporcie
kolejowym:
Pozwolenie dla upowaŜnionego nadawcy lub upowaŜnionego odbiorcy udzielane jest na podstawie art.
372 ust. 1 lit d lub e RWKC. W związku z art. 416 ust. 1 RWKC pozwolenie dla upowaŜnionego
nadawcy w uproszczeniu w procedurze tranzytu w transporcie kolejowym moŜe być udzielone jedynie
przedsiębiorstwu kolejowemu. Natomiast, pozwolenie dla upowaŜnionego odbiorcy w uproszczeniu w
procedurze tranzytu w transporcie kolejowym moŜe być udzielone właściwemu odbiorcy towarów
(firmie innej, niŜ przedsiębiorstwo kolejowe).
UpowaŜniony nadawca powiadamia urząd wyjścia o planowanym objęciu towarów procedurą tranzytu
w formie określonej w pozwoleniu, np. mailem lub za pośrednictwem faksu. Powiadomienie zawiera:
numer i datę, wskazanie urzędu celnego, do którego jest kierowane, dane upowaŜnionego nadawcy,
numer i datę pozwolenia na upowaŜnionego nadawcę, określenie towarów, które będą obejmowane
procedurą tranzytu, z uwzględnieniem ich nazwy, ilości oraz masy, datę oraz podpis upowaŜnionego
nadawcy lub osoby, która w imieniu upowaŜnionego nadawcy przesłała powiadomienie. W przypadku
obejmowania towarów procedurą wywozu i następującą po niej procedurą tranzytu, jeŜeli
przedsiębiorstwo kolejowe upowaŜni eksportera do przesyłania powiadomienia o tranzycie w imieniu
tego przedsiębiorstwa, wówczas zgłaszający w polu 44 zgłoszenia wywozowego dodatkowo wpisuje
numer pozwolenia na stosowanie uproszczenia przy objęciu towarów procedurą tranzytu w transporcie
kolejowym („3PL14 – Tranzyt CIM/nr pozwolenia dla upowaŜnionego nadawcy w transporcie
kolejowym na liście przewozowym CIM”). Urząd wyjścia przekazuje niezwłocznie osobie, która
przysłała powiadomienie potwierdzenie zawierające: numer i datę, rozstrzygnięcie o zatrzymaniu
towarów w miejscu uznanym w pozwoleniu do czasu przeprowadzenia kontroli celnej, lub zgodę na
objęcie towarów procedurą tranzytu. W pozwoleniu organ celny moŜe określić, Ŝe nieotrzymanie
przez upowaŜnionego nadawcę w określonym czasie potwierdzenia jest równoznaczne z wydaniem
zgody na rozpoczęcie procedury tranzytu. W przypadku obejmowania towarów procedurą wywozu i
następującą po niej procedurą tranzytu, jeŜeli przedsiębiorstwo kolejowe upowaŜni eksportera do
takiej czynności, komunikat w systemie ECS o zwolnieniu towarów do wywozu stanowi jednocześnie
zgodę organu celnego na objęcie towarów procedurą tranzytu. UpowaŜniony nadawca (lub
upowaŜniony eksporter - w przypadku stosowania procedury wywozu i następującej po niej procedury
tranzytu, jeŜeli przedsiębiorstwo kolejowe upowaŜni eksportera do takiej czynności) na arkuszach 1, 2
i 3 listu przewozowego CIM w polu 99 dokonuje adnotacji „procedura uproszczona”.
Przedsiębiorstwo kolejowe nie stosuje pieczęci upowaŜnionego nadawcy.
Strona 5 z 10
wersja nr 12.0 z dnia 17.09.2012 r.
