Historia klasa 6

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE: KLASA VI
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

opanował treści konieczne, ale jego wiedza jest fragmentaryczna, ma braki w podstawowych
wiadomościach i umiejętnościach, lecz z pomocą nauczyciela potrafi je w dłuższym czasie nadrobić,

przy pomocy nauczyciela wyjaśnia znaczenie podstawowych pojęć z zakresu historii i wiedzy o
społeczeństwie np. emigracja, konstytucja, sprzysiężenie podchorążych, represje, rusyfikacja,
germanizacja, strajk, muzyka narodowa, malarstwo historyczne, wieszcz narodowy, wojna totalna,
okupacja, terror, Armia Krajowa, Polskie Państwo Podziemne, godzina „W”, Ziemie Odzyskane, Polska
Republika Ludowa, cenzura, Okrągły Stół, święto państwowe (narodowe), miejsca pamięci narodowej,
mniejszość narodowa, mniejszość etniczna, Polonia, grupa społeczna, Organizacja Narodów
Zjednoczonych, rzecznik praw dziecka, społeczność szkolna, statut szkoły, powiat, społeczność lokalna,
praca, Internet, strona WWW, cyberprzemoc






















zna główne postacie historyczne np.: Jana Henryka Dąbrowskiego, Józefa Wybickiego, Fryderyka
Chopina, Adama Mickiewicza, Marii Skłodowskiej, Henryka Sienkiewicza, Stanisława Wyspiańskiego,
Jana Matejki, Jamesa Watta, Romana Dmowskiego, Józefa Piłsudskiego, Adolfa Hitlera, Józefa Stalina,
Lecha Wałęsy, Wojciecha Jaruzelskiego, Tadeusza Mazowieckiego, imię i nazwisko aktualnie
urzędującego prezydenta i premiera.
Potrafi w/w postacie usytuować w czasie.
zna daty roczne przełomowych wydarzeń, dopasowuje je z pomocą nauczyciela: 1797, 29 XI 1830,
22/23 I 1863, 1914–1918, 11 XI 1918, 1 IX 1939, 17 IX 1939, 1 VIII 1944, 13 XII 1981, 1989.
Posługuje się mapą, wskazuje na niej z pomocą nauczyciela podstawowe dane: granice Królestwa
Polskiego, granice II Rzeczypospolitej oraz wymienić jej sąsiadów, wskazać na mapie państwa, które
dokonały agresji na Polskę, wskazać na mapie miejsca najważniejszych starć podczas kampanii
wrześniowej, zlokalizować na mapie Oświęcim i Katyń, granice Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i
wymienić jej sąsiadów, dzisiejszy obszar Polski i sąsiadów .
wymienia i wytłumaczy znaczenie najważniejszych symboli państwowych
Z pomocą wymienia cele walki powstańców,
Podejmuje próby wymieniania przykładów represji zastosowanych wobec społeczeństwa po
przegranych powstaniach.
Stara się wymienić kilka najważniejszych wynalazków rewolucji przemysłowej
Z pomocą wymienia żądania Hitlera wysuwane wobec Polski
Z pomocą wymienia cele polityki hitlerowskich Niemiec i ZSRR wobec Polaków na okupowanych
ziemiach.
Opisuje postawę ludności cywilnej i żołnierzy powstańczej Warszawy; wymienia skutki powstania
warszawskiego.
Podejmuje próbę przedstawienia strat poniesionych przez Polskę podczas II wojny światowej
Z pomocą opowiada o Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej,
Podejmuje próby wymienienia głównych postanowień rozmów Okrągłego Stołu
Opisuje powstanie i działania Solidarności – w kilku prostych zdaniach
Uzasadnia dlaczego współczesną Polskę nazywa się III Rzeczpospolitą
Podaje przykłady praw i obowiązków obywateli Rzeczypospolitej Polskiej.
wymienia organy władzy w Rzeczypospolitej Polskiej: parlament, prezydent, rząd i sądy.
Potrafi wymienić i wytłumaczyć znaczenie najważniejszych świąt narodowych, symboli
państwowych i miejsc ważnych dla pamięci narodowej.
wyjaśnić, w czym wyraża się odmienność i niepowtarzalność każdego człowieka,
wymienić przykłady grup społecznych, do których należy uczeń.
podać przykłady praw przysługujących każdemu człowiekowi





























