ZAKŁAD CYTOLOGII Instytut Zoologii

4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII
Instytut Zoologii
Maria Anna Ciemerych-Litwinienko
Budynek C, II piętro
216C
www.biol.uw.edu.pl/cytologia
komórki macierzyste
pierwotne
komórki
płciowe
ektoderma
tkanki
i
narządy
endoderma
węzeł
zarodkowy
mezoderma
komórki
prekursorowe
tkankowo
specyficzne listki zarodkowe
multipotentne
komórki
macierzyste
trofektoderma
tkanki pozazarodkowe
konieczne do samoodnawiania się tkanek
1
4/24/2015
komórki macierzyste
1. zachowują zdolność do samoodnowy
2. pozostają niezróżnicowane
3. mogą z nich powstać wyspecjalizowane komórki
komórki satelitowe mięśni szkieletowych
fot. Terry Partridge/from Myores website
komórki macierzyste
jak przebiega różnicowanie komórek satelitowych?
in vivo w uszkodzonym mięśniu?
in vitro po ich izolacji?
jaką rolę w różnicowaniu komórek satelitowych odgrywają
czynniki zewnętrzne np. białka macierzy pozakomórkowej?
fot. Terry Partridge/from Myores website
2
4/24/2015
komórki macierzyste
choroby takie jak np. dystrofie mięśniowe
prowadzą do wyczerpania puli komórek satelitowych
czym je zastąpić?
fot. Terry Partridge/from Myores website
komórki macierzyste
komórki
ludzkiej krwi
pępowinowej
komórki
izolowane
z tkanki łącznej
ludzkiej pępowiny
komórki
izolowane
z tkanki tłuszczowej
szczura
mysie zarodkowe
komórki macierzyste
(ES)
mysie indukowane
komórki pluripotentne
(iPS)
mysie komórki
płynu owodniowego
inne komórki.....
3
4/24/2015
komórki macierzyste
mysie komórki ES
eksprymujące YFP
Andreas Nagy
Mount Sinai Hospital
Toronto Canada
mysie komórki ES
eksprymujące
histon H2B—GFP
Kat Hadjantonakis
Sloan-Kettering Institute
New York, USA
regeneracja mięśnia szkieletowego
nawet jeżeli komórki satelitowe są obecne
regeneracja nie zawsze przebiega prawidłowo
często mięsień ulega zwłóknieniu
(nadmierna synteza białek charakterystycznych dla tkanki łącznej)
barwienie trichromem Massona
Karolina Archacka
4
4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
dr Karolina
Archacka
dr Iwona
Grabowska
MSC
AFS
Pax7 KO
MSC
ES
iPS
dr Areta
dr Małgorzata
prof. Maria Anna
Czerwińska
Zimowska
Ciemerych
-Wypych
-Litwinienko
MSC
ES
MSC
cykl komórkowy
MSC
Pax7 KO rozwój zarodkowy
ES
SDF-1
ES
białka adhezji i fuzji
MMP
dr Edyta
Brzóska
-Wójtowicz
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
mgr Anita
Helińska
ES
iPS
mgr Barbara
Świerczek
ES
Wnt
mgr Kamil
Kowalski
ES, HSC…
SDF-1
mgr inż. Paulina
Kasprzycka
TGFbeta1
MMP
mgr Joanna
Bem
ES
mikroRNA
Pax7 KO
5
4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
mgr Władysława
Stremińska
histologia
doświadczania
z wykorzystaniem
zwierząt
Katarzyna
Ilach
prof. Jerzy
Moraczewski
hodowle komórkowe regeneracja mięśni
różnicowanie komórek
satelitowych
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
Magistranci i Licencjaci Zakładu Cytologii 2013/2014
6
4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
Magistranci i Licencjaci Zakładu Cytologii 2014/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
Koło Naukowe Biologii Medycznej
dr Karolina Archacka Zakład Cytologii
dr Katarzyna Tońska Instytut Biotechnologii i Genetyki
7
4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
LUDZIE i BADANIA
dr Iwona Grabowska
Udział komórek macierzystych (ES, iPS, MSC, ADSC) w regeneracji mięśni
szkieletowych.
Miogeniczny potencjał komórek macierzystych – rola czynnika Pax7 w
różnicowaniu komórek pluripotencjalnych.
Różnicowanie komórek w hodowlach przestrzennych – naprawa dużych
uszkodzeń mięśni szkieletowych.
Przykładowe licencjaty:
Analiza cyklu komórkowego fibroblastów pozbawionych funkcjonalnej kopii pax7 – markery
molekularne
Joanna Nowacka
Analiza potencjału miogenicznego komórek iPS in vitro – wpływ 5-azacytydyny
Jagoda Rokicka
Charakterystyka i określenie potencjału miogenicznego linii komórek iPS kontrolnych oraz
pozbawionych funkcjonalnego genu Pax7.
