TEST

LEKSYKA
Gdzieś dzwonią… czyli błędy spowodowanie niezrozumieniem znaczenia słów.
Zadanie 1
Źródłem błędu w podanych przykładach jest podobieństwo brzmienia źle użytego wyrazu do wyrazu
poprawnego. Popraw zdania.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Dzięki ingerencji straży pożarnej uratowano ten zabytkowy pałac.
Wtedy Niemcy skonkretyzowali dookoła Gdańska wielkie siły.
Zaakceptowali mu jakieś zastrzyki i to pomogło.
Całkowita ignorancja spraw lotnictwa w okresie pokojowym zaowocowała tragicznie w czasie
wojny.
Stronnictwo to sformowało warunki uczestnictwa w gabinecie.
Środki desygnowane na naukę powinny ulegać subiektywnemu zwiększaniu.
Ocena jaką mu wystawiliśmy w jakiś sposób predysponuje go do tego, żeby zdał egzamin
wstępny.
Data ta stanowi cenzurę oddzielającą dwie epoki.
Zadanie 2
Popraw zdania, w których wyodrębnione wyrazy zostały nieodpowiednio użyte.
A.
1. Mieli przed sobą dwie alternatywy: poddać się lub zginąć.
2. Stałam przed alternatywą: złożyć odwołanie, albo starać dostać się na studia zaoczne
3. Sklepy pełne pólek z gorzałą, a alternatywy nie ma.
B.
1. Legia miała tylko optyczną przewagę.
2. Optyczna przewaga Lecha przyniosła zwycięstwo.
3. Fatamorgana jest typowym złudzeniem optycznym.
Słowa - wytrychy, czyli wyrazy modne
Zadanie 3
Zamiast wyrazu spektakularny użyj innych słów (pamiętny, widowiskowy, znaczący, obiecujący,
wspaniały).
1. Nie liczyłem na aż tak spektakularne sukcesy.
2. Wspólny lot był najbardziej spektakularnym przykładem.
3. Od tego spektakularnego protestu minął rok.
4. Będą to trudne rozmowy i nie należy liczyć na jakiś spektakularny wynik.
Śmieci, czyli tworzenie i używanie wyrazów zbędnych
Zadanie 4
W przytoczonych zdaniach niepotrzebnie utworzone neologizmy zastąp ich powszechnie znanymi
odpowiednikami.
1. Po sześciu rundach lideruje Anna Kowalska.
2. Czasokres budowy przekroczył trzy lata.
3. Jest nadal bardzo zimno, a mgła powoduje jeszcze większe uczucie zimności.
4. Więcej nie mógł pan wygospodarzyć.
5. Koncert dają czołowi wybrzeżowi artyści.
6. I co mają zrobić turyści, którzy chcą wyjechać ponartować.
7. Postanowił zawalczyć w Hollywood.
8.
9.
10.
11.
Recytatorzy wreszcie pozbyli się patetyzmu.
Można to było zrobić w sposób bardziej wyniuansowany.
Oskarżony Jan K. najpierw ocholerował oskarżyciela prywatnego, a potem pobił.
Świadek Andrzej R. zeznaje: „Gdy usłyszałem hałas, odrzutowo odwróciłem się w tamtą
stronę”.
Kulą w płot, czyli użycie niewłaściwego wyrazu bliskoznacznego
Zadanie 5
Wyraz artykułować zastąp innymi słowami (okazać, przedstawić, wyrazić, powiedzieć, opisać,
wypowiedzieć, przekazać, sformułować)
1. Wydaje mi się, że profesor nie wyartykułował tego jasno.
2. Muszę wyartykułować te same oceny co pan Jan Góral.
3. Wszystkie te argumenty już gdzieś wyartykułowałem.
4. Ludzie nie potrafią wyartykułować swoich problemów.
5. To nie my artykułowaliśmy tę opinię.
6. Wówczas po raz pierwszy została tak mocno wyartykułowana nieufność wobec władzy.
7. Przywódcy chorwaccy jasno wyartykułowali, że nie zrezygnują z żadnej części republiki.
FRAZEOLOGIA
Szablony, czyli moda we frazeologii
Zadanie 6
Wymień wyrażenie bez reszty na wyrazy podane w nawiasie (be śladu, całkowicie, w pełni, zupełnie).
1. Idealne zharmonizowanie muzyki z tekstem – rzecz niby elementarna, a jednak nie zawsze
udająca się bez reszty – doszło w tym wykonaniu do perfekcji.