Poda nazwy organów szkoły, podstawowe prawa przysługujące uczniowi oraz jego obowiązki
Wyjaśni w kilku prostych zdaniach znaczenie pracy w życiu człowieka.
Podejmie próbę wskazania zasad obowiązujących przy rozwiązywaniu konfliktów, wymieni
największe zagrożenia dla współczesnego świata.
Uczeń jest przygotowany do lekcji, posiada materiały niezbędne do pracy,
Stara się uczestniczyć w zajęciach ale nie zawsze sam podejmuje pracę. Wymaga wielu podpowiedzi
ze strony nauczyciela.
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
posiada kompetencje określone na ocenę dopuszczającą,
opanował minimum wiadomości i umiejętności przewidzianych w podstawie programowej.
Zna i stara się samodzielnie posługiwać pojęciami: : ziemie zabrane, tajne związki, Wielka Emigracja,
rewolucja przemysłowa, fabryka, powstanie, pakt o nieagresji, „dziwna wojna” nazizm, rasizm, obóz
koncentracyjny, ruch oporu, rząd londyński, analfabetyzm, dyktator, stalinizm, Polska Zjednoczona
Partia Robotnicza strajk, związek zawodowy, NSZZ Solidarność, stan wojenny, walka bez przemocy,
godzina milicyjna, republika, obywatel, konstytucja, emigrację polityczną i zarobkową. Terroryzm,
pomoc humanitarna, „świat stał się mniejszy”,
Potrafi skojarzyć z wydarzeniami oraz umiejscowić w czasie postacie historyczne, np. Napoleona
Bonaparte, Aleksandra I, Mikołaja I, Heleny Modrzejewskiej, Stanisława Moniuszko. Potrafi Gromadzic z
różnych źródeł informacje na ich temat.
Dopasowuje z niewielką pomocą informacje do dat: np. 1807, 1815,1920, VIII 1939, 3 IX 1939, XII
1970, 1978, 1980, 1989, 1991, 1997
Wskaże z niewielkimi błędami na mapie m.in. miejsca najważniejszych bitew stoczonych podczas
omawianych powstań, Księstwo Warszawskie, Królestwo Polskie, granice ustanowione po traktacie
wersalskim, podział ziem polskich dokonany przez III Rzeszę i ZSRR po kampanii wrześniowej.
Potrafi wyjaśnić okoliczności powstania polskiego hymnu
Podejmuje próbę omówienia, na wybranym przykładzie, walkę o język polski w czasach zaborów
wymieni przejawy rusyfikacji i germanizacji Polaków, podejmowanej przez zaborców.
Wskaże związek przyczynowo-skutkowy między pojawieniem się maszyny parowej, a rozwojem
przemysłu.
Podaje przykłady zastosowania maszyny parowej; przedstawia skutki rewolucji przemysłowej
Wymieni żądania robotników organizujących strajki w XIX-wiecznych fabrykach oraz potrafi opisać
warunki pracy w XIX-wiecznej fabryce
Potrafi w kilku zdaniach przedstawić okoliczności, w których doszło do odzyskania niepodległości
przez Polskę
Podaje charakterystyczne cechy polityki Stalina i Hitlera wobec własnych społeczeństw i państw
podbitych.
Opisuje krótko działalność hitlerowców na ziemiach polskich wcielonych do Rzeszy oraz na terenach
okupowanych. Opisuje działalność władz radzieckich na terenach wcielonych do ZSRR.
Podejmuje próbę przedstawienia przyczyn podjęcia przez rząd londyński decyzji o zorganizowaniu
akcji „Burza” i wywołaniu powstania w Warszawie. Wskazuje przyczyny klęski powstania.
Wyjaśni z czego wynikały najważniejsze problemy państwa polskiego po odzyskaniu niepodległości
Opowie w kilku zdaniach o Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, używając pojęć: odbudowa zniszczeń
wojennych, awans społeczny i likwidacja analfabetyzmu, zależność od ZSRR.
Podaje charakterystyczne cechy polityki Stalina wobec własnego społeczeństwa,
Zna znaczenie rozmów Okrągłego Stołu.
Wyjaśni, jakie najważniejsze zmiany zaszły w Polsce w 1989 r.
Wypunktuje żądania robotników strajkujących na Wybrzeżu w VIII 1980 r.
Wskaże przyczyny wprowadzenia stanu wojennego w Polsce oraz opisze sytuację w Polsce w okresie
stanu wojennego
Scharakteryzuje krótko sytuacje w Polsce po 1989r



