Zalecenia żywieniowe dla pacjentów z cukrzycą

Zalecenia żywieniowe dla pacjentów
z cukrzycą typu 2 (insulinoniezależną)
o prawidłowej masie ciała (BMI 18,5-25)
Pan/Pani
Imię i Nazwisko Pacjenta
Data
Lekarz
Cukrzyca wymaga przestrzegania kilku zasad dotyczących żywienia.
Produkty słodzone:
• Pamiętaj o różnicy między produktami z dodatkiem cukru (napojami, niektórymi mlecznymi deserami), których
spożycie należy bezwzględnie ograniczyć, a produktami z naturalną zawartością cukru, takimi jak owoce, dostarczającymi wielu witamin, minerałów oraz błonnika.
• Nie pij słodzonych napojów. Unikaj oranżad i kupowanych w sklepie soków owocowych. Możesz pić soki przygotowane samodzielnie (z pomarańczy, cytryny), ale bez dodatku cukru.
• Uważaj na produkty z dodatkiem cukru, takie jak pieczywo cukiernicze, ciastka, słodzone płatki śniadaniowe, ciasta i słodycze. Wszystkie są często bardzo tłuste. Aromatyzowane jogurty i inne słodkie mleczne desery, owoce w
syropie, nugaty, sorbety, lody również zawierają cukier jako dodatek. Zależnie od marki dodawany jest on w różnej
ilości. Produkty takie spożywaj:
o sporadycznie,
o w małych ilościach,
o pod koniec posiłku o wysokiej zawartości błonnika roślinnego,
o nigdy poza posiłkami,
o poza kilkoma wyjątkami, owoce i warzywa możesz spożywać bez ograniczeń.
• W umiarkowanych ilościach jedz najsłodsze owoce:
o ananasy,
o banany,
o winogrona,
o mango.
• Spożywaj w umiarkowanych ilościach gotowane, najsłodsze warzywa:
o buraki,
o marchewkę,
o brukselkę,
o ziemniaki w formie puree, płatków lub frytek.
• Spożywaj takie produkty spożywcze, których indeks glikemiczny jest najniższy (nie powodują szybkiego wzrostu
stężenia glukozy we krwi).
• Pamiętaj, że gotowanie podwyższa indeks glikemiczny warzyw i produktów skrobiowych. Makaron, ryż i warzywa
powinny być spożywane al dente, tzn. lekko chrupiące, niezbyt mocno ugotowane.
Owoce i warzywa:
o surówka: przynajmniej 1 porcja dziennie,
o owoce: 2-3 sztuki dziennie,
o lekko ugotowane warzywa do każdego posiłku; podczas jednego posiłku należy połączyć warzywa z porcją delikatnie podgotowanych produktów skrobiowych (150 g lub około 3 łyżek stołowych ugotowanego produktu),
o pieczywo wielozbożowe lub razowe: średnio 100 g, czyli około 5 kromek chleba.
© Copyright by Elsevier Urban&Partner 2011
Materiał przeznaczony dla pacjentów. Wszelkie prawa są zastrzeżone. Jakiekolwiek nieautoryzowane powielanie, rozpowszechnianie całości lub fragmentów publikacji w formie drukowanej,
elektronicznej lub innej bez pisemnej zgody wydawcy jest zabronione.
• Środki słodzące (słodziki) jako substytuty cukru nie działają korzystnie!
o Jeśli je spożywasz, rób to bardzo rzadko.
o Głównymi słodzikami są aspartam i acesulfam K, oznaczone jako dodatki do żywności symbolami E 951 i E 950, oraz coraz
powszechniejsza sukraloza (E 955). Słodziki są dodatkami do żywności oznaczonymi symbolami od E 950 do E 967.
o Słodziki sprzyjają utrzymywaniu się lub nawet zwiększeniu ochoty na słodkie produkty: nie wykazano ich wpływu na
zmniejszenie masy ciała w dłuższym czasie (działały nawet odwrotnie)!
o Słodziki – produkty chemiczne – w połączeniu z innymi dodatkami do żywności (barwnikami) oraz lekami mogą powodować słabo poznane skutki uboczne, zwłaszcza jeśli spożywa się je codziennie i przez długi czas.
o Wiele produktów oznaczonych jako produkty „bez dodatku cukru” zawiera właśnie słodziki.
• Duże znaczenie w cukrzycy odgrywa aktywność fizyczna, która stanowi nieodłączny element terapii: zalecane jest
uprawianie sportu każdego dnia, nawet jeśli jest to tylko szybki spacer. Minimalny czas trwania wysiłku fizycznego
to 30 min.
• Ogranicz spożycie alkoholu: dzienne nie pij więcej niż 1-2 kieliszki wina.
Zalecenia żywieniowe dla pacjentów z nadwagą lub
otyłością i cukrzycą typu 2 (insulinoniezależną)
Poza stosowaniem wymienionych rad, staraj się przestrzegać również poniższych zaleceń:
• Staraj się zmniejszyć masę ciała: utrata 5-10% masy ciała sprzyja poprawie stanu zdrowia. Nie rozpoczynaj restrykcyjnej diety, ponieważ właściwie zrównoważone odżywianie pozwoli osiągnąć cel!
• Ogranicz spożycie niektórych tłuszczów zawartych w:
o daniach gotowych (olej palmowy, kokosowy, masło),
o wędlinach (z wyjątkiem szynki),
o tłustych mięsach,
o twardych serach (jeśli spożycie przekracza 60 g/dziennie),
o ciastach francuskich,
o tłustych sosach, np. w majonezie,
o deserach na bazie śmietany.
• Przykład dziennego jadłospisu
Śniadanie
Obiad
Przekąska
• Herbata lub kawa bezkofe- • Surowe warzywa bez sosu • Napój (np. zioła
inowa
• Mięso, ryby lub jajko
lub herbata)
• 2-3 kromki chleba razowego
(3-5 jaj tygodniowo)
• Świeży produkt
lub wielozbożowego
• Ugotowane warzywa
nabiałowy – zależnie od
• 10 g (2 małe łyżeczki)
w dowolnej ilości (poza
nasilenia głodu
rozsmarowanego masła
wymienionymi wcześniej)
• Jogurt naturalny
z produktem skrobiowym
(np. 3 łyżki stołowe
ugotowanego ryżu)
• Produkt mleczny, np. jogurt
naturalny
• Świeży owoc sezonowy
Kolacja
• Jesienią i zimą – zupa
• Wiosną i latem – sałata
(przyprawiona winegretem
z oliwy zmieszanej z olejem
rzepakowym lub z orzecha
włoskiego)
• Ugotowane zielone warzywa
+ szynka lub pierś z kurczaka
(zależnie od nasilenia głodu)
• produkt nabiałowy, np. ser
(1 porcja = 30 g sera białego)
• Świeży, sezonowy owoc
• 1-2 kromki chleba
© Copyright by Elsevier Urban&Partner 2011
Materiał przeznaczony dla pacjentów. Wszelkie prawa są zastrzeżone. Jakiekolwiek nieautoryzowane powielanie, rozpowszechnianie całości lub fragmentów publikacji w formie drukowanej,
elektronicznej lub innej bez pisemnej zgody wydawcy jest zabronione.