25-Zachura - Konferencja Rozwoju Turystyki Kulturowej i

Rozwój turystyki kulturowej i przyrodniczej na pograniczu polsko-słowackim
PPWSZ, Nowy Targ 2012, s. 191–195
Rozvoj kultúrneho a prírodného turizmu na slovensko-poľskom pohraničí
PPWSZ, Nowy Targ 2012, s. 191–195
P
Z
Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Targu, Dział Współpracy i Promocji
Kształcenie kadr turystycznych w Podhalańskiej Państwowej
Wyższej Szkole Zawodowej w Nowym Targu
Vzdelávanie pracovníkov v turizme v Podhalańskej Państwowej Wyższej
Szkole Zawodowej (Podhalanská štátna vysoká odborná škola)
Education of Tourism Personnel in Podhale State School of Higher
Vocational Education in Nowy Targ
Abstrakt. Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa (PPWSZ) v Nowom Targu vznikla v roku 2001 ako prvá
v Poľsku vysoká škola utvorená na žiadosť krajskej samosprávy. Patronát nad ňou prevzala Jagelovská univerzita a Akadémia
telesnej výchovy v Krakove. Škola podpísala dohovory o spolupráci s inými významnými krakovskými vysokými školami.
Odbor Rekreácia a turizmus v PPWSZ existuje od roku 2001. je to štúdium prvého stupňa (bakalárske štúdium) a trvá tri
roky. Je to aj denné aj diaľkové štúdium. V akademickom roku 2011/2012 sa v tomto odbore otvorilo tri špecializácie: obsluha cestovného ruchu a riadenie turizmu, aktívna rekreácia s psychosomatickou obnovou a zdravotný tréning a prevencia
poškodení tela. Spolu turizmus študujú 289 denní študenti a 250 diaľkoví študenti.
Hodiny pre študentov sú realizované v miestnostiach budovy rektorátu a v novovybudovanej stavbe Didaktického a knižného strediska. Niektoré hodiny sa konajú aj mimo múrov školy, napr. lyžiarske hodiny a telesná výchova. Inštitút rekreácie
a turizmu ponúka svojim študentom možnosť výberu dodatočných foriem vzdelávaniach: kurz turistického sprievodcu, kurz
inštruktora rekreácie v oblasti fitnesu, alpského lyžovania, sebaobrany a survivalu. Pri inštitúte pôsobia tri študentské krúžky
a dva školské športové kluby.
Absolventom v odbore Rekreácia a turizmus sa udeľuje titul bakalára, majú základné vedomosti z oblasti prírody, sociológie,
ekonómie, práva a riadenia a aj vhodnú prax. Ktorá umožňuje pôsobiť v oblasti turizmu a rekreácie. Sú pripravení na organizovanie práce a zaoberanie sa aktivitami v oblasti turizmu a rekreácie, spracovávanie turistickej a rekreačnej ponuky pre
rôzne skupiny odberateľov a ovládajú minimálne jeden cudzí jazyk. Vedomosti a schopnosti získané počas štúdia umožňujú
prijať prácu v turistických kanceláriách, hoteloch, rekreačných športových a oddychových strediskách, centrách rekreácie
a biologickej obnovy, sociálnych organizáciach, nadáciách a združeniach a aj vykonávať vlastnú živnosť. (preklad: Magdalena Gromadzka)
Abstract. Podhale State School of Higher Vocational Education (PPWSZ) in Nowy Targ was founded in 2001 as the first
higher educational school in Poland, established at the request of local voivodeship authorities. It had the patronage of the
Jagiellonian University and Bronislaw Czech Academy of Physical Education in Krakow. The school has signed cooperation
agreements with other renowned universities Krakow.
The subject area of Recreation and Tourism exists since 2001. These are the first degree (BA) studies with three-year duration.