Potrafi wskazać najważniejsze postanowienia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, charakteryzuje
organa władzy w kraju
Wyjaśni dlaczego obchodzimy święta państwowe (narodowe) i dlaczego są ważne
Potrafi podać przykłady praw przysługujących każdemu człowiekowi
Omówi wybrane prawa dziecka i poda, gdzie można się zwrócić, gdy są one łamane
Wymieni główne prawa zawarte w Powszechnej deklaracji praw człowieka oraz w Konwencji o
prawach dziecka.
Wymieni najważniejsze zadania organów szkoły, poda przykłady działań samorządu uczniowskiego w
swojej szkole.
Przedstawi przykłady konfliktów między ludźmi i podejmie próbę zaproponowania sposobów ich
rozwiązywania.
Wymienia zasady, na których opiera się istnienie i działalność Unii Europejskiej
Podaje wpływy cywilizacji na środowisko oraz życie człowieka
samodzielnie pracuje z podręcznikiem,

wykonuje proste zadania pisemne, poprawia popełnione błędy merytoryczne,

formułuje krótkie i proste wypowiedzi na zadany temat; formułuje ogólne opinie,

wykazuje niewielką aktywność na lekcjach, ale współpracuje z grupą podczas realizacji zadań,

wykazuje postawę tolerancji oraz poszanowania dla cudzych poglądów,







Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:

posiada kompetencje określone na oceny dopuszczającą i dostateczną,

opanował w niepełnym stopniu wiadomości i umiejętności ujęte w podstawie programowej,

prawidłowo posługuje się terminologią historyczną np. kongres wiedeński, państwa centralne,
ententa, łagry, tajne komplety, getto, obóz zagłady, Holocaust, ruch oporu, rząd londyński,
bezwarunkowa kapitulacja, ofensywa , więzień polityczny, wolne wybory, wolność słowa, wolne media,
konstytucja, orientacja polityczna, społeczeństwo, problem społeczny, bezrobocie, konflikt.
Kojarzy z faktami historycznymi postacie historyczne np. Ks. Konstanty, Piotr Wysocki, R. Traugutt,
Tadeusz Komorowski,
Dokonuje omówienia losów Legionów Polskich
Zna główne postanowienia konstytucji Królestwa Polskiego.
Omawia sytuację panującą w Królestwie Polskim
Opisuje przebieg nocy listopadowej, powstania styczniowego
Rozumie i potrafi wytłumaczyć znaczenie sformułowania „dla pokrzepienia serc”.
Omawia metody walki Polaków z rusyfikacją i germanizacją.
Wymienia zmiany społeczne, do jakich doszło pod wpływem rewolucji przemysłowej.
Potrafi omówić zmiany, jakie nastąpiły w Łodzi pod wpływem rewolucji przemysłowej,
Dokonuje charakterystyki wpływu rewolucji przemysłowej na życie mieszkańców miast
wymienia czynniki decydujące o odzyskaniu niepodległości przez Polskę.
Scharakteryzuje sytuację panującą na ziemiach polskich po zakończeniu I wojny światowej.
Potrafi wymienić trudności integracji ziem polskich po okresie zaborów, skutki zaborów
Zna problemy związane z odbudowywaniem granic po 1918 r., podaje przykłady.
Opisuje przebieg kampanii wrześniowej.
Umie scharakteryzować życie ludności na okupowanych terytoriach Polski, z uwzględnieniem losów
ludności żydowskiej
Omawia formy oporu społeczeństwa polskiego i żydowskiego wobec okupantów.
Wyjaśnia , czym była i jak się zakończyła akcja „Burza”, omawia przebieg powstania warszawskiego
Opisuje sytuację panującą w Europie po 1945 r.,
Wskazuje na mapie państwa należące do bloku wschodniego i zachodniego.
Charakteryzuje życie codzienne w czasach stalinowskich opowiedzieć o Polskiej Rzeczypospolitej
Ludowej, używając pojęcia: opozycja demokratyczna w Polsce






