Łukasz Truszkowski
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
LUDZIE i BADANIA
dr Edyta Brzóska
Miogeneza i fuzja – badania w systemach in vitro
Rola czynnika SDF-1 w różnicowaniu mioblastów oraz zasiedlaniu
mięśni przez komórki macierzyste
Przykładowe licencjaty:
Lokalizacja podjednostki alfa3 integryny podczas regeneracji mięśnia Soleus
Areta Czerwińska
Wpływ podawania egzogennego SDF-1 na różnicowanie się in vitro komórek satelitowych
Agnieszka Markowska
Różnicowanie się mioblastów – rola białek adhezyjnych
Iwona Czaplicka
Wpływ SDF-1 na migrację komórek macierzystych in vitro
Kamil Kowalski
8
4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
LUDZIE i BADANIA
dr Małgorzata Zimowska
Rola macierzy zewnątrzkomórkowej w regeneracji mięśni
szkieletowych in vivo i różnicowaniu mioblastów in vitro
Przykładowe licencjaty:
Określenie aktywności MMP-9 w czasie różnicowania mioblastów linii C2C12
Eliza Nowak
Określenie lokalizacji Wnt i Frizzled podczas regeneracji mięśni szkieletowych myszy
Agnieszka Czajka
Określenie wpływu inhibitora TIMP na proces różnicowania mioblastów in vitro. Określenie
lokalizacji i aktywność MMP-9 i MMP-2.
Barbara Świerczek
Określenie wpływu zahamowania działania TGFbeta1 na aktywność MMP-9 i MMP-2 w
czasie różnicowania mioblastów in vitro.
Piotr Jung
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
LUDZIE i BADANIA
dr Karolina Archacka
Zarodkowe komórki macierzyste oraz komórki pochodzenia płodowego w rozwoju
i regeneracji i mięśni szkieletowych. Czynniki kontrolujące różnicowanie komórek ES.
Przykładowe licencjaty:
Określenie wzoru ekspresji Wnt w zarodkowych komórkach macierzystych
Damian Dudka
Ocena zdolności do fuzji mysich zarodkowych komórek macierzystych różnicujących w
kulach zarodkowych
Tomasz Czajkowski
Określenie ekspresji M-kadheryny i VCAM-1 w zarodkowych komórkach macierzystych
różnicujących w kulach zarodkowych
Łukasz Tolak
9
4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
LUDZIE i BADANIA
dr Areta Czerwińska
Rola białka Pax7 w regulacji miogenicznego różnicowania komórek ES
opieka nad pracą magisterską Piotra Rowickiego dotyczącą różnicowania komórek ES
indukowanego insuliną, transferyną i selenem oraz Michała Misiowca dotyczącą
różnicowania komórek ES
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
LUDZIE i BADANIA
mgr Joanna Bem
Rola mikroRNA w miogenicznym różnicowaniu komórek ES
opieka nad pracą licencjacką i magisterską Doroty Zawady dotyczącą różnicowania komórek
ES indukowanego nadkespresją mimikowych mikroRNA
10
4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
LUDZIE i BADANIA
mgr inż. Paulina Kasprzycka
Rola TGFbeta w różnicowaniu mioblastów i regeneracji mięśni szkieletowych
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
LUDZIE i BADANIA
mgr Barbara Świerczek
Rola szlaku Wnt w różnicowaniu zarodkowych komórek macierzystych
opieka nad pracami licencjackimi Łukasza Tolaka i Tomasza Czajkowskiego dotyczącymi
różnicowania komórek ES
11
4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
LUDZIE i BADANIA
mgr Kamil Kowalski
Rola szlaku SDF-1 w różnicowaniu komórek macierzystych
opieka nad pracą magisterską Pauliny Cichosz dotyczącą reorganizacji cytoszkieletu
aktynowego pod wpływem SDF-1
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
LUDZIE i BADANIA
mgr Anita Helińska
Rola białka Pax7 w regulacji miogenicznego różnicowania komórek ES in vivo
12
4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
LUDZIE
prof. Maria Anna Ciemerych-Litwinienko
Możliwości rozwojowe zarodkowych komórek macierzystych (ES), indukowanych
komórek pluripotentnych (iPS), regulacja cyklu komórkowego
Przykładowe licencjaty:
Rola mikroRNA w zachowaniu pluripotencji komórek macierzystych, powstawaniu tkanek i
nowotworzeniu
Piotr Rowicki
Czynniki wzrostu i cytokiny w różnicowaniu mioblastów i regeneracji mięśni szkieletowych
Anna Andrzejewska
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
LUDZIE
przykładowe prace, których autorami byli licencjaci / magistranci:
1. M. Zimowska, E. Brzóska, M. Swierczyńska, W. Stremińska and J. Moraczewski.
(2008) Distinct patterns of MMP-9 and MMP-2 activity in slow and fast twitch skeletal
muscle regeneration in vivo Int. J. Dev. Biol. 52: 307-314
2. K. Olszyński, M. Zimowska (2009) Budowa i funkcja metaloproteinaz macierzy
zewnątrzkomórkowej. Post. Bioch. 55(1):76-84.
