pobierz prezentację

INSTYTUT BADAWCZY
DRÓG i MOSTÓW
Warszawa
Polska Platforma Technologiczna
Transportu Drogowego
PPP dla infrastruktury drogowej –
czy podział ryzyk jest kluczem do
sukcesu?”
dr inż. Andrzej Urbanik, IBDiM
Członek Komitetu Wykonawczego FEHRL
PPTTD Sekretarz Generalny
Speed uppp Poland
Warszawa 24 - 25.04.2013
Globalne wyzwania
•
•
•
•
•
2
Wzrost liczby mieszkańców Ziemi
2050 => 9 mld.
Starzenie się społeczeństw
szczególnie Europa.
Coraz starsza infrastruktura,
np. USA autostrady, Eisenhower lata 50 XX w.
Zmiana klimatu
emisja gazów cieplarnianych, powodzie, tsunami.
Urbanizacja i bieda.
Globalny kryzys
Globalny budżet na infrastrukturę
•
•
•
•
•
Transport
o drogowy, kolejowy, lotniczy, wodny, miejski.
Budownictwo
o przemysłowe, mieszkalne, biurowe.
Woda, ścieki.
Energia elektryczna.
Szkoły, szpitale, stadiony, hotele, a nawet więzienia.
globalnie 40 bln USD
3
Najważniejsze problemy Dług publiczny!!!
•
•
•
•
•
•
•
•
Infrastruktura socjalna => przemysłowa.
Wzrost znaczenia terenów zurbanizowanych.
Inwestycje infrastrukturalne vs. ograniczenia fiskalne.
Nowe sposoby finansowania infrastruktury?
Wzrost kosztów infrastruktury.
Spadek apetytu na ryzyko w sektorze prywatnym.
Upadek wielu firm w sektorze prywatnym.
Malejące możliwości rynków dłużnych.
INFRASTRUKTURA ?
=> program rozwoju infrastruktury (PRI)
4
Mapa drogowa PRI
•
•
•
•
•
•
•
•
•
5
Opracowanie PRI.
Planowanie i prioryteryzacja inwestycji.
Efektywna komunikacja => polityka.
Zarządzanie opłacalnością inwestycji.
Źródła finansowania.
Sektor publiczny vs. prywatny => PPP.
Kontrola jakości.
Popyt vs. Podaż.
Zamówienia publiczne.
Cele i składniki PRI
•
•
•
•
•
Wizja rozwoju infrastruktury.
Poprawne zdefiniowanie stabilnych celów => milestones.
Priorytety.
Zarządzanie ryzykiem.
Contingency.
założenia =>
wizja
=>
priorytety
=>
inwestorzy
=>
rezultaty (korzyści społeczne)
6
Główne wyzwania
•
•
•
•
7
Założenia i wizja => długi horyzont czasowy.
Priorytety => metodologia,
=> wybór właściwych projektów.
Inwestorzy => rola rządu,
=> wsparcie,
=> opłacalność (środki),
=> finansowanie (dług, equity).
Rezultaty => możliwości sektora publicznego,
=> możliwości sektora prywatnego,
=> lokalni podwykonawcy.
Rola rządu
•
•
•
Jaka infrastruktura jest potrzebna?
Bariery vs. Cel.
Mobilizacja zasobów => w sektorze publicznym,
=> w sektorze prywatnym.
• Jak osiągnąć założone rezultaty?
o lepsze wykorzystanie środków publicznych.
o promocja inwestycji sektora prywatnego,
o sprzyjanie innowacjom w sektorze prywatnym,
o działania regulacyjne i planistyczne,
o kontrola jakości.
8
Źródła finansowania
•
•
•
•
•
9
Budżet centralny.
Budżety samorządowe.
Fundusze europejskie.
Specjalne podatki i/lub daniny.
Opłaty użytkowników.
Problemy finansowania kwiecień 2013
•
•
•
•
•
•
Kryzys w strefie EURO.
Problemy banków, czy Lehman Bro może się powtórzyć?
Wysokie zadłużenie sektora publicznego !!!
Silne ograniczenia na rynkach dłużnych.
EIB klucz do finansowania dużych inwestycji.
Banki => rynki lokalne,
=> kluczowi klienci.
• Marża dla project finance => 300 bps.