2. Pozorny chaos wywarza nastrój, któremu widownia musi poddać się bez reszty.
3. Rodzice bez reszty stracili nad nią kontrolę.
4. Człowiek ten odpyskował tak grubiańsko, że bez reszty zniknęła jego urzędowa uprzejmość.
Masło maślane, czyli związki frazeologiczne składające się z wyrazów, które znaczą to samo
lub prawie to samo (pleonazmy i tautologie)
Zadanie 7
Które wyrazy w podanych zdaniach są niepotrzebne- wyeliminuj je.
1. Wiele sklepów znowu wznowiło działalność.
2. To wpłynęło dodatnio na lepszą grę drużyny.
3. Nasz naród musi odzyskać z powrotem utraconą wolność.
4. Schodził w dół krętymi schodami.
5. Intensywne leczenie dało skuteczny efekt.
6. Kilkanaście miesięcy to zbyt krótki okres czasu.
7. Można się napić jakiegokolwiek bądź płynu, byle pozbawionego alkoholu.
8. Ostatnio na nader czołowym miejscu uplasował się utwór mniej znanego wykonawcy.
9. Premier powinien ściśle precyzować założenia swojej polityki.
Krzyżówki, czyli tworzenie związku frazeologicznego z dwóch innych (kontaminacje)
Zadanie 8
Ze skrzyżowania jakich dwóch związków frazeologicznych powstały następujące wyrażenia?
1. zajmować funkcję
2. obejmować inicjatywę
3. odgrywać znaczenie
4. pełnić stanowisko
5. podjąć kroki
6. ponieść obrażenia
7. ponieść zasługi
8. stoczyć mecz
Metamorfozy, czyli przekształcanie formy związku
Zadanie 9
Jakie wyrazy zastąpiono wyróżnionymi słowami?
1. Profesor, który na początku wykładu dokonał błędu, stracił panowanie nad sobą.
2. W tym okresie nastąpił wysoki spadek absencji chorobowej.
3. Montaż trwa kolosalnie krócej niż budowa.
Zadanie 10
Popraw zdania.
1. Jest to melodia łatwo wpadająca do ucha.
2. Rozwiązawszy jeden problem brał się za następny.
3. Droga jest z trudem przejezdna.
4. Pamiętnik wędrował od ręki do ręki.
5. Książka ta jest oparta o źródła historyczne.
6. Przypuszczenie to nie musi ulec wątpliwościom.
7. Musi brać się za prace nie mające nic wspólnego z zawodem plastyka.
Dwa słowa, czyli zastępowanie określenia jednowyrazowego - dwuwyrazowym (muliwerbizmy).
Zadanie 11
Wskaż niepoprawne związki. Przeredaguj zdania.
1. Wręczenia nagród dokonał dyrektor szkoły.
2. Przerwanie ognia zostanie dokonane dziś po południu.
3. Arcymistrz ustawił figury na desce szachowej.
4. Dzisiaj omówię obowiązki każdego jednego pracownika.
5. W miesiącu maju otrzymał premię za każdy kwartał.
6. Należy do rzędu najwybitniejszych polskich aktorek.
7. Jako pierwszy zabrał głos prezydent miasta.
Znowu dzwonią… czyli niewłaściwe użycie związków frazeologicznych wskutek niedokładnej
znajomości ich znaczenia
Zadanie 12
Popraw zdania, używając - tam, gdzie to jest możliwe – odpowiednich związków. Wyjaśnij, na czym
poległ błąd.
1. Gwardziści mierzą się z Legią, która podczas XVI rundy odprawiła z kwitkiem Arkonię.
2. Uzasadnienie tych zwolnień jest palcem na wodzie pisane.
3. Przekroczyliśmy rubikon 20 q z hektara.
Jak wół do karety, czyli tworzenie związków frazeologicznych z wyrazów niedopasowanych pod
względem znaczenia.
Zadanie 13
Zaproponuj właściwą wersję zdania.
1. Zniszczenie gospodarki osiągnęło zawrotne szczyty upadku.
2. Matematyka i fizyka przerażają mnie. Cieszę się zupełną ignorancją w tych dwóch
dziedzinach.
3. Czasami musimy zaakceptować palenie papierosów wychodząc z założenia, że papieros jest
lepszym złem od narkotyku.
4. W miejscu zamieszania oskarżony cieszył się bardzo złą opinią.
Za dokładnie! czyli przenoszenie do języka polskiego obcych związków frazeologicznych w formie
dokładnego (słowo po słowie) ich tłumaczenia
Zadanie 14
Niepoprawne związki (germanizmy lub rusycyzmy) zastąp polskimi odpowiednikami.