Full-time and part-time studies are held. In the academic year 2011/2012 there are three specializations launched: tourism
services and management in tourism, recreation, rehabilitation of physical and psychosomatic health training and injury
prevention. In total, 289 full-time and 250 part-time students are studying tourism at PPWSZ.
The classes for students are implemented in the Rectorate building, as well as in the new building of Educational and Library
Center. Some classes are also held outside the school, such as ski lessons and physical education. Recreation and Tourism
Institute offers the opportunity to have some additional forms of training: a tour guide course, recreation instructor (field
fitness), downhill skiing, self-defense and survival. We have three student scientific circles in the Institute, as well as two
university sports clubs.
192
Przemysław Zachura
Our graduates receive the title of Recreation and Tourism Bachelor, and have a basic natural, social, economic, organizational
and legal knowledge and practical skills for working in the field of tourism and recreation. They are prepared to organize work
and to undertake projects in this area, to develope tourism and recreation for different target groups and to communicate in at
least one foreign language. Knowledge and skills acquired during their studies allow them to find the employment in travel
agencies, hotels, recreation, wellness, sports and leisure centers, non-governmental organizations, foundations and associations, as well as running their own business. (translated by the author)
Słowa kluczowe: wyższa szkoła zawodowa, turystyka, kształcenie
Kľúčové slová: Vyšši odborná škola, turizmus, vzdelanie
Keywords: higher vocational school, tourism, education
Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym
Targu (PPWSZ) powstała w 2001 r. jako pierwsza w Polsce uczelnia
wyższa utworzona na wniosek samorządu województwa. Patronat
nad nią objęły Uniwersytet Jagielloński oraz Akademia Wychowania
Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie. W trosce o wysoki
poziom kształcenia, wszechstronny rozwój uczelni oraz przyszłość jej
absolwentów podpisano porozumienia o współpracy także z innymi
renomowanymi uczelniami krakowskimi. Są wśród nich: Uniwersytet
Ekonomiczny, Politechnika Krakowska, Krakowska Akademia im.
Andrzeja Frycza-Modrzewskiego, Uniwersytet Rolniczy, Akademia
Górniczo Hutnicza. W październiku 2001 r. uczelnia rozpoczynała swoją działalność, oferując cztery kierunki kształcenia: Filologia
polska, Fizjoterapia, Pielęgniarstwo, Rekreacja i turystyka. W ciągu dekady wzbogaciła się kolejno o
Architekturę i urbanistykę, Ratownictwo medyczne, Ochronę środowiska, Inżynierię środowiska oraz
Pielęgniarstwo, studia II stopnia magisterskie. Powołanie każdego kolejnego kierunku kształcenia jest
zawsze związane z potrzebami regionu i jego specyfiką.
W grudniu 2009 r. decyzją Komisji Europejskiej Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Targu otrzymała Kartę Erasmusa, upoważniającą studentów PPWSZ do korzystania
zarówno z oferty edukacyjnych uczelni państw UE, jak i do możliwości odbywania praktyk zawodowych
za granicą. Studenci mają szerokie pole działania. Rozwijają swe pasje w licznych uczelnianych kołach
naukowych. Organizują międzynarodowe studenckie konferencje naukowe. Aktywnie działa Duszpasterstwo Akademickie, corocznie włączając się w organizację Dni Jana Pawła II. Samorząd studencki co
roku w maju organizuje Podhalańskie Juwenalia – święto młodości i radości. Na terenie uczelni działają
Uczelniany Klub Sportowy RECREO, Klub Uczelniany Sportów Zimowych KUSZ, Uczelniany Zespół
Góralski „Młode Podhale”.
Kierunek Rekreacja i turystyka (RiT) w Podhalańskiej Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej
w Nowym Targu funkcjonuje od momentu powstania uczelni, tj. od 2001 r. Studia te są studiami pierwszego stopnia (licencjat), trwają trzy lata, tj. sześć semestrów. Odbywają się w trybie stacjonarnym oraz
niestacjonarnym.