UpowaŜniony odbiorca niezwłocznie powiadamia mailem lub faksem urząd celny właściwy dla
miejsca, w którym następuje zakończenie procedury tranzytu, o dostarczeniu towarów do miejsca
wskazanego w pozwoleniu. Powiadomienie zawiera: numer i datę, wskazanie urzędu celnego, do
którego jest kierowane, dane upowaŜnionego odbiorcy, numer i datę pozwolenia na upowaŜnionego
odbiorcę, określenie towarów, które są objęte procedurą tranzytu, z uwzględnieniem ich nazwy, ilości
oraz masy, imię i nazwisko osoby upowaŜnionej do zdjęcia zamknięć, datę oraz podpis
upowaŜnionego odbiorcy. W przypadku obejmowania towarów następnym przeznaczeniem celnym
przy uŜyciu systemu CELINA - podstawowym sposobem jest powiadomienie przesłane w tym
systemie jako powiadomienie łączne o zamiarze objęcia towarów po procedurze tranzytu tym
przeznaczeniem (równieŜ poza godzinami pracy urzędu celnego – na zasadach ogólnych, jeŜeli
pozwolenie tak stanowi). Urząd celny przekazuje niezwłocznie upowaŜnionemu odbiorcy
potwierdzenie zawierające: numer i datę, rozstrzygnięcie o zatrzymaniu towarów w miejscu uznanym
w pozwoleniu do czasu przeprowadzenia kontroli celnej albo zgodę na wyładunek towarów i usunięcie
zamknięć umieszczonych na towarach lub na środkach przewozowych. W pozwoleniu organ celny
moŜe określić, Ŝe nieotrzymanie przez upowaŜnionego odbiorcę w określonym czasie potwierdzenia
jest równoznaczne z wydaniem zgody na zdjęcie zamknięć. UpowaŜniony odbiorca zobowiązany jest
do przekazania urzędowi celnemu właściwemu dla miejsca, w którym następuje zakończenie
procedury tranzytu, w terminie określonym w pozwoleniu, arkusza 3 listu przewozowego CIM.
UpowaŜniony odbiorca wpisuje adnotację „upowaŜniony odbiorca – nr pozwolenia” w wolnym
miejscu arkusza 2 listu przewozowego CIM i kserokopii arkusza 3 tego listu i przekazuje te
dokumenty przewoźnikowi.
Organ celny, który udzielił pozwolenia na upowaŜnionego odbiorcę w procedurze tranzytu z
zastosowaniem dokumentów kolejowych przesyła potwierdzoną kserokopię pozwolenia do
właściwego dla stacji kolejowej przeznaczenia Zakładu Spółki PKP CARGO S.A. (wykaz zakładów
spółki jest dostępny pod adresem http://www.pkp-cargo.pl/Zaklady_Spolki,499,j,1.html) lub do DB
Schenker Rail Polska S.A. (na adres: ul. Wolności 337, 41-800 Zabrze).
III. Stosowanie systemu NCTS:
W sytuacji przewozu towarów niewspólnotowych z zastosowaniem listu przewozowego SMGS lub
listu przewozowego CIM, jeśli nie moŜe być zastosowane uproszczenie opisane w pkt II Instrukcji,
zgłoszeniem do procedury tranzytu jest komunikat w systemie NCTS, a przewozowi towarów do
miejsca przeznaczenia towarzyszyć będzie Tranzytowy Dokument Towarzyszący. Głównym
zobowiązanym dla procedury tranzytu w systemie NCTS moŜe być przewoźnik kolejowy, lub inna
firma, która złoŜy zgłoszenie tranzytowe w tym systemie. W takim przypadku główny zobowiązany
składa zabezpieczenie tranzytowe na zasadach ogólnych i nie ma zastosowania przepis art. 95 ust. 1
lit. d WKC.
System NCTS moŜe być stosowany w sytuacji, gdy transport towarów dokonywany jest na podstawie
listu przewozowego CIM nawet wtedy, gdy spełnione są warunki do stosowania tego listu jako
zgłoszenia tranzytowego. Jako dokument celny przewozowi towarzyszyć będzie Tranzytowy
Dokument Towarzyszący. Kolejowy list przewozowy w polu przeznaczonym na dane dot.
dokumentów towarzyszących zawiera nr MRN operacji tranzytowej.
IV. Kontrola prawidłowości przebiegu uproszczenia:
W Polsce kontrola listów przewozowych traktowanych jako zgłoszenie do procedury tranzytu
wspólnotowego/wspólnego realizowana jest przez:
dla PKP CARGO S.A. - Dyrektora Izby Celnej w Toruniu (Naczelnik Urzędu Celnego w
Bydgoszczy), oraz
dla DB Schenker Rail Polska S.A. – Dyrektora Izby Celnej w Katowicach (Naczelnik Urzędu
Celnego w Rybniku).
