Groch siewny – odmiany ogólnoużytkowe W roku 2014
Transkrypt
Groch siewny – odmiany ogólnoużytkowe W roku 2014
Groch siewny – odmiany ogólnoużytkowe W roku 2014 powierzchnia upraw materiału kwalifikowanego odmian ogólnoużytkowych grochu siewnego wyniosła 1,2 tys. ha i była większa o około 500 ha w porównaniu do roku 2013. Duże znaczenie roślin strączkowych w płodozmianie jest powszechnie uznawane zwłaszcza w gospodarstwach z produkcją ekologiczną. Rodzime gatunki strączkowych przegrywają konkurencję cenową z soją pochodzącą z eksportu. Krajowa produkcja soi pomimo wielu prób rozszerzenia uprawy jest jak na razie marginalna. Obecnie w Krajowym rejestrze w grupie odmian ogólnoużytkowych są wyłącznie formy wąsolistne, o żółtych nasionach – łącznie 14. Wąsolistność odmian jest nieodwracalnym kierunkiem hodowli. Doświadczenia z grochem siewnym w woj. lubelskim realizowane są w trzech miejscowościach: Cicibór, Bezek, Czesławice. W ostatnim roku badano 14 odmian grochu. Najwyższe plony zebrano w Czesławicach 48,5 dt/ha. Najlepiej plonowały odmiany: Arwena, Milwa, Mentor i Batuta. Tabela 1. Groch siewny. Odmiany badane. Rok zbioru 2015. Rok wpisania do Lp Odmiana Rodzaj Krajowego ulistnienia Rejestru Odmian w Adres jednostki zachowującej odmianę a w przypadku odmiany zagranicznej - pełnomocnika w Polsce . Polsce 1 2 4 1 2 Akord Arwena SL SL 2012 2015 3 Audit SL 2014 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Batuta Boruta Ezop Hubal* Lasso Mecenas Mentor Milwa* Model* Tarchalska Turnia* SL SL SL LPP SL SL SL SL SL SL SL 2009 2007 2004 2005 2008 2012 2011 2005 2011 2004 2011 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5 63-004 Tulce DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27 64-000 Kościan Limagrain Spółka Europejska Oddział w Polsce ul. Ks Piotra Wawrzyniaka 62-052 Komorniki DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27 64-000 Kościan DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27 64-000 Kościan DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27 64-000 Kościan DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27 64-000 Kościan Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR ul. Główna 20 99-307 Strzelce Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o Grupa IHAR Smolice 146 63-740 Kobylin Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o Grupa IHAR Smolice 146 63-740 Kobylin Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o Grupa IHAR Smolice 146 63-740 Kobylin Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o Grupa IHAR Smolice 146 63-740 Kobylin DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27 64-000 Kościan Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5 63-004 Tulce SL – wąsy czepne zamiast listków (typ afila); LPP – Liście parzystopierzaste * - odmiana pastewna Tabela 2. Groch siewny. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru 2015. Miejscowość Powiat Kompleks rolniczej przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby pH gleby w KCL Przedplon Data siewu Obsada nasion ( szt/m2 ) Data zbioru SDOO Cicibór ZDOO Bezek ZDOO Czesławice bialski żytni bardzo dobry IIIb chełmski pszenny dobry IIIa puławski pszenny dobry II 6,07 7,3 6,0 ziemniaki jęczmień jary Pszenica jara 10-04 110 31-07 14-04 100-110 31-07 11-04 100-110 10-08 30 15 200 18 60 150 Nawożenie mineralne N P2O5 K2O Nitragina dla grochu Zaprawa nasienna Herbicyd Herbicyd Insektycyd Insektycyd Insektycyd 12 40 114 (kg/ha) (kg/ha) (kg/ha) (nazwa) (nazwa,dawka/ha) (nazwa,dawka/ha) (nazwa,dawka/ha) (nazwa,dawka/ha) (nazwa,dawka/ha) Zaprawiono nasiona Zaprawiono nasiona Środki ochrony roślin Vitavax 20 FS Sarox T 500 Fs Afalon dysp. 450 SC 1,0L Afalon dysp. 450 SC 1,0L + Command Comand 480 SC 0,15 L Basagram480 480EC1,0+0,2L SL 0,6L Sumi-Alpha 050EC 0,2L Sumi-Alpha 050EC 0,2L - Sumi-Alpha 050EC 0,2L Sumi-Alpha 050EC 0,2L Oprysk pola przed siewem Funaben T Linurex 500 SC 0,9 L Basagram 480 SL 0,6L Sumi-Alpha 050EC 0,2L Sumi-Alpha 050EC 0,2L - Tabela 3. Groch siewny. Wyniki doświadczeń. Rok zbioru 2015. Lp. Cecha 1 Pełnia wschodów (dzień, m-c) 2 Ocena wschodów (skala 9°) 3 Początek kwitnienia 4 Ocena stanu ogólnego (skala 9°) 5 Wyleganie