W roku akademickim 2010/2011 na kierunku Rekreacja i turystyka w PPWSZ w procesie dydaktycznym zapoczątkowano liczne zmiany związane z realizowaniem planu nauczania, mianowicie
wprowadzono geoturystykę (nowy, ale powszechnie już realizowany przedmiot kształcenia na studiach
turystycznych), dodatkowo wprowadzono ćwiczenia z pedagogiki czasu wolnego na studiach niestacjonarnych (przedmiot objęty minimum programowym). Najważniejsza zmiana programowa dotyczyła
odejścia od realizacji prac dyplomowych na rzecz egzaminu dyplomowego. Pociągnęło to za sobą likwidację seminarium dyplomowego. Dla utrzymania odpowiedniego poziomu wiedzy metodycznej studenta
w zamian za seminarium wprowadzono przedmiot metodyka badań w turystyce i rekreacji.
W roku akademickim 2011/2012 uruchomiono dla studentów RiT PPWSZ na studiach stacjonarnych
trzy specjalności: Obsługa ruchu turystycznego i zarządzanie w turystyce, Rekreacja ruchowa z odnową
psychosomatyczną oraz Trening zdrowotny i profilaktyka uszkodzeń ciała. Natomiast studenci studiów
Kształcenie kadr turystycznych w Podhalańskiej Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej
193
Fot. 1. Budynki Podhalańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Targu (fot. P. Zachura)
niestacjonarnych mogli dokonać wyboru spośród dwóch specjalności: Obsługa ruchu turystycznego
i zarządzanie w turystyce lub Rekreacja ruchowa z odnową psychosomatyczną.
Studenci realizują wybrane przedmioty w ramach specjalności. I tak na wszystkich specjalnościach
realizowane są przedmioty: podstawy turystyki, teoria i metodyka rekreacji, geografia turystyczna, obsługa
ruchu turystycznego, hotelarstwo oraz ekonomika turystyki i rekreacji. Na specjalności Obsługa ruchu
turystycznego i zarządzanie w turystyce realizowane przedmioty to: usługi hotelarskie i gastronomiczne,
obsługa klienta i technika negocjacji, tworzenie produktów turystycznych, biznesplan usług turystycznych.
Na specjalności Rekreacja ruchowa z odnową psychosomatyczną wykłada się przedmioty: organizacja
imprez sportowo-rekreacyjnych, odnowa biologiczna z elementami fizykoterapii, odnowa psychiczna
i ćwiczenia psychofizyczne, masaż klasyczny i punktowy oraz sporty rekreacyjne. Na trzeciej specjalności
przedmiotem zajęć są: metodyka treningu zdrowotnego z elementami kinezjologii, fizjologia wysiłku
fizycznego, podstawy medycyny sportu i metodyka bezpiecznego upadania wraz z unikaniem zderzeń.
Liczbę studentów kierunku Rekreacja i turystyka w PPWSZ w mijającym roku akademickim
2010/2011 przedstawiono w tab. 1.
Tab. 1. Liczba studentów turystyki według roczników na 1 czerwca 2011 r.
Rok studiów
Studia stacjonarne
Studia niestacjonarne
Ogółem
I
II
III
Razem
80
108
101
289
60
101
89
250
140
209
190
539
Źródło: Sprawozdanie z działalności Instytutu Rekreacji i Turystyki PPWSZ w roku akademickim 2010/2011.
194
Przemysław Zachura
W roku akademickim 2010/2011 studia pierwszego stopnia na kierunku Rekreacja i turystyka
ukończyło 95 studentów studiów stacjonarnych i 78 studentów studiów niestacjonarnych.