3. M. Zimowska, A. Duchesnay, P. Dragun, A. Oberbek, J. Moraczewski and I. Martelly
(2009) Immunoneutralization of TGFb1 improves skeletal muscle regeneration:
effects on myoblast differentiation and glycosaminoglycan content. Int. J. Cell Biol.
2009:659372
4. I. Grabowska, A. Szeliga, J. Moraczewski , I. Czaplicka , Brzóska E. (2011)
Comparison of satellite cell-derived myoblasts and C2C12 differentiation in two- and
three-dimensional cultures: changes in adhesion protein expression. Cell Biol Int.
14;35(2):125-33.
5. I. Grabowska, E. Brzoska, A. Gawrysiak, W. Streminska, J. Moraczewski, Z. Polanski,
G. Hoser, J. Kawiak, E.K. Machaj, Z. Pojda, M.A. Ciemerych (2012) Restricted
myogenic potential of mesenchymal stromal cells isolated from umbilical cord. Cell
Transplantation (w druku)
6. M. Zimowska, K.H. Olszynski, M. Swierczynska, W. Streminska, M.A. Ciemerych
(2012) Decrease of MMP-9 activity improves Soleus muscle regeneration Tissue Eng
13
4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
badania in vitro
komórki satelitowe
TECHNIKI
badania in vivo
regeneracja mięśni szczurów i myszy
linie komórkowe np. C2C12
zarodkowe komórki macierzyste
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
hodowle in vitro
TECHNIKI
hodowle in vitro 3D
zarodkowe
komórki
macierzyste
(ES)
różnicujące
mioblasty
skrawki optyczne
lokalizacja aktyny i jąder komókowych (C2C12)
Fot. I. Grabowska
14
4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
TECHNIKI
różnicowanie komórek ES
kule zarodkowe utworzone z ekto-, endo i mezodermy
Fot. A. Czerwińska
Fot. M. Przewoźniak
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
TECHNIKI
badania histologiczne regenerujących mięśni
Fot. I. Grabowska
15
4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
TECHNIKI
immunolokalizacja wybranych epitopów na
skrawkach histologicznych
Fot. I. Grabowska
laminina, jądra kmórkowe, ludzkie jądra komórkowe
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
immunodetekcja
badanych białek
M-kadheryny i β-kateniny
TECHNIKI
immunoprecypitacja
Western blotting
MyoD i GFP
Fot. E. Wróbel
Fot. E. Wróbel
Fot. I. Grabowska
16
4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
TECHNIKI
cytometria przepływowa
ADAM12 V‐CAM 1
CD9 M‐kadheryna E. Brzóska
Fot. M. Przewoźniak
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
TECHNIKI
Badania poziomu mRNA - RT-PCR
Fot. E. Brzóska
dzień
0
3
5
7
9
11
0
Pax7
3
5
7
9
11
GAPDH
oraz Real Time PCR
Nadekspresja badanych białek (transfekcja)
48h
72h
144h
komórki C2C12
transfekowane plazmidem
kodującym integrynę α3
Fot. E. Brzóska
17
4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
zymografia
badania aktywności
metaloproteinaz (MMP)
in situ
TECHNIKI
zymografia
badania aktywności
metaloproteinaz (MMP)
w żelu
0
1
3
5
7
14
MMP-9
MMP-2
Fot. M. Zimowska
Fot. M. Zimowska
lokalizacja aktyny i aktywnej formy MMP2 i MMP9
(C2C12)
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
DYDAKTYKA
czego uczymy?
przedmioty obowiązkowe:
Biologia komórki (M i D)
Kultury tkankowe zwierząt
koordynatorzy
M.A. Ciemerych i M. Zimowska
E. Brzóska
przedmioty fakultatywne:
Histologia zwierząt
Hodowle komórek zwierzęcych
Komórki macierzyste w biologii i medycynie
Komórki macierzyste w naukach biomedycznych
M.A. Ciemerych i M. Zimowska
I. Grabowska
K. Archacka
K. Archacka
18
4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
LICENCJATY
Wymagania dla studentów wykonujących licencjat (pracę magisterską):
I, II rok
Biologia Komórki (Duża lub Mała)
Biologia Rozwoju (Duża lub Mała)
III rok
Histologia zwierząt
Hodowle komórek zwierzęcych lub Kultury tkankowe zwierząt
Komórki macierzyste w biologii i medycynie
lub Komórki macierzyste w naukach biomedycznych
przedmioty zalecane:
Embriologia eksperymentalna ssaków
Genetyka Molekularna
Analiza biochemiczna
Ultrastruktura komórek – techniki i metody badań
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
LICENCJATY
5 miejsc
oceny z : Biologii Komórki, Biologii Rozwoju, Zoologii i Biochemii
ćwiczenia i egzamin
przy nadmiarze kandydatów ranking wg średniej z ocen
19
4/24/2015
ZAKŁAD CYTOLOGII, Instytut Zoologii
LICENCJATY
chętnych proszę o przesłanie e-maila na adres:
[email protected]
20