Umie przedstawić okoliczności wprowadzenia stanu wojennego w Polsce,
Opisuje wydarzenia, do jakich doszło w państwach bloku wschodniego w 1989 r
Poda przykłady najważniejszych wystąpień społeczeństwa przeciw rządom komunistycznym w
Polsce.
Wyjaśni, w czym wyraża się demokratyczny charakter państwa polskiego, używając pojęć: wolne
wybory, wolność słowa, wolne media, konstytucja.
Wytłumaczy co zadecydowało o nadaniu konkretnym terenom, budowlom i obiektom statusu miejsc
pamięci narodowej
Umie wyjaśnić, w czym wyraża się demokratyczny charakter państwa polskiego,
wymieni przykłady wartości, które są ważne dla społeczeństwa
opisuje różne grupy społeczne, wskazując ich role w społeczeństwie
podaje przykłady ważnych problemów współczesnej Polski, korzystając z różnych źródeł informacji
(od osób dorosłych, z prasy, radia, telewizji, Internetu).
Wytłumaczy dlaczego Powszechna deklaracja praw człowieka jest uważana za wielkie osiągnięcie
ludzkości.
Scharakteryzuje społeczność szkolną, z uwzględnieniem swoich praw i obowiązków
podaje przykłady działań samorządu uczniowskiego w swojej szkole.
Potrafi wymienić przykłady walki z zagrożeniami współczesnego świata
porównuje wydarzenia z przeszłości, dostrzega złożoność związków przyczynowo - skutkowych
między wydarzeniami,
samodzielnie wyciąga ogólne wnioski, charakteryzuje dokonania ważnych postaci historycznych,

analizuje i interpretuje teksty źródłowe z niewielką pomocą nauczyciela,

dobrze posługuje się mapą historyczną i planem, poprawnie odczytuje zawarte w nich informacje

umie krótko scharakteryzować poznane epoki,

swobodnie wypowiada się na wybrane tematy, formułuje i uzasadnia własne poglądy i opinie,

aktywnie uczestniczy w lekcjach, systematycznie przygotowuje się do zajęć i odrabia prace domowe














Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:

posiada kompetencje określone na oceny dopuszczającą, dostateczną i dobrą,

opanował w pełnym stopniu wiadomości i umiejętności ujęte w podstawie programowej,

swobodnie wypowiada się na temat przyczyn, przebiegu i skutków wydarzeń oraz zjawisk
historycznych
• Poprawnie posługuje się pojęciami: Deklaracja praw człowieka i obywatela, wojny napoleońskie,
romantyzm. Galicja, Noc listopadowa, garnizon, Legiony Polskie, Komitet Narodowy Polski, Orlęta Lwowskie,
referendum, ustawa, ustrój państwa.
Zna oraz kojarzy daty: XII 1918, 1919, 1919–1921, 1920, 1921, III 1921, V 1921.
Potrafi opowiedzieć o dokonaniach poznanych postaci historycznych
 Wyjaśnia jak doszło do powstania Księstwa Warszawskiego, dokonuje charakterystyki Księstwa
Warszawskiego.
 Potrafi przedstawić sytuację w Królestwie Polskim,
 Tłumaczy dlaczego poznane powstania narodowe kończyły się klęską