Biura rachunkowe ww. przedsiębiorstw kolejowych zobowiązane są przekazywać pod właściwy adres
listy przewozowe traktowane jako zgłoszenia do procedury tranzytu wspólnotowego/wspólnego w
terminie 5 tygodni od dnia ich dostarczenia do biur rachunkowych.
Strona 6 z 10
wersja nr 12.0 z dnia 17.09.2012 r.
Czynności kontrolne organu celnego polegają m. in. na stwierdzeniu występowania w wyznaczonych
polach listów kolejowych adnotacji: organu celnego, przedsiębiorstw kolejowych oraz upowaŜnionego
odbiorcy.
W przypadku prawidłowego przebiegu i zakończenia operacji tranzytowej w uproszczeniu
funkcjonariusz celny potwierdza ten fakt specjalną pieczęcią „Sprawdzono” oraz datą i numerem
identyfikatora w wolnym miejscu kolejowych listów przewozowych. W przypadku braku
wymaganych adnotacji na kolejowym liście przewozowym, lub wątpliwości co do ich autentyczności,
organy celne nadzorujące biura rachunkowe zwracają się do nich z Ŝądaniem wyjaśnienia sytuacji,
sporządzając w tym celu odrębny protokół, w którym biura rachunkowe potwierdzają fakt przyjęcia
dokumentów do wyjaśnienia. Biura rachunkowe przekazują te dokumenty do swoich jednostek
organizacyjnych właściwych dla stacji przeznaczenia. W protokole powinny zostać zawarte
wyjaśnienia przedsiębiorstw kolejowych o przyczynie braku adnotacji celnych. W przypadku nadania
towarom przeznaczenia celnego naleŜy podać nazwę jednostki celnej, w której miało to miejsce.
PowyŜsze informacje powinny zostać potwierdzone przez tę jednostkę celną stemplem SAD z
podanym numerem ewidencji następnej procedury celnej, którą objęty został towar, oraz imienną
pieczątką funkcjonariusza celnego.
Wzór protokołu:
Urząd Celny w .......
............., dnia.................
Do:
................................
PROTOKÓŁ NR..........
PRZEKAZANIA KOLEJOWYCH LISTÓW PRZEWOZOWYCH WYKORZYSTYWANYCH DLA
POTRZEB WSPÓLNOTOWEJ/WSPÓLNEJ PROCEDURY TRANZYTOWEJ
Naczelnik Urzędu Celnego w ...............przekazuje dokument przewozowy:
nazwa..................................................................................................................
numer...................................................................................................................
data i stacja kolejowa wystawienia......................................................................
stacja kolejowa przeznaczenia i data przybycia..................................................
rodzaj i ilość towaru (znaki i numery, numer kontenera, wagonu).....................
............................................................................................................................
nadawca przesyłki (nazwa i adres).....................................................................
odbiorca przesyłki (nazwa i adres)....................................................................
w celu wyjaśnienia nieprawidłowości w zakresie:
............................................................................................................
Dodatkowe informacje:....................................................................................
............................................
podpis osoby upowaŜnionej
przez Naczelnika Urzędu Celnego
w .........
........................................
data i podpis osoby przyjmującej w
przedsiębiorstwie kolejowym
Protokół sporządzony jest w 3 egzemplarzach: jeden dla Naczelnika Urzędu Celnego w .......... dwa
dla przedsiębiorstwa kolejowego (jeden do zwrotu do Naczelnika Urzędu Celnego w ........)
Druga strona Protokołu
przedsiębiorstwo kolejowe
.............
..........., dnia.................
Do:
Strona 7 z 10
wersja nr 12.0 z dnia 17.09.2012 r.
Urząd Celny w ............
W związku ze stwierdzonymi przez Naczelnika Urzędu Celnego w .......... nieprawidłowościami w
zakresie procedury tranzytu wspólnotowego/wspólnego, przedstawiam poniŜej wyjaśnienia w
powyŜszym zakresie:
...........................................................................................................................................
data i podpis osoby upowaŜnionej w
przedsiębiorstwie kolejowym
..............................................
Urząd Celny w ..............................
pieczęć właściwego urzędu celnego
Wyjaśnienie stanu faktycznego/potwierdzenie przez urząd przeznaczenia:
...............................................................................................................................................
......................................
data i podpis osoby zdającej
w przedsiębiorstwie kolejowym
....................................................
data i podpis funkcjonariusza celnego
.............................................
data i podpis osoby upowaŜnionej
przez Naczelnika Urzędu Celnego
w ............