• Kredyty długoterminowe !!!! ????
10
Ryzyko
Co to jest ryzyko?
Nawet najlepiej przygotowane projekty zawierają ryzyka
które mogą wpłynąć na końcowy sukces
“An uncertain event or set of circumstances that, should it occur, will
have an effect on the project’s time, cost or quality/performance
objectives”
(Project Risk Analysis and Management Guide)
“A discrete occurrence that may affect the project for better or worse”
THREAT and OPPORTUNITY
(Project Managment Institute: A Guide to the Project
Management Body of Knowledge (PMBOK® Guide).
11
Ryzyko i contingency
•
•
Projekt realizacja vs. plan.
Zarządzanie ryzykiem i contingency => jak sobie radzić
gdy coś się stanie niezgodnie z planem?
RYZYKO  każde nieoczekiwane zdarzenie, które może
wpłynąć na realizację projektu.
CONTINGENCY  działanie w planie realizacji projektu
(pieniądze lub czas) w celu zarządzania
nieoczekiwanymi zdarzeniami
w trakcie jego realizacji.
12
Ryzyka
● Wszystkie
elementy projektu wystawione są na ryzyka:
 opóźnienia,
 przekroczenie budżetu,
 braki w zasobach,
 konieczność powtórnego wykonania robót, etc.
● Identyfikacja obszarów o najwyższym ryzyku
 skomplikowane lub duże przedsięwzięcia,
 napięty harmonogram,
 niski budżet lub nieprzewidziane koszty,
 wahania kursowe, etc.
• Zarządzanie ryzykiem częścią planu i jego realizacji.
• Ryzyka mogą tez być szansą na … lepszą realizację?
13
Zarządzanie ryzykami
• Identyfikacja ryzyk.
• Ocena ryzyk.
• Opracowanie planu działania w przypadku jego wystąpienia
o co można zrobić?
o co zrobimy?
ETRM
Eliminate =>
Transfer =>
Reduce =>
Mitigate
14
Obszary ryzyk w projekcie
Koszty
podróży
i utrzymania
Koszty wewn.
np. druk
Force
majeure
Projekt
Usługi np.
podwykonawcy Koszty
wyposażenia
15
etc. !
Koszty
personelu
Koszty
przedsiębiorstwa
Koszty
materiałów
Jak oceniać ryzyka?
• Prawdopodobieństwo,
• Wpływ na projekt.
Prawdopodobieństwo x Wpływ = Ryzyko
Czas
16
Koszty
Jakość
Reakcja na ryzyka
Co robić gdy pojawią się ryzyka / szanse ?
Nie można przewidzieć wszystkich ryzyk
rozpoczynając projekt
ALE…
im lepiej przygotujemy projekt na ryzyka,
tym jest bardziej bezpieczny.
17
Unikać czy eliminować?
• Planowanie:
o symulacja, a nie testy,
o dostępne dane, a nie specjalnie zbierane.
• Czy można to zrobić inaczej?
o inni ludzie,
o inna lokalizacja.
• Efektywne zarządzanie projektem.
• Przedłużenie realizacji.
• Zwiększenie budżetu.
• Więcej elastyczności w ścieżce krytycznej.
• Właściwy podział ryzyk.
18
A co w Polsce? DŁUG PUBLICZNY !!!
•
•
•
•
•
Procedury administracyjne.
Allocation vs. Shift.
Bardzo duża konkurencja
=> niskie ceny
Co z ryzykami?
=> contigencies?
Probelmy
o opóźnienia,
=> upadki, bankructwa
o przekroczone koszty,
=> termin
• PPP
o zamknięcie finansowe  bankowalność,
o koszty
o terminowość.
• Efektywne zarządzanie projektem => P vs. P
19
Pamietaj!
• Nie zakładaj, że doświadczony
personel będzie zawsze działał
właściwie.
• Nigdy nie zakładaj, że personel czy
podwykowanwcy będą robili to co
mówią.
• Nie zakładaj, że zamawiający
wybaczy błędy.
• Wszystko rejestruj!
20
Dziękuję za uwagę!
[email protected]
Konferencja w Kancelarii Prezydenta RP, min. O.Dziekoński,
”Building a system for market based
infrastructure development”
James Stewart, Global Infrastructure Chairman, KPMG
Warszawa 12.10.2012
21