1. Chciałem państwa zapytać w pierwszym rzędzie o cel wyprawy.
2. Nie byłem w stanie skupić się w czasie tego filmu.
3. Od miesiąca jestem posiadaczem najnowszego wydania tej książki.
4. Żadnym rozwiązaniem są ograniczenia sprzedaży czy wzrost cen alkoholu.
5. Skompromitowanego dyrektora czym prędzej zdjęto z zajmowanego stanowiska.
6. Sytuacja z roku na rok się poprawia, tym niemniej pozostało jeszcze dużo do zrobienia.
7. Prawo obciąża odpowiedzialnością karną rodziców, którzy naruszają swoje obowiązki
opiekuńcze.
FLEKSJA
Zadanie 15
Odpowiedz na poniższe pytania
1. Jak brzmi dopełniacz liczby mnogiej rzeczowników: niedołęga, kuternoga?
2. Oddała pranie do magli czy do magla?
3. Ten przerębel, ta przerębel czy ta przerębla?
4. Kontrol czy kontrola?
5. Wyrwał się ze szpon kondora czy ze szponów kondora?
6. Obrała dojrzałą pomarańcz, dojrzałą pomarańczę czy dojrzały pomarańcz?
7. Nie zerwała jeszcze ostatnich chryzantem rosnących w ogrodzie czy ostatnich chryzantemów
rosnących w ogrodzie?
8. Za perfumy zapłacił 250 zł, za perfumę zapłacił 250 zł czy za perfum zapłacił 250 zł?
9. Liczba mnoga rzeczownika „przemysł” to?
10. Jest to ostatni opus tego kompozytora czy jest to ostatnie opus tego kompozytora?
SKŁADNIA
Zadanie 16
Zamień bezokolicznik na formę czasu przeszłego, pamiętając o nietypowym podmiocie:
1. W ubiegłym tygodniu stryjostwo (zwiedzić) Wawel i Kościół Mariacki.
2. Posiedzenie senatu (otworzyć) Jego Magnificencja Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
3. Małżeństwo Wojciechowskich (mieszkać) na Starym Mieście.
Zadanie 17
Wybierz poprawną formę z dwóch podanych w nawiasie.
1. Grupa uczniów sądziła, że (ich, jej) obowiązki kończą się na przychodzeniu do szkoły.
2. To osiedle (projektował, projektowała) (znany, znana) architekt Skibniewska.
3. (Mój, moja) promotor Dankowska jest niezwykle (wymagająca, wymagający).
4. (Początkujący, początkująca) filolog Magda Konieczna (opracował, opracowała) ciekawy
podręcznik gramatyki opisowej.
Zadanie 18
Popraw błędy w następujących zdaniach:
1. PKS w Krakowie zakupiło 20 nowych autobusów.
2. Właściwy zespół tworzył dopiero lekarz weterynarii i technik.
3. Oświadczenie świadka wypadku i dowód rzeczowy pomógł w ustaleniu winy.
4. Krystyna i koń wbiegły do stajni.
5. Wieczorem wszystkich zachwyciła rozbawiona dusza towarzystwa, pan Adam.
Zadanie 19
W podanych zdaniach są błędy wynikające ze zbyt wielkiego skrótu. Spróbuj je usunąć.
1. Często można takich szkód uniknąć, a niemal zawsze wyrównać.
2. Liczba tematów nad którymi dyskutowano i opracowywano wzrosła ostatnio znacznie.
3. Wychowywanie i dbałość o rozwój intelektualny dziecka są ważnymi zadaniami szkoły.
4. Starał się zebrać wszystkie dowody za i przeciw winie tego człowieka.
5. Wjazd i postój na placu wzbronione.
Zadanie 20
Wstaw odpowiednią formę orzeczenia w czasie przeszłym.
1. Szereg znajomych (dowiadywać się) o zdrowie Marka.
2. Do Zakopanego (przyjeżdżać) masa turystów.
3. Setki ludzi (odwiedzać) to miejsce i (składać) kwiaty.
4. (Zostać) kawałek materiału, z którego można uszyć fartuszek.
5. Tysiące wczasowiczów (wygrzewać się) tego lata na piasku w Jastarni.
6. Trzy i pół godziny (minąć) jak czekam tutaj na ciebie.
Prosimy o podanie imienia i nazwiska.