JeŜeli w terminie 3 miesięcy od daty przekazania tych dokumentów organ celny nie uzyska
wystarczających wyjaśnień od biura rachunkowego, lub w ich wyniku stwierdzi, Ŝe towar został
wydany odbiorcy z pominięciem obowiązków wynikających z przepisów prawa celnego - przekazuje
zapytanie i dokumenty do urzędu przeznaczenia celem podjęcia dalszych czynności.
Wzór zapytania:
Urząd Celny w .........
............, dnia..........
Do:
Urząd Celny w ...........................
ZAPYTANIE NR.......
DOTYCZĄCE WIARYGODNOŚCI ADNOTACJI ORGANU CELNEGO NA LISTACH
PRZEWOZOWYCH CIM WYKORZYSTYWANYCH DLA POTRZEB WSPÓLNOTOWEJ/WSPÓLNEJ
PROCEDURY TRANZYTU
Nazwa dokumentu przewozowego.............................................................................
Numer dokumentu przewozowego.............................................................................
Data i stacja kolejowa wystawienia............................................................................
Stacja kolejowa przeznaczenia...................................................................................
Rodzaj i ilość towaru (znaki i numery, numer kontenera, wagonu)...........................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
nadawca towaru (nazwa i adres)................................................................................
odbiorca towaru (nazwa i adres)................................................................................
uwagi:........................................................................................................................
...................................................................................................................................
Proszę o potwierdzenie zwrotne autentyczności objęcia towarów procedurą dopuszczenia do
obrotu/odprawy czasowej/złoŜenia towaru w składzie celnym/wprowadzenia do wolnego obszaru
Strona 8 z 10
wersja nr 12.0 z dnia 17.09.2012 r.
celnego lub składu wolnocłowego/złoŜenia towaru w składzie celnym*
..............................................................
data i podpis osoby upowaŜnionej przez
Naczelnika Urzędu Celnego w ..........
* Niepotrzebne skreślić
Zapytanie sporządza się w dwóch egzemplarzach, z których jeden przesyłany jest do urzędu
przeznaczenia i po potwierdzeniu zwracany do Naczelnika Urzędu Celnego w ......., drugi pozostaje u
Naczelnika Urzędu Celnego w .........
Druga strona Zapytania
Urząd Celny w ...............................
pieczęć właściwego urzędu celnego
...................................................
Miejscowość, data
Do:
Urząd Celny w ..............
W związku z przekazanym Zapytaniem Nr..... dotyczącym wiarygodności adnotacji organu celnego
na kolejowych listach przewozowych Urząd Celny w ....................... stwierdza, co następuje:
...............................................................................................................................................
...................................................
data i podpis funkcjonariusza celnego
Po zakończeniu czynności kontrolnych organ celny zwraca wszystkie dokumenty do biura
rachunkowego przedsiębiorstwa kolejowego.
Organy celne nadzorujące biura rachunkowe z własnej inicjatywy wyrywkowo przesyłają do
odpowiedniego urzędu przeznaczenia zapytanie o potwierdzenie wiarygodności adnotacji celnych na
listach kolejowych.
Dodatkowo, organy celne nadzorujące biura rachunkowe wyrywkowo dokonują kontroli kolejowych
listów przewozowych złoŜonych w archiwum biur rachunkowych tych przedsiębiorstw.
V. Praktyczne przykłady stosowania uproszczenia:
Towary niewspólnotowe przewoŜone z Rotterdamu (Holandia) do Wiednia (Austria)
Przewoźnik umowny: DB Schenker Rail Nederland
Inni przewoźnicy: DB Schenker Rail Nederland, Rail Cargo Austria
Dane dotyczące DB Schenker Rail Nederland podano w polu 58a listu przewozowego CIM. Inni
przewoźnicy są podani w polu 57 listu przewozowego CIM. Przewoźnik umowny i inni przewoźnicy
spełniają warunki do stosowania uproszczeń w procedurze tranzytu w transporcie kolejowym. DB
Schenker Rail Nederland moŜe złoŜyć wniosek o zastosowanie uproszczenia w procedurze tranzytu w
transporcie kolejowym wypełniając pole 58b listu przewozowego CIM, tzn. zaznaczając okienko
„tak”, i wpisując kod przewoźnika 2184.