w fazie początku kwitnienia (skala 9°) 6 Koniec kwitnienia 7 Wyleganie w fazie końca kwitnienia 8 Wysokość roślin 9 Wyleganie roślin przed zbiorem 10 Porażenie przez fuzariozę (skala 9°) 11 Porażenie przez askochytozę (skala 9°) 12 Dojrzałość techniczna 13 Pękanie strąków (skala 9°) 14 Równomierność dojrzewania (skala 9°) 15 Masa 1000 ziarn 16 Wilgotność ziarna podczas zbioru 17 Plon ziarna (dzień, m-c) (dzień, m-c) (skala 9°) (cm) (skala 9°) (dzień, m-c) (g) (%) (dt z ha) Cicibór Bezek Czesławice 30-04 8,5 11-06 9,0 8,9 22-06 8,3 91,5 3,5 9,0 9,0 23-07 9,0 7,9 205,7 8,9 66,3 04-05 8,5 11-06 7,9 9,0 28-06 8,9 72,1 3,8 9,0 9,0 19-07 9,0 9,0 222,8 12,8 48,9 27-04 9,0 13-06 9,0 9,0 03-07 7,6 103,1 5,2 9,0 8,3 22-07 9,0 8,0 236,6 10,4 57,6 Tabela 4. Groch siewny. Plon nasion odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru 2015. Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Odmiana Cicibór Bezek Czesławice 40,6 112 113 99 93 100 93 88 108 99 103 111 98 111 71 33,6 91 107 90 101 98 93 99 101 117 118 105 103 100 77 48,5 112 113 99 93 100 93 88 108 99 103 111 98 111 71 Wzorzec , dt z ha Akord Arwena Audit Batuta Boruta Ezop Hubal Lasso Mecenas Mentor Milwa Model Tarchalska Turnia Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian Tabela 5 Groch siewny. Plon nasion odmian (% wzorca). Lata zbioru 2015, 2014, 2013. Lp. Odmiana 2015 Wzorzec , dt z ha 40,9 1 Akord 101 2 Batuta 104 3 Boruta 95 4 Ezop 92 5 Lasso 102 6 Mecenas 102 7 Mentor 107 8 Tarchalska 101 9 Turnia 82 10 Audit 95 11 Hubal 97 12 Milwa 108 13 Model 102 14 Arwena 113 Ilość doświadczeń 3 Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian 2014 2013 2014-2015 2013-2015 57,6 90 120 99 102 102 103 101 106 81 106 42,8 101 100 108 94 106 101 108 107 92 49,3 96 112 97 97 102 103 104 104 82 101 47,1 97 108 101 96 103 102 105 105 85 3 3 6 9 Tabela 6. Groch siewny. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2015, 2014,2013. Liczba lat badań Odmiana Lp. Mączniak właściwy 20132015 2015 Fuzarioza 2015 Askochytoza 20132015 20132015 2015 Wzorzec, (skala 9o) 8,8 8,8 9,0 9,0 8,9 3 0,1 0,1 0,0 0,0 0,0 1 Akord 3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 2 Batuta 3 -0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 3 Boruta 3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 4 Ezop 3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 5 Lasso 3 -0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 6 Mecenas 3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 7 Mentor 3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 8 Tarchalska 3 0,1 0,1 0,0 0,0 -0,1 9 Turnia 2 0,0 -0,1* 0,0 0,0* 0,0 10 Audit 1 0,1 0,0 0,0 11 Hubal 1 0,0 0,0 0,0 12 Milwa 1 -0,1 0,0 0,0 13 Model 1 0,0 0,0 -0,1 14 Arwena Liczba doświadczeń 3 9 3 9 3 Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian Skala 9°: 9 - oznacza ocenę najkorzystniejszą , 1 - najmniej korzystną , 5 - średnią, * średnia z lat 20142015 9,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0* 9 Tabela 7. Groch siewny. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2015, 2014, 2013. Wyleganie (skala 9o) Lp. Odmiana Liczba lat badań Wzorzec 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Akord Batuta Boruta Ezop Lasso Mecenas Mentor Tarchalska Turnia Audit Hubal Milwa Model Arwena Liczba doświadczeń 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 1 1 1 1 w fazie końca kwitnienia przed zbiorem Wysokość roślin (cm) Masa 1000 ziarn (g) 2015 20132015 2015 20132015 2015 20132015 2015 20132015 8,9 7,7 5,8 4,4 88,9 97,7 210,3 223,0 0,1 -0,3 -0,2 0,1 -0,4 0,1 -0,3 -0,3 -0,1 0,1 -1,1 0,0 0,1 0,1 3 -0,3 0,2 0,0 0,1 -0,1 0,3 0,2 0,1 -0,4 0,3* -0,3 0,4 0,4 -0,2 0,0 -0,1 -0,1 -0,1 -0,1 0,7 -0,5 0,1 -0,1 -0,1 3 -0,5 0,5 0,1 0,0 -0,3 0,3 0,4 -0,2 -0,1 0,5* -0,1 1,0 6,7 4,2 1,4 -2,1 2,7 0,8 1,4 -0,6 0,6 -8,3 -0,8 -7,0 3 -4,1 2,0 6,6 4,2 1,1 0,5 3,7 1,8 0,2 4,9* 9,7 2,2 24,4 24,7 -7,3 -8,4 -23,1 18,4 -15,3 2,6 -7,5 -17,1 -3,1 -0,4 3 1,8 -4,5 33,8 18,9 -9,2 -6,4 -19,6 12,5 -32,6 -5,6* 9 9 Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian Skala 9°: 9 - oznacza ocenę najkorzystniejszą , 1 - najmniej korzystną , 5 - średnią * średnia z lat 2014-2015 9 9