Zajęcia dydaktyczne dla studentów realizowane są w salach budynku rektoratu oraz w nowo oddanym do użytku budynku Centrum Dydaktyczno-Bibliotecznego PPWSZ. Niektóre zajęcia odbywają się
również poza murami Podhalańskiej Wyższej, na przykład zajęcia z narciarstwa (na stoku narciarskim
„Zadział” oraz na terenie stacji narciarskiej w Kluszkowcach), wychowania fizycznego: w terenie (część
zajęć z wychowania fizycznego odbywa się w obiektach „Term Podhalańskich” w Bańskiej Niżnej), jak
również hali sportowej „Gorce” w centrum Nowego Targu.
Jak wynika z tabeli 1, ogólna liczba studentów studiujących na kierunku Rekreacja i Turystyka
w mijającym roku wyniosła 539 osób, co dowodzi temu iż kierunek ten jest jednym z najczęściej wybieranych przez kandydatów na studia w PPWSZ.
Na jakość kształcenia mają wpływ okresowo dokonywane hospitacje pracowników Instytutu
podczas ich zajęć dydaktycznych. Równolegle z hospitacjami przeprowadzane są oceny pracowników
dydaktycznych dokonywane przez studentów na specjalnie do tego celu przygotowanych kwestionariuszach ocen. Hospitacje jak i oceny studenckie obejmują pracowników dydaktycznych, zgodnie z wykazami
dostarczanymi do Instytutu przez Dział Nauczania PPWSZ (we współpracy z Rektorską Komisją ds.
Oceny Pracowników). Każdy pracownik, który był hospitowany lub oceniany przez studentów zostaje
zapoznany z wynikami tych działań. Dyrekcja Instytutu na bieżąco kontroluje realizację planu studiów.
O jakości kształcenia decyduje również jakość obsługi administracyjnej. Obsługę tę spełnia dwóch
pracowników sekretariatu Instytutu, którzy są niezbędni dla zapewnienia realizacji podstawowych funkcji
sekretariatu.
Instytut Rekreacji i Turystyki oferuje swoim studentom możliwość odbycia dodatkowych form
kształcenia. Zgodnie z bezterminowym pozwoleniem Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego na prowadzenie szkoleń dla przewodników wycieczek przez PPWSZ (wydanym w maju 2010 r.),
20 września 2010 r. Instytut Rekreacji i Turystyki zgłosił do Urzędu Marszałkowskiego rozpoczęcie kursu
pilota wycieczek dla pierwszego roku studiów. Po weryfikacji przez Urząd Marszałkowski w Krakowie
w kwietniu 2011 r. przyznano Instytutowi pełną kompetencję w prowadzeniu tego typu kursu.
Na początku semestru letniego 2011 r., przedstawiono studentom również ofertę kursów instruktora
rekreacji w zakresie: fitness – nowoczesne formy gimnastyki, fitness – ćwiczenia siłowe, narciarstwo
zjazdowe, samoobrona oraz survival. Propozycje te skierowane są do wszystkich studentów PPWSZ.
Ponadto studenci specjalności Rekreacja ruchowa z odnową psychosomatyczną mają możliwość uzyskania uprawnień, które związane są z trzema pierwszymi, wyżej wymienionymi kursami, w ramach
zajęć dydaktycznych po przystąpieniu do końcowego egzaminu weryfikującego. W tym celu na kierunku
Rekreacja i turystyka powoływane są odpowiednie wewnętrzne komisje egzaminacyjne.
Studenci kierunku RiT przejawiają swoją aktywność w powołanych w tym celu trzech kołach
naukowych.
Celem Koła Naukowego „AR-TUR” jest pogłębianie wiedzy o związkach architektury i sztuki z turystyką. Studenci mogą zgłaszać interesujące ich tematy, które kształtują ich umiejętności samodzielnego
i zespołowego rozwiązywania problemów naukowych i praktycznych. Przygotowują również publikacje
i prezentacje multimedialne w zakresie związków turystyki i szeroko rozumianej kultury i sztuki.