Umie wyjaśnić, w czym przejawiała się patriotyczna postawa twórców kultury polskiej w XIX w.,
opisuje działalność Wielkiej Emigracji.
Potrafi wyjaśnić, jaki wpływ miały wynalazki XVIII i XIX w. na życie ludzi


opisuje sytuację w Niemczech po I wojnie światowej.
Przedstawia funkcjonowanie Polskiego Państwa Podziemnego w okresie II wojny światowej.


Opisuje udział żołnierzy polskich w walkach podczas II wojny światowej oraz wskazuje na mapie
miejsca walk żołnierzy polskich

Omawia działalność polskiego ruchu oporu podczas II wojny światowej, zna przykłady



opisuje okoliczności, w których komuniści przejęli władzę w Polsce.
Przedstawia stalinowskie metody rządzenia stosowane przez komunistów w Polsce.
Wyjaśnia z czego wynikała słabość polskiej gospodarki w czasie rządów komunistów

Charakteryzuje politykę władz komunistycznych wobec Solidarności








przedstawi okoliczności i skutki rozpadu Związku Radzieckiego.
Wyjaśnia , w jakich okolicznościach organizuje się w Polsce referendum.
Przedstawia historię polskich symboli narodowych.
Potrafi opisać sposób działania sejmu i senatu
wyraża opinię na temat kultywowania tradycji i gromadzenia pamiątek rodzinnych.
Opisuje swoją „małą ojczyznę”, uwzględniając tradycję historyczno-kulturową i problemy społecznogospodarcze.
Potrafi opowiedzieć o uczestnictwie Polski we wspólnocie europejskiej, używając pojęć: Unia
Europejska, europejska solidarność, stosunki międzynarodowe,
nazwy organizacji europejskich powstałych w trakcie procesu integracji europejskiej.
samodzielnie wyciąga złożone wnioski, ocenia dokonania postaci historycznych,

samodzielnie analizuje i interpretuje teksty źródłowe,

Wyciąga wnioski, formułuje tezy

dostrzega ciągłość i zmienność w różnych formach życia politycznego i społecznego (państwo, przemiany w

strukturze społecznej, gospodarce itp.),

aktywnie działa w zespole, wspiera innych, wpływa na efektywność pracy pozostałych członków grupy,

uczestniczy w realizacji zadań dodatkowych.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:

posiada kompetencje określone na oceny dopuszczającą, dostateczną, dobrą i bardzo dobrą,

poszerza swoją wiedzę o wiadomości w znacznym stopniu wykraczające poza podstawę programową,
prezentuje dodatkową wiedzę w toku zajęć lekcyjnych,

formułuje przemyślane i oryginalne wnioski,

samodzielnie wykonuje zadania o wysokim stopniu trudności, nie popełniając żadnych błędów
merytorycznych,

wnosi twórczy wkład do pracy lekcyjnej, proponuje oryginalne rozwiązania,

wykorzystuje wiedzę w nowych sytuacjach poznawczych, potrafi samodzielnie formułować pytania i
rozwiązywać problemy,



odnosi wysokie lokaty w szkolnych konkursach historycznych i / lub poza szkolnych .
Potrafi korzystać z różnych źródeł informacji i wykorzystywać wiedzę w praktyce
Czyta pozycje historyczne, rozwijając swoją wiedzę historyczną.