Towary niewspólnotowe przewoŜone z Rotterdamu (Holandia) do Wiednia (Austria)
Przewoźnik umowny: DB Schenker Rail Nederland
Inni przewoźnicy: DB Schenker Rail Nederland, Rail Express, Rail Cargo Austria
Procedura nie ma zastosowania, poniewaŜ Rail Express nie jest uprawniony do korzystania z
uproszczeń w procedurze tranzytu w transporcie kolejowym. Stosuje się w tym przypadku
standardową procedurę tranzytu w systemie NCTS. List przewozowy CIM słuŜy jedynie jako
dokument przewozowy.
Towary niewspólnotowe przewoŜone z Rotterdamu (Holandia) do Wiednia (Austria)
Przewoźnik umowny: DB Schenker Rail Nederland
Strona 9 z 10
wersja nr 12.0 z dnia 17.09.2012 r.
Inni przewoźnicy: DB Schenker Rail Nederland
Procedura nie ma zastosowania, poniewaŜ tylko jedno przedsiębiorstwo kolejowe bierze udział w
przewozie. Stosuje się standardową procedurę tranzytu w systemie NCTS. List przewozowy CIM
słuŜy jedynie jako dokument przewozowy.
Towary niewspólnotowe przewoŜone z Rotterdamu (Holandia) do Belgradu (Serbia)
Przewoźnik umowny: SBB Cargo
Inni przewoźnicy: DB Schenker Rail Nederland, DB Schenker Rail Deutschland, Rail Cargo Austria,:
Rail Cargo Hungaria, ZS (Koleje Serbskie)
Przewoźnik umowny i inni przewoźnicy w Unii Europejskiej spełniają warunki do korzystania z
uproszczeń w procedurze tranzytu w transporcie kolejowym. SBB Cargo moŜe złoŜyć wniosek o
zastosowanie uproszczenia w procedurze tranzytu w transporcie kolejowym wypełniając pole 58b listu
przewozowego CIM. Procedura tranzytowa zostaje automatycznie zakończona zgodnie z art. 422
RWKC (i przepisami Konwencji o wpt), gdy towary opuszczają obszar celny Unii Europejskiej.
Towary niewspólnotowe przewoŜone z Belgradu (Serbia) do Rotterdamu (Holandia)
Przewoźnik umowny: ZS (Koleje Serbskie)
Inni przewoźnicy: ZS, Rail Cargo Hungaria, Rail Cargo Austria, DB Schenker Rail Deutschland, DB
Schenker Rail Nederland
ZS moŜe w imieniu Rail Cargo Hungaria złoŜyć wniosek o zastosowanie uproszczenia w procedurze
tranzytu w transporcie kolejowym zaznaczając okienko „tak” w polu 58b listu przewozowego CIM.
Pole 58a listu przewozowego CIM zawiera dane dotyczące ZS, a pole 58b listu przewozowego CIM
kod przewoźnika 2155, czyli kod Rail Cargo Hungaria. Rail Cargo Hungaria działa jako główny
zobowiązany od chwili, gdy towary wjadą na obszar celny Unii Europejskiej.
Towary niewspólnotowe przewozone z Rotterdamu (Holandia) do Alessandrii (Włochy)
Przewoźnik umowny: DB Schenker Rail Nederland.
Inni przewoźnicy: DB Schenker Rail Deutschland, BLS Cargo, Trenitalia, DB Schenker Rail Italia.
Uwaga: Przykład dotyczy 5 przewoźników, którzy spełniają warunki procedury uproszczonej, w 4
krajach.
Dane dotyczące DB Schenker Rail Nederland są podane w polu 58a listu przewozowego CIM. Dane
innych przewoźników są podane w polu 57 listu przewozowego CIM. Przewoźnik umowny i inni
przewoźnicy spełniają warunki do korzystania z uproszczeń w procedurze tranzytu w transporcie
kolejowym. DB Schenker Rail Nederland moŜe złoŜyć wniosek o zastosowanie uproszczenia w
procedurze tranzytu w transporcie kolejowym wypełniając pole 58b listu przewozowego CIM, tzn.
zaznaczając okienko „tak”, i wpisując kod przewoźnika 2184.
Strona 10 z 10