Autentyzm – opowieści różne

Warsztaty
AUTENTYZM Rodzina. Historia. Archiwum
WARSZTAT nr 4
Scenariusz szczegółowy
Temat warsztatu: Autentyzm - opowieści rodzinne
Krótka charakterystyka cyklu warsztatów: Archiwum Historii Mówionej zawiera ogromną cyfrową
kolekcję fotografii rodzin z terenów całej obecnej i przedwojennej Polski, ale nie tylko. Wiele albumów
opowiada historie rodzin od XIX do końca XX wieku. Fotografie te są tak różnorodne jak różnorodne
były rodziny na przestrzeni wieków. Na ich podstawie wiele można się dowiedzieć o historii ludzi
i miejsc. Można poobserwować też historię samej fotografii i jej trendów. Ten bogaty zbiór jest okazją
do spotkania i odkrywania różnorodności uczestników warsztatów. Podczas czterech godzinnych
spotkań warsztatowych będziemy tworzyć swoje mini-projekty związane z tematem fotografii i rodziny.
Grupa wiekowa: Grupa 10 osób dorosłych w przedziale wiekowym od 18 - 40 lat
Opis grupy: Grupa składa się z 5 osób ze spektrum autyzmu oraz 5 osób neurotypowych. Łączy ich
zainteresowanie tematem fotografii, oraz archiwum AHM Domu Spotkań z Historią, na bardzo różnym
poziomie. Część uczestników sama fotografuje, uczą się fotografii w szkołach artystycznych, a część
używa fotografii jedynie do dokumentacji życia codziennego. Również motywacja do udziału
w projekcie była bardzo różna - od chęci pracy nad fotografią rodzinną, po możliwość poznania
archiwum AHM , aż po zwykłą chęć wyjścia z domu.
Wszyscy uczestnicy dobrze wchodzą w kontakt z grupą, chętnie się angażują w pracę, są twórczy
i kreatywni. Pracują w parach mieszanych (dobór zupełnie przypadkowy), jednak pomimo takiej
różnorodności bardzo dobrze się dogadują. Uczestnicy neurotypowi wspierają uczestników ze
spektrum.
Pojedyncze osoby wymagają pracy indywidualnej oraz przystosowania zadań do ich potrzeb - wtedy
jednak terapeuta pracuje w relacji 1:1. Na drugich zajęciach uwidacznia się duża nieśmiałość
niektórych uczestników i trudności z mówieniem na forum, czy w parze.
Na tym etapie działania pojawiają się pewne małe konflikty, nie wszystkim odpowiadają ich pary i nie
każdy potrafi znaleźć w sobie kompromis.
Czas trwania: 65 minut
Słowa kluczowe: archiwum, fotografia, kolaż, dekonstrukcja, współpraca, otwarte instytucje, kultura
bez barier, współpraca, wymiana, inspiracja,
Główne wątki/ Elementy zajęć:
 Powitanie
 Zwiedzanie AHM
 Nagranie historii
 Kontynuacja pracy nad kolażem
 Podsumowanie i pożegnanie
Cele warsztatu:




zapoznanie uczestników z wybranym fragmentem kolekcji fotografii rodzinnej Archiwum
Historii Mówionej;
zapoznanie uczestników z Archiwum Historii Mówionej - fizycznym miejscem i sposobem
przechowywania nagrań;
rozwijanie umiejętności współpracy w parach, wzajemnego słuchania się i podejmowania
wspólnych decyzji;
wspólna praca twórcza.
Warsztaty
AUTENTYZM Rodzina. Historia. Archiwum
Metody zajęć: wykład, dyskusja, pokaz, działania praktyczne
Prowadzący i opis pełnionych ról:
Animator - prowadzi warsztat, wita grupę oraz wprowadza w tematykę zajęć. Animator prezentuje plan
na najbliższą godzinę zajęć, informuje, iż jest to już nasze ostatnie spotkanie. Animuje nagrania historii
uczestników, współprowadzi część polegającą na pracy nad kolażem, podsumowuje warsztat.
Edukator - oprowadza po AHM, opowiada o Archiwum, współprowadzi część polegającą na pracy nad
kolażem.
Kurator - wspiera uczestników w pracy nad kolażem, nagrywa ich opowieści.
Terapeuta - wspiera uczestników w pracy, tłumaczy niezrozumiałe polecenia, przejmuje pracę
z uczestnikami, wymagającymi dużego wsparcia i pracy indywidualnej, rozwiązuje zaistniałe konflikty.
Niezbędne materiały:


