Działalność Podhalańskiego Koła Naukowego Turystyki (PKNT polega na organizacji konwersatoriów turystyczno-krajoznawczych, tzw. Mroźnych Czwartków). W roku akademickim 2010/2011 odbyło
się pięć konwersatoriów. Ponadto członkowie Koła zajmują się organizacją różnego rodzaju sesji naukowych, jak również przeprowadzeniem różnego rodzaju badań ankietowych o tematyce bezpieczeństwa
i wiedzy krajoznawczej turystów.
Aktywność Koła Naukowego Trening Zdrowotny polega na udziale studentów w badaniach, które
dotyczą między innymi diagnozowania zdrowia pozytywnego studentów na kierunkach Rekreacja i turystyka oraz Fizjoterapia.
W sferze promowania aktywności sportowo-rekreacyjnej studentów kierunku RiT jak co roku najbardziej zaangażowane są Klub Sportowy „REKREO-PPWSZ”, który funkcjonuje w ramach Instytutu,
ale swoimi działaniami obejmuje wszystkich studentów Uczelni. Ogólnym celem Klubu jest promocja
Kształcenie kadr turystycznych w Podhalańskiej Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej
195
zdrowia poprzez sport i rekreację, jego funkcjonowanie związane jest z działaniami takimi jak: uczestnictwo studentów w rozgrywkach Nowotarskiej Amatorskiej Ligi Piłki Siatkowej (PPWSZ, poprzez
Klub REKREO, uczestniczy w tych rozgrywkach od 2005 r.), cotygodniowe dwugodzinne treningi piłki
siatkowej, pomoc w organizacji Ligi Piłki Siatkowej poprzez upowszechnianie jej działań, nadzorowanie
przebiegu rozgrywek, udział w sędziowaniu, angażowanie się w inne cykliczne lub doraźne imprezy
o charakterze sportowym.
Każdego roku członkowie Klubu pomagają przy organizacji Narciarskiego Biegu Podhalańskiego
im. Jana Pawła II. Na przełomie maja i czerwca co roku studenci organizują turniej siatkowej piłki plażowej oraz zajmują się organizacją co roku w grudniu turnieju piłki siatkowej dla szkół średnich z Nowego
Targu w ramach współpracy między Uczelnią a szkołami średnimi z Nowego Targu.
Na kierunku rekreacji i turystyki działa także Klub Uczelniany Sportów Zimowych „KUSZ”, którego statutowym celem jest upowszechnianie sportów zimowych, doskonalenie i podnoszenie sprawności
fizycznej oraz umiejętności sportowych w dyscyplinach zimowych.
Absolwenci kierunku RiT otrzymują tytuł zawodowy licencjata. Po ukończeniu studiów posiadają
podstawową wiedzę przyrodniczą, społeczną, ekonomiczną i organizacyjno-prawną oraz umiejętności
praktyczne umożliwiające działalność w dziedzinie turystyki i rekreacji. Absolwenci są przygotowani do
organizowania pracy oraz podejmowania przedsięwzięć w sferze turystyki i rekreacji, opracowywania
oferty turystycznej i rekreacyjnej dla różnych grup odbiorców i komunikowania się w co najmniej jednym
języku obcym.
Wiedza i umiejętności uzyskane podczas studiów pozwalają na zatrudnienie w biurach podróży,
hotelach, ośrodkach wypoczynkowych, sportowych i rekreacyjnych, centrach rekreacji i odnowy biologicznej, organizacjach społecznych, fundacjach i stowarzyszeniach, a także na prowadzenie własnej
działalności gospodarczej. Po ukończeniu studiów pierwszego stopnia (licencjackich) absolwenci będą
mieli możliwość kontynuowania nauki na studiach drugiego stopnia (studia uzupełniające magisterskie)
na kierunku Rekreacja i turystyka, na przykład w Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie, Uniwersytecie Jagiellońskim czy Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie.
Dziękuję Dyrektorowi Instytutu Rekreacji i Turystyki dr. Adamowi Mroczce oraz pracownikom sekretariatu za udostępnienie materiałów niezbędnych do sporządzenia informacji o działalności Instytutu.