zoom
mały mikrofon
reszta wydrukowanych zdjęć z DSH
sztywne, transparentne folie formatu ok. A2 - przezroczyste
folie transparentne w innych kolorach (niebieski, czerwony) do cięcia
kleje (klejące do folii oraz do papieru)
taśmy klejące – czerwone, niebieskie, białe
taśma klejąca dwustronna
taśma klejąca transparentna
taśma papierowa / malarska
nożyczki
nożyki
zszywacze
dziurkacze
sznurek
kółka samoprzylepne
duże XERO z opcją powiększania kserowanych materiałów – z tonerem i zapasem papieru
drukarki termo sublimacyjne
karta SD ze zdjęciami z wyborem zdjęć uczestników
markery: czarne i czerwone – różnej grubości
flamastry czarne i czerwone
sztywne, białe kartki A4
stare gazety
jedno wybrane zdjęcie z AHM w kilku kopiach ksero, w różnych formatach, zdjęcie dotyczące
rodziny z nagrania audio;
teczki i pleksje uczestników, puste pleksje również
flipchart z rozpisanym przebiegiem spotkania
Warsztaty
AUTENTYZM Rodzina. Historia. Archiwum
Przygotowanie sali:


stoły ustawione obok siebie, w taki sposób, że tworzą wyspę, krzesła na około, siedzimy
w kręgu
pod ścianą dwa stoły – jeden ze zdjęciami, drugi z materiałami
*Wskazówka- Konieczne jest zadbanie o komfort sensoryczny uczestników i w miarę możliwości
wyeliminowanie rozpraszających bodźców sensorycznych mogących powodować dyskomfort takich
jak zbyt duży hałas, sztuczne oświetlenie, niepotrzebne przedmioty rozpraszające uwagę itp.
Przebieg spotkania:
Powitanie - 5 min.
Powitanie. Animatorka wita uczestników i wszystkich prowadzących. Prezentuje przebieg warsztatów,
oraz informuje, iż jest to ostatnie spotkanie , podczas którego prace powinny zostać zakończone.
Następnie zaprasza do zwiedzenia AHM- oglądanie szuflad, zawartości niektórych z nich. Edukatorka
opowiada o AHM - tłumaczy co zawierają płyty, skąd biorą się ludzie, którzy opowiadają swoje historie,
itd.
*Wskazówka - Konieczne jest zapoznanie z planem zajęć i wcześniejsze uprzedzanie o zmianach
w planie, gdyby miały one nastąpić. Dla osób ze spektrum z większymi trudnościami
w komunikowaniu się, można przygotować plan w postaci piktogramów. Niektóre osoby ze spektrum
mogą wymagać dodatkowego uprzedzania ile czasu będą trwały poszczególne aktywności, np.
zwiedzanie AHM. Część osób może potrzebować dodatkowego wsparcia indywidualnego
w wyjaśnieniu planu.
Historie rodzinne - 20 min.
Wysłuchanie swoich historii oraz prezentacja przyniesionych zdjęć.
Animatorka zaprasza uczestników do podzielenia się swoimi historiami rodzinnymi. Uprzedza że
zostaną one nagrane w celu tworzenia wspólnego archiwum, na wzór AHM.
*Wskazówka - Osoby ze spektrum z większymi trudnościami w komunikowaniu się, mogą
potrzebować dodatkowego wsparcia terapeuty. Dla takich osób można wprowadzić dodatkowe
wizualne wsparcie w postaci piktogramów pomocnych przy zadawaniu konkretnych pytań do ich
zdjęcia. Przykładowe piktogramy: Kto to?/ Co to?/ Co robi?/ Co to za miejsce? Co widzisz? Itp. Dla
części osób pomocne może być zapisanie pytań do zdjęcia. Osoby niemówiące przy udzielaniu
odpowiedzi mogą posługiwać się swoim własnym narzędziem do komunikacji (np.: książką
komunikacyjną, tabletem) lub używać gestów. Podczas wykonania nagrania należy pamiętać, że dla
osób z nadwrażliwością słuchową może mieć znaczenie poziom głośności mikrofonu.
Kontynuacja pracy nad kolażem - 30 min.
Zaproszenie uczestników do dalszej pracy nad kolażem, do pracy dwustronnej. Uczestnicy mogą
wkomponować w kolaż przyniesione zdjęcie, zmienić format pracy (przyciąć ją). Prowadzący
zachęcają również do wkomponowania słów, które pojawiły się na pierwszym spotkaniu. Osoby,
których praca jest definitywnie skończona, mogą rozpocząć małą dodatkową pracę.
Podsumowanie i zakończenie - 10 min.
Warsztaty
AUTENTYZM Rodzina. Historia. Archiwum
Podsumowanie działania. Każdy prezentuje swoją pracę. Edukatorka prezentuje dalszy plan działania
- harmonogram prac nad wystawą.
*Wskazówka- Część osób podczas prezentacji pracy może potrzebować dodatkowego wsparcia
terapeuty.
Pomysły alternatywne - dodatkowe ćwiczenia + materiały niezbędne do ich zrealizowania
Wspólne planowanie wystawy, pytania o to jak oni chcieliby zaprezentować swoje prace, na czym im
zależy.
*Wskazówka- Zapoznanie uczestników z terminarzem i dodatkowo spisanie ważnych dat, które będą
potem przesłane drogą mailową.
Opracowanie:
Alicja Szulc
Aleksandra Duszczyk